P.v.d.A. bracht met hulp van politieke
tegenstanders 't kabinet Drees ten val
1 Vadertje Drees
KLEINST MOGELIJKE MEERDERHEID VERWIERP HUURVOORSTELLEN
Kabinet vraagt ontslag
KARPETTEN
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 18 MEI 1955
46ste JAARGANG
No. 13502
j I
I door z'n kinderen vermoord i
I
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w„ f2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Tefeloontjes f 1.50
£%eu%ig, eind aan 5e na-aa*t(
óe tegjetuify
Moties noch amendementen brachten redding
De Tweede Kamerzitting, die gisteravond te half zes eindigde met de val
van het vijfde na-oorlogse Nederlandse kabinet, was gistermiddag te half
twee bijna voltallig bijeengekomen. Slechts de heer Goedhart (P. v. d. A.)
en dr. Mol (K.V.P.) waren afwezig, daar zij beiden in het buitenland ver
toeven; de heer Goedhart bevindt zich in Mexico en dr. Mol in Turkije.
Een niet minder gevulde aanblik vertoonden de publieke tribunes, die
tot de laatste plaats bezet waren, terwijl tientallen met spanning in de
wachtkamer wachtten om toegelaten te worden, wanneer een plaatsje
vrijkwam.
Achter de regeringstafel hadden plaatsgenomen de minister-president,
dr. W. Drees, de minister van binnenlandse zaken, prof. L. Beel, de
minister van wederopbouw en volkshuisvesting, ir. Witte, de minister van
financiën, de heer Van der Kieft, benevens de staatssecretaris van financiën,
de heer Van den Berge.
Nadat Vrijdag j.l. de kamerleden
de regering van repliek hadden ge
diend met betrekking tot de belas-
tingsvoorstellen en de huurwetwij
ziging, kwamen gistermiddag aller
eerst de bewindslieden aan 't woord.
Minister Van de Kieft wilde de
beantwoording van gestelde vragen
over de belastingvoorstellen uitstel
len, totdat gebleken zou zijn dat ge
noemde voorstellen voortgang zou
den hebben; de motie Hoofstra
(P.v.dA.) terugname van het huur-
voorstel en hernieuwd beraad tussen
regering en volksvertegenwoordi
ging werd ernstig ontraden.
Minister Witte wilde het huurvoor-
stel ook belicht zien' in het 'belang
van de volkshuisvesting en verklaar
de, dat hij niet bedoeld heeft het
voorstel los te willen maken van de
sociaal-econumische mogelijkheden,
toen hij adviseerde het voorstel op
zijn eigen waarden te bezien.
Minister Drees vond, dat men een
meerderheidsbeslissing moest durven
nemen en niet moest zoeken naar
een compromis; hij twijfelde niet aan
het doorgaan van de belastingvoor
stellen, maar de vraag was slechs of
dat thans kon gebeuren.
MOTIES VERWORPEN
Hierna schorste de voorzitter te
kwart over tv/ee de vergadering voor
een nader beraad en kondigde te
drie uur de voortzetting aan.
Na de hervatting verklaarde de
heer Burger (P.v.d.A.), dat een ge
zamenlijke oplossing gewenst was;
dat niemand het met de voorstellen
eens was, ook de regering niet; dat
er geen dringende reden was om het
voorstel te aanvaarden en dat ver-
trouwvol overleg de juiste oplossing
was.
Hierna diende de heer Burger een
daartoe* strekkende motie in.
De heer Oud (V.V.D.) merk op,
dat de heer Burger de belastingen
en de huurwet los van elkaar wil
behandelen. Over de motie kan niet
worden gestemd zonder dat de kamer
weet hoe de regering er tegenover
staat: z.i. zal men er met de motie
niet komen.
