SeGcldóeSoti/tant
Vrijlating van gevangenen een
der belangrijkste punten
Gaan Fransen praten met verban
nen sultan Mohammed Ben joessef?
MOORDENAARS VAN DE
JOURNALISTEN GEPAKT
Gebied bij Gaza had eerste
rustige dag sinds 2 weken
Peron spreekt thans over
„Step en in de loopgraven"
Beroep van Adenauer
op het Saargebled
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p.
STARTVAN„NIEUWEKOERS"
Het jongste voorstel van de Fransen om de uitvoering van hun plan voor
een „nieuwe koers" in Marokko op gang te brengen is het denkbeeld om de
78-jarige generaal Georges Cathoux, een voormalige gouverneur-generaal van
Indo-China, naar Madagascar te zenden ten einde met de daarheen verbannen
sultan Mohammed Ben Joessoef de voorwaarden voor diens overbrenging
naar Frankrijk te bespreken. Naar men verwacht zal Catroux worden ver
gezeld door een vooraanstaande, doch gematigde Marokkaanse nationalist.
Voor de reis is nog geen datum vastgesteld.
Het voorstel is bedoeld als een tegemoetkoming aan de bezwaren van de
Franse conservatieven, die van oordeel zijn, dat men Ben Joessoef niet naar
Frankrijk moet overbrengen, voordat hij heeft gezegd, zelf geen pogingen
in het werk te zullen stellen om op de troon terug te komen.
Het oorspronkelijk plan om een aan tal Marokkaanse nationalisten van de
Istiqlal en de „partij voor democratische onafhankelijkheid" naar Madagas
car te laten gaan, was Vrijdagavond geheel van de baan.
van medeplichtigheid. Men verwacht
nog meer arrestaties.
Aanleiding tot de arrestaties was
het vinden van schoenen en fototoe
stellen van de journalisten bij de
Berbers.
Egypte bidt voor
de martelaars
Intussen doen Franse conservatie
ven nog steeds pogingen om de plan
nen voor de „nieuwe koers" in Ma
rokko te torpederen. In de minister
van buitenlandse zaken Pinay schij
nen zij een woordvoerder in het ka
binet te hebben gevonden. Naar van
betrouwbare zijde verluidt heeft
Pinay er voor gezorgd, dat de reis
van de Marokkaanse nationalisten
naar Madagascar niet is doorgegaan.
Gritiek op nationalisten.
Aan de andere kant staan de na
tionalistische leiders, die te Parijs de
nadere ontwikkeling van de toestand
afwachten, bloot aan critiek van de
zijde van hun landgenoten thuis, die
vinden dat zij bij het overlegmet
Franse regeringsleiders te Aix-Les-
Bains zich met „een schotel linzen'
hebben laten afschepen in plaats van
werkelijke onafhankelijkheid te be
dingen. Bovendien hebben genoemde
leiders heftige verwijten te horen ge
kregen van een oudere broer van
de verbannen sultan. Deze broer, de
50-jarige Moeley Hassan, die te Parijs
woont, beschuldigde de leiders van
de Istiqlal en andere nationalistische
partijen er van, dat zij ter wille van
een compromis Ben Joessef hebben
opgeofferd.
Premier Faure toonde zich even
wel „uiterst verbaasd" over de sug
gestie, dat er zich bij het in prak
tijk brengen van zijn plannen moei
lijkheden zouden voordoen. Volgens
hem bestond er geen onenigheid
tussen de leden van zijn kabinet.
„Alles geschiedt op vriendschap
pelijke basis. De regering blijft bii
haar plan (voor Marokko) en zij
houdt vast aan haar tijdschema. Er is
geen sprake van, dat het kabinet in
de komende 48 uur in spoedvergade
ring wordt bijeengeroepen", aldus
Faure.
Moordenaars van journalisten.
Bij Keniffa zijn zeventien Berbers
gearresteerd, die er van verdacht
worden te hebben deelgenomen aan
de moord op de drie journalisten An
dre Leveuf, Roger Ladeveze (France
Soir) en Roland Jourdan (American
Broadcasting Corporation). Een der
gearresteerden bekende persoonlijk
aan de moord te hebben deelgeno
men. De anderen zijn beschuldigd
Boodschap van
Duitse bisschoppen
De bisschoppen van Duitsland zul
len Zondag in alle kerken een bood
schap laten voorlezen, waarin zij de
hoop uitspreken, dat een einde zal
worden gemaakt aan de reeds tien
jaren durende verdeling van Duits
land. De bisschoppen zien daarin
„een wonde, die steeds, zo lang zij
bestaat, de betrekkingen tussen de
volken op onheilspellende wijze zal
blijven vergiftigen". De bisschoppen
hebben op hun jongste conferentie in
Fulda deze herderlijke boodschap
opgesteld, waarin ook wordt ge
vraagd om gebed voor de vrede.
