3)e Ceidóe0oti4mit
Begrafenisstemming op Geneefse conferentie
Bespreking volgend punt
zonder perspectief
Faure stelt opnieuw vertrouwenskwestie
Deed hartkwaal
Sonderman verongelukken?
Zuid-Afrika trekt zijn
delegatie terug
K.L.M. stopt
dienst op Parijs
Turkse bus in
ravijn
Toenemende
regenkansen
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1955
47ste JAARGANG No. 13648
Directeur: C. M. v. HAMERSVELQ KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f 2.35 p. mnd., f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1-50
MOLOTOF-
COCKTAIL
^TERWIJL MAANDAGAVOND de
hoge heren in Moskou sprongen
en dansten en zelfs premier Boelga-
nin over de dansvloer zwierde op de
tonen van „Die schone blaue Do-
nau", vloog een eenzame Molotof
naar Genève terug. „Met een betere
bagage", zei hij lachend op het vlieg-
veld.
Het leek allemaal zo zorgeloos en
zo vol rozengeur en maneschijn.
Maar uit de bagage van Molotof
kwam in werkelijkheid een bom van
ouderwetse makelij te voorschijn,
een echte Molotof-cocktail, waarmee
hij de „geest van Genève" in de lucht
deed vliegen.
Wat bleek namelijk? Eindelijk was
bij de Russen de aap uit de mouw
gekomen en had Molotof in
0 vrij ondubbelzinnige woorden
te verstaan gegeven, dat de
Russen geen vrije verkiezingen in
geheel Duitsland wensten (de tijden
waren daar nog niet rijp voor!) en
dat zij rekening moesten houden met
de nieuwe levensvisie van de Oost
duitsers. Dus, concludeerden de Wes
terse ministers terecht, Rusland wil
alleen een hereniging van de beide
gescheiden helften van Duitsland als
dit herenigde Duitsland onder com
munistische signatuur komt. In dat
geval behoeven we niet verder meer
te praten, zeiden de Westerse minis
ters gisteren te Genève en gingen zij
over op het volgende punt van de
agenda. Overigens zonder veel illu
sies, want na de ontmaskering van
Dinsdag is ook van andere bespre
kingen met Molotof weinig meer te
verwachten. De Rus heeft zijn oude
vorm weer teruggevonden; die
schimmige glimlach van de „geest"
lag hem niet, hij heeft er geen ge
zicht voor.
Intussen weten wij dus weer, wat
wij aan elkaar hebben en kunnen
wij derhalve concluderen, dat de
conferentie van Genève „verhelde
rend" heeft gewerkt. Men kan ook
zeggen: „ontnuchterend", want de
beneveling door de wodka is wegge
trokken en wij zien weer het ware
gezicht van Molotof.
Onze reeds lang gevormde mening
is weer bevestigd, dat de Russen
nimmer vrijwillig Oost-Duitsland
zullen loslaten. Wanneer zij bewe
ren, voorstanders te zijn van een
hereniging van Duitsland, bedoelen
zij, dat zij gaarne West-Duitsland
eveneens in hun macht zouden willen
hebben en wanneer zij met vrije ver
kiezingen instemmen, doen zij dat
alleen wanneer de tijd er „rijp" voor
is dat wil zeggen, wanneer het volk
niet anders meer kan dan alleen op
rode candidaten stemmen.
Ga met je democratische begrippen
daar maar eens mee praten!
Over punt 1 is men voorlopig uitgepraat
De ministers van buitenlandse zaken op de Geneefse vier-mogendheden-
conferentie hebben Woensdag besloten de bespreking van het eerste
agendapunt hereniging van Duitsland en de veiligheid te schorsen
en Donderdag te beginnen met het tweede punt van de agenda: de ont
wapening.
Dit besluit werd genomen, nadat de Westelijke ministers hadden ver
klaard dat de besprekingen over het eerste punt „vruchteloos" zijn, doch
dat tegen het einde van de volgende week, tegen de tijd dat naar men
verwacht de conferentie eindigen zal, de kwestie van Duitslands hereniging
en de Europese veiligheid opnieuw bezien zal worden.
