SUOMI, HET LAND DER MOEDIGEN
r
60.000 MIEREN EN
30.000 EILANDEN
DE KUNST VAN HET WONEN IN HELSINKI
uracJfc.A,
HET RENDIER IN HET HOGE NOORDEN
ZATERDAG 28 MEI 1955
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD PAGINA 1
Toen de Finnen in 1952 de Olympische spelen moesten ophouwen, nauwe
lijks hersteld van de wonden, die twee oorlogen geslagen hadden, met een
schuld als herstelbetaling aan Rusland van 300 millioen gouden vooroorlogse
dollars, kenden zij één woord, waarin zij al hun veerkracht, moed en door
tastendheid tot uitdrukking brachten: sisu. Het woord is moeilijk te verta
len; het dichtst wordt het misschien benaderd door een woord, dat in ons
taalgebruik passende munt is geworden, n.l. spirit.
„Spirit" heeft de Fin in hoge mate. Toen voor de eerste maal de aangrij
pende Olympic tune", gecomponeerd door een Fins onderwijzer, het ver
nieuwde stadion, dat voor de Olympische spelen van 1940 was gebouwd,
verklonken was, hadden de taaie inwoners van Suomi het klaargespeeld,
de deerlijk gehavende stad te herbouwen, de haven een hypermodern
aanzicht te geven, een Olympisch dorp te bouwen, een enorme sporthal,
een veldorome, een voetbalstadion, en wat allemaal meer voor de massale
kermis, die de olympiade wordt genoemd, nodig is.
DOOR OORLOG VERZWAKT.
De Finnen wilden de wereld tonen,
waartoe zij in staat waren. Het was
een krachttoer, die de prestaties van
de gespierde gewichtsheffers in de
Messuhalli vele malen te boven ging.
Zij zijn geslaagd en hebben de warme
bewondering van de gehele wereld
geoogst.
Zo is de aard van dit zwijgzame,
wat verlegen, blond'e volk. De Fin
nen hebben met het organiseren van
deze spelen de gouden medaille ver
diend, die zij met de sportevenemen
ten zélf niet in de wacht konden sle
pen. Voor grote prestaties in de sport-
Kenmerkend voor Finland is het
labyrint van grote en kleine eilanden,
omspoeld door de meren. Naaldbomen
groeien op de eilanden. Ook de kust
strook is met eilanden bezaaid.
arena was de jeugd door de oorlogen
(in 1939 al begonnen) te veel ver
zwakt. Met de oude sportroem, die in
gedachten herleeft bij het noemen
van hamen als: Paavo Nurmi, J.
Myyra en Tapio Rautavaard, was het
gedaan.
85.000 Jonge mensen waren gesneu
veld; 50.000 jonge mannen waren
blijvend invalide. Er is geen land in
geheel de wereld, dat haar verhou
ding zó veel weduwen telt. Het be
hoeft u dan Ook niet te verwonderen
in Helsinki vrouwen als tramestuur-
der en -conducteur, als kellner, post
bode en herenkapper te zien optre
den.
Tóch hulp aan Nederland.
De legerleiding moest inr de voort
durende oorlogen putten uit reserves,
die al gauw uitgeput bleken. De dood-
Een foto van een heuvel bij Pun-
kaharju in het Zuid Westen van Fin
land.
Het meisje op de voorgrond is ge
kleed in de kleurige nationale dracht,
die alleen nog op het platteland wordt
aangetroffen.
De rijkdom van Finland ligt voor
namelijk in zijn wouden, het „groen
goud". De voornaamste bron van in
komen voor de nog geen 4 millioen
inwoners is de industrie, (papier)
Hierna komen de landbouw en de bos
bouw. Bij de overblijvende bronnen
van inkomsten neemt de handel een
belangrijke plaats in.
vermoeide strijders konden, slechts
met hoge drankrantsoenen op de been
worden gehouden. Geen wonder dat
de krachten van dit prachtige volk
werden ondermijnd.
De tuberculose maakte in en na de
oorlog veel slachtoffers. Als wij aan
de rampen van Finland denken, zien
we steeds een prent van Dürer voor
ogen, waar de oorlog over het land
gaat, begeleidt door de dood', de pest
en de honger.
Maar Finland heeft zich opgericht.
Het land heeft zijn herstelbetaling
aan Rusland tot de laatste cent ver
effend, het was één van de weinige
landen, dat de schuld aan Amerika
terugbetaalde. En het was waarlijk
ontroerend na de watersnoodramp,
'die ons land in Februari 1953 trof,
Finland te horen noemen als de gulle
geven van vele honderdduizenden
gulden.
Historie.
Finland heeft een rijke historie, die
onder meer voortleeft in talloze oude
volksliederen en balladen zoals de
Kalevala, het nationaal volkslied.
De Zweden brachten het Christen
dom naar Finland in de 12e eeuw.
Finland werd toen een deel van Zwe
den en bleef dit eeuwen-lang. In die
tijd ontstond de tweetaligheid met het
gevolg, dat een-tiende deel van de
Finnen slechts Zweeds spreekt en
verstaat en de officiële aankondigin
gen in twee talen zijn gesteld. Na
de reformatie werd Finland een Lu
thers land. De Finse taal herleefde,
werd zelfs een hooglijk literaire taal.
Het is deze taal, waarvan de wereld
beroemde schrijver Mika Waltari zich
bediende, bij het schrijven van zijn
machtige werken en verhalen, zoals
Sinuhe, de Egyptenaar, dat ook in het
Nederlands vertaald is.
Rusland, de octopus.
In deze tijd werd het fundament ge
legd voor de democratisch-sociale
structuur, welke tot in onze dagen
gehandhaafd bleef.