Voorts wordt bezorgdheid over de
vrijheid der Kerk geuit. „Wij zien
met grote bezorgdheid de openlijke
en verborgen vervolging aan, die de
Kerk in vele landen moet ondergaan.
Niet minder erg is de wrevel, die zich
uit een liberalistisch verwereldlijkt
denken tegen het werk der Kerk
richt en die in het bijzonder de
groeiende generatie verhindert zich
ten volle in te leven in het religieuze
leven", aldus de herderlijke brief.
GRIEKS KONINKLIJK ECHTPAAR
BRENGT BEZOEK AAN
ZUID-SLAVIë.
Koning Paul en koningin Frederi-
ka van Griekenland zullen vijf Sep
tember in Zuid-Slavië aankomen
voor een officieel bezoek van acht
dagen, op uitnodiging van president
Tito, aldus meldt het Zuidslavische
Persbureau Tan joeg.
„Noord-Afrikaanse martelaars".
Onder leiding van de Egyptische
minister voor godsdienstzaken, Sjeik
Hassan el Bachoery, zijn Vrijdag in
een moskee in Cairo gebeden gezegd
voor de „Noordafrikaanse martelaren,
die op heldhaftige wijze de Franse
onderdrukkers bestreden hadden".
Hij verzocht de Mohammedaanse
gelovigen „als één man op te staan
om het imperialisme en de rampen,
die de Mohammedaanse wereld over
komen, te bestrijden".
In het gehele land zijn in de over
volle moskeeën dergelijke préken ge
houden.
MAATREGELEN VOOR ALGERIJE
De Franse regering heeft Vrijdag
besloten nog negen bataljons ruim
6000 man naar Algerije te zenden,
aldus is in gewoonlijk betrouwbare
kringen te Parijs vernomen.
Dit is een van de besluiten van
de commissie voor Noord-Afrika, die
onder voorzitterschap van premier
Faure bijeen was ter bespreking van
de toestand in Algerije.
Op verzoek van gouverneur-gene
raal Soustelle besloten de ministers
strengere veiligheidsmaatregelen te
nemen en zo spoedig mogelijk sociale
en economische hervormingen in te
voeren. Er is geen sprake van, dat de
regering over politieke hervormingen
denkt, daar Algerije een deel van
Frankrijk is.
Voor de laatste opstand werd de
sterkte van het Franse leger geschat
op ruim 100.000 man. Sedertdien zijn
zes bataljons van de vierde gemoto
riseerde infanteriedivisie in Algerije
aangekomen.
De meeste hervormingen in Al
gerije beogen verbetering van het lot
van plattelandsgemeenschappen, waar
de meeste opstandelingen vandaan
komen. De ministers machtigden de
gouverneur-generaal deze voorstellen
in te dienen bij het Algerijnse par
lement, zodat zij voor het einde van
de maand kunnen worden goedge
keurd. Andere voorstellen zullen wor
den voorgelegd aan de nationale ver
gadering en het kabinet.
De hervormingen omvatten onder
meer 'n rechtvaardiger verdeling van
de grond onder de Arabische boeren
en een betere regeling voor de deel-
bouw.
FRANSE STEUN VOOR TUNESIE
De Franse regering heeft besloten
steun aan Tunesië te verlenen ten
einde het land in staat te stellen over
de economische en sociale moeilijk
heden te geraken, waarin het door
de slechte oogst is gekomen. Voor
zien is in een crediet van drie mil
liard en vierhonderd millioen francs
eneen schenking van twee milliard
en tweehonderd millioen.
BUITENLANDSE DIPLOMATEN
NAAR ATOOMCENTRALE
BIJ MOSKOU UITGENODIGD
De hoofden der buitenlandse diplo
matieke missies in Moskou zijn uit
genodigd, om Dinsdag een bezoek te
brengen aan de atoomcentrale in de
nabijheid van Moskou. De centrale
bevindt zich naar men meent op een
afstand van ongeveer 100 kilometer
van Moskou.
Staking in Chili van
f.750.000 arbeideis
De algemene staking waartoe in
Chili is opgeroepen, zal naar men
verwacht ongeveer 1.750.000 arbei
ders het werk op Maandag doen neer
leggen. Hiermede komen de stakings
acties van de laatste twee maanden,
die de activiteit van het land ver
traagd hebben, tot een hoogtepunt.
