S)e CaicbeSoii^ant Pierre Mendès-France leed vannacht de nederlaag Met een flinke meerderheid stemde de Kamer hem weg Wat doen we nu met de kwestie-Formósa ZATERDAG 5 FEBRUARI 1955 46ste JAARGANG No. 13417 Directeur: C. M v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KA IHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRACH1 32 Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 80935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. t 6.80 Advertenties: 15 et. p. m.m. Telefoontjes 11.50 ONVEILIG SEIN pi DE STRAAT VAN FORMOSA staat het sein op onveilig. Er is daar een oorlogje in zakformaat aan de gang, maar niemand kan voorspel len of dat formaat zich niet plotse ling zal uitbreiden tot een ongedach te omvang. De grondoorzaak van de schieterij is het feit, dat Tsjang Kai Sjek met zijn getrouwen zich na de overwel diging van het land door de commu nisten heeft terug kunnen trekken op Formosa, dat laatstelijk Japans bezit geweest was, doch sinds de Ja panse nederlaag in beheer bij de Ver. Naties is gekomen. Nu zegt Peking: Dat eiland be hoort geografisch bij het Chinese vasteland en de mensen, die 0 er op wonen, zijn Chinezen; derhalve moeten wij deze mensen en het land gaan bevrijden. Amerika heeft echter reeds geruime tijd zijn zevende vloot in de Formo- saanse wateren gestationneerd om die „bevrijding" te voorkomen. Nu zijn er behalve dat grote eiland Formosa nog talrijke kleinere eiland jes, die dichter onder de kust van China liggen en de schieterij is nu eigenlijk begonnen om het bezit van die kleine eilandjes. Tjang Kai Sjek had er zijn soldaten liggen, soms een flinke bezetting, zoals op de Tateien- eilanden soms maar een bezetting van 'n paar man. Maar in elk geval konden de rode Chinezen een „vij andelijke" bezetting zo vlak onder hun neus maar moeilijk verkroppen en vandaag of morgen moest dat spaak lopen. Het is ook spaak gelo pen. De vraag is nu maar: wat doen we daartegen? Amerika, dat als een soort zeepolitie-agent .er het nauw ste bij betrokken is, heeft Tsiang Kai Sjek reeds overgehaald om die klei ne. eilandjes, waarvan de strategi sche waarde zeer twijfelachtig is, te ontruimen, o.a. de befaamde Tatsjen- eilanden. Onder bescherming van de Amerikaanse vloot is men daar nu wat schoorvoetend mee bezig. Het kan evenwel niet de bedoeling zijn, dat de soldaten van Peking nu telkens een eindje gaan opschuiven en daarom moet de kwestie eens grondig worden aangepakt. De Vei ligheidsraad heeft er zich mee be moeid en deze heeft de regering van Peking uitgenodigd om 'ns iemand te sturen om te komen praten over een staking van het vuren. „Neen, heeft Mao geantwoord, ik stuur niemand, tenzij jullie in de Veiligheidsraad de vertegenwoordi ger van de „Tsjang Kai Sjek-kliek" er uit smijten. En dan wil ik niet praten over mijn pogingen om For mosa te bevrijden (want daar heb ben jullie niets mee te maken, dat is een interne aangelegenheid) maar wel wil ik eens een hartig woordje zeggen over de agressieve houding van Amerika, dat zich bemoeit met dingen, welke het niet aangaan". Mao is een ongemakkelijk heer schap; dat wisten we wel. Maar dat hij zo bruusk weigeren zou, dat hij met zo'n smak de deur dicht zou smijten, dat is toch wel teleurstel lend. Daar zit de Veiligheidsraad nu; voor de zoveelste maal in z'n hemd gezet. Moet hij zich deze vernede ring opnieuw laten welgevallen? Zijn prestige heeft na Korea en In- do-China toch al zwaar geleden; een nieuwe nederlaag kan funest zijn voor het lot van Azië. Onder „boe"-geroep verliet hij de zaal Zijn laatste woord werd overstemd door het geklapper met lessenaars Wat men gisteren reeds verwachtte is vannacht gebeurd: de Franse pre mier Pierre