„Wondertuyn Warmond", droom
die werkelijkheid is geworden
Zullen we in de toekomst reeds
gladiolen in Mei kunnen kopen
Jkaeaen in ta&atatoxium te £i&&e
Gladiolen op manshoogte in Lisse
ZATERDAG 28 MEI 1955
DE LEIDSE COUR,A NT
DERDE BLAD PAGINA 4
Nicolaas Kroese vertelt het een en
ander over zijn wondertuin aan bur
gemeester jhr mr Von Fisenne.
Foto v. d. Horst.
Een verzameling van merkwaardigheden
De geheimen van de combinatie
museum en lusthof, welke de naam
draagt van „Wondertuyn Warmond",
kan men sinds vanmiddag twaalf uur
persoonlijk gaan ontsluieren. Maan
denlang is er in de omgeving van
perceel nummer 11 op de Oranje
Nassaulaan getimmerd, gespit en ge
plant, een activiteit, die bedekt werd
door een sluier van geheimzinnig
heid, omdat eigenlijk niemand wist,
wat er precies gebeurde.
Gistermiddag gingen de poorten
echter open voor de genodigden o.w.
zich burgemeester jhr. mr. Von Fi
senne bevond en vandaag is de offi
ciële openstelling een feit geworden.
Omdat'we niet precies weten, wat
het begin is van deze wondertuin.
beginnen we maar bij het Zaanse
huisje, bij de toeristen welbekend,
dat thans in Warmond is neergezet.
Men vindt daarin allerlei merkwaar
digheden, waarvan de kroningsstoet
uit 1948 geheel gemaakt van
kneedbaar hout een bijzondere
vermelding verdient.
Zelfs haaien.
Op enige afstand van elkaar vindt
men vervolgens kleine rieten huis
jes. In een daarvan staat een zee
aquarium, waarvan de bevolking be
staat uit een variatie, die zich uit
strekt van een doodgewone kreeft
tot sierlijke roggen en griezelige
haaien toe. Tienduizend liter zeewa
ter moest daarvoor naar Warmond
worden vervoerd en aangezien het
tankschip niet verder kon komen dan
de brug, was er een oefening van de
brandweer voor nodig, om het wa
ter in de wondertuin te krijgen.
De tulpen sinds 1600 is een onder
werp, dat in het volgende huisje
wordt aangesneden. Met tegels en
platen worden de uiteenlopende vor
men getoond tot die, welke het re
sultaat van röntgen- en atoombestra
ling zijn, toe. Ook over de bollenhan-
del kan men er vele typische gege
vens verzamelen en wie nog steeds
niet gelooft, dat de bollenhandel veel
mogelijkheden biedt, kan zien hoe
eens een huis voor een tulpenbol
werd geruild.
Aan Warmond is een aparte expo
sitie gewijd, die velen met aandacht
zullen bestuderen. Men kan zich o.m.
verdiepen in een geslachtstafel van
Duivenvoorde, die teruggaat tot 1087.
Ook de geslachttafel van Jacob de la
Court is er te vinden.
Narcissen met gespleten .kronen,
het resultaat van bestraling, zal spe
ciaal de vakmensen trekken.
Openlucht schaken.
Naast de huisjes is er een gezellig
restaurant ,,d' Vijf Kreeften", zeer
exclusief ingericht, waar Cor Lemai-
re en Jan Blok voor de muziek zor
gen.
Dit is in korte trekken de omlijs
ting van de wondertuin, want er is
ook nog de tuin zelf, waar de heer
Nicolaas Kroese voor de nodige be
zienswaardigheden zorgde.
Men ziet er een schaakspel van 100
m waarvan de stukken bestaan uit
in het vereiste model geknipte buxus.
Deze planten kunnen verplaatst wor
den, zodat er ook inderdaad een spel
letje schaak mogelijk is. Binnenkort
zullen enkele grootmeesters op dit
bord hun kunnen demonstreren en
in de huiskamers zal men deze zeer
bijzondere wedstrijd op het televisie
scherm kunnen volgen. De schaak
stukken moeten 2 a 3 keer per jaar
geknipt worden en zij zullen pas over
25 jaar volgroeid zijn.
De tuin, welke bedoeld is als een
demonstratietuin vor de Boskoopse
en Aalsmeerse cultures, is door de
bekende architect Roeters van Len-
nep ontworpen en ziet er keurig uit.
Er is een prachtige rotspartij en er
zijn allerlei bloemenhoekjes. Een
kreeftenbassin en forellen- en kar
pervijvers completeren de wonder
lijke droom van Nicolaas Kroese, die
op een stil plekje Warmond werke
lijkheid is geworden.
De vorst is oorzaak geworden, dat
de tuin later geopend is dan de be
doeling was. Van de bollendrukte
heeft men niet meer kunnen profite
ren, maar misschien krijgen we nog
een handjevol zomer. Het enige gro
te vraagteken lijkt ons het verkeer,
want er is weinig parkeergelegen
heid. Misschien kan dit probleem nog
op een bijzondere manier worden
opgelost. Tenslotte is het toch een
wondertuin, daar in Warmond.
