eiden en omgeving onder het
miniatuur-stadje Madurodam
De strijd om
Hitlers millioenen
("ÖlIDE BEKENDEN „IN PEN VREEMDE"]
ipEen attractiedie Mtyft txekheti
Is knoflook een geneesmiddel?
Reclame-fabeltjes
DE LEIDSE COURANT
et plaatsje werd gemaakt op
een schaal van 1:25
Een van de attracties uit de na-oorlogse jaren, die zich niet alleen weet
handhaven, maar ieder jaar meer binnen- en buitenlandse touristen
ocht lar zich toetrekt, is het Haagse Madurodam. Vooral ook in het buitenland
:rHg ijkt dit miniatuurstadje een zeer goede naam te hebben, want men kan
geen bezoek brengen zonder groepjes Engelsen, Amerikanen en Duitsers
n di i ontmoeten. En ieder van deze bezoekers zal, als hij teruggekeerd is in
t®jn eigen omgeving, de naam van het stadje verder uitdragen. Een be-
eerliieker, die zich teleurgesteld voelt, is in Madurodam ondenkbaar. Wande-
nd over de enkele kilometers lange boulevard van het stadje, kan men
ch niet onttrekken aan de bekoring, welke ervan uitgaat. Zelfs als de
et hin brandt op de smalle grintpaden en een transpirerende menigte lang-
is aiiam voortschuifelt, blijft men voortdurend de uitroepen van verbazing
bewondering horen. Madurodam is tussen de touristische attracties iets
jk mbarts en het heeft ongetwijfeld „nog een heel leven voor zich".
i!^ok de bollenvelden
loeien er in de zomer
Het is ook niet „een vermakelij k-
iid zonder meer"! Madurodam is
a verantwoorde weergave van een
orsnee Nederlands stadje met om
ving op een schaal van 1 25. De
lossl zoeker ziet meer dan een serie
geïmiteerde Ibekende gebouwen
spi miniatuur. Men krijgt in een goed
»>^ir tijds een duidelijk 'beeld van dat-
ne, wat het karakteristieke van Ne-
RU rland uitmaakt,
de o
Uitgebalanceerd
De bouwers van de stad hebben de
rhoudingen uitgebalanceerd. Zelfs
[£j wandel-boulevard van ongeveer 3
V( lometer lengte heeft men ten be-
V( leve van de goede verhoudingen
antelal 'gehouden. De illusie is daardoor
ilmaakter, hoewel anderzijds be-
ip Voor de situatie nodig is. Men
we in niet raak lopen en dient zich te
•uden aan de uitgestippelde route.
Degenen, die het stadje al eens
'OO: erdag hebben bezocht, kunnen we
n bezoek bij avond aanraden. Als
zon verdwenen is, wordt Maduro-
m lichtstad. Het heeft dan een heel
euwe aanblik. Dank zij tientallen
lometers kabel kunnen er ontelbare
ihtjes branden. Ook ziet men het
:ht van een vuurtoren over het
adje scheren en kan men het laat-
nieuws lezen via de lichtkrant.
Vader en zoon
Voor vader en zoon hebben speciaal
de technische snufjes een bijzondere
aantrekkelijkheid. De trein met de
vele stopplaatsen, de haven met sche
pen en installaties, de rijksweg met
dubbele rijbaan en het lunapark met
draai- en zweefmolen en de acht
baan.
Een soort expositie van de onbe
reikbare idealen derkinderkamer.
Ieder jaar brengt Madurodam ook
nieuwigheidjes. Er komen complexen
bij en in de bestaande gebouwen
wordt vaak weer een nieuwe attractie
aangebracht. Het gebouw van K. en
W., waarin jaarlijks 250.0000 personen
de concerten beluisteren van het
Residentie-orkest onder leiding van
Willem van Otterloo, is ook in minia
tuur aanwezig. Als men het gebouw
bewondert, klinkt er plotseling een
stem, die een of ander pianoconcert
aankondigd en even later dringt uit
het gebouw zachtjes de muziek tot
u door.
