De Leidse peuëraar heeft de hengelsport
met vele wonderlijke verhalen verrykt
ten êiazaen met piet en peutótak
Attytietieuze a&detóetó
danh&ie nachten
EET DE PALING AARDBEIEN?
Ut
de
Gouden echtpaar in Oud Ade
Sltijiu-taay
DE
STENEN
SPREKEN
Se Ulacvtdytacfit te £eiden ap een maódag, in 1890
ZATERDAG 21 MEI 1955
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD PAGINA 1
Hildcbrand zei, dat in het Leidse zegt, dat 't nog al meeviel. Ik had altijd
wapen de sleutel van St. Petrus beter
door een vissig embleem vervangen
beddegoed in de schuit", zegt hij.
Een gevoelskwestie.
Pouw had in die tijd een pieren-
kwekerij en een palingrokerij, de
twee voornaams re installaties van de
beroepspeuëraar.
Van het pierenrijgen gee£t hij een
omstandige uitleg We zijn blij, dat
hij zijn uitleg nie; met eon demon
stratie vef-.uideljj11
Als de peuëraar alle wormen van
kop tot teen met een koperdraadje
doorregen heeft, maakt hij van de
anderhalve meter lange wormensnoer
een tros, die als een waaier neer
hangt.
Een peurkwast.
Peuren is een gevoelskwestie, zegt
„Wat doet het weer morgen, vroe
gen wij, want we stellen ons nog al
iets van een vrije Hemelvaartsdag
voor. Hij kijkt even naar de laag
hangende wolken door het raam.
„Slecht", zegt hij, „koud, wind en
hagel".
Hij kreeg gelijk.
„Ik zal je wat leren", zegt Pouw.
„Kijk 's avonds naar de ster, die het
dichtst bij de maan staat. Uit de
richting van deze ster ten opzichte
van de maan komt de volgende dag
de wind".
We geloven niet, dat het K.N.M.I.
in de Bilt zich bij het weervoorspel-
len door zulke volkswijsheden laat
leiden. Maar zou dat niet misschien
de oorzaak zijn, dat het zich zo dik
wijls het ongenoegen van vacantie-
gangers op de hals haalt.
Een paar jaar geleden is Jan Pouw,
die volgende week met zijn nog
kwieke vrouw,, het vijf en vijftig
jarig huwelijksfeest viert, onderschei
den met de medaille van de Leidse
Jan Pouw. Hij toont met handen en Hengelsportbond. Voor zijn vérdien-
vingers welk effect het zachtjes met sten voor het hengelaarsleven.
peurstok op en neer bewegen sor
teert. Bij het neergaan waaieren de
pieren uit en dat schijnt de paling
wel bijzonder vraatzuchtig te ma
ken. Hij bijt zich met zulk een kracht
in het aas vast, dat hij aan het snoer
blijft hangen. Hier ligt hét moment
voor de visser om de stok met kracht
óp te slaan en de paling in de boot j
te zwiepen.
Wonderlijke instrumenten worden
bij de palingvangst gebruikt. Zo heeft
de peuëraar aan de waterkant van
een paraplu en een kous een soort
landingsbasis voor zijn paling ge
maakt.
Zwaar bestaan.
Jan Pouw rookte zijn paling en
ging er op de Zaterdag mee langs de
deur. Levendige paling, dertig cent
per pond.
Ook al weer in tegenstelling met
wat Hildebrand in zijn Camera be
weert, wanneer hij zegt, dat de peu-
eraars hun eigen paling in de schuit
bakten en begoten met spiritualiën
in de fuik van hun maag lieten ver
dwijnen. De brood peuëraar had een
zwaar bedrijf, dat met inspanning
van alle krachten een bescheiden in
komen kon opleveren. Jan Pouw
heeft al lang het broodpeuren er aan
gegeven. Wel is bij nog steeds lid
van de Leidse Hengelsportbond en
zijn adviezen worden door de jon
gere vissers als een orakel beluis
terd.
Onderscheiden.
Een veelkleurige kan siert nog de
schoorsteen, de laatste prijs die Jan
Pouw met prijsvissen gewonnen
heeft. In de vrije natuur heeft hij
ook voldoende tijd gehad om de ge
heimen van het weer te doorgron
den.
se peuëraars, die de plassen met hun
bootjes bevolkten en de hengellite-
ratuiir met rijpe vertelsels verrijk
ten, werden geëerd.
