JJeLcidóeGoti^^ n™r~ PERON MOEST HET HOOFD BUIGEN VOOR DREIGENDE VUURMONDEN VAN EIGEN VLOOT Optimistische Troonrede met weinig nieuws MOOI WEER Eerst aftreden dan praten Ook generaal Lucero ging heen Militaire junta heeft nu het bewind voorlopig in handen PERON VERDWENEN Nieuwe Koers van Faure zit nog steeds in de klem De gaande Volkshuisvesting vormt grootste probleem m DINSDAG 20 SEPTEMBER 195S I I jL« 46ste JAARGANG No. 13606 Directeur: C M v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZOEK j Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935. Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w„ f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties: 15 et. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 tfj_|ET is mooi weer vandaag en het goud van de Gouden Koets glanst in de koestering van de herfst zon. Het is mooi weer vandaag, is ook de inhoud van de Troonrede, en het as September, het is herfst, ook voor het Kabinet en voor de Tweede Ka mer. Dit is de tijd van vruchten verga ren en het schatten van de oogst; ihet is niet meer het seizoen om vele grote ontwerpen op stapel te zetten en daarvan geeft de Troonrede de weerslag. Wanneer in November en December de nieuwe begrotingen zul len behandeld zijn, resten de Twee de Kamer en ook het ministerie niet izo heel veel maanden meer voor par lementaire activiteit. De verkiezin gen werpen hun schaduw reeds voor uit en rond April vergen de voorbe reidingen daarvan de volksvertegen woordigers op om politiek „de boer op te gaan". Er kan dus niet verwacht worden, dat de Troonrede boornevol nieuwe ideeën en beloften zou zijn. Voldoen de staat er nog op stapel en het wordt gememoreerdwat in de ko mende korte wetgevende periode het parlement bezig zal houden, tot de laatste snik. Anderzijds wordt in de Troonrede veel aangeboden als nieuws, wat het sinds de samenstel ling van de toespraak niet meer is. O.a. betreffende de methode van loon vorming en de wijzigingen van de arbeidsvoorwaarden door de vacan- tieregeling. Het ministerie verschuilt zich daarbij wijselijk achter het ad vies van de S.E.R. en spreekt zich over het probleem der loonvorming nog niet uit. Wel deelt zij mede, er naar te streven de prijzen te stabili seren en zo mogelijk te verlagen," wat de veronderstelling aan de hand doet, dat zij niet veel voelt voor een nieu we algemene loonronde ook al niet dóór de verkeerde invloed, welke daarvan zou uitgaan op de toch al uit haar evenwicht doorslaande beta lingsbalans. De betalingsbalans en het monetair evenwicht manen tot voorzichtigheid, ook al blijken de staatsfinanciën, ondanks de aderla ting van een half milliard aan .belas tingverlaging, zich zeer bevredigend te ontwikkelen. De minister van fi nanciën is wat dat betreft, in de Mil- lioenennota niet onverdeeld zonnig, maar daar is het nu eenmaal de mi nister van financiën voor. Waar zonneschijn is, is ook slag schaduw. De schaduw van de Gouden Koets is de woningbouw en het „dringend beroep" door H.M. de Ko ningin in de ik-toon gedaan, om de bestaande nood sneller in te lopen, moge allerwegen worden verstaan. Woningbouw moet de allereerste voorrang hebben het bouwplan voor 1956 omvat de bouw van 70.000 huizen en wettigt de onlangs reeds afgekondigde beperkende bepalingen voor de bouwactiviteit op ander ter.