De tijd is nog niet rijp.
BEZUINIGING
jaar tijd met 1 milliard 63 mil-
lioen zijn gestegen, wat een stijging
betekent met niet minder dan 27 pet.
is bij de algemene financiële beschou
wingen, deze week in de Tweede Ka
mer gehouden, de minister van Fi-
nanaciën nadrukkelijk onder het oog
gebracht.
Dit is op zich zelf niets nieuws.
De a.r.-afgevaardigde, de heer Van
den Heuvel, pleegt al jarenlang bij
deze beschouwingen te fulmineren te
gen het steeds groeiende ambtenaren
corps en tegen de steeds hoger wor
dende staatsuitgaven met geen an
der resultaat overigens, dat de zaak
toch weer bleef zoals zij was en de
boom toch hoe langer hoe dikker
werd.
De minister van Financiën kwam
dan telkens met het argument, dat
de Kamer dan maar moest aangeven
waar kon worden bezuinigd en de
Kamer antwoordde steeds, dat dit
haar taak niet was, maar van de
onderscheidene ministers zelf of van
de minister van Financiën. Een en
kele maal is er wel eens op een be
paalde post of op een bepaalde dienst
gewezen, maar het is nu eenmaal zo,
dat een minister zijn ambtenaren tot
het uiterste verdedigd, omdat zij zijn
medewerkers zijn, van wie de minis
ter dikwijls in mindere of meerdere
mate, en vooral in meerdere mate, af.
hankelijk is. Zo herinneren wij ons,
dat de heer Droessen verleden jaar
vragen stelde aan de minister van
Landbouw over de bezetting van het
scheidsgerecht voor de voedselvoor
ziening, welke dienst volgens de heer
Droessen ook aan het euvel leed van
zich alsmaar nieuwe ambtenaren aan
te meten, zodat deze dienst overmatig
bezet zou zijn. Natuurlijk kreeg de
heer Droessen niet direct gelijk, maar
minister Mansholt was toch wel zo
verstandig, dat hij bij die dienst op
een goede dag persoonlijk eens een
onderzoek ging instellen. Het resul
taat was, dat hij, toen hij het bureau
weer verliet, de helft van de ambte
naren had ontslagen. Er is dus wel
iets te doen, maar men kan van de
Kamer niet verlangen, dat zij zó thuis
is in al die regeringsbureaux, dat
zij precies zou weten waar bezuinigd
kan worden en waar niet.
MAAR de noodzakelijkheid om tot
bezuiniging te komen is drin
gend aanwezig. Wij leven immers in
een tijd van hoogconjunctuur en als
de regering door de steeds groeiende
overheidsuitgaven zelfs in zulk een
tijd tekort komt, is er met het beleid
iets mis.
Dan komt de overheid voor het feit
De Britse minister van buitenland
se zaken, MacMillian, en zijn Ame
rikaanse ambtgenoot, Dulles, hebben
op de vergadering van Woensdag,
die drie-en-een-half uur duurde, de
Sowjet-Unie de schuld gegeven van
de impasse, waarin de besprekingen
over Duitsland en de veiligheid zijn
geraakt.
De Amerikaanse minister Dulles
zei, dat Molotofs verklaring van
Dinsdag het vertrouwen dat in de
wereld was gewekt door de topcon
ferentie in Juli, „grotendeels te niet
is gedaan". De geest van Genève
heeft zwaar geleden.
De Amerikaanse minister vrees
de, dat bespreking van de andere
agendapunten weinig baten zal, als
de ministers het gevoel hebben, dat
Over wijziging
kiesstelsel
De Franse premier Edgar Faure
heeft gisteren de vertrouwenskwestie
verbonden aan goedkeuring door de
Nationale Vergadering van zijn voor
stel tot het houden van verkiezingen
in December volgens een gewijzigd
kiesstelsel. Het door hem voorgestelde
stelsel is dat van 1951, maar zonder
verbinding van lijsten.
