IJSBERG Wie puzzelt met ons mee ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1955 DE LEIDSE COURANT VIERDE BLAD PAGINA 1 Horizontaal: 1. Rom. munt, 3. zwaardvis; 5. term in het schaakspel; 8. maand van het jaar (afk.); 10. foei; 12. voegwoord; 13. iemand die gesto len goed verduistert; 14. opgezet, pof- ferig; 15: volksnaam voor de kauw; 16. morsdoekje; 18. metaalsoort; 19. meisjesnaam; 21. lengtemaat (afk.); 22. aangezicht; 25. gem. in Over.; 28. voorwerp ter verlichting; 32. voor naamwoord; 34. lidwoord; 35. beken de afkorting; 36. landbouwwerktuig; 37. boom; 39. soort onderwijs (afk.); 40. voor; 43. ik (Lat.); 46. meisjes naam; 48. huisdieren; 49. vlaktemaat; 51. sportterm; 53. schuurmiddel; 55. interessant; 56. rund; 58. stap; 59. Europeaan; 60. eikenschors; 62. ieder; 64. gemeente in N. Brab.; 66. boom; 67. muzieknoot; 68. water in N. Brab.; 70. en omstreken (afk.); 71. rund; 73. bijwoord; 74 sint (afk.); 77. groeven hebbende; 82. stad in Zwitserland; 84. wijnsoort; 87. uitroep; 88. meisjes naam; 89. onheilaanbrengende godin; 91. groente; 92. voedsel; 94. telwoord; 95. vertegenwoordiger; 96. mandje; 97. stapelmeter (afk.); 98. zangstem; 99. vaartuig; 100. gewicht; 101. afkor ting van Dona. Verticaal: 1. vaartuig, 2. klap, 4. vernieling; 5. hoofddeksel; 6. afwezig heid tijdens een misdaad; 7. voorzet sel; 9. rustbank; 10. boodschappen; 11. bergweide; 16. oude lengtemaat; 17. vis; 19. oude wijnmaat; 20. sus loco (afk.); 23. voegwoord; 24. gesloten; 25. draad van een spinneweb; 26. voorzetsel; 27. voorzetsel; 29. gem. in Gelderl.; 30. jongensnaam; 31. bij woord; 33. gem. in Gelderl. 34. mu zieknoot; 38. muzieknoot; 39. dof; 41. muiter; 42. stad aan de Moldau; 44. zeer stelling; 45. geestelijke; 47. vrucht; 48. ambacht; 49. berg; 50. zij tak Donau; 51. sneeuwschaats; 52. voorzetsel; 54. zwemvogel; 57. uit roep van pijn; 61. badplaats in Duits land; 63. dam langs een water; 64. zoogdier; 65. zeepwater; 66. voeg woord; 67. familielid; 69. notitieboek; 70. eer; 72. zoon van Noë; 73. in de adelstand verheffen; 75. meisjesnaam 76. afkorting van neon; 78. eerste vrouw; 79. teken der bisschoppelijke waardigheid; 80. katachtig roofdier; 81. dat is (afk. Lat.); 82. weerklin kend geluid; 83. afkorting van nik kel; 85. zie aldaar (afk.); 86. verdriet; 87. blauwe boerenkiel; 89. Turks be velhebber; 90. afgesloten bebouwd veld; 93. meisjesnaam. Oplossingen tot en met Donderdag aan het bureau van ons blad. Een si- garettenköker, sieraad en boek zijn' beschikbaar. De taart is gewonnen door Zr. W. A. Heysen, H. Geestihofje 11a bij de Doezastraat Leiden, het sieraad door mevr. Lascaris, Hoofdstraat 234 Sassenheim en het boek door mevr. v. d. Voorde, Jan van Houtkade 28, Leiden. OPLOSSING VORIGE WEEK. Horizontaal: 1. penitent, 7. pele rine; 14. Edens; 16. leger; 17. re; 19. ant; 20. ree; 22. gem. 23. te; 24. kop; 26. treurspel; 29. Don; 30. som; 32. Eli; 33. s.o.s.; 34. Pan; 36. leb; 38. knier; 40. ham; 42. af; 44. tijm; 46. een; 47. bijl; 48. o.a.; 49. Bach; 50. om; 51. do; 52. soms; 53. et; 54. ork.: 56. mep; 58. kat; 60. as; 61. ode; 62. Oeral: 64. fel; 66. Noë; 67. kok; 68. met; 70. Rijn; 72. weg; 