Klinkend appèl voor KAB-kader
in de Leidse Schouwburg
Nieuwe koers uitvoeren
of de regering zal vallen
De toestand
in Argentinië
Toestand op en
rond Cyprus
OP NAAR DE 400.000
Amnestie voor de Russen, die
met de Duitsers samenwerkten
Première van reeks bijeenkomsten
is ten volle geslaagd
ffiaftfietó Ceg.de macktuaagen ap. <zy,n kant
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
Faure over kwestie Marokko
Alles draait om
één benoeming
De Franse regering komt vandaag,
Maandag, opnieuw bijeen om de laat
ste hand te leggen aan de plannen
voor Marokko, die zijn vertraagd
door meningsverschillen tussen Fran
se en Marokkaanse leiders. Zondag
avond zouden enige vorderingen zijn
gemaakt met de pogingen om uit de
impasse te komen, nadat premier
Faure op een kabinetsvergadering
had gewaarschuwd, dat als de nieuwe
koers voor Marokko niet snel genoeg
uitgevoerd wordt, de regering zal
vallen.
Marokkaanse nationalisten en
rechtse ministers verschillen van
mening over de keuze van het derde
lid van de regentschapsraad van drie
man, die sultan Mohammed Ben Ara-
fa zal moeten vervangen. Premier
Faure verklaarde Zondagavond laat:
„Wij kunnen niet zo snel vorderen
als wij zouden willen. Er moeten nog
netelige kwesties met betrekking tot
personen worden opgelost".
Pierre July, de Franse minister
voor Marokko, verklaarde, dat op de
kabinetsvergadering van Zondag
avond verscheidene Marokkanen die
aanvaardbaar zijn voor alle Franse
ministers, zijn voorgesteld voor de
vervulling van de derde zetel in de
regentschapsraad. Aan de Marok
kaanse nationalistische leiders die in
Parijs zijn, zal nu worden gevraagd
een van deze personen te kiezen. De
nationalisten hebben reeds vijftien
Franse candidaten verworpen.
Twee van de drie.
De regentschapsraad zal een repre
sentatieve Marokkaanse regering
moeten benoemen, die het hervor
mingsprogram moet uitvoeren. Twee
leden zijn reeds gekozen, n.l. de hon
derdjarige grootvizier El Mokri, en
kolonel El Bekkal, een onafhanke
lijke nationalist.
President Coty heeft zich Zondag
persoonlijk met de kwestie bezig ge
houden. Hij steunde premier Faure
bij diens pogingen om generaal Kit-
tani, de enige Marokkaanse generaal
in het Franse Jeger, over te halen de
..derde man" in de regentschapsraad
te worden. Generaal Kittani kwam
Zondagavond uit Duitsland, waar hij
gestationneerd is, in Parijs aan. Hij
voerde gedurende een half uur be
sprekingen met premier Faure, mi
nister July en generaal Boy er de La-
tour, de Franse resident-generaal in
Marokko, alvorens een bezoek te
brengen aan president Coty. Volgens
het kabinet van premier Faure zal
generaal Kittani vandaag, Maandag,
een besluit nemen.
Als generaal Kittani zich beschik
baar stelt en de nationalisten hem als
derde man in de regentschapsraad
aanvaarden, zal de Franse minister
raad vandaag eindelijk in staat zijn
het startsein voor het hervormings-
De Argentijnse regering, die Zon
dag reeds de herovering van Cordo
ba op de opstandelingen had bekend
gemaakt, heeft vandaag meegedeeld,
dat nieuwe aanvallen worden gedaan
op de „laatste twee bolwerken van
de opstandelingen"in Cordoba
en in de vlootbasis Puerto Belgrano.
In het communiqué werd de opstand
een „volkomen mislukking" genoemd.
De opstandelingen meldden even
wel in een radio-uitzending uit Cor
doba, dat de provincie van deze
naam en nog vijf andere provincies
zich in hun handen bevinden.
Het invloedrijke algemene vakver
bond, dat Peron steunt, maakte be
kend dat de plaatselijke afdelingen
haar leden instructie hebben gege
ven om tot actie over te gaan. Welke
actie men van plan was, werd er niet
bij gezegd.