De Nationale Vergadering weigerde
dit kiessysteem te bespreken, toen
het bij de eerste lezing van het wets
ontwerp werd voorgesteld, doch de
Senaat wilde wel een wijziging van
het kiesstelsel en stuurde het wets
ontwerp terug.
De premier besloot tot het stellen
van de vertrouwenskwestie na een
debat, dat van Woensdagavond 22 uur
tot Donderdagochtend 5 uur had ge
duurd.
Tijdens het débat in tweede lezing
werden vijf kiesstelsels verworpen.
Het debat over deze vertrouwens
kwestie begint Ztaredag om 15 uur.
De nieuwe verkiezingen kunnen al
niet meer op 11 December worden
gehouden, zoals in het voornemen
lag, maar op zijn vroegst een week
daarna. Zij kunnen namelijk niet
worden gehouden vóór de vijfde Zon
dag na publicatie van het decreet,
Molotof weer de oude.
te staan in een tijd van depressie
plotseling te moeten bezuinigen met
alle narigheid en ellende van dien.
Maar vooral zal er dan weinig meer
terecht komen van taken, welke de
overheid zich heeft gesteld of van
redelijke verlangens welke uit de
volksvertegenwoordiging zijn opgeko
men. De 'heer Lucas heeft nu weer
op zulk een redelijk verlangen gewe
zen en wel op de noodvoorziening
voor weduwen en wezen. Als zelfs
in een tijd van hoogconjunctuur de
uitgaven zo hoog zijn opgevoerd, dat
er voor objecten als deze geen geld
in de overheidskas is, dan wordt het
de hoogste tijd, dat er iets gebeurt.
Het lijkt daar echter in de verte nog
niet op. Minister Van der Kieft had
voorlopig maar geantwoord dat alle
uitgaven zijn verantwoord en daar
mee was de zaak voor hem afgedaan.
Maar daarom gaat het in deze niet,
het gaat erom of die verantwoorde
uitgaven ook nodig zijn geweest. En
dat kan de Kamer, die toch het con
trolerecht heeft zonder nadere ge
gevens niet beoordelen.
Daarom is nu de heer Lucas met
een zij het nog voorlopig plan
gekomen, dat de mogelijkheid opent
de Kamer deze gegevens te verschaf
fen. De heer Lucas wil nu de Kamer
uitrusten met een apparaat, dat haar
de nodige deskundige voorlichting
geeft, waardoor de Kamer dus wer
kelijke controle zou kunnen uitoefe
nen en aan de minister suggesties zou
kunnen doen.
In beginsel is dat juist. Maar het
zal niet zo gemakkelijk zijn om dit in
de practijk toe te passen. Zulk een
apparaat zal immers moeten bestaan
uit tal van deskundigen van verschil
lende aard, want men zal niet alleen
in een milliardenbedrijf als dat van
defensie inzicht moeten hebben, maar
ook in tal van andere overheidsbedrij
ven. Er is reeds de vraag gesteld of
men daartoe de Rekenkamer niet bre
der zou kunnen opzetten. De heer
Lucas heeft reeds gemeend van niet,
omdat controle en advies dan in één
hand zou komen. Het is een vraag
stuk, dat een nadere bestudering
spoedig vereist en als de socialistische
heer Hofstra zonder de consequen
ties ervan nog te kennen en zonder
nadere overweging nu reeds zegt, dat
men dan alleen ambtenaren aanstelt
om ambtenaren te ontslaan, dan is
dat bij een zo ernstige zaak toch wel
een heel lichtvaardig oordeel. De
kwestie zal wel niet in een handom
draai worden opgelost, zeker niet met
de verkiezingen in het zicht. Maar
dan zal het zaak zijn hieraan bij de
komende kabinetsformatie aandacht
te schenken.
Molotof verklaarde in zijn ant
woord opnieuw, dat de tijd en de
omstandigheden nog niet rijp zijn
voor verkiezingen in Duitsland. Het
is het Westen, en niet de Sowjet-Unie
dat zich niet houdt aan de geest van
Genève, en de richtlijnen van de re
geringsleiders.
