EUEK1KKI1UWS
De rosse bandiet
11 pet. toeslag voor tandartsen
Middenstanders willen in
Den Haag demonsteren
Het ontwerp provinciewet
door Zuid Holland besproken
Opgang naar 1t Paasfeest
Boeiende levensbeschrijving
van Paus Pius XII
DINSDAG 29 MAART 1955.
DE I.EIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
Conflict voorlopig opgelost
De tandartsen zullen voortaan weer
kunnen trekken in de volle gemoeds
rust die bij het verdwijnen van een
conflictsituatie past.
Dank zij bemiddeling van de zie
kenfondsraad is namelijk een accoord
bereikt tussen de tandartsen en de
ziekenfondsen. Het conflict dat zou
3 voor gestegen onkosten uitbe
taald.
Van hun kant hebben de zieken
fondsen begrip gevraagd voor hun
streven een controlesysteem in te
voeren, waarbij de tandartsen aan
kwaliteitscontrole van het door hen
geleverde werk zouden worden onder-
ontstaan, omdat de tandartsen met in- j worpen. Het is de bedoeling dat op
gang van 1 April alle relaties met de 1 Juli van dit jaar een nieuwe regeling
fondsen wilden verbreken kan men van kracht wordt,
nu rustig als een één-Aprilmop be
schouwen.
Voorlopig is overeengekomen dat
de tandartsen over het eerste half
jaar van 1955 een toeslag van 11%
op hun declaraties krijgen. Daarna zal
z spoedig mogelijk de nieuwe regeling
van kracht worden.
Over hun declaraties in 1954 krijgen
de tandartsen nog een toeslag van
Bedrijfspensioenfonds
voor de landbouw
Uit het eerst heden verschenen ver
slag over 1953 van het bedrijfspen
sioenfonds voor de landbouw blijkt,
dat het aantal verzekerden (daaron
der begrepen de pensioentrekkers)
per 31 December 1951: 210,544 beliep,
per 31 December 1952: 228,774 en per
31 December 1953: 255,914.
In 1953 bedroeg 't bedrag der pen
sioen-uitkeringen 3,539,627 tegen
3.009,363 in 1952, verdeeld over
12,939 tegen 10,853 gevallen.
De per 28 September ingegane ver
hoging der premie van 2,50 tot 3.
deed in het jaarverslag ten volle haar
gunstige uitwerking voelen. In to
taal werd aan premiën ontvangen
17,784,460. Het belegde vermogen
beliep per 31 Dec. 1953 88 322,333
tegen 76,631,058 per einde 1952. Van
het vermogen per einde 1953 was
78,3 millioen belegd in leningen op
schuldbekentenis. De premie reserve
per einde 1953 steeg tot 85,146,
tegen 55,370,820 per eind 1952.
Uitgedrukt in een percentage van
de ontvangen premiën beliepen de
onkosten over de jaren 1951, 1952 en
1953 resp. 13%, 12% en 10 3/4%. Hoe
wel er derhalve procentueel van een
vermindering der onkosten kan wor
den gesproken, is het absolute bedrag
jaar voor jaar toegenomen n.l.
1,727,598 in 1951, 1,810,275 in 1952
en 1,909,988 in 1953.
De verhoudingsgewijs hoge onkos-
tencijfer vindt zijn oorzaak in de
noodzakelijkheid van een even om
vangrijk als kostbaar buitendienst
apparaat.
Op een dezer dagen te Breda ge-
ke Middenstandsvereniging aldaar
houden vergadering van de Katholie-
is een motie aangenomen, waarin
wordt voorgesteld een middenstands
demonstratie te houden in Den Haag.
De bedoeling van deze manifes
tatie is, om op 5 April door een mas
sale „wandeling" langs het Binnen
hof te protesteren tegen de recente
„handelsmargebeschikking 1955". Het
Bredase initiatief veronderstelt de
medewerking van de Christelijke en
de Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond.