Uit een van de kerken klinkt orgel
muziek.
Leiden en omgeving
Wie de wandeling volgens de route
kaart volgt, zal allereerst de fabriek
van Zaalberg ontdekken, die een
copie is van de Leidse fabriek. Als
Oude grachtenhuizen en de deken-
fabriek van Zaalberg en Zn.
voorbeeld van de omliggende grach
tenhuisjes dienden echter een aantal
percelen uit Utrecht.
Nieuw dit jaar is de Leidse Univer
siteit met het gebouw van de V.V.S.L.
en de Openbare Leeszaal en Biblio
theek. Voorts is er een R.K. Kerk
naar een nog niet uitgevoerd ontwerp
van ir. N. van der Laan.
Het Huys te Warmont, dat bij de
opening van dit seizoen reeds te zien
was, heeft nu een passende entoura-
Rechts: 'n Prachtig stukje werk is het
Huys te Warmond, dat ook in Ma
durodam een zeer aantrekkelijke
omgeving kreeg.
Links: Leidse Universiteit en het
gebouw van de V.V.S.L.
ge gekregen. Dit beroemde huis, dat
in 1200 werd gebouwd is in de loop
van de geschiedenis enkele malen
verwoest. Na de Hoeksche en Kabel-
jauwsohe twisten ging het voor de
eerste maal tegen de grond en na het
beleg van Leiden voor de tweede
maal. Telkens is het weer herbouwd.
In Madurodam ziet men het in zijn
huidige staat (sty 1 Lodewijk XVI) in
een zeer landelijke omgeving.
Naar de bollen
Uiteraard ontbreken ook de bol
lenvelden niet. Als en mer vlak bij
staat, zeggen ze de toeschouwer niet
veel. De mogelijkheid bestaat zelfs,
dat hij er ongemerkt langs loopt.
Maar vlak voor men het stadje ver
laat, staat er een bordje met het op
schrift: „Kijk nu nog even om naar
de bollenvelden". En op dit omkij
ken zijn deze bollenvelden ingesteld.
Op die vermoedelijk uitgebalanceerde
afstand ziet men het karakteristieke
kleurenspel, dat ons uit het voorjaar
bekend is.
Tenslotte is ook Zoetermeer verte
genwoordigd met de bekende water
toren van „De Tiengemeenten".
Wij hebben ons hoofdzakelijk be
paald tot enige miniaturen, welke be
trekking hebben op Leiden en om
geving. Destijds schreven wij reeds
uitvoerig over Madurodam, maar toch
zouden we tekort schieten, als we
nog niet even opmerkten, dat het ge
heel geperfectionneerd is en dat er
steeds nieuwe huizen bijkomen. Wie
enkele jaren geleden Madurodam be
zocht, zal dit bezoek gerust kunnen
herhalen. Want niet alleen blijft de
compositie van dit stadje interessant
ook als men het voor de zoveelste
keer ziet maar men dient zich wer
kelijk op de hoogte te stellen van al
het nieuws, dat er sindsdien bijge
plaatst is.
R.K. kerk, gebouwd naar een nog niet uitgevoerd ontwerp van
ir. N. v. d. Laan.
AANGEZIEN KNOFLOOK in de
laatste tijd door tal van leken wordt
beschouwd als een waardevol ge
neesmiddel, kan het zijn nut heb
ben om op deze plaats eens na te
gaan of de dokters deze opvatting al
dan niet kunnen delen.
Knoflookpreparaten worden door
de fabrikanten en de verkopers voor
namelijk aangeprezen als middelen
om jong te blijven. Dit berust waar
schijnlijk op de veronderstelde gun
stige invloed op hart en bloedvaten.
WELNU, omdaar dan maar mee
te beginnen: er is volgens de mo
derne wetenschappelijke onderzoe
kers nog nooit iets gebleken van
enige verbetering bij een te hoge
bloeddruk wanneer de patiënt knof
look gebruikte. Voor de vele lijders
aan deze afwijking is dat mogelijk
een zeer teleurstellende mededeling.