LISSE (ENGEL)
Kind liep onder auto
Direct overleden
Het snelverkeer heeft weer een
slachtoffer geeist. Toen het zeven ja
rige zoontje van de familie B. uit
de Engel gistermorgen naar school
ging, lette hij bij het oversteken aan
de Beekbrug niet op het verkeer en
wilde zo de straat over rennen. De
schauffeur van een naderende luxe
wagen, de chirurg v. B. uit Alkmaar,
kon een aanrijding niet voorkomen.
Het kind werd door het voorspatbord
opgeschept. Toen dokter v. Dijk voor
eerste hulpverlening aangekomen was
kon hij slechts de dood constateren.
Solexclub de Bollenstreek. Twee
de Pinksterdag organiseert de Solex
club de Bollenstreek een toer die de
deelnemers langs vele stille wegen
voert. Men gaat over de Kaag, Hoog-
made, Hazerswoude, Schoonhoven,
Lopikerkapel, Polsbroekerdam, Meye,
Zwammerdam naar 's Molennaars-
brug, waar gedineerd wordt.
De totale afstand bedraagt 135 km.
De start is gesteld op half negen van
af het H.B.G.-plein, 's Avonds om
negen uur denkt men terug te zijn in
Lisse.
Bijgoed werd
hoofdsoort
De gladiolenkwekers hebben de
j laatste jaren de wind behoorlijk in
de zeilen. Er mocht dan wel eens een
jaar tussen zitten, waarin men min
der florijnen verdiende dan wense
lijk was, maar sedert 1945 is er in
dit knolgewas een behoorlijke hoe
veelheid aards slijk verdiend. Zoals
dat gaat in het bollen vak: de vraag
naar nieuwigheid hield gelijke tred
met de verdienste. En de vaderland
se hybridateurs, die men noch op het
gebied van kruisen en zaaien, noch
op dat van de handel sprookjes moet
gaan vertellen, wisten van wanten.
Het vak werd compleet bedolven on
der de nieuwe soorten. En hoewel
het natuurlijk niet allemaal goud
was, wat er bonk, werden vele uit
stekende variëteiten geïntroduceerd.
Fantastische bedragen werden ook
het vorige jaar nog voor werkelijk
goede nieuwigheden gevraagd èn
gekregen. De nieuwe zaailingen wor
den vaak per liter verkocht. Dat wil
zeggen: de kleinste knolletjes kra
len heten die in vakjargon wor
den niet geteld, maar gemeten per
liter. Prijzen als 1000.voor een
liter „kralen" waren ook het afge
lopen seizoen geen zeldzaamheid.
Export steeg.
Doordat men werkelijk verbete
ringen van het bestaande sortiment
wist aan te bieden en men bovendien
bollen kon offreren die gezond wa
ren, steeg de vraag voor export se
dert 1945 met sprongen. Waren de
gladiolen voor de tweede wereldoor
log een vrij onbelangrijk artikel
ze werden toen gerangschikt onder
het zgn. bijgoed thans zijn ze met
de hyacinten, narcissen én de tul
pen een hoofd soort geworden. En
als men de heer C. v. Til, de actieve
voorzitter van de Ned. Gladiolenver-
eniging om zijn mening vraagt, dan
zegt hij U, dat men met het export
cijfer nog lang niet aan de top zit.
Het overgrote deel van de gladio
len wordlt gebruikt door de snij-
bloemkWekers. En het is daarom,
Een hoekje van de tuin met een stukje karpervijver.
dat men zich de laatste jaren ook
meer heeft verdiept in de vraag wel
ke soorten nu eigenlijk geschikt te
noemen zijn om in warenhuizen in
bloei te worden getrokken.
Vorig jaar werden op het Labora
torium voor Bloembollen onderzoek
te Lisse verschillende soorten uitge
probeerd en dit jaar heeft men op
vrij uitgebreide schaal de proeven
voortgezet.
In de kassen.
De heer Hogewoning liet ons de
kassen met bloeiende gladiolen zien.
Hij vertelde o.m., dat een gedeelte
der knollen zes weken voor het plan
ten werd bewaard bij 1814 gr. en
een gedeelte bij 22 gr. De knollen
werdien 27 Januari geplant bij een
temperatuur van plm. 20 gr. Toen
het gewas eenmaal flink boven de
grond was matigde men de tempera
tuur tot 16 gr. De bollen, die een
temperatuur van 22 gr. hadden ge
kregen, bloeiden bijna allemaal vroe
ger dan die 1814 gr. hadden gehad.
Dat scheelde van 3 tot soms 5 dagen.
Het allereerste kwam in bloei Hap
py End, d!ie volmaakte bloemsten
gels gaf. Ook de meer bekende Acca
Laurentia behoorde tot de vroege
bloeiers. Maar deze variëteit geeft al
tijd een flink percentage uitval en
maakt ook vrij gauw korte koppen.