Het hoofdbestuur van de Katho
lieke Middenstandsbond kon ons nog
geen commentaar op de Bredase
voorstellen geven omdat deze in Den
Haag nog niet zijn ontvangen. Het
hoofdbestuur van de christelijke en
de koninklijke middenstandsbonden
De provinciale staten van Zuid-
Holland hebben door middel van
een commissie-rapport hun men'ng
over het nieuwe ontwerp provincie
wet bekend gemaakt. Algemeen was
men teleurgesteld, dat de minister
van binnenlandse zaken geen grond
wetswijzing, betreffende de provin
ciale wet, in het vooruitzicht heeft
gesteld, omdat men van men'ng is,
dat een herziening zonder frrondwets-
wijzingen niet wel mogelijk is.
De wensen, die in de loop der tijd
ten aanzien vón een herziening naar
voren waren gekomen, behelsden:
1. Geen beperking van het aantal
gewone en buitengewone zit
tingen;
2. Vergoeding reis- en verblijf
kosten voor het bijwonen van
afdelings- en commissieverga
deringen;
3. Mogelijk tot het verplichtstel
len van geheimhouding.
Over deze wensen heerste in de
commissievergadering eenstemmig
heid.
Vrijwel alle leden waren van me
ning, dat de onverenigbaarheid van
het lidmaatschap van de provinciale
staten met dat van de Eerste Kamer
komt te vervallen.
V erantwoording.
Vrijwel algemeen was men van
oordeel dat de eis van koninklijke
goedkeuring op provinciale verorde
ningen kan vervallen; alhoewel dit
niet zal moeten gelden ten aanzien
van waterschapsreglementen en be
lastingverordeningen.
Vrijwel algemeen was men van
oordeel, dat de goedkeuringseis ten
aanzien van de provinciale begroting
gehandhaafd dient te blijven.
Over het algemeen was men van
mening dat de vraag, of het juist is,
dat de leden van Prov. Staten, die
hun stem hebben uitgebracht voor
het doen van een uitgaaf buiten de
begroting, voor die uitgaaf persoon
lijk aansprakelijk zijn, indien aan de
desbetreffende begrotingswijziging
de koninklijke goedkeuring wordt
onthouden, bevestigend moest be
antwoord worden.
Bezet Bergens raadslid
onwettig zijn zetel?
Beroep bij de Kroon
Enkele weken geleden kreeg de ge
meenteraad van Bergen uit Limburg
een advies van B. en W., waarin werd
gesteld, dat het gemeenteraadslid G.
A. Smals ten onrechte lid van de raad
was, daar hij een gemeentefunctie be
kleedt.
De arts Smals was weliswaar ge
meente-arts, maar deze functie be
stond slechts op papier en sinds zijn
benoeming tot raadslid had de dok
ter geen enkele vergoeding gekregen
gevraagd voor deze papieren
functie.
Dit overwegende verwierp de raad
het advies van B. en W. en conclu-
deerre, dat dokter Smals wel aan de
deelden ons bij navraag mede, dat eisen, die gesteld worden aan een
hun bonden aan een dergelijke mani- gemeenteraadslid, voldeed.
festatie geen medewerking zouden
verlenen.
MILITAIR TE ROOSENDAAL
OP VLUCHT NEERGESCHOTEN
Een militair van het corps comman
dotroepen, die op de Engel'brecht van
Nassaukazerne te Roosendaal in ar
rest zat, heeft tijdens het luchten ge
tracht te ontvluchten. De dienstdoen
de wacht loste tweemaal waarschu
wingsschoten, waarop de militair ech
ter niet reageerde. Het derde gerichte
schot trof hem echter in de long,
waardoor hij in ernstige toestand in
het ziekenhuis Gharitas moest worden
opgenomen.
Gedeputeerde Staten hebben thans
dit raadsbesluit nietig verklaard,
waardoor dokter Smals dus weer zijn
raedszetel dreigt kwijt te raken.
Maar de gemeenteraad geeft het
nog niet op en in de zitting van vo
rige week heeft men zich tegen het
besluit van Gedeputeerde Staten ver
klaard en werd beroep aangetekend
bij de Kroon.
Een historische optocht, die in
beeld brengt de ondergang, bezetting,
ondergrondse strijd, bevrijding en
heropleving van Nederland, zal het
hooptepunt vormen van het bevrij
dingsfeest te Roosendaal; de optocht
zal 1 kilometer lang zijn.
