De radio en televisie brengen op 30 April
4 en 5 Mei een gezamenlijk keurprogramma
c PROBLEEM VAN DEZE EEUVp
Hengelaars en beroepsvissers
putten rijkdom der natuur uit
Bevrijdende landen in 'n bont programma verenigd
K*V*P* gaat verhuizen
voor behoud van visstand
Strijd
DINSDAG 26 APRIL 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA I
Op de Faroer wordt een dramatische strijd gestreden
De komende nationale herdenking
en feestdagen 30 April, 4 en 5 Mei
zullen de Nederlandse radio-om
roepen en televisiezenders een geza
menlijk programma brengen, dat ge
heel Nederland in staat zal stellen
van achter zijn toestel de plechtig
heden en de feestviering van het ge
hele land in onderdelen mee te ma
ken.
KONINGINNEDAG:
Stijlvol programma.
De radio opent haar feestprogram
ma op Koninginnedag, 30 April, met
een gelukwens namens de omroep
door de regeringscommissaris voor
het radiowezen, mr, L. A. Kesper,
Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland; deze rede wordt om 7 en
8 uur uitgezonden. Om 8.20 worden
de luisteraars verbonden met Gou
da, waar op de markt een aubade
door 2500 schoolkinderen wordt ge-
izongen. De zieken komen om 9 uur
aan de beurt, waarbij het sanatorium
Juliana-oord in Laren verbonden
wordt met het sanatorium Oranje
Nassau's Oord in Renkum. Ook de
kleuters zijn niet vergeten en krij
gen een klein hoorspelletje om half
.tien. Daarna volgen over de zenders
afwisselend een Rooms-Katholieke
en een Protestants-Christelijke uit
zending. Tussen kwart voor elf en
half een volgen reportageflitsen van
het bloemendefilé langs de jarige
vorstin in de paleistuin van Soest-
dijk, afgewisseld met lidhte gramo-
foonmuziek.
KONINGINNEDAG:
Bont programma.
Het grote feestprogramma wordt
in de avonduren gegeven. De tradi
tionele „Oranje-avond" wordt dit
maal onder het motto „Nederland ju-
ibelt" uit Musis Sacrum te Arnhem
uitgezonden. Hieraan werken mee
elf koren uit elke provincie één
het Promenade-orkest, een groot om
roepkoor en enige solisten. Het ge
heel staat onder leiding van Bene
dict Silberman; Jules de Corte zal
volgens zijn schema „Roulette" dit
maal met levende schyven gooche
len onder het motto „Royalette". Om
streeks half tien komen de leiders
van de bonte programma's der ver
schillende omroepverenigingen ge
zamenlijk met een bont programma
onder de titel „Sam Sam".
Tot besluit van de dag volgen een
militaire taptoe door de Kon. Mili
taire Kapel en de dagsluiting.
KONINGINNEDAG:
Televisie.
De televisie brengt ook een uitge
breid programma, dat om kwart voor
elf opent met een verjaardagswens,
uitgesproken door minister mr. J.
L. M. Th. Cals, even later gevolgd
door een rechtstreekse reportage van
het défilé in Soestdijk, dat geheel
zal worden uitgezonden. Het avond-
.programma omvat o.a. reportages van
een openluchtfeest in Naarden en
een vuurwerk op de wallen van deze
vestingstad. Daartussen in is een half
uur gereserveerd voor actuele film
reportages van de feestvreugde in
den lande.
AVOND 4 MEI:
Radio en televisie.
Als Nederland op 4 Mei zijn doden
herdenkt, zal de radio tussen 18.00 en
.20.15 een nationaal programma over
heide, zenders uitzenden. Er zijn op
namen van de officiële herdenking
jn de Ridderzaal, gevolgd door een
reportagetocht langs een reeks van
posten overal in den lande en in het
buitenland, waar verslaggevers van
hun indrukken zullen getuigen. Zo
zijn reportages ingelast vanuit Nor-
anandië, waar de Prinses Irenebriga-
de landde, uit Bergen-Belsen ter bij
zondere herdenking van de Joodse
slachtoffers en uit Londen, waar de
zetel van onze vrije regering was ge
vestigd.