73. klikspaan; 76. nol; 78. eg; 79. Bea; 80. ara; 81. Bep; 83. go; 84. terra; 86. lager; 88. pelikaan; 89. bekoring. Verticaal: 1. nerk. 2. Ne, 3. Ida, 4. tent; 5. entre; 6. N.S.; 8. el; 9. leges; 10. egel; 11. rem 12. Ir 13. Epen; 15. ter; 18. Eos; 20. ruïne; 21. Essen; 23. ton; 25. pol; 27. elk; 28. por; 29. dam; 31. methode; 34. palster; 35. kabel; 37. bij; 39. ieder; 40. hij; 41. cassa; 43. fat; 45. mok; 47. bok; 48. oma; 55. re; 56. Mekka; 57. pampa; 59. af; 61. oog; 62. ooi; 63. Lea; 65. lijn; 66. neg; 67. Klara; 69. tabak; 71. nog; 72. welp; 73. kerk; 74. srt; 75. nego 77. long; 79. bei; 82. per; 84. Tl; 85. Aa; 86. Ie; 87. r.i. AetherHanken ZONDAG HILVERSUM I, 402 M. 8.00 VARA. 12.00 AVRO. 17.00 VARA. 18.30 VPRO. 19.00 IKOR. 20.00—24.00 AVRO. VARA: 8.00 Nieuws. 8.18 Gevar. programma. 10.00 „Met en zonder om slag". 10.30 Gróm. 10.45 „Geestelijk leven", caus. 10.55 Belcanto. 11.35 „Een huwelijksaanziek", hoorspel. AVRO: 12.00 Sportspiegel en post- duivenberichten. 12.05 Lichte muziek. 12.35 „Even afrekenen, Heren!" 12.45 Pianospel. 13.00 Nieuws. 13.05 Mede delingen of gram. 13.10 Voor de mil. 14.00 Boekbespreking. 14.20 Kamer orkest en solist. 15.15 Filmmuz. 15.40 Voordracht. 15.55 Dansmu-z. 16.30 Sportrevue. VARA: 17.00 Volkslied jes. 17.30 Voor de kinderen. 17.50 Sportjournaal. 18.15 Nieuws. VPRO: 16.30 Korte Ned. Herv. Kerkdienst. IKOR: 19.00 Voor de kinderen. 19.30 „De grote wegwijzer", caus* AVRO: 20.00 Nieuws. 20.05 Act. 20.15 Lichte muz. 20.45 „De wonderlijke avon turen van Jonker Quint", hoorspel. 21.30 „Lucia di Lammermoor", opera (le acte). 22.15 Voordracht. 22.30 Gram. 23.00 Nieuws. 23.15 Gram. 23.25 24.00 Gram. HILVERSUM II, 298 M. 8.00 KRO. 9.30 NCIRV. 12.15 KRO. 17.00 IKOR. 19.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO. KRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. *8.25 Hoogmis. NCRV: 9.30 Nieuws en wa terstanden. 9.45 Gram. 10.00 Chr. Geref. kerkdienst. 11.30 Gram. 12.00 Kamerkoor. KRO: 12.15 Gram. 12.20 Apologie. 12.40 Gram. 12.55 Zonne wijzer. 13.00 Nieuws en kath. nieuws. 13.10 Lunchconcert. 13.40 Boekbespr.- 13.55 Brabants orkest. 15.20 „De Vlie gende Hollander", caus. 15.30 Gram. 16.10 „Katholiek 'Thuisfront Overal!" 16.15 Sportrep. 16.30 Vespers. IKOR: 17.00 Pauzedienst. 17.30 Contact met Z.W. Australië. 18.00 Zangdienst. 18.45 „De Kerk luistert naar Uw vragen", caus. NCRV: 19.00 Kerkelijk nieuws. 19.05 Boekbespreking. 19.15 Gram. 19.30 „Waarheid en verbeelding rond om het Nieuwe Testament", caus. KRO: 19.45 Nieuws. 20.00 Gram. 20.40 Act. 20.55 Gram. 21.00 Symphonie- orkest en solist. 21.45 „Land- en de Indus.", klankbeeld. 22.25 Gram. 22.40 „Het Getuigenis over Christus", caus. Hierna: Avondgebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gram. MAANDAG. TELEVISIEPROGRAMMA. N.T.S.: 20.30—22.00 Voetbalwedstr. Engelandde Rest van Europa. HILVERSUM I. 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20—24.00 VARA. VARA: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.30 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.25 Vacantiekalender. 8.30 Gram. 9.00 Gym vooor de vrouw. 9.10 Voor de jeugd. 