- rein. Er moet ook krachtdadig, los van verouderde voorschriften en ambtelijke rompslomp, naar gestreefd worden een vluggere bouwwijze mo gelijk te maken. Gloed-nieuwe onderwerpen, welke in de Troonrede ter sprake kwamen zijn de vreedzame ontwikkeling van de atoomenergie en- het verkeers probleem. Over de atoomenergie wordt mededeling gedaan van een wederzijdse overeenkomst mét de Ver. Staten van Amerika, terwijl de regering bovendien omtrent deze vre- des-atoomenergie enige ontwerpen in petto schijnt te hebben om de natio nale industrie de moderne ontwikke ling te laten volgen. Er wordt op dit gebied „een achterstand" aangegeven, waarbij de regering haar volle mede- werking zal geven deze zo spoedig mogelijk in te halen mede door ver stevigd contact met het buitenland. De verkeersonveiligheid wordt aan gestipt in „bijzondere aandacht", ter wijl uit de Millioenennota blijkt, dat de aanleg van wegen o.a. van de weg beoosten Leiden stevig zal worden voortgezet. Belangrijk ook is dat de reeds in de vorige Troonrede aangekondigde Delta-wet, in de komende periode zal worden behandeld, waarbij reeds be langrijke bedragen worden uitgetrok ken om het z.g. „drie-eilanden-plan" fe verwezenlijken een reusachtige onderneming van kleine mensen in de eeuwenoude strijd tegen de zee. Voor het Overige, met name wat landbouw, onderwijs en de bezits- spreiding betreft, verliest de rede zich in de gebruikelijke vaagheden, welke niettemin een rijke lading aan het gezicht kunnen onttrekken, ter wijl van een Gezinsraad niet meer wordt gesproken, wat nog niet wil zeggen, dat hij er niet komt. Want de Troonrede wordt hoe lan ger hoe meer een algemene beschou wing, waarin de regering minder zegt dan zij doet, meer geeft dan zij j «belooft, hetgeen tenminste verstan dige mensen in vreugde doet leven. Na een bewind van negen jaar heeft president Peron van Argentinië het hoofd moeten buigen voor een macht, die niet bereid was tot onderhande lingen alvorens hij was afgetreden. De dictator heeft nog even getracht zijn positie te handhaven, maar de dreigende vuurmonden van de vloot voor Buenos Aires en de houding van leger en luchtmacht elders in het land maakten hem wel duidelijk, dat hij een verloren strijd streed. Gister avond kort voor het verstrijken van het ultimatum der opstandelingen deelde de regeringsomroep in de hoofdstad mede, dat Peron zijn ontslag had ingediend. Direct daarna werd een boodschap voorgelezen van de minister van het leger, generaal Lucero, waarin werd gezegd, dat een mili taire junta het bewind had overgenomen. Er werd een beroep gedaan op de bevolking om kalm te blijven en de kardinaal-primaat Copello vroeg alle Argentijnen „in de naam van Christus zich vredelievend te gedragen, opdat een nationale verzoening mogelijk worde". Kort daarna werd van beide zijden het „Staakt het vuren" afgekondigd, waarmede het einde kwam van de bloedige strijd, die vele slachtoffers heeft geëist. Juiste cijfers zijn nog niet bekend. guay, maar later is dit officieel door de betreffende ambassadeur tegenge sproken. Men acht het niet uitgeslo ten, dat de dictator zich reeds in het buitenland bevindt. Een gerucht doet de ronde, dat hij zich reeds in de hoofdstad van Paraguay zou bevin den. Aanvankelijk had Peron de leiders •van de opstand uitgenodigd op het ministerie van oorlog te komen on derhandelen over een „Staakt het vuren", maar de opstandelingen hiel den vast aan hun standpunt. „Eerst het aftreden van de president, dan pra ten!" Het regeringsaanbod tot onder handelen kwam na het bombarde ment door de vloot van de badplaats Mar del Plata, waarna gedreigd werd met een bombardement van Buenos Aires en de stad Eva Peron, indien geen gevolg werd gegeven aan de eis tot aftreden van het staatshoofd. Boodschap van Peron. Aan Peron was toen de beslissing. Zijn positie was dermate zwak, dat hij niet veel keus meer had. Hij bood zijn ontslag aan en liet generaal Lu cero een boodschap