KAMPEN een droom uit
BBBgW
mi
't verleden aan de oever van de IJssel
3
1
1
i
i
Bergen aan Zee met goud getooid
Schoonheid
werd niet
door
de
eeuwen
aangetast
Regering steekt stokje voor werving
van bouwvakarbeiders door Amsterdam
TIPTOP
Een geringe, niet onrustbarende
stijging groothandel-industrie
VRIJDAG 23 MAART 1956
DE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD PAGINA 1
w
Spes, de Hoop, linkerbeeld
op de schouw van Colijn
de Nole, geflankeerd door
twee engeltjes, in de
Schepenzaal.
Oude Raadhuis (1545).
i
'n Rommelig hoekje Zwolle is het afscheid van de bewoonde wereld en
dan sleept de Blauwe Engel u mee door een vrij eenzaam polderland, waar
weinig bekoring,van uitgaat. Achteraf lijkt het, of een handige V.V.V.-
meneer dat met opzet zo gedaan heeft. Want terwijl u doezelig en afwezig
de blikken laat glijden over het eentonige landschap, ligt enkele kilometers
verder de verrassing van uw leven te wachten. Die verrassing heet Kampen.
Met die laatste grauwe herinnering aan Zwolle en de saaie polders is het
in een bocht plotseling opdoemende Kampen zo'n natuurlijk gegroeide
stunt, waarvan de Hogeschool van de Reclame alleen maar kan dromen.
Plotseling is men klaar wakker. Daar ligt het! De zon trekt gouden banen
door het kabbelende water van de brede IJssel en door de schittering van
het weerkaatste licht is daar het prachtige silhouet van de stad. Op een
wonderlijke en harmonische wijze heeft de oude Hanzestad haar bekoor
lijkheden over een breed front aan de rivier uitgestald met als centraal
punt de imposante St. Nicolaaskerk, die het silhouet beheerst, en daarnaast
de kleinere, sierlijke torentje^ van andere kerken en de stadspoorten.
Een stadje, dat als een vlek ontstond tussen een overvloed van vrucht
bare gronden, beschermd tegen kwaadwillige buren door een net van
moerassige landen, gelegen aan de Ussel, welke in vroeger eeuwen een
handelsweg van betekenis was. Eens stak Kampen zelfs Amsterdam naar
de kroon; nu is het nog slechts een droom met oude bemoste muren als
déoor. Een schone droom!
het voordeel van die goeie oude tijd.
In het historisch archief van Kampen
kan men echter de eigen tend ook le
ren waarderen
De stadssecretaris, die met grote
nauwkeurigheid zijn boeken placht
bij te houden, heeft enkele rechtza
ken voor het nageslacht bewaard,
welke tot nadenken stemmen.
In een van die boeken kan men de
tragedie vinden van een man, die
een borreltje teveel op had en tij
dens zijn alcoholische opwinding
vertoornd raakte op een dame, die
Griet heette. Hij gaf uiting aan zijn
toorn door een deur te forceren en
Griet een blauw oog te slaan.
Niet netjes, daar kunnen we het
over eens zijn. Maar dat zijn hoofd
voor deze misstap in het zaagsel
moest rollen, is voor ons rechtsgevoel
toch wel een tikje overdreven. On
ze rechters zouden Griet ongetwij
feld op een andere manier genoeg-
doening hebben geschonken.
Artistieke inslag.
De secretaris beperkte zich overi
gens niet tot het maken vdn aante
keningen. Hij werd vaak ook ge
ïnspireerd tot het vervaardigen van
tekeningen. Zo kan men er een teke
ning zien van de beroemde pater
Brugman met het kruis in zijn hand.
In een onderschriftje werd vermeld,
dat pater Brugman in Kampen een
predicatie had gehouden. Hij begon
om twaalf uur en eindigde om vijf
uur.
In het gemeente-archief van Kam
pen kan men zeer oude stukken aan
treffen met fraaie zegels, terwijl ook
de collectie munten groot is.