De heer Schouten (A.R.) zei dat
de motie de behandeling der huur
wet wil schorsen en aanstuurt op
nieuw beraad. Spr. was er niet zo op
timistisch over of het beraad spoe
dig zou zijn afgelopen. Er was ver
band tussen de huurwet en belasting-
ontwerpen. Men zou kunnen ver
wachten, dat als de huurwet veran
derd wordt, ook de belastingontwer-
pen wijzigingen behoeven. Dan zou
de behandeling van laatstbedoelde
ontwerpen enige tijd moeten worden
uitgesteld.
Ook de heer Tilanus (C.H.) ver-
verwachtte niet, dat 't beraad op zeer
korte termijn tot een oplossing zou
leiden.
De heer Gortzak (C.P.N.) had te-
de Kamer een nodeloze stemming te
besparen.
Hierna ging de heer OUD (V.VJD.)
nader in op de vraag of de minister
president wel duidelijk was geweest
toen hij sprak over de politieke ge
volgen. Spr. vatte het nu zo op, dat
als de huurwet zou worden verwor
pen het hele kabinet de verantwoor
delijkheid niet meer zou kunnen dra
dat het antwoord van de ministers
zeer kort was uitgevallen. Op een
paar technische punten, betreffende
belastingvoorstellen vroeg hij nog
toelichting.
De VOORZITTER merkte op, dat
de minister van financiën een nota
van wijziging ter zake zal indienen.
Deze kwestie kon beter besproken
worden, wanneer dit was geschied.
De heer GORTZAK (C.P.N.) vond,
«Jat de kleine bezitters van woningen
I, niet worden geholpen door de voor-
1 gestelde regeling; alleen de grote
huizenbezitters en de speculanten
:Zijn er mede gebaat.
Minister VAN DE KIEFT verschoof
de beantwoording der vragen voor
de belastingvoorstellen, tot na de
aanvaarding der huurvoorstellen.
Minister WITTE verklaarde ander
maal dat het ontwerp verdere huur-
- verhoging niet blokkeert.
- Nadat nog enkele bewindslieden
over de belastingvoorstellen gespro
ken hadden, werden de alg. beraad
slagingen gesloten.
De artikelsgewijze behandeling
van de wijziging der. huurwet kwam
daarna aan de orde.
De heer VAN LEEUWEN (V.V.D.)
lichtte een amendement in beogende
een algémene huurverhoging van 10
procent.
De heer VAN DEN HEUVEL (A.
rechts zien we: Min. J. G» Suurhof;
Min. ir H. B. J. Witte; Min. J. v. d.
Kieft; Min. prof. dr L. J. M. Beel;
Premier dr W. Drees; Min. prof. dr
J. Zijlstra en Min. S. L. Mansholt.
De foto toont hoe na de beslissing
tot verdagen van de vergadering, üe
regering de zetels achter de rege
ringstafel verlaat. Van links naarR.) verdedigde een amendement be-
- *- ogende een huurverhoging van 10
procent voor de huizen tot stand ge
komen voor 27 December 1940 of op
of na 27 December 1945, waarvan de
huurprijs ingevolge het besluit bij
zondere huurprijzen 1954 voor 1 Ju
li 1955 nader is vastgesteld.
De VOORZITTER zei, dat het
amendement-van Leeuwen eerder is
ingediend en dus in leven bleef.
Minister WITTE achtte het amen
dement aantrekkelijk. Het was de
regering echter niet mogelijk met
een 10 procent verhoging over de
hele lijn te komen met het oog op
de compensatie.
Beide amendementen waren hier
door voor de regering niet aanvaard
baar.
LAATSTE DEBATTEN.
Het amendement werd verworpen
met 81 tegen 17 stemmen; voor: V.V.
D., K.N.P., van de A.R. de heren Van
Eysden, Van den Heuvel, Verkerk en
Gerbrandy, van de C.H. de heren Van
der Feltz en Schmal.
De heer REUTER (C.P.N.) verde
digde een amendement, waardoor be
paalde groepen woningen eenzelfde
huurpeil zouden hebben als die, wel
ke voor vergelijkbare voor de oorlog
gebouwde woningen geldt.