voorlezen, waarin hij o.m. verklaarde: „Het is mijn plicht wet en grond wet te doen eerbiedigen. Maar onder de huidige omstandigheden moet het vasthouden hieraan niet boven het belang van de staat zelf worden ge steld". Peron bracht in herinnering, dat hij reeds enkele weken geleden had willen aftreden, maar dat dit on mogelijk was geworden, nadat de vice-president en volksvertegenwoor digers hadden verklaard zijn voor beeld te zullen volgen. „Maar ik ben er van overtuigd, dat thans slechts door klaar en juist han delen een oplossing van de ontstane toestand kan worden bereikt", ver klaarde hij. Hij voegde hieraan toe niet te ge loven dat er één Argentijn was, die over voldoende gezag beschikte om deze oplossing te bereiken en dat hij daarom had voorgesteld de macht aan het leger over te dragen, „mede om dat m.i. een hartstochtloos ingrijpen noodzakelijk is". De president zei, dat de bedreiging van een bombardement, dat onschul- digen boven het hoofd hing en die nationale eigendommen zou verwoes ten, een belangrijke factor waren bij zijn besluit tot aftreden. „Ik wens niet te sterven zonder een laatste po ging te hebben gedaan de vrede te doen terugkeren en rust en geluk on der het volk te doen heersen. Als sol daat zou ik wensen te strijden, doch als mens moet ik in de eerste plaats aan het landsbelang denken", aldus besloot de boodschap. Militaire junta. Korte tijd nadat Lucero de af- Toestand in Buenos Aires. Volgens de jongste berichten zijn in het centrum van Buenos Aires, zor- dra de val van Peron bekend werd, grote anti-Peronistische betogingen gehouden. De straten worden met vlaggen versierd en de propaganda- biljetten va nde Peronistische partij verwijderd. Een aantal betogers heeft van het parlementsgebouw de ge denktekenen verwijderd, die waren aangebracht ter ere van Eva Peron. In een der westelijke voorsteden werd een gebouw van de Peronisti sche partij in brand gestoken. Hier en daar deden zich schietpartijen voor. In het centrum van de stad zijn wegversperringen opgeworpen. De gebouwen, waarin de buitenlandse ambassades zijn ondergebracht, wor den zwaar bewaakt. Er zijn kleine betogingen georga niseerd, waarbij de deelnemers rie pen: „Lang leve de vrijheid!" Op enkele punten werden tegende- monstraties gehouden, waarbij werd geroepen „Leve Peron!" Twee Sherman-tanks en verschei dene pantserwagens zijn te Buenos Aires voor het hoofdbureau van het „Nationalistisch Verbond", een recht se Peronistische organisatie, versche nen. De nationalisten in het gebouw werden gesommeerd, zich over te geven. Er zouden zich wapens in het gebouw bevinden. Maandagavond zijn enkele perso nen gedood en een aantal gewond bij een aanval van burgers op het radio station van de staat, dat verdedigd werd door leden van het „Volksver bond", een Peronistische organisatie. Er werd van weerskanten geschoten. Ook voor de ambassade van Uru guay ontstond een botsing tussen de politie en anti-Peronistische betogers. Verscheidene personen werden door schoten gewond. Reactie in Amerika. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken werd door een telefonisch bericht van de ambassa deur te Montevideo op de hoogte ge steld van Perons besluit tot aftreden. De ontwikkeling kwam niet onver wachts en zij werd ook in Latijns- Amerikaanse kringen te Washington, vooral na het optreden van de op standige vloot, verwacht. Men meent in deze kringen, dat het aftreden van Peron het enige middel was gewor den, om de rust in Argentinië te doen wederkeren. In welingelichte, Washingtonse kringen is men nog niet gerust over de toekomstige ontwikkelingen in Ar gentinië. Er wordt op