Een eeuw amateurtoneelkunst van
de bovenste plank(en)
Algemeen verslag en memorie van antwoord
RAAD VAN LEIDEN
Wanneet kunt Heiden aaet de Mate-fttug.
Scheep
AVONDRUST
Jubileumfestival met enkele
koninklijke prijzen
PRONONCE
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1955
DE EETDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
Het jaarlijks terugkerend gemeentestuk, dat vraag en antwoord van
raadsleden over gemeenteproblemen tot onderwerp heeft, bevat dit jaar
bijna vierhonderd vragen. Gisteren hebben wij al enige onderwerpen aan
geroerd en vandaag zetten wij de publicaties uit dit geschrift voort.
Huurschuld.
Zo ontlenen wij aan het hoofdstuk
volkshuisvesting, dat eind September
1955 de huurachterstand bedroeg bij
de W. B. V.: „Ons Belang" 1.098.—;
„Ons Doel" 1.227.„De Eendracht"
ƒ1.716,„Eensgezindheid" 1.040;
„De Goede Woning" 112,„De
Tuinstadwijk" 1.647,Werkmans
woningen 889,en bij de gemeen
telijke woningstichting 8.234,91
organiseren, is reeds geruime tijd ge
leden geïnstalleerd en is met zijn
werkzaamheden begonnen.
Tijdens de zomer van 1956 zal in
de Lakenhal een belangrijke tentoon
stelling, in het kader van de Rem-
brandt-herdenking, worden gehou
den. Hoewel het niet mogelijk is,
meer dan een enkel werk van Rem
brandt in onze gemeente te expose
ren, zal deze tentoonstelling, die ge
organiseerd wordt in nauwe samen
B. en W. merken hierbij op, dat werking met het nationale tentoon-
ten aanzien van verschillende huur
schulden de invordering langs ge
rechtelijke weg ter hand is genomen.
Overstapjes.
Op een vraag over overstapjes bij
de vervoersmaatschappijen antwoor
den B. en W.:
Het is tot nu toe niet mogelijk ge
bleken de standpunten der betrokken
maatschappijen tot elkander te bren
gen. Intussen heeft de N.V. Eltax een
verzoek ingediend om vergunning
voor een autobuslijn, die ook het cen
trum van de stad aandoet. Mocht dit
verzoek voor inwilliging vatbaar
blijken, dan is een belangrijk deel
van het probleem opgelost.
Ambtenaar publiciteit.
Ook de ambtenaar, die speciaal be
last zou moeten worden met de pu
bliciteit omtrent de gemeente en ge
meentediensten werd dit jaar weer
cnderwerp van een vraag. B. en W.
deelden mede, dat het onderzoek naar
de gewenstheid van zulk een ambte
naar nog niet geëindigd is.
Rembrandtherdenking.
De Rembrandtherdenking in 1956
zal een nationaal karakter krijgen. In
deze nationale herdenking zal Leiden
een waardige plaats innemen. Een
tentoonstelling van werken van Rem
brandt te Leiden is helaas niet mo
gelijk, omdat men dergelijke kunst
werken slechts in bruikleen kan ont
vangen, wanneer men gelijksoortige
werken kan uitlenen.
De plannen tot het vervaardigen
van een te Leiden te plaatsen Rem-
brandtmonument zijn in een verge
vorderd stadium. Een plaatselijk co
mité, dat herdenkingsfestiviteiten zal
POTLOOD en GEEST
Horizontaai: 1. stand, 4. lichaams
deel, 7. krijgsmacht, 9. stekelvinnige
zeevis, 11. zelfkant, 12. deel van het
oor, 14,, telwoord, 15. gewicht, 16.
pers. voornaamwoord, 17. katoen ener
lamp, 19. voorzetsel, 20 loon, 24. een
nummer trekken, 26. vast rantsoen,
27. voedsel.
Verticaal: 1 rivier in Italië, 2. klap,
3. eikenschors, 4. huisdieren, 5. stad
tussen Moskou en Charkow, 6. voor
zetsel, 8. fijnrood edelgesteente, 9.
witte suiker; 10. schrijf kosten, 11.
houten bakje, 13. streep, 18. smeer,
19. kleur, 21. niet vast, 22. soort van
hert, 23 sint (afk.), 25. voegwoord.
Oplossing morgenavond.
OPLOSSING 505.
Horizontaal: 1. pop, 3. oog, 5. ma,
6. een, 7. ijs, 9. An, 10. si, 12. sok,
14. Eva, 15. kamer, 16. roe, 17. elf, 19.
re, 21. en, 22. ko, 24. vel, 25. in, 26. sla,
27. kat.