De Russische minister diende een
voorstel in voor een niet-aanvalsver-
drag tussen de Navo en de West-
Europese Unie enerzijds en de com
munistische landen van het pact van
Warsohauw anderzijds. Dit voorstel
was ook reeds in Juli door premier
Boelganin naar voren gebracht. Dit
niet-aanvalsverdrag zou op de duur
vervangen moeten worden door een
Europees colectief veiligheidsverdrag.
Ook stelde Molotof voor de sterkte
van de buitenlandse troepen
Duitsland met de helft te verminde
zij geen regelingen kunnen treffen ren en een overeenkomstig aantal
die houdbaar zijn. militairen te demobiliseren.
Gerben Sonderman, de in Amerika
verongelukte chef-invlieger van Fok
ker zou volgens een rapport van de
Amerikaanse raad voor de burger
luchtvaart aan een „tamelijk ernstige
hartkwaal" hebben geleden.
Dit zou, aldus het door de raad over
het ongeluk uitgebrachte rapport,
uit medische gegevens gebleken zijn.
Opgemerkt wordt verder dat deze
kwaal van de vlieger oorzaak geweest
zou kunen zijn van 'het vliegongeluk.
Anderzijds wordt in het rapport op
gemerkt dat „de waarschijnlijke oor
zaak van het ongeluk een opzettelijke
vrille was die zo laag werd voort
gezet dat het toestel niet meer kon
worden rechtgetrokken".
waarin de verkiezingsdatum wordt
aangekondigd.
Als de assemiblée Faure Zaterdag
haar vertrouwen schenkt en waar
nemers in de wandelgangen waren
tamelijk optimistisch daarover
moet het wetsontwerp nog in tweede
lezing door de Senaat worden goedge
keurd.
Zaterdag is het weer Klaproosdag
Zaterdag wordt weer de jaarlijkse collecte van het Nederlands Oorlogs-
gravencomité gehouden: het appèl op ons allen om bij te dragen voor het
onderhoud van de graven van hen, die alles gaven voor de bevrijding
van ons land.
Nederlands standpunt
Zuid-Afrika heeft gisteren besloten
zijn gehele afvaardiging naar de Ver
enigde Naties terug te trekken.
Dit besluit werd genomen na een
met 37 tegen 7 stemmen, bij dertien
onthoudingen, door de speciale po
litieke commissie genomen beslis
sing om het rassenvraagstuk in Zuid-
Afrika nog een paar jaar op haar
agenda te houden.
Zuid-Afrika acht dit een inbreuk
op het Handvest, waarin staat dat de
Verenigde Naties zich niet mogen
inlaten met de binnenlandse aange
legenheden van haar leden-staten.'
Frankrijk nam 30 September j.l.
en op dezelfde gronden, een over
eenkomstig besluit, toen de Algeme
ne Vergadering besloot Algerije
dat sinds 1947 tot het eigenlijke
Frankrijk behoort, als punt op
haar agenda te plaats.
Nederland behoorde bij de staten,
die tegen de handhaving op de agen
da stemden. De heer de Kadt, merkte
op, dat de Nederlandse delegatie
meer dan eens had uiteengezet, dat
de regering en het volk van Neder
land de leer van de superioriteit van
het ene ras over het andere niet kun
nen aanvaarden. Nederland kan dus
niet anders dan afwijzend staan te
genover de politiek van apartheid.
Ook kan Nederland niet ontken
nen, dat de Verenigde Naties een ze
kere, ofschoon beperkte bevoegdheid
hebben om problemen te behandelen,
die vallen onder de artikelen van het
Handvest betreffende eerbied voor
de rechten van de mens en funda
mentele vrijheden voor iedereen.
Maar, zei de heer de Kadt, dit moet
niet gebeuren op een eenzijdige ma
nier, door zich alleen maar te laten
gelden, wanneer het om'rassenkwes
ties of om koloniale problemen gaat.
