Onderwijsbegroting in
de Tweede Kamer
UnmED
Ontwerp Beperking Cadeaustelsel
door de Tweede Kamer aangenomen
eist twee zwaargewonden
Katholieke scholen dreigt
groot tekort aan Ieraren
Plan voor natuurreservaat van
12.000 ha. op de Veluwe
Raadslid beschuldigde wethouder
in het openbaar van „omkoperij''
WOENSDAG 16 FEBRUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
toogt spr., dat men niet een tekort
in een sector moet aanvullen door
in een andere sector een tekort te
doen ontstaan.
Hij bepleit herziening van de eind-
exameneisen voor middelbare scho
len; deze moeten z.i. worden aange
past aan de individuele aanleg van
de examinandi.
Voor het A. C. de Bruin-instituut,
dat jonge arbeiders opleidt voor de
uitoefening van leidende functies in
het sociale leven, vraagt spr. toeken
ning van subsidie. Reeds eerder is
een aanvraag afgewezen; thans is de
aanvraag opgehangen aan de kapstok
van een nog te benoemen commissie.
De Tweede Kamer is gisteren be
gonnen met de behandeling van de
Onderwij sbegroting.
Mevrouw FORTANIER-DE WIT
(V.V.D.) ontwikkelde vele bezwa
ren tegen het beleid van de minister.
Ook de heer ROOS JEN (A.R.) be
pleitte meer vastheid in het beleid
op verscheidene punten.
Pater STOKMAN (K.V.P.) be
toogt, dat om de critieke situatie te
boven te komen een continuatie van
de bezetting van het ministerie van
O., K. en W. noodzakelijk is. Hij
hoopt, dat minister Cals de physieke
en morele kracht gegeven zal zijn
om het werk zijner voorgangers en
van hem zelf te voltooien. Een der
voorwaarden daartoe is, dat men de
beschikking over een goed apparaat
heeft. Z.i. is er behoefte aan enige
topfunctionarissen, die de coördina
tie ten departemente garanderen.
Spr. betoogt, dat het kabinet meer
geld beschikbaar moet stellen voor
verbetering des salarissen van onder
wijzers, leraren, hoogleraren, weten
schappelijke staf, concierges, ama
nuenses. Er zal ook meer geld nodig
zijn voor liet kleuteronderwijs, scho
lenbouw, bond van gymnastiekzalen,
verbetering der outillage en voor de
tweede technische hogeschool.
Na de oorlog is het onderwijs wel vróuw'Fortanlër—De Wit' en de heer
met verwaarlooosd, maar vaak op de Den Harti alsmede de j^p
De wet^p «êóteronderwijslefd< "X"11'» 11
is naar sprekers oordeel urgentiedoen vervallen van de eis, dat
no. 1. Hu betuigt de minister z«n er- consumptie verwante reclame-artike-
kentelijkheid voo r de indiening. en ak geschenken van een reclame-
Z.i. moet al het mogelijke worden i kenmerk zijn voorzien, werd met 7o
gedaan om het ontwerp met spoed stemmen "tegen en 6 stemmen voor
te behandelen, opdat de wet 1 Jan. j verworpen. Vóór stemden de libe-
1956 in het Staatsblad kan staan.ralen, de heren Comelissen, Zege-1
Een tijdschema ter zake lijkt hem ring, Hadders en Ritmeester, de
De rijksbijdrage op de woningwet-
bouw zal binnenkort worden ver
hoogd, waaromtrent thans bespre
kingen aan de gang zijn. De jaar
lijkse bijdrage is thans gemiddeld
f300,per woning. Over het be
drag der verhoging is men het nog
niet eens. Hiermede hoopt men met
de arbeiderswoningbouw de versobe
ring te kunnen tegengaan.
„Tel."
Dameshanden
v ragen
Gistermiddag heeft de Tweede Ka- waarin hij terugkwam op de conces-
mer de wet beperking cadeaustelsel sie die hij de vorige week Vrijdag
met 71 stemmen voor en 11 stemmen
tegen aangenomen.
Tegen stemden de heer Gerbrandy,
als enige A.R., de communisten, de
WD-fractie behalve prof. Oud. me-
aan de heer Welter had gedaan.