Verticaal: 1. pa, 2. pen, 3. ons, 4.
gij, 5. mes, 8. spa, 9. akker, 11. Ieren,
13. oma, 16. rok, 18. fijn, 20. Eva, 21.
elk, 23. os, 25. it.
Jacobs staf en stuthier sla
pen in de hei, bij dees bemosten
put; waarlangs de heirbaan loopt
naar Dothan
Aldus begint Vondel een van
zijn drama's. De geschiedenis van
Jozef, die door zijn broers in een
droge put werd neergelaten en
daarna door dezelfde liefhebbende
broers als slaaf werd verkocht aan
een voorbijtrekkende karavaan, is
een van de vele voorbeelden, hoe
de goddelijke Voorzienigheid heel
wat toelaat, dat wij mensen onbe
grijpelijk en verschrikkelijk en
benauwend vinden. De Bronaar
der algoede zorgen" trekt er zich
alleen maar ogenschijnlijk niet
veel aan. Want wat moest de goe
de Jozef niet alles doorstaan om
onderkoning van Egypte en de
redder van zijn harteloze broers
te worden? Toch bewaarde Jozef
in al zijn ellende het vertrouwen,
dat alles goed zou komen.
stellingscomité op een hoog niveau
staan.
Het ligt in de bedoeling te berei
ken, dat de tentoonstelling en de be
langrijkste herdenkingsfestiviteiten
in het Holland-Festival worden opge
nomen.
Afscheid commissaris Meijer.
Vele leden vragen, of B. en W.
kunnen toezeggen, dat de raadsleden
tijdig mededeling krijgen van alle
officiële ontvangsten. Het heeft deze
leden niet prettig aangedaan, dat bij
het afscheid van de heer Meijer als
commissaris van politie, in de mid
dag van 30 Augustus j.l., de van hun
belangstelling blijk gevende burgers
niets, zelfs geen kopje the, werd aan
geboden. Zijn B. en W. niet van oor
deel, dat het juist zou zijn, wanneer
de gemeente bij een afscheid van een
hoofdambtenaar zoals in het onder
havige geval, de betrokkene een so
bere afscheidsreceptie aanbood, vra
gen deze leden.
Deze leden hebben zich er voorts
over verwonderd, dat de leden van
de raad niet, evenals de hoofden van
dienst, zijn uitgenodigd om op 30
Augustus j.l. des morgens, tezamen
met B. en W. afscheid te nemen van
de aftredende commissaris, terwijl
zij evenmin betrokken werden bij de
begroeting van de nieuwe commissa
ris op 1 September j.l. Zal in de toe
komst in soortgelijke situaties niet
een andere gedragslijn dienen te
worden gevolgd?
B. en W. antwoorden: De in deze
vraag bedoelde mededeling geschiedt
steeds, zodra dit mogelijk is en voor
zover het belangrijke ontvangsten be
treft.
Met betrekking tot de afscheidsre
ceptie van de heer R. J. Meijer als
commissaris van politie, bedenke
men, dat eerst enkele jaren geleden
een huldiging op meer uitgebreide
schaal heeft plaats gevonden ter ge
legenheid van het 25-jarig jubileum
van de heer Meijer als commissaris.
In verband hiermede is ditmaal de
receptie van meer sobere aard ge
weest.
Het leek B. en W. bovendien juist,
de receptie te doen plaats vinden in
het politiebureau, terwijl de accomo-
datie aldaar, gezien het verwachte
aantal bezoekers, niet berekend is op
het verstrekken van verversingen.
Het is niet juist, dat de hoofden
van dienst zijn uitgenodigd bij het
afscheid van ons college van de schei
dende commissaris, terwijl er geen
aanleiding was de raadsleden daartoe
uit te nodigen, hetgeen ook in het
verleden niet is geschied. Ten aan
zien van de installatie van de nieu
we commissaris merken B. en W. op,
dat slechts 'n beperkte kring is uitge
nodigd, waaronder een vertegenwoor
diging van de hoofden van takken
van dienst; ook hier is niet afgewe
ken van de in het verleden gevolgde
en in de toekomst te volgen gedrags
lijn. i
WANNEER KOMT LEIDEN OVER DE MAREBRUGl
Het ziet er naar uit dat de gemeente Leiden in de naaste toekomst geschiedvervalsing gaat plegen. Naar de
datering te oordelen zou Leiden immers nog dit jaar over de Marebrug kunnen komen. Gebrek aan werk
krachten en enkele andere moeilijkheden zijn er echter oorzaak *van geworden dat de opening van de brug
eerste het volgend jaar zal geschieden. Anno 1955; maar ach wat is nu een jaar op de eeuwigheid.
