Ongelukje op Parijse boulevard oorzaak trucfilm
tó.diej„«
Even een bloemetje naar San Francisco
BOEKENNIEUWS
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
een inzage in zijn rijk vocabulair zou
krijgen.
Op een gegeven moment, juist
toen het camera-oog een paardetram
in de gaten kreeg, knapte er iets in
het apparaat en liep de zwengel
muurvast. Het mannetje greep eerst
in wanhoop naar zijn negentiende
eeuws bolhoedje en kroop toen ijlings
cnder de zwarte doek, die nu als een
lijkwade het stoffelijk overschot van
zijn camera bedekte. Hij had succes,
want even later kwam hij zegevie
rend onder de doek vandaan en
greep met hernieuwde ijver de zwen
gel. Het instrument maakte even een
geluid als een overbelaste koffiemo
len, maar begon toen weer rustig
het celluloid tot film te verwerken.
Dit feit was onopgemerkt voorbij
gegaan en niemand had ooit verder
van George Melies gehoord als het
mannetje thuis bij het ontwikkelen
van zijn film niet tot de ontdekking
was gekomen, dat de paardetram na
eerst over een paar meter celluloid
gekropen te zijn, opeens veranderde
in de lijkkoets, die juist langs kwam,
toen het apparaat weer op gang
kwam.
De trucfilm was zijn lange loop
baan door een toeval begonnen.
VERKEERD GEDOKTERD.
GEORGE MELIES had het spreek
woord twaalf ambachten en der
tien ongelukken tot in het ongeluks
getal toe in practijlc gebracht, toen
hij in contact kwam met Louis Lu-
mière. Deze liet hem een filmverto
ning bijwonen en Melies raakte zo in
vuur en vlam, dat hy onmiddellijk
•your.
UATS tk&SM-
a mornet
PLEASE
While The
CXAMGZS A *Kt
scoopje, waar hij de kijkkastfilms
van Edison of liever van Fxeese
Greene op het scherm projecteerde.
Dit verveelde hem echter al gauw en
hy was de koning te rijk, toen hij
van de Engelsman Paul een opname
apparaat kon overnemen. Met deze
camera maakte hij de eerste truc
opname ter wereld.
FILM EN MAKE-UP.
Afgelopen was het opeens
met de straatopnamen. Melies
bouwde een platform op een open
veldje en maakte er de eerste truc
films. Hij liet duivels verschijnen en
in zwaveldampen verdwijnen, goo
chelde met mensenhoofden en schoot
een filmraket naar een eerste kunst
maan. Vanzelfsprekend werden zijn
films kasmagneten van geweld en al
spoedig kon Melies het hogerop zoe
ken. Op dit niveau ontmoette hij de
beroemde zanger Paulos, die hem
voorstelde voor de camera enkele
liederen te zingen. Om te verhinde
ren dat hij niet tevergeefs zijn mond
open deed, zou tijdens de projectie
een gramofoonplaat van hem afge
draaid worden.
Melies zei ja, maar toen Paulos de
openlucht studio zag, waarin hij
moest optreden, zei hij neen. Hij was
nog nooit opgemaakt in het felle dag
licht getreden en weigerde boven
dien zijn gezicht te wassen. Melies
schold eerst als stond hij weer op de
boulevard, maar toen hij bemerkte,
dat dit niet het gewenste effect had,
sleepte hij zijn opname-apparaat een
schuur in en maakte bij lamplicht de
eerste echte studio-opnamen.
no SMOKING-
■F Pimct q
tt ASIWS itós
LADIES- s*
r •pities to jföurse/f.
U«JD .KADWfr
ANHöYS YOUR, a
tü icssiosr
DIAMANTEN FLONKERING VAN MUZE IN BLIKj
Een openlucht studio. Het geheel was draaibaar gemonteerd zodat men
de zon kon volgen.
In de bioscopen van rond de eeuwwisseling trof men dikwijls aanwijzingen
aan, die het ook nog wel in een tegenwoordige cinema zouden doen. Men
werd verzocht de hoed af te zetten, het roken te laten en niet hard op de
teksten te lezen, omdat het dames en buren hinderden.
„De Trek naar het Westen",
door A. B. Guthrie. Uitg.:
„Het Spectrum", Utrecht.
