Min. Staf contra uitlatingen
van generaal Gruenther
De Brits-Amerikaanse
politiek in 't Midden-Oosten
Een allerongelukkigste en
allerpijnlijkste uitspraak
Beheersing der wilde atomen
Grace Kelly vaart ter bruiloft
Botsing tussen autobus en verhuiswagen6 doden
DONDERDAG 5 APRIL 1956
47ste JAARGANG No. 13772
Directeur: c M- v hamersveld. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j of niet
Hoofdredacteur: L. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., fT.— p. kwart. Franco p.p.f7.40 Advertenties: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Worden we
verdedigd
Nederlandse regering vraagt opheldering
Minister Staf heeft gistermiddag in de Eerste Kamer zijn ernstige afkeu
ring uitgesproken over de uitlating van de NAVO-bevelhebber, generaal
Gruenther, in een interview met een Duitse journalist. Zoals wij gisteren
meldden, zou de generaal daarin gezegd hebben dat bij een eventuele aanval
uit het oosten West-Duitsland en een deel van Frankrijk prijsgegeven
zouden moeten worden om later te worden bevrijd.
Minister Staf noemde deze zaak allerongelukkigst en allerpijnlijkst. Hij
zei dat de mededeling naar zijn gevoel niet juist kan zijn. De Nederlandse
regering zal niet nalaten er in de NAVO-raad op te wijzen dat het totaal
onjuist is dat militaire autoriteiten dergelijke uitlatingen doen. Zij kunnen
alleen maar aanleiding geven tot misverstanden.
tenzij de generaal zyn werk radicaal
verloochent. In ieder geval bevestig
de deze kwestie nog eens de overtui
ging van de heer Algra, dat hoge mi
litaire autoriteiten moeten ophouden
met het afleggen van politieke en
strategische verklarfingen in het
openbaar, waarbij zij elkaar tegen
spreken en daardoor misverstanden
verwekken.
De heer Sassen (KVP) was van
méning, dat het gewraakte Duitse be
richt naar zijn inhoud en naar de wij
ze waarop het ter kennis van het
publiek is gebracht ontstellend moet
worden genoemd. Hij zei. dat indien
het juist was, men zich moest afvra
gen of geen pijnlijke heroriëntering
van de NAVO-defensie noodzake
lijk is.
Hammerskjoeld naar
Midden-Oosten
De Veiligheidsraad heeft eenstem
mig besloten, om de secretaris-gene
raal der Verenigde Natie, Dag Ham
merskjoeld, naar het Midden-Oosten
te zenden, teneinde zich aldaar op de
hoogte te stellen van de toestand aan
de ArabischIsraëlische grenzen.
Hammerskjoeld is van plan vrij
dag per vliegtuig te vertrekken. De
stemming kwam, nadat de raad drie
Sowjet-amendementen op de oor
spronkelijke Amerikaanse resolutie
had verworpen.
Volgens de Sowjet-amendementen
zou Israel nogmasils veroordeeld
worden volgens vroeger afgekeurde
daden van agressie, zou de toestand
niet „gevaarlijk voor vrede en veilig
heid1" worden genoemd, doch „on
bevredigend" en zou Hammerskjoeld
moeten wachten met aanbevelingen
totdat een mate van overeenstem,-
ming tussen Arabieren en Israëliërs
zou zijn bereikt.
OVERDREVEN.
Intussen heeft een woordvoerder
van het geallieerde hoofdkwartier bij
Parijs meegedeeld, dat de gewraakte
LOSLIPPIGE
-GENERAALS
uitlatingen van Gruenther (ze werden
gepubliceerd in de Neue Rhein Zei-
tung„overdreven en gedeeltelijk
verkeerd" waren weergegeven.
Gruenther zou volgens deze woord
voerder namelijk niet hebben ge
zegd dat in geval van oorlog Duits
land door de Russische strijdkrach
ten onder de voet zou worden gelo
pen, maar alleen hebben verklaard,
dat de Westelijke strijdkrachten
thans nog niet sterk genoeg zijn om
er zeker van te zijn, dat zij het hele
Navo-gebied in geval van een Rus
sische aanval zouden kunnen houden.