Gewestelijk Arbeidsbureau
Geringe daling van
het aanbod
Zoals verwacht mocht worden,
daalde het aanbod gedurende de pe
riode van 9 t/m 14 Mei 1955, na de
lichte stijging in de vorige periode
en wel van 485 tot 430, t.w. 380 als
geheel werkloos ingeschrevenen en
50 bij objecten voor aanvullende
werken gepalatsten.
De schommeling waaraan het aan
bod onderhevig is kan als een nor
maal verschijnsel worden aange
merkt, dat ontstaat door zgn. wrij
vingsfactoren overgang van het ene
naar het andere werk, gepaard gaan
de met zeer korte perioden van
werkloosheid)
Wel is het niet van betekenis ont
bloot, dat nu reeds het laagtepunt
werd bereikt, hetgeen vorig jaar
eerst in de tweede helft van Juli het
geval was. Hieruit kan het gunstige
en vaste karakter van de arbeids
markt worden opgemaakt.
Vrouwen.
Het aanbod van vrouwelijke ar-
Op 6 Juni hopen de heer en me
vrouw G. C. v. d. Geest en A. P. Tijs-
sen hun gouden huwelijksfeest te vie
ren. De bruidegom, geboren en ge
togen in de parochie Oud-Ade, woont
en woonde steeds in de gemeente
Warmond. De ouderlijke boerderij
stond op de plaats van de huidige
Kaag-sociëteit. In zijn jonge jaren
vond de bruidegom hier dan ook zijn
arbeidsterrein, dat later uitgebreid
op 14 Mei j.l. 75. Ook de vraag daal
de enigszins en beliep 320 aanvragen.
Nog steeds staat het tekort aan
vrouwelijke arbeidskrachten aan de
top, gevolgd door administratief
personeel (steno-typistes en typistes)
Overigens bestaat in vrijwel alle be-
beidskrachten onderging geen wijzi- drijfstakken goede tot ruime plaat-
We geloven, dat in hem alle Leid- ging van enige betekenis en bedroeg singsmogelijkheid.
Waar kan men dit beeld van de
opvliegende eend in Leiden vinden?
Nog niet zo lang geleden is dit
beeld in één van Leideiis tuinen ge
plaatst. 1
De vorige week
Bravo goede inzenders, deze foto
was inderdaad van de Burchtroton
de genomen. Uit het geringere aan
tal inzenders bleek wel, dat dit geen
gemakkelijke opgave was. De daken
van de huizen in onze Sleutelstad
vormen dan ook tezamen een atlas
apart. U zag nog juist een gedeelte
van de Oude Rijn, daarachter de
Hartebrugskerk, daarnaast de Mare-
kerk. B(j opgaven als deze is het
wel raadzaam om even de platte
grond van Leiden te raadplegen.
De 'waardebon van ƒ5.-— ging naar
B. Overdek,
Nieuwe Rijn 110, Leiden.
had kunnen worden. Als we dan de
Leidse peueraar, waarover hij schreef,
de eer, die hem toekomt,, willen ge
ven, dan zou dit embleem een pier en
een peurstok moeten worden, want
dit zijn de attributen, waarmede de
beroemde Leidse peurder of peueraar
eeuwenlang triomfen heeft gevierd.
Als men vandaag de dag een Leids
burger met een hooivork en een lan
taarn langs de Kanaalweg aantreft,
kost het moeite in hem een nazaat
van de Leidse Peueraar (met een
hoofdletter) te herkennen. Sinds jaar
en dag immers is het peuren door
acte- en belastingbepalingen min of
meer een peur-de-luxe geworden.
Vroeger was dat anders.
Drijvende kade.
Er is eens een tijd geweest, dat in
de Waard gracht, de Oranjegracht, de
Uiterstegracht om er een paar te
noemen zo veel bootjes van d«
Leidse peuëraars lagen, dat zij teza
men een soort drijvende kade vorm
den.
Toen waren er nog vele Leidenaars,
die het geheimzinnige nachtelijke be
drijf van peuëraar uitoefenden, en in
de mysterie van de nacht ontsponnen
zich de verhalen over aal en paling.
