Cockie Gastelaars verbeterde 't wereldrecord Interview met nieuwe wereldrecordhoudster
100 meter vrije slag van Willy den Ouden
Acht zwemsters bleven
beneden 1 minuut 10 sec.
Neptunus uit Amersfoort
won de J. P. Hauserbeker
lZ)e %eti/fima&e% fry MM£.~Siaimva(feC&
Voorlopig Nederl. amateurelftal
won met 21 van Hengelo
MAANDAG 5 MAART 1956
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Tijdens de nationale wedstrijden in het Sportfondsenbad-Oost te Amster
dam om de Hauserbeker heeft de 18-jarige Schiedamse zwemster Gockie
Gastelaars het meer dan twintig jaar oude wereldrecord op de 100 meter
vrije slag, dat op naam stond van Willy den Ouden met een tijd van 1 min.
4,6 sec., verbeterd en het record gebracht op 1 min. 4,2 sec.
De drie tijdwaarnemers noteerden resp. 1 min. 4,2 sec., 1 min. 4.2 sec.
en 1 min. 4.1 sec.
Direct nadat bekend werd gemaakt, dat de zwemster het wereldrecord
had verbeterd, werd zij hartelijk gehuldigd door de voorzitter van de
Koninklijke Nederlandse Zwembond, de heer J. de Vries en het duizend
koppige publiek, dat haar een ovatie bracht.
Er viel een doodse stilte onder de
meer dan duizend toeschouwers toen
de zes zwemsters voor de laatste serie
van de 160 meter vrije slag op de
startblokken gingen staan. Voelde
het publiek, dat er iets bijzonders
ging gebeuren of wilde men de zwem
sters de gelegenheid bieden in uiter
ste concentratie op Ihet startsein te
wachten? Bij de voorgaande num
mers hadden de toeschouwers niet
zoveel medewerking getoond.
Naast elkaar stonden uiterlijk on
bewogen, maar innerlijk vol spanning
op de startblokken Loes Zandvliet,
Mary Kok, Cockie Gastelaars op baan
3, Greetje Kraan, Ria Vonk en Jan-
wie Koster.
Iedere vezel van wie dan ook in
het smoorhete zwembad was gespan
nen toen de zwemsters op het start
sein van Jan Lewis als dolfijnen
in het water schoten. Vooreerst was
er nog geen verschil te zien. Naast
elkaar kampten de zes om centime
ters voorsprong. Die er na 25 meter
dan ook waren. Maar niet Cockie
Gastelaars had de leiding genomen,
zoals haar prestaties van de laatste
weken zouden billijken, maar de Hil-
versumse Greetje Kraan. Het verschil
v/as miniem, ook nog na 50 meter
tussen deze twee, terwijl de anderen
achter waren geraakt. Iedereen lette
op het duel aan de kop. Op de derde
baan werkte Cockie Gastelaars zich
iets naar voren en bij het laatste
keerpunt draaide zij als eerste. Op de
laatste baan volgde een formidabele
eindpurt, die door iedereen, die een
chronometer bezat, angstvallig ge
volgd werd. Zou zij het halen?
Ruim een week geleden had Cockie
Gastelaars het in Naarden zonder te
genstand tot 1 min. 5 sec. gebracht
en nu zij opgejaagd werd door
Greetje Kraan zat er een verbetering
van het ruim 20 jaar oude wereld
record van Willy den Ouden in.
Toen de Schiedamse aantikte, ble
ven de „onofficiële" chronometers op
1 min. 4.2 sec. staan en begon een
wedren van officials en journalisten
op de officiële tijdwaarnemers.
Bondsvoorz. Jan de Vries maak
te tenslotte een einde aan de span
ning door mede te delen, dat Cockie
Gastelaars het wereldrecord op 1 min.
4.2 sec. had gebracht.
Het wereldrecord op de 100 meter,
een historisch bezit van Nederland,
dat de laatste tijd door Australi
sche zwemsters bedreigd werd, was
gered op historische bodem. Want op
28 febr. 1030 had Willy den Ouden
in hetzelfde bad en nota bene op
dezelfde baan de wereld in verbazing
doen staan met een tijd van 1 min.