Gruenther had zijn mededelingen - -
niet gedaan in een privé-interview *ie antwoord op vragen van ver
met de verslaggever van de Neue scheidene journalisten verklaard
Rhein Zeitung, maar op een routine- I |.®en schrijven van de Britse premier
conferentie met Duitse journalistenJden te hebben ontvangen, waarin
deze zou hebben aangedrongen op
een gemeenschappelijke Brits-Ame
rikaanse politiek t.a.v. het Midden-
Eisenhower weet
van geen brief
President Eisenhower heeft woens
dag op zijn wekelijkse persconferen-
en jeugdleiders.
Wat zei de generaal precies?
Minister Staf gaf gistermiddag al
de verzeke ring dat opvattingen, zo
als in het interview met generaal
Gruenther gepubliceerd, in de opera
tieplannen die door de NAVO-raad
-worden opgesteld, niet voorkomen.
De minister zei, getracht te hebben,
te weten te komen, wat de generaal
precies gezegd en bedoeld heeft,
maar hij had de juiste tekst nog niet
ontvangén.
De Nederlandse vertegenwoordiger
in Parijs heeft opdracht gekregen
zich met generaal Gruenther in ver
binding te stellen en nadere inlichtin
gen te vragen en daarbij te wijzen
op de indruk, die de uitlatingen van
de generaal in het Nederlandse par
lement hebben
Militairen moeten zich buiten de
politiek houden.
Het Eerste Kamerlid, de heer Al
gra (a.r.) was eveneens van mening,
dat de uitlatingen van generaal
Gruenther, zoals ze waren gepubli
ceerd, onmogelijk juist konden zijn,
Oosten.
Hij verklaarde ook niets te weten
van „druk", die Groot-Brittannië op
de Verenigde Staten zou hebben
uitgeoefend om een krachtiger hou
ding in het Midden-Oosten, en spe
ciaal t.a.v. de Egyptische premier
Nasser, aan te nemen.
„Indien de Engelsen druk hebben
Nog meer propaganda
Naar vernomen wordt, heeft pre
mier Boelganin de Britse ambassa
deur in Moskou gevraagd of het pro
gramma voor het bezoek van hem en
Kroestsjef aan Engeland niet zodanig
gewijzigd kan worden, dat men meer
van de Britse industrie te zien krijgt
en ook „de gewone man" ontmoet.
Men is nu overeengekomen, dat bij
alle officiële gelegenheden vertegen
woordigers' van de vakbeweging en
andere arbeidersverenigingen zullen
worden uitgenodigd.
„Indonesië zal zijn
schulden betalen"
Geschikt gemaakt
voor industrie
In een Amerikaans laboratorium is
men er onlangs in geslaagd de kern
fysische versmeltingsreactie in de
hand te houden, meldt „La Tribune
de Genève" uit „welingelichte bron".
Volgens het blad zal het proces bin
nen tien jaar in de Amerikaanse in
dustrie worden toegepast.
Kernfysische versmelting is de
reactie die ook wordt veroorzaakt bij
de ontploffing van een waterstofbom.
De explosie van een waterstof- of
H-bom berust in eerste instantie op
onbeheerste fusie van waterstof en
zuurstof, welke met geweldige hitte
en trilingen gepaard gaat en daardoor
grote verwoestingen aanricht.
Indien men de geweldige krach
ten, die door het bij elkaar brengen
van waterstof en zuurstof ontstaan,
leert beheersen, dan kan men deze in
energie, bijvoorbeeld elektriciteit, om
zetten.
Op de vorige jaar in Genève gehou
den atoomconferentie waren de meest
optimistische geleerden van mening,
dat het nog twintig jaar zou duren
voordat men de kernfysische ver
smelting in de hand zou kunnen
houden.
„Natuurkundigen weten, dat de
ontdekking een einde maakt aan de
ongerustheid van de mensheid over
de energievoorziening. Zij zal urani
um en de huidige atoomzuilen naar
de achtergrond dringen", zegt 't blad.
