SeGcldóeSoti/tant Vrijlating van gevangenen een der belangrijkste punten Gaan Fransen praten met verban nen sultan Mohammed Ben joessef? MOORDENAARS VAN DE JOURNALISTEN GEPAKT Gebied bij Gaza had eerste rustige dag sinds 2 weken Peron spreekt thans over „Step en in de loopgraven" Beroep van Adenauer op het Saargebled KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. STARTVAN„NIEUWEKOERS" Het jongste voorstel van de Fransen om de uitvoering van hun plan voor een „nieuwe koers" in Marokko op gang te brengen is het denkbeeld om de 78-jarige generaal Georges Cathoux, een voormalige gouverneur-generaal van Indo-China, naar Madagascar te zenden ten einde met de daarheen verbannen sultan Mohammed Ben Joessoef de voorwaarden voor diens overbrenging naar Frankrijk te bespreken. Naar men verwacht zal Catroux worden ver gezeld door een vooraanstaande, doch gematigde Marokkaanse nationalist. Voor de reis is nog geen datum vastgesteld. Het voorstel is bedoeld als een tegemoetkoming aan de bezwaren van de Franse conservatieven, die van oordeel zijn, dat men Ben Joessoef niet naar Frankrijk moet overbrengen, voordat hij heeft gezegd, zelf geen pogingen in het werk te zullen stellen om op de troon terug te komen. Het oorspronkelijk plan om een aan tal Marokkaanse nationalisten van de Istiqlal en de „partij voor democratische onafhankelijkheid" naar Madagas car te laten gaan, was Vrijdagavond geheel van de baan. van medeplichtigheid. Men verwacht nog meer arrestaties. Aanleiding tot de arrestaties was het vinden van schoenen en fototoe stellen van de journalisten bij de Berbers. Egypte bidt voor de martelaars Intussen doen Franse conservatie ven nog steeds pogingen om de plan nen voor de „nieuwe koers" in Ma rokko te torpederen. In de minister van buitenlandse zaken Pinay schij nen zij een woordvoerder in het ka binet te hebben gevonden. Naar van betrouwbare zijde verluidt heeft Pinay er voor gezorgd, dat de reis van de Marokkaanse nationalisten naar Madagascar niet is doorgegaan. Gritiek op nationalisten. Aan de andere kant staan de na tionalistische leiders, die te Parijs de nadere ontwikkeling van de toestand afwachten, bloot aan critiek van de zijde van hun landgenoten thuis, die vinden dat zij bij het overlegmet Franse regeringsleiders te Aix-Les- Bains zich met „een schotel linzen' hebben laten afschepen in plaats van werkelijke onafhankelijkheid te be dingen. Bovendien hebben genoemde leiders heftige verwijten te horen ge kregen van een oudere broer van de verbannen sultan. Deze broer, de 50-jarige Moeley Hassan, die te Parijs woont, beschuldigde de leiders van de Istiqlal en andere nationalistische partijen er van, dat zij ter wille van een compromis Ben Joessef hebben opgeofferd. Premier Faure toonde zich even wel „uiterst verbaasd" over de sug gestie, dat er zich bij het in prak tijk brengen van zijn plannen moei lijkheden zouden voordoen. Volgens hem bestond er geen onenigheid tussen de leden van zijn kabinet. „Alles geschiedt op vriendschap pelijke basis. De regering blijft bii haar plan (voor Marokko) en zij houdt vast aan haar tijdschema. Er is geen sprake van, dat het kabinet in de komende 48 uur in spoedvergade ring wordt bijeengeroepen", aldus Faure. Moordenaars van journalisten. Bij Keniffa zijn zeventien Berbers gearresteerd, die er van verdacht worden te hebben deelgenomen aan de moord op de drie journalisten An dre Leveuf, Roger Ladeveze (France Soir) en Roland Jourdan (American Broadcasting Corporation). Een der gearresteerden bekende persoonlijk aan de moord te hebben deelgeno men. De anderen zijn beschuldigd Boodschap van Duitse bisschoppen De bisschoppen van Duitsland zul len Zondag in alle kerken een bood schap laten voorlezen, waarin zij de hoop uitspreken, dat een einde zal worden gemaakt aan de reeds tien jaren durende verdeling van Duits land. De bisschoppen zien daarin „een wonde, die steeds, zo lang zij bestaat, de betrekkingen tussen de volken op onheilspellende