gewezen dat er, in de nabije toekomst, nog geen spra ke kan zijn van het instellen van een waarlijk democratisch bewind. Het is duidelijk, dat de ingestelde militaire junta vooreerst aan het bewind zal blijven, met de niet gemakkelijke taak rust en orde in het land te doen wederkeren. Kabinet wankelt Franse functionarissen hebben Maandag in Parijs verklaard, dat MAN Generaal Juan Domingo Pe ron, die op 8 October 1895 werd geboren, was de eerste constitu tionele president van Argentinië. Hij werd in Februari 1946 geko zen na een lange periode van mi litaire staatsgrepen. Vier maan den tevoren was hij opgesloten in een militaire gevangenis, waar hij vijf dagen verbleef, tot dui zenden rrbeiders optrokken naar Buenos Aires om zijn vrijheid af te dwingen. Hij werd door de ar beiders, bij wie hij zich in voor gaande jaren, als minister van arbeid, zeer gezien had gemaakt, begroet als de redder van het land. Peron vatte na zijn verkiezing het regeringsprogram samen in één zin, die elke Argentijnse schooljongen uit het hoofd moest leren: „Argentinië zal econo misch vrij, sociaal rechtvaardig en politiek onafhankelijk ge maakt worden". Peron deelde zijn roem met Eva Duarte, zijn in 1952 overle den tweede vrouw. Zijn eerste vrouw was Aurelia Tizon, een onderwijzeres, die in 1939 is overleden. premier Faure vandaag, Dinsdag, op een vergadering van het kabinet de ministers, die het niet eens zijn met zijn politiek ten aanzien van Ma rokko, voor de keus zal stellen af te treden of zich achter zijn plannen te scharen. Men verwacht, dat de Franse ministers een dramatische vergade ring te wachten staat. Sommige waar nemers vrezen, dat de regering zelf in gevaar zal komen door de herhaal de vertraging van de Marokkaanse hervormingsplannen van Faure. Sedert de premier de vorige week in een radiorede bekendmaakte, dat zijn regering een politiek van auto nomie voor Marokko zal volgen, is het verzet tegen een nieuwe koers in het protectoraat krachtiger gewor den. De jongste teleurstelling voor Faure is de, nog niet officieel beves tigde, afwijzing van een verzoek van de regering aan generaal Kettani, de enige Marokkaanse generaal in het Franse leger, om als derde lid zitting te nemen in de regentschapsraad voor Marokko, die sultan Ben Arafa zal moeten opvolgen. Sommige waarne mers geloven, dat de minister van de fensie, Koenig, generaal Kettani heeft aangeraden voor de benoeming te be danken. In Marokkaanse nationalistische kringen heerst bittere ontstemming over de vertraging van de hervor mingsplannen. Men vreest, dat extre mistische elementen in Marokko mis bruik zullen maken van de ontevre denheid onder de bevolking en zullen ophitsen tot nieuwe gewelddaden als enige middel om Frankrijk tot toege ven aan de nationale verlangens te dwingen. Met een optimistische, maar niet veel nieuwsbrengende Troonrede heeft H.M. Koningin Juliana heden middag het nieuwe zittingsjaar van de Staten-Generaal geopend. De inleiding en een zeer groot ge deelte van de rede was gewijd aan de buitenlandse politiek en de plaats, die Nederland tussen de naties in neemt. De Koningin sprak haar vreugde uit over de vermindering der internatio- scheidsboodschap van Peron voor de nale spanningen, die sinds de confe- radio had voorgelezen, maakte hij i rentie van Genève is ingetreden, al bekend, dat hij een militaire junta achtte zij alle dreigingen nog niet in het leven had geroepen en deze j weggenomen, had opgedragen te gaan onderhan delen met de opstandelingen. De le den van de junta zijn: gen. Carlos Wirth, gen. Angel Marcni en gen. Emi- lio Forcher. Zij zouden met de op standelingen gaan