n Voorzitter C. J. v. d. Ploeg: „Tevreden over de resultaten sinds bevrijdingsdag" Jaarverslag Ned. Bank is weerslag van de gunstige conjunctuur Bondsvergadering St. Deus Dedit Bloemen en pamfletten Vrijdag boven Den Haag Meer winst goud meer Dodenrit bij St* Oedenrode n DINSDAG 26 APRIL 1955 DE LEIDSE COURANT DERDE BLAD PAGINA 1 TOCH BLIJVEN ER ZORGEN Hedenmorgen opende de heer C. J. van der Ploeg, voorzitter van de katholieke Iandarbeidersbond „St. Deus Dedit" de tiende Bondsverga dering sinds de bevrijding in Bloe- mendaal met een rede, waarin hij al lereerst een overzicht gaf van het geen er sinds de bevrijding is gedaan en bereikt. Uiteraard kon spreker geen gede tailleerd overzicht geven, maar hij stipte toch de hoofdlijnen aan o.a. de totstandkoming van de Stichting van de Landbouw, die steeds gestreefd heeft naar een zo rationeel mogelijke productie en prijsstelling, die een re delijk bestaan waarborgden voor on dernemer en arbeider. Met de komst van het Landbouw schap zijn wij een nieuwe periode binnen gegaan. De medezeggenschap en de verantwoordelijkheid zijn nu gelijkelijk verdeeld over ondernemers en arbeiders. Het Landbouwschap is niet alleen in naam, maar ook in wezen anders dan de Stichting van de Arbeid. Het is bekleed met ge zag en kan binnen het raam van de wettelijke bepalingen regelen stellen voor het bedrijf. Ook plichten Wij moeten ons er echter voor wachten, alleen maar -te zien naar de rechten, die uit de P.B.O. voort vloeien en ons indachtig zijn het ge zegde „Rechten schept plichten". Wij hebben namelijk niet alleen rech ten, doch stellig ook grote verplich tingen tegenover het bedrijfsorgaan, de verplichting vooral van een ge trouwe medewerking en het tenvolle aanvaarden van de verantwoordelijk heid. Wij als katholieken, zien de be drijfsorganisatie niet louter als mid del om materiële belangen te behar tigen; wij verwachten er meer van. Wij willen door de bedrijfsorganisa tie komen tot betere verhoudingen. In het bisschoppelijk mandement lees ik daarover: „Zo wil de bedrijfs organisatie vorm geven aan de ge dachte van christelijke saamhorig heid. Zij wil samenwerking brengen inplaats van klassestrijd. Zij wil. verenigen, niet om tegen anderen' te strijden, maar om met allen een drachtig samen te werken". Ook op andere terreinen heeft zich in de na-oorlogse jaren een gun stige ontwikkeling voltrokken. Men denke slechts aan het stelsel van so ciale verzekeringen, hetwelk is uit gebouwd met de wettelijke wacht geld- en werkloosheidsverzekering, aan de belangrijke aanvullingen en verbeteringen in de kinderbijslag regeling en een aangelegenheid waarop lang is gewacht het op nemen van de landbouwarbeid in de Arbeidswet 1919. Naast de algemene sociale regelin gen en die, welke tot stand kwamen in of door bemiddeling van de Stich ting voor de Landbouw, zijn nog tal van andere verbeteringen tot stand gekomen, teveel om ze- hier alle te noemen. Een bron van zorgen is de ach teruitgaande conjuctuur in de land bouw. Was dit vorig jaar merkbaar, in het afgelopen jaar heeft dit he laas grotere vormen aangenomen. De prijs van een aantal akkerbouw producten ligt beneden kostprijs en moet door maatregelen van de over. heid op een redelijk peil worden ge houden. Ook in de veehouderij-sector is de situatie moeilijker geworden. Men denke slechts aan wat zich onlangs afspeelde rond de melkprijs. Deze omstandigheden werpen een schaduw op de vreugde over de 10- jarige bevrijding. Maar tegelijker tijd dringt nog des te meer tot ons door van welk een grote betekenis het is, dat wij -in de landbouw op organisatorisch terrein zover zijn ge vorderd. Het moge dan zó zijn, dat het met een landbouwpolitiek niet meer vanzelf gaat, wij staan geluk kig niet met lege