3)e
I
Om de vijfdaagse
werkweek in Belgie
Morgen referendum over
het Saarstatuut
Grens Zondag
gesloten
Het programma voor vandaag en morgen
Regen was welkome gast tijdens bezoek aan de West
ZATERDAG 22 OCTOBER 1955
47ste JAARGANG No. 13633
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C M v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f 2.35 p. mnd., f 7.p. kwart. Franco p. p. 17.40. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 150
EEN DUBBELTJE
OP Z N KANT
lytORGEN WORDT IN SAARLAND
een volksstemming gehouden
over de vraag of de inwoners van dit
gebied af of niet het z.g. Europees
statuut willen aanvaarden.
„Dat is hun zaak", zal men zeggen,
maar helemaal juist is dat niet. Want
al is het Saarland maar een klein
stukje Europa, met nauwelijks 1
millioen inwoners, toch kan een ver
werping van dat Europees statuut
heel wat deining veroorzaken en de
verhouding tussen Frankrijk en
Duitsland ernstig vertroebelen. Met
alle gevolgen van dien.
Het Saarland is een gebied van
Duits sprekende inwoners, die zich
in 1935 met overweldigend grote
meerderheid voor aansluiting
0 bij het Duitse rijk hebben uit
gesproken, zodat het geenszins
onverklaarbaar is, dat de Duitsers
dit land als een onvervreemdbaar
deel van West-Duitsland beschou
wen. Na de tweede wereldoorlog is
het land evenwel door Frankrijk
economisch geannexeerd, wegens zijn
rijkdom aan steenkool, een product
dat Frankrijk buitengewoon goed
kan gebruiken. Bovendien grenst
het aan Lotharingen, dat een bijzon
der soort ijzererts levert, uitstekend
geschikt voor de verwerking in de
Saarlandse staalindustrie. Zo ont
stond een economische unie tussen
Frankrijk en Saarland, welke zowel
voor het éne land als voor het ande
re zeer voordelig werkte. Frankrijk
beschouwde dit economische voor
deeltje als een schadeloosstelling
voor de materiële schade, welke het
tijdens de oorlog had geleden. Het
wilde evenwel niet zover gaan, dat
het 't Saarland ook politiek annexeer
de, doch het land werd onder toezicht
van de Verenigde Naties gesteld met
een vrij behoorlijke autonomie.
TUU KRIJGEN WE DUS DE vol-
gende inge wikkedie figuur:
Saarland behoort economisch gezien
tot Frankrijk, maar volkenkundig
tot Duitsland, terwijl het in politiek
opzicht in de lucht hangt.
De bevolking voelt zich groten
deels verwant aan de Duitsers, maar
zij beseft ook de voordelen, welke
de economische (en zelfs financiële)
unie met Frankrijk haar oplevert.
Duitsland maakt er aanspraak op,
maar Frankrijk wil de economische
voordelen niet missen. Een vrij ver
warde toestand.
Het heeft heel wat voeten in de
aarde gehad voordat men er een op
lossing voor vond in de vorm van
het Europese statuut, dat zowel door
De ministers van buitenlandse za
ken van de Westelijke „Grote Drie"
komen Maandag te Parijs bijeen ter
bespreking van de voorbereidingen
voor de conferentie van Genève, die
Donderdag begint, aldus is in kun-
de regering van Frankrijk als door i gen van het Franse ministerie van
de Westduise regering is aanvaard, buitenlandse zaken vernomen.
Mijnwerkers tot
staking besloten
De Belgische werkgevers en werk
nemers staan wat de invoering van
de werkweek van vijf dagen betreft
thans scherp tegenover elkaar. Alle
onderhandelingen zijn afgebroken en
indien de regering niet op korte ter
mijn ingrijpt, zullen op 1 November
a.s. meer dan 300.000 arbeiders in
staking gaan.