4.6 seconden. j
De eerste, die Cockie Gastelaars j
gelukwenste was Greetje Kraan. Dei
Hiliversumse, die zelf haar persoonlijk j
record met bijna een sec. had ver- i
beterd en 1 min. 5.5 sec. had geno
teerd (oud 1.03.4 Bochum 4.12.55), I
had het al lang geweten en was naast
Cockie in het water blijven liggen.
Een hartelijke zoen op beide wangen
v/as de eerste beloning van de Schie
damse, die rustig naar de kant zwom
en uit het water klom.
Officials, zwemsters en zwemmers
verdrongen zich 'bij de trap om de
nieuiwe wereldrecordhoudsters de
hand te mogen drukken of even op
de schouder te kloppen»
En Cockie zelf? Nu bleek de om
standers hoe 't komt, dat zij en zij
alleen op dit ogenblik tot een derge
lijke fantastische prestatie in staat
was geweest. Zij bleef onbewogen
onder het enthousiasme van de me
nigte, die zich rond haar verdrong, al
moet er toch wel iets in de 18-jarige
zijn omgegaan. Met een flauw glim
lachje nam zij de felicitaties in ont
vangst, maar zocht intussen naar haar
moeder en grootmoeder, die vanaf
de tribune de verrichtingen van haar
oogappel hadden gevolgd. Het laat
zich begrijpen, dat deze twee trotse
vrouwen niet achter wilden blijven
bij de huldiging en misschien was
dit wel voor Cockie de grootste belo
ning.
Jan de Vries trad voor de micro
foon voor de officiële huldiging. Hij
sprak er zijin voldoening over uit, dat
het wereldrecord in Nederlandse han
den was gebleven en spoorde Cockie
aan op de ingeslagen weg met het
oog op Melbourne voort te gaan.
NIEUW NED. RECORD VAN
SWIJGHUISEN
Eveneens tijdens de wedstrijden om
de Hauserbeker heeft de Amsterdam
mer Peter Sv/ijgbuisen van het IJ
zijn Nederlands record op de 100 m.
rugslag verbeterd en gébracht op 1
min. 6.6 sec. op 1 min. 6.5 sec. De drie
tijdwaarnemers drukten de volgende
tijden af: 1 min. 6.4 sec., 1 min. 6.5 en
1 min. 6.6 sec. Het oude record stond
sedert 17 december van het vorig
jaar op zijn naam en werd eveneens
te Amsterdam gemaakt.
Cockie Gastelaars, de nieuwe wereld
kampioene, die door radio-reporter
Dick van Rijn wordt geïnterviewd
na haar meesterlijke prestatie.
Na hem werd het woord gevoerd sec. bracht.
door de heer J. Armbrust, voorzitter
van de sportcommissie van de KNZB
en Frans Kuipers, de van genoegen
glimmende voorzitter van de organi
serende vereniging „Dolfijn" en trai
ner van het Nederlandse waterpolo-
zevental.
Bij deze schitterende prestatie ver
bleekten de tijden van de andere
zwemsters. Maar zoals gezegd ver
beterde Greetje Kraan haar persoon
lijk record en haar trainer, Jan Sten
der maakt er een toespeling op, dat
Greet naar zijn mening nog sneller
kan. Opent de Hilversummer bin
nenkort ook de jacht op dit befaam
de record? Hij wilde er zich niet over
uitlaten, maar lachte veelbetekenend.
Ria Vonk, die een tijdlang op de
achtergrond is gebleven, werd derde
in 1 min. 7.6 sec. Rest dan nog te
vermelden, dat ifi totaal maar liefst
acht zwemsters onder de 1 min. 10
sec. bleven, een tijd die in 1948 vol
doende was om naar de olympische
spelen in Londen uitgezonden te
worden.
Het waren: Mary Kok 1 min. 9 sec.;
Tine Tenkink 1 min. 9.2 sec.; Loes
Zandvliet 1 min. 9.6 sec.; en in de
voorgaande serie Ali Sanderson 1
min. 7 sec. en de dertienjarige Am
sterdamse Jopie Trooster, die haar
twee weken oude persoonlijk record
van 1 min. 10.6 sec. op 1 min» 9.8
Uiteraard zijn alle verdere verrichtin-
tingen tijdens de wedstrijden om de J. P.
