Toestand Nw+~Guinea niet verontrustend Chefa rine 4 Matktcentwm in VayeCvCuctU 122 Premiebouwwoninqen in Zuid-West Leiden Regen verleende sfeer aan Piet Paaltjensherdenking WOENSDAG 8 JUNI 1955 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 2 Min. Kernkamp in Eerste Kamer: Het gouvernement van Nieuw- Guinea is waakzaam ten aanzien van mogelijke infiltraties. Het heeft de situatie volkomen in de hand en waar dat nodig is wordt ingegrepen. Deze verklaring legde de minister van Overzeese Rijksdelen, prof. Kern kamp, gistermiddag af in de Eerste Kamer, waar de behandeling van de begroting van Nieuw-Guinea voor 1953 en 1954 wordt voortgezet. De minister wilde niet uitvoerig ingaan op persberichten over „wijd vertakte infiltraties" van Indonesië, „want," zo zeide hij, „er is de rege ring iets aan gelegen, dat de andere partij niet nauwkeurig op de hoogte wordt gebracht van wat wij weten van haar subversieve acties". In het algemeen, aldus de minis ter, zullen Indonesische bemannings leden van KPM-schepen en andere Indonesiërs, hand- en spandiensten aan deze acties kunnen verlenen, zo wel direct als potentieel. Tegen di recte acties wordt militair opgetre den, tegen potentiële acties past een voortdurende waakzaamheid. Behal ve de openlijke, reeds gepubliceerde infiltraties en andere acties zijn op het ogenblik geen infiltraties bekend. Minister Kernkamp kon geen an dere inlichtingen geven over de ge heime stukken, die de Kon. Land macht in een verlaten kampement heeft laten liggen. Dit behoort in de eerste plaats tot de competentie van de minister van oorlog en er wordt op het ogenblik een ernstig onder zoek naar ingesteld. Minister Kernkamp merkte op, dat de economische ontwikkeling van dit rijksdeel een taak is van het gehele volk en niet van de regering alleen. De Nederlandse ondernemer legt ech ter een grote mate van voor zichtigheid aan de dag, hetgeen de minister wel kon begrijpen, omdat ondernemingskapitaal de weg van de minste risico moet bewandelen, maar wat hij daarom niet minder betreur de. Regering en gouvernement zijn ge porteerd voor invoering van het Nederlands als voertaal op de scho len en als algemene omgangstaal, maar de situatie is nu eenmaal zo, dat honderden leerkrachten het Ne derlands niet machtig zijn. Dit maakt de verwezenlijking bijzonder moei lijk. Noch overheid, noch zending en missie zien kans het op de begroting toegestane aantal Nederlandse onder wijzers te werven, ondanks het feit, dat de voorwaarden voor uitzending niet ongunstig zijn. De oplossing wordt gezocht door TOL AAN LIBERALISATIE. De gevolgen, die de Nederlandse conservenindustrie reeds enige tijd ondervindt van de liberalisatie van de tomatenhandel, zal zich de komende maanden naar wordt verwacht in versterkte maten toespitsen en de verliezen, die geleden zullen worden, zullen voornamelijk de kwekers gaan drukken. Wanneer de voortekenen niet bedriegen, zullen de kohiende maanden ruim 15 millioen kilogram tomaten doorgedraaid moeten wor den omdat er voor hen geen afzetge bied is. Sinds de liberalisatie van de han del in tomaten en tomatenproducten is de Nederlandse markt overstroomd met goedkope Italiaanse tomaten- puré; door klimatologische oorzaken is de kweek van tomaten in Italië onvergelijkbaar voordeliger, dan in ons land. Wanneer de afzetgebieden van Ne derland de tomatenoogsten, die daar momenteel rijpen, zullen binnenha len, zal Nederland voor een zeer groot gedeelte slechts in het binnen land afnemers