Na het afbreken van de besprekin
gen, een week geleden, heeft het
Verbond der Belgische Nijverheid bij
monde van zijn voorzitter Leon Be-
kaert er nog eens de nadruk op ge
legd, dat de werkgevers zich zullen
blijven verzetten tegen iedere eis van
de zijde der vakbonden, die door be
dreigingen wordt ondersteund. Eens
te meer vestigt het verbond de aan
dacht van de publieke opinie op de
economische en financiële gevolgen,
die een verkorting van de werktijd
met zich zal brengen, indien deze niet
vooraf wordt gegaan door een gron
dig onderzoek naar de mogelijkheid
hiervan in de onderscheidene secto
ren der Belgische industrie.
Het Algemeen Katholiek Vakver
bond heeft inmiddels besloten geen
eenheidsfront te vormen met het so
cialistische Algemene Vakverbond
voor de duur van de staking, zoals
werd voorgesteld. Naar men weet, be
twisten beide vakbonden elkaar het
geestelijk-vaderschap voor de eis van
de werkweek van vijf dagen.
Verwacht wordt, dat de liberaal-
socialistische regering-Van Acker al
les in het werk zal stellen om de drei
gende staking te voorkomen. Deze
toch zou op een ogenblik, dat de BeL
gische uitvoer een conjunctuur door
maakt, zoals zij nog maar zelden heeft
gekend, grote schade aan de nationale
economie kunnen berokkenen.
Ook elders.
Vertegenwoordigers van mijnwer
kersvakbonden in Groot-Brittannië,
West-Duitsland, het Saargebied,
Frankrijk, Zweden, Italië, Zuid-
Slavië, Nederland, België, Luxem
burg en India hebben een beroep ge
daan op de verschillende nationale
vakbonden om onverwijld een krach
tige actie te beginnen voor een werk
week van veertig uur, een arbeidsdag
van ten hoogste acht uur, en een zo
danige uitbetaling van loon, dat het
vervoer van de woning van de mijn
werker naar de mijn en terug als ar
beidstijd wordt beschouwd.
Rusland wil debat
over ontwapening
De Russische gedelegeerde Arkady
Sobolef heeft er gisteren in de ontwa
peningscommissie van de V.N. op aan-
gedrongen onverwijld een debat te
houden over de kwestie van de ont
wapening.
Hij was de eerste spreker in de
commissie, toen die gisteren op ver
zoek van de So jet-Unie bijeenkwam.
Russen bezoeken
Afghanistan
De Sowjet-Russische premier, maar
schalk Boelganin, en de eerste secre
taris van de Sowjet-communistische
partij, Nikita Chroesjtsjef, hebben
een uitnodiging aanvaard om de vol
gende maand een bezoek aan Afgha
nistan te brengen.
Zij zullen tijdens hun bezoek be
sprekingen vceren met Afghaanse
autoriteiten, aldus heeft de ambas
sade van Afghanistan in Nieuw Delhi
Vrijdag bekendgemaakt.
Voorbereiding van
Genève
Dat Europese statuut houdt in, dat
het Saarland z.g. Europees zal wor
den, d.w.z. het zal onder toezicht
staan van de landen, welke de West-
europese Unie vormen. In binnen
landse aangelegenheden zal het land
zelf kunnen beslissen, maar defen
sie en buitenlandse zaken zullen
ressorteren onder een commissaris,
diè door de Westeuropese Unie be
noemd zal worden, terwijl de eco
nomische unie met Frankrijk ge
handhaafd zal blijven. Dat statuut
treedt in werking als het dpor een
plebisciet wordt goedgekeurd en zal
zolang duren totdat het vredesver
drag met Duitsland definitief het lot
van het Saargebied zal hebben gere-
geld.
Adenauer heeft velleden jaar, te
gen een sterke oppositie in West-
Duitsland in, deze regeling met de
toenmalige Franse premier Mendès
France moeten aanvaarden, omdat
deze anders de Parijse accoorden
(o.a. West-Duitsland onafhankelijk
heid) niet wilde ondertekenen.
