loonpolitiek I Opnieuw ccn Icgcrcrlsis in Indonesië Installatie vice chef staf* ging niet door Toch zestien nieuwe UNO-leden Rusland herzag zijn houding Dr Wohlgemut verdwenen Gaitskell volgt Attlee op Indonesië weer naar de stembus Sneeuw en vorst in Europa Onbestendig, maar zacht 3>e Qeidóe&Mïcv KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DONDERDAG 15 DECEMBER 1955 47ste JAARGANG No. 13678 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. HOOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon. Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Adver tenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w-, f 2.35 p. mnd., f 7.p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 ct. p. m.ni. Telefoontjes f 1-50 HE BEHANDELING van de begro- ting van Sociale Zaken in de Tweede Kamer, waarbij de loonpoli tiek de hoofdschotel vormde, heeft wel duidelijk gemaakt, dat men geen hei moet roepen voordat men over de brug is. Hoe staan namelijk de za ken met die loonpolitiek? Tot nu toe hebben we een door de regering geleide loonpolitiek gehad die men erkent het allerwege zeker enige jaren noodzakelijk was voor de goede verdeling van de na tionale armoede. Maar de armoede is in welvaart verkeerd en dus z(jn er reeds lang stemmen opgegaan ir het bedrijfsleven om de geleide loon politiek los te laten, in ieder geval de verantwoordelijkheid voor de loonvorming te leggen bij het be drijfsleven. Reeds twee jaar geleden om juist te zijn in October 1953 kwam prof Romme in de Tweede Kamer met zijn motie over een vrijere loon vorming. De regering wilde er toen nog niet aan en de motie werd in de ijskas geborgen, waaruit zij verleden week bij het debat over de vrijere loonvorming weer te voorschijn kwam. De regering is nu dan eindelijk in beginsel er toe besloten (het loonbe- leid aan het georganiseerde bedrijfs leven over te dragen en men mag zich de vraag stellen, waarom dit nu geschiedt, als nog niet zo heel lang geleden de minister van Economische Zaken kwam met een handelsmarge beschikking, welke tot doel had de prijzen in de hand te houden en men moet er nu dus wel aan denken, wat van deze overdracht aan het bedrijfs leven het gevolg zal zijn voor de prijzen. 2°VER IS HET ECHTER nog niet. Er is nog van niets anders spra ke dan van een beginselbeslissing, welke nog niet is uitgewerkt. Minis ter Suurhof heeft verklaard, dat de regering hiertoe wel moest overgaan op eenstemmige aandrang van het georganiseerde bedrijfsleven, zoals zich dat in de S.E.R. had geuit. Het is duidelük, dat het niet van harte is gegaan f n men kan ook nog niet zeggen wat de gevolgen voor de toekomst zullen zijn. Men kan dit met name hierom nog niet zeggen, omdat men de uitwer king van deze beslissing nog niet kent. Dat moet allemaal nog gebeu ren in een wetsontwerp, dat dit par lementaire jaar nog niet aan de or de zal komen. Het enige wat men kon vragen was dit: of de minister van Sociale Zaken tenminste zo ac tief wilde zijn, het wetsontwerp vast voor te bereiden, zodat het voor zrj-n eventuele opvolger gereed zou lig gen. En zelfs dat is nog niet zeker. Wel is men er algemeen van over tuigd, dat de regering, hoe de zaak wettelijk ook zal worden geregeld, een vinger in de pap zal moeten hou den voor het geval de zaak uit de hand zou lopen. Want dit gevaar ligt er ongetwijfeld. Er zal wel niemand zijn, die terug wil naar de loonverhoudingen van vóór de oorlog. Een loonvloer wil men nu in ieder geval houden, maar dat wil nog niet zeggen, dat er dan nog naar boven geen gevaren zouden bestaan, ook al komt de regering dan tegemoet aan onmiskenbaar in het bedrijfsleven levende wensen. Er zal van het bedrijfsleven een grote mate van verantwoordelijkheidsgevoel en tucht worden gevraagd om een loon- differentiaiie tot stand te brengen zonder verstoring van de arbeidsvre- de en zonder iets in de weg te leggep aan de toekomstige werkgelegenheid en de toekomstige welvaart. RflAAR NOGMAALS: hoe zal dit uitpakken? Men wil straks dif ferentiaties in de lonen toelaten, maar zo heeft minister Suurhoff ntt Luchtmachtpolitie voorkwam