Daardoor wordt strafbaar gesteld het
aanbieden of verstrekken van ge
schenken. Vrijdag had de Staatsse
cretaris de suggestie van de heer
Weiter om hier van te maken „aan
bieden en verstrekken" abusievelijk
overgenomen.
fJCemnfiCijkeantuanqót vaat CLuttialibche p,verniet
De Australische Minister-president Z.E. Robert Gordon Menzies, die, zoals bekend, van 15 tot 18 Februari een
bezoek aan Nederland brengt, kwam Dinsdagochtend op het Amsterdamse vliegveld Schiphol aan, waar hij
o.a. werd verwelkomd door de Nederlandse minister mr. J. M. A. Luns en de Australische Ambassadeur in
Nederland, de heer Alfred Stirling. De foto toont premier Menzies en minister Luns lopend tussen twee
I erehagen van leden der Koninklijke Marechaussee.
noodzakelijk.
Urgentie no. 2. is naar sprekers
oordeel het sluitend geheel van on
derwijsvoorzieningen voor de 8-jari-
ge leerplicht.
Een urgentieschema voor behande
ling van aanhangige of nog te ver
wachten ontwerpen is z.i. nodig.
Met betrekking tot de noodzake
lijkheid van opheffing van het te
kort aan onderwijzers en leraren be-
Een personenauto, die door tot nu
toe onverklaarde oorzaak plotseling
hevig begon te slingeren, is gister
avond op de rijksweg bij St. Wille-
brord tegen een vrachtauto opge
botst en vervolgens tegen een boom
gesmaktr De beide inzittenden uit
Vlissingen werden met ernstige ver
wondingen uit het geheel opengere
ten voertuig bevrijd en moesten naar
het ziekenhuis te Roosendaal wor
den overgebracht.
KNP'ers, prof. Le Maire en de heer
Weiter en de heer Gerbrandy (AR).
De Staatssecretaris voor de midden
stand, dr. Veldkamp, diende Maandag
middag een nota van wijziging in
V er keersvandaal
Een Zaanse automobilist, die zijn
auto en de weg misbruikt had om
persoonlijke wiaakplannetjes uit te
voeren, is gisteren door de Zaanse
kantonrechter veroordeeld tot 85
boete en het intrekken van rijbe
voegdheid voor de tijd van één jaar.
De Zaandammer had in Septem
ber een standje gekregen naar aan
leiding van een brief, die een K.L.M.-
vlieger geschreven had, omdat deze
dcor de Zaandammer met zijn auto
van de weg gedrukt was.
Enkele weken later ontmoette de
Zaandammer de vlieger weer, bij
Velseri, en hij drukte hem weer met
zijn auto in de berm van de weg. Nu
was op dat moment niet-,.:alleen de
auto van de vlieger en die. van ver
dachte op de weg, maar vrij onver
wacht naderde een auto van de ma
rechaussee en een tegenligger. Ten-
Hun toestand werd ernstig, maar I einde een botsing met de tegenligger
niet levensgevaarlijk genoemd. De] te ontgaan, moest de Zaandammer
rijkspolitie en de chauffeur van de ook de marechaussee in de berm
Te weinig studiebelangstelling
Het katholieke voorbereidend h„.1 Bescherming V3I1
ger en middelbaar onderwijs ziet de CQClllCrt
komende jaren met somberheid te-1
gemoet, daar een bijna niet te ont
lopen tekort aan docenten zowel de
gemiddelde klasgrootte als het ge
middeld aantal lesuien in de war
dreigt te sturen.
uit Den Haag afkomstige vrachtwa
gen staan, wat de oorzaak van het
ongeval betreft, voor een raadsel.
Het wrak van de personenauto werd
door de rijkspolitie naar Breda ge
sleept voor onderzoek.
drukken.
De Zaandammer was voor de kan
tonrechter geen onbekende, want hij
was al drie maal wegens verkeers
overtredingen in het beklaagden
bankje verschenen.
Franse trein ontspoorde bij Amsterdam
Dinsdagochtend is bij het binnenkomen van de D-trein uit Parijs een rijtuig
van de Wagons Lits ontspoord door het breken van een astap als gevolg
van warmlopen, zodat het spoorverkeer van en naar het centraal station
te Amsterdam enige tijd werd gestremd. Het spoor bij het C.S. in de rich
ting Den Haag werd nl. over verschillende tientallen meters vernield. Alle
treinverkeer naar en van Amsterdam in de richting Haarlem moest over
de Noordelijke sporen worden geleid. De locale treinen tussen Amsterdam
en Haarlem werden door de N.S. in afwachting van het herstel van de rails
opgeheven. De foto geeft een beeld van de schade. Duidelijk zijn op de
voorgrond de verwrongen rails en wissels te zien»
Naar schatting heeft het katholie
ke voorbereidend hoger en middel
baar onderwijs gemiddeld per jaar
125 nieuwe leerkrachten nodig voor
de bezetting van nieuwe plaatsen,
terwijl vervanging van krachten on
geveer 100 zal eisen.