Een half ei is beter
dan
Twee jongens uit Deventer 5
vonden gisteren in een weide
aan de SnippeJing een kievits- X
ei, dat zij voor het eerste van dit -
seizoen hielden. De treinkaartjes
voor een reis naar Soestdijk wa
ren al gekocht, toen een der fa
milieleden van de jongens er
echter achter kwam, dat het een
loos ei was.
Een Deventenaar had een uit
geblazen ei van het vorig jaar
met water gevuld en het daarna
behendig weer dicht geplakt.
De jongens zijn toen maar
thuis gebleven want men vrees
de terecht dat het eitje er in
Soestdijk nu bepaald niet als
Deventer koek in gegaan zou
zijn.
Spoorwegen verhogen
wagenladingen-tarief
De Nederlandse Spoorwegen delen
ons het volgende mede:
„De minister van Verkeer en Wa
terstaat heeft de Nederlandse Spoor
wegen gemachtigd het tarief voor
wagenladingen op 1 Mei a.s. te ver
hogen. De verhoging bedraagt in het
algemeen 12,5 procent. Het minimum
per wagen wordt echter van 35.
op 50.gebracht teneinde dit mi
nimum meer in overeenstemnrng te
brengen met de van de afstand on
afhankelijke kosten per wagen. De
overige in de tarieven opgenomen
minima per wagen worden in dezelf
de verhouding verhoogd. Teneinde
de vrachtprijzen per 100 kg. welke
znij opgenomen in de vrachtprijsta
bellen, meer in overeenstemming te
brengen met het minimum per wa
gen, war len de vijf-, tien- en vijf-
tientonsprijzen op resp. tenminste 42
cent, 37 cent en 32 cent per 100 kg.
gesteld.
Het in de aanhef genoemde besluit
betekent, dat de minister thans aan
één van de onderdelen van de tarief-
voorstellen van N.S. zijn goedkeuring
heeft gehecht. Deze tariefverhoging
houdt derhalve geen enkel verband
met de eerlang in te voeren door
gaande degressieve spoorwegtarie
ven voor producten der E.K.S.G."
Rode Haan kraaide
bij bruiloftsmaal
70 VARKENS OMGEKOMEN
Terwijl de bewoners zich vlak in
de buurt bezig hielden met het ver
orberen van een bruiloftsmaal, brak
Maandagavond brand uit in de stal
len van de grensboerderij op de
Meenweg in de gemeente Herken
bosch in Midden Limbrug. Een-en-
zeventig varkens, met een gezamen
lijke waarde van 13.000 kwamen in
de vlammen om of moesten later
worden afgemaakt.
Dank zij het optreden van de
brandweer uit het naburige Duitse
plaatsje Oberkruchten en de hulp
van buurtbewoners kon de woning
behouden blijven. De oorzaak van
de brand is onbekend.
Ex-poÜtie-agent tegen
de lamp gelopen
Een oud-politieman uit Bilthoven,
die enkels jaren geleden ontslag
had genomen als adspirant-wacht-
meester bij de Rijkspolitie in Die-
men, is in het afgelopen weekeinde
bij zijn oude werkgever maar nu als
arrestant teruggekeerd. Hij wordt
ervan verdacht elf fietsen en een
bromfiets te hebben gestolen.
Woensdag na
Passiezondag
DE KERK WAARHEEN de christenen van Rome met de doopleer
lingen trokken is toegewijd aan de heilige paus Marcellus. Het
kerkgebouw was aanvankelijk een van de oude tituli-kerken die uit
de vierde eeuw dateren. Het bedehuis is thans geheel verbouwd. In
de negende eeuw heeft men de reliquieën van de heilige Marcellus
naar deze kerk overgebracht, welke men in een bazalten urn onder
het hoogaltaar kan vereren.
