Het gisteren te Utrecht gehouden O.P.-congres legde basis voor de verkiezingsoverwinning 1956 Politieke hereniging van alle katholieken van harte gewenst België voorbeeld van gevaar, dat verzwak king van Christelijke eenheid met zich brengt MAANDAG 10 OCTOBER 1955 DE LEIDSE COURANT DERDE BLAD PAGINA 1 Bijzondere maatregelen voor vjoningbouw Ruim 5000 KVP-kaderleden hebben gisteren in de Margriethal van de Utrechtse Jaarbeurs deelgenomen aan het partijcongres, dat om. ook werd bijgewoond door bijna alle katholieke ministers, door zeer veel staats secretarissen en K.V.P.-Kamerleden en dat het seizoen 19551956 opende, waarin de grondslag zal moeten worden gelegd voor het succes van de komende verkiezingen. Na een herdenking van wijlen kardinaal De Jong, hield de voorzitter van de K.V.P., mr. H. W. van Doorn de openingsrede, waarin hij in grote lijnen de huidige toestand van de partij schetste. De K.V.P. heeft een voorspoedig jaar achter de rug, want niet alleen steeg haar ledental tot 465.000 en werd er van verschillende zijden een royaal begin gemaakt met het stichten van een goede verkiezingskas, maar tevens is er een accoord tot standgekomen met de K.N.P., waardoor bin nenkort de aansluiting van deze partij met de K.V.P. te verwachten is. Mr. Van Doorn sprak de vaste overtuiging uit, dat de partijraad het besluit van zijn bestuur goed zou keuren en zich niet zou laten beïnvloeden door de campagnes van hen, die de groei van de katholieke eenheid in Neder land met lede ogen bezien. Overzicht van de bestuurstafel. Doet goed voorbeeld goed volgen 1 Speciale aandacht besteedde de voorz. aan de positie, die katholiek Nederland inneemt in het ambtelijk apparaat; hij was van mening, dat de invloed van het katholieke volksdeel in het overheidsleven onvoldoende is en onderstreepte' het belang van deze invloed door te wijzen op de zeg- gingsschap, die ambtenaren en commissies hebben in zaken, welke vroeger door de ministers of regering beslist werden. Met vertrouwen sprak de heer Van Doorn tenslotte over de groep katho lieken, die thans nog aangesloten zijn bij de P. v. d. A.; de stap, die de K.N.P. thans zet, moge voor hen een aanleiding zijn om de afwijzing van het vorig jaar nog eens ernstig te bezien. SOCIALE LEER EN PRACTIJK Na hem verkreeg de voorzitter van de K.A.B., de heer J. A. Middelhuis, het woord, die een beschouwing hield over het te voeren beleid ten aan zien van de sociale politiek in Neder land. De heer Middelhuis belichtte aan de hand van encyclieken en mande menten de te voeren sociale politiek, welke wordt ingegeven door het stre ven naar rechtvaardigheid voor allen. Hij kwam tot de volgende punten, naar welke verwezelijking in deze tijd moet worden gestreefd. Een oplossing bieden voor de ma teriële nood van de achtergebleven groepen; a. voor de ouden van dagen, dus zo spoedig mogelijk invoering van de definitieve ouderdomsvoorzie ning; b. voor de weduwen en wezen met kracht er verder voor werken, dat, in afwachting van een betere de finitieve regeling, zo spoedig mo gelijk in de grootste nood wordt voorzien door de reeds meer dan een jaar geleden voorgestelde nood oplossing. Voor de invaliden dient een dergelijke oplossing te worden overwogen. Rechtvaardigheid voor allen bete kent ook in concreto de verwezen lijking van reële medezeggenschap op het niveau van onderneming en bedrijfstak. Het in praktijk brengen van de P.B.O.: (daarbij steeds indachtig zijn de de kern van de P.B.O.: samen werkingsorgaan tussen werkgevers en werknemers om met name sociale rechtvaardigheid in de bedrijfstak te verwezenlijken). Het pionierswerk, dat minister De Bruijn sinds 1952 deed, zal tot verdere ontwikkeling moeten komen. Langs de weg van samenwerking komen