Het is een feit, dat in de Verenig
de Naties alleen in dergelijke kwes
ties was opgetreden ten koste van
de Zuid-Afrikaanse Unie. Er wordt
geen actie ondernomen tegen ande
re regeringen en regeringsstelsels,
die op grondstellingen berusten, die
o.i. eveneens in strijd zijn met letter
en geest van het Handvest. Nederland
stelt niet voor een dergelijke actie
te ondernemen, daar sommige rege
ringen hierdoor gegriefd zouden kun
nen worden en de gevolgen voor de
Verenigde Naties slechts ongunstig
zouden kunnen zijn. Maar als wij in
die richting matiging tonen, dan moe
ten wij ons ook verzetten tegen een
eenzijdige actie, die op koloniale cri
teria is gebaseerd en tegen Zuid-
Afrika is gericht.
De K.L.M. heeft tot nader orde haar
diensten van Schiphol naar Parijs
moeten stopzetten met het oog op een
staking van het met de verkeerslei
ding belaste personeel op de vlieg
velden van Parijs.
Rij de staking is 3600 man betrok
ken van vliegvelden in de omgeving
van Parijs. Men vraagt een maande
lijkse toelage van 10.000 francs.
Te Tregiin Erzurum in het Zigana-
gebergte (Turkije) is een autobus in
een ravijn gestort. 17 Personen von
den de dood en 34 werden gewond.
De chauffeur verrichtte reparatie-
werkzaamheden toen de bus op een
helling stond. Plotseling schoot de
wi3gen van de onder de banden ge
plaatste blokken los en reed achteruit
de weg af en het ravijn in.
Het huiswaar Eisenhower de verloren kracht hoopt weer te vinden
weer
(Geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
ONBESTENDIG
Toenemende bewolking met
morgen tijdelijk enige regen. Ma
tige tot krachtige, aan de kust
tijdelijk harde Zuidelijke wind.
Weinig verandering in tempera
tuur.
11 Nov. zon op 7.53, onder 16.58 u.;
maan op 4.37, onder 15.17.
Het weer in Europa
HELSINKI
zwaar bew.
5 C.
STOCKHOLM
motregen
8
OSLO
regen
1
KOPENHAGEN
zwaar bew.
9
ABERDEEN
geheel bew.
10
DUBLIN
onbewolkt
7
LONDEN
licht bew.
9
AMSTERDAM
onbewolkt
9
BRUSSEL
zwaar bew.
10
PARIJS
zwaar bew.
8
BORDEAUX
mist
6
GRENOBLE
mist
4
NICE
weerlicht
14
MüNCHEN
nevel
7
ZüRICH
mist
5
GENèVE
mist
6
LOCARNO
motregen
10
WENEN
geheel bew.
8
INNSBRUCK
geheel bew.
6
ROME
zwaar bew.
16
Dit is een recente opname van het buiten van president Eisenhower, waar hij zal herstellen van de hartver
lamming, die hij kort geleden heeft gehad. Het huis is gebouwd in de omgeving van Gettysburg, in de staat
Pennsylvanië. De hoogste uitvoerende macht zal Vrijdag a.s. per vliegtuig naar de plaats vertrekken, waar
hij moet aansterken.
Gisteravond en vannacht is de trog
van een over Engeland naar het
Noorden bewegende depressie over
ons land getrokken. Dit ging gepaard
met buien en veel wind. De wind
draaide na de trogpassage naar het
Zuidwesten, uit welke richting dro
gere lucht werd aangevoerd. Daarom
kwamen vandaag flinke opklaringen
voor. De temperaturen bleven aan de
hoge kant. Intussen is op de Oceaan
ten Noorden van de Azoren een
nieuwe depressie tot ontwikkeling
gekomen en deze koerst in de rich
ting van Ierland. Het ermee samen
hangende front zal de wind uit het
Zuiden doen aanwakkeren en de re
genkansen morgen doen toenemen.
Het tamelijk zachte weer blijft aan
houden.
Korreltje
De rijke is niet gelukkiger dan hij,
die genoeg heeft