De stakingsoproep is uitgegaan van
het Centrale Arbeidersverbond en is
gericht aan de arbeiders in de koper
en nitraatfabrieken, de kolenmijnen,
de vakvereniging van zeelieden en
havenarbeiders, arbeiders in het
bouwbedrijf, alsmede in de schoen-
employé's van de banken, en de par
ticuliere vervoersbedrijven en die
van de staat.
Volgens de regering hebben „ex
tremisten" het plan om het land in
wanorde te storten. Zij heeft de ar
beiders opgeroepen onvoorwaarde
lijk aan het werk te gaan.
Adenauers reis naar Moskou
De politieke voorbereidingen voor
dr. Adenauers reis naar Moskou zijn
Vrijdag in Bonn beëindigd zonder dat
overeenstemming tussen de opvat
tingen van regering en oppositie kon
worden bereikt over het belangrijkste
vraagstuk, dat in Moskou aan de orde
zal worden gesteld.
Nadat dr. Adenauer de leiders der
vijf parlementaire fracties Vrijdag
ochtend had geïnformeerd over de
strategie, die hij in Moskou denkt te
volgen, hebben de socialisten 's mid
dags de leiding van hun partij bij
eengeroepen om hun houding tegen
over dit conferentieprogram te be
palen. De partij verweet de bonds
kanselier, dat. hij „ook nu weer" niets
gedaan zou hebben om een gemeen
schappelijke houding van alle par
tijen inzake de behandeling van het
probleem der Duitse eenheid te be
reiken.
Geen enkele verplichting.
Instede van overleg met de oppo
sitie te plegen had de bondskanselier
zich er, volgens een communiqué
van de socialistische partij, toe be-
Generaal-majoor Burns, het hoofd
van de waarnemers der V.N., die toe
zicht moeten houden op de naleving
van het Palestijnse bestand, is Vrij
dag te Gaza aangekomen voor bespre
kingen met de Egyptische autoritei
ten over een staken van het vuren.
Voor het eerst sinds bijna twee we
ken was het in het gebied van Gaza
een rustige dag.
De botsingen tussen Iraëliërs en
Egyptenaren van de laatste tijd heb
ben in totaal aan meer dan honderd
personen het leven -gekost. Egypte en
Israël (hebben beide verklaard, dat
zij de voorstellen van generaal Murns
om het vuren te staken zullen aan
vaarden mits de andere partij het
zelfde doet. Britse en Amerikaanse
diplomaten hebben bij de twee lan
den aangedrongen cp het betrach
ten van zelfbeheersing, waarbij er
op werd gewezen dat uit het feit,
dat Israël en Egypte beide de voor
stellen van Burns hebben aanvaard,
de wens blijkt om verdere strijd te
voorkomen.
Generaal Burns bracht ook een be
zoek aan het stadje Chan Joenis, dat
Woen> dagnacht het toneel was van
een Dloedig gevecht, waarbij vol
gens officiële 'berichten uit Cairo
•tien Arabieren werden gedood en
■twaalf gewond. Doch in Egyptische
regeringskringen werd Vrijdag toe
gegeven, dat het aantal doden onder
de Arabische vluchtelingen moge
lijk meer dan veertig is, terwijl er
veertig zouden zijn gewond. Volgens
Israëlische kringen werden er veer
tig Egyptenaren gedood en een zelf
de aantal gewond bij de overval op
Chan Joenis, welke een vergeldings
actie voor eerdere Egyptische aan
vallen wordt genoemd.
In Bagdad liet de Iraakse minister
van buitenlandse zaken, Boerhanoen-
din Basjajan, Egypte weten dat Irak
bereid is hulp te verlenen ,ten ein
de het hoofd te bieden aan de Israë
lische agressie".
Volgens officiële kringen heeft
Irak voorgesteld, een bijeenkomst
van Arabische ministers van buiten
landse zaken te beleggen voor het
opstellen van een gezamenlijke poli
tiek.
Naar in Amman verluidt zijn er
maatregelen getroffen om de Jor
daanse strijdkrachten aan de Israëli-
eche grens voor te bereiden op een
mogelijke aanval.
Te Cairo hebben westelijke waar
nemers en enige Arabische diploma
tieke vertegenwoordigers als hun me
ning te kennen gegeven, dat een vol
ledige hervatting van de vijandelijk
heden tussen Israël en de Arabische
landen uitgesloten moet worden ge
acht. In de smalle kuststrook van
Gaza, waar 250.000 Arabische vluch
telingen uit Palestina wonen, blijft
de toestand evenwel zeer gespannen.
PORTRET VAN KONINGIN
JULIANA GESCHONKEN AAN
ZWAANENDAELHUIS in V.S.
