Scheepjeskerk aan de Groenendijk
viert honderdste verjaardag
ITERPAG 20 AUGUSTUS 1955
DE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD PAGINA 1
De Scheepjeskerk in haar tegenwoordige staat.
Ceuenaiaap aan haat herdeió
Beschreven door
astoor A. Hennekens
ET GROENE ZEILSCHEEPJE OP
de spits van 't achthoekige toren
van 't waterstaatskerkje richt zijn
wen al honderd jaar naar de wind.
de oevers van de Oude Rijn past
1 zulk een windwijzer in het Zuid-
Alands polderland. De bouwpastoor
hannes Bernardus Wesselingh heeft
dat scheepje de naam aan zijn
ikje gegeven en nu letterlijk ver-
uwigd: de Scheepjeskerk.
)p het feest van de H. Bernardus,
Augustus, vieren kerk en scheepje
honderdste verjaardag.
Cent u nog een scheepje, dat een
lang winden, stormen, zelfs or-
ïen heeft getrotseerd en dat altijd
even moedig elk wisselend weer
pacht en steeds maar met tegen -
id blijft vechten?
Voorbijgangers te voet of per voer-
van elke aard nemen langzaam
vluchtig de „juiste tijd" op van de
le klok en vreemden wijzen naar
„scheepje" als naar een curiosi-
Voor de goed gelovigen mag dit
eepje met het kruis in top ook nog
symbool zijn van dat van Sint
rus, van de Kerk van Ohristus.
goede gedachte kan geen
zo inderhaast opgekomen
igs de drukke verkeersweg Leiden
Itreoht.
Dok het Scheepje van St. Petrus
Itseerde alle stormen nu reeds (bij -
twintig eeuwen, en het zal dat
(ven doen: „De poorten van de hel
len haar niet overweldigen",
'astoor Wesselingh was in 1*839 van
le-Schild naar de Groenendijk ge
inen en had zich zestien jaar he
md met het oude kerkje, dat aan
Rijn was gelegen, ten Westen van
tegenwoordige kerk, die hij tus-
1 September 1854 en 20 Augustus
heeft laten bouwèh, omdat de
ilde gevers" van de Groenendijk
ineens 15000 gulden konden aan-
iden alvast de helft van het be-
digde kapitaal.
luist die milddadigheid had de op-
sing gegeven van de spannende
g: Waar zou de nieuwe kerk ko-
n, in Leiderdorp of Groenendijk?
De oude kronieken weten te ver-
ippen, dat de Leiderdorpers slechts
gulden konden voorleggen,
oenendijk was dus de Leüderd'or-
9 ronden voor!
laar de Ongeschoeide Garaieliet
ter Theophilus Sarot werd in 1856
itoor van Leiderdorp en oök daar
*am een kerk. Pastoor Wesselingh
spoedig zijn taak hem door de
orzienigheid' voor Groenendijk op-
volbracht. Hij beleefde de vol-
'iingen de inwijding en kreeg het
irrecht, om zijn nieuwe kerk te
Den onder de bescherming van zijn
Patroonheilige Bernardus van
ïirvaux, monnik en prediker van
ïistochten, stichter van kloosters
raadgever van pausen.
In 1856 werd de stichter van onze
kerk verplaatst naar Kwadendamme
dn Zeeland, waar hij in 1872 eervol
werd ontslagen. In het rusthuis „Pa-
dua" te Boekei in Noord-Brabant
overleed hy de 15e Maart 1883. Deze
dag mogen we niet vergeten en de
bouwpastoor van de Scheepjeskerk
elk jaar tenminste even gedenken
dn vrome dankbaarheid. Een monnik
ös de Patroon van onze kerk en onze
parochie, de H. Bernardus. Misschien
heeft hij in de hemel nog schuld er
aan, dat ook monniken van de Car-
mel sedert 1856 de herders werden
van zijn geestelijke schapen en lam
meren.