erger Vijftig in camouflagekleding geklede militairen van de Indonesische luchtmacht hebben gistermorgen met het geweer in de aanslag op het vlieg veld Tjilitan de officiële installatie van de plaatsvervangend chef van de Indonesische luchtmacht, Soenojo, verhinderd. Zij omringden de aanwe zigen, onder wie zich o.a. bevonden premier Harahap en enige anderê ministers, met stenguns, afkeuringen schreeuwend aan het adres van de premier. Het scheelde weinig of de rel nam een nog ernstiger karakter aan. De ontevreden militairen moesten in bedwang worden gehouden door zwaar bewapende eenheden van de luchtmachtpolitie. Harahap was gedwongen de installatie af te gelasten. Onmiddellijk schreef hij een spoedzitting van het kabinet uit. richtten, dat 50 officieren verzocht hadden de benoeming van Soenojo te herzien, daarbij dreigend met ontslag. Kort voor de installatie riep de waarnemend-chef-staf Soetojo per dagorde nog op tot discipline. De vijf tig militairen kwamen in actie toen Soenojo gistermorgen de eed op het vaandel zou afleggen. BEVELHEBBER WAS REEDS AFGETREDEN De bevelhebber der luchtmacht, generaal-majoor Soeryadarma, was Dinsdagavond reeds afgetreden protest tegen de benoeming van zijn oude vijand Soenojo. Deze werd kort na de 17e October 1952 geschorst om een disciplinaire kwestie. Op 5 Dec. j.l. werd hij echter benoemd tot vice- chef-staf van de luchtmacht. Het benoemingsbesluit was gete kend door vice-presidten Hatta, we- kens uitstedigheid van Soerkarno. In enkele bladen is hierop critiek uitgeoefend. Twee oppositiebladen, „Merdeka" en „Soeloch Indonesia" be- al gezegd: liever geen verdere diffe rentiatie dan nu al mogelijk is, daar anders het gevaar ontstaat van het wegkopen van elkanders personeel, wat zeggen wil, dat de zwakke be drijven kans zouden lopen ten gron de te gaan aan de macht van de ster kere bedrijven. Er zal nu reeds aan de vrijheidsdrang van het bedrijfs leven worden tegemoet gekomen door aan het college van Rijksbemid delaars aanwijzingen te geven, zo lang de bevoegdheden nog niet zijn overgedragen, ook bedrijf stapsge wijze loondifferehtiaties toe te laten naar gelang werkgelegenheid, pro ductiviteit en rentabiliteit in de be drijfstak daartoe aanleiding zouden geven. Maar de coördinatie zal moe ten worden gewaarborgd. De vraag is of dit experiment zal slagen. De kans op mislukking is er onmiskenbaar. Reeds bij de huidige stringente richtlijnen hebben de Rijksbemiddelaars vaak moeite een en ander binnen de perken te hou den, maar des te groter is de kans, dat bij de huidige krappe arbeids markt de zaak uit de hand zal lopen. Er is het gevaar van olievlekwer king, er is het gevaar van wegzuiging van het personeel. Daarom zal bij de wettelijke regeling de mogelijk heid open moeten blijven, dat de overheid kan ingrijpen, als het mis zou gaan. Men zou zelfs verder kun-j nen gaan en het toetsen van de door' het bedrijfsleven te nemen beslis singen aan de nieuwe richtlijnen aan de overheid over te laten. Daaraan zal minister Suurhoff wel hebben gedacht, toen hij zeide, dat de gelei de loonpolitiek geenszins was losge Met het vaandel er van door Geschreeuw van „We zijn het er niet mee eens" en „neen, neen" klon ken uit de rangen der opgestelde een heden. Een vaandelgarde die het vaandel van de luchtmacht droeg, verbrak de rijen en rende het veld af, het vaandel meenemend. Vele andere militairen volgend dit voorbeeld, doch een zwaargewapend peloton lucht machtpolitie kwam ijlings ter plaatst en dwong de verzamelde eenheden te blijven staan. Hierop trad de waarnemend chef staf, Soetojo, naar voren en gelaste de gewapenden terug te treden, het geen zij deden, Soetojo las de bekend making voor, dat Soeryadarma zijn ontslag indiende. Toen men de beëdiging wilde doen voortzetten, zonder vaandel, maakte Harahap hiertegen bezwaar en hij verliet het veld. Even te voren had Harahap gezegd, dat er geen criminele gronden aan wezig waren om de schorsing van Soenojo te handhaven en dat zijn nieuwe benoeming als eerherstel be schouwd diende te worden. De Veiligheidsraad heeft gisteren zijn