Mendès-France is verslagen. Tijdens het debat in de Franse Nationale Vergadering over het beleid van de regering in Noord-Afrika had Mendès-France de kwestie van vertrouwen gesteld, doch hij bleef vannacht bij de stemming over deze motie van vertrouwen met 273 tegen 319 stem men in de minderheid. De regering werd met meer stemmen dan de absolute (grondwettelijke) meerderheid van 314 verslagen, zodat zij verplicht was af te treden. Mendès-France is zeven maanden en zestien dagen aan het bewind ge weest. Hij aanvaardde 18 Juni 1954 zijn ambt. EEN ONBEGRIJPELIJK SLOT. Na de stemming besteeg Mendès- France, geheel in strijd met de Fran se parlementaire gewoonten, opnieuw het spreekgestoelte voor het houden van een toespraak, die met protest- kreten werd begroet, terwijl de in- terrupties niet van de lucht waren. Mendès-France verklaarde, dat hetgeen hij te zeggen had het optre den van een nieuwe regering gemak kelijker zou maken. Doch de oppositie begon te roepen: „Fascisten!" en „De zitting is opge heven". De voorzitter verklaarde daarop, dat geen enkel voorschrift Mendès-France belette nog na de ne derlaag zijner regering in de verga dering te spreken. realistisch te zijn; hij werd te libe raal en te slap bevonden. „Uitver koop van het imperium" luidde de aanklacht, waarop nu het vonnis is voltrokken. Een andere probere het er beter vanaf te brengen. Men verwacht, dat de val van Mendès-France geen invloed zal uit oefenen op de ratificatie van de Pa- rij se accoorden, daar deze de Nat. Vergadering reeds gepasseerd zijn. Maar het is duidelijk, dat een natie, welke steeds minder bestuurbaar wordt, een partner is, waarop men geen staat kan maken. P.M.F. HET BOS IN yO HEEFT HET NOODLOT ook Pierre M.-F. achterhaald; het noodlot, dat elke Franse regering treft, gewoonlijk na een regerings periode van enkele maanden. Ook deze in den beginne zo fel omhoog schitterende ster aan Frankrijks poli tieke hemel heeft 't niet langer uit gehouden dan 7 maanden. Toen was de Franse Nationale Vergadering hem zat, meer dan zat en zij joeg hem eruit, onder geroep van „boe". Wij hebben het beleid van premier Mendès-Franse zeker niet be- 0 wonderd, maar op dit geroep van „boe" past toch een hart grondig „bah". Een land regeren is gene kwajongensspel. Mendès-France heeft de nederlaag geleden op zijn beleid in Noord-Afri ka. Formeel is dat juist, maar feite lijk heeft de uitslag van de stem ming van vannacht een veel diepere grond. Zijn eigen partijgenoot Mayer, die de premier genadeloos critiseer- de, beperkte zijn critiek danook niet tot Noord-Afrika alleen, maar be trok de gehele buitenlandse politiek erin. Op Mendès-France heeft de Nationale Vergadering al haar on- lust-gevoelens afgereageerd naar aanleiding van de Westduitse her bewapening, de Parijse accoorden, de houding van Moskou, de melk- en de wijnpolitiek en ten slotte ook nog wel wegens de toenemende eisen van de Noord-Afrikaanse nationalisten. Tegenstanders zowel als voorstan ders van de E.D.G. hebben meege holpen om hun wrok op de premier te koelen. De tegenstanders, omdat zij ook tegenstanders van de Parijse accoorden zijn, de voorstanders om dat zij het aan Mendès-France toe schrijven, dat de E.D.G. om hals ge bracht is en zij in de Parijse accoor den zo'n slap afkooksel zien van de E.D.G., dat zij het niet kunnen slik ken. In elk geval: Mendès-Franse dacht De woningbouw in Leiden en dit gewest IN de komende week zal op Vrijdag in „Den Burcht" te Leiden een openbare bijeenkomst worden gehou den, welke van groot belang is vpor het gehele gewest. Op deze bijeenkomst (welke in 't bijzonder is bestemd voor burge meesters en gemeenteraadsleden, maar voor iedere belangstellende