Daar slechts 50 onderwijzers van
het lager onderwijs via middelbare
examens per jaar het voorbereidend
hoger en middelbaar onderwijs berei
ken, zouden ongeveer 200 academici
zich per jaar aan het onderwijs moe
ten gaan wijden, onder wie onge
veer 50 in de exacte vakken.
Gezien de geringe belangstelling
voor deze studierichtingen, acht men
het zeer onwaarschijnlijk, dat aan
deze vraag voldaan zal kunnen wor
den.
Cu'turele Raad in
Noord Holland
In navol^m* van andere Neder-
In ons overbevolkt land is de vrije
natuur een zeer kostbaar bezit waar
wij zeer zuinig op moeten zijn. Vele
tienduizenden trekken naar buiten
en steeds groter worden de gebieden
die door ons in „bezit" worden geno
men. Waar voor de oorlog bijna geen
mens kwam, vinden wij thans reeds
vele honderden mensen. Natuurlijk
is het ongetwijfeld een goed teken,
dat wij onze ontspanning in de vrije
natuur zoeken. Maar hoe meer wij
echter de natuur intrekken hoe meer
het dier zich terugtrekt. Voor het
dier immers is de mens een indringer
die zijn rust verstoort, waardoor
het dier zich terug trekt naar andere
plaatsen waar het die rust wel kan
vinden.
Vooral het edelhert, dat het groot
ste zoogdier is, dat in ons land thuis
hoort, heeft deze rust dringend no
dig. De stroperij heeft een dergelijke
omvang aangenomen, dat dit hert met
uitroeiing wordt bedreigd als wij
geen maatregelen nemen. Wij moeten
zeldzame wildsoorten dringend be
schermen, want ook het dier heeft
recht om te leven en dat kan alleen
lan-'se provincies heeft Ncord-Hol- bij voldoende besoherming. Zo vond
rnen_bij een steekproef op een gebied
die zich voorstelt de cultuur in de
meest ruime zin van het woord on
der de bevolking van Noord-Holland
te bevorderen.
Men zal allereerst het gewestelijk
besef aankweken door het versprei
den van gemakkelijk verstaanbare
geschiedschrijvingen; men zal uit
wisselingen houden met andere pro
vincies en men zal steun verlenen bij
culturele manifestaties.
De raad, waarin vele culturele
verenigingen van verschillende po
litieke richtingen zijn vertegenwoor
digd, vormt een deel van de stichting
Nationaal Overleg voor Gewestelijke
Cultuur en zal op 15 en 16 April een
bijeenkomst te Bergen houden met
de leiders en vertegenwoordigers
van alle plaatselijke gemeenschao-
pen. Men stelt zich voorlopig voor
een bibliotheek in te richten en een
piaandblad uit te geven.
van 700 ha. niet minder dan 300 strik-
ken. De instelling van een aantal
jachtopzieners, die voornamelijk de
zuidoosthoek van de Veluwe onder
toezicht moeten nemen was dan ook
wel een dringende eis. Maar met deze
jachtopzieners alleen heeft men toch
nog niet de zo hoogst noodzakelijke
rust gevonden, die de verschillende
diersoorten voor hun voortbestaan
nodig hebben. De zuidoosthoek van de
Veluwe blijft immers een veel ge
zocht vacantiecentrum.
Natuur-reservaat
Men heeft dan ook een plan, dat
reeds in een vergevorderde staat van
voorbereiding is, om het grootste
complex bossen en woeste grond dat
wij bezitten en dat bijna onbewoon
baar is tot een natuurreservaat te ma-
RUMOER IN DE SITTARDSE RAAD
Molie van
wantrouwen verworpen
Gisteravond heeft de gemeente
raad van Sittard een rumoerige en
sensationele zitting gehad, die echter
anders eindigde, dan men zich bij de
aanvang had voorgesteld.
Een van Sittards wethouders werd
door een der raadsleden in het open
baar beschuldigd door omkoperij zijn
wethouderszetel twee jaar geleden
bemachtigd te hebben.
Volgens dit raadslid had de wet
houder met 1.200.een der raads
leden omgekocht zijn stem op hem
uit te brengen en dit raadslid heeft,
toen de wethouder zijn zeteltje een
maal bezet had, chantage op hem ge
pleegd.