onderhandelen aan boord van de opstandige kruiser „El 17 de Octubre". Later werden aan de junta nog twee officieren toe gevoegd van de vloot. Lucero heeft later bekend ge maakt, dat hij ontslag heeft genomen als minister van Oorlog en als com mandant van de strijdkrachten. Vice-president Alberto Teiseire en alle ministers van het bewind-Peron zijn eveneens afgetreden. De verblijfplaats van Peron is niet bekend. Aanvankelijk ging het ge rucht, dat hij zijn toevlucht had ge nomen in de ambassade van Pa" De politieke lijn van samenwerking met de Westeuropese staten, zowel Qp militair als economisch gebied, die Nederland in de afgelopen jaren ge volgd heeft, zal ook voor de komende regeringsjaar richtsnoer zijn en plan nen tot intensievering van deze sa menwerking zullen het parlement be reiken. Hiermede gepaard gaande zal ook naar middelen gezocht worden om het handels- en betalingsverkeer zo vrij mogelijk te houden en te ma ken. Nogmaals werd in de Troonrede getuigd van de bereidheid bij het me rendeel van het Nederlandse volk om tot een vruchtbare samenwerking met Indonesië te komen. De vlucht, die de vreedzame toepas sing van atoomenergie in het afgelo pen jaar genomen heeft, vergt grote waakzaamheid van Nederland om zijn plaats met betrekking tot industrie en wetenschap in de wereld te behou den. Binnenkort zal het parlement de eerste bilaterale overeenkomst op atoomgebied met de Verenigde Sta ten ter goedkeuring worden voorge legd. In de politiek ten opzichte van Nieuw Guinea werd geen verande ring aangekondigd. Met voldoening gewaagde de rede van de steeds stijgende welvaart in Nederland, waardoor het werkloos heidsvraagstuk van enkele jaren gele den, veranderd is in een spanning op de arbeidsmarkt voor vele delen van de industrie. Ook voor de komende regerings jaar zal het streven van de regering gericht zijn op een stabilisatie zo mogelijk verlaging van de prij zen. Met betrekking tot een mogelijke wijziging van de loonpolitiek zal de regering het advies van de S.E.R. af wachten. De belastingverlagingen van het af gelopen jaar zijn van weinig invloed geweest op de rijksbegroting, want deze is evenals vorig jaar prac- tisdh sluitend, wat de lopende dienst betreft. Speciale aandacht zal gewijd wor den aan de positie van de agrarische sector in Nederland, waar overschot ten enerzijds en hoge productiekos ten anderzijds grote problemen scheppen. Alhoewel de Publieke Bedrijfsor ganisatie in verscheidene bedrijfs takken gedurende het afgelopen jaar een begin van realisatie vond er werd 8 bedrijfsschappen en 13 pro ductschappen opgericht sprak de Troonrede niet met geestdrift over de wijze, waarop in de industriële sec tor aan de verwerkelijking van de P. B. O. wordt gewerkt. De grote schaduw over de Troon rede was ook dit jaar weer afkomstig van de woningbouw in Nederland. Zeer grote bezorgdheid heerst er over de noodtoestand waarin ons land zich op dit gebied nog bevindt en een dringend beroep werd gedaan op een ieder, die aan de oplossing van dit vraagstuk medewerkt of mede kan werken, zijn beste krachten te geven. Ook het komende regeringsjaar zal de woningbouw prioriteit genieten boven alle andere soorten van bouw- objecten. Een voorontwerp tot wijziging van het burgerlijk wetboek, dat een alge mene regeling bevat voor de vacan- tie van werknemers, is voor advies aan de S.E.R. toegezonden. Een ontwerp Delta-plan zal spoe dig worden ingediend. Bijzondere aandacht zal de regering oe-steden aan de opleiding van een voldoend aantal docenten. Hare Majesteit besloot haar Troon- recc met de beoe, dat God het parle- 11 ent in de komende r*cer ï-gsperio^a Lij