Minister WITTE verklaarde, dat
het amendement indruist tegen het
huurbeleid, dat het grootste deel der
Kamer wenst.
Het amendement verklaarde hij on.
aanvaardbaar.
gen de motie geen bezwaar als ze
ertoe zou leiden, dat van de (huurver
hoging niets zou komen. Een ver-
trouwvol beraad had z.i. echter ten
doel een hogere huurverhoging te
kunnen bewerkstelligen. Daarom kon
spr. de gedachengang der motie niet
volgen. Hij had geen behoefte aan
uitstel en zou de motie-Burger dus
niet steunen.
De Minister-president, de heer
DREES, verklaarde, dat de regering
de mening van de motie niet kan de
len, dat de huurwet los gezien kan
worden van de belastingontwerpen.
Ontraden moest worden het debat
zonder enig duidelijk resultaat te
doen eindigen.
De VOORZITTER vroeg naar
aanleiding van de vraag van de heer
Oud e.a. wat er gebeuren zal met de
belastingontwerpen.
De Minister-president zei, dat hij
op dit ogenblik zou moeten vragen
de beraadslagingen te schorsen als
de huurwet werd uitgesteld.
De heer BURGER (Arb.) lichtte
nader de bedoeling van de motie toe.
Z.i. kon er geen bezwaar tegen zijn
de huurverhoging een maand of
twee maanden uit te stellen.
Aangezien de motie toch niet zou
worden aanvaard trok hij haar in om
(Ingez Med.-Adv.)
EVEN over zevenen zijn de minister-president dr. Drees en de vice-
mmïster-president prof. Beel gisteravond naar Soestdijk gereden oia
H.M. de Koningin het ontslag van het kabinet aan te bieden.
H.M. de Koningin heeft het verzoek om ontslag in overweging genomen
en de ministers en de staatssecretarissen uitgenodigd inmiddels alles te
blijven verrichten, dat zij in het belang van het Koninkrijk noodzakelijk
achten.
De Tweede Kamer had 's middags om halfzes door de verwerping van
het ontwerp-huurwet van minister Witte met 48 stemmen vóór en 50 tegen,
de val van het kabinet-Drees veroorzaakt.
Tegen stemden de socialisten, de liberalen, de communisten, de S.G.P-
de K.N.P. en de heren Gerbrandy (A.R.) en Schmal (C.H.). Vóór stemden
de K.V.P. en de overige A.R. en C.H.-Ieden.
De uitslag van deze stemming gaf de minister-president, dr. Drees, aan
leiding de Kamervoorzitter, dr. Kortenhorst, te verzoeken de behandeling
van de hangende wetsontwerpen voorlopig te schorsen. De vorige week
had dr. Drees de Kamer reeds laten weten, dat de verwerping van de
ingediende huurwet de val van het kabinet tot gevolge zou hebben en dat
de voorgestelde belastingverlagingen tot een bedrag van 500 millioen gul-j
den niet per 1 Juli a.s. zouden doorgaan.
VRIJDAG EN ZATERDAG
(20
21 MEI)
SPECIALE
VERKOOP
Twee dagen met zeer bijzondere
AANBIEDINGEN.
Een keus uit een enorme collectie.
Als JUBILEUM-RECLAME ontvangt U bij
elke f2,50 een waardepunt.
Deze punten geven recht op
GRATIS KOEK OF GEBAK
van Uw banketbakker.
Ziet MORGEN
onze speciale
ETALAGES
'UAAPLEMMEDSTBAAT150 LEIOEN
KLAP IN HET
GEZICHT
lijke voorbereiding van twee
maanden, op 1 September 1952 aan
het bewind gekomen, is door de
halsstarrigheid van de Partij van de
Arbeid ten val gebracht.
Het landsbelang, dat met een vol-
maakt-overbodige kabinetscrisis in 't
geheel niet is gediend, werd door de
P. v. d. A. opgeofferd aan eenzijdige
partij-verlangens.
Hoewel in dit kabinet de P. v. d.