wijze zal blijven vergiftigen". De bisschoppen hebben op hun jongste conferentie in Fulda deze herderlijke boodschap opgesteld, waarin ook wordt ge vraagd om gebed voor de vrede. Voorts wordt bezorgdheid over de vrijheid der Kerk geuit. „Wij zien met grote bezorgdheid de openlijke en verborgen vervolging aan, die de Kerk in vele landen moet ondergaan. Niet minder erg is de wrevel, die zich uit een liberalistisch verwereldlijkt denken tegen het werk der Kerk richt en die in het bijzonder de groeiende generatie verhindert zich ten volle in te leven in het religieuze leven", aldus de herderlijke brief. GRIEKS KONINKLIJK ECHTPAAR BRENGT BEZOEK AAN ZUID-SLAVIë. Koning Paul en koningin Frederi- ka van Griekenland zullen vijf Sep tember in Zuid-Slavië aankomen voor een officieel bezoek van acht dagen, op uitnodiging van president Tito, aldus meldt het Zuidslavische Persbureau Tan joeg. „Noord-Afrikaanse martelaars". Onder leiding van de Egyptische minister voor godsdienstzaken, Sjeik Hassan el Bachoery, zijn Vrijdag in een moskee in Cairo gebeden gezegd voor de „Noordafrikaanse martelaren, die op heldhaftige wijze de Franse onderdrukkers bestreden hadden". Hij verzocht de Mohammedaanse gelovigen „als één man op te staan om het imperialisme en de rampen, die de Mohammedaanse wereld over komen, te bestrijden". In het gehele land zijn in de over volle moskeeën dergelijke préken ge houden. MAATREGELEN VOOR ALGERIJE De Franse regering heeft Vrijdag besloten nog negen bataljons ruim 6000 man naar Algerije te zenden, aldus is in gewoonlijk betrouwbare kringen te Parijs vernomen. Dit is een van de besluiten van de commissie voor Noord-Afrika, die onder voorzitterschap van premier Faure bijeen was ter bespreking van de toestand in Algerije. Op verzoek van gouverneur-gene raal Soustelle besloten de ministers strengere veiligheidsmaatregelen te nemen en zo spoedig mogelijk sociale en economische hervormingen in te voeren. Er is geen sprake van, dat de regering over politieke hervormingen denkt, daar Algerije een deel van Frankrijk is. Voor de laatste opstand werd de sterkte van het Franse leger geschat op ruim 100.000 man. Sedertdien zijn zes bataljons van de vierde gemoto riseerde infanteriedivisie in Algerije aangekomen. De meeste hervormingen in Al gerije beogen verbetering van het lot van plattelandsgemeenschappen, waar de meeste opstandelingen vandaan komen. De ministers machtigden de gouverneur-generaal deze voorstellen in te dienen bij het Algerijnse par lement, zodat zij voor het einde van de maand kunnen worden goedge keurd. Andere voorstellen zullen wor den voorgelegd aan de nationale ver gadering en het kabinet. De hervormingen omvatten onder meer 'n rechtvaardiger verdeling van de grond onder de Arabische boeren en een betere regeling voor de deel- bouw. FRANSE STEUN VOOR TUNESIE De Franse regering heeft besloten steun aan Tunesië te verlenen ten einde het land in staat te stellen over de economische en sociale moeilijk heden te geraken, waarin het door de slechte oogst is gekomen. Voor zien is in een crediet van drie mil liard en vierhonderd millioen francs eneen schenking van twee milliard en tweehonderd millioen. BUITENLANDSE DIPLOMATEN NAAR ATOOMCENTRALE BIJ MOSKOU UITGENODIGD De hoofden der buitenlandse diplo matieke missies in Moskou zijn uit genodigd, om Dinsdag een bezoek te brengen aan de atoomcentrale in de nabijheid van Moskou. De centrale bevindt zich naar men meent op een afstand van ongeveer 100 kilometer van Moskou. Staking in Chili van f.750.000 arbeideis De algemene staking waartoe in Chili is opgeroepen, zal naar men verwacht ongeveer 1.750.000 arbei ders het werk op Maandag doen neer leggen. Hiermede komen de stakings acties van de laatste twee maanden, die de activiteit van het land ver traagd hebben, tot een hoogtepunt. De stakingsoproep is uitgegaan van het Centrale Arbeidersverbond en is gericht aan de arbeiders in de koper en nitraatfabrieken, de kolenmijnen, de