9.25 Gram. (9.35 9.40 Waterstanden). VPRO: 10.00 „Voor de oude dag", caus. 10.05 Mor genwijding. VARA: 10.20 Gram. 10.30 Voor de zieken. 11.15 Gram. 11.40 Voor de jeugd. 12.00 Accordeonork. en solist. 12.30 Land- en tuinbouw- meded. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de Middenstand. 13.20 Orgel spel. 13.45 Gram. 14.00 Voor de vrouw. 14.15 Holland Festival 1955: Strijklcwart. 14.50 Gram. 15.45 Licht progr. 16.45 Grain. 17.40 Lichte muz. 18.00 Nws. en comm. 18.20 Gram. 18.40 Act. 18.50 Instr. kwart, en so list. 19.10 Voor de jeugd. 19.45 „Ne derlandse export combination", le zing. 20.00 Nws. 20.05 Metropole Ork. 20.45 „La belle Hélène", operette. 22.45 „Wat doen jullie nou eigen lijk", interviews; 23.00 Nws. en S. O.S.-ber. 23.15 Hammond-orgelspel. 23.3524.00 Gram. HILVERSUM II. 298 M. 7.00—24.00 NCRV. NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.30 Gram. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gram 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Lichte muz. 10.05 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram. 11.15 Radio wedstrijd. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.53 Gram en act. 13.00 Nws. 13.15 Amus. muz. 13.50 Gram. 14.05 Voor de jeugd. 14.30 Gram. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Lichte muz. 15.40 Gram. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Strijksextet. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Strijktrio. 17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuitz.: Rijksdelen Overzee: Mevr. B. van Arkel-Eger en Ds. H. van Arkel: „Langs bos en strand aan de Geel vinkbaai". 18.00 Chr. Koor en piano. 18.20 Radio Philh.ork. en soliste. 19.00 Nws. en "weerber. 19.10 Orgel- conc. 19.30 „Volk en Staat", caus. 19.45 Harprecital. 20.00 Radiokrant. 20.20 Meisjeskoor. 20.45 „Als het avond wordt", hoorsp. 21.35 Piano recital. 22.00 „Tien jaar geleden ca pituleerde Japan", klankbeeld 22.30 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15—24.00 „Ri- goletto", opera (3e acte) (gr.). DINSDAG ETLE VISIEPRO GR AMM A AVRO: 20.00 Gram. 20.15 Act. en weerbericht. 20.40 „Balans". 21.00 22.20 Am. detective-film. HILVERSUM I 402 m. 7.00 AVRO; 7.50 VPRO; 8.00—24.00 AVRO. AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7,15 Gym. 7.30 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Idem. 9.30 Voor de huk vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Mo: genwijding. 10.00 Gram. 10.50 Voc- de kleuters. 11.00 R.V.U.: „Bejaarden zorg" door Mr. J. A. Meyer, eerst lezing. 11.30 Pianorecital. 12.00 Mn sette-ork. 12.30 Land- en tuinb. me ded. 12.35 Gram. 13.00 Nieuws. 13.1 Meded. en gram. 13.25 Metropole orl 13.55 Koersen. 14.00 Omr. ork. 15.1 Voor de huisvrouw. 15.15 Orgelcon; 15.45 Gram. 16.30 Voor de jeugd. 17.1 „De dierenwereld en wij", caus. 17.3 Lichte muz. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano spel. 18.30 R.V.U.: Prof. R. Broekman „Het faillissement van de weten schap". 19.00 Gram. 19.05 Gram. 19.1 Jazzmuz. 19.35 Mil. ork. 20.00 Nieuw: 20.05 Act. 20.15 Finale National i Rheuma-actie. 21.05 „Vacantie", hoor spel. 21.30 Hammondorgelspel. 