handen tegenover de problemen en moeilijkheden, die zich aan ons voordoen. Loonvorming Ik wil nu verder aandacht schen ken aan enkele gebeurtenissen in het achter ons liggende jaar. In menig opzicht is dit jaar zeer belangrijk geweest. Dat is zeker ook het geval voor wat de loonvorming betreft. Ik behoef niet terug te ko men op de nawerking van de rege ringsbeslissing van eind 1953, inza ke de lonen. Toen wij vorig jaar ver gaderden, had dit alles in onze be drijfstakken bijna zijn beslag gekre gen. In elk geval konden wij ons toen al een volledig beeld vormen van de resultaten voor onze leden. 1954 Bracht een 6% loonronde, die wat vorm betreft, afweek van de meeste daaraan voorafgegane loon ronden. Het was zoals gij U zult herinneren niet een verplichte loonsverhoging, doch een vergunning om de rechtens geldende lonen met 6% te verhogen. Gesproken werd over een zogenaamde welvaarsloon- ronde. Misschien heeft deze benaming hier en daar misverstand veroorzaakt. Het was ook niet zo, dat die 6% loonsverhoging louter als een schep je bovenop een reeds volledig sociaal verantwoord loon kwam. Men heeft er deze benaming aan gegeven, om dat op grond van de gestegen kosten van levensonderhoud, een 6% loons verhoging niet geheel noodzakelijk was. delyk, dat wij aan een dergelijk on derzoek graag onze medewerking zullen verlenen. In 1954 is ook een aantal product schappen tot stand gekomen. Voor de meeste sectoren, waarvoor bedrijf schappen oude stijl werkzaam zijn, zal nu binnenkort een productschap kunnen optreden. De zuivelsector neemt hier altijd nog een uitzonderingspositie ip, om dat de ondernemers bezwaar blijven gezinnen vervult, waarbij de nadruk dit niet met citaten te bewijzen, om dat ik er toch wel van mag uitgaan, dat U het mandement geheel hebt gelezen en hopelijk herlezen. Versterking van de bond Tot slot nog een paar opmerkingen over de actie van de KAB „Naar de 400.000" en onze eigen ledenwervings actie. In het' licht van wat ik zei over onze medewerking aan de P.B.O.de kerstening van beroep en bedrijf en de vele andere taken, die wij moeten vervullen, zal wel niemand Uwer er aan twijfelen, dat dit alles des te be ter zal gaan, indien de katholieke arbeiders in onze bedrijven,in gro ten getale door hun lidmaatschap hieraan meewerken. Dit is een we zenlijk belang voor de arbeiders zelf en eveneens voor het bedrijf. Een krachtige KAB is even onmis baar. Denkt maar aan de brede al gemene belangenbehartigende taak, lie de KAB voor de arbeiders en hun De regering stond nu voor de moei lijke vraag, wat er in de zuivelsector" '2jjn_ Wanneer dit het enige uitgangs punt zou zijn geweest, dan zou de loonronde waarschijnlijk beperkt zijn gebleven tot plm. 3%. Overigens lijkt het mij nuttig om op te merken, dat zelfs al zouden op het moment, dat de 6% loonsverhoging tot stand kwam de kosten van levensonderhoud in verhouding tot Januari 1954, de da tum waarop de vorige loonronde in ging, niet zyn gestegen, dat dan de arbeidersgezinnen met deze 6% niet in grote welvaart zouden zijn ko men te verkeren. Daaraan ontbreekt nog wel het een en ander en zeker voor de grote gezinnen. De beslissing over de 6% viel in een tijd, dat met name in de akker bouw en veehouderij de conjunctuur zich ip dalende lijn bewoog. Dit was gelukkig niet het geval met de groen teteelt en de teelt van siergewassen., Toch hebben wij practisch voor al onze arbeiders de 6% loonsverhoging gekregen. Ook dus in de akkerbouw en veehouderij. Wij hébben het zeer gewaardeerd, dat de landbouworganisaties hun volle medewerking aan deze loons verhoging hebben verleend. Geleidelijke verhoging Bij de lonen in de tuinbouw, de bloemisterij en het bloembollenbe- drijf welke in volledige overeenstem ming tussen ondernemers