we tot het brengen van de elementen van het maatschapscon tract in de arbeidsovereenkomsten met name door winstdeling en tot redelijke inkomensverdeling en be- zitsspreiding. Nodig is verder een systeem van vrijere loonvorming, waarbij de eigen verantwoordelijkheid van de bedrijfs- genoten beter tot z'n recht komt. Wijdverbreide bezitsvorming door grootscheepse acties met betrekking tot spaarsystemen, gestimuleerd door vrijstelling van sociale verzekerings premies en door faciliteiten, zal méér nog dan tot dusverre bevorderd moe ten worden. KLEINE ZELFSTANDIGEN Deze vrijstelling van sociale ver zekeringspremies en de fiscale facili teiten zal niet beperkt mogen worden tot de z.g. bouwfondsen. Wil men ver mijden, dat de bezitsvorming strandt op een gebrek aan geschikte bezits- objecten, en wil men de individuen een zogroot mogelijke vrijheid laten m.b.t. de aanwending van hun via spaarfondsen verkregen tegoeden het gaat bij de bezitsvorming o.a. immers om een versterking van de persoonlijke verantwoordelijkheid dan zullen de genoemde faciliteiten op alle spaarfondsen, gericht op de vorming van duurzaam bezit, van toepassing moeten worden verklaard. Met kracht dient verder geijverd te worden voor verbetering van de kinderbijslag voor zelfstandigen en zal bestudeerd moeten worden de vraag of gezien de huidige welvaartssituatie voor de loon- en salaristrekkenden geen verdere progressie moet worden verwezenlijkt, zowel naar de loon- hoogte als naar het kindertal. Wel licht kunnen wij met behulp van de methode van de z.g. normatieve bud getten de feitelijke noden van het grote gezin met nog meer o vertui- Wel vooruitstrevend! Niet alleen met woorden, maar evenzeer met daden heeft het K.V.P.-partijbestuur gisteren in Utrecht zijn vooruitstrevendheid bewezen, door voordat nog het minste nacht vorstje over Neder land gegaan is, de 5.000 congres sisten een onvervalste maaltijd van boerenkool met worst voor te schotelen. De Utrechtse keukens waren Zaterdag al begonnen de 5.000 li ter stamp klaar te maken, die een stapel borden moest vullen, welke op elkaar gestapeld hoger zou zijn geweest dan de Utrecht se Dom. De 2 kilometer worst hadden zorgzame vrouwenhan den tot een sappig genot ge maakt en de jus was speciaal uit Oss gekomen. Aan vijftig tafels werd deze grootse maaltijd in een verbluf fend korte tijd verwerkt en na twintig minuten hadden de rode asters naast de borden, geassis teerd door de ledige bierflesjes, het beeld van de tafels weer heroverd. Dit culinair genot werd op niet geringe wijze verhoogd door de kunstzinnige omlijsting, die de Maastrichter harmonie, geholpen door de volksdansende Limburg se meisjes, aan 't geheel schonk. De ernst der politiek werd op geslaagde wijze voor enkele kwartiertjes onderbroken, waar na de 5.000 voldoende óp krach ten gekomen waren om de in spirerende woorden van Romme naar behoren te kunnen verwer ken en waarderen. is van minder belang dan het herstel van de katholieke eenheid. Ook de heer Weiter en de zijnen hebben daadwerkelijk getoond als katholie ken een offer voor de katholieke een- hide te willen brengen. Ook al zullen de heer Weiter en ik nog wel menig verschil van mening krijgen, aldus spr. voor zijn moedige daad betuig ik gaarne eer bied en respect. MISPLAATST VERTROUWEN De heer Lefevre, de voorzitter van de Belgische C.V.P. Christelijke Volkspartij die na de heer Middel huis het' woord voerde, besprak het vertrouwen, dat België had gehad in de niet-Christelijke partijen, toen de f C.V.P. regeringspartij was en belichtte hoe dit vertrouwen beschaamd was geworden op het moment, dat een tijdelijke verzwakking van de C.V.P. haar tot de oppositie dwong. Onmiddellijk nadat de socialisten en liberalen de