21.4 Disco-caus. 22.30 Gram. 23.00 Nieuw; 23.15 Gram. 23.25—24.00 Idem. HILVERSUM H 298 m. 7.00—24.00 KRO. KRO: 7.00 Nieuws 7.10 Gram. 7.4! Morgengebed en liturgische kal. 8.0 Nieuws en weerber. 8.15 Gram. 9.0 Voor de vrouw. 9.40 „Lichtbaken' caus. 10.00 Voor de kleuters. 10.1 Gram. 11.00 Voor de vrouw 1-1.3 Strijkork. 11.50 „Als de ziele luistert' caus. 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.3 Land- en tuinb. meded. 12.33 Gram 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws et Kath. nws. 13.20 Dansmuziek. 13.4! Gram. 14.00 Franse muz. 14.30 Gram 15.00 Gram. of „Voor de jeugd". 15.3! „Ben je zestig?" 16.00 Voor de zieker. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd 17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuitz Rijksdelen Over zee: Claude Belloni Een halve eeuw missie in Zuid Gui nea". 18.00 Gram. 18.20 Sportpraatje 18.30 Promenade ork. 18.00 Nieuws 19.10 Lichte muz. 19.30 Avondgebei en liturg, kal. 19.45 Gram. 20.40 Act 20.55 Gram. 21.00 „Uit het Boek dei Boeken". 21.15 Finale Nationale Rheu ma-Actie. 2-2.05 Omroep orkest. 23.0! Nieuws. 23.15 Zang pn piano. 23.35- 24.00 Gram. OP DE QP DE UITGESTREKTE VLAK TEN van IJsland, waar de zon nooit zo hard kan schijnen, dat alle sneeuw wegsmelt, leefde in een klein vissersplaatsje aan de grote IJszee een klein jongetje, dat Kriki heette. Kriki zag zijn vader maar heel weinig, want iedere lente, als de stor men minder werden en de zon lan ger aan de hemel bl-eef staan,, -kwam een grote boot, die zijn vader en alle mannen van het dorp meenam naar zee, waar zij walvissen vingen. Pas als de dagen korter werden en de zee ruw klotste door de felle stor men, kwam het schip weer in d-e ha ven en zag Kriki zijn vader weer. De kapitein van de boot was een dikke vriend van Kriki. Toen hij nog een 'heel klein jongetje was, had de •kapitein eens gezien, hoe Kriki de zware zak met kleren van zijn vader droeg en hij had tegen zijn vader -gezegd, dat hij een flinke zoon had, die al zo goed kon werken. Toen de boot in de herfst weer thuis kwam had de kapitein een prachtig ge-olied touw voor Kriki (meegebracht, dat. zo -lang was, dat je er mee op de hoge rots kon klau teren, die aan het begin van de haven 6tond. Feitelijk was het geen ech te haven, want er waren geen vaarlichten en daar had de kapitein al dikwijls over gemopperd, want als de boot 's nachts bij het plaatsje 'kwam, m-oest de kapitein altijd tot de volgende ochtend wachten om binnen te -kunnen komen, daar -hij in het don-ker niet kon zien, hoe hij varen moest. Iedere keer als de boot kwam, ging Kriki een praatje met de kapitein maken en iedere herfst als de boot v/eer terugkwam, bracht de kapi- teit voor Kriki een cadeautje mee. Daardoor was Kri-ki de leider van de grote clulb geworden, diie de jongens van het eiland gevormd hadden, en met al de fijne dingen, die de kapi tein meebracht, kond-en ze d-e mooi ste spelletjes spelen De laatste keer, dat de kapitein ge weest was, had hij een prachtig mes meegebracht; eerst had Kriki niet precies gezien, wat het was, want de -kapitein hield een gewoon plankje in zijn hand, maar toen de kapitein op een knopje drukte, schoot er een prachtig mes te voorschijn, dat zo sterk was, dat