Mislukte conferentie over
brengt nieuwe haard van
Cyprus
onrust
Turken en Grieken raken slaags
Groeiend verzet tegen politiek
van Franse regering in Marokko
Bondskanselier Adenauer
naar Moskou vertrokken
Dienstplicht
in Oostenrijk
Reddingsacties in India en Pakistan
Peron niet
op 't matje
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD - PAGINA 1
Een nieuwe haard van onrust is ontstaan door het verloop van de confe
rentie tussen Engeland, Turkije en Griekenland. Van Britse zijde wordt
toegegeven, dat de onderhandelingen zijn mislukt. De Britse minister van
buitenlandse zaken MaclVlillan heeft ter conferentie verklaard dat het hem
speet, dat geen overeenstemming tussen de drie staten over de toekomstige
status van Cyprus kon worden bereikt. „Laten wij, rekening houdende met
de zeer grote strategische belangen, die samenhangen met het vraagstuk-
Cyprus, althans overeenkomen te verklaren dat wij het niet eens konden
worden", zeide hij. Van Britse zijde wordt voorts medegedeeld, dat de
Griekse delegatie vond dat de Engelse voorstellen, om de Cyprioten zelf
bestuur te verlenen, niet ver genoeg gingen. De Turken waren van mening
dat geen zelfbestuur diende te worden verleend, voor dat overeenstemming
was bereikt over de internationale status van het eiland. MacMillan, die
voorzitter was, heeft aan het einde van de zitting van Woensdagochtend
voorgesteld om, daar hij nog geen definitieve en volledige antwoorden van
de Griekse en Turkse regeringen had ontvangen, het vraagstuk-Cyprus
verder langs diplomatieke weg te behandelen en de conferentie te Londen
als opgeschort te beschouwen. Groot-Brittannië heeft Griekenland aange
boden op Cyprus een volksvertegenwoordiging te doen kiezen, hetgeen zou
betekenen, dat een dergelijk parlement een Griekse meerderheid zou
hebben.
Gruenther, N avo -opperbev elhebb e r
•in Europa, en lord Ismay, de secreta
ris-generaal van de Navo, waarin
geprotesteerd wordt tegen de onlus
ten in Turkije. Een woordvoerder
van het Griekse ministerie van bui
tenlandse zaken verklaarde Woens
dag, dat de Griekse regering het
Weer 'n kwestie
voor de V.N.
Van conferentiezijde wordt nog
vernomen dat minister MiacMillan
niets heeft gezegd, dat zou kunnen
worden uitgelegd als een hinderpaal
voor toekomstige besprekingen over
het toekennen van het recht tot zelf-
beschiking aan de Cyprioten. Hij
zinspeelde op de mogelijkheid van
heropening der besprekingen, nadat
op Cyprus zelfbestuur zou zijn inge
voerd.
De Britse minister van koloniën
Hopkinson heeft 28 Juli 1954 ver
klaard dat de Cyprioten nimmer kon
den verwachten, dat hun het recht
tot zelfbeschikking zou worden ver
leend. Dit standpunt heeft MacMil
lan in geen enkel stadium der Lon-
dense besprekingen ingenomen.
Reactie in Griekenland.
Uit Athene wordt gemeld, dat men
zich Woensdagavond in Griekse rege
ringskringen uiterst gereserveerd be
toonde met het geven van commen
taar op het opschorten der Grieks-
Britse besprekingen over de status
van Cyprus.
De Griekse vice-premier Kannel-
leopoelos zeide dat een uiteinde
lijke beslissing over de Britse voor
etellen zal worden genomen, wan
neer de Griekse minister van buiten
landse zaken Stephanopoelos verslag
zal hebben uitgebracht over het ver
loop der Londense besprekingen.
De Britse zaakgelastigde te Athe
ne, Anthony Lambert, heeft Kanel-
lopoelos een afschrift overhandigd
der voorstellen.
Minister Stephanopoelos zal het ka
binet verslag uitbrengen over het te
Londen verhandelde en hij zal de
Britse voorstellen met de leiders van
alle Griekse parlementaire fracties
bespreken.
Staat van beleg.
De Turksce premier, Adnan Men-
deres, heeft volgens de in Athene
ontvangen berichten bij aankomst
te Istanbul uit Ankara, onmiddellijk
de staat van beleg afgekondigd en
•alle samenscholingen op straat ver
boden.