Hauserbeker in het niet gevallen bij de
wereldrecordverbetering van Cockie
Gastelaars, zelfs de recordverbetering
van Peter Swijghuisen op de 100 meter
rugslag. Hij bracht zijn Nederlands re
cord binnen drie maanden van 1 min. 6,6
op 1 min. 1,5 sec.
De Hauserbeker werd gewonnen door
Neptunus Amersfoort, dat 23 punten ver
zamelde voor LZO (Leeuwarden) 20 pnt.
het Y (Amsterdam) 18 pnt., HPC
(Heemstede) 14 pnt., DJK (Amsterdam)
12 pnt., AZC (Apeldoorn) 9 punten.
Vermelding verdienen nog de tijden op
de 200 meter schoolslag dames. Ada de
Haan won in 2 min. 53,5 sec. en Rita
Kroon van de Robben bracht het met 2
min. 56,6 sec. tot de tweede plaats. Rita
Kroon verbeterde hiermee haar persoon
lijk record met niet minder dan 1,8 sec.
De waterpolo wedstrijd tussen de Dol
fijn en HZ en PC werd met 51 door de
Hagenaars gewonnen. Door dit resul
taat is GZC dank zij een beter doelge-
middelde winnaar van de centrale win
tercompetitie geworden.
De uitslagen luiden:
100 meter vrije slag dames: 1. Cockie
Gastelaars 1 min. 4.2 sec.: 2. Greetje
Kraan 1 min. 5,5 sec; 3. Ria Vonk 1
min. 7.6 sec.
400 meter vrije slag heren: 1. Jaap de
Jong (LZO) 4.46.4; 2. De Bruyn (Nep
tunus) 4.53.6; 3. Tjebbes (HPC) 4.54,0.
200 meter schoolslag heren: 1. Freese
(DVZ) 2.49,0; 2. Dieben (LGB, Leiden)
2.50.2; 3. Swerus (AZC) 2.50,4.
100 meter vrije slag heren: 1. Hoog
veld (Neptunus) 59.4 sec.; 2. Geurtsen
(HPC) 59,5 sec.; 3. Boxem (DAW) 60,9
sec.
200 meter schoolslag dames: 1. Ada de
Haan (Gooi) 2.53,5; 2. Rita Kroon (Rob
ben) 2.56,6; 3. Beb Zweers (Gooi) 2.59,8.
100 meter rugslag heren: 1. Peter
Swijghuisen (Y) 1.06,5; 2. Gerrit Korte-
200 meter vlinderslag heren: 1. Ritton
(DJK) 2.48.9; 2. Evertse (Neptunus)
2.51,5; 3. Sitters (Y) 3.04,0.
100 meter rugslag dames: 1. Atie Voor
bij (Robben) 1.16.5; 2. Dicky van Ekris
(Robben) 1.17,4; 3. Ria de Vries (HDZ)
1.19,5.
4 x 200 meter vrije slag estafette; 1.
LZO 9.26,0; 2. HPC 9.27,2; 3. DJK 9.31,7.
Waterpolo: De DolfijnHZ en PC 15
(rust 02).
Het mr. Bierenbroodsportfonds voor
training en uitzending van zwemmers en
zwemsters is wel gevaren bij de record-
verbetering door Cockie Gastelaars. Toen
de storm van huldigingen enigszins was
geluwd, lieten de Dolfijn-bestuurderen
de bussen onder het publiek gaan en er
werd kennelijk met ruimere hand gege
ven dan bij andere gelegenheden. Een
enthousiaste toeschouwer stopte zelfs
een biljet van 10.in de bus. De to
tale opbrengst bedroeg 172.02
Verloren voetbaldag
Het is gisteren weer een verloren
voetbaldag geworden, want van het
gehele programma konden slechts
tien wedstrijden doorgaan. De resul
taten hiervan zijn:
Hoofdklasse A: HVCStormvogels
Hoofdklasse B: BWSportclub
Enschede 0—2; GVAVV—SW 1—0.