Men ziet hoe ingewikkeld de
kwestie is en met hoeveel banden
het antwoord van dit kleine landje
verbonden is aan allerlei internatio
nale vraagstukken.
De doorsnee Saarlander beseft
nauwelijks waarom het allemaal
gaat en voorzover hij het nog gesnapt
heeft is hem dat allang uit het hoofd
geschreeuwd door de meest lawaaie
rige propaganda, welke wij in Euro
pa de laatste tijd gekend hebben.
Het hoofdmotief van deze campagne
Aan het overleg zal later ook de
Westduitse minister von Brentano
deelnemen.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dulles, is Vrijdag
per vliegtuig naar Europa vertrok
ken. Voordat hij aan boord ging, ver
klaarde hij van mening te zijn, dat
de resultaten van de conferentie met
zijn collega's van de Sowjet-Unie, En
geland en Frankrijk, die volgende
week te Genève begint, de wereld in
staat zullen stellen met hernieuwd
vertrou/wen op vrede de toekomst te
gemoet te zien.
De conferentie van Genève heeft
tot taak, de algemeenheden van de
j.l. gehouden „top-conferentie" in be
paalde overeenkomsten om te zetten.
Fatrle vergissing
in Kenia
Een patrouille van de Keniase in
heemse politie heeft Woensdag op on
geveer 100 km. ten Noorden van
Nairobi een 19-jarige agent van de
Britse inlichtingendienst en drie in
heemse politiemannen, die zich als
Mau-Mau-leden hadden vermomd,
doodgeschoten.
De vermomde politiemannen waren
op weg naar een gebied waar kort
De grenzen van het Saargebied zul
len Zondag, de dag van het referen
dum over het Saarstatuut, gesloten
zijn, aldus is Vrijdag te Londen be
kend gemaakt.
Het hoofdkwartier van de West-
Europese Unie te Londen deelde me
de, dat van Zaterdagmiddag twaalf
uur tot Maandagochtend zes uur een
beperkte sluiting van kracht is, met
uitzondering van de tijd tussen Zon
dagavond zes uur tot Zondagnacht
twaalf uur. De sluiting zal dan, tij
dens het tellen van de stemmen, vol
komen zijn.
Inmiddels zijn de controleurs van
het internationale toezicht op de
stemming reeds in Saarland gearri
veerd. Gisteravond waren op het sta
tion van Saarbrücken meer Neder
landse burgemeesters bijeen dan er
ooit geweest zijn op een Nederlands
station.
Met anderhalf uur vertraging kwam
daar de extra-trein binnen, die 325
Nederlanders hier bracht om op te
Vervroegde verkiezingen
in Frankrijk
Het Franse kabinet zal volgende
week een wetsontwerp indienen,
waarin wordt voorgesteld op 4 of 11
December parlements-verkiezingen te
houden.
De laatste algemene verkiezingen
in Frankrijk hadden plaats in de zo
mer van 1951. Er zouden nieuwe wor
den gehouden in Juni volgend jaar.
Premier Fa ure heeft verklaard: „Er
moeten nu ernstige beslissingen aan
gaande het leven van de natie op lan
ge termijn worden genomen". Als
voornaamste problemen noemde hij
Marokko, Algerië, herziening van de
grondwet en eventueel van de kies
wet en de houding jegens de V.N.
treden als controleurs. Van hen zijn
er 225 burgemeester, de rest in hoofd
zaak gemeente-secretarissen of ge
meente-ambtenaren. Drie leden der
Tweede Kamer waren onder de groep,
namelijk de heren Beernink, Zegering
Hadders en Dassen. De Nederlan
ders zullen controle in de stembu-
reaux in en om Saarbrücken op zich
nemen. Zij vormen onder de ruim
duizend controleurs niet de grootste
nationale groep, deze wordt door het
kleine Luxemburg geleverd, dat als
naaste buur van het Saarland niet
■minder dan 355 man zal sturen. Voorts
•komen er vandaag nog 155 Belgen,
120 Italianen en 50 Engelsen.
Vreemde verschijnselen
in Mexico
Sinds drie dagen heeft zich aan de
kust van de Golf van Mexico, in het
bijzonder tussen Nauatla en Tuxpan,
een vreemd verschijnsel voorgedaan.