vakvereniging van zeelieden en havenarbeiders, arbeiders in het bouwbedrijf, alsmede in de schoen- employé's van de banken, en de par ticuliere vervoersbedrijven en die van de staat. Volgens de regering hebben „ex tremisten" het plan om het land in wanorde te storten. Zij heeft de ar beiders opgeroepen onvoorwaarde lijk aan het werk te gaan. Adenauers reis naar Moskou De politieke voorbereidingen voor dr. Adenauers reis naar Moskou zijn Vrijdag in Bonn beëindigd zonder dat overeenstemming tussen de opvat tingen van regering en oppositie kon worden bereikt over het belangrijkste vraagstuk, dat in Moskou aan de orde zal worden gesteld. Nadat dr. Adenauer de leiders der vijf parlementaire fracties Vrijdag ochtend had geïnformeerd over de strategie, die hij in Moskou denkt te volgen, hebben de socialisten 's mid dags de leiding van hun partij bij eengeroepen om hun houding tegen over dit conferentieprogram te be palen. De partij verweet de bonds kanselier, dat. hij „ook nu weer" niets gedaan zou hebben om een gemeen schappelijke houding van alle par tijen inzake de behandeling van het probleem der Duitse eenheid te be reiken. Geen enkele verplichting. Instede van overleg met de oppo sitie te plegen had de bondskanselier zich er, volgens een communiqué van de socialistische partij, toe be- Generaal-majoor Burns, het hoofd van de waarnemers der V.N., die toe zicht moeten houden op de naleving van het Palestijnse bestand, is Vrij dag te Gaza aangekomen voor bespre kingen met de Egyptische autoritei ten over een staken van het vuren. Voor het eerst sinds bijna twee we ken was het in het gebied van Gaza een rustige dag. De botsingen tussen Iraëliërs en Egyptenaren van de laatste tijd heb ben in totaal aan meer dan honderd personen het leven -gekost. Egypte en Israël (hebben beide verklaard, dat zij de voorstellen van generaal Murns om het vuren te staken zullen aan vaarden mits de andere partij het zelfde doet. Britse en Amerikaanse diplomaten hebben bij de twee lan den aangedrongen cp het betrach ten van zelfbeheersing, waarbij er op werd gewezen dat uit het feit, dat Israël en Egypte beide de voor stellen van Burns hebben aanvaard, de wens blijkt om verdere strijd te voorkomen. Generaal Burns bracht ook een be zoek aan het stadje Chan Joenis, dat Woen> dagnacht het toneel was van een Dloedig gevecht, waarbij vol gens officiële 'berichten uit Cairo •tien Arabieren werden gedood en ■twaalf gewond. Doch in Egyptische regeringskringen werd Vrijdag toe gegeven, dat het aantal doden onder de Arabische vluchtelingen moge lijk meer dan veertig is, terwijl er veertig zouden zijn gewond. Volgens Israëlische kringen werden er veer tig Egyptenaren gedood en een zelf de aantal gewond bij de overval op Chan Joenis, welke een vergeldings actie voor eerdere Egyptische aan vallen wordt genoemd. In Bagdad liet de Iraakse minister van buitenlandse zaken, Boerhanoen- din Basjajan, Egypte weten dat Irak bereid is hulp te verlenen ,ten ein de het hoofd te bieden aan de Israë lische agressie". Volgens officiële kringen heeft Irak voorgesteld, een bijeenkomst van Arabische ministers van buiten landse zaken te beleggen voor het opstellen van een gezamenlijke poli tiek. Naar in Amman verluidt zijn er maatregelen getroffen om de Jor daanse strijdkrachten aan de Israëli- eche grens voor te bereiden op een mogelijke aanval. Te Cairo hebben westelijke waar nemers en enige Arabische diploma tieke vertegenwoordigers als hun me ning te kennen gegeven, dat een vol ledige hervatting van de vijandelijk heden tussen Israël en de Arabische landen uitgesloten moet worden ge acht. In de smalle kuststrook van Gaza, waar 250.000 Arabische vluch telingen uit Palestina wonen, blijft de toestand evenwel zeer gespannen. PORTRET VAN KONINGIN JULIANA GESCHONKEN AAN ZWAANENDAELHUIS in V.S. Een levensgroot portret van ko ningin Juliana is door baron mr. S. G. M. van Voorst tot Voorst, buiten gewoon gezant en gevolmachtigd mi nister van de