3)e£eidie0oti/fca/itt
Gruweljjke moordpartijen in Marokko en Algerije
Berbers richtten slachting aan in Oued Zem
Watersnood in de V.S.
een nationale ramp
POLITIEKE HARTSTOCHTEN
Het „Leger van Allah'' maakt
van de gelegenheid gebruik
Aantal doden nauwelijks te schatten
tDematió foaüeó 'ui Jltaiakfia
Muiterij in de
Soedan
Kardinaal Mindszenty
ernstig ziek
Internationale atoomconferentie
Zaterdag gesloten
Honger op Haïti
Kan het nog
sneller
Tragedie na terugkeer uit de
Russische krijgsgevangenschap
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 22 AUGUSTUS 1955
46ste JAARGANG No. 13581
Als
oplaaien
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50
De vrees, dat op Zaterdag j.l., de tweede verjaardag van de afzetting van
sultan Ben Joessef, ernstige ongeregeldheden zouden uitbreken in Noord-
Afrika, is wel zeer gegrond gebleken. Het is zowel in Marokko als in
Algerije een afschuwelijke moordpartij geworden, waarbij honderden doden
zijn te betreuren.
Volgens de laatste gegevens zijn in Algerije 460 opstandelingen en 69
militairen om het leven gekomen en in Marokko 210 personen, onder wie
52 blanken. Maar deze cijfers zijn nog lang niet volledig.
Daar het te verwachten viel, dat de tweede verjaardag van de afzetting
van de sultan van Marokko tot bloedige botsingen aanleiding zou geven,
hadden de Fransen aanzienlijke versterkingen uit het aangrenzende Algerije
naar Marokko overgebracht. Van deze verzwakking heeft het z.g. „Leger
van Allah" in Algerije gebruik gemaakt om een plotselinge opstand te
organiseren. Omdat men daar op zo'n revolte niet voorbereid was, is het
aantal doden in Algerije hoger dan in Marokko.
MF.T BIJLEN EN MESSEN
In Oued-Zem, 300 kilometer ten
Zuiden van Casablanca, wisten Ma
rokkaanse nationalistische terroristen
Zaterdag de Europese wijk vijf en
een half uur te beheersen. De terro
risten werden gesteund door ongeveer
4000 in, witte mantels gehulde Ber
bers de helft er van te paard
uit de omgeving. Weldra lagen de
straten overdekt met zwaar verminkte
en verkoolde lijken. Een moeder, die
haar zuigeling trachtte te bescher
men, werd doodgestoken. Alle veer
tien patiënten van het kleine zieken
huis van Oued-Zem, elf Mohammeda
nen en drie blanken, werden met bij
len vermoord en hun lijken werden
verbrand.
De directeur-geneesheer van het
ziekenhuis, dr. Fischmeyer, werd ern
stig gewond, toen opstandelingen zijn
ziekenhuis plunderden. Later is hij
aan zijn verwondingen bezweken.
Het vreemdelingenlegioen redde
ten slotte de stad. De Berbers werden
met gevechtswagens in de heuvels
teruggedreven.
De Berbers voerden vele van hun
doden mede hoe veel weet nie
mand. Volgens een autoriteit moeten
het er vele honderden zijn.
Op advies van de resident-generaal
Gilbert Grandval die naar Aix-les-
Bains zal vertrekken als de toestand
rustig wordt hebben de dagbladen
in Marokko de meer gruwelijke bij
zonderheden over de massamoord niet
gepubliceerd, uit vrees voor wraak
van de Fransen.
In Kenifra drongen Berbers te
paard, naar schatting 2000 tot 4000
man de stad binnen en plunderden
er een deel van totdat zij verdreven
werden door Franse parachutisten die
assistentie kregen van gevechtsvlieg
tuigen van Franse bases opstegen.
Twee correspondenten van het
Franse dagblad France Soir werden
door Marokkanen vermoord in de na
bijheid van Kenifra. Het zijn de ver
slaggever André Laveuf (32) en de
fotograaf Roger Ladeveze (35). Ook
een derde journalist, Roland Jour-
dan, een correspondent voor de Natio
naal Broadcasting Cy werd vermoord.
