Stille staatsgreep
in Brazilië
Soekarno onthult .aanslag'op republiek
EERSTE DEEL VAN T PLAN
ZOU AL MISLUKT ZIJN
Eisenhouwer terug in
Washington
Woensdag beëindiging
van Genève?
3)e £d<ióe(Sou^ci/nf
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1955
47ste JAARGANG No. 13650
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f 2.35 p. mnd., f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 et. p. m.m. Tcle oon jes
Vice-premier weet er echter niets van
President Soekarno heeft in Indonesië enige opschudding verwekt door
te verklaren over bewijzen te beschikken dat „buitenlandse machten" de
verkiezingen willen gebruiken om de republiek Indonesië te vernietigen.
De president noemde de „buitenlandse machten", die met de Daroel Islam
zouden samenwerken, niet met name. Ook gaf hij slechts een vaag over
zicht van de inhoud der documenten, die een uit twee delen bestaan „ver
nietigingsplan" zouden onthullen. Het aanknopen van de oude betrekkin
gen met Nederland zou deel uitmaken van dezë plannen.
De Indonesische vice-premier Ismadi, die lid is van de Nationale Veilig
heidsraad, verklaarde niets van de documenten af te weten maar een
onderzoek naar de verklaring van Soekarno te zullen instellen. Vorig jaar
uitte Soekarno in een rede soortgelijke beschuldigingen die later echter in
de doofpot terecht kwamen.
GEDEELTELIJK MISLUKT.
Het eerste deel van de plannen is
mislukt, aldus Soekarno, die sprak op
een bijeenkomst in Bandoeng ter ge
legenheid van de „Heldendag", bij
gewoond door afgevaardigden uit Ma-
lakka en Egypte. Maar-uiterste waak
zaamheid blijft geboden, aldus de pre
sident, die verder zei, dat de impe
rialisten militaire agressie van plan
waren als alle andere middelen faal
den.
„Er zijn mensen die niet geloven
dat onze revolutie nog steeds niet is
voltooid. Pas als ik de gehele inhoud
van deze documenten voorlees zullen
zij inzien dat wij op onze hoede moe
ten zijn. Laten wij niet in de val lo
pen doch de strijd van het volk steu
nen", aldus Soekarno. Hij zinspeel
de erop de documenten in de toe
komst te zullen publiceren maar be
perkte zich nu tot een vrij vage in
houdsbeschrijving'.
Uit de documenten zou blijken, dat
het eerste deel, dat op korte termijn
moest werken, is mislukt. De toege
paste methoden waren: economische
ondermijning door sabotage, corrup
tie, geldvervalsing, sabotage in de
administratie en het financieel be
heer en tenslotte het toebrengen van
de genadeslag van buitenaf als
eerste methodes doorgewerkt zouden
zijn.
Daarnaast zou ernaar gestreefd
worden. Indonesië verdragen met het
buitenland te laten sluiten die niet na
te komen waren en dus tot militaire
acties tegen het land konden leiden.
Verder zou op alle mogelijke manie
ren getracht worden de economie te
ontwrichten.
Het tweede deel van het plan, dat
nog in uitvoering zou zijn, zou vol
gens de president berustte op het
principe: verdeel en heers. Het zou in
twee stadia uitgevoerd moeten wor
den: een ontwrichtings- en omwente
lingsperiode. Gedurende de eerste pe
riode zou gestreefd worden naar
chaos op alle terreinen onder andere
door opstanden op Celebes, Atjeh en
de Molukken, het uitspelen van de
explosieve elementen die in het volk
aanwezig zijn en het zaaien van twee
dracht in het leger.
In de omwentelingsperiode zouden,
volgens Soekarno, pogingen worden
gedaan om de federale structuur in;
de staatsapparaten in te voeren en de
vroegere betrekkingen met Nederland
te herstellen, terwijl saboteurs en in
filtranten dè actie op alle mogelijke
gebied moesten steunen.
Soekarno zei de documenten ont
huld te hebben „omdat land en volk
voor een beslissend ogenblik staan".
INCOURANT
GOED
/"JENEVE IS EEN MOOIE STAD,
gelegen aan de oever van een ver
rukkelijk meer tussen de majestueuze
Zwitserse bergen, maar ze moesten
er niet zulke vervelende conferenties
houden. Met hoevele mislukte confe
renties is de naam Genève nu al niet
verbonden? Dat deze Vier Mogend-
heden-conferentie nu reeds zo dood
is als een pier, weet iedereen te ver
tellen. Desondanks hebben de Vier
de schijn nog even opgehouden en
hebben ze stug doorgepraat een
dovemansgesprek, want ieder praat
te voor zich en luisterde niet naar
de anderen over ontwapening. Als
of er enig uitzicht bestond op wer
kelijke ontwapening. In zo'n
0 sfeer van weer toenemend
wantrouwen!