„Brampie Crama had een paling ge
vangen, zó dik als zijn pols en toen
laatstgenoemde óp de buikdenning
van het bootje lag, richtte hij drei
gend zijn slangachtige bovenlijf op
en stootte een sissend geluid uit." En
W.as er niet een tuinder onder Rijp-
wetering, die er over klaagde, dat
zijn aardbeiden in palingbuiken wa
ren verdwenen: want de rode vruch
ten waren weg en om de plantjes
streepten slijmige sporen?
Uit het buitenland?
Ja, de paling was €en vreemd we
zen. Is het misschien, omdat men
nooit de afkomstvan de paling
heeft kunnen achterhalen, dat dit
gladde waterwezen het onderwerp
was van de wonderlijkste verhalen?
Eeuwenlang heeft men zelfs gedacht,
dat de paling zich onder bepaalde om
standigheden spontaan uit de mod
der kon vormen. Een geleerde als
Pasteur, die bewees, dat leven le
ven voortbrengt, was nodig om deze
verhalen uit de wereld te helpen.
En later nog ontdekte men, dat de
paling de opvoeding van zijn kroost
verzorgde in wateren heel ver weg
in de Sarragossazee namelijk
waar de baby-paling, het glasvisje,
de gelukkigste jaren van zijn leven
slijt.
Maar dat wil niet zeggen, dat de
vissers toen al geloofden, dat de pa
ling van zo ver weg kwam.
Bal van glasaaltjes.
Jan Pouw, een van de weinige nog
levende Leidse beroepspeuëraais, ge
looft het ook nu nog maar half.
„Jan, ze zeggen, dat de paling uit
het buitenland komt", zei de grote
peuëraar Kerseboom eens tegen hem.
„Maar ik zal je eens iets laten
zien waar de geleerden wel van ach
terover zullen slaan". En Kerseboom
roeide hem naar een sluis en diep
te onder uit het water een slijmige
bal Op. „Allemaal kronkelende glas-
vissies, meneer", verklaart Jan
Pouw. Zou hiermee de theorie van
de palingtrek gevallen zijn?
Maar wij moeten u nog even aan
de tachtigjarige Jan Pouw voorstel
len. Hij wopnt aan de Oranjegracht
in een huigje, dat de aandacht van
monumentenzorg heeft getrokken.
Het is dan ook een typisch huis. Als
men de deur ontsluit, staat men in het
voorhuis. Een soort hal met een ste
nen vloer, waarop een mat, een ta
fel en wat stoelen. Achter dit voor
huis ligt pas de eigenlijke woonka
mer.
Dag en nacht op het water.
Jan Pouw is jarenlang beroeps
peuëraar geweest. Dat wil zeggen,
dat hij de hele week dag èn nacht
met zijn schuitje op het water was.
Maar we krijgen nu niet de indruk,
dat die schuit zo'n „smulkoit" was,
als Hildebrand de verbolgen Leidse
huisvrouw laat zeggen. Op die bootj
stond een overklap, een houten schot
met een klein dakje, dat de visser
recht overeind kan zetten. Met een
lange stok en een kleed, voltooide de
peuëraar zijn opstalletje. „Dat zal
wel eens bitter koud geweest zijn",
veronderstellen wij medelijdend.
Maar Pouw, die er niet naar uit ziet, U ziet op doze foto het oude Lei- tijd, dat de eenvoudige Leidenaar 'n 1 ning van onze grootouders was im- J Het is waarschijnlijk Maandag op
dat hij door dit nachtelijk bedrijf den, dat in de grachten nog veel boot had zoals hij thans in het bezit mers het hengelen en op de eerste deze prent. De vrouwen hebben de
veel aan gezondheid heeft ingeboet, I peuëraars gemeerd lagen. Dat was de J is van een fiets. De grote ontspan- J plaats het peuren. heldere was op de keien uitgespreid.
Wat U moet doen
Adresseer een kaart, brief of
briefje aan de puzzle-redactie van
de Leidse Courant, Papengracht 32,
Leiden.
De foto stelt voor
De inzendingen worden ingewacht
tot en met Donderdag aanstaande.
Onder de goede oplossers wordt een
waardebon van vijf gulden verloot.
werd met een kruideniershedrijf. De
bruid stamt uit Zoeterwoude van de
bekende muldersfamilie. Waarschijn
lijk onder deze Zoeterwoudse invloed
heeft de bruidegom zich geworpen op
de veevoederhandeL En met succes.