DATER ANASTASIUS VAN DE
H. JOSEPH, met zijn doop- en
familienaam Hubertus Franciscus Lu-
dovicus Bosmans kwam op 28-jarige
leeftijd van het Utrechtse veer te
Leiden naar de Groenendijk en zou
op enkele maanden na 19 lustra of
halve eeuw op ons kerkhof Wellicht
zullen we dian bij die „gouden her
denking van zijn sterfdag" de nog'
weinige resten bij elkaar zoeken en
neerleggen in een eenvoudig pries
tergraf vóór de kleine kapel van Gol
gotha.
|"\E PAROCHIE van Sint Bernardus
U aan de Groenendijk zou de
Carmeltraditie van een halve eeuw
verbroken en verloren hebben, als
niet op het Hoogfeest van Pasen
1907 de tweede Carmelherder uit
Rome gekomen was. Pater Placidus
van de H. Albertus, Johannes Keu-
Iers, Limburger van geboorte, van
hart en mond.
Tot November was hij hier de pas
toor-monnik in zijn ruige pij, vol een
voud en met de regelmaat van een
(kloosterling, die hartelijk kon ver
tellen en innig bidden, die warm kon
lopen voor grote bouwwerken en te
vreden bleef met zijn kerkje, waar
zijn wijs en rustig woord van be
lering en vermaning de christelijke
geest bewaarde onder de parochianen.
De verplaatsing naar het nieuwe Car-
melnoviciaat te Waspik kwam voor
hem nog onverwacht, maar zijn af
scheid was een weergave van zijn
leven. Slechts deze woorden kon de
scheidende herder zeggen tot zijn
kudde: „Het is Gods Wü'\ In het No
viciaat was de oude pastoor Keulers
van Groenendijk een voorbeeld voor
de jonge Carmelieten en ook 's nachts
zong hij nog blij na de metten: Te
Deum laudaimus U God loven wij
in eeuwigheid zal ik niet be
schaamd worden. In 1940, Paaszater
dag na het eerste Alleluja, is hij ge
storven, nadat hij kort tevoren met
ontroerde stem vergeving vroeg en
gebed. Dat gebed zullen zijn oud
parochianen hem niet onthouden,
vooral niet op zijn sterfdag de 23e
Maart. P. Timotheus van de H. Tere-
sia volgde hem op in de crisisjaren
19341939. Als man van practische
aard en inzicht vond hij spoedig zijn
weg in de ordening van hetgeen in
kerk en pastorie zo nodig was. In zijn
rijke levenservaring en mensenken
nis vond menigeen steun en troost.
'Met het eeuwfeest van de parochie
in 1939 besloot pastoor Vaessen zijn
vijfjarig pastoraat en 'koos als oud*-
provinciaal de Carmel van Geleen
voor zijn verder kloosterleven.
Als 'blijvende gedachtenis liet hij
ons de marmeren altaren achter, die
met vele kleine offers van de paro-
Het nieuwe hoogaltaar.
vijftig jaar het „ollands buddeke"
komen weiden, als Vlaams pastoorke
dn het Zuid-Hollands polderland
schap.
Anekdoten zijn er genoeg van „Da
vid met het hondenkopje". Voor het
het kerkje wist hij bij elke -lus
trum-viering de milddadigheid van
zijn' parochianen op te wekken. En
die lustra, een viering om de vijf jaar,
waren er vele: van zijn professie als
Carmeliet, zijn priesterwijding en zijn
herderschap in Groenendijk: in 1845
werd hij Carmeliet in 1851 pries
ter in 1856 pastoor.
Zo kreeg de kleine pastoor zijn
'kerkje vol met vele devote en minder
devote gedachtenissen. De parochiële
school was zijn laatste werk, ofschoon
hij ze niet meer heeft 'kunnen inwij
den. De 9e Augustus 1906 is hij ge
storven.
Wij mogen hem wel gedenken in
onze gebeden, H. Offer en H. Com
munie, tenminste op die dag. Hiet vol
gend jaar ligt het oude pastoorke 'n
Kerk en omgeving, bij haar stjycbting in de vorige eeuw.
chianen voor het eeuwfeest waren
aangekocht en later de bestemming
kregen, welke door de pastoor en de
weid, was hij' toch de man der Voor
zienigheid voor de parochie van Sint
Bernardus tijdens de jaren der be
zetting, vol gevaren, angst en ont
bering. „Alleen door offer en gebed
kan men zulke duivelen verdrijven".