en arbei ders tot stand zijn gekomen, is ech ter in het geheel geen sprake van het doorbreken van het algemene loonpeil. Ze, gaan zeker niet uit bo ven de toegestane lonen in andere bedrijfstakken, zodat o.i. uit alge mene loonpolitieke overwegingen te gen goedkeuring geen enkel bezwaar behoeft te bestaan. Het overleg met de genoemde in stanties is momenteel nog gaande, terwijl voor wat de landbouw be treft, ook de hoofdafdeling Sociale Zaken van het Landbouwschap zich op de situatie beraadt. Wij hopen, dat er spoedig een zo danige beslissing komt, dat de over eengekomen lonen rechtens van kracht worden. Voor de akkerbouw en de veehou derij is het overleg dit jaar niet zo vlot gegaan. In December van het vorig jaar hebben de landarbeiders- bonden hun zienswijze inzake de lo nen in de landbouw reeds kenbaar gemaakt. Ofschoon hier over gener lei overleg was gepleegd, stemden de gedachten toch vrijwel overeen. Deze kwamen hierop neer, dat de tijdlo nen in de akkerbouw en de veehou derij getoetst aan de loonrichtlijnen, welke door de Stichting van de Av- beid en het College van Rijksbemid delaars worden gehanteerd en reke ning houdend met het werkclassifi- catierapport voor de landbouw, ge leidelijk een verhoging dienen te on dergaan. Over dit onderwerp is zeer uitvoerig van gedachten gewisseld. Overeenstemming werd echter niet bereikt Tenslotte heeft de hoofdafde ling Sociale Zaken een tweetal be slissingen genomen. De eerste beslissing hield in, dat een commissie zal worden ingesteld met als opdracht, een onderzoek in te stellen, of de relatieve gelijkstel ling al dan niet bestaat en zo neen, in hoeverre er achterstand valt te constateren. De vraag of de gelijkstelling al of niet aanwezig is, moet worden afge meten aan de loonrichtlijnen van het College van Rijksbemiddelaars en van de Stichting van de Arbeid. De commissie dient er naar te stre ven vóór 1 Juli a.s. haar bevindingen aan de hoofdafdeling Sociale Zaken te rapporteren. Zodra het rapport aan de hoofdafdeling is aangeboden, zal dit orgaan zich beraden over de vraag, of en zo ja wat er dient te geschieden. De tweede beslissing handelde over het loonadvies per 1 Mei. Dit houdt in, dat geadviseerd is de C.A.O's op basis van het huidige loon af te slui- ten en voorts de mededeling dat de j 'hoofdafdeling hierop eventueel nog terugkomt, indien het resultaat van I het onderzoek van de zojuist genoem- i de commissie 'hiertoe aanleiding geeft. Ernstig tekort Er is thans reeds een ernstig te- kort aan landarbeiders, terwijl ver-1 wacht wordt, dat dit tekort in de j toekomst nog groter zal worden. Het is dus wel heel erg urgent, dat aan de sociale positie van de land arbeiders een brede aandacht wordt geschonken, maar niet alleen omdat er anders moeilijkheden ontstaan met de arbeidsvoorziening, doch ook omdat deze positie op zichzelf alle aandacht vereist. Na het voorafgaande is het wel dui- diende te geschieden, Enerzijds was er de mogelijkheid van een productschap, dat op het punt van de bestuurssamenstelling niet de instemming heeft van alle betrokken organisaties; anderzijds kon in de plaats van het Bedrijf schap zuivel een omvangrijk rege ringsbureau voor de behandeling van de zuivelaangelegenheden worden opgericht. De regering heeft de eerste moge lijkheid gekozen en een wetsontwerp tot instelling van een productschap voor de zuivel ingediend. Als de beide Kamers zich hiermede kunnen verenigen, dan komt er dus toch een productschap voor de zuivel. Wij zijn het met deze beslissing van de regering eens. Het alternatief van het niet tot stand brengen van een productschap is de instelling van een omvangrijk regeringsbureau. Dit lijkt mij geheel strijdig met de gedachte van de be drijfsorganisatie en zou in