Mohammed Roem, heeft verklaard dat
het eenzijdig opzeggen van de Unie
niet betekent dat Indonesië zijn ver
plichtingen volgens de RTC-overeen-
komsten, zoals de betaling van schul
den niet meer zal nakomen. „De rege
ring zal voortgaan deze schulden te
betalen", aldus Roem.
Het Indonesische kabinet heeft
dinsdagavond het nieuwe wetsont
werp tot eenzijdige opzeg.gir|j der
Unie goedgekeurd. Roem zei dat het
ontwerp niet veel verschilt met het
vórige, dat president Soekamo wei
gerde te tekenen.
r\IPLOMATENBLOED HEBBEN
U militairen gewoonlijk niet. Gene
raals kunnen verdedigende plannen
uitdenken, plannen wijzigen en ze
tenslotte verwerpen; zij kunnen als
het nodig is, ook vechten maar zij
moeten geen verklaringen gaan af
leggen of interviews gaan toestaan.
Zodra ze op diplomatiek terrein ko
men en ze zitten er zó op, voordat
ze er erg in hebben vergaloppe
ren zij zich en maken ze brokken.
Generaal Gruenther, de opperbe
velhebber van de geallieerde strijd
krachten in Europa, is niet
0 de eerste hoge militair, die
zijn mond voorbij praat. Den
ken we bijv. maar eens aan MacAr-
thur en aan generaal Juin, die ook
hun mond niet konden houden en
moesten worden weggewerkt Gene
raal Gruenther heeft nu weer iets ge
zegd omtrent de Verdedigbaarheid
van West-Duitsland en Nederland in
geval van een aanval uit het Oos
ten. Wat hij precies gezegd heeft,
staat nog niet vast; het is de vraag of
de journalist, die het verslag in de
„Neue Rhein-Zeitung" schreef, de be
doelingen van de generaal juist heeft
weergegeven. Een journalistieke ver
gissing is theoretisch altijd mogelijk
maar in deze materie en in het gege
ven geval schijnt deze mogelijkheid
wel uitgesloten te zijn. Een woord
voerder van het hoofdkwartier te Pa
rijs zei, dat de generaal niets anders
gezegd heeft dan dat het geallieer
de opperbevel met de huidige troe
pensterkte niet de verdediging kan
garanderen van het gehele NAVO-
gebied in Europa tegen een totale
agressie.
Onder de huidige omstandigheden
zou het misschien niet mogelijk zijn
een duidelijke strategie te bepalen
waarbij al het gebied van de NAVO
tot aan het Uzeren Gordijn wordt
verdedigd, zoals uiteraard wenselijk
zou zijn. Daarom zou het alweer
onder de huidige omstandigheden
misschien nodig zijn in het opstellen
van plannen rekening te houden met
een meer op een „dieptefront" geba
seerde strategie, aldus generaal
Gruenther.
Dat is alles heel mooi gezegd,
maar het komt in ronde woorden
hierop neer: „We zullen jullie na
tuurlijk proberen te verdedigen. Maar
als dat niet gaat, trekken v/e ons te
rug in Frankrijk en eventueel ach
ter de Pyreneeën. De plannen lig
gen al klaar".
Wat de generaal nu precies gezegd
heeft, komt er eigenlijk niets op aan.
Hij had er niet over moeten pra
ten, als hij verstandig was geweest,
want hij had kunnen weten, dat hij
hiermede een kwestie aanraakte, die
al jaren geleden aanleiding heeft ge
geven tot grote verontrusting in de
gelederen van de NAVO. Het is toen
ontkend, dat er zulke plannen waren
als terugtrekking achter de Pyre
neeën en zodoende is de storm weer
geluwd. Nu heeft de generaal de
stormwind opnieuw los gelaten.
In 't algemeen gesproken is het
verstandig als men rekening houdt
met de mogelijkheid, dat het mis kan
lopen, maar voor ons is het de vraag:
beschouwt men dat terugtrekkings
plan werkelijk als een allerlaaste
noodmaatregel of vindt men deze op
een „dieptefront" gebaseerde strate
gie min of meer de normale gang
van zaken?