Wanneer we tegenwoordig aan
Amerika denken, verbinden we onze
gedachten tegelijkertijd met auto's,
televisie en koelkasten. De Ameri-
kaanse wijze van leven heeft niets
meer gemeen met het stoere leven
der pioniers, maar in zijn hart blijft
iedere echte Amerikaan zich aange
trokken voelen tot de voorvaderlijke
krachtmeting om het geweldige land
in bezit te nemen en in cultuur te
1 brenigen. Vandaar de grote belang-
rekening centraal kon geschieden.
Het hoofdkantoor van de Fleurop be
vindt zich in Zwitserland, in Zürich,
en tot op deze dag worden ibij de ver
rekeningen geen moeilijkheden on
dervonden.
Over de gehele wereld.
r\E VOLGENDE STAP was uitbrei-
*^ding van het inter-Europese naar
het inter-continentale bloemenver-
keer. Deze werd in 1947 gezet, met de
oprichting van de Interflora. Hieraan
verlenen 165 landen hun medewer
king, zodat vöor de verzending van
bloemen thans een gesloten keten
over de gehele wereld is getrokken.
De Fleurin is ook voor deze orga
nisatie de verrekeningseenheid. Het
hoofdkantoor van de Interflora be
vindt zich in (Detroit. Dit kantoor ver
werkt jaarlijks honderdiuizenden or
ders, van Honolulu tot Kaap de Goe
de Hoop. Wel een bewijs, dat de ge
dachte, die in eerste instantie tot op
richting van de Bloemenexpresse
leidde, uit een bijzonder inzicht was
geboren!
Alle aangesloten bloemenwinke
liers èijn kenbaar aan het embleem
met de Mercurius figuur op hun eta
lages. U bestelt daar gewoon de bloe
men en betaalt daar gewoon in Ne
derlands geld. Iedere aangesloten
bloemist beschikt over ruim 20.000
namen en adressen, verspreid over
de igehele wereld. De Hagenaar die
zijn verloofde in Dökkum bloemen
wil laten zenden, betaalt hiervoor
slechts 30 cent extra, tenzij hij tot
het laatste moment wacht, met het
opgeven van zijn bestelling, dan ko
men er telefoon of telegramkosten
bij. Voor orders naar het buitenland
wordt er een percentage van het te
besteden bedrag in rekening ge
bracht.
Maar, zult u zeggen, als hier in
Augustus volop rozen verkrijgbaar
zijn, hebben ze die dan ook in San
Francisco, Stockholm of elders? De
bloemist beschikt, zoals reeds ver
meld over een dik 'boekwerk met de
namen en adressen vain zijn collega'»
In d'it boekwerk vindt hij ook ver
meld welk planten of bloemen in
ieder land in een bepaalde maand
verkrijgbaar zijn.
Zo bemiddelt de Bloemenexpresse
Fleurop, Interflora op char
mante wijze in privé- en zakenleven
door op het juiste moment te zorgen
voor een bloemengroet en over de
gehele wereld spreken bloemen een
taal, die nooit misverstaan wordt.
stelling voor boeken als het hierbo
ven aangekondigde van A. Guthrie.
Ook voor Nederlandse lezers is dit,
wanneer hij zich door de eerste blad
zijden hebben heengebeten, een span
nend 'boek. De schrijver verstaat de
kunst zijn lezer in een huifkar met
ossen te zetten en hem mee te laten
hossen door wegen-loze vlakten, door
hitte en vermoeienis, door teleurstel
ling, moed houden en zegepraal. Zo
kan men, gemakkelijk in het zonnetje
luierend veel avonturen en veel ge
zwoeg meemaken om tenslotten ook
vaag de vreugde smaken het begeer
de einddoel: de staat Oregon in het
Verre Westen te bereiken. Alleen
voor volwassen lezers.
£ug,u&ere paardenmapaan paardentram
Journaalfilm bleef schijndood na
een mislukte begrafenisopname
Zijn vrouw, die onlangs tandeloos
haar overleden held herdacht, was
de eerste filmster, al stuurde hij haar
ook de eerste keer naar de maan.
TWIJFELACHTIGE EER.
Studio in de
buitenlucht
/"VP de dag dat de gebroeders
Lumière hun filmtoestel aan de
wilgen hingen, omdat er toch geen
droog brood mee te verdienen was,
stond op een van de Parijse boule
vards een man overgegeven aan de
zwengel van een instrument te
draaien, dat eerder op een buikor
geltje dan op een filmcamera leek.