SITUATIE TURFMARKTBRUG
WEINIG ROOSKLEURIG.
Ontleend aan Memorie van Ant
woord:
een voorstel van de directeur der
gemeentewerken om in het kader van
de uitvoering van het veemarktplan
een weg aan te leggen van het ver
keersplein nabij 't viaduct ter hoog
te van de Rijnsburgerweg naar de
Rijnsburgersingel is bij B. en W. in
overweging.
Een plan tot vernieuwing en ver
breding 'van de Turfmarktbrug is
reeds geruime tijd geleden ingeko
men. Voordat dit plan in behandeling
L1TTERIS SACRUM 100 JAAR
Honderd jaar „Litteris Sacrum" betekent honderd jaar amateurtoneel van
de bovenste plank (en). Het spreekt dan ook vanzelf dat de vereniging en
de stad Leiden dit eeuwfeest niet zonder meer voorbij zal laten gaan. De
vereniging viert dit jubileum met een amateurfestival, waaraan de beste
gezelschappen van ons land deelnemen en waarvoor eremedailles zijn uit
geloofd door de koningin en prins Bernhard, de minister van O. K. en W.,
de commissaris der koningin, de gemeente Leiden en de Nederlandse
Amateur Toneelunie.
de vereniging bevatte, naast ter zake
dienende stellingen, enkele uitspra
ken die het doel van de vereniging
in twijfel trokken. Zo kan men tot
zijn verbazing lezen, dat de leden
onder elkaar tot de overtuiging kwa
men dat het afschaffen van oorlog
ondoenlijk was. Een andere uit
spraak: Leerplichtigheid is noodzake
lijk, is kenmerkend voor de profes
sie van de leden. Verwarring over de
moraal van die tijd ontstaat ongetwij
feld als men vlak na elkaar de stel
lingen „berouw komt te pas" en „be
rouw komt niet te pas" tegen komt.
Het blijkt echter dat ieder lid een
stelling kon poneren, die onmiddel
lijk door een ander lid van een te
genstelling voorzien werd. Het ge
sprek bleef daardoor levend en gaf
aanleiding tot veredeling van het
taalgebruik; iets dat wij met onze|
twintigste eeuwse opvliegendeheid i
ons nauwelijk meer kunnen inden
ken.
„Welsprekendheid
van ondermeesters"
De geschiedenis van „Litteris Sa
crum" gaat terug tot een tijd, toen
de toneelkunst in Nederland nog in
haar kinderschoenen stond. Reeds in
1848 werd in Leiden een gezelschap
opgericht dat de naam Litteris Sa
crum droeg. Deze groep bediende
zich slechts van de Franse taal en
ging misschien daardoor reeds in
1852 ter ziele, om in 1856 als de
Leidse Vereeniging Litteris Sacrum
uit haar as te herrijzen. Hea doel van
de vereniging was het bevorderen
der uiterlijke welsprekendheid on
der ondermeesters. De voordrachten,
die de leden tot het bereiken van dit
doel hielden, vonden plaats in het
Nutsgebouw. Men vergaderde een
weinig en droeg wat voor uit het
juist ontsproten werk van nu reeds
overleden dichters.
Vreemde stellingen.
Het huishoudelijk reglement van
Een opnamen uit de opvoering van
„Vorstenschool", die in 1947 in de
Leidse Schouwburg plaats vond.
V.l.n.r.: Jet ReitsmaKlein Was-
sink; Rosine HasselbachGaykema;
Co HagemanVerhagen en Agnete
Kramers.
Trouwe leden.
Op 15 Januari 1858 werd de eerste
oefenavond gegeven. Voorgedragen
werd uit het werk van Bilderdijk,
Langendijk en enkele nu reeds ver
geten grootmeesters der Nederlandse
ietteren. Het duurde echter tot 1873
tot men aan een echte uitvoering toe
kwam. De uitvoeringen vonden af
wisselend plaat in de Stadszaal en
het Nutsgebouw. Eerst in 1889 wer-
1 den de Leidse schouwburgplanken
betreden. Vanaf die datum is de
schouwburg het „schouwtoneel" van
de vorderingen van Litteris gebleven.