goedkeuring gehecht aan de toe lating van 16 nieuwe leden, nadat de Sovjet-Unie plotseling met het ver rassende voorstel was gekomen, de candidaturen van Buiten-Mongolië en Japan uit te stellen. Nadat gisteravond een spoedver gadering was belegd op verzoek van Arkady Sobolev (Sovjet-Unie), ver klaarde Rusland zich bereid zijn op Dinsdag j.l. uitgebrachte veto's tegen de toelating van 18 laden tot de UNO in te trekken als Buiten-Mongolië en Japan van de lijst der candidaten zouden worden afgevoerd. Rusland had Dinsdag alle candida ten van de Westelijke landen afge wezen, nadat nationalistisch China zijn veto had uitgesproken over de toelating van Buiten-Mongolië. Vóór de stemming gisteravond had Sobolev de raad voorgesteld, de can didaturen van BuiJfen-Mongolië en Japan uit te stellen tot het volgende jaar. Dit hield volgens hem niet in, dat Rusland tegen de toelating van Japan zou zijn, maar dit moest wach ten op een vredesverdrag met Japan. De raad ging daarna accoord met de toelating van Albanië, Italië, Jor- Dr. Wohlgemut, die op 20 Juli 1954 tezamen met dr. John naar Oost- Berlijn is gegaan, is seder twee dagen verdwenen uit zfjn door de politie laten, maar zoiT worden vervangen bewaakte woning aan de Oostberlijnse door een „andere geleide loonpoli tiek". Hoe het zij, het besluit om de ver antwoordelijkheid bij het bedrijfs leven te legen is verstandig, maar even verstandig zal het zijn om de overheid daarbij niet geheel uit te schakelen. Stalinallee, aldus wordt uit Berlijn gemeld. Dr. Wohlgemut, tegen wie een ge rechtelijk onderzoek in West-Duits- Isnd is gelast, zou meermalen gezegd hebben gaarne naar West-Berlijn te willen terugkeren. Studentenherberg te Knightbrigde kreeg koninklijk bezoek Koningin Elisabeth van Engeland en de hertog van Edinburgh hebben een bezoek gebracht aan de studenten- herberg in Knightbridge te Londen, bij gelegenheid van de 21ste verjaardag van de Engelse troonraad. 350 stu denten uit de koloniën wonen in deze herberg, die toebehoort aan de Engelse kroonraad. Op de foto is de koningin in gesprek met enkele studenten uit Nigerië: danië, Ierland, Portugal, Oostenrijk, Finland, Ceylon, Nepal, Libye, Cam bodja, Laos, Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Spanje. De Verenigde Naties hebben daarop Woensdagavond op een speciale ple naire zitting van de Algemene Ver gadering de zestien nieuwe leden tot de organisatie toegelaten. Hierdoor is het aantal leden van de V.N. gestegen tot 76. Toen, na de stemming in de Al gemene Vergadering, voorzitter José Maza van Chili bekend maakte, dat alle zestien landen waren toegelaten, steeg er op een donderend applaus op. Nederland onthield zich met vier andere landen van stemming bij de toelating van de communistische can didaten Bulgarij, Hongarije, Albanië en Roemenië. Hugh Gaitskell is tot leider van de Britse Labourpartij gekozen, als op volger van Attlee. Gaitskell behoort tot de rechter vleugel van de partij, terwijl Attlee tussen rechts en links in stond. 49-jarige oud-minister van fi- nancië kreeg 157 stemmen, tegen de leider van de linkervleugel Bevan 70 en de leider van de oud garde Morri son 40. Gaitskells ster is in tien jaar tijds snel gestegen. Hij wordt nu leider van de oppositie in het Lagerhuis met een jaarsalaris van. 2.000 pond. Gaitskell is een typische intellectu eel; zijn voornaamste onderwerpen van studie zijn economie en de La- bourbeweging geweest. Door de ver kiezing van Gaitskell is een nieuw tijdperk voor de Labourbeweging aan gebroken. De Labourafgevaardigden hébben op duidelijke wijze de voor keur gegeven aan een jonge persoon lijkheid die volkomen zal breken met de generatie en de ideeën, die Attlee vertegenwoordigde. Communistische partij op Cyprus verboden De Britse regering heeft gisteren bekend gemaakt, dat zij de commu nistische partij van Cyprus buiten de wet heeft gesteld en een niet nader bekend gemaakt aantal leiders er van gearresteerd. Het besluit wordt ge motiveerd met de mededeling, dat de communisten schijnen te hebben besloten de onrust op Cyprus te doen voortduren. Kort nadat