Eerste klasse A: Enschedese Boys
NEC 1—2; VSVRCH 0—2; Veendam
DWS 2—1.
Eerste klasse B: HaarlemZwolse
Boys 10; 't GooiRheden 11;
LONGABaronie 12.
Eerste klasse C'. ZFCWilhelmina
4—3.
Het programma voor de
Hauserbeker was al hervat
toen wij gelegenheid had
den een paar woorden te
wisselen met de Schie
damse, die maar zo gauw
mogelijk naar huis wilde.
„Ik had er een hard
hoofd in onderweg", zo
vertelde Cockie, „Greetje
Kraan ging in het begin zo
hard, dat ik haar ternau
wernood kon bijhbuden".
„Neen, wacht maar tot
Peute er is". Dit was ge
richt tot een der fotogra
fen, die van de nieuwe
wereldrecordhoudster een
plaatje wilde maken. „Aan
hem (Peute is sinds no
vember Cockie's trainer)
heb ik zo veel te danken,
dat hii er ook bij hoort".
Cockie vertelde tussen
de bedrijven door, dat zij
vorige week op 24 fe
bruari achttien jaar is
geworden. Zij is op acht
jarige leeftijd lid van de
Schiedamse Zwemclub ge
worden, die zii trouw is
gebleven. Toen zij veer
tien jaar was kwam zij
voor het eerst op nationale
wedstrijden uit, maar tij
den kan zij zich niet meer
herinneren, althans niet op
dit grootse moment.
De Schiedamse traint
elke dag in de middag
uren een uur of vijf kwar
tier onder leiding van
Peute. „Soms zwem ik ook
nog 's morgens of 's avonds
net zoals het uitkomt", zei
de leerlinge van de Schie
damse avond-mulo. die
overdag typeles neemt en
haar huiswerk maakt.
Toen wij tenslotte vroe
gen hoe zij zich nu wel
voelde, luidde het dood-
nuchtere antwoord: „Ge
in" en weg was Cockie
om zich aan te kleden. Een
meiske, dat met beide be
nen op de grond staat en
doelbewust in één richting
werk: Melbourne.
20 jaar geleden!
Twintig jaar en nog en
kele dagen is het geleden,
dat in ditzelfde sportfond-
senbad het wereldrecord
op de 100 meter vrij slag.
eveneens door een acht
tienjarige zwemster, werd
verbeterd. Een merkwaar
dige avond is het toen ge
weest. Ook op 27 februari
1936 was dit bad stampvol
toeschouwers, was de hui
dige voorzitter van de
KNZB Jan de Vries voor
zitter-kamprechter. was
Eddy van Es degene, die
de luidspreker bediende.
Riek Mastenbroek had
precies een kwartier, voor
dat de 100 meter vrije slag
werd gezwommen, het we
reldrecord op de 100 m.
rugslag verbeterd en ge
bracht op 1 min. 15.8 sec.
en gebracht op 1 min. 4.6.
stonden de toeschouwers
enthousiast overeind en
brachten 't tengere zwem-
stertje een ovatie, precies
zoals de duizend toeschou
wers van zaterdagavond
met Cockie Gastelaars
hebben gedaan. Ook toen
was het stil op het mo
ment, dat de tijdwaarne
mers hun chronometers
controleerden, juichten en
gilden de mensen, toen het
nieuwe wereldrecord be
kend werd gemaakt, waar
bij Gerard Blitz, die star
ter was en altijd even
enthousiast met iedere
wedstrijd, meeleefde, half
gek van vreugde stond te
springen van plezier.
Niemand had op die ge
denkwaardige avond van
27 februari 1936 de ge
dachte. dat die tijd van 1
„Ik had er een hard
hoofd in onderweg"
Ma Braun heeft ergens bii
het kleedhokje de tranen
gedroogd van haar Riek,
die de spanning en tevens
de vreugde van dit we
reldrecord het was in
Amerikaanse handen ge
weest slechts had kun
nen uiten in een korte
huilpartij.