Verdere berichten gewagen van
schendingen van drie Griekse ker
ken in Istanbul en van de theologi
sche school te Ghali.
Een kerk in de deftige wijk The-
rapia zou men dn de lucht hebben
laten vliegen. Alle Griekse winkels
dn Pera de voornaamste zakenwijk,
zouden zijn geplunderd.
De Griekse vice-premier Kanello-
poelos heeft de Griekse ambassa
deur in Washington gelast, de aan
dacht van de Amerikaanse regering
te vestigen op de ernst van de toe
stand, die door de houding van En
geland en Turkije t.a.v. Cyprus was
ontstaan. Hij heeft verder de Turk
se zaakgelastigde in Athene ontbo
den en een scherp protest ingediend
naar aanleiding van de anti-Griekse
betogingen in Istanbul en Izmir.
Verhindering demonstraties.
De Griekse regering heeft Woens
dag de sluiting van theaters, biosco
pen en renbanen gelast als onderdeel
van maatregelen om anti-Turkse de
monstraties te verhinderen. Naar
Thracie in Noord-Griekenland, waar
veel Turken wonen, zijn legereenhe
den gezonden om de orde te handha-
Turkse communiqué over de ongere
geldheden onvoldoende acht
In Athene is voorts officieel bekend
gemaakt, dat geen Griekse afgevaar
digden zullen deelnemen aan de
conventie van het internationale mo
netaire fonds en de wereldbank, die
op 12 September in Istanbul begint.
Voorzorgsmaatregelen op Cyprus.
Het Britse bestuur heeft op Cy
prus de reeds gedurende de Londen
se besprekingen genomen voorzorgs
maatregelen, om wanordelijkheden
te voorkomen, verscherpt, nu de con
ferentie is opgeschort.
Voor politieke kringen op Cyprus
was dit opschorten geen verrassing,
en de gemiddelde burger maakt er
zich evenmin druk over als over de
besprekingen zelf.
De permanente Griekse afgevaar
digde bij de Verenigde Naties, Ghis-
tian Palamas, heeft te New York ver
klaard dat het de schuld van Tur
kije is, dat te Londen geen overeen
stemming kon worden bereikt.
De volgende fase van het „Spel
om Cyprus" zal zich waarschijnlijk
te New York afspelen, wanner de al
gemene vergadering der Verenigde
Naties aldaar op twintig dezer bij
een komt.
De Griekse delegatie heeft reeds
verzocht, dat het toekennen van het
recht tot zelfbeschikking aan de in
woners van Cyprus een van de agen
dapunten der Algemene Vergadering
zal worden.
Een aantal leden van de Franse
nationale vergadering, die 135 con
servatieve afgevaardigden vertegen
woordigen, hebben Woensdag op een
bijeenkomst in Parijs ernstige critiek
geleverd op het beleid van de rege-
ring-Faure ten aanzien van Marok
ko. Roger Duchet, minister' van we
deropbouw, en secretaris van de
coördinatiecommissie van drie der
voornaamste conservatieve groepen
in de nationale vergadering, drong
op deze vergadering aan op het
oefenen van geduld, doch de afge
vaardigden besloten Vrijdag opnieuw
te vergaderen om een motie te be
spreken, welke min of meer tegen de
„nieuwe koers" van de regering ten
aanzien van Marokko gericht zal
zijn. De Gaullistische fractie is
Woensdag ook bijeen geweest. Zij
nam een motie aan waarin critiek op
het Marokkaanse program van de
regering werd geoefend.
In Marokkaanse nationalistische
kringen in Parijs heerst ook ontevre
denheid ten aanzien van het beleid
van Faure. De leiders van de partij
voor democratische onafhankelijk
heid voor Marokko zijn Woensdag
avond door Faure ontvangen, doch
zij wilden na de besprekingen geen
commentaar leveren. Franse waar
nemers hadden echter de indruk ge
kregen, dat de zaken niet zo goed
gaan. Voor de bespreking met Faure
verklaarde een der delegatieleden
tegenover Reuter: „De onderhande
lingen zijn op de voornaamste pun
ten vastgelopen".
Optimisme en pessimisme.