De televisie geeft in deze voor
avond een reportage van de herden
king op de Waalsdorpervlakte. In dit
programma, dat van 19.40 tot 20.20
uur duurt, worden ook historische
filmflitsen ingelast.
man Strategier
Engelman.
op tekst van Jan
Bont programma.
Een groot bont programma besluit
de dag, een internationale bevrij
dingsshow, die van 21.15 tot 23 uur
duurt. Hierin treden artisten op uit
die landen, die bij de bevrijding van
ons land een rol hebben gespeeld.
Voor Engeland is dit de zangeres Ca-
xal Carr, voor Canada de „Maple
Leaf Four", voor Australië de zan
ger Robert Simmons en voor Brits-
Güyana de zanger Cy Grant, die zelf
als geallieerd piloot boven Haarlem
in 1943 werd neergeschoten.
De Nederlandse strijdkrachten in
het buitenland worden vertegenwoor
digd door de mondaccordeonvirtuoos
Max van Gelder, die onder de naam
Max Geldray thans in Engeland j
woont. Nederland zelf is vertegen- j
woordigd door Wim Kan en het Me-
tropole-orkest onder leiding van Dolf
van der Linden. De samensteller van
het programma, Karei Prior, zoekt
nog naar een mogelijkheid voor ver-
tegenwoordiging van Amerika, daar i
verschillende pogingen tot nu toe zijn
mislukt.
Televisie.
De televisie heeft haar programma
grotendeels geconcentreerd op de vie
ring in Den Haag. In de middag van
14.10 tot 15.30 wordt een rechtstreek
se reportage gegeven van de optocht
in de residentie.
Het avondprogramma vermeldt
van half tien tot half elf filmrepor
tages van de feestviering in den lan
de. De uitzending sluit met een half
uur reportage van het vuurwerk op
het Malieveld in Den Haag.
Groepsbespreking over de woningbouw
De ongeregeldheden op de Faroer-eilanden verband houdend met de dokterswisseling in het plaatsje Klaks
Viking nemen de allures aan van een strijd zoals wij die kennen uit sommige Engelse films, zij het dan ook,
dat het hier „menens" is. Van een schip met Deense autoriteiten dat aan de kade te Klaks Viking meerde,
werden de meertouwen doorgesneden. Op deze telefoto zien wij een deel der bevolking van Klaks Viking-
trachten de valreep te bemachtigen.
Het bureau van de Kath. Volkspar
ten zal spoedig verhuizen naar het
oude Schaepmanhuis aan de Maurits-
kade te 's-Gravenhage. Deze verheu
gende mededeling is onder applaus
van de leden van de Partijraad ge
daan door voorzitter mr. Van Doorn.
Daaraan vooraf gegaan was de op
somming van activiteiten der K.V.P.
in de komende tijd.
In October wordt een partij-con
gres gehouden, groter dan ooit tevo
ren; verder in het najaar komt de
Bestuursraad bijeen, in Januari 1956
wordt het tienjarig bestaan van de
partij herdacht en zowel in Februari
als April wordt een studiecongres
gehouden.
Nadat in Maart de Partijraad zal
zijn gehouden waarin politiek verslag
wordt gedaan, volgen in Mei en de
dagen in Juni 1956 die aan de verkie
zingen vooraf gaan de laatste voorbe
reidingen. Mr. van Doorn heeft alle
Partijraadsleden opgewekt, deze acti
viteiten te helpen slagen en verder
om te helpen bij het voorlichtings-
werk onder de kiezers.
De motor voor woningbouw op
hoger voltage.
In de voortgezette vergadering van
de Partijraad hebben enige leden
reacties geleverd op de inleidingen,
die wij reeds in ons nummer van j.l.