vinden. Hoewel de to- matenconsumptie binnenlands nog opgevoerd kan worden, moet het on mogelijk geacht worden, dat de bin nenlandse markt de gehele Neder landse oogst zal kunnen opnemen. Daar de conservenindustrie ge noodzaakt zal zijn de Italiaanse to maten te importeren, teneinde tegen de Italiaanse tomatenconserven te kunnen concurreren, zullen de Ne derlandse tomatenkwekers hun groot ste afnemers verliezen. Het gevolg van al deze omstandig heden zal zijn, dat een zeer groot gedeelte van de Nederlandse toma- tewoogst deze zomer op de mestvaalt terecht zal komen. Naar wij vernemen, wordt ver wacht, dat de conserveninvoer van Italiaanse tomatenpuré in de naaste toekomst met invoerrechten zullen worden belast, zodat de binnenlandse industrie enigszins zal worden be schermd. de Nederlandse onderwijzers op de gunstigste plaatsen in te zetten. Daardoor is het nu mogelijk 4000 Papoea-kinderen onderwijs in het Nederlands te geven, doch dit is nog maar 16 percent van het totale aantal leerlingen. De begrotingen werden, evenals de bewindsregeling Nieuw-Guinea en de tariefwet Nieuw-Guinea, zonder hoofdelijke stemming aangenomen. 4-voudige combinatie, een wetenschappelijk succes! Een belangrijke ontdekking op geneeskun dig gebied is „synergismus". Hiermede wordt bedoeld de wederzijdse versterking van de werking van verschillende genees middelen. Dc vier middelen verenigd in Chefarine „4"-elk afzonderlijk al beroemd werken tezamen nóg beter. Ze helpen ook dan, wanneer andere middelen (alen en doen werkelijk wonderen TEGEN PUNEN EN GRIEP - 20 TABLETTEN 85 Een gedeelte van het marktcentrum op het Pieterskerkhof, dat heden avond voor het publiek geopend zal zijn. Onder de tentendaken kan men zich te goed doen aan het druivennat waarmee Odysseus reeds zijn cycloop in slaap suste, terwijl men zich in de buitenlucht aan de danskunst te bui ten kan gaan. (Foto Leidse Courant). CAFéHOUDER VOELT ZICH BELEDIGD. Mr. C. F. M. van Koppers heeft na mens de caféhouder K. W. K. uit Haarlem, die begin Maart meende een belangrijk bedrag in de Belgi sche voetbalpool L' Europe Parimu- tuel te hebben gewonnen, bij de of ficier van justitie te Haarlem aan gifte gedaan van smaad c.q. beledi ging tegen de leider en de hoofd agent in Nederland van deze voet balpool. Zij, de heren L. V. t? Antwerpen en C. N. te Rotterdam, hebben vol gens de café houder hem er van be ticht, dat hij zou hebben geknoeid ter verkrijging van een prijs in de voetbalpool. De officier van justitie is verzocht een strafvervolging tegen hen in te stellen. Bezwarende stukken^ weggenomen Het gerechtshof te Amsterdam heeft gistermorgen de 35-jarige kan toorbediende H. S. en de 50-jarige oud-cultuurchef G. L., beiden uit Hillegom, conform het vonnis van de Haarlemse rechtbank, veroordeeld tot gevangenisstraffen van repectieve- lijk 2 jaar met aftrek en 1 jaar en 8 maanden met aftrek, wegens dief stalen heling met het oogmerk van chantage van administratieve be scheiden bij een bloembollenbedrijf waar zij werkzaam zijn geweest Verdachte S. had ter zitting ver klaard, dat hij de voor de directeur van het bedrijf uiterst bezwarende stukken er waren in de boekhou ding van het bedrijf onregelmatig heden met deviezen gebeurd had weggenomen. „Uit wraaik over de onheuse manier waarop hij was be handeld". De stukken had hij aan zijn medeverdachte gegeven. Na de diefstal waren er diverse be sprekingen tussen de verdachten ep de directeur E. A. geweest, waarbij volgens getuigen de verdach ten