Alle drie bevonden zich in een auto,
die terugkeerde naar Rabat van uit
het onrustige gebied in Kenifra. De
auto werd klaarblijkelijk tot stilstand
gedwongen door een barricade die
over de weg aangebracht was.
In de inheemse stad Carrières Cen
trales aan de rand van Casablanca
ontstonden gevechten nadat groepen
Marokkaanse jongeren, velen van hen
slechts 8 a 10 jaar oud, die met por
tretten van sultan Ben Joessoef
zwaaiden, de Franse troepen hadden
getart
Ongeveer 40.000 Marokkanen ston
den gisteren langs de weg in Casa
blanca, toen 35 Marokkanen, die om
leven waren gekomen, naar de be
graafplaats vervoerd werden. Niette
genstaande de spanning deden zich
geen incidenten voor.
NIEUWE AANVAL OP ZONDAG
Marokkanen hebben Zondagochtend
een aanval gedaan op Khoerigba, het
belangrijkste fosfaatcentrum ter we
reld, dat 120 kilometer ten Zuidwes
ten van Casablanca ligt. Zwaar gewa
pende eenheden van 't Franse vreem
delingenlegioen hebben met pantser
wagens een cordon gelegd om Khoe
rigba. Er werden zware gevechten ge
leverd. Een gedeelte van de stad staat
in brand.
IN ALGERIJE
De terreur had nagenoeg tegelij
kertijd in Marokko en Algerije plaats.
Het leger van Allah lanceerde in het
departement Constantine een offen
sief op 14 strategische plaatsen tege
lijk.
In de stad Constantine werd de
actie ingeluid door vier bomontplof
fingen. Een der bommen ontplofte in
een café in het centrum van de stad,
waardoor veertien personen werden
gedood. Op hetzelfde ogenblik vielen
verzetslieden een politiebureau in de
Arabische wijk aan. Troepen en poli
tie omsingelden direct de stad en gin
gen tot de tegenaanval over.
ORDE HERSTELD
Gistermorgen vroeg werd van of
ficiële zijde verklaard, dat in beide
landen de orde hersteld was. Sterke
gewapende macht is samengetrok
ken in de bedreigde gebieden, waar
een avondklok afgekondigd is en
practisch de staat van beleg heerst.
Honderden gearresteerden zijn naar
de gevangenissen overgebracht.
De Franse eerste-minister, Faure,
heeft in een verklaring voor de pers
gezegd, dat de Frans-Marokkaanse
vriendschap niet geschaad moet wor
den door „misdadig optreden" te
Oued-Zem.
De regering zal trachten de perso
nen die verantwoordelijk zijn voor
het gebeurde te Oued-Zem, op te
sporen en te straffen, aldus de pre
mier Faure.
VANDAAG BESPREKINGEN
Terwijl gisteren de slachtoffers van
Zaterdag werden begraven, vertrok
ken Marokkaanse leiders evenals de
Franse premier Faure naar Aix-les-
Banis. Vandaag beginnen hier Frans-
Marokkaanse besprekingen, die vori
ge week reeds werden aangekondigd.
Naar Aix-les-Banis vertrok gisteren
c.a. de 108-jarige grootvizier, de
naaste medewerker van de tegen
woordige sultan Ben Arafa.
De sultan heeft gisteren de vorming
van een nieuwe Marokkaans kabinet
bekend gemaakt, maar het is twijfel
achtig of dit kansen heeft. Het be
staat voor het grootste deel uit volge
lingen van de pasja van Marrakesj,
de steunpilaar van het impopulaire
regiem van de huidige sultan.
DE KAART VAN FRANS - NOORD-AFRIKA^
Dodencijfer stijgt snel
De overstromingen in de Ver. sta
ten zijn een nationale ramp gewor
den. Zes van de Verenigde Staten
zijn door president Eisenhower tot
rampgebied verklaard na de waters
nood, die op de wervelstorm Diana
volgde.