regeringstafel ver overd hadden, volgde een politiek van verstaatsing, vervlakking en gelijk schakeling op alle gebied. Nog iedere dag worden er nieuwe wetten aangekondigd of afgekondigd, vooral op onderwijsgebied en hier mede worden de katholieken tot de openlijke strijd gedreven, die hen het vorig jaar tot openlijk verzet bracht. „In alle landen", zo betoogde de heer Lefevre, „leven de Christenen in hetzelfde gevaar. De ervaring leert, dat als een partij, die niet is geba seerd op de Christelijke leer, aan de macht komt, extremistische elementen de overhand krijgen en Christenen niet meer in veiligheid zijn. Nadat de Belgische politicus de K.V.P. gelukgewenst had met de re cente aansluiting van de K.N.P. wenste hij haar succes toe bij de komende verkiezingen, die alleen voor Nederland, maar voor geheel Chris telijk Europa belangrijk zullen zijn. NEDERLANDS GROOTSTE NOOD Nadat de duizenden congressisten in de Bernhardhal een gemeenschap pelijke maaltijd hadden gebruikt, die zeer vlot verliep, hield als eerste spr. van de middagzitting, het 1ste Kamer lid ir. E. H. A. Kraaij vanger, een be schouwing over de woningnood in Nederland. Wij moeten niet praten over de als in tijden van nood. Wij moeten zo gaan handelen en voor wie dat niet kan, die moet zo helpen, als in een stormachtige Januari-nacht, wan neer de storm loeit en de alarmklok luidt, als ieder die helpen kan wordt opgeroepen en toesnelt om het water te keren. Dan wordt geen auto met materiaal tegengehouden door een normaal rood verkeersbord je, dan wordt niet eerst nagelezen of wel aan elk bestaand voorschrift wordt vol daan. Dan zet ieder zijn hoogste krachten in. Dus dan ook nu zo!! Pakken wij het vraagstuk in deze geest aan, dan gaan wij vooruit en hard vooruit. Maar om geen verkeerde indruk te wekken: wij bouwen in 1956 en- in 1957 geen 100.000 woningen. Zelfs om tot 80.90-0 woningen te komen moeten wij alle zeilen bijzetten: ook alle kleine zeiltjes! En dan noemde spr. als zeilen: 1. Terugwinnen van arbeiders die het bouwvak hebben verlaten, desnoods met loontoeslag in de tijd van herscholing. 2. Een beroep op het jonge geslacht om in het bouwvak te komen, met loontoeslag in de leertijd. 3. Grensarbeiders en emigrerenden winnen voor een vaderlandse taak. 4. Vrijstelling van militaire dienst, voorzover mogelijk, voor bouw vakarbeiders, minstens in de zo mer. 5. Een geheel andere aanpak van de montagebouw. 6. Afremming van alle niet strikt noodzakelijke bouwwerken, doch speciaal in de gebieden waarin de woningbouw in de knel zit. 7. Wat meer armslag voor kleinere gemeenten, waar zonder versto ring van het geheel enkele wonin gen meer zouden kunnen worden gebouwd. 8. Vergroting van de productie-capa citeit van fabrieken van nood zakelijke bouwmaterialen, zonodig met garantie voor rendabiliteit van investeringen. 9. Bevordering van het gebruik van machines ter opvoering van de efficiency en het temipo. 10. Maatregelen tot het doorwerken bij geringe vorst en aanpassing van de vorstverletregeling. 11. Geen onderhoudswerk in de zomer. 12. Import van houten huizen. 13. Loonregeling, waarbij bekwaam heid en prestatie beter worden beloond. Nadat het congres de woorden van prof. Romme wiens redevoering U elders in dit blad vindt, onderstreept had met een stormachtige ovatie, deelde de voorzitter, alvorens tot slui ting over te gaan, mede, dat tele grammen van eerbied en trouw wa ren gezonden aan het vorstenhuis en woningnood, wij moeten handelen het Nederlandse episcopaat. ROMME's REDE OP PARTIJ-CONGRES Rechtvaardigheid en menselijkheid Op het partijcongres van de K.V.P. heeft prof. mr. C. P. M. Romme een rede gehouden, waarvan we hier een samenvatting geven. Elke verkiezing op zich, ook die van 1956, heeft