je er -grote takken mee van bomen kon snijden. De zomer was weer voor bij gegaan en de herfst be gon dat jaar erg vroeg. De vrouwen in het kleine vissers plaatsje liepen met 'bezorgde gezich ten rond, want alls de grote winter storm op zou steken, voordat de boot binnengekomen was, zou het kunnen gebeuren, dat de mannen niet voor de lente terug zouden komen. Want vele jaren geleden -had eens een boot -geprobeerd om tij-dens de zware winterstorm binnen te ko men, maar zij was tegen de grote ijs berg aan het begin van de haven te (pletter gesla-gen en alle opvarenden waren toen in het ijskoude water verdronken. Sindsdien voer d-e boot nooit meer tijdens storm de haven binnen. Nu was bet typisch, m-aar 's nachts was de storm nooit zo fel a-ls overdag en dus zou de boot ook 's winters wel binnen kunnen -komen, wanneer de haven maar lichten gehad had om de boot de weg te wijzen. r\E STORMEN WERDEN HEVIGER en heviger en toen de boot in de buurt van h-et haventje kwam, schudde da -kapitein bezorgd zijn hoofdi „Het spijt me wel, mannen", zei hij tot de vissers, „m-aar we kunnen de haven niet binnenvaren. De storm is veel te erg en 's nachts als d-e storm minder zwaar is, hebben we geen licht, dat ons d-e weg kan wijzen. We zullen m-oeten doorvaren, totdat we aan een haven komen, die wel ver licht is, zodat we da-ar 5s nachts naar -binnen kunnen varen". D-e vissers vonden het natuurlijk niets prettig en toen de nacht daal de, hingen zij allemaal over de rai ling heen en keken naar hun plaats je, d-a-t ze niet voor de lente zouden weerzien; zij dachten aan hun vrou wen en kind-eren, die tevergeefs op hen zouden wachten en velen begon nen te mopperen. Toen het helean-aa-l donker was, ging oo-k de storm liggen en de zee werd kalm. De mannen durfden de kapitein niet vragen om toch maar te proberen de haven binnen te varen, want zij wisten allen, wat jaren geleden ge beurd was met het schip, dat gepoogd had 's nachts de haven binnen te va ren. 'T'ERWIJL DE KAPITEIN op het punt stond om verder te varen, zagen de mannen plotseling een -klein lichtje op de ijsberg voor de haven opflikkeren, dat steeds groter en -groter werd, totdat de gehele om trek duidelijk zichtbaar werd. ,Er is licht in de haven, er is licht licht in de haven", schreeuwden de vissers opgewonden, „we kunnen binnenvaren". De kapitein kon zijn ogen niet ge l-oven, m-aar toen wend-de hij onmid dellijk -het roer èn -het schip kwam een half uurtje later veili-g de haven binnen. Aan het strand stonden juichende •mensen, die de vissers verwelkom den, maar de kapitein sprong onmid dellijk van boord en vroeg, hoe het licht op de ijsberg gekomen was. Niemand wist er een antwoord op en daarom rende de -kapitein naar de berg en begon deze te 'beklimmen. Toen hij -boven kwam, zag hij daar de gehele jongensctuib van het dorp druk in de weer; met gezichten vol roet renden de jongens heen en weer en boven allen uit, kon de kapitein de stem van Kriki horen, die de jon gens aanvuurde om nog meer tak ken op het vuur te gooien, zodat de vlammen niet zouden doven. Naderhand bij Kriki thuds met een warme kop koffie, hoorde de kapi tein van Kr-iki's moeder het hele