Priesters vrijgelaten
uit China
Zondag zijn drie Amerikaanse
missionarissen uit Communistisch
China te Hongkong aangekomen,
waardoor het totaal aantal Ameri
kanen, dat de laatste dagen door
communisten is vrijgelaten tot ze
ven is gesteegen. De drie mannen
Frederick D. Gordon, Joseph E.
Hyde en James Joyce hadden de
afgelopen twee jaar huisarrest, op
beschuldiging van het beschermen
van „contra-revolutionaire elemen
ten", het bedrijven van contra-revo
lutionaire propaganda en het pogen
om inlichtingen omtrent vliegvelden
op het Chinese vasteland te verkrij
gen. Zij hebben evenwel nooit te
recht gestaan.
Zij verklaarde tamelijk goed te
zijn behandeld, doch zij waren wel
sterk vermagerd.
Kort na de Amerikanen over
schreed een Spaanse priester de
grens. Deze geestelijke, pater Luis
Bolumburu wiens komst niet was
verwacht, was afkomstig uit Shang
hai. Hij deelde mee, dat de politie
van deze stad op 8 September 24
Chinese R.K. priesters, onder wie 'n
bisschop en 200 tot 300 leken heeft
aangehouden op beschudiging van
contra-revoutionaire activiteit. Van
de zeven Chinees priesters in zijn
missiehuis waren er vier gevangen
genomen.
De 65-jarige Italiaanse bisschop
Ferroni, die eveneens is vrijgeaten,
verkeerde in een toestand van ver
warring. Uit zijn omsamenhangende
opmerkingen viel op te maken, dat
men op de bejaarde priester her
senspoeling heeft trachten toe te
passen.
program in Marokko te geven.
Premier Faure voerde Zondag
avond laat nog besprekingen met af
gevaardigden van verschillende Ma
rokkaanse partijen.
Ook de houding van sultan Ben
Aarafa blijft nog steeds vrij duister.
Valse munter van
Hitier gevonden
Bernhard Krueger, een Duitse SS-
expert, die in de oorlog 125 milüoen
valse bankbiljetten van 1 pond ter
betaling van Duitse spionnen, heeft
vervaardigd, is door de politie gevon
den- Volgens de politie te Berlijn
woont hij in Hannover onder zijn
eigen naam. De politie hoopt, dat
Krueger haar kan helpen bij de op
sporing van personen, die deze bank
biljetten nog steeds in circulatie
brengen.
De biljetten, die op bevel van Hit-
Ier werden gemaakt, werden gebruikt
om Duitse spionnen in het buiten
land te betalen en uiteindelijk met
het doel, de bank van Engeland te
laten „springen". Het zoeken naar
voormalige medewerkers van Krue
ger, die men aanvankelijk dood ge
waand had, werd dit voorjaar voort
gezet, toen een Griekse zakenman
enkele valse pondbiljetten bij een
West-Berlijnse bank had aangebo
den.
Cicero, de bekende Duitse spion
van Albanese afkomst na de oor
log uitgeweken naar Zuid-Amerika
die, als kamerdienaar van de toen
malige Britse ambassadeur te Anka
ra, sir Knutchbull Huguessen, fotoco-
pieën wist te maken van uiterst be
langrijke geallieerde oorlogsplannen
en deze de Duitsers in handen speel
de, is eveneens met valse pondbil
jetten (300.000 stóks) betaald.
De valse munter ij begon in Juni
1942, toen de SS in de Duitse con
centratiekampen deskundigen op het
gebied van de aanmaak van bankbil
jetten opspoorde en ze in het kamp
te Sachsenhausen aan het werk
zette.
Griekenland heeft de Britse voor
stellen inzake Cyprus, gedaan op de
jongste besprekingen te Londen tus
sen vertegenwoordigers van Groot-
Brittannië, Griekenland en Turkije,
in een aan het Engelse ministerie
van buitenlandse zaken gerichte nota
verworpen.
Het gehele Griekse kabinet heeft
zich achter deze verwerping ge
plaatst en het heeft tevens de wijze,
waarop van Griekse zijde het vraag-
stuk-Cyprus is behandeld, goedge
keurd.