Nog niet zo heel lang geleden
bleek, dat het bewaren van oude
stukken ook practiseh nut heeft in de
meest zakelijke zin van het woord. In
1363 gaf de bisschop van Utrecht de
stad het recht om alle landaanwinst
en andere uitbreidingen van 't Kam
pereiland in te palmen. Het gemeen
tebestuur heeft in de loop der eeuwen
een gepast gebruik gemaakt van dit
recht. Zo zelfs, dat op een gegeven
moment de Staat der Nederlanden
het een beetje al te bar vond en een
kort geding aanhanió maakte.
De Spoorwegen zijn zuinig geweest.
Zij hebben geen spoorbrug over de
IJssel gelegd en de Blauwe Engel
levert de reizigers daarom af op de
rechter oever.
Dat is een weldoende zuinigheid.
Men kan van het uitzicht genieten
over de rivier, als men via de lange
brug naar het stadje wandelt.
Tijdens die wandeling ontmoet men
juffrouw Hendriks. Dat hoort bij een
bezoek aan Kampen. Het is een al
lervriendelijkste dame, die zomer en
winter door iedere bezoeker aan
klampt, om hem te herinneren aan
de vergankelijkheid van het leven.
Iedere trein is voor haar „een piek
uur". Zij heeft niet veel tijd voor u,
maar haar bezwerende uitroep: „Be
keer U" en het brochuurtje: „De
eeuwige levensverzekering" leveren
voldoende stof tot meditatie.
't Oude raadhuis.
't Oude raadhuis is een van de
merkwaardigste gebouwen uit het
Hanzestadje. Het is een mengeling
van gothische en renaissance-motie-
ven. De verklaring hiervan ligt in de
geweldige brand, welke het gothische
bouwwerk in 1543 voor een belangrijk
De archivaris haalde toen het oude
stuk van 1363 uit een van zijn dos
siers en Vadertje Staat kreeg de kous
op zijn kop.
Steuren en uien.
De bewoners van Kampen hebben
de scheldnaam van „steur". Zij gaan
hier niet direct onder gebukt, want
nu zij ter gelegenheid van de dijk-
dichting van Oostelijk Flevoland een
massa toeristen pogen te trekken,
hebben zij reeds een reverspeldje
voor de feestgangers laten maken;
een speldje dat de beroemde stem-
met de bel voorstelt.
De steur met de bel is de hoofdfi
guur uit een der Kamper Uien,
waaronder verstaan worden een aan
tal verhalen, die „zich echt in Kam
pen zouden hebben afgespeeld."
Zo zou de bisschop van Utrecht tij
dens een bezoek van een verrukke
lijke maaltijd worden voorzien. Het
belangrijkste gerecht was een steur.
Nu wilde het toeval, dqt zijne emi
nentie buikpijn had en tengevolge
daarvan weinig behoefte had aan har
tige hapjes. De Kampenaren moeten
de steur toen weer in de IJssel heb
ben gedaan me' een bel om, teneinde
het visje na de buikstornis van de
hoge bezoeker gemakkelijk te kunnen
vinden.
Begin en slot.
En hiermede hebben we dan vluch
tig „Kampen gedaan". Zo vluchtig
als een Amerikaanse toerist, die met
zijn camera in drie weken Europa
doet.
Er is in deze oude Hanzestad nog
veel meer te vinden. We hebben maar
enkele korreltjes gepikt, die we on
derweg tegenkwamen.
De rest vindt u zelf wel.
Kampen is een onuitputtelijk reser
voir. Het heeft zo'n rijkdom aan ar
chitectonische schoonheid en bijzon
derheden, dat iedereen er ontdek
kingsreiziger kan zijn. Wie er op be
zoek gaat, is maar van één program
mapunt zeker. Hij komt en vertrekt
via de lange brug en tijdens dat ko
men of gaan ontmoet hij juffrouw
Hendriks.
v>r~
deel in as legde. Wat bruikbaar bleef
liet men toen staan, maar de nood
zakelijke vernieuwingen kregen een
renaissance-vorm.