Het is echter een gelukkige om
standigheid, dat de geneeskunde se
dert enige jaren over werkelijk ef
fectieve bloeddlrukverlagende mid
delen beschikt. Dergelijke preparaten
worden uitsluitend door de dokter
voorgeschreven. Met huismiddeltjes
komt men er bij verhoging van de
bloeddruk zeker niet!
Weer anderen hopen oudersdoms-
af wij kingen van de slagaderen, de
zogenaamde vaatverkalking te kun
nen voorkomen en bestrijden door
gebruik van knoflook. Ook op dit
punt heeft het helaas geen zin ver
wachtingen te koesteren.
Indertijd heeft een geleerde eens
kunnen opmerken, dat een bij mud
zen kunstmatig opgewekt verkal
kingsproces te remmen was door
toediening van knoflook. Er is ech
ter geen enkele reden voor om over
eenkomst te zien tussen de bedoelde
verkalking bij proefdieren en de
ouderdomsvaatstoornissen bij de
mens.
Betere preparaten.
WEL schijnen soms lijders aan
hartkrampen enige verlichting
kunnen bespeuren als zij knofl
innemen. Verder kan nog worden
vermeld, dat er artsen zijn, die niet
geheel afwijzend tegenover toepas
sing van dit middel staan bij som
mige vormen van buikpijn en bron
chitis.
Aangezien wij ook hier beschikken
over een aantal preparaten, die be
ter werken, is er voor de behande
ling van bedoelde stoornissen geen
behoefte aan knoflook. Maar legen
den over wonderdadige medicamen
ten hebben nu eenmaal een taai le
ven. Reeds in oudheid en middel
eeuwen heeft de volksgeneeskunde
zich van knoflook bediend!
Ook in de moderne tijd duikt het
middel telkens weer op. Nu heeft de
intuïtieve toepassing van sommige
stoffen bij bepaalde ziekten inder
daad wel eens tot gunstige resulta
ten geleid, maar de resultaten moe
ten dan toch op de een of andere
manier, zichtbaar worden.
Indien eohter van een hooggepre
zen uitwerking van een middel bij
objectieve onderzoekingen niets
overblijft, bestaat er geen reden om
met het gebruik ervan door te gaan.
Zo is het met knoflook gesteld. We
zullen er dus beter aan doen om dit
kruid alleen nog maar in de keuken
te bezigen om een bepaald aroma
aan onze spijzen te geven.
Dr Alfrede BRIEDé.
Wie zal hem
dood verklaren?
Tussen West-Berlijn en Berchtes-
gaden woedt sinds drie jaren een pa
pleren oorlog om het overlijdensbe-
wijs van Hitier. Helaas schijnt West-
Berlijn deze strijd op formeel -juri
dische gronden te zullen verliezen. In
't begin van dit jaar had de „Spruch-
kammer", een instantie, die men in
Nederland niet kent, het kantonge
recht te Berlijn-Schöneberg verzocht,
haar een officiële* oorkonde van Hit-
Iers overlijden uit te reiken, omdat
naar het oordeel van de verzoekster
Berlijn, namelijk de rijkskanselarij,
Hitiers laatste woonplaats was ge
weest. De „Spruchkammer'' had dit
document nodig om namens de stads
regering een proces tegen wijlen Hit-
Ier aanhangig te kunnen maken en,
in geval van beoordeling, de erfge
namen de geldstraffen te laten beta
len. De waarde van Hitiers nalaten
schap wordt op vele millioenen gul
dens geschat. De familieleden van de
overleden dictator hebben de bruta
liteit gehad, daarop aanspraak te ma
ken!
In Berchtesgaden echter stelde men
zich op het standpunt, dat niet Ber
lijn, maar Berchtesgaden de woon
plaats van wijlen de „Führer" was
geweest.