Zaterdag hebben weergegeven. Met
name de heer Deerenberg uit de
Kieskring Leiden had enige verlan
gens, zowel ten aanzien van de mi
gratieregeling als van de bouwplan
nen die bij de Overheid zijn inge
diend. Ook wenst hij meer contact
tussen de colleges van Gedeputeerde
Staten.
Een insieder als de heer v. d. Gun
heeft er op gewezen, dat het verdien
stelijk werk bij de woning voorziening
in het Parlement vaak wordt onder
mijnd. Hij bepleitte coördinatie binnen
het verband van de K.V.P. Andere de woningbouw,
sprekers vonden, dat het Partijbe
stuur baanbrekend werk moet ver
richten, bijvoorbeeld ten aanzien van
de woningsanering. De vrees werd ge
uit, dat ook verder de bouw van
noodwoningen zal nodig zijn; ander
zijds werd herinnerd aan de neiging
in Zuid-Holland, om bij woningbouw
zoveel mogelijk rekening te houden
met de gemiddelde gezinnen.
In zijn repliek heeft de heer An-
driessen er aan herinnerd, dat we nu
al gedurende tien jaar noodgedwon
gen platgetreden wegen gaan; en nog
is met er niet ten aanzien van de
woningvoorziening. In dit verband
dacht de spreker aan de industriali
satie, die op haar beurt de woning
bouw voor problemen stelt.
Verder is gevraagd naar de huur
prijzen van nieuwe woningen in ver
band met het inkomen- Ook al heeft
de Minister gezegd, deze zaak in on
derzoek te hebben, toch zal de Kath.
Kamerfractie urgent blijven. Tegen
over de heer Deerenberg merkte de
spreker op, dat hij niet gelooft als
zouden de systeembouwers het heft in
handen hebben.
In het algemeen vond de heer An-
driessen, dat we moeten trachten om
de motor van de woningbouw een
iets hoger voltage te geven om er iets
meer uit te kunnen halen. Mede in
verband hiermee zeide de voorzitter,
dat het Dag. bestuur 'n groep wil for
meren om nu en dan gesprekken te
voeren over wat leeft in de sector van
Motie over de salarissen
Overheidspersoneel
In verband met hetgeen het Ka
merlid W. J. Andriessen in de och
tendvergadering had gezegd over de
positie van het overheidspersoneel,
wej-d later uit de kring der leden
een motie voorgelegd, die zal moeten
dienen als steun van de Partijraad
aan de Kamerfractie en waarin wordt
aangedrongen tot het open maken
van het overleg. Zonder enige discus
sie werd deze motie met algemene
stemmen aanvaard.
Het Eerste Kamerlid mr. F. Teu-
lings heeft desgevraagd meegedeeld,
dat de achterstand van de belastingen
vrijwel is ingehaald en dat de over
gebleven restanten geen betekenis
hebben in het geheel. Van het Twee
de Kamerlid dr. Lucas kwam de ver
zekering, dat het niet in de bedoeling
ligt om in verband met de omzetbe-i
lasting de verkoopprijzen te verho
gen.
In verband met een opmerking
over de vermeende mindere geoefend
heid van onze militairen heeft de des
kundig, de heer Fens, opgemerkt, dat
men niet mag generaliseren. De mili
taire diensttijd wordt nuttig besteed;
de officieren en onderofficieren tre
den voldoende instructief op. Onaan
genaam is slechts, dat de Ver. Staten
wat traag zijn in de afleving van de
bestelde en dringend nodige materia
len.. Toch zal de aflevering nu spoe
dig kunnen geschieden.
Er was verder gezegd, dat sommige
busondernemeors voor militair ver
voer vaak de dubbele prijs in reke
ning brengen. Als dat zo is, zei de
heer Fens, zal men goed doen te re
clameren.
Deze eerste Partijraad in* nieuwe
stijl sloot met een korte rondvraag,
waarin de heer J. Koops uit Venlo
de Tweede Kamer dankbaar zeide te
zijn voor haar invloed om de uitwas
sen van het cadeaustelsel tegen te
gaan. Hij hoopte, dat de Eerste Ka
mer dit goede voorbeeld zal volgen.