Zoals wij reeds enige malen hebben vastge
steld, komt vooral ook op de Woensdagen de
gedachte aan de aanstaande nieuw-gedoopten
naar voren. Ook op deze Woensdag is dat het
geval. En dat heeft zijn reden. Is het immers
niet precies twee weken geleden dat de cate
chumenen de geboden hebben ontvangen? Welnu, ook op deze dag
lezen we in het epistel een uittreksel uit de afkondiging van de ge
boden, zoals God deze aan Moses heeft gegeven, terwijl het Evangelie
spreekt over degenen die naar de stem van de Heer luisteren.
Naast deze gedachte domineert toch vooral de gedachte aan het
lijden. In het Evangelie zijn het de Joden die de Heer omringen toen
men te Jeruzalem het feest van de tempelwijding vierde. De woorden
wisseling tussen de Joden en de Zaligmaker wordt zo erg, dat zij
zelfs stenen namen om Hem te stenigen. Maar temidden van al deze
aanvallen van zijn vijanden blijft Christus vertrouwvol opzien naar
Zijn hemelse Vader. Het zijn vooral de zangstukken, waarin dit sterk
naar voren komt. Zo luidt o.a. de offerzang: „Mijn God, bevrijd mij
van mijn vijanden en red mij, o Heer, van hen die zich tegen mij
verheffen". Legt de Kerk deze woorden Christus in de mond; wij
op onze beurt kunnen ze overnemen om te bidden voor bevrijding
en redding van de aanvallen van de wereld, van de duivel en van
ons eigen tot zonde geneigd vlees. K. P.
MINDER HAAGSE WONING
ZOEKENDEN.
Voor het eerst in de na-oorlogse
jaren is het aantal woningzoekende
in Den Haag niet toegenomen. In
het afgelopen kwartaal kwamen
4.000 aanvragen voor een nieuwe
woning binnen, terwijl een groter
aantal werd ingewilligd, vervallen
verklaard of afgewezen. Wanneer
men in dezelfde statistiek leert, dat
er nog 22.827 woningzoekenden in
Den Haag zijn, ontdekt men, dat er
nog geen reden tot jubelen is.
Wereldpijprookdag
trekt de aandacht
Voor de proclamatie van de we
reldpijprookdag, die Donderdag, 21
April te Purmerend geschiedt Za
terdag, 23 April wordt als zodanig
geproclameerd bestaat zowel in
binnen- als buitenland grote belang
stelling:
In een Spaans toonaangevend blad
op het gebied van de tabakshand el
zal eerstdaags een artikel met foto's
van de Purmerender pijprokersclub
„De Gesellighe Dampkring" verschij
nen en een Amerikaanse pijprokers
club te Montreal in Amerika heeft
alle leden van de Purmerender club
tot erelid voor het leven benoemd
uit sympathie voor het idee een we
reldpijprookdag te proclameren.
Duitse pijprokersclubs uit Koblenz
en Wurzeln (bij Aken) hebben reeds
bericht gezonden op de avond van de
proclamatie aanwezig te zullen zijn
en ook pijprokersclubs uit Dordrecht,
Den Haag, Leeuwarden, Amsterdam
en Vaals willen afgevaardigden zen
den.
Op de avond van 21 April zal be
halve de officiële proclamatie, die in
het Nederlands, Frans, Duits, Engels,
Spaans, Noors en Ethiopisch zal wor
den voorgelezen, een pijprookwed
strijd worden gehouden tussen ver-
tegenwoordigers van binnen- en bui
tenlandse pers en radio.
Het lijkt een hachelijke onderne
ming, het leven en werken te be
schrijven van onze grote paus, die
met zijn sterk vergeestelijkte per
soonlijkheid zozeer alle beschrijving
schijnt te tarten.
Prins Constantijn van Beieren, een
telg uit het beroemde geslacht van
Wittelsbach, zo\vel verwant aan de
Oostenrijkse tak der Habsburgers als
aan die der Spaanse Bourbons, heeft
zich desondanks geroepen gevoeld
deze taak op zich te nemen.
Evenals de overige leden van zijn
familie, heeft Prins Constantijn de
gevolgen van het Hitler-regiem aan
den lijve ondervonden. Reeds in 1941
werd hij op bevel van Hitier uit de
militaire dienst ontslagen. In 1944
werd hij na de mislukte aanslag op
Hitier geïnterneerd. Na de oorlog
was hij aanvankelijk correspondent
voor Associated Press, sinds 1950 re
dacteur van „Revue", een der groot
ste Duitse geïllustreerde weekbladen.