De mening der waarnemers over
de juiste stand van zaken bij de
Frans-Marokkaanse onderhandelin
gen is verdeeld. Optimisten zien in
de diverse besprekingen het uitoefe
nen van druk zoals dat gewoonlijk
gebeurt voor. onderhandelingen een
hoogtepunt bereiken. Pessimisten
achten echter tekenen aanwezig, die
wijzen op een groeiend verzet tegen
de regeringspolitiek inzake Marokko
en zij voorspellen, dat de regering-
Faure begin October ten val zal
worden gebracht als onderdeel van
een campagne om de huidige poging
om te komen tot zelfbestuur voor
Marokko te torpederen.
Faure heeft Woensdag ook een de
legatie vah afgevaardigden van ge
matigde partijen in de Franse na
tionale vergadering ontvangen. Blij
kens een wooordvoerder heeft deze
delegatie verklaard, dat in Algerije
het Franse gezag absoluut gehand
haafd moet blijven en dat ex-sultan
Ben Joessef niet op de Marokkaanse
troon dient terug te keren.
Verbazing.
Later op de avond gaven de leiders
der partij voor democratische onaf
hankelijkheid van Marokko een com
munique uit waarin werd verklaard,
dat zij in hun gesprek met Faure uit
drukking hadden gegeven aan hun
verbazing, dat de bepaalde punten
waarop met de Franse onderhande
laars overeenstemming was bereikt,
bij de verdere besprekingen steeds
weer ter sprake worden gebracht".
Donderdag zullen zij opnieuw met
Faure besprekingen voeren. Het ver
trek van de delegatie der partij naar
Madagascar voor besprekingen met
ex-sultan Ben Joessef is uitgesteld,
aldus de bekendmaking.
DOODVONISSEN IN ALGERIJE.
Een militair gerechtshof te Con-
stantine heeft Woensdag 23 Algerij
nen ter dood veroordeeld, van wie 16
bij verstek, wegens een aanval op
Chentsjela in November j.l.
Twee Franse soldaten werden ge
dood en twee politie-agenten ge
wond, toen groepen opstandelingen
verscheidene punten in de stad aan
vielen.
Het Hof veroordeelde vier opstan
delingen tot levenslange dwangar
beid en acht tot dwangarbeid voor
uiteenlopende duur wegens hun aan
deel in de aanval.
Sir Anthony Eden is waarschijnlijk de eerste premier ter wereld geworden
die een vlucht maakte met een straalbommenwerper. De Britse eerste-mi-
nister maakte deze vlucht vanaf Farnborough, waarheen hij in een helicop
ter van de R.A.F. van Chequers was gevlogen, in een z.g. „Vulcan", welke
werd bestuurd door „wing-commander" Roland Falk. De foto toont de En
gelse minister-president, gekleed in een vliegerspak, terwijl hij langs een
luik in de onderzijde, de „Vulcan' binnenklautert. Achter de belangrijke
passagier staat Falk op zijn beurt te wachten.
Hedenochtend half tieh is bonds
kanselier Adenauer van het vlieg
veld Wahn bij Keulen opgestegen
voor zijn nonstop-vlucht naar de Rus
sische hoofdstad. Minister von Bren-
tano en de hoge beambten van het
ministerie van buitenlandse zaken
zullen een half uur vroeger vertrek
ken. Een Duitse trein met technisch
en administratief personeel, is in
tussen reeds in Moskou aangekomen.
De besprekingen tussen de Russi
sche en Westduitse delegaties zullen
vijf dagen duren. Ongeveer tezelfder
tijd als Adenauer vertrekt, zal de
plaatsvervangende opperbevelhebber
van de Navo-strijdkrachten in Euro
pa, veldmaarschalk Montgomery, in
Bonn aankomen om besprekingen te
voeren met minister Blank en de lei
dende militaire deskundigen van
diens ministerie. Alhoewel dit sa
menvallen een toevalligheid is, ken
merkt het toch volgens politici in
Bonn de Duitse houding ten aanzien
van de in Moskou te voeren bespre
kingen. Adenauer wil in geen geval
de door West-Duitsland aangegane
verbindingen met de Atlantische ge
meenschap in Moskou opofferen.
