Tjoc En Lai stelt vredespact voor
het Oosten voor
„Bleriot" vloog
heen en weer
Is Israëlisch toestel door
jagers neergeschoten?
De Russen uit
Oostenrijk
De Paus naar
zomerverblijf
Moeder krijgt
zoon terug
In 107 uur om
de wereld
Marokkaanse brandweer
commandant doodgeknuppeld
De communistische filmdienst is tevreden
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1955
46ste JAARGANG
No. 13564
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEJN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50
Koele ontvangst in Amerikaanse kringen
„Vreedzame" bevrijding van Formosa
Premier Tsjoe En-Lai van communistisch China heeft aan de vooravond
van de rechtstreekse besprekingen met de Verenigde Staten in Genève een
groots veiligheidsverdrag voorgesteld, waaraan zouden moeten deelnemen
communistisch China, de Verenigde Staten en andere Aziatische staten en
landen van de Pacific.
Premier Tsjoe, die enige tijd geleden een uitsluitend Aziatisch non-
«gressieverdrag had voorgesteld, deed zijn suggestie Zaterdagmiddag tijdens
een regeringsverklaring over de buitenlandse politiek voor het nationale
volkscongres in Peking. Hij verklaarde dat China zal trachten verdere be
sprekingen voor een dergelijk veiligheidsverdrag voor te bereiden, als de
vertegenwoordigers van de Verenigde Staten en communistisch China van
daag in Genève bijeen komen voor hun eerste directe besprekingen, die in
de eerste plaats zullen gaan over de staatsburgers die zich nog op elkanders
territoir bevinden.
GEEN ZWAKTE, ZEGT TSJOE.
Tsjoe liet hier onmiddellijk de
waarschuwing op volgen, dat als men
China's houding wil uitleggen als
zwakte of meent dat druk of bedrei
gingen enige uitwerking zullen heb
ben op China, spoedig zal blijken, dat
deze berekeningen in het geheel niet
zullen opgaan.
Hij zeide dat het Chinese volk
hoopt dat de landen in Azië en in
bet gebied van de Pacific, de Ver
enigde Staten inbegrepen, een ver
drag voor collectieve veiligheid zul
len tekenen, ter vervanging van de
militaire blokken die thans in dit deel
van de wereld tegenover elkaar
staan.
Sprekende over Formosa zei Tsjoe
dat zijn regering bereid is om met
plaatselijke autoriteiten van het door
de nationalisten bezette eiland te
spreken over him „vreedzame bevrij
ding". Hij zeide dat het duidelijk
moet zijn dat diat dan besprekingen
De Canadese vlieger Jean de la
Bruyère is er Zondagochtend in ge
slaagd met een nagemaakte Bleriot-
eendekker uit het jaar 1909 zonder
tussenlanding in beide richtingen het
«anaal over te steken.
De la Bruyère steeg om half acht
te Calais op en zette zijn vliegtuig
je om tien minuten over half negen
op het vliegveld Calais-Marck aan
de grond. Omstreeks half negen
vloog het vliegtuigje boven het kas
teel van Dover en de plaats waar
Bleriot in 1909 landde na de eerste
vlucht over het Kanaal.
De Canadese piloot keerde onmid-
delijk terug naar de Franse kust. Hij
werd op beide delen van de vlucht
vergezeld door een ander vliegtuig.
Donderdag stak, zoals gemeld, de
Fransè vlieger Jean Salis in een
soortgelijk toestel het Kanaal over,
echter slechts in één richting.
Bleriot zelf deed er 37 minuten
over over het Kanaal in één richting
over te steken.
zullen zijn tussen de centrale rege
ring in Peking en plaatselijke autori
teiten. Het Chinese volk keert zich
tegen elke oplossing in de zin van
„twee China's", aldus Tsjoe. Hij
achtte de kans op een „bevrijding"
van Formosa zeer toegenomen, mits
de Verenigde Staten zioh niet mengen
dn China's aangelegenheden.
Over de conferentie die vandaag in
Genève begint, zei Tsjoe dat
kwestie van de gevangen Amerika
nen in China en van de Chinese stu
denten in Amerika „gemakkelijk kan
worden geregeld".
„PROPAGANDA", ZEGT MEN IN
AMERIKA.
In de Verenigde Staten zijn de ver
klaring van Tsjoe over China's bui
tenlandse politiek en zijn voorstel
voor een veiligheidsverdrag in Azië
en de Pacific, koel ontvangen.
Men zag in de suggestie van
Tsjoe een propaganda-manoeuvre
•met het oog op de besprekingen, die
vandaag in Genève worden geopend.