Dit tijdschrift kreeg in 1952 de pri
meur van „Der Papst", zijn biografie
van de Heilige Vader, die als nuntius
in de hoofdstad van Beieren getuige
was van de laatste regeringsjaren van
de grijze koning Lodewijk III, wiens
abdicatie in 1918 twee dagen voor-
dat keizer Wilhelm de wijk nam naar
Holland het einde betekende van
de regeringsperiode van het huis Wit
telsbach.
Prins Constantijn beschikt over een
unieke inside-informatie, en daar-
een meeslepend verslag van zijn be
zoek aan het Vaticaan, dat labyrinth
van zalen en hallen, waarin men zich
al lezende thuis gaat voelen als in de
directe omgeving van zijn woning.
Iedereen die met eerbied en ontzag
opziet naar de serene en indrukwek
kende persoon van Pius XII, zal dit
boek willen lezen.
Het is een Zonnewijzer-boek en
verkrijgbaar voor slechts 1.25.
„Vlaamse dichtkunst van
kennen als een fascinerende per
soonlijkheid, die zeker geen last
heeft gehad van een minderwaardig
heidscomplex en op allerlei gebied
zijn schitterende kwaliteiten heeft
ontplooid. Hij stierf als graaf Bea-
consfield (in 1876 werd hij in de
aaelstand verheven) in het jaar 1881,
Ija zijn devies tot waarheid te heb
ben gebracht: „Het leven is te kort
om klein te zijn".
Wie belang stelt in de rol, welke
deze staatsman in de wereldgeschie
denis heeft gespeeld, vindt in deze
voortreffelijke Prisma-uitgave een
prettige gids.
Commodore Hornblower
door C. S. Forester. Uitgave
Zuid-Hollandse uitgevers Mij
te Den Haag. Prijs 8.90.
Foresters geesteskind Horatio Horn-
blowers heeft op de boekenmarkten
van vele landen zijn weg gevonden
en wij twijfelen er niet aan, dat ook
Rijck. Uitgave van Lannoo
te Tielt en Den Haag.
Het is thans ruim drie jaar gele
den, dat dr. De Ryck zijn bloemle
zing „Vlaamse dichtkunst van deze
tijd" het licht deed zien. Dit werk,
deze tijd" door dr. Paul de „Commodore Hornblower", een reeks
m t - nieuwe zee-avonturen, veel belang
stelling zal ondervinden. Deze keer
krijgt Hornblower het commando
over een smaldeel oorlogsschepen,
dat een zeer delicate taak moet ver
richten in de Oostzee. Het verhaal
speelt zich af in de t ncl voor Napo-
dat een keur van gedichten bevatte leons inval in Rusiand. het Oost-
de veelbewogen periode 1920— I ^.gebjed heerst een onstabiele po-
1945, bleek een reeks lang gevoelde ütieke toestand. De scheepsweg naar
leemte te vullen. In korte tijd was .de Engeland dient open gehouden te
bloemlezing uitverkocht. Het werk,WOrden, maar er mag niets gebeu-
dat wij hier thans aankondigen, mag reni dat Zweden of Rusland aan de
men niet als een herdruk-zonder-kant van de Fransen kan brengen,
meer beschouwen. De critiek op deTegen deze politieke achtergrond
eerste uitgave is aanleiding gewor-; m0et de zeeheld de kanonnen laten
den, dat de vele inleidingen achter-j bulderen. De naar onze moderne
wege zijn gebleven. Daar tegenover smaak primitieve zeeslagen hebben
staat echter, dat het werk van „de j nog een beetje de romantiek van het
jongsten in veel ruimere mate is op- „man tegen man" en worden door
genomen en zelfs tot een apart deel Forester op meesterlijke wijze be
is uitgegroeid. j schreven. De avonturen zijn gevat
Deze nieuwe uitgave bevat twee jn een grappig web van diplomatie-
delen met de ondertitels „Van El-
schot tot Peleman" en „Van Renica
tot Claus".