Rusland treedt binnen in de ge
schiedenis van het land in de vorige
eeuw. Sindsdien heeft deze mogend
heid als een dreigende octopus naast
het land van de duizend meren gele
gen. Steeds weer trachtte Rusland
met één van zijn slingerarmen het te
knevelen, vele malen hebben de Fin
nen met succes him Suomi aan de
wurgende greep weten te ontworste
len.
I De geschiedenis van de laatste oor-
1 logen ligt ons nog vers in het geheu-
In Helsinki vindt u ook de kunst zijn ingericht naar de eisen van dc I de achtergrond is het z.g. kasteel voor
van het wonen geillustreerd. De stad tijd. Op de foto ziet een park in de de kinderen dat onder meer onder
is ruim en hoog gebouwd, de flats Finse hoofdstad. Het hoge gebouw op dak geeft aan de weeskinderen.
gen. Zo ook de naam van maarschalk
Mannerheim. die bij zijn gevallen sol
daten op het grote oorlogskerkhof in
Helsinki begraven ligt.
Sinds Finland onafhankelijk is, is
het een republiek. De president
(thans J. K. Paasikivi) wordt voor
zes jaar gekozen; hij wordt bijgestaan
door een parlement, dat bestaat uit
200 volksvertegenwoordigers en dat
zetelt in het monumentale parle-
mentshuis van grauw graniet aan
de Mannerheim intië in Helsinki
(Zweeds: Helsingfors). Finland was
het eerste land in Europa, dat passief
en actief kiesrecht voor de vrouw
instelde. (1906).
Het land.
Suomi zoals de Finnen hun land
noemen, verschijnt voor ons geestes
oog als het land van de meren en
eilanden. Als met spreekt van „het
land) van de duizend meren" doet men
het landschap tientallen malen tekort,
want de schoonheid van het meer
vindt men in dit land, dat voor 70 pet.
bedekt is met wouden, 60.000-voudig.
Suomi telt 30.000 eilandjes. Het land
is 25 maal dunner bevolkt dan Ne
derland. Het doet dan ook wat grappig
aan de Finnen in him reclame-folders
voor de vreemdelingen in slogans,
die elkaar volgens het internationale
recept overschreeuwen, de „opwin
dende" bezienswaardigheden van het
land te horen aanprijzen, terwijl zijn
aantrekkelijkheid juist gelegen is in
de koele rust van het landschap.
„Kom óver de poolcirkel", roepen
zij de vreemdeling toe. En zij willen
hem naar het uit,,zon"derlijke gebied
brengen waar de zon nooit ondergaat.
„Dompelt u onder in het mondaine
leven van Helsinki" raden zij aan.
(Dat onder ons gezegd goddank
niet mondain is).
Maar liever zou de toerist zijn gees
telijke genezing zoeken op de uitge
strekte meren, waar de koele bries
en het gekweel van vogels zijn ruste
loze geest masseren. Kanotochten tus
sen de wouden, misschien afgewisseld
door wat vissen op zalm en forel en
iedere dag de verkwikking van het
saunabad zouden hem de rust moeter?
geven, die hij bijna nergens in Euro
pa kan vinden.
Helsinki.
Natuurlijk mag een bezoek aan de
hoofdstad Helsinki niet ontbreken.
Een moderne, West-Europese stad,
modern breed en hoog uit- en op-ge
bouwd, dat rustend op de rotsen de
toerist, die de baai binnenvaart, een
onvergetelijke aanblik biedt. West-
Europees, zeiden wij, maar er zijn
toch ook enige elementen in deze
stad, die er op wijzen, dat ook het
Oosten zijn stempel op deze gemeen
schap heeft gedrukt. Hoog boven alle
gebouwen rust daar de grote kerk
van Helsinki, die met zijn torens als
minaretten, doet denken aan het Rus
sische Kremlin.
Inderdaad, Helsinki heeft vele be
zienswaardigheden, zoals het parle
mentsgebouw, de open meren midden
in de stad, de musea en de warenhui
zen, die van Amerikaanse afmetingen
zijn. Voor de rest is het land, voor
zover bewoond, bezienswaardig door
oude kerken, middeleeuwse burchten,
die de geest van het mystieke gezan-
gensnoer: de „Kalevala" ademen, de
moderne waterkrachtwerken, de fris-
se woningbouw.. En wie zich thuis op
de borst wil kloppen, kan zich ver
zekeren van een foto: Ik ben op de
poolcirkel, en bij de vriendelijke Lap
pen pantoffeltjes van rendier huid
gaan kopen.
Géén Baedeker.
Maar „de Baedeker" afwerken, is
in Suomi minder raadzaam, dan het
ontdekken van het stille en aangrij
pende natuurschoon, schijnbaar ge
schapen om de overspannen zenuwen
van West-Europa tot rust te brengen.
En de rustige en vriendelijke in
woner zal daar zeker het zijne tóe
bijdragen. Hij zal u gaarne in een
van die bewonderenswaardige vlagen
van gastvrijheid, de Fin eigen, de
schoonste plekjes van zijn land laten
zien. Want hij is trots op zijn land,
op zijn traditie, democratie en schoon
heid.
Een schoonheid, die door de Finse
toondichter Jean Sibelius in zijn mu
ziek werd verklankt.
In Kuusamo en in Laplan weet de vis hoe hij de haak moet grijpen.
In het Noorden van Finland ligt .land. ,de Lappen in hun schilderachtife
Lapland, met zijn vriendelijke bevol- Het is het land van de Midder- costumes.
king: de Lappen. Een van de trek- nachtszon, watervallen en stroomver- Op de foto ziet u de rendieren bij
pleisters voor het tourisme naar Fin-1 snellingen, de rendieren-kudden en een gedreven.