Eigenlijk staat het hele gepraat
Over afschaffing van legers en wa
pens gelijk met een veiling van in
courant goed, want wapens zijn te
genwoordig al verouderd, terwijl ze
nog in de maak zijn. De moderne oor
log maakt niet meer gebruik van sol
daten of van kanonnen, maar werkt
met meer subtiele methoden, waarte
gen zelfs geen radar-net helpt.
Neem bijv. maar eens de situatie
in het Midden-Oosten. Nauwelijks is
het Amerika gelukt om de Zuidgrens
van Sowjet-Rusland heimelijk af te
grendelen met een goed sluitende ke
ten van militaire verdragen, waar
door Griekenland, Turkije, Irak, Per-
zië en Pakistan hand in hand een
cordon vormen tegen het opdringen
van de Russische invloed naar het
Zuiden, of Moskou laat een staaltje
van vliegkunt zien en wipt over dat
cordon heen. Het verkoopt n.l. te
gen een onzinnig lage prijs wapens
aan Syrië en Egypte, waarmede het
zich meteen indringt in één van de
meest gevoelige delen van die beide
landen, n.l. hun defensie. Het weet
bovendien heel goed aan wie het die
wapens verkoopt en op welk tijdstip.
Beide genoemde staten zijn n.l. on
verzoenbare vijanden van Israël en
door deze wapenleveranties wordt
het vuurtje daar in het Midden-Oos
ten zó lustig aangeblazen, dat de
vrees voor een uitslaan van de oor
logsvlam niet denkbeeldig is. Zó drei
gend is inmiddels de situatie ge
worden, dat de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken Foster
Dulles reeds een niet mis te verstane
waarschuwing heeft gericht aan de
staten van het Midden-Oosten, waar
in hij zegt, dat iedere staat, welke op
een oorlog aanstuurt, de Verenigde
Staten tegenover zich zal vinden.
Dit is een schot voor de boeg, be
doeld aan het adres van de Sow jet-
Unie.
En zo gaat de koude oorlog, waarin
wij ondanks glimlacht]es, klopjes op
de schouder, warme handdrukken
enz. midden in zitten, gestadig ver
der. Het is een eigenaardige oorlog,
want wij beseffen nauwelijks, dat
wij er tussen zitten, maar niettemin
is hij zeer reëel en zullen wij er goed
aan doen er rekening mee te hou
den.
Om een andere staatsgreep te voorkomen
Een bloedeloze en bijna stilzwijgend verlopen staatsgreep heeft Carlos
Luz, die als waarnemend president van Brazilië optrad, nadat president
Joao Caf Filho door een hartziekte had moeten aftreden, uit zijn ambt,
ontzet en het land doen verlaten.
Luz werd beschouwd als vertegenwoordiger van die delen van de Bra
ziliaanse weermacht, met name vloot en luchtmacht, die, zo nodig met ge
weld, een ambtsaanvaarding door de gekozen nieuwe president Kubitschekf
een socialist, die als een volgeling van wijlen president Vargas wordt be»
schouwd, wilden beletten.
Hij werd verdreven door generaal Teizeira Lott, die in de nacht van Don
derdag op Vrijdag als minister van oorlog was afgetreden, omdat Luz een
kolonel, die in het openbaar had gepleit voor een staatsgreep om installatie
van Kubitschek in 1956 als president te voorkomen, de hand boven het
hoofd hield. Het optreden van Lott wordt daarom „een staatsgreep om een
staatsgreep te voorkomen" genoemd.
MET ONBEKENDE BESTEMMING
Carlos, Luz, de minister van marine
en justitie, admiraal Amorim de Valle
en Prado Kelly, en de opperbevelheb
ber van de Braziliaanse vloot, admi
raal Pena Potto, zijn Vrijdag, aan
boord van de kruiser „Almirante Par-
roso", met onbekende bestemming
uit de Baai van Rió vertrokken. Een
kustbatterij te Copacabana loste nog
een schot op de wegvarende kruiser,
die zijn reis echter voortzette.
De revolutie schijnt geen slacht
offers te heibiben gevergd. Slechts een
half dozijn schoten werd gewisseld
tussen een kruiser en een kustbatterij.