De uitbreiding van het oorspronke
lijke werk heeft het beeld van de
ontwikkeling der Vlaamse dicht
kunst sinds 1920 duidelijker ge
maakt. Belangrijk is voorts, dat er
gestreefd is naar een onpartijdige
keuze, waarbij alleen de beperking
naast over een filmisch gevoel voor 2°Id» dat de beide delen zonder be-
détail en anecdotische portretteer-
kunst. Daardoor komen in dit boek
achtergronden en meespelers van de
langdurige werkzaamheid van Pius
XII tot leven, tot een soms intieme
vertrouwdheid. Hij laat de lezer van
nabij beleven: de ineenstorting van
het Duitse keizerrijk en de catastro
fale ontwikkeling van de republiek
van Weimar naar de Hitlerdemonie
tijdens de nuntiatuur van kardinaal
Pacelli; de Amerikaanse betrekkin
gen tot het Vaticaan, sedert het be
zoek van kardinaal Pacelli aan Roo
sevelt; vooral de samenzwering voor
de vrede, waarvan het Vaticaan het
geïsoleerde centrum was in een in
tweeën gespleten Italië tijdens de
tweede wereldoorlog. Daardoor is dit
boek een belangrijke bijdrage tot on
ze kennis van de geschiedenis van de
laatste 35 jaar.
Maar op de eerste plaats is het de
gestalte van de Heilige Vader zelf die
Prins Constantijn met beschroomde
eerbied nadert. Ontroerend en hart-
veroverend schrijft hij over zijn ont
moeting met Pius XII, de grote een
zame tussen hemel en aarde. Hij geeft
zwaar bij het literatuuronderwijs
zouden kunnen v/orden gebruikt.
Wie zich interesseert voor de dicht
kunst, zal dit werk van dr De Ryck
niet kunnen missen.
Benjamin Disraëli, door An-
dré Maurois. Prisma-uitgave.
Het Spectrum.
Benjamin Disraëli was een Engels
staatsman uit de vorige eeuw, wiens
persoonlijkheid, waard is in de her
innering teruggeroepen te worden.
Hij was de vader van het Britse im
perialisme en samen met koningin
Victoria heeft hij een glansrijke pe
riode van de Engelse historie helpen
opbouwen. Zoals zijn naam reeds
aanduidt was hij oorspronkelijk van
Joodse afkomst en zijn Levantijnse
afstamming weerspiegelde zich in
zijn karaktereigenschappen. De Fran
se schrijver André Maurois heeft
daarvan een boeiende schets geschre
ven in een heldere en klare taal,
v/elke voor deze Prisma-uitgave in
het Nederlands is omgezet door Tilia
Gorter. Aan de hand van André
Maurois leren wij Benjamin Disraëli
ke intriges, die de commodore zon
der zwaar geschut op een voor zijn
doen zeer tactische wijze weet te
doorbreken. Een interessant stuk ge
romantiseerde geschiedenis.
„Terugkeer naar Bridës-
head" door Evelyn Waugh.
Uitgave van Het Spectrum,
Utrecht. Prismareeks. Prijs
1.25.
In de reeks boeken, die Waugh
reeds schreef, valt de „Terugkeer
naar Brideshead" op door een zekere
mildheid. De hoofdpersoon, kapitein
Charles Ryder, wordt door de gril
len van 'n oer-saaie en volkomen on
begrijpelijke garnizoensdienst naar
een onbekend landgoed gedetacheerd
Na een nachtelijke reis ziet hij ech
ter eensklaps de koepel van Brides
head oprijzen in de grauwe morgen
van een Februaridag anno 1945. Hij
kent het landgoed. Brideshead is voor
hem onverbrekelijk verbonden met
twee mensen, Sebastiaan en Julia en
tegelijk met een wereld van vrijheid
en waan. Een waan, die bezit nam
van Sebastiaan en hem tenslotte in
de vuilste achterbuurt van een
Noord-Afrikaanse stad bracht; en
ook de herinnering aan Julia, een
herinnering van verrukking en bit
terheid.