De voorstellen hielden, als destijds
gemeld, in het afkondigen van een
nieuwe grondwet voor Cyprus, die ju-
voorzag in binnenlands zelfbestuur,
met afdoende waarborgen voor de
Turkse minderheid, en het doen kie
zen van een volksvertegenwoordi
ging, die een Cyprioot als minister
president zou aanwijzen, zulks ech
ter onder goedkeuring van de
(Britse) gouverneur.
Van officiële Britse zijde is ver
klaard, dat Engeland zich zal verzet
ten tegen bespreking van de kwestie-
Cyprus in de algemene vergadering
van de V.N. „Het is een zaak die drie
oude bondgenoten aangaat en naar
onze mening verdient het aanbeve
ling de bespreking ervan onder ons
te houden", aldus een Britse woord
voerder.
Op Cyprus doen zich ongeregeld
heden voor en Engeland stuurt steeds
meer troepen om de orde te hand
haven.
DULLES SCHRIJFT AAN
GRIEKENLAND EN TURKIJE.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Dulles zegt in een
boodschap aan de premiers van Grie
kenland en Turkije, dat zij hun best
moeten doen om de spanning tussen
hun beide landen op te heffen in het
belang van de Atlantische gemeen
schap.
„De Grieks-Turkse alliantie is een
Bastion van de vrije wereld in een
critieke sector. De eenheid van de
Navo moet onverwijld worden her
steld", aldus de Amerikaanse minis
ter.
De Sovjet-regering heeft Zondag
een amnestie voor Sovjet-burgers, die
tijdens de oorlog met de Duitsers sa
menwerkten, bekend gemaakt. Hier
onder vallen ook degenen die nog in
het buitenland zijn. Het besluit is
vervat in een decreet van het presi
dium van de Opperste Sovjet (parle
ment), dat is gepubliceerd in de
„Izwestia", het dagblad der regering.
Degenen, die tot hoogstens tien
jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld
wegens „samenwerking met de vij
and en andere misdaden", zullen wor
den vrijgelaten.
De straf van degenen, die tot meer
dan tien jaar zijn veroordeeld zal
met de helft worden verminderd.
Personen, die in het Duitse leger,
bij de politie of andere speciale for
maties hebben gediend, zullen wor
den vrijgelaten, „onafhankelijk van
de straftijden".
De amnestie is niet van toepassing
op personen, die veroordeeld zijn we
gens „moord en foltering van Sovjet
burgers".
De vrijgelatenen zullen geheel in
hun rechten worden hersteld.
Sovjet-burgers, die in het buiten
land zijn, zullen van hun verant
woordelijkheid worden ontslagen,
„indien zij hun schuld hebben goed
gemaakt door latere activiteit ten
gunste van hun vaderland of schuld
hebben bekend". Sovjet-burgers in
het buitenland zullen worden gehol
pen bij hun terugkeer naar de Sov
jet-Unie en zij zullen eveneens 'aan
werk worden geholpen. Van dege
nen die bekennen schuldig te zijn
aan „ernstige misdaden jegens de
Russen geven Porkkala
terug aan Finland
De Sovjet-Unie heeft besloten de
marinebasis te Porkkala, die haar in
1947 door Finland voor vijftig jaar
werd verpacht, terug te geven. Rus
land geeft zijn verdragsrechten op de
basis op, heft deze op en zal zijn
strijdkrachten uit Finland terugtrek
ken.
Dit is aan de thans Moskou bezoe
kende Finse premier Kekkonen me
degedeeld door de Sovjet-Russische
premier, maarschalk Boelganin.
Boelganin verklaarde, dat de be
slissing was genomen „ter verster
king van de tussen beide landen be
staande vriendschappelijke betrek-
H"gen en de gunstige vooruitzichten
toekomstige ontwikkeling",
-lganin stelde Kekkonen de
g of hij het wenselijk achtte Let
in 1948 gesloten Fins-Russische ver
drag van vriendschap, samenwerking
en wederzijdse hulpverlening te ver
lengen.
Kekkonen antwoordde, aldus de
woordvoerder van het Sovjet-Russi
sche ministerie van buitenlandse za
ken, die dit meedeelde, even groot
gewicht aan dit verdrag te hechten
als zijn Sovjet-Russische ambtsge
noot.