Een levensgroot portret van ko
ningin Juliana is door baron mr. S.
G. M. van Voorst tot Voorst, buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister van de Nederlandse ambassa
de in Washington, geschonken aan
het Zwaanendaelhuis te Lewes in de
Amerikaanse staat Delaware, het ge
denkteken van deze staat voor de
eerste Nederlandse kolonisten. Het
museum bezat reeds een portret van
prinses Wilhelmina. Koningin Juliana
staat op het portret afgebeeld in het
gewaad dat zij droeg bij de inhuldi
gingsplechtigheid in 1948.
perkt de oppositie na het afsluiten
van de voorbereiding der reis mede
te informeren. Daarom heeft de par
tij zich haar oordeel over de door
Adenauer te kiezen tactiek voorbe
houden tot na de conferentie. Zij
heeft ook vastgesteld, dat de deelne
ming van de socialistische afgevaar
digde professor Carlo Schmid aan de
reis geen enkele verplichting der par
tij tegenover de regeringsdelegatie
inhoudt. Schmid is door dr. Adenauer
uitgenodigd, als tweede voorzitter
van de buitenlandse commissie van
het parlement deel der delegatie uit
te maken.
Atlantische binding.
De socialistische partij heeft daar
naast nog eens opnieuw haar eigen
mening ten aanzien van de conferen
tie bekend gemaakt. Zij eist opnieuw,
dat zowel de westelijke geallieerden
als de Bondsrepubliek bereid zullen
zijn de Atlantische binding van West-
Duitsland prijs te geven, wanneer dit
een hereniging van het land mogelijk
zou maken. De partij sprak de me
ning uit, dat alle vier de bezettende
mogendheden haar pogingen de de
len van Duitsland of geheel Duitsland
in de militaire systemen van Oost en
West te betrekken, zouden moeten
opgeven.
Deze opvatting van de oppositie
staat in lijnrechte tegenstelling tot
die van dr. Adenauer, die er zo juist
nog op heeft doen wijzen, dat de in
de verdragen van Parijs aangegane
verbintenissen voor de Bondsrege
ring. als voldongen feiten gelden, die
niet meer ongedaan gemaakt kun
nen worden.
Dr. Adenauer heeft niet verzuimd
het Duitse volk voor te houden, dat
men in de gegeven omstandigheden
niet op een snelle ontwikkeling in de
richting van het herstel der Duitse
eenheid kan rekenen. Hij gaat voort
geduld te prediken. Ook Vrijdag
avond heeft de bondskanselier in een
rede voor zijn partij in Bochum nog
eens gewaarschuwd voor optimisti
sche verwachtingen, die van de Mos-
kouse conferentie nog altijd klinken
de eenheidsmunt zouden verhopen.
Gevangenen.
Men mocht, zo zeide Adenauer, niet
vergeten, dat het herstel van de een
heid van Duitsland een verplichting
van de vier bezettende mogendheden
was, die deze op hun volgende confe.
rentie in Genève zouden moeten be
handelen. Bij zijn bezoek aan Mos
kou kon de Duitse eenheid weliswaar
worden behandeld, doch men mocht
niet vergeten, dat dit gesprek tussen
de beide Geneefse conferenties in
viel.
Een daverend applaus verwierf
Adenauer toen hij de hoop uitsprak,
dat de vrijlating van de in Rusland
veroordeelde Duitse gevangenen een
belangrijk punt der onderhandelingen
zou vormen. Wat dit onderdeel der
conferentie betreft, hebben uiteraard
de socialisten hun volledige steun
toegezegd aan de pogingen van de
bondskanselier. Een der regerings
partijen, de vluehtelingenpartij, heeft
het initiatief genomen om grote de
monstraties te organiseren, teneinde
het pleidooi van Adenauer voor de
gevangenen te ondersteunen. Daarbij
zal volgens de partij tegelijk de te
ruggave van de verloren Oostduitse
provincies moeten worden verlangd.
Uitersten ontmoeten elkaar in de lucht
In Engeland worden proeven genomen met een brandstof-verslindend
Delta-straalvliegtuig en een zuinige goedkope helicopter. Op de bovenste
foto een opname van de „Fairey Delta", het nieuwste straalvliegtuig, dat op
liet ogenblik in Engeland wordt gebouwd. De constructeurs achtten het
nieuwe toestel in staat in horizontale vlucht de geluidsgrens te overschrijd
den. Het vliegtuig is uitgerust met Rolls-Royce turbo-motoren. Op de
onderste foto een nieuwe zeelichte helicopter, die de eerste testvluchten met
veel succes heeft gemaakt. Nadat hij eerst op de begane grond verschillende
proefnemingen heeft doorstaan. Het toestel heeft zeer lage onderhoudskosten
en verbruikt weinig benzine Het kan makkelijk op een drietonner worden
vervoerd.
ven te sterven. Wie tracht ons er uit
de verdrijven loopt het gevaar ver
nietigd te worden".