Het chanterende raadslid ging niet
zo bijster handig te werk, want hij
was schijnbaar nogal trots op zijn
„handigheid" en vertelde die openlijk
aan alle raadsleden.
„Niet schuldig"
Toen de wethouder niet genegen
bleek een bedrag van 5000.aan
het raadslid te betalen, klaagde deze
hem aan wegens omkoperij, doch een
commissie van onderzoek uit de raad
gevormd, kwam wel tot de ontdek
king, dat hgt raadslid chantage ge
pleegd had, doch r.iet, dat de wethou
der zich schuldig gemaakt had aan
omkoperij.
Wrevel
Het raadslid, dat gisteravond de be
schuldiging in openbaar debat bracht,
had een aantal bewijzen verzameld
en de gehele zaak onder de felle
schijnwerpers van de publiciteit ge
plaatst door de grote pers uit te no
digen.
Dit laatste vooral bleek vele raads
leden nogal zwaar te liggen en een
motie van wantrouwen, door het be
schuldigende raadslid tegen de wet
houder ingediend, werd met 4 tegen
14 stemmen verworpen.
De wethouder zelf luisterde glim
lachend naar het gehele betoog van
het raadslid en wees als antwoord
slechts op het commissie-rapport,
waarin niets ten nadele van vem ver
meld wordt.
ken. Gelukkig zal dit niet betekenen,
dat men deze prachtige gebieden
voor het publiek zal sluiten. Men wil
proberen om tot een bepaalde inde
ling te komen in gebieden waar het
publiek zal worden toegelaten door
de aanleg van nieuwe wegen en ge
bieden waar het publiek niet zal mo
gen komen en waar het dier dus de
uitsluitende heerser zal zijn. Deze
laatste streken zullen echter van een
beperkte omvang /orden en meestal
ook nog gebieden omvatten die ruog
slechts sporadisch door mensen wor
den bezocht. Het publiek krijgt dus
zijn rechten, maar ook het dier en
wat voor de mens een kwestie van
ontspanning is, is voor het dier een
kwestie van noodzaak voor zijn
voortbestaan. Want nu zullen de zeld
zame wildsoorten de zo noodzakelijke
rust kunnen verkrijgen terwijl het
toezicht op de stroperij door deze ge
bieden wordt vergerfiakkelykt. Een
van de voordelen van de instelling
van een natuurreservaat zal zijn dat
het publiek meer dieren zal kunnen
waarnemen dan nu. Momenteel is het
toch steeds meestal een „toevalstref
fer" als men een hert ziet, maar als
men in het natuurreservaat langs de
wegen die voor het publiek toeganke
lijk zijn wildakkers aanlegt zal men
daar zonder al teveel moeite herten
en reeën in hun natuurlijke gedra
gingen kunnen observeren. Een even
tuele oprichting van een streekmu
seum in de omgeving van Hoenderlo
zal er het zijne toe bij kunnen dragen
om het publiek begrip voor het na
tuurreservaat en het dier bij te bren
gen. Het dier dat i:i de koninklijke
verschijning van het edelhert zijn
hoogtepunt zal vinden, een verschij
ning die thans helaas met uitroeiing
wordt bedreigd.
Teruggave van
betaalde loonbelasting
In principe zijn alle lonen uit ar
beid in dienstbetrekking onderwor
pen aan de heffing van loonbelasting.
Aangezien de Loonbelasting een voor
heffing is. zal de eventueel op het
loon ingehouden loonbelasting met de
aanslag Inkomstenbelasting worden
verrekend. Voor de inkomstenbelas
ting gaat men uit van het jaarinko
men, terwijl de heffing van Loonbe
lasting over kortere termijnen plaats
vindt. Ondanks de verrekening van
Loonbelasting moet bij het ontvangen
van een aanslag Inkomstenbelasting
dikwijls bijbetaald worden. Restitu
tie van het te veel betaalde belasting
kan echter ook plaats vinden.
Zo is volgens een beslissing van
de Staatssecretaris van Financiën be
paald, dat ingeval een jaarloon zo
gering is, dat hierover geen Inkom
stenbelasting verschuldigd is, de be
trokken werknemer restitutie van be
taalde Loonbelasting kan aanvra
gen.
Voorwaarde hierbij is, dat slechts
volledige teruggave wordt verleend
indien meer dan 15,aan Loonbe
lasting is betaald.