ver ba-al. T^OEN DE STORM OPSTAK en de boot nog niet binnen was, had Kriki aan zijn moeder gevraagd, waarom de boot dan niet 's nachts binnen kon komen, als het niet zo erg waa-ide. Kri-ki's moeder had -hem toen uit gelegd, dat de kapitein niet kon va ren, als hij niet de ingang van de kleine haven zag en de volgende dag was Kriki nergens te vinden. Ook de andere jongens uit het dorp waren verdwenen en met etenstijd kwamen ze haastig binnen en ver dwenen weer zonder een woord te zeggen. Eerst na een paar dagen hadden de vrouwen ontd-ekt, wat de jongens uitvoerden, maar nog begrepen ze er niets van. Kriki had van zijn tou-w een soort lift gemaakt en met enkele andere jongens trok hij zware ladingen zee wier en takkenbossen, die de ol-u'b aan bond, na-ar boven op de ijsben Toen ze dlit enkel-e dagen gedaai hadden, was er boven op de ijs! een geweldige berg dor hout en dr-oogd zeewier gekomen en toet wiaren d-e meeste jongens weer woon naar huis gekomen om hui moeder te helpen bij het hakken v< hout en het schoonmaken van vis. Alleen bleven er altijd twee jon gens boven op de ijsberg achter; de zen hieldien de wacht bij een klei koolsvuurtje, dat daar brandde keken de gehele dag en de geh nacht over de grote zee uit naar vissersboot. /"\P DE AVOND, toen de boot vooi d-e h-aven kwam, had Kriki zei d-e wacht; toen hij de boot als een -kl-ein stipje in de storm zag, v naar het dorp gerend en een kwar tier naderhand, was de gehele clut langs het sterke touw naar bow gekl om-men. „We m-oeten wachten, totdat he donker is en de storm is gaan lig gen", zei Kri-ki, „want nu kan boot toch niet binnenkomen." Na een uurtje, toen de zon verdwe nen was en de zee een donker vlak geworden was, h-adden de jongen een prachtige brandstapel opgericht Met het kolenvuurtje, dat al dagen lang op de rots brandend was gehou den, had Kriki de stapel zeewier dorre takken aangestoken en juist op het moment, dat de kapitein d-er wilde varen, was de eerste vlam opgeschoten. Binnen h-et kwartier brandde sta-pel als een fakkel en verspreidde zoveel licht, d-a-t d-e boot makkelijk binnen kon komen. jyiET GROTE OGEN HAD de kapi- tein naar het verhaal geluisterd en toen wilde hij Kriki zien. Deze lag al lang in bed. m-aar zijn moe der maakte hem wakker en hij kreeg een kopje koffie, terwijl de kapitein vertelde, da-t hij een grote verrassing voor Kriki pan boord ha-d. En toen Kriki de volgende dag kwam om de klerenza-k van zii-n va- d-er te halen, moest hii in de hu! van de kapitein komen. Daar haalde de kaoitein een klein doosje te voor- seh'in. „Ik dacht eerst, dat je nog een beetie te k-lein voor dit cad°au was", zei d-e kapitein, „maar gisteravond heb ie laten zien, dat je al een man bent." Met bevende 'vinders maakte Kriki h-et oakje open en daar vond hij een kompas. Eemt wist hij niet goed. wat hii e- mee doen moest, m-^-ar de kanitein legde hem uit. d?-t hii met een kom pas altijd de we* kon vinden, waar hii zich ook bevond. Ademloos luisterde Kriki toe en de volgende dag namen alle jongens van het dorpje boterhammen mee om samen met Kriki een grote speur tocht te ma-ken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 12