Gebeden en geofferd heeft de „oor
logsherder" voor zijn kudde en de
hemel bezworen, om de gevaren af
te wenden, zijn geestelijke kinderen
te beschermen en te bewaren. In het
'Huis van God vond hij zijn vreugde,
voor de zielen v/as hem geen gebed
te lang, geen offer te zwaar, niet
tegenstaande zijn zwakke gezondheid
en lichamelijke kwaal. In de eerste
Meidagen van het Bevrij dings jaar
werd hij buiten zijn weten gekozen
in het Provinciaal Congres te Was
pik tot Prior van het Carmelklooster
te Waspik, waar hij tot het voorjaar
van 1951 (het Noviciaatsklooster leid
de en dan overging naar de Bede
vaartsplaats van St. Joseph te Smakt.
Nog slechts enkele maanden geleden
deed de Provinciaal van onze Beierse
Provincie een beroep op zijn hulp en
werk voor de zielen in Regensburg,
waaraan de oud-pastoor met liefde
gehoor gal
Op het feest van de H. Johannes de
Dooper, de 24e Juni 1945, werd door
de Hoogeerwaarde heer D. Bont, de-1
Pastoor J. B. Wesselingh
ken van Zoeterwoude, als herder van
de parochie van de H. Bernardus te
Groenendijk in de Scheepjeskerk ge
ïnstalleerd met de opwekkende woor
den van de Profeet Elias, Vader en
leider der Carmelieten, Zelo zelatus
sum pro Domino Deo exercituuim, Ik
heb geijverd voor de Heer, de God
der heerscharen: P. Avertanus van
de Carmelmaagd, Petrus Antonius
Hubertus Marie Hennekens, die gij
nu sedert t'ien jaar in liefde en ge
duld verdraagt.
Kleine kleuterscholen
zijn het ideaal
Er dient in Nederland een groot
aantal kleine kleuterscholen te ko
men. Het beste is een kleuterschool,
die bestaat uit niet^ meer dan twee
groepen (klassen); één voor de min
der rijpe kleuters en'één voor de
rijpe kleuters.
De eerste groep moet ten hoogste
20, de tweede ten hoogste 30 kleu
ters tellen. Bovendien moet er in elk
kleuterschooltje een reservelokaal
zijn voor bijzondere bezigheden.
De voordelen hiervan zijn, dat de
afstand van de school tot de woning
klein kan zijn en dus de veiligheid
wordt vergroot. Bovendien kunnen
de verschillende volksgroepen op
deze wijze gemakkelijker voor hun
kinderen het gewenste kleuteronder
wijs krijgen.
Deze conclusies zijn neergelegd in
een interimrapport van de Studie
commissie Scholenbouw, die is in
gesteld door het Nederlandse con
gres voor openbare gezondheidsre-
geling.
STAATSDIPLOMA LERAAR
STENOGRAFIE
Bij K. B. is ingesteld een staats-
diploma voor leraar in de stenografie.
Dit diploma, zomede de daarop te
plaatsen aantekening van leraar in
de stenografie in een vreemde taal,
zal worden verkregen op grond van
het met gunstig gevolg afleggen van
een examen, gehouden volgens het
reglement in het K.B. vermeld en een
tweetal programma's.
Utrecht organiseert
draaiorgel-concours
EERST TOURNEE
De stichting „Stadsontspanning
Utrecht" organiseert op 31 Augustus
a.s. een nationaal draaiorgelconcours,
waaraan de beste draaiorgels uit Ne
derland zullen deelnemen.
Ter voorbereiding van het concours
zal een aantal Utrechtenaren een
draaiorgeltournee maken.
In 'alle steden, die zullen worden
bezocht, volgt een officiële ontvangst
door de burgemeester, die dan tevens
ook het eerste orgelnummer uit „De
drié pruiken" zal draaien-
Voor het orgelminnend publiek is
er ook een attractie aan deze tournee
verbonden. Men mag zelf een bekend
nummer draaien tegen betaling van
een gulden, die zal dienen tot steun
aan de plaatselijke afdelingen van
het Rode Kruis; zo zal het ook gaan
met het geld dat door de draaiorgel-
vrienden met de bekende koperen
busjes wordt opgehaald.