Men zag er ook een aanval in op
Amerika's veiligheidsverdragen
het Verre Oosten, die voornamelijk
zijn aangegaan om de Aziatische
partners in deze verdragen te bevei
ligen voor aanvallen van de commu
nisten. Bovendien werd er op gewe
zen, dat de Verenigde Staten commu
nistisch China niet hebben erkend
en met dat regiem dus moeilijk een
veiligheidsverdrag kunnen sluiten.
Conclusie van
commissie
De leider van de Israëlische com
missie, die Zaterdag in Bulgarije een
onderzoek heeft ingesteld op
plaats waar de Constellation van de
burgerluchtvaartmaatschappij El Al
is neergestort, verklaarde Zondag na
terugkomst in Athene, dat er geen
twijfel aan kan bestaan dat het vlieg
tuig is neergeschoten met vuurwa
penen van klein kaliber „waarschijn
lijk gebruikt door jachtvliegtuigen".
Ook een correspondent van een
Israëlisch dagblad vernam in Kula
op de grens van Bulgarije en Grie
kenland van een Britse waarnemer
in Sofia, die de Israëlische commis
sie van onderzoek had vergezeld, dat
't vliegtuig werd neergeschoten door
jagers en niet door luchtdoelgeschut.
De leider van de Israëlische com
missie, Joel Palgi, verklaarde dat de
verkoolde resten van de Constellation
over een grote oppervlakte verspreid
lagen. Hij voegde hieraan toe dat alle
sporen van de passagiers reeds door
de Bulgaren uit het wrak van het
vliegtuig waren verwijderd.
Palgi verklaarde dat de ontvangst
door de Bulgaren uitermate koel was
geweest. Gedurende het onderzoek
van zes uren was de Israëlische com
missie slechts eenmaal een glas wa
ter aangeboden. Hij deelde mee in
Bulgarije een portefeuille met 1800
dollar te zijn kwijtgeraakt. Een lid
van de commissie verklaarde: „Als
wij ons onderzoek hebben beëindigd
en rapport hebben uitgebracht, zal
de wereld geschokt zijn".
Naar de correspondent van het Is
raëlische dagblad vernam werd de
Constellation aangevallen door Migs
en ontplofte het vliegtuig daarna in
de lucht.
De Amerikaanse regering heeft in
tussen van Bulgarije volledige scha
devergoeding geëist voor de nagela
ten betrekkingen van de twaalf bij.
de vliegramp om het leven gekomen
Amerikanen. Ook werd geëist dat
Bulgarije alle noodzakelijk stappen
zal doen om een herhaling van een
dergelijk incident te voorkomen en
de verantwoordelijke personen te
straffen. Amerika verzocht de maat
regelen te mogen vernemen, die de
Bulgaarse regering denkt te nemen.
De Franse regering heeft in een
nota aan Bulgarije haar afschuw uit
gesproken over het neerschieten van
het Israëlische toestel en dit gelijk
gesteld aan een oorlogsdaad. In het
toestel bevonden zich enkele Fransen.
De Sow jet-minister van defensie,
maarschalk Zjoekof, heeft Zaterdag
in een dagorder de Russische troepen
uit Oostenrijk teruggeroepen en dank
gezegd voor de diensten welke zij
daar hebben verricht. De terugtrek
king moet ingevolge het Oostenrijkse
9taatverdrag tegen een October zijn
voltooid.
In de dagorder werd ook gezegd,
dat de totale sterkte van de Sowjet-
strijdkrachten met het aantal terug
te trekken militairen zal worden ver
minderd.
J.aiaëC andeuzae&t uCieytuiyuvtaft met ueldkifkei
Z.H. de Paus heeft Zaterdag het
Vaticaan verlaten om zich naar zijn
zomerverblijf te Gastel Gandolfo, 25
km. ten Zuiden van Rome, te bege
ven, waar hij naar men verwacht, tot
eind November zal blijven.
De reis van de 65-jarige Duitse
moeder naar Genève is niet vergeefs
gebleken. Zij had zich zoals inder
tijd gemeld naar Genève begeven
met een smeekschrift aan premier
Boelganin om de vrijlating van haar
in 1945 krijgsgevangen genomen
zoon.
Zij had enige dagen voor de wo
ning van de premier vertoefd in de
hoop, dat zij hem de brief zou kun
nen overhandigen. Op het moment,
dat zij verwijderd zou worden was
er een Sowjet-Russische function-
naris gekomen, die haar beloofd had
de brief aan de premier te overhan
digen.
Thans heeft zij een antwoord van
de consul der Sowjet-Unie in Zwit
serland gekregen met de mededeling,
dat haar inmiddels 49-jarige zoon
eerlang in vrijheid gesteld en gere
patrieerd zal wófden.
De 21-jarige Amerikaanse Susan
Bryan is Zaterdag te San Francisco
teruggekeerd, nadat zij in de record
tijd van 107 uur en twintig minuten
via gewone luchtlijnen om de we
reld was gevlogen.