Troepen hebben in het door regen
en stormvlagen geteisterde Rio de
Janeiro strategische punten 'bezet
(het garnizoen van Rio was reeds
direct op de hand van generaal Lott)
op hoeken van straten zyn machine-
geweerposten ingericht.
Burgers ontvluchtten, te voet en in
autols, in grote haast de Braziliaanse
hoofdstad, opstoppingen op de uiil
Rio leidende wegen veroorzakende.
Gemeld werd dat de brug naar de
internationale luchthaven op het
eiland Galeao is opgeblazen, doch dit
bericht is later tegengesproken.
De ministers van marine en lucht
macht waren voorstanders van een
staatsgreep, om de installatie van de
wettig tot president gekozen Kubit-
schekt te verhinderen. Lott was hen
echter voor.
De beide huizen van het Congres,
die Vrijdag in verenigde vergadering
bijeen waren gekomen, hebben Luz
uit zijn ambt vervallen verklaard.
De Kamer van Afgevaardigden
heeft vervolgens met 185 tegen 62
stemmen de vice-voorzitter van de
Senaat, Nereu Ramos, als waarne
mend president aangewezen.
Jeugdige'' 103-jarige feliciteert jarige 106-jarige
Op de 106de verjaardag van de oudste inwoonster van Den Haag en één na de oudste van Nederland, Mevr.
de Calonne—Meister, werd zij door Mevrouw Dierkje Lammerts, die slechte 103 jaren telt, gefeliciteerd met
haar verjaardag. Rechte Mevrouw de Calonne—Meister.
Deze heeft Vrijdagavond zijn func
tie aanvaard.
De eerste daad van de nieuwe pre
sident was het ontslaan van de mi
nisters van marine en luchtmacht en
het benoemen van opvolgers.
Marine steunt nieuwe president
Volgens een Vrijdagavond te Rio de
Janeiro uitgegeven bekendmaking
heeft admiraal Benjamin Sodre op het
ministerie van oorlog de verzekering
gegeven, dat de marine de beslissing
van het Congres, waaibij een nieuwe
waarnemende president werd aange
steld, onderschrijft.
Eigen regering voor Luz?
Volgens bepaalde, te Rio de Janei
ro de ronde doende geruchten, zou
President Eisenhower, die er ge
zond en opgeruimd uitzag, is Vrijdag
uit Denver, waar hij in een zieken
huis opgenomen is geweest, te Wash
ington teruggekeerd. Hij werd door
een grote menigte zeer geestdriftig
verwelkomd.
De president, die zeven weken te
Denver in een militair ziekenhuis
heeft gelegen, maakte de reis per
vliegtuig.
Vive-president Nixon begroette
Eisenhower, toen hij het vliegtuig
verliet. Daarna' namen de president
en zijn echtgenote plaats in een auto,
waarmede zij, gevolgd door een groot
aantal andere auto's, naar het Witte
Huis reden.
De president is voornemens het
a.s. weekeinde op het Witte Huis door
te brengen. Daarna zal hij voor min
stens zes weken voor herstel op zijn
boerderij te Gettysburg verblijven.
Alhoewel de dokters Eisenhower had
den verzocht zich niet in te span
nen door te gaan wuiven, werd hij
zeer opgewonden, toen hij het Witte
Huis naderde. Zich van de ene zijde
van zijn auto naar de andere wen
dende, wuifde hij voortdurend naar
de juichende belangstellenden, wier
aantal langs de gehele weg op een
kwart millioen werd beschat.
Inpassc op alle
punten
De ministers van buitenlandse za
ken der „Grote Vier" hebben Vrij
dag besloten, te „trachten hun con
ferentie Woensdag a.s. ie beëindi
gen, nu zij zich geplaatet zien voor
een vrijwel zekere impasse ten aan
zien van alle drie punten van hun
agenda.
Wanneer de besprekingen inder
daad Woensdag worden besloten, be
tekent dat het overleg precies de drie
weken heeft geduurd, waarover de
ministers het in September te New
York eens waren. Had de conferentie
tekenen in de richting van overeen
stemming over een of ander punt
vertoont, dan zouden de ministers on
getwijfeld hun besprekingen hebben
voortgezet. Het overleg van de afge
lopen twee v/eken heeft evenwel ge
leid tot een impasse ten aanzien van
twee punten der agenda, terwijl waar
schijnlijk ook ten aanzien van het
derde punt een mislukking voor de
deur staat. De ministers hadden reeds
toegegeven, dat zij gefaald hadden
om inzake de Duitse eenheid en de
Europese veiligheid tot een accoord
te komen. Intussen is ook het offi
ciële overleg over verbetering van
ferentiekringen beschouwd als een
duidelijke erkenning, dat het geen
zin heeft verder te praten en dat de
„geest van Genève" dood is.