Militairen ontvangen
ook vacantiegeld
Militairen, die in werkelijke dienst
zijn bij de land- en luchtmacht, zul
len, ingevolge een K.B., eens per
jaar een vacantie-uitkering ontvan
gen, die 2 pet. van hun salaris zal
bedragen, berekend over jedere
maand, dat zij in werkelijke dienst
zijn geweest.
5 MEI:
Stijlvol programma.
Op de vijfde Mei, de nationale
feestdag, opent de radio met zo mo-
.gelijk een herhaling van de histori
sche rede, die Koningin, thans Prin
ses, Wilhelmina tien jaar geleden
naar aanleiding van de bevrijding
uitsprak, een radio-rede, die 25 mi
nuten in beslag neemt.
„Klokken zingen over Nederland",
is het volgende programma, dat komt
uit Groningen, Maastricht, Rotterdam,
Middelburg, Breda en Nijmegen,
•waarna een jeugdappel uit Deventer
volgt. Van half twaalf tot kwart voor
een wordt de officiële militaire her
denkingsplechtigheid in Wageningen
uitgezonden. Om 1 uur spreekt de
minister-president, dr. W. Drees, en
in de middag is het bekende drop-
.pingsprogramma.
In de vooravond wordt de herden
kingsbijeenkomst uit de Nieuwe Kerk
in Amsterdam uitgezonden, 's avonds
.gevolgd door de „Arnhemse Psalm",
dn opdracht gecomponeerd door Her-
Moeder Natuur kan er niet meer tegenop tornen! En daarmede is het
tijdperk voorbij, dat het verschalken van vissen eindigde met een voldaan
gevoel en een vette kin. De overbevissing van onze wateren is een feit
geworden en we kunnen niet meer volstaan met de inzameling van wat
een rijke natuur ons aanbiedt. Deze eeuw heeft zich gekenmerkt door een
steeds stijgende bevissingsintensiteit. Allereerst bij de beroepsvissers, die
tegemoet moesten komen aan een toenemende voorkeur van de Europese
consument voor snoek, snoekbaars en baars. Daarnaast is het echter vooral
de opkomst van de sportvisserij als ontspanningsgelegenheid, die in belang
rijke mate heeft bijgedragen tot de sterk toegenomen bevissing van onze
binnenwateren. Vooral na de. oorlog is men er in steeds grotere aantallen
met de hengel op uitgetrokken. In het seizoen 1945'46 waren ongeveer
25 mensen op de 1000 inwoners in het bezit van een of andere visakte. Vijf
jaar later was dit aantal reeds van 15 op 40 gekomen, waarmede het plafond
ran de mogelijkheden werd bereikt. Speciaal de snoekstapels worden zwaar
overbevist en zelfs in die mate, dat in ons waterrijke land de natuur de
vangsten niet meer voldoende kan compenseren. Nog andere factoren wer
ken in ongunstige zin. De noodzakelijke cultuurtechnische en waterbouw
kundige maatregelen belemmeren o.a. de natuurlijke intrek van glasaal
en doen het aantal natuurlijke paaiplaatsen voor de snoek steeds afnemen.
Het laat zich dus begrijpen, dat men niet meer kan volstaan met aandacht
te schenken aan de vangst alleen.
bezit van voldoende geld geen waar-
Jborg is voor „het opengaan van alle
deuren. Er is namelijk in Europa vol
doende geld voor pootvis, maar daar
tegenover staat meteen een onvol
doende productie van pootvis.
Een dergelijke omstandigheid is
natuurlijk ongunstig voor de prijs
vorming. Als de pootvis niet voor een
redelijke prijs op de markt kan wor
den gebracht blijft er van de sport
visserij niets over en wordt vissen
een luxe.