President waren achtereenvolgens
de heren N. Brouwer, J. M. Laban en
J. M. Mazurel en B. Hageman, die
hun plaats lang tijd bekleedden. De
honderdjarige toneelvereniging heeft
over het algemeen trouwe aanhang
gekend. De in de afgelopen zomer
overleden heer Schilthuizen bijvoor
beeld is ruim 53 jaar lid geweest.
Het aantal donateurs varieerde in
de laatste 20 jaren van 1000 tot 1400.
Het aantal werkende leden bedraagt
gemiddel 50. De stukken die opge
voerd werden, waren bijna stuk voor
stuk van een voortreffelijk gehalte.
Ter gelegenheid van het 75-jarig be
staan ontving Litteris het praedicaat
Koninklijke. Deze kroon draagt Lit
teris nu reeds 25 jaar met ere. Ter ge
legenheid van het jubileum werd een
pracht i gedenkboekje uitgegeven,
waaraan wij bovenstaande gegevens
ontleenden.
Bur~°"l''ke Stand
Geboren: Petronella Catharina dr
van J. A. van Mierlo en M. M. Weij-
ters. Nicolaas zn van P. Pouw en E.
Petit. Erik zn van I. Baart en J. S.
Tuinhof de Moed. Annemarie Louise
dr van A. G. v. Helden en L. Weze
lenburg. Adrie zn van A. Neuteboom
en A. F. Fakkel. Lucas Cornelis zn
van C. J. C Hamilton en Y. N. F. Ro-
get.
Overleden: M. de Ridder, huisvr.
van Vijlbrief 60 jr.
„BLIJF ER MAAR UIT"
De visclub „Blijf er maar uit" hield
Zondag de traditioneel geworden wed
strijd in de Woerdense Verlaat.
Er werd 4800 gram vis aan de
schaal gebracht met als uitslag:
1. M. Tegelaar; 2. H. Tegelaar; 3.
K. v. Hoven; 4. P. Keereweer; 5. J. v.
Klaveren Jr.; 6. P. Lepelaar; 7. W.
Springer; 8. J. v. Klaveren Sr.
kan worden genomen, moest een on
derzoek worden ingesteld omtrent de
suggestie van het raadlid E. Meester
om de Rijn tussen deze brug en het
Galgewater te dempen B. en W. zijn
van oordeel, dat de verkeerssituatie
bij de Turfmarktbrug weinig roos
kleurig is, in het bijzonder wanneer
de Blauwpoortsbrug in verband met
de scheepvaart is geopend, zodat zo
enigszins mogelijk op korte termijn
tot verbetering van de, situatie zal
moeten worden overgegaan.
Leiden als onveilige stad:
ONDER AAN DE LIJST
Na Amersfoort en Delft is Leiden
in de categorie steden.met 50.000
100.000 inwoners de onveiligste stad
van Nederland.
In de verkeersveiligheid-competitie,
onder auspiciën van de KNAC geor
ganiseerd, werd nagegaan hoe groot
de percentuele stijging van het aantal
verkeersongelukken was vergeleken
met het gemiddelde van de jaren 1951
'53. Leiden kwam aan een stijging
van 35.4% in het jaar 1954.
Leidse politie
blijft onderbezet
De moeilijkheden bij de bezetting
der vacatures in het politiecorps zijn
niet minder geworden. Zolang het
tekort op de arbeidsmarkt aanhoudt,
zal het moeilijk blijven om voldoen
de geschikte candidaten aan te trek
ken, zolang men het dienst nemen
bij de politie niet aantrekkelijker
maakt.
Aldus de memorie van antwoord
van B. en W. van Leiden op vragen
van de gemeenteraad.
Op 1 November 1955 waren er bij
het corps 3 vacatures, benevens 15
onbezette plaatsen, doordat 15 adspi-
ranten de lessen volgen op de Politie
Opleindingschool te Wassenaar.
Bevordering van het personeel kan
slechts plaats vinden binnen het raam
van de van hogerhand vastgestelde
formatie.
Uitbreiding.
Omtrent de modernisering en uit
breiding van het politiebureau zijn
nog slechts oriënterende besprekin
gen gevoerd. Zodra daarvoor tijd be
schikbaar komt, zal van de zijde van
de dienst van gemeentewerken con
tact worden opgenomen met de kort
geleden opgetreden commissaris van
politie omtrent de opstelling van een
programma van eisen.
f/t
REÜNIE R.K. LYCEUM.
Reünisten van het R.K. Lyceum
waar ook ter wereld verenigt u en
komt op de tweede Zondag in No
vember naar Leiden, waar in de u
z0 bekende school en onbekende uit
breiding de jaarlijkse uitwisseling
der herinneringen zal plaats vinden.