Het indrukwekkendste deel van dit
gebouw is de schepenzaal, die nog j
de oorspronkelijke deur heeft met
merkwaardig ijzerbeslag. De „be I
klaagden" hadden hun eigen toegang,
waarboven een engeltje is aange
bracht, dat met verschuldigde eer
bied naar 't Schepengestoeltje wijst. I
De zaal is in tweeën verdeeld door I
een balustrade, welke aan de boven- I
kant open is. In het eerste gedeelte
mocht het publiek staan, terwijl daar i
ook de plaats was voor de advocaten, I
die door met kapitelen en friezen be- I
kroonde colonetten hun pleidooien I
konden houden. Zelfs de advocatenrol j
(voor de paparassen van de pleiters) I
is er nog te vinden.
De eigenlijke Schepenkamer is
moeilijk te beschrijven. Het is een
vrij klein vertrek met een overdaad
aan versieringen, die een heel bijzon
dere sfeer scheppen. Deze entourage,
vol van symbolen, verraadt de wel
vaart, die Kampen heeft gekend. Op
vallend mooi is de gebeeldhouwde
sohouw en de schepenstoel, welke
destijds gemaakt werd door de mees-
ter-timmerman en stadskisten-maker.
De overdaad in dit vertrek is oor
zaak, dat alles nogal op elkaar ge
propt staat en daardoor niet zo goed
uitkomt.
Geen star patroon.
Hoe men zich in Kampen ook keert
of wendt, overal zal men historische
monumenten ontdekken. De prach
tige toren van de St. Nicolaaskerk,
welke het silhouet van de stad be
heerst dateert uit de dertiende eeuw.
Enkele malen heeft het bestaan van
deze toren aan een zij-en draadje ge
hangen. Een ernstige verzakking deed
de vroedschap de raad van deskundi
gen inwinnen en hun advies luidde:
Afbreken. Ook Leeghwater, de droog-
legger van de Haarlemmermeer
kwam tot deze conclusie, maar geluk
kig is op het laatste nippertje een
Amsterdamse architect opgedoken,
die dit drama heeft weten te voorko
men.
Dan zijn er de drie stadspoorten.
De Koornmarktpoort, vroeger tevens
aanlegplaats van de korenschepen, de
Broederspoort en de Cellebroeders-
poort en de vele hofjes, die nog een
eeuwenoude sfeer ademen.
De hoofdstraten van Kamoen lopen
evenwijdig met de rivier. Het stads
bestuur schijnt altijd met grote zorg
over het stadsplan te hebben ge
waakt. Het schreef nauwkeurig de
breedte van de straten en stegen
voor en liet alles wat uitstak afbre
ken. Ondanks dat kreeg Kamoen toch
geen star patroon en zyn regelma
tige indeling vormt wel een zeer
sterk contrast met de vermoeiende
blokkenindeling van onze tijd.
Toch ook niet alles.
Een filo«o-f:°tje over nu en vroeger
schijnt altijd te moeten uitvallen in 1
Het Gotische Huis 1500). 1
Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Nederlandse badplaats
Bergen aan Zee hebben de twee oudste inwoners, de^heren C. Wokke en
C. Schotten, donderdagmiddag namens de maatschappij „Paal 33 een krans
gelegd bij het standbeeld van de stichster van Bergen aan Zee, wijlen
mevrouw M. van Reenen-Volter. Deze foto laat zien hoe de burgemeester
dr. W. Huygens, een rede uitsprak na de kranslegging.
Onlangs heeft het Tweede-kamerlid
de heer Stapelkamp schriftelijk vra
gen gesteld over de aanwerving door
de gemeente Amsterdam van bouw
vakarbeiders uit de noordelijke pro
vincies.
Hierop heeft thans de minister van
wederopbouw en volkshuisvesting,
mede namens de ministers van bin
nenlandse zaken en van sociale zaken
en volksgezondheid, het volgende ge
antwoord.
De vraag, of de ministers hebben
kennis genomen van advertenties,
waarin de gemeente Amsterdam
bouwvakarbeiders uit de noordelijke
provincies tracht aan te werven en
waarin bij aanvaarding van werk in
Amsterdam woonruimte wordt aan
geboden, beantwoorden zij bevesti
gend.
Het bedoelde optreden van de ge
meente Amsterdam heeft niet de in
stemming van de ministers, nu de
door de gemeente in uitzicht gestelde
medewerking zich niet beperkt tot
het beschikbaar stellen van woon
ruimte, doch tevens een geldelijke
tegemoetkoming wordt toegezegd.