Het scheen hem niet goed te gaan,
want hij zwaaide opgewonden met
de zwengelloze vuist en schreeuwde
sappige verwensingen naar jongens,
die oog in oog met het camera-oog
probeerden te komen. Jammer ge
noeg waren zijn films zwijgend, zo
dat het hooggeëerd publiek nimmer
een bod deed op de vinding. Lumière
weigerde beleefd en gaf Melies te
verstaan, dat hij zijn geld beter kon
gebruiken. Hij meende het goed met
de man en was er oprecht van over
tuigd, dat deze zich met het cellu
loid de das om zou doen. Zelf legde
hij weldra het gevaarlijke speelgoed
ter zijde om verder het leven door te
brengen als eerzaam doch roemloi s
medicus.
Melies had zich echter in het cel
luloid vastgebeten en zon op midde
len om het procédé van Lumière in
handen te krijgen. Zijn fantasierijke
geest had zich al jaren bezig gehou
den met het verlevendigen van het
ondermaanse bestaan en in de vin
ding van Lumière zag hij een voor
lopig hoogtepunt. Teleurgesteld door
de weigering van de medicus opende
hij in een Parijse straat een bio-
\/OOR DE AARDIGHEID kleurde
Melies enkele van zijn films met
de hand. Natuurlijk waren deze
kleuren niet levensecht, want Melies
was een fantast, die het kleurloos be
staan van de massa met zeer bonte
beelden trachtte op te vrolijken.
Heet van de naald maakte hij een
film over de geruchtmakende Drey-
fuss-affaire, waardoor Frankrijk ge
schokt werd. Melies was echter een
slecht zakenman en een gewillige
prooi voor oplichters. Een man ging
er tenslotte met zijn geld vandoor en
het ministerie van oorlog in 1914
met zijn studio. Zijn films werden als
waardevol celluloid verkocht en om
gesmolten. Slechts enkele van zijn
producten konden in filmmusea ge4
borgen worden.
Melies zelf verdween van het
toneel.
Eerst vijftien jaar later ontdek
te men hem weer als garen- en
bandverkoper op een van de Pa
rijse boulevards. Men sleepte
hem op een erepodium, spelde
hem een blikken onderscheiding
op zijn borst en schopte hem
weer terug naar waar hij van
daan kwam. In 1938 stierf de
uitvinder van de trucfilm in de
grootste armoede.
OP HELLEND VLAK.
DOBERT W. PAUL, de Engelsman,
die Melies aan het begin van zijn
carrière een camera verkocht had,
was inmiddels een filmfabriekje in
Londen begonnen. Hij trok cr met
zijn camera op uit en maakte min of
meer boeiende verslagen van society-
gebeurtenissen. Op de Derby te Ep
som huurde hij eens een rijtuig om
er boven op opnamen te maken.
Een goochelaar die niet met de
vooruitgang van de techniek op de
hoogte was, zag in de man met de
camera een concurrent, die onder zijn
duiven schoot. Samen met zijn tra
wanten rende hij op de wagen van
Paul toe en trachtte haar omver te
werpen. Het lukte niet, doch de po
litie moest er tenslotte aan te pas
komen om de film voor de eerste
maal van het hellend vlak te halen.
Navolging
LIET LAG DAN OOK VOOR DE
•'HAND, dat deze gedachte op de
duur in ruimere kring navolging vin
den moest. Wat in eigen land moge-
PAARD SLOEG OP HOL.
ENKELE DAGEN LATER was de
filmcamera aanwezig bij de be
grafenis van de grote Engelse staats
man Gladstone. Het apparaat stond
vlak bij Westminster Abbey en maak
te in de diepe stilte die een begra
fenis nu eenmaal omlijst, zo'n snor
kend geluid, dat het paard van de
prins van Wales schrok en op hol
sioeg. Het was slechts een ongeluk-
Sarah Bernard als koningin Elisabeth in een van de eerste speelfilms.
je, maar de publieke opinie was zo
geschokt dat filmcamera's voorlopig
cp de zwarte lijst gezet werden. De
film werd verbannen naar de film
studio's. De journaal-film was schijn
dood en de speelfilm begon een lang
durig leven in de wereld van de
schijn.
(Wordt vervolgd).
De eerste Engelse regisseurs wierpen zich al spoedig op de omvangrijke
boeken van Dickens en concentreerden de handeling in filmpjes van
ongeveer tien minuten lengte. Op de foto John Bunny als Samuel Pickwick
in de filmversie van de „Pickwick Papers".
WEG...
Wat er vanmorgen is gebeurd!
De hele straat stond paf
en iedereen kwam aan de deur:
op straat liep een giraf!