Een oproep om aan de reünie deel te
nemen is ditmaal speciaal bestemd
voor degenen, die uit angst voor
deurwaarder of belastinginspecteur
heimelijk van woning verwisselden
en nu ook voor de brievenbesteller
onvindbaar zijn en personen die om
wat voor reden dan ook slechts-en
kele jaren op de school doorbrachten.
De dag wordt zoals gebruikelijk met
een H. Mis geopend en met een ge
zellig diner in Zomerzorg besloten.
Tandaris
Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht
slaagde voor het tandartsexamen de
heer J. M. Perquin.
Zondagmorgen raad van overleg.
Wij vestigen de aandacht op de so
ciale Zondagmorgen van de raad van
maatschappelijk en cultureel overleg,
UW ADRES VOOR BETERE
NYLONS
(Advertentie.)
Agenda Leiden
VRIJDAG:
Avondmis. Herensingelkerk. 9.30
uur nam.
A. 55. Kermis „In de Vrolycke
Arke. 7.45 nam. opening. 811 uur
geopend.
ZATERDAG:
Instuif. St. Leonardushuis, 8 uur,
nam. Gé Heynen.
A 55. Kermis „In de Vroolycke
Arke". 25 en 711 uur.
Mathesianen. Jaarfeest Stadsge
hoorzaal. 8.15 uur nam.
ZONDAG:
Raad van maatschappelijk en cultu
reel overleg. Sociale Zondagmorgen.
8.45 uur v.m. H. Mis. Kapel Oude
Vest 45, ingang Hazewindsteeg. Ont
bijt in St. Ant. Clubhuis. Inleiding
dr. Bartels.
Dienst apotheken. De avond-,
nacht- en Zondagsdienst der apo
theken te Leiden wordt van Zater
dag 29 Oct. 13 uur. tot Zaterdag 5
Nov. waargenomen door de Apo
theek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18,
Tel. 20523 en de Doeza-apotheek
Doezastraat 31, Tel. Tel. 21313.
Te Oegstgeest door: de Oegstgees-
ter Apotheek, Wilhelminapark 8,
Tel. 26274.
BIOSCOPEN.
De films voor de week van 4 tot
11 November zijn door de Kath. Film
Centrale als volgt gekeurd:
Casino: „De dertiende passagier",
14 jaar.
Lido: „Operatie Tirpitz", 14 jaar.
Luxor: „Avontuur in Tanger", 14
jaar.
Trianon: „Ciske de rat", 14 jaar.
Rex: „Het laatste schot", 14 jaar
Katholieke scholen zullen
in 1956 gereed komen
Ontleend aan de memorie van ant
woord: Voor 1956 zijn de volgende
urgentie verklaringen aangevraagd:
Voor het kleuteronderwijs:
Een openibare school in Zuid-West;
in de Rooden'burgerpolder; en in het
centrum (ter vervanging van de
school aan het Elisabetshofeen R.K.
school in Zuid-West en in de Rooden-
burgerpolder; een Prot. Chr. (Geref.)
in Zuid-West.
Voor het lager onderwijs:
Een openbare school in het Mors-
kwartier; in de Roodenburgerpol-
der en in Noord: een R.K. school in
Zuid-West en in de Roodenburger-
polder; uitbreiding van de Prot. Chr.
school aan de Stadhouderslaan met
4 lokalen; een school in het Rijnsbur-
gerwegkwartier.
De genoemde katholieke scholen
zullen onvoorziene omstandighe
den voorbehouden gereed komen
in 1956.
die Zondag a-s. gehouden zal worden.
Op deze morgen, die begint met een
H. Mis in de kapel van de zusters
Carmelitessen aan de Oude Vest,
wordt na het ontbijt in het St. Anto-
nius Clubhuis door dr. A. J. H. Bar
tels, directeur van het Katholiek Na
tionaal Bureau voor Geestelijke
Volksgezondheid, een inleiding ge
houden over het onderwerp: „Een
verantwoorde geestelijke gezond
heidszorg in deze tijd".
Verenigingsnieuws.
Het bestuur van de R.K. Korfbal
ver. „Crescendo" laat haar senior-le
den en donateurs weten, dat Zondag
avond a.s. om 7.45 uur in de boven
zaal van de „Kleine Burcht" aan de
Nieuwe Rijn een feestavond wordt
gehouden ter gelegenheid van een
nog nader bekend te maken feeste
lijke gebeurtenis. Iedereen moet wèl
zbrgen tijdig aanwezig te zijn.