feite een stap terug betekenen. Bisschoppelijk mandement Wanneer ik de volgorde van de on derwerpen zou hebben gerangschikt naar hun belangrijkheid, dan zou ik vandaag ongetwijfeld aangevangen zijn met het bisschoppelijk mande ment over de katholieken in het openbare leven in deze tijd. Wy staan met ons werk midden in het openbare leven, zodat de inhoud van het bisschoppelijk mandement voor ons van de grootste betekenis is. De meest concrete aanwijzingen voor ons werk vinden wij in het tweede deel van het mandement. Dit deel handelt over de taak van de katholiek op sociaal terrein. Een en kele zin uit dit deel heb ik geciteerd, in verband met onze medewerking aan de publiekrechtelijke bedrijfs organisatie. Ik zou uit dit tweede deel vooral ook willen wijzen op de grote waar den, welke de bisschoppen toekennen aan de katholieke stands- en vakorga nisaties en op de duidelijke onder streping van de taken van de katho- lieke sociale organisaties. Ik behoefren. wel mag vallen op de gezinnen, want telkens weer blijkt, dat als het gaat om de bijzondere belangen van de gezinnen, er extra inspanningen nodig In onze bond is in de afgelopen maanden hard gewerkt, vrienden. Honderden propagandisten spanden zich in voor de versterking van de bond en daardoor maakten wij in het begin van dit jaar de 25.000 vol. Dit betekent, dat ons ledental mo menteel 7.500 hoger ligt dan het ge middelde van de laatste 5 normale jaren vóór 1940. Hieruit blijkt, dat de katholieke arbeiders al meer gaan inzien, dat hun belang is gelegen in de sterke eigen organisatie. Moge dit in de toekomst zo blijven, dan zullen wij met Gods zegen de taken, waarvoor wij zijn gesteld, ook kunnen vervullen. Landaanwinning vereist aanleg van „landmeren De aanwinning van nieuw land, zoals dat in de Noordoostpolder is geschied, brengt speciale moeilijkhe den met zich mee voor de aangren zende gebieden, die een overvloed aan water krijgen te verwerken. Teneinde de toestand van de bo dem te stabiliseren is het dan nodig zgp. „landmeren" aan te leggen, het geen echter altijd een verlies van bestaande cultuurgrond met ""zich medebrengt. ""'Scherpe berekening gaan aan de aanleg van deze „meren" vooraf; deze moeten het midden vinden tussen het minst mogelijke verlies aan cultuur grond en de hoogst mogelijke ont watering van het nieuwe gebied. Zo zal bij Harderwijk een rand meer worden aangelegd, dat een breedte van 2.600 meter vereist en dat het waterpeil tot N.A.P. plus 0.3 meter zal brengen. Gunstiger ligt de toestand in het noordelijk deel van het randgebied van de Noordoostpolder, waar de randmeren slechts een vrij beperkte omvang behoeven om de nodige ont- wateringscapaciteit te kunnen 'leve- Herdenkingsdropping Vijf „Lincolns" van het „Bomber Command" van de Engelse Konink lijke Luchtmacht zullen deelnemen aan de viering van de tiende verjaar dag van de bevrijding van Neder land. door op 29 April tulpen en pam fletten uit te gooien, die boodschap pen van vriendschap bevatten. Hier mee worden de voedseldroppings van de R.A.F. gesymboliseerd, die op 29 April 1945 begonnen. Nederlandse straaljagers zullen de vliegtuigen ver gezellen. Nadat de bloemen en pamfletten zijn uitgeworpen, zullen de „Lin colns" op Valkenburg landen; de be manningen zullen tijdens de viering de gast zijn van burgemeester en wet houders van Den Haag. In het stadhuis zullen de gezag voerders van ieder vliegtuig bijzon dere boodschappen van vriendschap en goodwill overhandigen; deze zijn van Z. K. H. de Hertog van Edin burgh aan Z. K. H. de Prins der Ne derlanden; Sir Winston Churchill aan dr. W. Drees en lord de l'Isle and Dudlley aan minister van luchtvaart ir. 