Aan het strand worden duizenden
dode zeedieren van elke grootte, van
inktvissen tot haaien, aangespoeld.
De bewoners van het gebied hebben
vreemde oog- en keelaandoeningen
en ongewone buikklachten. Tot aan
de horizon is het zee-oppervlak vio
let gekleurd. De zeewind bevat iets,
aat eigenaardig ruikt en de huid prik
kelt.
Vissers hebben de ingewanden van
de aangespoelde vissen onderzocht en
verklaren de indruk te hebben, dat
de dieren een of ander zuur naar bin
nen gekregen hebben. Er worden op
het ogenblik laboratoriumproeven ge
nomen met luchtmonsters uit het be
trokken gebied. Een algemene veron
derstelling is, dat de ongewone ver
schijnselen veroorzaakt zijn door een
onderzee aardbeving, waardoor scha
delijke gassen zijn vrijgekomen. Ook
wordt gedacht aan de mogelijkheid
van besmetting van het zeewater door
ntuurlijke of kunstmatig opgewekte
radio-activiteit.
Het hoogtepunt van het program
ma, dat vandaag op Aruba afgewerkt
zal worden, wordt ongetwijfeld ge
vormd door de onthulling van
het Koningin-Wilhelmina-monument,
waarvoor de gelden door de bevol
king bij gelegenheid van het 50-
jarig regeringsjubileum bijeenge
bracht zijn.
Deze 'plechtigheid wordt voorafge
gaan door een rondrit door de stad en
een aubade door Aruba's schooljeugd.
Om half tien zal vervolgens de ko
ningin de Algemeen Technische
School te Oranjestad openen, terwijl
de prins besprekingen zal voeren over
de soc.-economische vraagstukken op
Aruba. In het San Pedro-hospitaal zal
de koningin, als sluiting van het och
tendprogramma, een typisch handge-
weven Arubaans wandkleed worden
aangeboden.
Om half twee zal prins Bernhard
op de cocosplantage een padvinders-
maaltijd bijwonen en een uur later
vertrekken de koninklijke bezoekers
voor een rondrit over het eiland, die
eerst zal voeren naar het vliegveld,
dat herdoopt zal worden in „Prinses-
Beatrix-vliegveld".
De tocht naar het meest noordelijke
plaatsje, Lago Oil, zal de koningin en
de prins brengen bij de r k. meisjes
school en het kindertehuis van de
zusters van Bethanië, waar korte be
zoeken afgelegd zullen worden.
Om half acht zal in het strand-
hotel het diner gebruikt worden en
de dag zal gesloten worden met een
door de regering aangeboden gala
receptie in de Club-Caribe.
Zondagmorgen zullen de vorstelijke
reizigers na de kerkdienst in de Pro
testantse kerk te Oranjestad, een
tochtje maken naar Palm-beach.
Tien voor twaalf zal het vliegtuig
starten, dat de koningin en prins naar
Sint Maarten zal brengen, het eiland,
dat Dinsdag en Woensdag een wel-|
PROGRAMMA VAN HET
KON. BEZOEK VAN
23-27 OCTOBER
kome rustplaats zal zijn. Voordien
staan echter nog de bezoeken aan
Saba en St. Eustatius op het program.
Franse troepen
uit Vietnam
Premier Faure van Frankrijk heeft
bekend gemaakt dat Frankrijk 15.000
man troepen uit Indo-China zal terug
trekken. Volgende week zal de natio
nale defensiecommissie besluiten wat
niet de overige 20.000 man soldaten
zal gebeuren die nog in Indo-China
verblijven.