De bondskanselier heeft Woensdag
zowel voor het kabinet als voor de
Tien jaren na de oorlog terug uit Russische gevangenschap
buitenlandse commissie van de bonds
dag zijn conferentieprogram nog eens
toegelicht. Het komt er op neer, dat
de Westduitse kanselier wil trachten
de Russen ervan te overtuigen, dat
het Duitse volk in goede verstand
houding met de Sow jet-Unie wil le
ven, doch dat een oplossing van het
vraagstuk der Duitse hereniging een
voorwaarde is voor een beter begrip
tussen Oost en West. De hereniging
dient volgens de West-Duitsers aan
het begin der ontspanning te staan,
en het vraagstuk der Europese Vei
ligheid kan niet van deze tiereniging
worden losgemaakt. Het aanknopen
van betrekkingen tussen de Sovjet-
Unie en de Bondsrepubliek mag vol
gens de WestjDuitse opvatting slechts
als een étappe op de weg naar Duitse
eenheid worden gezien. Het vraag
stuk der Duitse gevangenen moet vol
gens Adenauer in het kader van de
normalisatie van de betrekkingen
worden opgelost.
Tevredenheid.
In de Woensdag gehouden zitting
van de buitenlandse commissie van
de bondsdag heeft Adenauer zijn te
vredenheid uitgesproken over de sa
menwerking van bondsdag en rege
ring bij de voorbereiding van zijn reis
naar Moskou. De bondskanselier
vond zelfs waarderende woorden
voor de standpunten, die de leider
der socialistische oppositie, Ollen-
.hauer, in deze zitting had ontvouwd.
Dat wil evenwel niet zeggen, dat de
ontstemming der socialisten over de
voorbereiding der jreis verminderd
is. Integendeel, de oppositie-partij
heeft nog eens nadrukkelijk ver
klaard, dat zij op het program van
de kanselier generlei invloed heeft
kunnen uitoefenen.
De kans, dat in Moskou inderdaad
tot een diepgaand gesprek over het
voornaamste nationale vraagstuk der
Duitsers zal komen, wordt in Bonn
uitermate gering geacht. Juist in de
laatste dagen heeft de bondsregering
deze indruk versterkt door te laten
v/ijzen op het feit, dat inzake de
Duitse eenheid in feite niet meer ge
daan zal kunnen worden dan de we
derzijdse standpunten op te helderen.
worpen om president Peron uit te
nodigen in het parlement een uiteen
zetting te geven van de beweegrede
nen van zijn rede van 31 Augustus,
waarin liij zijn aanbod om af te tre
den in trok en verklaarde, dat voor
elke aanhanger van de Peronistische
partij, die gedood zou worden, vijf te
genstanders het leven zouden laten.
De radicale afgevaardigde Yada-
rola verklaarde ter ondersteuning
van dit verzoek, dat „het tijd wordt,
dat het Huis overweegt of de presi
dent in staat van beschuldiging ge
steld moet worden".
Het bestuur van het machtige Ar
gentijnse algemene vakverbond en
de secretarissen-generaal van aan
gesloten verenigingen hebben een
voorstel aan het leger om arbei
dersmilitie te vormen „ter verdedi
ging van de sociale rechten die on
der het regiem van generaal Peron
zijn bereikt", goedgekeurd.
President Peron heeft Woensdag
tegenover arbeidersdelegaties ver
klaard dat, nu de oppositiepartijen
haar medewerking geweigerd hebben,
alle wegen naar een politieke over
eenkomst zijn afgesneden. „Ons rest
nu nog ons voor te bereiden op de
strijd", aldus Peron. „Ik ben van me
ning, dat men verdraagzaam en voor
zichtig moet zijn, maar ook, dat zo
nodig drastische maatregelen moeten
worden genomen".
Amerikaans congreslid
in Moskou bedreigd
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft medegedeeld dat de Ver.
Staten bij de Sowjet-Unie hebben ge
protesteerd naar aanleiding van een
incident te Moskou, waarbij het Ame
rikaanse republikeinse congreslid
Joseph Holt en een lid van de Ame
rikaanse ambassadestaf door een lui
tenant van het rode leger met een
revolver werden bedreigd.
Holt behoorde tot een aantal con
gresleden, die door de Russische re
gering voor een bezoek aan de Sow-
jet-Unie wiaren uitgenodigd. Het in
cident deed zich voor, toen Holt en
de ambassade-employé een school
verlieten, waar zij geen foto's had
den mogen maken.