Deze beslissing is van groot be
lang voor die werknemers, die slechts
een gedeelte van het jaar in dienst
betrekking zijn geweest. Wij denken
b.v. aan werkstudenten en seizoenar
beiders. Deze werknemers dienen na
te gaan, of hun inkomen over 1954
beneden de z.g. belastbare grens is
gebleven.
Om voor teruggave in aanmerking
te komen dient men bij de inspec
teur van Belastingen een aangiftebil
jet Inkomstenbelasting aan te vra
gen. Toezending van deze aangifte
biljetten zal omstreeks Maart a.s.
plaats vinden. Nadat men het biljet
volledig ingevuld heeft teruggezon
den en de inspecteui een en ander
heeft na"e®aan. zal rest'tutie van irn
"ehouden loonbelasting kunnen vol
gen.
Het eenheidsgesprek
K.W.G. bereid tot
het vatting
Van de zijde der Katholieke Werk
gemeenschap in de Partij van de
Arbeid is aan de K.V.P. meegedeeld,
dat de K.W.G. instemt met de hervat
ting van het gesprek op 28 Februari.
Zij voegde daaraan toe, dat, naar
bekend, de K.W.G. aan de vooravond
van haar beslissing staat, maar dat
zij reeds in haar verklaring van 24
Juli 1954 heeft uitgesproken, dat van
een overgang naar de K.V.P. geen
sprake kan zijn. Uit de uitnodiging
van de K.V.P. het gesprek te her
vatten, heeft zij dan ook begrepen,
dat dit door de K.V.P. als gegeven
werkelijkheid wordt aanvaard.
De K.W.G. blijft intussen van me
ning, dat, hoe ook de beslissing van
de K.W.G. moge zijn, een hervat
ting van het gesprek, waaraan zij
grote waarde hecht, wenselijk en
noodzakelijk is, omdat alle betrok
ken groeperingen er naar hebben te
streven gestalte te geven aan datgene
wat hen als Rooms-Katholieken in de
politiek verbindt.
Geen verlaging van
de theeprijs
„Gezien de algemene situatie op de
wereldmarkt verwacht ik zeker geen
daling van de theeprijs", jegt de heer
J de Vries, directeur van De Vries
Co.'s koffie- en theehandel te Am
sterdam op onze informatie of de
theeprijs die van de koffie zal vol
gen in benedenwaartse richting.
„De theeproducerende landen zijn
de laatste jaren ook flinke afnemers
van thee geworden. Het gevolg is,
dat de productie en de consumptie
elkaar nu al sinds lang ongeveer in
evenwicht houden, waardoor de
markt zeer gevoelig is geworden. Op
de voorlaatste theeveiling te Amster
dam ging het met de prijs wel zeer
vreemd. Hij kwam hier 15 ct per y
kg. boven het wereldniveau te liggen.
Op de daarop volgende veiling is
deze prijs, zoals verwacht werd, weer
recht getrokken in overeenstemming
met de wereldorijs. De situatie op
de wereldmarkt geeft eigenlijk eer
der een verhoging van de theeprijs
te verwachten dan een verlaging.
Daarmee aarzelt men, omdat er
vrees bestaat, dat de co^umotie
daardoor zou afbrokke'^n. Blijft de
buitenlandse markt echter on het
huidige peil, don zal een verhoging
van de theenrijs niet achterwege
kunnen blijven".
VERBOD ZANDSTRALEN VAN
VOORWERPEN VOORGESTELD.
De staatssecretaris van Sociale Za
ken heeft het oordeel van de So
ciaal Economische Raad gevraagd
over een voortontwerp-zandstraalbe-
sluit. Het betreft hier een vertiod
van het zandstralen van voorwer
pen.
Gebleken is, dat vervanging van
zand door straalgruis in de meeste
gevallen in de practijk goed voldoet
en dat in sommige gevallen ook een
geheel andere werkmethode kan wor
den toegepast, waarmede dezelfde
resultaten kunnen worden bereikt.
Belanghebbenden worden in de ge
legenheid gesteld hun opmerkingen
betreffende het voorgestelde besluit
vóór April bij de Sociaal Economi
sche Raad in te dienen.
WIELRIJDER VERONGELUKT.
De 70-jarige wielrijder K. de
Graaf is gistermiddag op de Buurser-
straat te Enschede door de gladheid
gevallen op het ogenblik dat een
auto van het gemeentelijk electrici-
teitsbedrijf hem passeerde. De chauf
feur, die het stuur nog omgooide,
kon niet verhinderen, dat een ach
terwiel over het hoofd van de man
ging. De doood trad onmiddellijk in.