A. zeer belangrijke zetels bezette
door eminente en krachtige persoon
lijkheden en de samenwerking in het
kabinet goed was, werd het ten val
gebracht door het aanmatigend door
drijven van de socialistische fractie,
welke toegeeflijkheid van de andere
partijen vergde, doch toegeeflijkheid
aan eigen zijde onduldbaar achtte.
Deze aanmatiging, waarvan de
fractie-voorzitter, de heer Burger,
herhaaldelijk een vrij lompe vertol
king gaf, heeft nu zichzelf in een on
mogelijke positie gemanoeuvreerd.
Gesteund door de Liberalen en de
Communisten de oppositie-partijen
heeft de P. v. d. A politieke moord
gepleegd op een regering, waarin
haar vertrouwensmannen en in
derdaad mannen, die haar vertrouwen
waardig waren grote invloed had
den.
Ter rechtvaardiging daarvan kan
zij tegenover den volke zich er niet
op beroemen, dat de thans afgetre
den regering „reactionnair" was. De
huurwet het kiezelsteentje, waar
op zij het kabinet lieten struikelen
betrof een beperkte huurverhoging
alléén voor de hógere huurwaarden.
De belastingverlaging van 500 mil
lioen strekte zich uit over de gehele
bevolking en zou door ieder staats
burger dankbaar zijn aanvaard. Wat
de huurverhoging .betreft, deze wilde
de P. v. d. A. vergezeld doen gaan
van een huurbelasting, maar daartoe
vond de regering geen aanleiding
omdat de huurverhoging, in verhou
ding tot de zware lasten die op de
woningbezitters bleven rusten, daar
toe te beperkt was. Met de belasting
verlaging ging de P. v. d. A. slechts
schoorvoetend mee kennelijk buigend
voor de volkswil, welke algemeen
verlichting wenste van de zware be-
Mr. Bouman sprak met
minister Luns
Mr. H. Bouman, de verdediger in
het proces Jungschlaeger te Djakar
ta, die, zoals gemeld, onverwacht in
Nederland is teruggekeerd, heeft
Dinsdagmorgen een langdurig onder
houd gehad met minister Luns op
diens departement. Mr. Bouman deel
de na afloop van het gesprek mee,
dat het, in verband met zeer recen
te ontwikkelingen in deze zaak in In
donesië, niet wenselijk is op dit ogen
blik tot publicaties over te gaan.
Mr. Bouman zal zich dan ook
voorshands van nadere mededelin^
over zijn vertrek uit Indonesië en
mogelijke verdere ontwikkelingen in
deze aangelegenheid onthouden.
Men weet tot duver niets defeni-
tiefs over de wijze, waarop mr. Bou
man Indonsië verliet. Persberichten
zeggen, dat hij per vliegtuig van Ban
doeng naar Medan is gegaan en van
daar de boot naar Djakarta heeft ge
nomen. Toen deze boot Singapore
aandeed, zou mr. Bouman van boord
zijn gegaan en per vliegtuig naar Ne
derland zijn vertrokken.
Ten opzichte van mr. Bouman werd
een „blokkade" toegepast, waardoor
het hem onmogelijk was gemaakt In
donesië op legale wijze te verlaten.
Men had deze maatregel genomen,
omdat hij betrokken was in een
zaak, die nog in onderzoek was, zo
wordt gesteld.
Koningin in beraad
H.M. de Koningin heeft heden voor
een conferentie ten paleize Lange
Voorhout te 's-Gravenhage uitgeno
digd achtereenvolgens de heren mr. J.
A. Jonkman, voorzitter der Eerste
Kamer, dr. L. G. Kortenhorst, voor
zitter der Tweede Kamer, jhr. mr. F.
Beelaerts van Blokland, vice-presi
dent van de Raad van State, mr. J.
A. W. Burger en prof. mr. C. P. M.
Romme, onderscheidenlijk voorzitter
der P.v.d.A.-fractie en van de K.V.P..
fractie der Tweede Kamer.