Fascinerend beschrijft Waugh de
herinneringen aan Brideshead en met
zijn grootste wapen, een hekelende
humor, gaat hij de dingen, die de
sfeer en het leven op het landgoed
bepaalden, te lijf. Een uitstekende
roman.
door
HENRY CAUVAIN
33)
Ik zou moeten beginnen met de gou
verneur-generaal van Indië, die mij
vereerde met zijn vriendschap, toen
ik uit Cayenne was ontsnapt, om
eindelijk te komen bij gravin de
Bréant, ten wier huize het mij ver
gund was, met mijnhee. een partijtje
écarté te maken. Dus zal ik er mij toe
bepalen, u de voornaamste episoden
van mijn leven te vertellen, maar
alleen in grove trekken; want ik ben
van plan gedurende mijn verblijf in
de gevangenis mijn „Memoires" te
schrijven, die door honderdduizenden
verslonden zullen worden. Veronder
stelt althans, dat ik geen lust krijg om
nog eens te ontsnappen. Geef u niet
de moeite, vragen te stellen. Ik zal
trachten, zo gauw mogelijk te komen
aan het punt, dat u, begrijpelijker
wijze, het meest interesseert: hoe ik
't kasteel van Kerguen, die oude
wolf, ben binnengeslopen en vervol
gens naar Parijs gegaan, om het tes
tament van zijn broer te zoeken".
Toen begon de beschuldigde zijn
verhaal, dat heel lang was en tot ze
ven uur duurde.
Ik zal 't u niet in alle bijzonderhe
den weergeven: de kranten zullen u
gauw genoeg vertellen, hoe die man
zoveel en zo schrikkelijke misdaden
heeft begaan, zonder in handen der
justitie te vallen.
Boulet-Rouge heeft altijd harts
tochtelijke liefde voor de ontleedkun
de gehad en dat stortte hem in het
verderf. Op de leeftijd van 25 jaar
werd hij wegens moord naar Cayenne
gezonden. Bij zijn aanhouding beston
den er slechts bewijzen van luttele
betekenis tegen hem en men was op
het punt hem buiten rechtsvervolging
te stellen, toen in zijn kamer een arm
van het slachtoffer werd ontdekt.
Die arm was met ongelooflijke be
hendigheid afgezet. Had ik in deze
laatste zaak, die hem waarschijnlijk
het leven zal kosten, niet in 't half
donker het geraamte van Bréhat-Ker-
guen in 't hol van de moordenaar op
gemerkt, dan zou ik misschien geen
verder onderzoek hebben ingesteld; ik j
zou dan de leren zak niet gevonden
hebben en de steek in mijn hiel zou
dodelijk zijn geweest en dè baniet
zon er al weer straffeloos afgekomen
zijn.
De rechter van instructie vroeg, hoe
Boulet-Rouge er toe gekomen was, een
zo compromitterend bewijsstuk, als
het geraamte van zijn slachtoffer, te
bewaren.
„Och", antwoordde hij, „ik ben hér-
haaldelijk van plan geweest mij ervan
te ontdoen: Eens heb ik 't zelfs naar
de vijver gedragen; maar ik verweet
mijn zwakheid en lafheid en ging 't
weer op zijn plaats in het donkere
kamertje brengen. En dan 't was
zo heerlijk geprepareerd! Een kunst
voorwerp, een trofee van de overwin
ning, die ik op de politie had behaald.
Voorwaar geen kleine overwinning.
De bandiet, op wiens hoofd een pre
mie was gesteld, was niet slechts aan
de arm van de politie ontsnapt, maar
had zich bovendien op een oud kasteel
geïnstalleerd en heerste er als een
groot heer uit de oude tijd.
Daarna vertelde hij ons, door welke
middelen hij tien jaar geleden aan de
speurhonden van politie en justitie
was ontsnapt; hoe zijn medische ken
nis, na zijn ontsnapping uit Cayenne
in Indië opgedaan, hem in staat had
gesteld, in tien jaar tweemaal de rol
van dr. Wickson te spelen, welke rol
voor hem al de salons van Parijs had
geopend en de fijnste speurhonden,
tegen hem afgezonden, op een dwaal
spoor hadden gebracht.