Het dodencijfer is reeds gestegen
tot 165, met de meeste slachtoffers in
Pennsylvania, 93. De schade beloopt
milliarden dollars.
Te Quonset (Rhode Island) werden
900 mensen van daken en uit boom
toppen gered tijdens een groot
scheeps helicopter-operatie van de
marine.
Een volledig bataljon van de genie
wordt klaar gehouden om per vlieg
tuig ingezet te worden.
Een ware rampnacht beleefden de
inwoners van Putnam in het Noor
den van Connecticut, waar honderden
vaten magnesium, die op het water
door de zakenwijk dreven, explo
deerden. De steekvlammen schoten
75 m hoog en stichtten zes branden.
De vaten waren weggedreven uit een
magnesiumfabriek, die later zelf in
brand vloog.
Hartverscheurende tonelen speel
den zich af in een zomerkamp „Da-
vis" nabij Stroudsburg, Pennsylva
nia, waar veertig mensen door het
water in een stenen gebouw werden
gedreven, vervolgens naar de eerste
en naar de twee verdieping. Toen
het water steeg tot de zolder, stortte
het gebouw in en slechts 9 personen
werden gered.
Als rampgebied zijn aangemerkt
Pennsylvania, Massachusetts Con
necticut, South Carolina, New Jersey
en Rhode Island. Ook de staten New
York en Virginia leden grote schade
door de hevige regenval, die hier en
daar 47,5 centimeter in de 24 uur
bedroeg.
DAAR WAS T OOK WARM.
Het kwik bereikte gisteren in New
York om 4 uur 92,3 graden, een hitte
record voor deze datum.
In 1937 werd op 21 Augustus 92
graden genoteerd.
Ter onderdrukking van de onlusten in Marokko worden alle auto's aangehouden en gecontroleerd.
Engeland heeft op verzoek van de
Scendanese regering vliegtuigen be
schikbaar gesteld voor het overbren
gen van Soedanese troepen naar
Zuid-Soedan, om de opstand die daar
is uitgebroken te onderdrukken. Het
centrum van de opstand, Torit, de
hoofdstad van de provincie Equato-
ria, is in handen van de opstande
lingen, evenals Yei. Juba, ten noord
oosten van de laatste plaats, is in
handen van de regeringstroepen.
De versterkingen worden nu door
de lucht naar Juba gebracht, van
waar ze naar de door de opstandelin
gen beheerste gebieden zullen op
rukken.
De verbindingen in dit gebied zijn
zeer slecht. Torit is uit het noorden
over de weg niet bereikbaar. De boot
reis van deze plaats nar de Soedanese
hoofdstad Kartoem duurt tien tot
veertien dagen.
Troepen van The Kinks African
Rifles, die in Oeganda zijn ingezet
tegen de Mau-Mau, zijn vrijgemaakt
om de grens van Oeganda met Soe
dan te bewaken. Stromen vluchtelin
gen Griekse en Syrische handela
ren en ook Zuidsoedanese Afrikanen
zijn reeds de grens overgekomen.
Egypte heeft intussen aan Enge
land het beleggen van een ronde-ta
fel-conferentie voor Soedanese lei
ders voorgesteld. Engeland en Egyp
te, die thans nog de verantwoorde
lijkheid in Soedan delen, zouden aan
die conferentie zelf niet deelnemen.
MUITERS GEVEN ZICH OVER.
Een groeu van 138 muiters heeft
zich in Yei, een van de steden in het
Zuiden van Soedan, die zich in han
den van de muiters bevond, overge
geven,
Een reiziger die uit Boedapest in
Wenen is aangekomen, heeft gezegd
in Boedapest uit doorgaans goed in
gelichte brond te hebben vernomen
dat kardinaal Jozef Mindszenty zeer
ernstig ziek is.
Vorige week moet zijn toestand zo
ernstig geweest zijn dat men hem
nog maar een paar dagen te leven
gaf. Sindsdien zou zijn toestand iets
zijn verbeterd, maar het levensgevaar
zou nog niet zijn geweken.