Deze tegemoetkoming houdt in de
eerste plaats in, dat aan de arbeiders
aan wie 10 weken na de datum van
zijn tewerkstelling nog geen woning
kon worden toegewezen, door de ge
meente van dat tijdstip af een ver
goeding van ten hoogste 50 per week
voor reis- en verblijfkosten wordt
betaald tot het ogenblik, waarop toe
wijzing van een woning geschiedt.
Gedurende de eerste 10 weken zal de
werkgever gelijke vergoeding be
talen. Voorts neemt de gemeente de
kosten van verhuizing in installatie
van de betrokken bouwvakarbeider
en zijn gezin voor haar rekening tot
een maximum van 200, vermeerderd
met de reiskosten van de gezinsleden
voor eenmaal. Zodra deze regeling
ter kennis van de regering kwam, is
zij in overleg getreden met gedepu
teerde staten van noord-Holland en
het gemeentebestuur van Amsterdam.
Dit overleg heeft er toe geleid, dat
Schoonmaak geen probleem
Muurverf voor wand en plafond
30 moderne kleuren vanaf 60
cc. per pak.
Vlot en smetteloos In 1 laag.
het oudst - het vertrouwdst
Minister Manshoit over groentenprijzen:
00K AARDAPPELEN
Minister Manshoit heeft gistermid
dag op vragen, die uit de Tweede
Kamer werden gesteld, verklaard
dat de marges tussen producten- en
groothandelpriizen van groenten en
aardappelen niet onrustbarend ge- j
stegen zijn. Zij zijn wel iets omhoog
gegaan vanwege de stijging van de
transportkosten.
Overleg met de zuurkoolfabrikan
ten heeft tot prijsdaling voor de
zuurkool geleid. De conservenindu-
strie heeft haar voorraden tegen
normale prijzen uitverkocht. Het
zelfde geldt voor de appels.
De aardappel-priizen zij niet aan
zienlijk gestegen. Er is wel grote af
zet geweest naar het buitenland,
maar er dreigt geen tekort voor de
binnenlandse markt. Ook hier heeft
stijging van de marges plaatsgevon
den vanwege de hogere transoort-
kosten van de laatste wintermaan
den.
Aan het produkschap is gevraagd
de voorraadpositie op te geven
Mocht het resultaat hiervan tot zorg
aanleiding geven, dan zullen vol
gens minister Manshoit maatregelen
woMen genomen om de aardappel
voorziening veilig te stellen.
Het is moeilijk vast te stellen wat
de schade is geweest, die de land
bouw in de vorstperiode geleden
heeft. Een belangrijk deel van de
niet-wintervaste rassen is uitgevro-
ren. Bij de tuinbouw valt de scha
de mee.
De minister van Landbouw zag
geen reden voor het toekennen van
bijzondere toeslagen in de brand
stofkosten. en schadegevallen voor
de tuinbouw, omdat de tuinbouw in
de wintertijd het normale risico
loopt. Bovendien zijn de prijzen op
de tuinbouwveilingen niet onbe
langrijk gestegen.
Minister Manshoit verklaarde dat
er in het s*and*M«nt yan de reuring
ten aanzien van de Vaststelling van
de melkprijs geen verandering is
gekomen. De regering is niet bereid
voor de zand- en veengebieden bo
ven de algemeen geldende garantie
prijs een gemiddelde toeslag van 2.5
cent per kilogram melk te verlenen.
Dit zou consequenties hebben voor
de weidegebieden. De minister heeft
in de bespreking met het Landbouw
schap nogmaals hierop gewezen en
wacht op nadere voorstellen van het
Landbouwschap.
EERSTE KIEVITSEI BLEI' F
VERBORGEN.
Eet staat thans wel vast, dat net
ec:ste kievitsei dit jaar maandag
morgen 19 maart door de 50 jarige
boer Hylke de Vries en zijn 22-jari-
ge zr.on Sytse te Rottergaast is ge
vonden. Het waren zelfs twee eieren
in een nest, dat de boer en zijn zoon
orlciekten, toen zij bezig waren het
land te bemesten.