Het O.V.B. werkt daarom momen
teel met een proefstation in Nieuw
Vennep, of via een diepgaande re-
Het staat vast, dat ons dichtbe
volkte land weinig mogelijkheden
biedt voor vijverbedrijven met de
conventionele productie en daarom
moet men door wetenschappelijk on
derzoek kweekmethoden ontwikke
len, die grote kansen bieden.
Geld betekent nog
niet: Pootvis
De natuurexploitatie, die zich
slechts richt op het vangen, is ge
doemd om geleidelijk te verdwijnen
en haar plaats af te staan aan een ze
kere mate van cultuur-exploitatie. Er
dient gestreefd te worden naar be-
heerseenheden, die de visstapels de
noodzakelijke behandeling kunnen
geven, en naar voorlichting voor de
instandhouding van de visstand.. En
tenslotte zal er een goede pootvis-
voorziening georganiseerd moeten
worden. Deze laatste taak is opge
dragen aan de Organisatie ter Ver
betering van de Binnenvisserij, die
is opgericht in 1952 en gisteren voor
de pers een uiteenzetting heeft ge
geven over haar werkwijze en pro
blemen.
Geld is niet genoeg.
Uit de aard van haar taak beheert
deze organisatie het Pootvisfonds,
maar merkwaardiger-wij ze doet zich
hier het verschijnsel voor, dat het
Nieuwe methode.
In Nieuw-Vennep houdt men zich
bezig met een vorm van pootvis kwe
ken, waarbij jonge vislarven door
voedering met plankton worden op
gekweekt tot pootvisj es met een goe
de uitzettingswaarde.
Deze kweekmethode is ontstaan uit
hetgeen in het verleden werd ver
richt op het gebied van snoekteelt.
De vislarven bleken een geringe uit
zettingswaarde te hebben en men is
toen overgegaan tot het imiteren van
het natuurlijke paai-milieu. De re
sultaten waren be vredigend maar men
is nu verder gegaan.
De bevruchting van de eitjes heeft
thans kunstmatig plaats en het resul
taat is, dat het rendement onge
veer 50 pet. veel groter is dan in
de natuur.
Temperatuur en voedselvoorziening
heeft men ook in eigen hand, wat
voor de verdere ontwikkelink van be
lang is.
Met een groot net vangt men op
de Westeinderplas dierlijk plankton,
dat door regelmatige toevoer van
zuurstof in leven wordt gehouden en
waarmede de jonge vis wordt ge
voerd.
Resultaten.
Met een enkel voorbeeld kan reeds
worden aangetoond, dat dit werk
van research belangrijke resultaten
oplevert. Op inundaties imitaties
van het natuurlijke paai-milieu
kweekt de B.V.O. pootsnoekjes van
*10 c.m. In het nieuwe systeem echter
pootsnoekjes van 5 cm. Bij proeven
is gebleken, dat de levenskans van
een snoekje van 5 cm. bij het uit
zetten maar weinig achter bleef bij
dat van 10 era.
Als men nu weet, dat een snoekje
van 10 c.m. ongeveer 10 maal meer
weegt dan een snoekje van 5 cm. is
het duidelijk, dat' bij deze laatste
lengte de verkoop-prijs wordt per
kg. berekend de kosten aanmerke
lijk dalen. Het is goed mogelijk, dat
men in de toekomst terug kan gaan
tot een product van 4 cm., waarbij
de kosten nog verder dalen.
Daar komt. nog bij, dat snoekjes bo
ven 3 cm. bij verschillende gelegen
heden, o.a. temepartuurstijging en
stagnatie door storm van de plank
ton-aanvoer, kannibalistische neigin
gen krijgen en elkaar opvreten. Dit
brengt dus mee, dat men de vissen
niet langer in de reservoirs houdt dan
strikt noodzakelijk is en ze uitzet zo
dra dat biologisch verantwoord is.
Visrijkheid mogelijk.