Anna C. Philips, een typisch banaan-
gele variëteit, bloeide ook vroeg en
was uitstekend. Early White liet zien,
dat ze deze naam niet ten onrechte
heeft gekregen. Deze intens-witte
variëteit behoorde tot de vroegsten.
Reeds eerder in het seizoen werden
hiervan trouwens al vazen op de
keurig in Haarlem getoond. Van Dr
Fleming is het reeds bekend, dat het
een uitstekende rose kasgladiool is
en ook hier vertoonde deze soort een
beste stand. De koperoranje Mare-
chal Niel was uitgesproken matig,
terwijl *van Spungold niets was te
recht gekomen.
Nu zegt dat nog niet alles. Want
als U nagaat, dat de primulinus Whi
te Lady vorig jaar tot een van de
soorten behoorden, die in de kassen
van het Laboratorium te Lisse het
sterkst de aandacht trok en dat er nu
maar heel weinig moois van te zeg
gen valt, dan is het niet uitgesloten,
dat bijv. Spungold een volgend jaar
tot de besten behoort.
Uitstekende indruk.
Men kan van proeven, die één of
twee jaar lopen nog niet ales zeg
gen. De voorname Mabel Violet
prijkte daar met de mooi gevormde
takken, terwijl zowel Artist, Dream
Girl als Lustige Witwe een uitste
kende iftdruk maakten. Van de apar
te purperrose Albert Verweij stonden
de stengels, ondanks de flinke lengte
en de zware, rijpe bloemtrossen nog
kaarsrecht overeind. Het oude
„werkpaard" Sneeuwprinses mocht
dan nog een wat lange stengel heb
ben, deze variateit was voor de vol
le honderd procent in bloei geko
men en vormde beste takken ook!
Sans Soici viel beslist tegen, maar
Josephine deed het daarentegen weer
prima. Heel goed was de witte Prin
ses Al-ba en vooral de wat bleek ge-
Foto v. d. Horst. 1 tinte Devotion sloeg een prima fi-
Opvallend is de lengte van de gla
diolen in de kas. Manshoogte kunnen
we wel zeggen.
Foto v. d. Horst.
guur. Gladiolen als deze laatste
een vrij korte, stugge stengel, maar
toch een lange bloemtak zijn voor
de kascultuur de ideale soorten.
Er waren ook variëteiten, waarvan
men betere resultaten had verwacht.
Wellicht dat deze soorten met een
andere behandeling het wél goed
doen en er is voorlopig nog werk ge
noeg aan de winkel om dat allemaal
te gaan uitpluizen. Voor zo -ver dat
mogelijk is. Want Moeder natuur
heeft nog altijd geheimen, die ze
hardnekkig weigert los te laten.
Z0ETERW0UDE
HAZERSWOUDE [DORP]
In de eervolle lijst van 25 pries
ters, gekomen uit de beide parochiën
van Zoeterwoude, wordt wederom
'n priesterzoon, nu van de H. Kruis
verheffing, opgenomen.
Op 4 Juni hoopt de Eerw. heer C.
Paardekooper A.C.zn uit de handen
van mgr. J. P. Huibers de H. Pries
terwijding te ontvangen en op Zon
dag 5 Juni in de parochiekerk van
de H. Kruisverheffing zijn eerste
plechtige H. Mis op te dragen. I
NEOMIST TH. J. KEMPERS.
De parochie van Hazerswoude St.
Michaël, heeft dit jaar 2 neomisten.
De eerste, Th. J. Kempers, ontvangt
Zaterdag 4 Juni de H. Priesterwij
ding in de kathedraal St. Bavo te
Haarlem uit handen van mgr. Hui
bers.
De neomist heeft 'n onregelmatige
studietijd achter de rug. Na het ver
laten van de lagere school vertrok
hij in September 1942 niet naar Ha-
geveld, maar naar Bodegraven, waar
hij gastvrijheid genoot bij de familie
Th. Bunnik aan de Noordzijde. Hier
begon hij z'n studie o.l.v. 'n rector
met 8 studiegenoten. Na drie maan
den verhuisden ze naar Venhuizen,
waar de hele le klas kon onderge
bracht worden in het Zusterhuis.
Hier werd ook de 2e en 3e klas ge
volgd. In de oorlogswinter werd les
gehaald in eigen parochie bij K. de
Heij en de eerw. heer B. v. d. Meer.
Daarna volgde de rest van de studie
te Haüeveld en Warmond.
Nog nader zal bericht worden
waar de neomist zal worden inge
haald. Er volgt dan om 7 uur een
plechtig - Lof.
De andere dag, Zondag 5 Juni
draagt de neomist zijn eerste plech
tige H. Mis op. Daarna volgt van 2
3 uur receptie voor de parochianen
en na het Lof van 3.15 uur is er re
ceptie voor familieleden en niet-pa-
rochianen.