toegankelijk is) zal ter sprake ko men de toewijzing van de bouwvo lumes aan Leiden en de andere ge meenten in dit gewest, en de moei lijkheden, welke hier en daar zich voordoen dit bouwvolume te verwe zenlijken in woningen. Het is een vreemde gang van za ken, waarop vorige week reeds in dit blad werd gewezen. Iedereen wil zo veel mogelijk bouwen en toch wordt in sommige omstandigheden het bouwvolume niet eens bereikt. De Gedeputeerde van Zuid-Hol land die de woningbouw onder zijn toezicht heeft en invloed op de toe wijzingen, de heer A C. A. Deeren- berg, zal over deze kwestie voor het gewest Leiden een uiteenzetting ko men geven. De doortastendheid van onze Ge- puteerde kennend, kan men er van verzekerd zijn, dat hij te Leiden spij kers met koppen zal slaan en een heldere uiteenzetting zal geven van de stand van zaken. „Het zou beschamend zijn voor het Nederlandse volk", zei de heer Deerenber* onlangs „als het bij een dergelijke conjunctuur als waar in het nu leeft, niet in staat zou zijn het probleem sneller op te lossen dan tot nu toe mogelijk bleek. Het nage slacht zou dan tot deze generatie het verwiit richten, dat zij haar tijd niet heeft verstaan". De bijeenkomst, welke uitgaat van de Statenkieskring van de Kath. Volkspartij, doch voor iedereen toegankelijk is, begint a.s Vriidaer- avond te half 8 in „Den Burcht" te Leiden. Er wordt een grote belangstelling verwacht, niet alleen van burgemees ters en raadsleden, maar van allen, die voor het probleem van de wo ningbouw een open ook hebben. Tenslotte slaagde de premier er in te zeggen dat hij eerst een punt van orde wilde behandelen, waarna hij mededeelde, de Nationale Vergade ring te zullen verzoeken Maandag a.s. weer bijeen te komen, teneinde de regering voor een maand begro- tingsgelden (de begroting is, als ge meld, nog niet in haar geheel goed gekeurd) toe te staan. „En nou moet u ophouden!" werd daarop van de oppositiebanken ge roepen Bleek, doch vastberaden, riep Mendès-France terug: „Niet u, maar ik zal bepalen, wanneer wij met deze zaak ophouden". Daarop ving hij aan voor de mi crofoon een korte verklaring voor te lezen, waarvan echter geen woord kon worden gehoord, daar communis tische, volksrepublikeinen en conser vatieve afgevaard'gden verwoed met hun lessenaren waren gaan klappe ren en dit volhielden, totdat de pre mier was uitgesproken. De tekst van deze toespraak zal echter in de staatscourant worden gepubliceerd. Toen Mendès-France was uitgele zen, gingen de meeste racidalen en andere regeringsaanhangers staan en applaudisseerden luide. Van de zijde der oppositie werd „boe" en „fascist" geroepen. Temid den van deze verwarring verliet Twee gevangenen ontsnapt De drang naar de vrijheid schijnt steviger te zijn dan het traliewerk. Vrijdagavond hebben tenminste weer twee gevangenen kans gezien een geslaagde ontvluchtingspoging te ondernemen uit het Huis van Bewa ring in Amsterdam. De twee mannen, de 28-jarige K. er» de 32-jarige G., beiden uit Haar lem, ontsnapten over de buitenmuur aan de achterzijde van de gevange nis, vlak bij de daar staande wonin gen van de bewakers. De ontvluchting moet tussen kwart voor en kwart over zes hebben plaats gevonden. Om tien voor halfzeven Mendès-France, gevolgd door zijn i werd de ontsnapping ontdekt, maar ministers, de vergaderzaal. I ondanks een onmiddellijk ingezette opsporingsactie door recherche, vijf- Na een kabinetszitting van een'maal acht en personeel van de ge- half uur begaven Mendès-France en vangenis, is het tot nu toe niet ge- zijn ministers zich naar de ambtswo-lukt de mannen te achterhalen. ning van presiden' Coty, waar zij hun ontslag aanboden. WAT ZEGT P. M.