Het vorige record stond op naam
van Jean Marie Audiibert, die in 1952
voor een wereldreis van Parijs tót
Parijs 115 uur en'twintig minuten
nodig had.
De nieuwe recordhoudster maakte
de reis via New York, Parijs, Rome,
Beiroet, Bagdad, Karasji,, Calcutta,
Bangkok, Saigon en Manilla.
Ook een andere inwoner van San
Francisco, Andrew Lerios, verbeter
de het record van A/udibert, maar
deed er langer over dan Susan
Bryan. Lerios, die de wereldreis in
omgekeerde richting heeft onderno
men, kwam vier uur en vier minuten
na Susan Bryan aan.
Sevenum ging schuil onder bloemen
In het Limburgse plaatsje Sevenum zijn Zaterdag, Zondag en vandaag de
jaarlijkse oogstfeesten gevierd, waarvoor, als altijd, veel belangstelling
bestaat. De foto geeft een beeld van de Zondag o.m. gehouden Oogstfeest
optocht; een zomers getooide praalwagen trekt voorbij.
Rumoerig Marrakesj
Zaterdag en Zondag hebben in Ma
rokko weer ongeregeldheden plaats
gehad, die aan twintig mensen het
leven hebben gekost. Vooral te Mar
rakesj, tot voor kort dank zij het
krachtig bewind van de pasja, een
bolwerk van orde en rust, is de toe
stand weer ernstig geweest; er zijn
vijftien doden gevallen.
Eerst liet het zich aanzien, dat het
feest van Aid El Kebir, de feestdag,
waarop een schaap wordt gedood,
dat als offerande aan de sultan of
diens plaatsvervanger wordt aange
boden, nogal rustig zou verlopen,
doch tegen de avond trokken groe
pen jonge Marokkanen, onder wie
zich ook veel vrouwen bevonden,
door de stad. Zij voerden, zoals ge
bruikelijk, portretten van de vroege
re sultan met zich mee en Marok
kaanse vlaggen. Hier en daar staken
Vele argeloze verenigingen liepen erin
De commissie van onderzoek, die uit Israël is gekomen om de omstandigheden van het neerschieten van het
passagiersvliegtuig te bestuderen, heeft nog geen toestemming gekregen om Bulgarije te betreden en moest
zich zich voorlopig tevreden stellen met een veldkijker, om daarmee de wrakstukken van het neergeschoten
vliegtuig aan een onderzoek te onderwerpen. Acht en vijftig mensen lieten het leven, toen door Bulgaarse
luchtdoelartillerie een passagiersvliegtuig, van Londen op weg naar Tel-Aviv, werd neergeschoten. I)e foto
toont de Israëlische commissie, die op een Griekse grenspost door een veldkijker naar de wrakstukken van
het Israëlische toestel kijken.
De Waarheid-filmdienst, een com
munistische mantelorganisatie in Ne
derland, heeft volgens gegevens van
de communisten zelf in 1950 131.000
bezoekers gekregen bij zijn propagan
da voorstelling, 352.000 in 1954 er
200.000 in het eerste halfjaar 1955.
De voorstellingen zijn niet alleen
voor partij-bijeenkomsten gegeven,
maar ook voor personeelsverenigingen
en sporadisch voor bijeenkomsten in
parochiehuizen in het Zuiden van het
land. Hoewel cijfers niet aan de waar
heid getoetst kunnen worden, staat
wel vast, dat deze film-activiteit in
vele plaatsen van Nederland wordt
ontplooid.
In de afgelopen jaren zijn 70 speel
films, tientallen documentairen en
honderden voorfilms over het gehele
land vertoond. Hot geld, dal met deze
bijeenkomsten wordt verzameld
dient ter versterking van de partij
kas.
De communisten zijn zeer in hun
schik. Voor de komende winter staan
3 nieuwe speelfilms op het program
ma, n.l. een Russische: Het lied van
Siberië, een Tsjechische: De slag in
de wolvenkloof, en een Poolse film.
Deze zelfde dienst tracht de com
munistische banden nog meer te be
mantelen en verschijnt in oen „neu
traal" kleed voor het niet-communis-
HAARLEMMERS WENDEN ZICH
TOT KONINGIN.
Het comité „actie veilig verkeer
Schoterweg. en Rijksstraatweg" in
Haarlem-Noord heeft zich met een
telegram tot koningin Juliana ge
wend namens zeventigduizend inwo
ners van dit stadsdeel, waarin ge
vraagd wordt aandacht te willen
schenken aan „de groeiende angst,
ongerustheid en verontwaardiging
onder de bevolking van Haarlem-
Noord, als gevolg van het uitblijven
van doeltreffende maatregelen tot
haar beveiliging". De tot dusver
door het comité ondernomen stappen
bij de betrokken overheidsinstantie
zijn helaas vruchteloos gebleven, al
dus het telegram. Gevraagd wordt
aan de noodtoestand een einde te
maken.
tische publiek onder de benaming
„Radio Werkend Nederland-film
dienst", een enkele keer wordt de
naam „Nieuwe Nederlandse Filmliga"
gebruikt, vooral als de voorstelling
uitgaat van de zogenaamde „Vriend
schapsvereniging Nederland—USSR"
en de voorstelling gegeven wordt in
een plaats, waar nog geen afdeling
bestaat van Nederland-USSR.