In het smoorhete bad
kwam toen Willy den
Ouden, begeleid door haar
trainster, merv. v. Wuijck-
huizen, naar voren om
zonder haar eeuwige rivale
Riek Mastenbroek aan de
honderd meter vrije §lag
te beginnen. In de bekende
fraaie stijl van de Rotter
damse zwemster nam zii
de vier banen en toen
Eddy van Es aankondigde,
dat het wereldrecord, dat
op haar naam stond met 1
min 4.8 sec. was verbeterd
min. 4.6 sec. meer dan 20
jaar stand zou houden. De
legende om dit record is
pas veel later gekomen,
toen vele zwemsters en
opvolgsters van Willy den
Ouden en Riek Masten
broek geprobeerd hebben
deze tijd te verbeteren:
Ragnhild Hveger, Grete
Andersen, Ann Curtiss. Is
het toeval geweest, dat
Willy den Ouden en Coc
kie Gastelaars op dezelfde
baan hebben gezwommen,
de derde?
Jan de Vries haalde za
terdagavond nog eens her
inneringen op: „Wij waren
20 jaar geleden stom ver
baasd, maar dachten te
vens, dat dat nieuwe we
reldrecord wel spoedig
verbeterd zou worden,
door Riek Mastenbroek of
Tini Wagner. Ik besef nu
pas. dat het inderdaad heel
lang geleden is. dat Willy
den Ouden dat klassieke
record heeft gemaakt".
Over de prestatie van
Cockie Gastelaars zei Jan
de Vries: „natuurlijk ben
ik vreselijk enthousiast,
vooral omdat het trotse
wereldrecord in Neder
landse handen is gebleven.
Het is prettig nieuws na de
prestaties van de Austra
lische zwemsters".
De voorzitter van de
sportcommissie van de KN
ZB. de heer Jan Armbrust.
dacht diep na alvorens hii
zijn mening uitsprak: „na
tuurlijk is het verheugend,
dat een Nederlandse er in
geslaagd is het wereld
record te verbeteren. Maar
belangrijker is. dat het
onze zwemsters een sti
mulans geeft om het eigen
kunnen op te voeren. En
laten wii niet Greetje
Kraan vergeten, die even
eens een schitterende tijd
zwom. Maar", zo besloot
de heer Armbrust, „no
vember is nog ver weg".
De directeur van het
olympisch stadion, de heer
Dick Bessem, die. als het
even kan geen wedstrijd
overslaat, noemde Cockie
Gastelaars en de gehele
zwembond een voorbeeld
voor de Nederlandse sport
wereld.
„De opoffering, die offi
cials, zwemmers en zwem
sters zich voor hun sport
getroosten, zijn fantastisch.
Hier spreekt de gezonde
eerzucht, die in vele an
dere takken van sport zo
vaak ontbreekt, zowel bii
de profs als bij de ama
teurs". Over de prestatie
van Cockie Gastelaars zei
de heer Bessem: „Ik vind
't fantastisch zoals zii haar
krachten verdeeld heeft.
Het leek helemaal niet ge
forceerd te gaan, het ging
zo gemakkelijk, dat wii er
helemaal geen erg in had
den, dat het wereldrecord
op springen stond".
Al deden doelman v. d. Werk en Malestein van HVC vertwijfelde pogingen om de kogel van v. d. Meer (S.)
te stoppen, dat lukte niet, en het werd een doelpunt voor de IJmuidenaren, waardoor de stand op 22 werd
gebracht. Op de achtergrond links op deze foto v. d. Biezenbosch (H.).
De ontmoeting tussen het Voorlo
pige Nederlandse amateurelftal en de
eerste klasser (amateurs) „Hengelo"
heeft bij de toeschouwers waarschijn
lijk geen grootse indruk achtergela
ten. Het veld was zwaar, doch goed
bespeelbaar. Voor de rust waren de
gastheren de sterksten, hetgeen voor
al veroorzaakt werd door het hechte
re ploegverband van „Hengelo". De
ploeg nam een verdiende voorsprong
door een doelpunt van Smit en tot de
rust kwam in de 10 stand geen ver
andering.