In 1949 werd de kardinaal in Boe
dapest tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld. Op 16 Juli maakte
radio Boedapest bekend dat hij een
onderbreking van zijn straf had ge
kregen en mocht wonen op een hem
aangewezen plaats. Dat zou een kas
teel zijn in de buurt van Pecs in het
Zuiden van Hongarije.
Een neef van de kardinaal die via
Zuidslavië uit Hongarije is ontkomen
heeft onlangs gezegd dat de moeder
van kardinaal Mindszenty haar zoon
twee keer had bezocht en had gezegd
dat zijn gezondheidstoestand door
slechte behandeling ernstig had ge
leden.
Ongeluk met Franse
kabelbaan
Bij Montpezat in de buurt van
Aubenas (Zuid-Oost-Frankrijk) zijn
Zaterdag tien mensen om het leven
gekomen als gevolg van het neerstor
ten van een kabeltrein. Eén persoon
werd ernstig gewond.
Een wagen van 40 ton met een be
stuurder en tien inzittenden daalde
een 130 meter hoge helling bij de
centrale van Montpezat af en stortte
door het breken van de remmen
langs de kabel omlaag.
De politie heeft verklaard dat de
slachtoffers geen toeristen zijn.
OVERSTROMINGEN IN PAKISTAN
In de Pakistaanse provincie van de
Noordwestelijke grens zijn talrijke
plaatsen overstroomd. Volgens be
richten uit Pesjawar zouden dertig
personen verdronken zijn.
In een stad stortten driehonderd
huizen in. De door de overstromingen
aangerichte schade wordt op 750.000
gulden geschat.
Boven verwachting
geslaagd
Zaterdag is de internationale
atoomconferentie te Genève gesloten,
„de grootste en belangrijkste weten
schappelijke conferentie die ooit is
gehouden",zoals voorzitter dr. Homi
Bhabba haar noemde. Met steun van
zowel president Eisenhower als pre
mier Boelganin, drong de voorzitter
in zijn slotrede er op aan, na verloop
van tijd een tweede conferentie te
houden.
Hij las een boodschap van Boelga
nin voor, waarin de hoop uitgespro
ken wordt, dat er regelmatig confe
renties als de huidige zullen worden
gehouden. De voorzitter herinnerde
er aan dat eerder een boodschap van
Eisenhower was ontvangen, waarin
deze het idee steunde in 1957 of 1958
een tweede conferentie te houden.
Bhabba zei tenslotte: „Het is de on
verdeelde mening van alle betrokke
nen, dat deze conferentie beter ge
slaagd is dan gehoopt en verwacht
werd".
In de stad Jermie op het Westindi-
sche eiland Haïti zijn 40.000 tot
70.000 mensen de hongerdood nabij.
Ouders verkopen hun kinderen voor
enkele guldens om eten te kunnen
kopen. Paarden, muildieren en ezels
worden op straat niet meer gezien.
Velen voeden zich met gras en wor
tels. Een aantal kinderen is reeds
aan honger en voedselvergiftiging
gestorven.
Deze hongersnood is een van de
late gevolgen van de wervelstorm
Hazel, die vorig jaar October in het
Zuidwestelijke deel van Haïti dood
en vernieling bracht. De regering
van Jamaica Zal op advies van het
ministerie van koloniën te Londen
hulp bieden. In grote haast worden
hoeveelheden vitaminen en gecon
centreerd voedsel naar Haïti overge
bracht.
De „Los Angelos Times" heeft Za
terdag gemeld, dat een kolonel van
de Amerikaanse luchtmacht, Horace
Hanes, het supersonische wereldsnel
heidsrecord heeft verbeterd door op
grote hoogte boven de Mojava-woes-
tijn met een North American Super
Sabre" tussen 1.280 tot 1.440 kilome
ter per uur te vliegen.
Volgens het blad bereikte kolonel
Hanes dit resultaat bij een reeks
senlheidsproeven op een hoogte van
iets meer dan 10.000 meter.