bedragen van 7.500 en 50.000 gul den hadden verlangd voor het te ruggeven van de bescheiden. DALENDE KOFFIEPRIJZEN Als graadmeter voor de koffieprij zen geldt nog steeds de prijs van Santos IV op de beurs van New York. In deze grafiek komt de sterke prijsstijging van het begin van 1954 duidelijk tot uiting. In Juli van hetzelfde jaar zakte de prijs aanzienlijk, terwijl van Novem ber 1954 tot Februari 1955 de prijs daling zich heeft voortgezet. Na April is een derde prijsdaling ingezet waardoor de maand Mei la ger lag dan de voorgaande twee jaar ooit het geval was. In de maand Maart 1955 zijn 11 boerderij-branden voorgekomen, waarbij de boerderijen totaal werden vernield of zwaar beschadigd. Eén van deze branden kwam voor in Groningen, één in Friesland, drie in Overijssel, één Gelderland, één in Utrecht, één in Noord Holland, één in Zuid Holland, één in Noord Bra bant en één in Limburg. De directe schade door deze bran den aangericht wordt geraamd op f315.290.—. Vier van deze branden werden ver oorzaakt door een defecte schoor steen, één door kortsluiting, één door uitstralende hitte van een fou tief geconstrueerde kunstmoeder, ter wijl in vijf gevallen de oorzaak on bekend bleef. Bij deze branden zijn 21 stuks rundvee, 54 varkens en 84 stuks pluimvee ongekomen. Bijna 90 millioen auto's op de aardbol Op de wereld rijden op het ogen blik naar schatting bijna 90 millioen automobielen rond. Dit kan men af leiden uit een berekening van de .American Automobile" die op grond van vrij exacte gegevens over de gehele wereld, behoudens een schatting van de Sowjet Unie, tot de conclusie kwam, dat in 1954 ruim 87 millioen auto's, vrachtauto's en au tobussen in gebruik waren. Bij een jaarproductie van 11 mil lioen voertuigen per jaar kan de f" millioenste dus niet ver meer af zijn. Het wereldautomobielpark in 1954 omvatte plus minus 65 millioen per sonenauto's. Daarnaast stormen nog ongeveer 10.5 millioen motorfietsen (geen bromfietsen) langs de wegen terwijl voorts 7 millioen landbouw- tractoren in gebruik zijn. Militaire voertuigen zijn in deze berekening niet opgenomen. In de Ver. Staten en Canada rij den omstreeks 10 millioen vracht wagens tegen West-Europa 4 mil lioen. Achter het ijzeren gordijn zou den ongeveer 2.5 millioen vrachtwa gens rijden, ruim 1 millioen in Azië, een half millioen in Afrika en een millioen in Zuid-Amerika. Ondanks de wereldoorlog is het gebruik van automobielen in de laatste 15 jaar verdubbeld. Van de jaarproductie worden twee van de drie wagens voor vervangingsdoel einden gebruikt. In de avondzitting van de Leidse raad werd nog agendapunten behandeld, die ook weer enige tijd in beslag namen. De heer Huurman vroeg naar aanleiding van het voor stel tot de bouw van 122 premie- bouwwoningen in Zuid-West waarom de gemeente deze bouw niet in han den van particulieren legt. Bij de stukken ontbraken voorts gegevens over de grondprijs te ontvangen pre mie en exploitatie-opzet. Tenslotte vroeg hij naar begin- en einddatum van de bouw van deze woningen. Ook de heer Van Dijk was van me ning dat de stukken te summier wa ren en dat de gemeente weinig moei te heeft gedaan de particuliere on dernemer te interesseren. Hij be greep niet, wat de gemeente voor een bedoeling had met dit plan en vroeg zich af of de gemeente mis schien moeilijkheden had met het bouwvolume. Ook de heer Drijber (V.V.D.) liet zich in die geest uit. Wethouder Jongeleen: Zijn de he ren vergeten, dat bij de behandeling van de begroting alle