'C. Staf; de burgemeester van Londen aan de burgemeester van Den Haag; en lady Thurso, de echtgenote van de toenmalige minister van luchtvaart, die het bevel gaf voor de oorspronkelijke operatie aan mevr. Z. A. Louwes-Westerhuis, de weduwe van dr. ir. S. L. Louwes, als direc teur-generaal van de voedselvoorzie ning, die in 1945 het gehele plan van de voedsel-dropping organiseerde. Met een openbare les heeft pater C. A. van den Berk gistermiddag zijn intrede gedaan als privaat-docent aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Tijdens het spel is het 3-jarig dochtertje van de familie Van der Laars, die met een motorschip te Vondelingsplaat bij Rotterdam ligt, gistermiddag te water geraakt en verdronken. SAMENSTELLING v d. UITVOER Blijkens de winst- en verliesreke ning, opgenomen in het jaarverlag van de Nederlandse Bank, heeft de bank over 1954 een nettowinst ge maakt van 11.233.900, welk bedraj geheel aan de staat komt. Over 195; bedroeg de nettowinst f 7.801.649. Dc goud-voorraad. De mate waarin gedurende 1954 een beroep werd gedaan op de cre- dietfaciliteiten der bank is groten deels bepaald door het effect van de uitgifte der schatkistcertificaten, waartoe in Februari 1954 werd be sloten, voorts door de invoering van de verplichte kasreserve, en door de openmarktpolitiek van de bank. Krachtsen deze politiek heeft de bank schatkistpapier op de open markt geplaatst tot een bedrag van 254,8 millioen en schatkistpapier gekocht ten bedrage van 98,3 mil lioen. De goudvoorraad is wederom be langrijk vermeerderd, grotendeels wegens de omzetting van convertibe- le valuta is goud. De voorraad is toe genomen van 2.792,2 millioen tot f 3.041,7 millioen. De bankbiljetten INDUSTRIËLE PRODUCTIE IN WEST EUROPA EN U S A 1939= tOO 1949= tOO LU-LU I H l'ITTXm^ 18-Jarige chauffeur gedood Gistermiddag omstreeks 12 uur is op de provincialeweg St. Oedenrode- Lieshout onder de gemeente St. Oe denrode n' dodelijk ongeluk gebeurd. Een personenauto, bestuurd door de 18-jarige Jan Swinkels slipte by het nemen van een scherpe bocht; de au to schoof zijdelings met volle vaart tegen een boom, waardoor de auto werd ingedrukt. De bestuurder, die was bekneld geraakt, overleed ter plaatse, zijn medepassagier, een 16- jarige neel' van de bestuurder uit Lieshout, is in zorgwekkende toe stand naar een ziekenhuis vervoerd. TREIN ONTSPOORD TE SOEST. Gistermorgen om tien minuten voor elf is tussen Den Dolder en Baarn een electrische trein met de laatste twee assen ontspoord. Het baanvak werd daardoor versperd. Het ver keer tussen Den Dolder en Baarn werd onderhouden door bussen. Gis teravond om negen uur was het trein verkeer weer normaal. De ontsporing geschiedde op het station Soest, naar men vermoedt -doordat een wissel te vroejg werd om getrokken. Het treinstel liep ernstige schade op. Ook de baan werd over enige meters beschadigd, evenals een seinpaal, die tussen het ontspoorde treingedeelte en een perronrand in geklemd zat. Persoonlijke ongelukken zijn niet gebeurd. KOE GESCHOPT: 25.— BOETE. De 49-jarige veevervoerder B. K. uit Alkemade stond gistermorgen te recht voor de Amsterdamse politie rechter, omdat thij op 27 December 1954 een koe tweemaal met zijn klomp tegen de kop geschopt had. De koe was „goed lastig", zei ver dachte, en daar hij zijn stok kwijt was en de koe 'hem al eens eerder van achteren met haar horens had bewerkt, had hij haar maar met zijn klomp tegen de kop getrapt: „Wat moest ik anders doen?" vroeg hij heel naïef. Blijkbaar heeft de veevervoerder zonder meer wraak willen nemen op de koe, die hem even te voren een stoot had gegeven. De officier van Justitie eiste 40, boete, maar toen de man verklaard had, dat hij maar 5,aan de koe had verdiend, legde de politierechter hem een boete van 25,— op. NOODLOTTIGE KLAP VAN AUTOPED. De 8-jarige Gerard Hofstede