zijn arbeid mag stem.en, en ver klaarde de gewone zitting van de Staten-Generaal geopend ALS DE ROOK OPTREKT De Argentijnse strijdkrachten heb ben een dictator aan de dijk ge zet, die gedurende negen jaar de la kens uitdeelde. Het begin van dit dic tatoriale bewind werd gekenmerkt door belangrijke sociale hervormin gen, die voor de arbeidersklasse van grote betekenis zijn geweest en waar aan een nieuwe regering, hoe deze ook zal zijn samengesteld, gelukkig moeilijk zal kunnen tornen. Afgezien van de ideologische be zwaren tegen de dictatuur, mag men de goede kant van het bewind-Peron niet wegmoffelen. Peron is echter de weg gegaan van iedere dictator. Het is gevaarlijk om te veel bevoegdheden in één men senhand te leggen. Zelfs in de Sov jet-Unie is men daar reeds van te ruggekomen. Vooral in de laatste tijd kon men in Argentinië een verscherping van het karakter van politiestaat constateren en dat geeft een volk het gevoel van onveiligheid. Ook de corruptie, een algemeene kwaal, en de achteruitgang van de economische toestand, hebben hun rol gespeeld in de omwenteling, even als de maatregelen tegen de Katho lieke Kerk, die in een overwegend katholiek land vjel tot heftige reac ties moesten leiden. De dictator is aan de dijk gezet, maar de vraag blijft nog bestaan, of dit ook een einde van de dictatuur betekent? Voorlopig blijft de toe stand in Argentinië onduidelijk. Pe ron is verdwenen, maar het Peronis- me, dat krachtig verankerd ligt in de grote algemene vakbond, zal het lan ger volhouden. Welke rol het nog zal spelen, valt moeilijk te voorspellen. Ook in Washington is men niet bijster enthousiast over de ontwikke ling. Men vraagt zich daar met enige ongerustheid af, hoe de toekomst zal zijn. In de eerste jaren van het be wind-Peron heeft Amerika een tegen de dictator gerichte politiek gevoerd, maar de laatste jaren waren de be trekkingen heel goed. Het contract, dat Peron met de Amerikaanse olie maatschappijen sloot, was voor Ame rika zeer gunstig en men ontveinst zich daar niet, dat juist de radicale oppositiepartij, die een grote rol heeft gespeeld bij de val van Peron, dit contract scherp becritiseerd heeft. Na het luwen van de vreugde over het einde van de bloedige burgeroor log zullen er dus nog heel wat pro blemen rijzen, zowel voor Argentinië zelf als voor het buitenland. en de volgende belangrijke gebeurtenis Op Dinsdag 27 Sept., om 2 uur, be gint op Houtrust, Den Haag de 73e Damesbeurs van de Dames, kroniek. Ideale keukens voor ieder gezin. Ideeën ook voor U. Waardevolle geschenken- Entrée slechts f 1.25; kinderen f 0,65 Komt het zien en D zult erover meepraten! HOE wordt het weer? Weersverwachting medege- deeld, door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Dinsdagavond tot Woensdagavond: 5 AANHOUDEND DROOG Droog weer met over het al- gemeen weinig bewolking. Zwak- ke tot matige wind tussen Oost en Zuid. Iets hogere temperatu- ren. 21 Sept. zon op 6.24, onder 18.45; maan op 12.32, onder 20.37. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenoch- tend 7 uur, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, luiden: AMSTERDAM onbewolkt 19 c LONDEN nevel 20 LUXEMBURG onbewolkt 17 PARIJS onbewolkt 21 BORDEAUX half bew. 26 GRENOBLE nevel 22 NICE onbewolkt 24 GENEVE nevel 18 ZURICH mist 20 LOCARNO zwaar bew. 22 BERLIJN onbewolkt 17 FRANKFORT nevel 19 MUNCHEN mist 17 WENEN onbewolkt 19 INNSBRUCK nevel 22 ROME onbewolkt 27 AJACCIO onbewolkt 24 u MALLORCA licht bew. 25 Korreltje Iedere dwaas kan geld verdienen, maar er is een verstandig mens nodig, om het uit te geven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1