Nederlandse ambassa de in Washington, geschonken aan het Zwaanendaelhuis te Lewes in de Amerikaanse staat Delaware, het ge denkteken van deze staat voor de eerste Nederlandse kolonisten. Het museum bezat reeds een portret van prinses Wilhelmina. Koningin Juliana staat op het portret afgebeeld in het gewaad dat zij droeg bij de inhuldi gingsplechtigheid in 1948. perkt de oppositie na het afsluiten van de voorbereiding der reis mede te informeren. Daarom heeft de par tij zich haar oordeel over de door Adenauer te kiezen tactiek voorbe houden tot na de conferentie. Zij heeft ook vastgesteld, dat de deelne ming van de socialistische afgevaar digde professor Carlo Schmid aan de reis geen enkele verplichting der par tij tegenover de regeringsdelegatie inhoudt. Schmid is door dr. Adenauer uitgenodigd, als tweede voorzitter van de buitenlandse commissie van het parlement deel der delegatie uit te maken. Atlantische binding. De socialistische partij heeft daar naast nog eens opnieuw haar eigen mening ten aanzien van de conferen tie bekend gemaakt. Zij eist opnieuw, dat zowel de westelijke geallieerden als de Bondsrepubliek bereid zullen zijn de Atlantische binding van West- Duitsland prijs te geven, wanneer dit een hereniging van het land mogelijk zou maken. De partij sprak de me ning uit, dat alle vier de bezettende mogendheden haar pogingen de de len van Duitsland of geheel Duitsland in de militaire systemen van Oost en West te betrekken, zouden moeten opgeven. Deze opvatting van de oppositie staat in lijnrechte tegenstelling tot die van dr. Adenauer, die er zo juist nog op heeft doen wijzen, dat de in de verdragen van Parijs aangegane verbintenissen voor de Bondsrege ring. als voldongen feiten gelden, die niet meer ongedaan gemaakt kun nen worden. Dr. Adenauer heeft niet verzuimd het Duitse volk voor te houden, dat men in de gegeven omstandigheden niet op een snelle ontwikkeling in de richting van het herstel der Duitse eenheid kan rekenen. Hij gaat voort geduld te prediken. Ook Vrijdag avond heeft de bondskanselier in een rede voor zijn partij in Bochum nog eens gewaarschuwd voor optimisti sche verwachtingen, die van de Mos- kouse conferentie nog altijd klinken de eenheidsmunt zouden verhopen. Gevangenen. Men mocht, zo zeide Adenauer, niet vergeten, dat het herstel van de een heid van Duitsland een verplichting van de vier bezettende mogendheden was, die deze op hun volgende confe. rentie in Genève zouden moeten be handelen. Bij zijn bezoek aan Mos kou kon de Duitse eenheid weliswaar worden behandeld, doch men mocht niet vergeten, dat dit gesprek tussen de beide Geneefse conferenties in viel. Een daverend applaus verwierf Adenauer toen hij de hoop uitsprak, dat de vrijlating van de in Rusland veroordeelde Duitse gevangenen een belangrijk punt der onderhandelingen zou vormen. Wat dit onderdeel der conferentie betreft, hebben uiteraard de socialisten hun volledige steun toegezegd aan de pogingen van de bondskanselier. Een der regerings partijen, de vluehtelingenpartij, heeft het initiatief genomen om grote de monstraties te organiseren, teneinde het pleidooi van Adenauer voor de gevangenen te ondersteunen. Daarbij zal volgens de partij tegelijk de te ruggave van de verloren Oostduitse provincies moeten worden verlangd. Uitersten ontmoeten elkaar in de lucht In Engeland worden proeven genomen met een brandstof-verslindend Delta-straalvliegtuig en een zuinige goedkope helicopter. Op de bovenste foto een opname van de „Fairey Delta", het nieuwste straalvliegtuig, dat op liet ogenblik in Engeland wordt gebouwd. De constructeurs achtten het nieuwe toestel in staat in horizontale vlucht de geluidsgrens te overschrijd den. Het vliegtuig is uitgerust met Rolls-Royce turbo-motoren. Op de onderste foto een nieuwe zeelichte helicopter, die de eerste testvluchten met veel succes heeft gemaakt. Nadat hij eerst op de begane grond verschillende proefnemingen heeft doorstaan. Het toestel heeft zeer lage