fracties op de bouw van middenstandswoningen hebben aangedrongen? Hij releveerde vervolgens het ontstaan van dit plan. Het college is helemaal niet van plan huisbaas te spelen. Het is echter moeilijk een belegger te vinden, dat heeft de torenflat bewezen. Mocht geen beleger komen, dan is het col lege bereid de exploitatie in handen van een woningbouwvereniging te leggen. Hoofdzaak is, dat er plannen moe ten zijn in Den Haag. Hoe eerder hoe beter; des te sneller komt men aan de afwikkeling toe. Het is thans zo, dat nu nog bouwplannen van December j.l. in Den Haag berusten. De heer Huurman stelde bij repliek dat hij weigerde medewerking te le veren aan het verlenen van 1.2 mil lioen gulden als bij de stukken een exploitatierekening ontbreekt. De heer Van Dijk (K.V.P.) wees er op, dat hij al jaren gepleit heeft voor het inschakelen van de particu liere sector. Heeft de particulier ech ter geen belangstelling voor de Leid se woningbouw, dan zal Leiden het zelf moeten doen. De heer Van Weizen (C.P.N.) acht te het risico voor de gemeente niet zo groot. Wethouder Jongeleen betoogde vervolgens dat hij nog géén particu lier ontmoet had, die belangstelling had voor de belegging in een exploi tatie van de hoogbouw. Het voorstel werd vervolgens zonder hoofdelijke stemming aangenomen. De heer Huurman stemde tegen de twee voornaamste onderdelen van 't voor stel. Reserve. De heren Stolp (Prot. Chr.), Kort- mann (K.V.P.), Drijber (V.V.D.) en Zundermann toonden zich tevreden met het voorstel over te gaan tot de vorming van een bestemmingsreserve voor het uitvoeren van kapitaalswer- ken. Zij verbonden hieraan ieder eni ge financieel-technische vragen. In diens antwoord deelde wethou der Van der Kwaak mede, dat een investeringslijst zeker 100 millioen zal bedragen. Daarom is het goed, dat voor de vier met name genoemde ob jecten (nieuwe schouwburg, vee markt, bad- en zweminrichting en recreatiecentrum in Kikkerpolder) een reserve wordt gevormd. Ook al om het onrendabele gedeelte in vee markt en schouwburg op te vangen. De heer Kortman (KVP) meende, dat de kostprijs van het water mo gelijk hoger zou worden, indien aan de Leidse Duinwater Maatschappij het bedrag van ruim zeshonderddui zend gulden (welke als belasting was gereserveerd) zou onttrokken wor den aan de maatschappij. Indien zij grote bedragen zou moeten investe ren, zou zij dit weer duurder van de gemeente moeten terugontvangen. De heer Knol en met hem de voorzitter stelden vast, dat de gemeente recht had op dit bedrag. De heer Stolp (Prot. Chr.) wilde graag de raad de gelegenheid niet ontnemen deze reserve ook voor an dere werken te gebruiken. Belasting vermakelijkheden. De heer De Hosson (KVP) bracht dank voor de gewijzigde verordening op de heffing en invordering van de belasting op vermakelijkheden. Eer der al hebben wij een samenvatting van deze wijziging gegeven. De 12.000 gulden voor een schets ontwerp Veemarkthal werden be schikbaar gesteld, nadat de heer Schüller (P. v. d. A.) had vastgesteld, dat de raad nog niets weet van de mogelijkheden voor deze hal. Hij meende, dat de raad ingelicht moet worden. Wethouder Jongeleen: de architect zal er rekening mee moeten houden, dat de hal ook geschikt moet zijn voor diverse evenementen. De ideeën van B. en W. in deze zijn de raad toch voldoende bekend. De heer Schüller (P .v. d. A.) hoe komt het dat dit werk in handen van een particuliere architect worden ge legd en niet in handen van de dienst gemeentewerken. Wethouder