Op de bijeenkomst van het con
gres van Vrijdag waren slechts negen
radicale afgevaardigden aanwezig.
De Peronistische afgevaardigden boy
cotten haar reeds vier opeenvolgende
weken en zij werd verdaagd wegens
het ontbreken van het quorum.
De vergadering was bijeengeroe
pen voor de bespreking van de ge
beurtenissen van de 16de Juni, toen
een opstand tegen Peron werd ontke
tend, die tenslotte mislukte.
„Wij zijn vastbesloten de orde te
gen elke prijs te handhaven. De
kracht van ons optreden zal afhangen
van de intensiteit van het optreden
der oppositie", aldus heeft president
Peron Vrijdag verklaard tegenover
een groep Peronistische leiders uit de
provincie Cordoba. „Wij maken thans
een phase door die wij als volgt kun
nen omschrijven: Het zijn de laatste
stuiptrekkingen van een stervende
oligarchie", aldus de Argentijnse pre
sident.
Peron zeide onder meer: „Wij zijn
sterker dan ooit en wij vrezen de
olichargieën minder dan ooit".
„Wij zullen terugkeren naar de da
gen van 1945" (toen de staatsgreep
werd gedaan, die Peron uiteindelijk
aan de macht bracht). „De vrede, die
zij weigerden met waardigheid te
sluiten zal hun thans met geweld af
gedwongen worden. Het is een zaak
van de politie en zij zal haar op ge
paste wijze aanpakken".
„Wij worden beschuldigd van aan
vallen op de godsdienst. Wij willen
echter de godsdienste gevoelens van
de religieuze mensen beschermen,
doch wij willen ook hen beschermen,
die geen geloof hebben". „Dit zijn
alles slechts voorwendsels voor po
litieke manoeuvres en wij willen
geen politiek onder godsdienstige
voorwendsels. Wij bestrijden nog
steeds middeleeuwse sentimenten en
vooroordelen van heren, die niet al
leen hun landgoederen willen bezit
ten doch ook hun lijfeigenen".
„Wij zijn bereid iif onze loopgra-
De Wstduitse bondskanselier, dr.
Adenauer, heeft Vrijdag een dringend
beroep gedaan op de bevolking van
het Saargebied, zich bij de huidige
verkiezingscampagne rustig te hou
den. In het belang van de Europese
volken zou, enkele weken voor de
conferentie te Genève van de minis
ters van buitenlandse zaken der gro
te vier, geen haard van onrust tussen
Duitsland en Frankrijk mogen ont
staan, aldus zeide Adenauer op een
massabijeenkomst van zijn christe-
lijk-democratische partij in Bochum.
Hij voegde er aan toe, wel te begrij
pen, dat de bevolking van het Saar
gebied haar verontwaardiging we
gens de onderdrukking door de rege-
ring-Hoffmann wilde luchten, doch
politieke vraagstukken zouden slechts
door zakelijkheid opgelost kunnen
worden. Als de Saarbevolking een
andere regering wilde hebben, zou
zij eerst het Frans-Duitse Saarsta-
tuut moeten aanvaarden en daarna
een tegen de regering-Hoffmann ge
kante Landdag moeten kiezen.
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te 10
uur).
KOUDE NACHT.
Koude heldere nacht met wei
nig wind. Morgen toenemende
(bewolking met later in het Noor
den van het land kans op wat
regen, overwegend matige Zuid-
Westelijke wind en ongeveer de-
zelfde middagtemperaturen als
vandaag.
4 Sept. zon op 5.56, onder 19.25;
maan op 19.40, onder 8.40.
5 Sept. zon op 5.58, onder 19.23;
maan op 20.03, onder 9.59.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENEVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
WENEN
ROME
AJACCIO
onbewolkt
regenbui
licht bew.
onbewolkt
zwaar bew.
regen
geheel bew.
regen
nevel
onbewolkt
nevel
mist
onbewolt
nevel
nevel
nevel
onbewolkt
onbewolkt
22 C.
16
20
24
27
23
26
26
26
27
24
24
27
23
23
24
31
31
Korreltje
De kunst is niet geld op zak te heb
ben, maar het op zak te houden.
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1955
46ste JAARGANG No. 13592
p. f 6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50