Echtgenote hertrouwd
Twee Nederlanders van de acht,
die na vele jaren in Russische krijgs
gevangenschap te hebben doorge
bracht binnenkort in ons land terug
keren, zullen hun echtgenoten her
trouwd terugvinden.
Een van hen, de 45-jarige chauf
feur H. ten Hoff uit Musselkanaal,
werd tijdens de bezetting in Duits
land te werkgesteld. In 1944 werd hij
met het personeel van de firma
waarvoor hij werkte naar Rusland
overgeplaatst. Vanaf die tijd hoorde
zijn familie niets meer van hem.
Toen alle naspeuringen van het
Rode Kruis naar Ten Hoff tevergeefs
bleken is in 1948 op verzoek van zijn
vrouw het huwelijk ontbonden. Een
jaar later stapte zij opnieuw in het
huwelijksbootje.
Het vorig jaar ontving zij plotse
ling een brief van haar man waarin
hij belangstellend informeerde naar
de gezondheidstoestand van zijn
zijn vrouw en zijn zoon.
De heer Ten Hoff was in de oorlog
niet aangesloten bij een nazistische
organisatie.
De andere krijgsgevangene die in
Nederland in een moeilijke situatie
komt te verkeren is de vijf tig-jarige
mevr. R. W. E. van Krampen. Haar
man hertrouwde enkele jaren gele
den.
Tot Kerstmis nergens anders tijd
voor.
Het zal lang duren, aldus verklaar,
de de Nederlandse delegatie naar de
internationale atoomconferentie Zon
dag, voordat al het studiemateriaal
dat tijdens de conferentie is verza
meld, zal zijn verwerkt. De opmer
king van een Franse geleerde, die Za
terdag zei: „Tot Kerstmis zullen we
nergens anders tijd voor hebben",
vertolkt tevens de mening van vele
andere delegaties.
Zolang alle gegevens niet met meer
rust en aandacht onder de loupe zijn
genomen dan tijdens de drukke twee
weken van de conferentie mogelijk
was, zal het volgens de Nederlandse
geleerden onverantwoordelijk zijn te
willen beweren, wat nu wel de vóór
naamste wetenschappelijke hoogte
punten van de conferentie zijn ge
weest.
Op alle gebieden, die in Genève
zijn behandeld, is zoveel waardevols
meegedeeld, dat het geheel nog nau
welijks te overzien is, zeiden zij.
Atoomtentoonstelling.
In
1957 zal te Amsterdam een
atoomtentoonstelling worden gehou
den, welke zal trachten de wetens
waardigheden omtrent de atomen op
populaire wijze weer te geven. Een
paar leden van de commissie, welke
deze tentoonstelling moet voorberei
den, hebben te Genève medegedeeld,
dat tien landen reeds belangstelling
hebben getoond voor deze tentoon
stelling: Amerika, Canada, Engeland,
Rusland, Frankrijk, België, Noorwe
gen, Zwitserland, Argentinië en
Westduitsland. Definitieve toezeggin
gen voor deelneming zijn echter nog
niet ontvangen.
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond Opgemaakt te 10 J
uur).
i WEINIG VERANDERING. j
Droog, zonnig en warm met
overwegend matige wind uit
Oostelijke richtingen.
23 Aug. zon op 5.37, onder 19.52;
maan op 12.38, onder 21.31.
Het weer in Europa
stockholm
oslo
kopenhagen
amsterdam
londen
luxemburg
parijs
bordeaux
grenoble
nice
zürich
locarno
berlijn
münchen
wenen
innsbruck
rome
ajaccio
regen 27 C.
half bew. 21
mist 25
mist 27
nevel 30
licht bew. 28
licht bew. 30
onbewolkt 33
half bew. 29
nevel 25
nevel 25
zwaar bew. 28
nevel 28
mist 25
nevel 26
nevel 26
onbewolkt 31
onbewolkt 27
Korreltje
Luiheid maakt gemakkelijke dingen
moeilijk, ijver moeilijke dingen ge
makkelijk.