haar eigen specifieke betekenis. Zij ontleent die aan de omstandigheden en aan haar doel einden. Wanneer de tekenen niet be driegen, aldus spr., dan zullen de verkiezingen van 1956 zo zijn, dat niet meer dan één katholieke partij aan de verkiezingen deelneemt (ap plaus). Het zou mij wat liefs waard ge weest zijn, indien ik hier had kun nen zeggen, dat bij de verkiezingen van 1956 alle katholieken in en rond om een katholieke partij zouden aan treden. Maar het u bekende besluit van de Katholieke Werkgemeen schap in de Partij van de Arbeid ver hindert, dat ik dat zeggen kan. Op verandering hierin natuur lijk niet meer voor 1956, maar wel voer later op verandering hierin blijf ik hopen, niet alleen omdat ik ook deze hereniging zo van ganser harte wens, neen, ik blijf hopen, om dat de dwingende kracht van de re delijkheid van een gezamenlijk ka tholiek politiek samengaan in onze gegeven omstandigheden van tijd en plaats ons daartoe drijft, en omdat de practische ervaring al zovelen, die hierover vroeger anders dachten, tot de overtuiging heeft gebracht, dat gingskracht aantonen dan in het ver- onze openheid naar andere volks leden het geval was. Het is onze bijzondere taak volgens de bisschoppen, in onderling beraad en met een evenwichtige toepassing van de beginselen concreet gestalte te geven aan de sociale leer der kerk. Dat te doen in onze katholieke een heidspartij is onze gezamenlijke ere schuld aan de grote katholieke strij ders van weleer en een ereplicht aan hen die na ons komen. Als daarbij af en toe het samengaan door op zich verklaarbare belangen- verschiilen in onze gelederen wat on rustig verloopt, is dit niet zo vreemd. Dat is zelfs een zeer gezond en na tuurlijk verschijnsel. Wij verheugen ons steeds over de gevallen waarin de katholieke levens beschouwing ons over alle belangen- verschillen heen tot eendrachtige samenwerking brengt, en dat is toch wel overwegend het geval. Dat gaat ons ja ook de katholieke arbeiders en anderen zó na aan het hart, dat wij oprecht verheugd zullen zijn over de terugkeer van de K.N.P. in het eenheidsverband van de K.V.P. Of wij het in de toekomst nu verder i altijd gemakkelijk eens zullen zijn, groepen, ook naar het socialistische volksdeel, in het politieke vlak het meest vruchtdragend kan geschieden vanuit ons eigen samengaan op de grondslag van ons gezamenlijk aan gehangen diepere levensbeginselen. Maar zover zijn wij voor 1956 nog niet. Over het feit, dat in 1956 één ka tholieke partij mee doet wil ik zeg gen, dat ook ik mij over deze loop van zaken verheug. En wel om het feit. dat de hereniging van KVP en KNP het landsbelang dient. Van het ogenblik 'af, dat het program van de KVP voor de heer Weiter aanvaard baar was, was het ogenblik gekomen dat aan de splitsing een eind zou ko men. Ons stelsel van evenredige verte genwoordiging is z0 verleidelijk om aparte groeperingen te vormen. Maar de nadelen van deze afsplitsingen voor de goede werking van ons staat kundig bestel zijn dan alleen aan vaardbaar, wanneer zij voor gewe tensvolle en verantwoordelijke leiders in geweten onvermijdelijk zijn tenge volge van een program als geheel of van een of meer delen. Gelukkig blijken deze moeilijkheden tegenover de KVP niet te bestaan. taire raad der Benelux, vanwege de grotere verbondenheid der betrok ken volkeren. Deze Raad zal er dit jaar wel komen en van zegenrijke betekenis zijn. Gerust en ongerust. Mijn gerustheid aldus prof. Rom me echter strekt zich niet uit tot het rijksdeel Nieuw Guinea. Ik kan ding in socialistische kring eniger mate samenhangen met de betere of Men mag enerzijds de felle aanval tegen de Nieuw Guinea-politiek Daarom is de katholieke bydrageanderen bereid geweest zi>i> te laten aan het