-F. ER ZELF VAN? Tegenover journalisten heeft Men dès-France verklaard: „Ik verheel niet mijn ontroering en mijn zorg, niet voor mijzelf, maar voor het land. Het spijt mij dat het werk van mijn regering niet kon worden ver volgd. Wat gedaan is, is gedaan voor het welzijn van het land. Op vele gebieden moet met het begon- nene worden voortgegaan. Ik hoop dat de regering, die mij opvolgt, wat ook haar samenstelling is, mijn werk j binnenkort voor het eerst worden liit- zal voortzetten." gevoerd. De centrale recherche is tot diep in de nacht nog in de Amsterdamse binnenstad aan het speuren geweest; ook dit bleef echter vruchteloos. De niet-katholiek componist Jac. Reuland te Almelo, Rotterdammer van geboorte, heeft van de commissie voor keuring van kerkelijke muzikale composities het „nihil obstat" verkre gen op het door hem gecomponeerde Te Deum. Bij de inzegening van het nieuwe orgel der St. Josephkerk te Almelo zal dit vier-stemmig Te Deum Nehroe's plan verworpen Na de weigering van Peking om afgevaardigden te sturen naar de Veiligheidsraad teneinde te spreken over een staking van het vuren in de Straat van Formosa, bezint men zich allerwegen op de vraag: wat nu? De premier van India Nehroe heeft het idee geopperd om een aparte confe rentie over Formosa te houden, maar Amerika heeft dit denkbeeld van de hand gewezen; het wil geen stappen buiten de Ver. Naties om. Washing ton verwijst naar Genève, waar ver leden jaar zo'n conferentie over In- do-China is gehouden, waarop de Ver. Naties waren blootgesteld aan de heftigste en arrogantste taal. Te Londen schijnt men meer te voelen voor een geheim diplomatiek contact, mogelijk via Engeland of In dia, teneinde een informele afspraak over het staken der vijandelijkheden stemmen de eilanden voor de kust van China met inbegrip van Quemoy en Matsoe alsmede de Tatsjen-archi- pel te ontruimen. Nehroe zou bereid zijn te probe ren communistisch China over te ha len de wapens neer te leggen op de stilzwijgende voorwaarde, dat Tsjang Kai-Sjek zich zou onthouden van aanvallen op het vasteland. De toe komst van Formosa zou dan later moeten worden geregeld. De Chinese communisten willen geen formele wapenstilstandsovereenkomst sluiten omdat dit schadelijk zou kunnen zijn voor wat zij als hun wettige aan spraken op Formosa en de Visserij- eiianden beschouwen. in de wateren van Formosa te bevor deren. Een dergelijke afspraak zou gevolgd kunnen worden door een bredere overeenkomst over Formosa. Men noemt als voorbeeld de geheime Erits-Amerikaanse bemiddeling, die voorafging aan de regeling van het geschil tussen Italië en Joegoslavië over Triëst, De suggestie van Indonesië een bijeenkomst van de Colombo-eilan- den (India, Pakistan, Ceylon, Birma en Indonesië) te houden over de kwestie Formosa heeft weinig gehoor gevonden. Met name India verzet zich er tegen. „De Colombo-mogend- heden moeten toeschouwers blijven. De kwestie-Formosa dient geregeld te worden door de landen, die er rechtstreeks bij betrokken zijn", al dus een woordvoerder van dit land. Volgens Aziatische woordvoerders is Nehroe van mening, dat er eenworden beschouwd, zijn vergaard „ongeschreven wapenstilstand" in de door officieren van de Amerikaanse Straat van Formosa kan komen, als en Chinees-nationalistische inlichtin- de Chinese nationalisten er in toe-1 gendiensten. De Chinese communisten hebben, waarschijnlijk uit vrees dat er een invasie op het Chinese vasteland zou kunnen worden ondernomen, bijna een millioen militairen bijeenge bracht in de t-uststrook tussen Sjang hai en Kanton. Deze cijfers, die als betrouwbaar Europa's grote man aan de vooravond van zijn tragische val Helemaal alleen zit hij daar, Pierre Mendès-France, de man, die