onderhoudskosten en verbruikt weinig benzine Het kan makkelijk op een drietonner worden vervoerd. ven te sterven. Wie tracht ons er uit de verdrijven loopt het gevaar ver nietigd te worden". Op de bijeenkomst van het con gres van Vrijdag waren slechts negen radicale afgevaardigden aanwezig. De Peronistische afgevaardigden boy cotten haar reeds vier opeenvolgende weken en zij werd verdaagd wegens het ontbreken van het quorum. De vergadering was bijeengeroe pen voor de bespreking van de ge beurtenissen van de 16de Juni, toen een opstand tegen Peron werd ontke tend, die tenslotte mislukte. „Wij zijn vastbesloten de orde te gen elke prijs te handhaven. De kracht van ons optreden zal afhangen van de intensiteit van het optreden der oppositie", aldus heeft president Peron Vrijdag verklaard tegenover een groep Peronistische leiders uit de provincie Cordoba. „Wij maken thans een phase door die wij als volgt kun nen omschrijven: Het zijn de laatste stuiptrekkingen van een stervende oligarchie", aldus de Argentijnse pre sident. Peron zeide onder meer: „Wij zijn sterker dan ooit en wij vrezen de olichargieën minder dan ooit". „Wij zullen terugkeren naar de da gen van 1945" (toen de staatsgreep werd gedaan, die Peron uiteindelijk aan de macht bracht). „De vrede, die zij weigerden met waardigheid te sluiten zal hun thans met geweld af gedwongen worden. Het is een zaak van de politie en zij zal haar op ge paste wijze aanpakken". „Wij worden beschuldigd van aan vallen op de godsdienst. Wij willen echter de godsdienste gevoelens van de religieuze mensen beschermen, doch wij willen ook hen beschermen, die geen geloof hebben". „Dit zijn alles slechts voorwendsels voor po litieke manoeuvres en wij willen geen politiek onder godsdienstige voorwendsels. Wij bestrijden nog steeds middeleeuwse sentimenten en vooroordelen van heren, die niet al leen hun landgoederen willen bezit ten doch ook hun lijfeigenen". „Wij zijn bereid iif onze loopgra- De Wstduitse bondskanselier, dr. Adenauer, heeft Vrijdag een dringend beroep gedaan op de bevolking van het Saargebied, zich bij de huidige verkiezingscampagne rustig te hou den. In het belang van de Europese volken zou, enkele weken voor de conferentie te Genève van de minis ters van buitenlandse zaken der gro te vier, geen haard van onrust tussen Duitsland en Frankrijk mogen ont staan, aldus zeide Adenauer op een massabijeenkomst van zijn christe- lijk-democratische partij in Bochum. Hij voegde er aan toe, wel te begrij pen, dat de bevolking van het Saar gebied haar verontwaardiging we gens de onderdrukking door de rege- ring-Hoffmann wilde luchten, doch politieke vraagstukken zouden slechts door zakelijkheid opgelost kunnen worden. Als de Saarbevolking een andere regering wilde hebben, zou zij eerst het Frans-Duitse Saarsta- tuut moeten aanvaarden en daarna een tegen de regering-Hoffmann ge kante Landdag moeten kiezen. (Geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond. Opgemaakt te 10 uur). KOUDE NACHT. Koude heldere nacht met wei nig wind. Morgen toenemende (bewolking met later in het Noor den van het land kans op wat regen, overwegend matige Zuid- Westelijke wind en ongeveer de- zelfde middagtemperaturen als vandaag. 4 Sept. zon op 5.56, onder 19.25; maan op 19.40, onder 8.40. 5 Sept. zon op 5.58, onder 19.23; maan op 20.03, onder 9.59. Het weer in Europa STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN AMSTERDAM LONDEN LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE GENEVE ZURICH LOCARNO BERLIJN FRANKFORT WENEN ROME AJACCIO onbewolkt regenbui licht bew. onbewolkt zwaar bew. regen geheel bew. regen nevel onbewolkt nevel mist onbewolt nevel nevel nevel onbewolkt onbewolkt 22 C. 16 20 24 27 23 26 26 26 27 24 24 27 23 23 24 31 31 Korreltje De kunst is niet geld op zak te heb ben, maar het op zak te houden. ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1955 46ste JAARGANG No. 13592 p. f 6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1