Die man is werkelijk in hoge, zeer
hoge mate begaafd en bovendien bui
ten gewoon sluw en stoutmoedig. Zijn
koelbloedigheid grenst aan het onge
looflijke. Laat me er J?ij voegen, dat
hij een goed verteller is; ieder woord,
iedere zin is wèl gekozen en met span
ning luistert men naar hetgeen er
moet volgen. Boulet-Rouge sprak niet
als een boosdoener die het schavot
gaat beklimmen, maar als een ont
dekkingsreiziger, die, in 't strelend be
wustzijn van de vervulde plicht, zijn
wonderlijke avonturen vertelt.
Wij luisterden dan met gespannen
opmerkzaamheid. Ik zal nu aan het
verhoor enige feiten ontlenen, die
rechtstreeks verband houden met wat
spoedig de zaak Bréhat-Lenoir zal
worden genoemd. De bekentenissen
van Boulet-Rouge aangaande de
moord, op Bréhat-Kerguen gepleegd,
bevestigen in alle delen Yvonne's ont
hullingen.
Ik vroeg hem, waarom hij in de
nacht van Donderdag op Vrijdag zijn
medeplichtige had willen overhalen, i
het kasteel te verlaten en naar Ren-
nes te vluchten en waarom hij, toen
zij weigerde, had besloten, haar te
vermoorden.
,,Och", antwoordde hij, „ik vermoed^
de wel, dat gij mee was gekomen, om
mij te bespieden en mijn geheimen te
achterhalen. Zolang gij alléén was,
had ik niets van u te vrezen en het
leed voor mij geen twijfel, dat ge van
de tuinman, die idioot, niets te weten
zou komen. Trouwens, die sukkel kon
u niets verraden, hij heeft me altijd
voor zijn echte heer en meester ge
houden. Maar in betrekking tot Yvon
ne was ik niet gerust. Gij weet even
goed als ik, dat de vrouwen onderhe
vig zijn aan gewetenswroeging en ze
nuwtoevallen 't zou u de een of an
dere dag gelukt zijn, haar aan 't pra
ten te brengen, daarom wilde ik het
schepsel naar Rennes sturen. Zij wei
gerde en ik moest mijn toevlucht
nemen tot een afdoende maatregel,
om haar het zwijgen op te leggen.
„Gij wist, wie ik was. Waarom mij
dan niet uit de weg geruimd, zoals gij
het met Yvonne wilde doen?"
„Dat zal ik u zeggen. Toen gij mij in
Parijs uw diensten kwam aanbieden,
hield ik u voor een echte, onnozele,
onschadelijke boer: Gij was uitstekend
I vermomd! Uw diensten waren mij
welkom, want er moest in de kamer
van de overledene veel in orde wor
den gebracht. Ik wilde voor dat werk
de intendant Prosper niet gebruiken,
want die kerel is erg nieuwsgierig
en babbelziek. En dan, een jong
diplomaat, die ik twee dagen tevoren
in de Rue de l'Université had ont
moet, had mij zo'n lelijke knak in de
lenden gegeven, dat ik niet kon buk
ken. Ik nati u dus voorlopig in dienst;
bij mijn vertrek uit Parijs kon ik u
wegsturen, als mij dat wenselijk was
Maar op de Soirée van mevrouw de
Bréant herkende ik u, toen gij tegen
over mij plaats nam aan de speeltafel.
Ja, ik herkende u aan die zonderlinge
schittering in uw ogen; ik had die
eigenaardige glans reeds vroeger op
gemerkt... Die avond maakten uw
ogen mij waarlijk bang. En dat werd
er niet beter op, toen ik u met uw
lange vingers de kaarten zag tellen.
Ja, ik was bang, ik, Boulet-Rouge! en
ik durfde niet meer vals te spelen,
wat ik nog kort te voren had gedaan
met de heer de Ribeyrac, procureur
des konings! Ik begreep, dat ik met
een sterke tegenpartij had te doen;, en
om vervolgingen af te leiden maakte
ik een stout plan; zelfs te stout, want
ik had er de gevolgen van moeten
doorzien.