GROOT REPATRIANTENHOTEL IN
DOORWERTH
In Doorwerth bij Arnhem wordt
momenteel met man en macht ge
werkt aan de bouw van een hypér-
modern hotel, dat een inhoud zal ver
krijgen van 6000 m3. Het gebouw, dat
uit twee verdiepingen zal bestaan,
krijgt 82 kamers met 250 bedden,
waarbij alle kamers van een douche
cel zullen worden voorzien. Men
hoopt tegen het einde van October
met de bouw gereed te zijn. Voor de
eerste drie jaren is het in gebruik
gegeven aan de regering die het als
opvangcentrum voor gerepatrieerden
zal benutten. Met de reeds bestaande
'bungalows inbegrepen hoopt men
aldus 500 van deze mensen te kun
nen onderbrengen.
KINDJE IN MAASLAND
VERDRONKEN
Gistermiddag is te Maasland een
ongeveer tweejarig kind van de fa
milie J. C. van Leeuwen te water ge
raakt en verdronken. Oudere kinde
ren uit het gezin hebben waarschijn
lijk een hekje, dat de afscheiding
vormde tussen het ouderlijk huis en
het daarlangs stromende water, open
Montgomery kreeg erepenning van Nijmegen
parochianen daarvoor waren gegeven, j laten staan, waardoor het ongeval kon
In de kapel van de Arme Dienst- geschieden. Toen het kind werd ge-
maagden van Jezus Ohristus te Lut- vonden waren de levensgeesten reeds
terade werd hij op Zondagmorgen geweken,
getroffen door een hartaanval, toen
hij het Woord God's wilde verkon
digen. Zonder tot 'bew<ustzijn te zijn
gekomen overlëed hij drie dagen la
ter op de 11e Maart 1942. Op deze
dag blijven wij de herder van onze
parochie in dankbaarheid gedenken.
P. Hubertus van de H. Anna, Jan
Renier Keulers, tevoren prior van de
Carmel van Geleen, werd de opvol
ger in September 1939. Pastoor Hu
bertus Keulers werd „De herder in
oorlogstijd".
Van nature wars van twist en ge-
DE EEUWFEESTVIERING
Het Eeuwfeest van de Scheepjes
kerk wordt stemmig en innig gevierd'.
Op het feest van de H. Bernardus zal
de zeer eerw. pater Bertholdus, oud-
■kapelaan van de parochie, nu le assis
tent van de Provinciaal en rector van
St. Joseph te Smakt, onder het plech
tig Lof de parochianen met woorden
vol toewijding verblijden. De pries
terzonen van de parochie, die het
feest 'kunnen meemaken, de Z.E. heer
J. N. Venkley, rector in den Haag, de
Z.E. pater Generosus Mens OFM uit
Gouda en de zeer eerw. heren Ge
broeders J. de Jong, leraar aan het
priesterseminarie op Htageveld en Fr.
de Jong, kapelaan te Amsterdam, zul
len het plechtig Offer celebreren,
waaronder de hoogeerwaarde pater
Romaeus, Proviriciaal der Onge
schoeide Carmelieten, ons met zijn
'bekende en graag beluisterde vol
zinnen zal opvoeren tot dankbaar
heid. En die dankbaarheid zullen wij
uitzingen onder het bruisen van het
machtige orgelspel tijdens het plech
tig lof van dankzegging, dat wordt
gehoudefi door pater Romaeus, voor
de overvloed van genaden, ont
vangen in onze 100-jarige Scheepjes
kerk aan de Groenendijk.
Veldmaarschalk Bernard Montgomery, de in de tweede Wereldoorlog be
roemd geworden man van El Alamein is Vrijdag voor een bezoek aan
Nijmegen per Rijnboot aan de Lage Loswal aan de Waalhaven gearriveerd
en maakte vervolgens in gezelschap van burgemeester Ch. Hustinx een
rijtoer naar bet stadhuis van de stad, die op het ogenblik haar 1850-jarig
bestaan viert. Foto: in het stadhuis bood de burgemeester aan de beroemde
bezoeker de erepenning van de stad Nijmegen aan, waarvan deze foto een
beeld geeft.
In de West wordt gewerkt aan vorstelijke verblijven
lil October a.s. zal H.M. de Koningin een bezoek brengen aan de Nederlandse Antillen en Suriname. Op het
ogenblik wordt er op bet eilandje St. Maarten druk geboawd aan het „Little Bay"-hotel, waar H.M., voor zij
doorgaat naar Suriname, enkele dagen rnst zal nemen. De foto geeft een beeld van het in aanbouw zijnde
hotel. Het zal bestaan uit een hoofdgebouw, omgeven door enkele paviljoens.