kwam Zondagmiddag te Hengelo met zijn autoped te vallen. De jongen kreeg een dergelijke klap van het stuur van de autoped in de maagstreek, dat hij enkele uren later overleed. in omloop zyn toegenomen van 3.342,8 millioen tot 3.624,6 mil lioen. De omvang van de circulatie heeft zich gedurende alle maanden van 1954 boven het niveau van 1953 bewogen. Eind 1954 waren in omloop 100,2 millioen stuks bankbiljetten, waarvan 46,2 in millioenen stuks) van 10 gulden, 27,5, van 25 gulden, 15,7 van 100 gulden, 6,5 van 20 gul den, 3,7 van 50 gulden en 0,6 van 1000 gulden elk. Eind 1953 bedroeg het aantal in omloop zijnde bankbil jetten 93,7 millioen stuks. De economische ontwikkeling. Over de economische ontwikkeling zegt het verslag onder andere, dat OPBRENGST VAN DOOR HET RIJK GEÏNDE BELASTINGEN de productie in 1954 de optimistische verwachtingen nog heeft overtroffen. De opleving van de bevrijdigheid in de industrie heeft zich in onvermin derd tempo voortgezet. Slechts de personeelvoorziening is een knelpunt) geweest voor nog snellere expansie, j Stijging- nationaal inkomen. f Het verslag onderzoekt dan hoe ini 1954 het monetaire gedrag der on-l derscheidene groepen van huishou dingen is geweest en in hoeverre dit gedrag afweek van dat in 1953. Het concludeert, dat het financierings gedrag van de staat practisch ge sproken neutraal was en dat daar van geen inflatoire of deflatoire im pulsen van betekenis uitgingen. De lagere overheid heeft zich monetair i vrijwel gelijk gedragen als in 1953.1 Tiaar liquiditeitstekort moet mone-1 tail* beschouwd worden als een op! de volkshuishouding uitgeoefende inflatoire impuls. Het nationale inkomen, berekend j tegen marktprijzen, is gestegen met ruim 2 milliard, zodat de stijging van de kasvoorraden juist in norma le verhouding blijkt tc staan tot de stijging der inkomens. Hieruit volgt, dat de mutatie in de kasliouding niet wijst op een deflatoire oppotting, zij is de reactie op de inflatoire stijging van het nationaal inkomen. Monetaire sanering. In de zeer bevredigende dekkings verhoudingen (in goud en conver- tibele deviezen), in der markante verbetering, die de dekking van de binnenlandse liquiditeitenmassa de! laatste vijf jaar heeft ondergaan enl in de ontwikkeling der voornaamste balansposten van do Nederlandsche Bank, ziet het verslag eenzelfde beeld van monetaire sanering. Het trekt de aandacht, dat de goud- en netto deviezenvoorraad belangrijk boven het niveau van de biljettcncirculatie is uitgestegen, alsmede dat de sa menstelling van de deviezenvoorraad wederom een niet onbelangrijke kwalitatieve verbetering heeft on dergaan. Niettemin blijft de zorg voor de kwalitatieve samenstelling van de goud- en deviezenvoorraad, ondanks de gunstige ontwikkeling, de vole aandacht vragen. De staatsschuld. De rijksfinanciën hebben een aan zienlijk evenwichtiger beloop gehad, dan in de voorgaande jaren. De in komsten hebben de uitgaven met nog slechts een relatief klein bedrag overschreden. Aan belastingen werd geïnd 6.293 millioen tegen f 6.078 millioen in 1953. De in vorige jaren waargenomen doling van de omvang der netto staatsschuld heeft zich in 1954 voort gezet. Ultimo 1954 beliep zij 17.593 millioen tegen f 18.425 millioen ulti mo 1953. De binnenlandse staatsschuld daal de met 740 millioen tot 16.404 millioen. de buitenlandse staatsschuld met 507 millioen tot ,f 2.286 mil lioen. De netto staatsschuld is de laatste vijl' jaar gedaald met globaal 4.7 milliard. De daling betekent een aan zienlijke verlichting van de hierdoor bestaande druk op de Nederlandse volkshuishouding, aldus het verslag van dé Nederlandse Bank. SAMENSTELLING VAN DE BANKBILJETTEN C1R 1 A TIE /io /ioo y-iojo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 9