Een Amerikaanse generaal mag zo
iets al spoedig normaal vinden en
er zich gemakkelijk bij neerlegeen,
een Nederlander denkt' daar anders
over.
De „Frankfurter Allgemene Zei
tung" noemt Gruenther een „slechte
psycholoog". Als Gruenther werkelijk
de verklaring heeft afgelegd zoals de
„Neue Rheinzeitung" die weergaf, al
dus het blad, zou West-Duitsland het
voorbeeld van Nederland moeten vol
gen en de vraag moeten stellen;
„Waarom zou Duitsland biljoenen
marken betalen om alleen maar de
ver naar achteren gelegen Brits-
Amerikaanse linies te besóhermen.
Elk land dat zichzelf v="-dedigt, wilTijdens een botsing tossen een 20-tons verhuiswagen en een Zwitserse aotobns met touristen zijn zes mensen
niet slechts bevriid worden, het wil. om het leven gekomen, onder wie de chanffenr van de verhuiswagen, en zeven personen werden gewond. Het
zyn leven redden". i ongeluk gebeurde op de grote weg van Cannes naar Niee nabij Villeneuve-Loubet aan de Franse Riviera.
uitgeoefend is het niet op mij ge
weest", zei hij.
In Londen is geen officieel com
mentaar geleverd op het feit, dat
president Eisenhower ontkend heeft
een „brief" van premier Eden over
de toestand in het Midden-Oosten
ontvangen te hebben.
Het is 'niet officeel bekend ge
maakt, dat Eden een dergelijke brief
aan de president gezonden zou heb
ben. Wel heeft hij onlangs een mon
delinge boodschap overgebracht aan
de Amerikaanse gevolmachtigde in
Londen, Walworth Barber, over een
herwaardering van de Britse hou
ding ten opzichte van het Midden-
Oosten. Het rapport, waarin deze
herwaardering is vastgelegd, is naar
Washington gezonden na door het
Britse kabinet goedgekeurd te; zijn.'
Het wordt thans door de Amerikaan
se min'ster van buitenlandse zaken,
Foster Dulles, bestudeerd, in overleg
met president Eisenhower.
Churchill ereburger Roquebrune-Cap-Mart
Tijdens een plechtigheid welke werd gehouden in het stadhuis te Roque-
brune-Cap-Martin in Frankrijk werd Sir Winston Churchill tot ere-burger
van de stad verheven. Op de foto ziet men Sir Winston met zijn diploma,
naast hem staan (v.lai.r.) de heer Lottier, burgemeester van de stad, en de
heer Moatti, prefect van het departement Alpes-Maritimes.
Dr. E. H. Krelage
overleden
Dinsdag j.l. is op 87-jarige leeftijd
in het Diaconeshuis te Haarlem over
leden dr. E. H. Krelage, een van de
grote pioniers in het bollenvak. Dr.
Krelage was reeds enige tijd ziek.
De eerste Indonesische vice-premier I Dr- Krelage, lie vele jaren voorzit-
ter was van de Algemene Vereni
ging voor Bloembollencultuur en
sinds 1936 ere-voorzitter, creërde de
bekende Mendeltulpen. Hij was het
ook, die de Darwin-tulpen van Frank
rijk naar Nederland haalde en hier
in de handel bracht Ook op publi
cistisch gebied verwierf dr. Krelage
zioh een reputatie. Hij schreef diver
se boeken over het bloembollenvak,
waarvan het standaardwerk „Drie
eeuwen bloembollenexport" onge
twijfeld het meest bekend is.
Overweldigende belangstelling
Grace Kelly is gisteren aan boord
van het passagiersschip „Constitu
tion" naar haar toekomstige tehuis,
Monte Carlo vertrokken. Zij werd be
stormd door verslaggevers en came-
ralieden. In het grote tumult bewaar
de zij uiterlijk haar kalmte, doch zij
moest tenslotte door de politie wor
den ontzet. Haar ouders en nabije
verwanten kwamen onder politiege-
leiden aan boord.