Hij sprak, mede namens het Finse
volk, zijn grote vreugde uit over het
Russische besluit tot opheffing van
de marinebasis in het Finse Porkka
la, onder meer zeggend: „Een beter
bewijs voor de goede nabuurschappe-
lijke betrekkingen tussen onze beide
landen zou niet geleverd kunnen
zijn".
Sovjet-staat" tijdens de oorlog in het
buitenland, zal elk vonnis worden
teruggebracht tot maximaal vijf jaar
ballingschap.
Uit het decreet blijkt niet hoeveel
burgers bij de amnestie betrokken
zijn.
In het decreet wordt verklaard, dat
het presidium, met het oog op de vor
deringen bij de wederopbouw van
het land sedert de oorlog en de be
ëindiging van de staat van oorlog tus
sen de Sovjet-Unie en Duitsland, en
geleid door beginselen van mense
lijkheid, „het mogelijk acht een am
nestie af te kondigen" voor Sovjet
burgers, die tijdens die oorlog met de
Duitsers hebben samengewerkt.
Molotof, de Russische minister van
buitenlandse zaken, is Zondag naar
New York gevlogen, waar Dinsdag
de algemene vergadering van de Ver
enigde Naties begint.
„Ik heb de indruk, dat de weg van
Moskou naar New York beter en
gladder is geworden. Ik wil van deze
gelegenheid gebruik maken al mijn
vrienden in Amerika hartelijk te
groeten en de oprechte wens uit te
spreken, dat de Russisch-Amerikaan-
se betrekkingen zich gunstig zullen
ontwikkelen tot welzijn van onze
beide landen en van de wereldvre
de", verklaarde Molotof tegenover
de pers.
De spelers van het cabaret met de
„KAB-spiegels".
In een zaal, die versierd was met toepasselijke leuzen heeft de K.A.B.
Zaterdagmiddag in de Leidse Schouwburg het pad geëffend voor de
opmars naar de 400.000. De schouwburg puilde uit van welgezinde K.A.B.'ers
uit Leiden en omstreken, die na de Zaterdagse plichten vervuld te hebben
nog tijd vonden deze K.A.B.-manifqstatie bij te wonen.
Zoals wij reeds uitvoerig meldden heeft Leiden de eer gehad de première
van een aantal landelijke kaderbijeenkomsten te mogen beleven.
Om half vijf spleet het gordijn vaneen en werden de muzikanten
en instrumenten onthuld van de geestdriftige harmonie „St. Caecilia" uit
Voorburg, die met enige pittige nummertjes de opmars van de K.A.B.-ers
scandeerde. De heer Jan Mertens, lid van het verbondsbestuur der K.A.B.
blies daar van achter het spreekgestoelte een vurig solo'tje achterheen. Hij
deed dit nadat de aanwezigen naar een kort maar krachtig openingswooiv.
door de voorzitter van de Diocesane Bond, J. Kortink, geluisterd hadden.
drie wimpels uit aan de afdelingen
Oud-Ade, Voorhout en Leiden, als
onderscheiding voor propaganda-acti-
viteit. De Sleutelstad is, wat het aan
tal leden betreft in de 2e klasse B
aangeland. Hij - Mlderde nog eens de
opzet en het taan van de actie
„400.000". Pla. jke activiteiten no.
dig om sfeer en klimaat te scheppen
somde hij op. Hij herinnerde aan de
actie van de K.A.B. Eindhoven, die
op het sportveld 100.000 sportkranitjes
uitreikte en voetbalaanvoerder Van
Kemenade liet schrijven: „ik kan
voetballen omdat ik vrije tijd heb, ik
heb vrije tijd, dank zij mijn vakver
eniging".
Er is door het kader in deze eerste
ronde prachtig werk geleverd. Bij de
tweede ronde moeten bergen verzet
worden. „Geeft U met alles wat U
hebt", afdus Louis Beumer.
Het cabaret: „de Kab-Spiegel".
Met de spitse tenen van een milde
humor, wandelden vervolgens de ca
baretiers van de Kab-Spiegel over tal
van heilige Roomse huisjes. Een
voortreffelijk ensemble. Het spel op
teksten van Jan Muller, Jan van
Ostade en Rob van der Bos bereikte
hoogtepunten bij „Pot voor meneer",
Blonde Jopie en Mijnheer de Voor
zitter.