Een luitenant van het rode leger
naderde de auto, waarin Holt en de
andere Amerikaan waren gezeten,
trok zijn revolver en gelastte beiden
uit te stappen. Een kapitein van de
Sowjet-Russische politie begaf zich
eveneens naar de auto, en zeide tot
de beide Amerikanen dat zij huns
weegs konden gaan. De luitenant was
was het hier echter niet. mee eens en
er volgde, onder groeiende belang
stelling van het Moskouse publiek,
een woordenwisseling, welke onge
veer een kwartier aanhield. Er werd
een einde aangemaakt door een Sow-
jetrussisohe kolonel die, na het pas
poort van Holt en het identiteitsbe
wijs van de ambassade-employé te
hebben bekeken, de Amerikanen me
dedeelde dat zij door konden rijden.
De Oostenrijkse Nationale Raad
(Tweede Kamer) heeft Woensdag de
wet die voorziet in een Oostenrijks
leger goedgekeurd. Voor stemden de
partijen van de" regeringscoalitie, (de
Rechtse Volkspartij en de Socialis
ten), tegen waren de Liga van On-
afhankelijken en de Volksopposilie-
partij (Communisten). Men ver
wacht, dat het wetsontwerp binnen
14 dagen ook door de Federale Raad
(Eerste Kamer) zal worden goedge
keurd en dat binnen drie weken het
eerste bataljon van het nieuwe Oos
tenrijkse leger zijn intrede in We
nen zal doen. De eerste Oostenrijkse
soldaten sedert 1938 worden in feite
reeds opgeleid als „politie klasse B".
De wet voorziet in een dienstplicht
van 9 maanden. Mannen tussen 18 en
51 jaar kunnen voor militaire dienst
worden opgeroepen. Vrijwilligers
voor speciale wapens, zoals artille
rie, zullen een opleiding van 15
maanden krijgen. Voor het corps
officieren en instructeurs zal be-
roepspersoneel worden aangeworven.
Griekse vliegtuigen hebben Woens
dag uit Izmir de gezinnnen van
Griekse officieren, die funoties bij
het Navo-hoofdkwartier in Zuid-
Oost-Europa bekleden, geëvacueerd.
Vice-premier Kanellopoelos heeft
telegrammen gezonden aan generaal
STAKING IN HAVEN VAN
NEW YORK
De haven van New York wordt
bedreigd met een staking, die zich
gemakkelijk zou kunnen uitbreiden
tot andere havensteden aan de Oost
kust van de Ver. Staten.
De vakbond van havenarbeiders
beweert dat het havenbestuur van
zijn positie misbruik maakt om de
vakbond te verzwakken door juist
aan de leden van de bond hun werk
vergunningen te ontnemen.
Op vier grote passagiersschepen
lag het werk gisteren al stil.
De Argentijnse Kamer van afge
vaardigden heeft Woensdag een ver
zoek van de radicale minderheid ver-
Engelse premier werd hoogvlieger
Vier van de zeven uit Russische gevangenschap ontslagen Nederlanders zijn per trein in Oldenzaal aangeko
men. Op de foto verlaten twee hunner onder politiebewaking de trein en worden overgebracht naar een ge
reedstaande auto. Links (met koffer) de heer Bras en rechts de heer*Ten Hoff, uit de gemeente Onstweddë,
wiens echtgenote inmiddels is hertrouwd.
Leger en luchtmacht in Indië zijn begonnen met een grootscheepse red
dingsactie in de Indische staat Orissa, waar 300.000 mensen tengevolge
van de ernstige overstromingen in groot gevaar verkeren.
Met gemotoriseerde vaartuigen wordt gezocht naar mensen, die zich op
daken, in bomen en op andere hoge punten in veiligheid hebben gesteld
Amerikaanse marinevliegtuigen, die hun basis tijdelijk te Nieuw Delhi
hebben werpen boven de overstroomde gebieden medicijnen, deken en
beddelakens af, die geschonken zijn door de Rode Kruisverenigingen in
de Verenigde Staten, Canada, Italië, Zwitserland en Luxemburg
Men verwacht, dat nog meer vliegtuigen in de komende dagen voor
raden zullen afwerpen. 6
In het Noorden van India klampen honderden mensen zich aan bbom-
toppen vast. Gemeld wordt, dat 150 personen door het wild kolkende water
zijn meegesleurd.
Zware slagregens hebben de reeds ernstige toestand in het door over
stromingen geteisterde zuidelijke gedeelte van de Pakistaanse provincie
Sind nog verergerd. De steden in de omgeving van Hyderabad zijn door
water omgeven. De meeste inwoners zijn weggevoerd.
In Oos> Pakistan wordt op grote schaal ingeënt tegen cholera en pokken.