Zojuist heeft nu de hóógste rechter
lijke instantie van het land Beieren,
het „Oberste Landesgericht", ibeslist,
dat het kantongerecht te Berchtes
gaden in dit geval competent is. Het
„Landesgericht" overwoog daarbij,
dat het kantongerecht te Berchtesga
den reeds drie jaar geleden een over-
lijdensbewijs van Hitler had uitge
reikt aan de Oostenrijkse beheerder-
ders van vroegere Nazi-vermogens.
Maar die oorkonde is, dank zij West-
Berlijnse bemoeiingen, reeds lang ge
leden geannuleerd en dus ging het
„Landesgericht" van een valse voor
waarde uit.
In West-Berlijn is men daarover
woedend en verwijt men de Beieren,
dat zij de zaak onder alle omstandig
heden aan het kantongerecht te
Berchtesgaden willen overlaten, op
dat Hitiers erfgenamen daarvoor him
aanspraken geldend kunnen maken.
Gelukkig bevindt zich het grootste
deel van Hitiers nalatenschap nog in
handen der Westelijke mogendheden.
Maar daarnaast zijn toch aanzienlijke
waarden voorhanden, die reeds ver
deeld zouden kunnen worden. Daar
nu in Beieren, in tegenstelling met
West-Berlijn, de zogenaamde denazi-
ficeringsprocessen definitief zijn af
gesloten, kunnen familieleden daar
principieel aanspraak op de bezittin
gen van Hitler maken, tenzij 't parle
ment, de „Landtag", alsnog een wet
aanneemt, die de inbeslagneming er
van beveelt.
Nog andere erfenissen
Buiten het „geval-Hitler" zijn in
West-Berlijn nog drie dergelijke ge
vallen aan de gang. De „Spruchkam
mer" heeft een zogenaamde „Arbeits-
fahxen" aanhangig gemaakt tegen Ro
bert Ley, de leider van het '„Arbeits-
front" der Nazii's, dde zichzelf in de
gevangenis van Neurenberg van het
leven beroofde; Ley heeft in Berlijn
waardevolle percelen grond achter
gelaten. Een tweede proces dreigt
•tegen Guenfher d'Alquen, de vroe
gere hoofdredacteur van het blad der
S.S. „Schwarze Korps", die op het
ogenblik in Bremen woont en ook
grote bezittingen in Berlijn had. En
tenslotte zal er nog een proces wor
den gevoerd tegen de dode Eugen Ha-
damowsky, een van Göb'bels voor
naamste medewerkers.
Van Göb'bels zelf kon tot nog toe
slechts een buitengoed bij Schwanen-
werder !in beslag worden genomen.
Göbbels had een enorm vermogen
„verdient", maar waar het gebleven
is, is onbekend. Aangenomen wordt,
dat het grootste deel ervan zich in
Oost-Duitsland bevond.
Overigens is er ook over het ver
mogen van Görinig meniigsversohil
tussen West-Berlijn en Beieren. Er
zijn namelijk plotseling bankrekenin
gen van Göring, ter hoogte van meer
dan een half millioen gulden, ont
dekt. Deze rekeningen bij Berlijnse
banken kwamen merkwaardigerwijze
eerst te voorschijn, toen een denazifi-
cerings-autoritetit een onderzode in
stelde naar mogelijke rekeningen van
Hit Ier. Waarom deze banken verzwe
gen hebben, dat zij geld van wijlen
Göring onder zich hadden, is nog een
vraagteken.
Toen het bestaan van deze reke
ningen openbaar werd gemaakt,
maakte het land Beieren er onmid
dellijk aanspraak op, omdat Göring
door zelfmoord in Neurenberg is ge
storven en de beschikking over zijn
nalatenschap daarom in Beieren zou
moeten geschieden. Maar evenals in
het geval van Hitier betoogt West-
Berlijn, dat Göring als minister in de
hoofdstad van het land, dus in Ber
lijn zijn woonplaats had.
De watertoren van de Tiengemeenten uit Zoetermeer in een
vreemde omgeving.