Naar het einde toe namen de
teksten veel in zeggingskracht af. On
getwijfeld zullen de spelers zelf ook
bij deze première ontdekt hebben, dat
men nog voor een logisch aansluiten
de, daverende slotscène moet zorg
dragen. Met name de politieke hekel-
sketch „Samen spelen" vonden wij
minder geslaagd. De figuren waren te
opgelegd en de vergelijking Ooster
huis, Middelhuis heeft al te vaak in
de krantenkolommen geparadeerd.
Jan Muller komt als leider van dit
gezelschap de meeste lof toe, maar
niet onvermeld mogen blijven Ciska
(Blonde Jopie) Harms, Henny de
Klerk, Pierre van Ostade (in wie wij
Milde humor in
de KAji>-spiegel
Jan Mertens ontwikkelde enkele
gedachten, die een steun voor de ko
mende periode moesten zijn. De ge
dachten bevatten méér dan een aan
sporing en een reclame voor de actie:
zij getuigden van een diepe zin voor
het allereerste beginsel van de K.A.
B.: het apostolaat des levens.
Hij vond in het „geruchtmakend
mandement" vele citaten, waarin
deze gedachten ankerden.
Zoekend in het mandement vond hij
ook de opwekking tot uitbreiding der
beweging, n.l. daar waar de bisschop
pen zo nadrukkelijk de waarde en
betekenis van de katholieke sociale
organisaties omschrijven.
Sprekend over diverse problemen
kwam de heer Mertens ook op het
ledenverloop in de beweging. Tegen
over de winst van 10 leden staat
meestal een verlies van 9 stuks. Grote
zorg van de bestuurs- en kaderleden
wordt vereist om dit verloop te be
strijden. De financiën, mutaties, toe
zending van vakblad e.d. moeten stipt
behandeld worden. Men mag geen
leden „laten hangen".
In het verder verloop van zijn toe
spraak ontwikkelde de heer Mertens
een gedachte, waarin hij de K.A.B.
drie instituten toeschreef: de school,
de centrale van sociale diensten en
het vertegenwoordigend lichaam, dat
de arbeiders representeert en hun be
langen behartigt.
Het publiek in de zaal verhief zich
vervolgens van de zetels, en wierp
zijn mannelijke, veelkoppige stem in
de strijdkreet van deze middag. Men
zong het strijdlied van de K.A.B.: de
gespierde, maar niet overspannen
dichtregelen van Bernard Verhoeven,
die door wijlen Theo Al Smit voor
beeldig op muziek zijn gezet.
Louis Beumer, nationale propagan
daleider van de K.A.B., reikte hierna
Een met lorren beladen bakfiets
was er vanmorgen de oorzaak van dat
een zware vrachtwagen in volle
vaart omsloeg en dwars over de Haag-
weg kwam te liggen.
De vrachtauto kwam uit de rich
ting Den Haag en moest plotseling
uitwijken voor de bakfiets, die be
stuurd word door de heer W. Mink
uit Leiden. De bestuurder van de
vrachtauto verloor door de plotselinge
manoeuvre de macht over het stuur.
De wagen maakte enkele gevaarlijke
zwenkingen, sloeg om en sloot de rij
weg hermetisch af.
Wonder boven wonder waren er op
dat ogenblik geen tegenliggers, zodat
de bestuurder zonder letsel uit zijn
cabine gehaald kon worden. De auto,
die met flessen geladen was moest
eerst van zijn last ontdaan worden,
voordat hij door een kraanwagen
weer op de wielen gezet kon worden.
Op de foto een overzicht van de
ravage met links op de voorgrond de
bakfiets die oorzaak van het ongeluk
was.
één van de medewerkers van het
spoorwegcabaret „De Strijkbout"
meenden te herkennen), Jan van
Ostade (met uitstekende typeringen),
Rob v. d. Bas (gevoelige zanger van
het levenslied) en de onovertroffen
parodist Herbert Joeks.
De fragmentarische décors van
Harrie Sterk, suggestief en duidelijk
en het pianospel van Jan Hombergen
dienen ten slotte genoemd te worden.
De heer Goldenberg, propaganda
leider van de Leidse K.A.B., dankte
tenslotte het gezelschap met bloemen
in de Leidse kleuren.
Een welgeslaagde middag, die de
K.A.B.-ers ruim drie en een half uur
bezig heeft gehouden.