dit alles bekend ge worden was, braken overal op het eiland stakingen uit, werden demon straties gehouden en bommen ge worpen. In Nicosia werd een Britse soldaat doodgeschoten en een andere ernstig gewond. Het communistische partijblad op Cyprus, Neos Democratis, heeft bevel gekregen zijn burequ's te sluiten. Treiler op de rotsen De Belgische treiler „Beatrix-Fer- nande" uit Oosteinde is gisteravond bij een hevige storm op de rotsen van Whitehills aan de Oostkust van Schot land geworpen. Vijf van de acht leden der beman ning trachtten zwemmend de kust te bereiken. Twee van hen slaagden hierin, het lijk van de derde is op de kust gevonden en de overige twee worden vermist. Drie leden der be manning, die op de treiler waren ge bleven, zijn later gered. De vijf over levenden worden in een zfekenhuis verpleegd en schijnen het goed te ma. ken. In enkele minuten is de spoorwagon leeg In West-Berlijn is een nieuw soort kraan in gebruik, waarmee men in enkele seconden een goederenwagen van de trein kan lossen. Op de foto de nieuwe vinding in actie. Terwijl de verkiezingsbureaux nog werken aan het berekenen van do uitslag van de eerste Indonesisch- verkiezingen voor het panoment, die in September zijn gehouden, is het Indonesische volk vandaag opnieuw ter stembus gegaan, ditmaal voor het kiezen van de Constituante. De taak van de Constituante zal zijn een defi nitieve Grondwet op te stellen, in ts van de huidige, die in 1950 ge vormd is deels uit de Grondwet van de Republiek Indonesia (Jogjakarta) en deels uit de Grondwet van de vroe gere R.I.S. (Republiek Indosesia Se- rikat), die binnen een jaar na over dracht van de souveriniteit werd om gezet in de eenheidsstaat R. I. Gisteren is sneeuwval gemeld uit Oostenrijk, Duitsland en Scandinavië. Bij Hallstatt in Opper-Oostenrijk is een skiër onder een meter sneeuw dood gevonden. Men was met lawine honden naar hem op zoek geweest nadat zijn gezellin uitgeput in een berghut was aangetroffen. In het grootste gedeelte van Scan dinavië heerste zware vorst, in Noord- Noorwegen tussen dertig en veertig graden onder nul. In sommige streken van Noorwe gen waren de wegen door sneeuw ge blokkeerd. In 'Stockholm was het twintig graden onder nul. De Noordelijke helft van de Bot- nische Golf is door ijs geblokkeerd. Zeven schepen zitten vast. In West-Duitsland heeft ijzel en kele ernstige verkeersongelukken veroorzaakt. haafden zich de vorst. In de zachte lucht ontwikkelde zich vanmorgen boven de Golf van Biscaye een nieu we actieve storing, waarvan het re- gengebied zich snel in de richting van ons land uitbreidde. Het weer blijft dus onbestendig en zacht. HOE wordt het weer? i (Geldig van Donderdagavond tot Vrijdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). AANHOUDEND ZACHT. Vanavond en vannacht regen, morgen opklaringen en plaatse lijk enkele buien. Matige tot krachtige wind en aan de kust tijdelijk harde wind ruimend van I Zuidoost naar Zuidwest. Aanhou- den zacht. 16 Dec. zon op 8.44, onder 16.31; maan op 10.05, onder 18.45. Hoogwaterstanden Het weer in Europa onbewolkt 28 C. sneeuw 5 sneeuw 8 sneeuw 8 regen Vergezeld van flinke regenval is gisteravond zeer zachte lucht ons land binnengestroomd met het ge volg, dat de temperaturen vannacht op de meeste plaatsen hoger waren dan gisteren overdag. Hier en daar wees de thermometer vannacht 10 graden aan. De zacht luchtstroming strekt zich uit van het zeegebied bij de Azoren, via de Golf van Biscaye en Frankrijk tot aan de kust van De nemarken. Boven Scandinavië hand- De v/eerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: HELSINKI STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERBEEN DUBLIN LONDEN AMSTERDAM ERUSSEL PARIJS BORDEAUX GRÖNOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZüRICK GENèVE onbewolkt onbewolkt regen onbewolkt regen regen mist regen regen mist ijzel geheel bewolkt mist LOCARNO geheel bewolkt WENEN motregen INNSBRUCK geheel bew. ROME zwaar bewolkt Korreltje Een kip kakelt pas, wanneer z een ei heeft gelegd, niet daarvóór.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1