De Radio Werkend Nederland-film-
dienst maakt vooral propaganda on
der niet-communistische organisaties.
De laatste tijd worden folders rond
gezonden, waarin populair-weten-
schappelijke of natuur-films werd
aangeboden, terwijl men voor sport
verenigingen sportfilms, een lucht
vaart-film (aangeboden aandeL.S.K.-
zweefvliegclub), verzetsfilms, henge
laarsfilms enz. ter beschikking heeft.
Deze filmdienst voert thans onder
de Engelse naam „Radio Working
Netherlands" een uitgebreide reclame
door middel van vouwblaadjes en
advertenties, waarin complete pro
gramma's voor de huiskamer en voor
grote zalen worden aangeboden. De
aangeboden films behandelen onder
werpen, welke ogenschijnlijk niets
met politiek te maken hebben.
De grens met politieke propaganda
is op deze wijze wel zeer vervaagd.
Bovendien ontvangen niet-communis-
tische toeschouwers na enige tijd uit
nodiging voor andere avondjes, waar
de propaganda duidelijker tot uiting
komt.
De Waarheid-filmdienst en „Radio
Werkend Nederland-filmdienst", wor
den geleid door de bekende commu
nist Max van den Berg, terwijl het
adres van beide filmdiensten is: Kei
zersgracht 324, Amsterdam, het ge
bouw „Felix Meritis", het hoofdkwar
tier van de C.P.N.
VULKAANUITBARSTING IN CHILI
De politie meldt, dat 34 personen
worden vermist na een hevige uit
barsting van de vulkaan Nilahue, on
geveer 900 km. ten Zuiden van San
tiago in Chili.
De uitbarsting neemt af, maar alle
verbindingen n.et het gebied, waar
200 personen van de buitenwereld
zijn afgesloten, zijn verbroken.
zij winkels en huizen in brand en
toen de brandweer kwam werd die
met stenen bekogeld.
Zo hevig was de strijd, dat de
brandweerlieden zich in hun auto's
in veiligheid) moesten brengen. De
troepen van het vreemdelingenle
gioen en de politie konden de toe
stand slechts met moeite meester
worden. Men heeft trouwens de in
druk, dat zij te gering in aantal zijn,
om overal met succes het hoofd te
kunnen bieden aan de ongeregeld
heden die de aanhangers van de ex-
sultan steeds weer veroorzaken.
Ook gisterochtend zijn zij weer ac
tief geweest, niet alleen in Marra
kesj, doch ook in Moulay Idris, de
heilige stad van Marokko. Daar heb
ben twaalf jonge Fransen het hoofd
moeten bieden aan zeshonderd woe
dende en tierende Marokkanen. Het
is hun gelukt, zich er door te slaan,
zij het ten koste van enige doden.
Toen de brandweer van het nabijge
legen Meknes arriveerde keerden de
demonstranten zich tegen haar. Zij
hebben de commandant, de luitenant
Dupont, letterlijk afgemaakt met
stenen en stokslagen.
\Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te 10
uur).
WEINIG BEWOLKING.
Droog weer met over het al
gemeen weinig bewolking en on
geveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Zwakke tot matige
wind tussen Noord en Oost.
3 Aug. zon op 5.05, onder 20.30,
maan op 19.59, onder 4.45.
20.30 volle maan.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hëdenmor-
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
onbewolkt
31 C.
OSLO
onbewolkt
30
KOPENHAGEN
licht bew.
25
AMSTERDAM
zwaar bew.
18
LONDEN
onbewolkt
27
LUXEMBURG
zwaar bew.
16
PARIJS
nevel
23
BORDEAUX
zwaar bew.
25
GRENOBLE
licht bew.
22
NICE
half bewolkt
26
GENEVE
half bewolkt
23
ZüRICH
geheel bew.
20
LOCARNO
geheel bew.
22
BERLIJN
onbewolkt
24
FRANKFORT
nevel
21
MüNCHEN
nevel
19
WENEN
zwaar bew.
22
INNSBRUCK
zwaar bew.
24
ROME
half bewolkt
31
AJACCIO
half bewolkt
27
MALLORCA
licht bew.
31
Korreltje
Wie er alleen aan denkt zijn maag
te voeden, laat zijn hoofd hongeren.
Chinees spreekwoord.