Begrafenis van de
heer J. P. A. Castelein
Ruim driehonderd personen woon
den hedenmorgen de begrafenis bij
van de heer J. P. A. Castelein, leraar
L. O. aan het R.K. Lyceum Sint Bo-
naventura. die Donderdagmorgen op
50-jarige leeftijd overleed.
De gezongen H. Mis van Requiem
werd in de St. Willibrordkerk te
Oegstgeest opgedragen door de rec
tor van het Lyceum pater drs. W.
Geurts met assisentie van con-rector
Geerfcs én kapelaan B. J. M. van Bal-
gooy. De ahsoute op het R.K. Kerk
hof aan de Zijlpoort werd verricht
door kapelaan Van Balgooy.
Onder de aanwezigen bevonden zich
het bestuur van het R.K. Lyceum, een
afvaardiging van het R.K. Lyceum
voor meisjes St. Agnes, vertegenwoor
digers van het Lager Onderwijs en
leraren, oud-leerlingen, leerlingen en
sportvrienden van de heer Castelein.
Schat van bloemen
voor verpleegden
De jaarlijkse inzameling van bloe
men en fruit, georganiseerd door de
Leidse Bond van Volkstuinders j.l.
Zaterdag voor de zieken en ouden
van dagen is een groot succes ge
worden.
Een grote transportaüto welwillend
voor dit doel door een Leidse firma
afgestaan, kon een schat van bloe
men bergen.
Bij vele zieken en ouden van dagen
ondergebracht in de verschillenden
rust- en verpleeghuizen in onze stad
was vreugde en blijdschap voor deze
schenking.
Deze schat van bloemen en fruit
die door de Volkstuinders zelf waren
gekweekt in hun vrije tijd, werd
door hen spontaan voor dit mooie
doel afgestaan.
De ouden van dagen en het bestuur
zijn alle gevers en geefster dank ver
schuldigd.
„Oud-Leiden" ontving
zustervereniging
Zaterdagmiddag brachten vijftig le
den van de Vereniging „Oud-Heem-
stede-Bennebroek onder auspiciën
van Oud-Leiden een bezoek aan
Leiden.
Namens het bestuur werd het ge
zelschap, dat te ruim 2 uur per bus
op het Pieterskerkhof arriveerde,
verwelkomd door de secretaris, de
heer Hennes. Daarna begaf men zich
naar de aloude Universiteit, waar de
heer Smit, de Custos van de Acade
mie, de deelnemers ontving en rond
leidde in dit nationaal en internatio
naal zo bekende gebouw.
Vervolgens werd onder leiding van
de heer Sira de Pieterskerk bezich
tigd. Hier was het de bekende orga
nist Leo Mens, die namens Oud-Lei
den" de gasten op zijn prachtig instru
ment een orgelconcert aanbood.
In zijn toelichting op de te spelen
werken had de heer Mens nog gele
genheid een uniek feit in de vader
landse muziekgeschiedenis te memo
reren en wel het besluit van de
vroedschap van Leiden om zijn be
kende voorganger Cornelis Schuyt in
de gelegenheid te stellen op kosten
van de stad een studiereis van 2 jaar
naar Italië te ondernemen. Des te
verwonderlijker is het aldus Leo
Mens dat in Leiden géén straat
naar deze organist is genoemd, ter
wijl dit wel het geval is in andere
steden.
Tot slot van deze middag wandelde
het gezelschap via enkele markante
hofjes naar de Burcht, waar thee
werd gedronken.
De secretaris van de ontvangende-
Vereniging vertelde hier een en an
der over dit unieke complex.
Daarna begaven de deelnemers zich
„naar boven" om met eigen ogen dit
bouwwerk te bewonderen en te ge
nieten van het fraaie uitzicht, maar
niet alvorens de voorzitter van Oud-
Heemstede-Bennebroek,, de Vereni
ging „Oud-Leiden" hartelijk had be
dankt voor de uitstekende organisa
tie en de bijzondere interessante mid
dag, die men in de Sleutelstad had
mogen doorbrengen.
Uitgeleide gedaan door de leiders
van deze middag, de heren Gillissen
en Hennes, vertrok het gezelschap te
half zeven in de richting Haarlem.