Wie denk je zat daar bovenop,
wie zat daar hoog en droog?
Dat was warempel Timmie Top;
hij wuifde en hij boog.
Wat zie ik, vroeg de schooljuffrouw,
Tsjonge, zei Tim zijn oom.
De melkboer riep: alsjemenou,
de bakker riep: ik droom!
En al zijn vriendjes op 't trottoir
stonden gewoon verstomd,
ze wilden wel iets zeggen, maar....
geen woord kwam uit hun mondi.
Denk ook eens aan wat of je ziet
op zo'n girafferit.
Hoe zoiets is, dat raad je niet
als je daar zelf niet zit.
Maar voor je Tim iets vragen kon
was de giraf, hop hop,
verdwenen met de Noorderzon
met Tim er bovenop.
Waarheen? Naar Afrika misschien,
naar 't bos van die giraf.
Of we Tim ooit nog zullen zien?
Dat wachten we maar af
MIES BOUHUYS.
J7EUWENLANG ZIJN BLOEMEN
de aangewezen geschenken ge
weest, waarmee men elkaar op ver
jaardagen en bij andere gelegenhe
den verraste. Maar eeuwenlang ook
hebben de bloemwinkeliers met de
handen in het haar gezeten, wanneer
zij een bestelling ontvingen, die naar
iemand buiten de plaats van vestiging
moest worden verzonden. Vooral op
warme zomerdagen stuitte men op
ernstige bezwaren; het stond n.l. bij
voorbaat vast, dat de bloemen ge
durende de lange reis zouden ver
leppen. Maar als een jongeman in
Maastricht er op stond dat zijn meisje
in Amsterdam op die-en-die datum
de bloemen moest hebben, zat er niets
anders op dan het maar te proberen.
En blijkbaar telde ons land veel van
die halsstarrige jongelieden, want in
de loop der tijd groeide het probleem
de bloemenhandelaren over de oren.
Totdat er, eerst in onze eeuw,
iemand qp een gelukkige gedachte
kwam. Hij redeneerde als volgt; als
de winkelier in Maastricht de 'bloe
men naar Amsterdam moet zenden,
'is het tien tegen één, dat zij onder
weg «bezwijken. Geeft hij de bestel
ling daarentegen aan een collega in
Amsterdam door, dan behoeven de
bloemen niets te lijden. Zijn redene
ring vond ingang bij de collega's. Er
rezen natuurlijk veel vragen, zoals
de verdeling van de winst, maar daar
kwam men spoedig uit.
Zo werd in 1921 de Bloemexpresse
opgericht, die geheel op deze ge
dachte was gegrondvest. Het was een
goede gedachte, die van het begin af
aan opgeld maakte, meer zelfs dan
de initiatiefnemers ooit hadden dur
ven hopen. Wie had bij voorbeeld ver
wacht, dat het aantal orders, dat de
Bloemenexpresse te verwerken kreeg,
ir 1954 tot ruim 240.000 stuks zou zijn
opgelopen? De gezamenlijke waarde
hiervan bedraagt 1,6 md'llioen.
lijk was, gold voor meer landen. In
1927 sloten de bloemistenorganisaties
in de Europese landen zich aaneen en
richtten de Fleuroip op, die op pre
cies dezelfde basis, als de Bloem
expresse opereerde. Alleen waren de
moeilijkheden hierbij in de aanvang
groter dan met de Nederlandse orga
nisatie het geval was geweest. Denk
maar eens aan de verrekening met
al die verschillende munteenheden,
die er in de landen van het Oude
Werelddeel 'bestaan. Al deze valuta's
hebben variërende koersen en het
was voor de 'bloemist, die een order
van laat ons zeggen twintig gulden
ontving, allesbehalve aantrekkelijk
om te constateren, dat hij maar acht
tien gulden in handen kreeg omdat
de koers van het pond sterling of de
Italiaanse lire weer eens was gekel
derd. Om dat te voorkomen, voerde
men voor het Europese bloemenver-
kieer een eigen munteenheid in, de
Fleurin, die aan de koers van de
Zwitserse franc, zijnde een zeer sta
biele munteenheid, werd vastgekop
peld. Zodoende konden noemens
waardige koersverschillen worden
omzeild en werd de onderlinge ver
rekening van de orders sterk vereen
voudigd. Men had hiervoor alleen 'n
bureau nodig, waar alle orders in af
schrift binnenkwamen, zodat de ver