Zij hebben er niet bü stilgestaan,
dat dit wel eens het eerste ei kon
zi;r. en bovendien zijn het mensen,
d^e geen enkele behoefte aan publi
citeit hebben. Dat is dan ooi* de re
den. dat de eieren niet aan dp konin
gin z'jn aangeboden. De /inders
heboer de beide eieren s avonds naar
een goede kennis in Heerenveen ge
bracht.
de gemeente op 12 maart jl. heeft
toegezegd, niet langer geldelijke tege
moetkoming als bovenvermeld in uit
zicht te stellen.
Uiteraard zullen ten aanzien van de
arbeiders, aan wie op basis van de
gepubliceerde regeling reeds de bo
venbedoelde aanbiedingen zijn ge
daan, deze wel moeten worden na
gekomen. Echter zullen niet meer
dan ca. 100 personen worden aan
getrokken.
Honorering tandartsen
16,5 pet van declaratie
De ziekenfondsraad deelt mede:
De organisaties van algemene zie
kenfondsen en de Nederlandse maat
schappij tot bevordering der tand
heelkunde zijn met betrekking tot
de honorering van tandheelkundige
hulp overeengekomen, dat de van 1
januari 1955 tot 1 april 1056 geldende
voorschotregeling verliest en een in
terimregeling wordt. Het toeslag-
percentage is van 1 januari 1955 af
tot de datum, waarop partijen het
over een nieuwe honorering eens zijn
geworden en de ziekenfondsraad die
heeft goedgekeurd, maar uiterlijk tot
1 januari 1957 definitief bepaald op
16,5 percent van de door de tand
artsen aan de algemene ziekenfond
sen te declareren bedragen. Dit staat
gelijk met ongeveer 11,1 percent van
de bedragen, die de tandartsen van
de fondsen en de verzekerden te
zamen voor de onderscheidene ver
richtingen ontvangen. Onveranderd
blijven de tarieven voor chirurgsch-
tandheelkundige ingrepen e.d., waar
voor een speciale machtiging van het
fonds noodzakelijk is. De zieken
fondsraad heeft in zijn heden ge
houden vergadering deze interim-
regeling goedgekeurd. De onderhan
delingen over een definitieve regeling
zijn nog niet zo ver gevorderd, dat
het resultaat ervan vóór 1 april aan
de raad ter goedkeuring zou kunnen
worden voorgelegd.
Sigarenwinkeliers tegen
plaatsing van automaten
Verbod in Haarlem
In Haarlem is het volgens de poli
tieverordening verboden sigaretten
automaten bij de winkels te plaatsen.
Een proefproces van een sigaren
winkeliers, om na te gaan of deze
bepaling wel juist is. leverde tot in
hoogste instantie géén succes op.
Deze aangelegenheid is in de Haar
lemse gemeenteraad besproken. Een
motie is aanvaard, waarin B. en W.
werd uitgenodigd de mogelijkheid
van het plaatsen van automaten te
onderzoeken. De organisaties van
sigarenwinkeliers hebben onder de
leden een enquête gehouden waaruit
bleek, dat zeven leden zich vóór het
plaatsen van automaten uitspraken
en vijf en tachtig tegen.
Gespeeld met het
geld van anderen
De Haagse politie heeft een 39-jari-
ge Duitse chauffeur gearresteerd, dio
tijdens de tweede wereldoorlog met
het Duitse leger in Nederland is ge
weest. Kort voor de capitulatie de
serteerde hij en sloot zich aan bij de
Nederlandse illegaliteit. Hij bleef in
ons land en huwde hier een Neder
landse. Hij trad als chauffeur in
dienst van de Duitse ambassade. Van
tijd tot tijd ging hij naar de paarden
rennen en voor deze liefhebberij
moest hij geld hebben. Om hieraan
te komen pleegde hij vier maal op
lichting. Hij vertelde dan dat zijn
zeilboot gerepareerd moest worden.
Bovendien heeft hü in café's verte
ringen gemaakt zonder te betalen; in
totaal is hij ziin crediteuren een be
drag van /700 a ƒ800 schuldig.