Jongeleen vond het spij tig dat dit werk, niet aan gemeente werken gegeven kon worden. De dienst is echter door vele werken overbelast. Niet te véél reglementen. De heer Kortmann (K.V.P.) waar schuwde tegen de suggestie op deze plaats verkeerslichten of een agent te plaatsen. Al te veel reglementen zijn schadelijk. De ervaring leert, dat verkeersmoeilijkheden veel eleganter en doeltreffender door het individu worden opgelost. Wethouder Jongeleen was dank baar voor de woorden van lof aan het adres vani het college. De stations overkapping heeft blijkens het raadsstuk de aandacht van het col lege. De voetganger blijkt zich dik wijls van de kotste weg te bedienen om de Rijnsburgerweg te bereiken. Dat is niet de bedoeling: voetgangers behoren voor het gebouw van de Kamer van Koophandel rechtsaf te slaan en vervolgens de gang van het verkeer rond het verkeersplein te volgen. Een agent echter kan niet vaststellen, wat de geheime bedoe lingen van een voetganger kunnen zijn. Studie ambtenaren. De heer Sommeling vroeg naar aanleiding van het voorstel om tege moet te komen in de studiekosten van het gemeentepersoneel of de leeftijdgrens van 35 jaar niet zou kunnen vervallen. De heer Kortmann (K.V.P.) vroeg v/at er gebeurt als een student niet voor een eventueel examen slaagt. Wethouder Menken zei, dat de op leiding op het halen van een diplo ma is gericht. Als het diploma niet verkregen wordt, zal nog overleg moeten worden gepleegd of de toe lage niet moet worden ingehouden; De bedoeling van dit besluit is de stimulans voor de jongeren tot ver dere studie. Maar ook aan de amb tenaren boven de 35 jaar worden gaarne kansen gegeven. Schouwburg uitgesteld. Het voorstel inzake de bouw van een nieuwe schouwburg werd na een voorstel van orde door de heer Woudstra tot een extra-avondzitting op 16 Juni a.s. uitgesteld. De middagzitting was tegen zes uur afgelopen. De avondzitting sloot de voorzitter om tien minuten over elf. 's Middags heeft de raad zich nog enige tijd in een geheime zitting te ruggetrokken. GEM. AANKONDIGING. PARTIëLE UITBREIDINGSPLAN „LEIDEN-ZUIDWEST". De Burgemeester van Leiden brengt ter Apenbare kennis, dat met ingang van 10 Juni a.s. gedurende veertien dagen ter gemeentesecretarie, afde ling Openbare Werken (Stadhuis kamer 111), ter inzage zal liggen een door de Gemeenteraad in zijn verga dering van 6 Juni 1955 vastgesteld plan tot herziening van het partiële uitbreidingsplan „Leiden-Zuidwest" van 26 Januari 1948, met betrekking tot gronden, gelegen ten zuidoosten van de Haagweg, ten westen van de Zoeterwoudseweg, ten noorden van de Voorschoterweg en ten oosten van de Korte Vliet, met bijbehorende bebouwingsvoorschriften, een en an der met intrekking, van enkele nader aangegeven gedeelten van het uit-r breidingsplan der gemeente van 6 November 1933, sedert gewijzigd. Leiden, 7 Juni 1955. De Burgemeester voornoemd, F. H. VAN KINSCHOT. MGR. DR. JAN OLAF SMIT NAAR LEIDEN. Mgr. dr. J. Olaf Smit berichtte uit Vaticaanstad aan de geestelijk advi seur van de Vriendenkring bereid te zijn eind Augustus of begin Septem ber in Leiden bij gelegenheid van de voorgenomen huldigingsavond van de Heilige Pius X de herdenkings rede uit te spreken. IN MEMORIAM: FRANCISCUS XAVERIUS KERSTENS. Maandagavond omstreeks half elf overleed na een langdurig doch ge duldig gedragen lyden, ^in het St. Elisabethziekenhuis alhier, de door velen gekende en gewaardeerde so ciale werker, de heer Franciscus Xaverius Kerstens. Van hem kan naar