Grace Kelly noemde alles wel een
beetje angstwekkend. Naar aanleiding
van vragen sprak zij. over „haar
grote geluk", haar hoop op een groot
gezin, haar plannen voor de witte
broodsweken en de kleren, die zij
v/enste te dragen.
Bij haar huwelijk zou zij onderdaan
worden van Monaco, doch dat zou
haar Amerikaanse staatsburgerschap
niet beïnvloeden; zij zou dubbele
nationaliteit hebben.
Zij zei te opgewonden te zijn, om
nu over haar filmcarrière te denken.
Op de vraag of zij een kroon zou dra
gen, antv/oordde Grace: „Zeker niet".
Behalve haar ouders, broer en zus
ter, had Grace een groep van 80
bruidsmeisjes en bloemenmeisjes bij
zioh.
Het blijft koud
In de polaire lucht, 'die gisteren
naar ons land werd gevoerd, kwa
men tegen de avond flinke opklarin
gen voor, waardoor de temperatuur
snel daalde. Verschillende stations in
Nederland meldden vannacht mini
mumtemperaturen van 2 graden on
der nul. Later in de nacht nam de be
wolking weer toe onder invloed van
een depressie, die via Engeland in de
richting van België koerst. Vanmor
gen veroorzaakte de depressie op
vele plaatsen, vooral in het westen
van het land, regen of sneeuw. Mor
gen komen weer opklaringen voor,
maar er zullen ook nog enkele buien
vallen.
Op de Oceaan handhaaft zich een
omvangrijk hogedrukgebied, terwijl
de luchtdruk boven Scandinavië laag
blijft. Daardoor blijft ook de aan
voer van koude polaire lucht ge
handhaafd, zodat in het temperatuur-
verloop maar weinig verandering
komt. Bij de zuidpunt van Groen
land is een nieuwe storing versche
nen, die via IJsland in de richting
van West-Europa zal koersen, maar
ze zal morgen het weer in ons land
nog niet beïjivloeden.
Schrale weer verschuilt
corsodatum van 21
NAAR 28 APRIL
Het bloemencorso, dat op 21 april
zou worden gehouden, is uitgesteld
tot 28 april. Men heeft het corso een
week moeten uitstellen, omdat de
bloei van de hyacinthen wat later
zal vallen dan aanvankelijk was ge
dacht. Op het ogenblik zijn er prak
tisch nog geen narcissen te zien en bij
het huidige schrale weer zit er ook
niet veel groei in. Voorlopig is het
corso dus een week uitgesteld en aan
gezien het nog nooit is voorgekomen,
dat het corso naar mei werd verscho
ven, zullen we maar hopen, dat er
tegen 28 april voldoende hyacinthen
zijn.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakte te
11.15 u-ur).
AANHOUDEND KOUD.
Aanhoudend koud weer met
wisselende bewolking en enkele
regen-, hagel- of sneeuwbuien.
Matige tot krachtige noordweste
lijke wind.
6 April zon op 6.06, onder 19.24;
maan op 3.56, onder 14.25.
Hoogwaterstanden
Het weer in Europa
HELSINKI mist —II C.
STOCKHOLM geheel bew. 4
OSLO onbewolkt 2
KOPENHAGEN half bew. 0
ABERDEEN sneeuw 1
DUBLIN motregen 8
LONDEN geheel bew. 9
AMSTERDAM sneeuw 1
BRUSSEL regen 3
PARIJS regen 4
BORDEAUX onbewolkt 3
GRENOBLE zwaar bewolkt 5
NICE licht bewolkt 9
BERLIJN zwaar bewolkt 0
FRANKFORT zwaar bew. 1
MüNOHEN sneeuw 0
ZURICH nevel 1
GENèVE zwaar bewolkt 2
LOCARNO licht bewolkt 8
WENEN geheel bewolkt 2
INNSBRUCK sneeuw 2
ROME geheel bewolkt 11
De ene helft van de wereld ziet
toe hoe de andere helft het werk
doet.