In het Nederlandse amateurelftal
viel vooral linksback Claus (Helmon-
Aan de internationale zwemstrijden,
die op zaterdag 17 en zondag 18 maart
te La Loevière (België) worden gehou
den, zal ook een ploeg van de KNZB
deelnemen. De ploeg zal bestaan uit de
volgende zwemsters en zwemmers:
Dames: Atie Voorbij, Mary Kok. Lenie
de Nijs, Rita Kroon (allen de Robben,
Hilversum). Ada de Haan ('t Gooi, Bus-
sum), Els Steehouwer. Lotte Heniger en
Jopie van Alphen (allen RDZ, Rotter
dam).
Heren: De Vreng (AZ '70, Amster
dam), Pieters (RZC, Rotterdam), Van
Rooy (Aegir, Eindhoven), Jaspers (NZC,
Nijmegen) en Koetse (Bubble, Veendam)
De vijftienjarige Amerikaanse zwem
ster Nancy Ramey heeft het wereldre
cord 100 yards vlinderslag voor dames
verbeterd en gebracht op 1 minuut 4,6
sec. De prestatie werd geleverd in een
25 yards-bad. Het oude record stond se
dert 10 april van het vorige jaar op naam
van de Amerikaanse Betty Mullen n>et
1 min. 5,4 sec., gevestigd te Daytona
Beach.
Tijdens de nationale zwemwedstrij
den in het Sportfondsenbad Oost te
Amsterdam heeft het team van Nep
tunus uit Amersfoort de hoofdprijs
van deze wedstrijden, de John P.
Hauserbeker, in de wacht gesleept.
De winnende Neptunus-ploeg met de
trofee, die wordt vastgehouden door
de voorzitter, de heer C. van Zwol.
I dia) op en ook stopper Grijseels
I (VOC) was zijn plaats waard. Hij im-
1 poneerde door zijn bëheeste spel.
Van de voorhoede ging niet veel
stootkracht uit. In de tweede helft
werd deze linie dan ook gewijzigd. Na
de hervatting vormden Elfring (Ro-
bur et Velocitas), Fabels (Be Quick
Gr), Overeem (UW), D. Herberts
(Vitesse) en Reesink (WVC) de aan-
valslinie. Nu zat er meer vaart in
het spel en ook werden de kansen tal-,
rijker dan in de eerste helft toen D.
Herberts, Overeem, .Reesing, Bou-
wens (AFC) en Den Tenter (DWV)
naast elkaar stonden.
Vooral door de binnenspeler Fa
bels en de doortastende Elfring kwam
er meer samenhang in het voorhoedo-
spel. Van grote betekenis was ook het
goede verdedigen van Blom (WW)
cn Bouwens. Toch was er enig geluk
nodig om de overwinning te beha
len. Ir. de 18e minuut scoorde Fabels
de gelijkmaker (11). In de 26e mi
nuut kreeg de Hengelo-speler Schut
ten de bal tegen het hoofd, doch
scheidsrechter van Duin dacht, dat
Schutten de bal met de hand spoelde
cn gaf een strafschop v/egens hands.
Claus maakte geen fout (12).
brie minuten later was het bjjni
zelfs 13. De Hengeloer V r»k beging
'n overtreding tegen Elfring en weer
wees de heer Van Duin naar de witte
stip. Opnieuw belastte Claus zich met
het r.emen van de penalty. Hij doel
puntte hieruit wederom, doen Je
strafrehop moest overgenomen wor
den fn toen de Helmondia-man op
nieuw inschoot, zag de doelman van
Hengelo kans, de bal met de vuist uit
zijn doel te slaan. Het was e*n nog
al teleurstellende wedstrijd, welke
weinig perspectieven bood.
Het voorlopige amateurelftal zag
er als volgt uit:
Doel: Henkenaar (Unitas).
Achter: H. Herberts .Vitesse) en
Claus Helmondia
Midden: Blom (WW), Grijseels
(VOC) en Sonne veld (Spana).
Vóór: D. Herberts (Vitesse), Over
eem (UW), Ressink (WVC), Bou
wens tAFC) en Den Tenter (DWV).