Voor wat snoek betreft, worden de
snoeklarven gewonnen door kunst
matige bevruchting. Bij de rijpe
vrouwtjes worden daartoe de eieren
gewonnen en daarna bevrucht met
het homvocht van rijpe mannetjes. De
bevruchte eieren komen vervolgens
in trechtervormige aparaten, waar ze
voortdurend in beweging worden ge
houden door stromend water. Tegen
de geboorte komen de eieren op ze
ven houten bakken, waarin ook de
Koninklijk gezin op
bevrijdingsdag in
Wageningen
Koningin Juliana en Prins Bern-
hard zijn van plan de nationale her
denking op 5 Mei a.s. te Wageningen
bij te wonen. Zij zullen waarschijn
lijk vergezeld gaan van Beatrix, Ire
ne, Margriet en Marijke.
Modern recreatieoord
nabij Bergen op Zoom
Nabij Bergen op Zoom zal in de
naaste toekomst een uiterst modern
recreatieoord verrijden .waarvoor de
gemeente dezer dagen de plannen en
de begroting van 1 millioen heeft
goedgekeurd.
Het recreatieoord, dat de naam
„Zanderijen" zal krijgen omvat een.
modern geoutilleerd zwembad met
kleedgebouwen, een speciaal wed-
strijdbad met duiktorens, een kano-
bad, zonneweiden en een restaurant
met promenade. Het zwembalgedeelte
bestaat uit een aantal grote kuipen
in de boven de begane grond liggende
vijver. Aan de „wedstrijdbad-kuip"
zal het restaurant grenzen.
In de scheidingsmuur zullen glazen
panelen worden aangebracht, waar
door men een „onder-water"-uitzicht
heeft op het bad.
Aansluitend op de „Zanderijen" ligt
het 80 ha. omvattende boscomplex
„De Heide" dat door de gemeente
voor recreatieve doeleinden is aange
kocht. Het is de bedoeling dit bos
complex met de zanderijen te verbin
den door de aanleg van een tunnel
onder de spoorbaan, die beide gebie
den van elkander scheidt. Met de Ne
derlandse Spoorwegen zijn hierover
de onderhandelingen reeds geopend.
Het ligt in de bedoeling in de na
bijheid van het recreatie-oord dienst
woningen te bouwen, terwijl de moge
lijkheid zal worden geschapen de ka-
larven verblijven tot het stadium, dat -.
de dooierzak ia opgeteerd. Daarna ko- s winters als ysbaan te ge-
men de visjes in de voederbekkens. - DruiKen-
Een goede pootvisvoorziening zal
één van de belangrijke bijdragen
kunnen zijn om ons waterrijke land
ook een zekere visrijkheid te doen
behouden. Ons binnenwater kan een
behoorlijke productie aan verschil
lende vissoorten leveren, als we het
juiste beheer daarvoor maar toepas
sen. Wanneer we zien wat in deze
door sommige viswaterbeheerders ook
thans nog wordt bereikt, dan mogen
wij aannemen dat ook in vele andere
wateren de visstand kan worden op
gevoerd.
VERPLEEGSTER
In het R.K. Ziekenhuis, „De Cor-
nelia-Stichting" te Zierikzee heeft
zich tijdens het week-end een ernstig
ongeval voorgedaan, waarbij een ver-
pleegster-religieuse levensgevaarlijk
is gewond. Tijdens werkzaamheden
heeft de kleding van de zuster vlam
gevat en het lukte omstanders niet
het vugr te doven, waardoor ernstige
brandwonden zijn ontstaan. De toe
stand van de zuster is zorgwekkend.
Audrey Hepburn kwam Zaterdag geruisloos terug
De filmster Audrey Hepburn is Zaterdagavond met haar echtgenoot Mel
Ferrer uit Rome op Schiphol aangekomen om in ons land enkele familie
bezoeken af te leggen. Zij is vandaag weer vertrokken. Foto: volkomen
onopgemerkt stonden Audrey en haar man tussen de andere passagiers
op hun beurt te wachten voor de visitatie.