landsbelang in dit opzicht zo overtuigen of toe te geven, belangrijk. Meningsverschillen zullen er in de party en in de fractie blij ven, net zo goed als bij anderen. Het zou ook niet gezond zijn, zoals de voorzitter van de P.v.d.A., de heer Vermeer, het uitdrukte, wanneer el ke oppositie ontbrak. Ik heb zelfs meer dan eens geklaagd over te wei nig oppositie in de partij en over een te veel van buiten. De vrijheid, die wij binnen het pro gram voor de partijleden en voor de afgevaardigden kennen, blijven blij kens het communiqué dezelfde. Maar het onderlinge contact en het ver trouwen, dat zal groeien, zullen de beste oplossingen bevordëren. Wij gaan de verkiezingen in onder vanouds bekende omstandigheden. Er zijn vijf constructieve en een destruc tieve partij. Over de gelijkgebleven doelstelling van het communisme, zijn godloochenende ideologie en het daarbij passende slavensysteem te spreken, achtte prof. Romme een open deur intrappen. Ten aanzien van de vier andere constructieve partijen moet zo ver volgde prof. Romme de strijd wor den gevoerd in het „pro"-teken. Wij moeten duidelijk maken waar wjj in de concrete politiek vóór zijn. De po sitie van ons katholieke volksdeel groeit (al zullen wij binnen afzien bare tijd geenszins een katholiek volk zijn). Onze innerlijke groei neemt toe en daarom zijn wij verplicht aan ons volk onze eigen katholieke weg te wijzen, omdat die «de beste en heil zaamste voor ons land is. Daarbij zijn marges en van geval tot geval moet j de meest juiste plaats worden ge zocht. De eigen weg heeft als onder-1 grond de ^atholieke beginselen. De weg is die van de rechtvaardigheid, van de menselijkheid, die de mens richt op zijn Schepper en hem so- j ciale verplichtingen toekent. Het ba nen van die weg en het wijzen er naar voeren allerminst tot een lou ter anti-houding, of tot een afwe- rende houding. Onze eigen doelstel lingen zullen door de Partijraad bin- nenlcort worden vastgesteld en in een manifest vastgelegd, waarbij het vandaag besprokene tot het belang rijkste behoort. I „Wij gaan het werk voortzetten en niet afbreken". Bij deze verkiezingen i zullen» .wij dus duidelijk hebben te verkondigen, waarvoor wij op de bre? hebben gestaan. Natuurlijk hebben j wij te erkennen, dat wat tot stand is gebracht, door samenwerking met anderen is geschied. Dat geldt voor allen, want elke partij is een min derheid. En daarom kan geen enkele partij het redderen zoals hij het zou willen. Maar waar men zijn inzien- ten heeft kunnen doorzetten, zijn 1 is voor de bepaling van onze verdere houding. Zolang Minister Luns deze zaak behandelt, is er geen spoor van enig gevaar inzake Nieuw Guinea (applaus). Hier klopt iets niet. Inzake de binnenlandse politiek is er een grote zaak, waarbij van alge hele parlementaire overeenstemming kan worden gesproken, namelijk de puderdomsverzekering, die naar de verklaring van Minister Suurhof ontsproten en gegroeid is uit de gedachtenontwikkeling in de ver schillende stromingen van ons volk en de algemene gesteltenis. Daardoor was hij in staat dit ontwerp in te dienen. In het sociale vlak, aldus prof. Romme, hebben wij aanhangig gemaakt de noodvoorziening van we duwen en wezen. Van de weduwen beneden 65 jaar met de aan haar zorgen toevertrouwde kinderen heeft 56 een inkomen beneden de 1000,De daad, waar de regering na een jaar van studie is gekomen, bestaat hierin, dat zij de zaak om advies naar de SER zal sturen. Ik kan dit niet goed thuis brengen. Hier klopt iets niet. De roep om mense lijkheid zal moeten worden verhoord. (Applaus). Wat de gezinspolitiek betreft, wij hebben in het nieuwe werkprogram gepoogd om deze breed en over de gehele linie van de overheidsbemoei ing nader te ontwikkelen, uiteraard