De Westelijke mogendheden zullen
zich krachtig verzetten tegen even
tuele Sowjet-plannen om commissies
in te stellen ten einde te pogen de
meningsverschillen te verkleinen in
afwachting van een volgende confe
rentie der „Grote Vier" waarschijnlijk
volgende zomer.
De Westelijke mogendheden hopen
komende lente of zomer een volgen
de conferentie van ministers van
buitenlandse zaken der „Grote Vier"
te organiseren ten einde een nieuwe
poging te doen om overeenstemming
te bereiken over een hereniging van
Duitsland.
De drie Westelijke ministers zijn
verlangend de mogelijkheid van een
hereniging van Duitsland het kern
punt van de huidige conferentie
open te houden. Een nieuwe bijeen
komst volgend jaar zou beide par
tijen tijd geven om het vraagstuk nog
eens te overdenken.
zwaaiden met vlaggetjes en vele per
sonen hadden spandoeken bij zich,
waarop welkomstboodschappen voor
de afgezette president Carlos Luz op I Eisenhower waren aangebracht. Op
weg zijn naar Santos, waar hij een sommige plaatsen stonden de men-
eigen regering zou willen vormen. I sen veertig rijen diep.
Muziekkorpsen speelden, kinderen de betrekkingen op niet-politiek ge
bied tussen Oost en West volkomen
vastgelopen, terwijl de opvattingen
over de ontwapeningskwestie meer
dan ooit uiteenlopen.
Het besluit om de onderhandelin
gen niet te verlengen, wordt in con-
APARTJES
Op het nieuwe vliegveld van Kaap
stad, dat is genoemd naar de natio
nalistische ex-premier Malan, wordt
de apartheid zo streng mogelijk in
acht genomen.
De minister van verkeer heeft met
enige spijt te kennen gegeven dat
het niet wel doenlijk is voor ieder
ras aparte vliegtuigen te laten vlie
gen, maar op het mooie nieuwe vlieg
veld is er door het bouwen van apar
te wachtlokalen en restaurants voor
gezorgd dat mensen van verschillend
ras niet samen behoeven te zitten.
Zelfs zijn er aparte ingangen voor de
verschillende rassen.
Het bureau voor inlichtingen be
vindt zich in de afdeling voor de
blanken. Mocht iemand van een an
der ras inlichtingen wensen, dan mag
hij die telefonisch van zijn eigen af
deling uit inwinnen.
weer i
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond, opgemaakt te
11.15 uur).
MIST.
Overwegend droog weer. Van
nacht en morgenochtend weinig
wind en op vele plaatsen mist.
Morgenmiddag verspreide opkla
ringen, zwakke tot matige wind
tussen Noord en Oost en lagere
temperaturen.
13 Nov. zon op 7.56, onder 16.55 u.;
maan op 6.59, onder 16.05.
14 Nov. zon op 7.58, onder 16.54 u.;
maan op 8.06, onder 16.35.
13.01 nieuwe maan.
maan op 9.08, onder 17.13.
Het weer in Eurooa
HELSINKI
nevel
7 gr.
STOCKHOLM
licht bew.
7
OSLO
regen
10
KOPENHAGEN
mist
7
ABERDEEN
half bew.
6
DUBLIN
zwaar bew.
8
LONDEN
zwaar bew.
8
AMSTERDAM
licht bew.
5
BRUSSEL
licht bew.
6
PARIJS
onbewolkt
3
BORDEAUX
licht bew.
7
GRENOBLE
nevel
2
NICE
licht bew.
12
BERLIJN
nevel
7
FRANKFORT
geheel bew.
7
MÜNCHEN
nevel
7
ZüRICH
nevel
6
GENèVE
geheel bew.
6
LOCARNO
zwaar bew.
8
WENEN
mist
8
INNSBRUCK
nevel
4
ROME
nevel
10
Opnieuw heeft de delegatie van Zuid-Afrika de vergadering van de Verenigde Naties verlaten, evenals 24 Oct.
j.l. om te protesteren tegen het onderzoek van de wereldorganisatie inzake het rassenprobleem. Op de foto
verlaat de voorzitter van de Zuid-Afrikaanse delegatie, W. C. du Plessis op 24 October de vergadering, geheel
links P. M. Crosth-Waite van Groot-Brittannië, met naast hem de Rus Georgi Zaroubin.
Korreltje
Om rechtvaardig te kunnen zijn
tegenover anderen, moet men eerlijk
zijn tegenover zichzelf.