waarheid getuigd worden dat hij voor de Katholieke beweging ge werkt heeft zolang het dag was. Op de allereerste plaats was hij als penningmeester van de Nederlandse Katholieke Grafische Bond, afd. Lei den, een der actiefste leden van het bestuur. Voor déze bond heeft hij een staat van dienst verworven die moei lijk te peilen is. Zijn werken daar voor werden destijds door het hoofd bestuur geëerd met de aanbieding van een tableau van verdiensten. Een zeldzame onderscheiding. Behalve deze omvangrijke functie, was hij tevens voorzitter van de plaatselijke afdeling van Herwonnen Levenskracht; had hij zitting in de bestuursraad van de plaatselijke KAB," was hij propagandist voor de KVP; ijverde hij voor de uitzending en de vacantiebezigheden van de schoolgaande jeugd; had hij zitting in de Districts Leerlingencommissie voor de opleiding van leerlingen in de grafische bedrijven, van welker examencommissie hij tevens deel uitmaakte. Al deze instanties verliezen in hem een kracht, die maar moeilijk te ver vangen zal zijn. God schenke hem voor zijn ijveren voor Kerk en Maatschappij, de. eeuwige rust. Ov. EINDEXAMENS GYMNASIUM LEIDEN. Van de groepen A II en A III van de eindexamen-candidaten van het Gymnasium slaagden de dames: C. W. J. Jongsma te Leiden en C. C. Schade van Westrum te Noordwijk aan Zee en de heren: E. A. van Cas- pel te Oegstgeest en J. D. Noest te Leiden en K. Y. Bouma te Noord- wijk aan Zee, 1 candidaat werd af gewezen, met een candidaat van deze groep wordt het examen voortgezet. Van groep A I slaagden nog mej. K. Slagmolen te Katwijk aan Zee en de hger J. L. L. Kruyt te Leiden. Van groep B I is geslaagd de heer P. C. P. Hagemeijer te Leiden. Met 1 candidaat van groep B I wordt het examen voortgezet. Scheepsberichten ALBIREO p. 7 St. Paulsrock n. Rot terdam. BENNEKOM 7 te R'dam. CAL- TEX UTRECHT 7 v. R'dam n. Sidon. CRADLE OF LIBERTY p. 7 Perim n. Mena al Ahmadi. ESSO DEN HAAG 8 te Rastanura. ETREMA 8 te Punt a Cardon. GROOTEKERK 7 nm v. Aden n. Pt Said. LEKHAVEN 7 v. Bahiablanca n Santos. MAAS 7 v. Alexandrie n. Bey routh. MAASHAVEN 7 v. Las Palmas n. Rio de Janeiro. MEERKERK 7 nm v. East Londen 8 te Pt Elizabeth. OOT- MARSUM p. 7 nm Keywest n. Houston FRlNS CASIMIR 7 te R'dam. PRINS FREDERIK WILLEM p. 7 Scillys n. Mon treal. PRINS WILLEM II 7 v. Montreal n. Toronto. RIJNLAND 7 v. St. Vincent n. Montevideo. SALAWATI 8 te Abid jan. SARANGAN n. 6-7 v. Trinidad n. Kaapstad. SIBAJAK 9 Fremantle verw. SLOTERDIJK 8 te Tj Priok. STAD AMSTERDAM 7 v. Pt Elizabeth 8 te East London. STAD DORDRECHT 8 te Paler mo. TEUCER 7 v. Swansea n. Pt Said. UTRECHT 7 nm te Suez: WATERMAN 7 nm te Le havre. WILLEM RUYS p. 7 Malta n. Pt Said. Gistermiddag vond op de Hogewoerd I uitstekend bij het herdenken van de de onthulling plaats van een gevel-1 schrijver van „Snikken- en Grim- steen in het pand hoek Koenesteeg, I lachjes" past. Mr. H. F. W. Jeltes, waar Piet Paaltjes in zijn studenten-1 reünist van het L.S.C. en initiatief- tijd gewoond heeft. Een druilerige I nemer tot de Haverschmidt-herden- regen verleende aan deze plechtig- king stelde de steen, waarop slechts heid de melancholieke sfeer, die zo 1de naam van de schrijver en enkele jaartallen voorkomen, aan de regen bloot. Na de plechtigheid werd het glas geheven en zorgde slechts de regen ervoor dat er ten aanzien van de vrolijkheid wat water in de wijn werd gedaan. Onze foto geeft het laatste moment treffend weer.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 2