met vooropstelling van de rechten en plichten der ouders, van de Kerk en van de krachten van het georgani seerde maatschappelijke leven. Met de slechte inzet van de nu aan het bewind zijn regering konden wij geen vrede nemen. Later zyn be duidende verbeteringen in de pro gressie van de kinderbijslag en in de kinderaftrek aangebracht; een defi nitieve regeling van de kinderbijslag voor zelfstandigen werd op stapel ge zet. Verbetering kwam er in de be huizing van grotere gezinnen. Licht vaardige echtscheidingen werden voorkomen. Een gezinsraad zag het leven, hoewel naar mijn smaak te zwak in ons bestel geworteld. Het succes met de kleuterwet. De onderwijswet van de afgelopen v/eek, de Kleuterwet-Cals, is een vrucht van gemeenschappelijke over eenstemming, maar evenzeer van het bestaan der confessionele partijen. Er blijft nog het een en ander te doen over, maar wij zullen in ons program opnemen: financiële gelijk stelling van het gehele onderwijs. Na te hebben herinnerd aan de te genvaller in de belastingverlaging tengevolge van een door de socialis ten veroorzaakte kabinetscrisis, aan de positieve middenstandspolitiek, aan de moeilijk op gang te brengen P-B.O. en na hulde te hebben ge bracht aan ministers De Bruyn, Beel en staatssecretaris mej. de Waal, kwam prof. Romme te spreken over de waardering van de particuliere eigendom, het punt, dat natuurlijk gespeeld heeft bij de belastingverla ging, bij de huren, by de bevorde ring van de ondernemingsgewijze productie, en nog spelen zal bij de successiewet en bij de bezitsvorming. De partijvorming. Daarna sprak orof. Romme over de partijvorming. Hij wees op de mis vatting als zou de economisch-sociale politiek niet met de diepere zedelijke beginselen te maken hebben. Dit is volstrekt fout. De rechtvaardigheid en de menselijkheid zoals wij chris- t. -x *en z*en» eisen eerbied voor de Ten aanzien van de buitenlandse particuliere eigendom, omdat de ver politiek wijst er niets op, dat scherpe werving en het bezit van duurzame tegenstellingen tussen de constructie- goederen, die men spaart, een recht ve partijen te wachten zijn, of tussen is> die aan de menselijke natuur ge- hen en de regering. Gelukkig, want schonken is. eenheid is nodig in hri, bvjzonder in de oprichting van een interoarlem en- Op dit terrein, aldus spr., moeten wij komen tot doorbraak naar 't Chris tendom door het hanteren van de be ginselen van rechtvaardigheid, men selijkheid en saamhorigheid. Anders loopt het mis met de mensen, die door een goed gebruik van de natuur tot het bovennatuurlijke moeten ko men; loofct het ook mis met de ge meenschap, die de mens moet steu nen. Zonder onze organisaties gaat net njKsaeei i\ieuw vjruined- iic Kcin j -v mij niet geheel onttrekken aan de d0f >'Jk el™™t m het eeonomi- indruk, dat de beoordeling en hou-1sche leven verloren. Dit moeten wu overwegen nu de aanvallen van de socialisten bij de komende verkiezin- slechtere ontwikkeling van de poli- ff" "og„?ferk?r dfn vroeger tegen de tieke gang van zaken in Indonesië, «f"gan.sat.es zul- len worden gericht. Eens zal het een gewonnen «tand- ir. C. Vos niet vergeten, van de an-punt werden, dat iil een zedelijk ver dere kant evenmin de houding van deeld volk het verband tussen leven dr. Drees, die bepaald „vuurvast" is.en levensbeschouwing beter beleefd Het verloop van deze controverse kan worden, wanneer wij niet alleen zullen wij moeten afwachten zoals1 afzonderlijk, maar ook gezamenlijk wij meer van die controversen daar op de basis van onze levensbeschou- hebben af moeten wachten alvorens wing ons aan de bepaling van onze een beeld te hebben, dat mede nodig gedragingen zetten. Romme tijdens zijn rede.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 6