Immers 6 Juni herdenkt de heer G.
v. d. Geest ook het 50-jarig bestaan
van zijn veevoederbedrijf. Nog steeds
heeft hij daarvan de administratieve
leiding. Inkoop, verkoop en expedi
tie worden verzorgd door twee zoons,
terwijl een .andere zoon nog steeds het
kruideniersbedxijf voortzet.
Van de drie dochters van het gou
den paar trad er een in bij de Zus
ters Ursilinen en is al meer dan 25
jaar werkzaam in pension Eikenburg.
De bruidegom vervult al heel veel
jaren met veel ambitie de functie van
kerkmeester.
We wensen het krasse paar nog
heel veel gelukkige jaren.
F. Grimbergen veertig
jaar bij het onderwijs
Op Donderdag 26 Mei a.s. herdenkt
de heer F. Grimbergen de dag, waar
op hij voor veertig jaar zijn onder
wijzersloopbaan begon.
Gedurende de eerste 11 jaar was
hij verbonden aan de R.K. Parochiële
School te Oegstgeest. In 1926 kwam
•hij naar Leiden en werkt daar nu
reeds 29 jaar aan de scholen van de
Inrichting van Liefdadigheid voor
Rooms-Katholieken. Vele Leidenaars
hebben hem gekend als onderwijzer
van de R.K. school aan het Rapen
burg, waar de heer Grimbergen meer
dan tv/intig jaar zijn krachten gaf
aan de opvoeding der jeugd. Ook aan
de School Potgieterslaan heeft hij
enkele jaren voor de klas gestaan,
terwijl 'hij bij de stichting van de
Pacelli-school aan de Damlaan naar
deze school overging.
Wie de heer Grimbergen als mens
en als onderwijzer kent, zal van me
ning zijn, dat er bij dit jubilé reden
is voor een passende feestviering. Zo
denken schoolbestuur, ouders en col
lega's er over. Daarom vermeldt het
programma van de feestdag: een ge
zongen H. Mis te 9 uur in de St.
Leonarduskerk, bijgewoond en ge
zongen door de schoolkinderen, ge
volgd door een feestelijk ontbijt voor
de jubilaris, zijn familie, afgevaar
digden van schoolbestuur, parochie
geestelijkheid, het onderwijzend per
soneel en de feestcommissie, gevormd
uit de ouders der schoolkinderen.
Van half twaalf tot kwart voor
een is er een receptie in de Pacelli-
school aan de Damlaan. Daar zal de
feesteling worden gecomplimenteerd
en zal o.a. het geschenk der ouders
door een der leden van de feestcom
missie worden aangeboden. Ieder,
die dit wenst, kan de jubilaris al
daar zijn gelukwensen aanbieden,
ook oud-collega's, oud-leerlingen en
ouders.
Des middags heeft in het parochie
huis een feestmiddag voor de kinde
ren plaats.
Naar HUIBERS
Haarlemmerstraat 1 23, Leiden
(Advertentie)
WAT LEIDEN
VERLOOR
en VOND
IN HET TIJDVAK VAN 1—15 MEI.
Handschoenen, portemonnaie met
inhoud, wit kindersokje, broche, lap
stof, bankbiljet, overhemd, vulpen,
sjaal, doublé schakelarmband, jon
gensbroek en blouse, duimstok, cein
tuur, kinderringetje waarin rood
steentje, jongenspetje, padvinders-
riem waaraan een mes, sleutels,
masker, alpinomuts, autostep, grote
bal, rozenkrans in étui, kinder
schoentje, doos inhoud paar kinder
schoenen, zakmes, portefeuille met
inhoud, vlag, loonzakje, bril, badtas
zonder inhoud, kindermuts, zwem
broek en badhanddoek, rubber rech-
terlaars, damesvest, deurmat (nieuw)
paar nylonkousen (nieuw), kinder
hengselmandje, waarin een wagen
tje, hoes van paraplu, zonnebril,
Frans woordenboekje, kwartjes arm
band, blauw kussentje, schoolétui,
wiegendekentje, étui inh. foto's, zil
veren 'oorbel, verstelbare gereed
schaptang, dictaat cahier, dames
mantelpakje (nieuw).
Inlichtingen te verkrijgen aan het
hoofdbureau van Politie, Zonneveld
straat 10 op Woensdag en Zaterdag
tussen 14.00 en 16.00 uur.
Telefonische inlichtingen kunnen
niet worden verstrekt.