NED. AMBASSADES IN CHILI
EN PERU
Bij Koninklijk Besluit is het ge
zantschap der Nederlanden te San
tiago de Ohile verheven tot ambas
sade, terwijl tevens dr. P. A. Kas
teel, tot dusver gezant aldaar, is be
noemd tot buitengewoon en gevol
machtigd ambassadeur in Chili.
Eveneens is bij Koninklijk Besluit
het gezantschap der Nederlanden te
Lima tot ambassade verheven, ter
wijl tevens de heer C'h. J. H. Daulban-
ton, tot dusver gezant aldaar, be
noemd is tot buitengewoon en gevol
machtigd ambassadeur in Peru.
De vyf-en-zestigjarge R. Slump
uit Groningen is gistermorgen bij
werkzaamheden op een dak aan de
Noorderhaven door onbekende oor
zaak gevallen. Hij maakte een val
van 17 meter en belandde via een
dakgoot op een plat dak van een be
lendend perceel. Zijn toestand is
zorgwekkend.
Droog weer
Het K.N.M.I deelt mede:
In de afgelopen 24 uur heeft de
kern van een depressie zich dicht
bij ons land opgehouden. We zaten
echter aan de kant met het minst on
gunstige weer, want nadat gisteren
een regenzone ons land gepasseerd
was, volgden flinke opklaringen, bij
matige Oostelijke wind. Aan de an
dere zijde van de depressie, die van
•het Nieuw van Calais naar Noord-
Frankrijk trok, woedde langs de En
gelse Oostkust een storm uit het
Noorden, waarbij de regen onafgebro
ken neerstroomde. De depressie be
gon vanmorgen meer en meer in be
tekenis af te nemen en zal daarna
geen invloed meer hebben op het
weer in ons land. Dit zal de komende
24 uur bepaald worden door een rug
van hoge druk, die zich van het Noor
den van de Noordzee naar het Zuiden
uitbreidt. Des nachts worden de tem
peraturen vrij laag en is zelfs lichte
nachtvorst mogelijk, maar overdag
izal de zon de temperatuur tot boven
de 10 graden doen stijgen.
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te 10
uur).
MATIGE WIND.
Saa,MÏ'S
niet? Zo ja, dan weg met het sta
tuut!" Daardoor is het nationale ge
voelselement sterk naar voren ge
haald en wordt het zeer de vraag,
of de Saarlanders morgen het Euro
pese 9tatuut op zijn eigen mérities
zullen beoordelen.
De uitslag van de volksstemming
lijkt danook uiterst twijfelachtig;
het is een dubbeltje op z'n kant.
VOLKSSTEMMING IN HET SAARGEBIED
opstandelingen was overvallen,
politiepatrouille, gewaarschuwd door
een inheemse arbeider, die meende
echte Mau-Mau-leden gezien te heb
ben, achtervolgde de groep en opende
het vuur zodra de vermeende Mau-
Mau-leden bereikt waren, met het
noodlottige gevolg dat er vier doden
vielen.
Overwegend droog weer met
j enkele overdrijvende wolkenvel-
j den. Matige Noord-Oostelijke
wind. Dezelfde of iets lagere tem-
peraturen.
23 Oct. zon op 7.19, onder 17.33 u.;
maan op 14.02, onder 23.07 u.
24 Oct. zon op 7.20, onder 17.31 u.;
maan op 14.27, onder u.
Het weer in Europa
De weerraporten van hedenmorgen
uur luiden:
OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
Luxemburg
PARIJS
NICE
GENEVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
INNSBRUCK
ROME
weer
onbewolkt
nevel 12
onbewolkt 13
regen 11
regen 12
regen 12
zwaar bew. 21
regenbui 14
geheel bew. 14
onweer 10
regen 15
half bew. 15
regen 22
regen 20
regen 24
temp.
7 C.
Een beeld tijdens het défilé van de koninklijke marine voor de hoge bezoekers: ondanks de stromende regen
bleef het koninklijk paar onbeschut op het podium de parade afnemen.
Korreltje
Men heeft vaak al ongelijk door
de manier, waarop men gelijk heeft.