Niet naar concert
De Rijksvoorlichtingsdienst deelt
mede, dat H.M. de Koningin tenge
volge van de ingetreden kabinetscri
sis tot haar leedwezen geen gevolg
zal kurmen geven aan haar voorne
men hedenavond het concert van het
„Philadelphia Symphony Orchestra"
in Amsterdam bij te wonen.
Hare Majesteit zal zich echter doen
vertegenwoordigen bij dit concert
door mr. J. C. Baud, grootofficier in
speciale dienst.
lastingdruk. De P. v. d. A. wilde de
uitbreiding der sociale voorzieningen
veilig stellen, maar de regering ver
klaarde, dat deze, zeer gewenste,
uitbreiding der sociale voorzieningen
ook na de belastingverlaging ten
uitvoer zou kunnen worden gebracht.
In staat van voorbereiding waren
reeds de onderdoms-voorziening, een
weduwen- en wezen-toelage en an
dere ontwerpen van sociale en cultu
rele strekking.
Deze regering was zeker, in de
meest gunstige zin van het woord,
een progressieve, een vooruitstreven
de regering, en het is dit vooruit
strevend kabinet dat door de P. v. d.
A. werd weggestemd. De socialisti
sche partij had zich nu eenmaal vast
gebeten op het typisoh-socialistisohe
eisje van een huurbelasting een on
redelijke eis bij deze beperkte huur
verhoging en om dit puntje van
partij-politieke „hoogheid" (of hoog
hartigheid) werd het landsbelang
overboord geworpen en dr. Drees op
de keien gezet.
Voor dr. Drees, en voor de andere
socialistische ministers, is de dag van
gisteren een bittere dag geweest, een
klap in 'het gezicht, toegebracht door
z.g. „politieke vrienden". Wij héb
ben de overtuiging, dat de algemene
volksmening haar verontwaardiging
over deze onheuse, onverdiende be
jegening niet zal verbergen.
De K.V.P., welke ook bezwaar had
tegen de inhoud der huurvoorstellen
en belastingverlaging het is on
mogelijk voor een regering het iede
re partij naar de zin te maken liet
het landsbelang zwaarder wegen dan
partij-belangen en handelde, zoals
van een grote partij verwacht mag
worden, welke zich haar verantwoor
delijkheid tegenover het land be
wust is.
Wat het zwaarst was, heeft bij
haar en bij de Christ.-Historischen
en Anti-Rev. het zwaarst gewogen
Aan een dergelijke dienstbaarheid
van het lagere aan het .hogere doel
heeft het de P. v. d. A. ontbroken,
met een treurig en betreurenswaar
dig gevolg voor de gehele politieke
situatie in ons vaderland.
MORGEN, HEMELVAARTSDAG,
ZAL „DE LEIDSE COURANT" NIET
VERSCHIJNEN.
DE DIRECTIE.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te i
10 uur).
KOUD WEER.
Nu en dan opklaringen, maar
ook enkele regen- of hagelbuien, t
Tot krachtig of matige afnemen-
de wind tussen West en Noord-
west. Koud voor de tijd van het
jaar.
19 Mei zon op 4.44, onder 20.34 min
maan op 2.58, onder 17.49 min.
20 Mei zon op 4.42, onder 20.35 min
maan op 3.25, onder 19.15 min.
Hoogwaterstanden
Te Katwijk en Noordwijk is het op
de volgende uren hoog water
19 Mei v.m. 0.45; n.m. 13.15 uur.
20 Mei v.m. 1.40; n.m. 14.uur.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENèVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
MüNCHEN
WENEN
INNSBRUCK
ROME
half bew.
geheel bew.
zwaar bew.
motregen
licht bew.
zwaar bew.
onbewolkt
licht bew.
regen
regen
regenbui
regen
regen
zwaar bew.
regen
half bew.
geheel bew.
zwaar bew.
Korreltje
Van je vrienden moet je het maar
hebben.