ruim een half jaar geleden de leiding van. het Franse kabinet op zich nam. Het roerige politieke leven in Frankrijk, waarin toen vele en gewichtige beslis-f singen genomen moesten worden, had behoefte aan „een sterke man" en Mendès-France scheen die „man" te zijn. Aanvankelijk met Argusogen bezien door binnen- en buitenland, wist hij al vrij spoedig veler bewondering in het buitenland te veroveren. Dat de binnenlandse politiek in Frankrijk minder onverdeeld in haar bewon dering was, kan moeilijk beweerd worden, maar de politieke verantwoordelijkheid in Frankrijk wordt soms heel merkwaardig aangevoeld en dit is de oorzaak, dat deze grote figuur, die hier aan de vooravond van de laatste vertrouwensmotie alleen in het gebouw van de Nat. Vergadering zit om de laatste voorbereidingen te treffen, thans voorlopig van het politieke toneel verdwenen is. De Franse politici hebben hcdenn^ht een vertrouwensmotie afgewezen en daarmede Mendès-France gedwongen ontslag te nemen. Hoe kort zal het duren, dat men deze politieke onstuimigheid zal betreuren? Nieuwe rege'iig postpakkettenvervoer De directieraad van de P.T.T. heeft besloten om met ingang van 1 Maart de postpakketten te vervoeren met speciale treinen. Dit in verband met het feit dat het pakkettenvei voer sinds de oorlog vervijfvoudigd is. Besloten is verder nog in de toe komst de pakjes slechts tot een be paald uur in ontvangst te nemen. Voor na dit uur aangeboden pakket ten zal een extra recht betaald moe ten worden. SPECIALE AANBIEDING MOUSSE NYLONS 5.65 natuurlijk bij HAARL.STRAAT 172 - 174 - 179 HERENSTRAAT 9 HOE wordt het weer? (Geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond. Opgemaakt te 10 f uur). IETS KOUDER. Veranderlijke bewolking met plaatselijk enkele buien. Ovcr- wegend matige wind in hoofd- zaak tussen West en Noord. La- gere middagtemperaturen. 6 Febr.: zon op 8.16 en onder 17.37; maan op 17.19 en onder 7.38 uur. 7 Febr.: zon o>p 8.14 en onder 17.39; maan op 18.39 en onder 8.00 uur. 7 Febr.: Volle Maan 02.43. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor- gen 7 uur luiden: weer temp. HELSINKI motregen oc. STOCKHOLM regen 2 OSLO mist 0 KOPENHAGEN mist 1 ABERDEEN zwaar bew. 2 DUBLIN regen 3 LONDEN zwaar bew. 3 AMSTERDAM zwaar bew. 5 BRUSSEL regenbui 6 PARIJS half bew. 8 BORDEAUX regen 11 GRENOBLE regen 11 NICE zwaar bew. 13 BERLIJN nevel 2 FRANKFORT half bew. 5 MüNCHEN regen 5 ZURICH regenbui 6 GENEVE regen 9 LOCARNO geheel bew. 1 WENEN zwaar bew. 3 INNSBRUCK zwair bew. 2 ROME zwaar bew. 6 IETS KOUDER Het K.N.M.I. deelt mede: Bijna met de regelmaat van een klok trekken de laatste dagen.de- pressis over of dicht langs ons land, wat bij herhal'ng gepaard gaat met regen gevolgd door opklaringen. Gisteren trok een storing over het Zuiden van ons land naar de Duitse Bocht, vandaag herhaalde dit pro ces zich, doordat een nieuwe storing over het Noorden van ons land be woog. De storingen zijn van de A zo- ren afkomstig, waar zij meebewe gen met een Zuidwestelijke stroom van betrekkelijke zachte Oceaan- lucht, die in ons land de maximum temperaturen doet opolpen tot bo ven de normale waarden. Boven Amerika bevindt zich een uiterst krachtig gebied van hoge ba rometerstanden, dat tot bij Florida vorst veroorzaakt en dat nog geen tekenen van verzwakking vertoont. Van de Golf van Mexico over de Azoren tot Denemarken is in de bo venlucht een glijbaan aanwezig, die de storingen met grote snelheid naar Europa stuwt. Een vdn deze storin- fen zal 'de komende 24 uur naar rankrijk koersen en zal mogelijk in het uiterste Zuiden van het land wat reen kunnen brengen. Elders in het land wordt het weer morgen wat kouder, doordat met Noordwes telijke wind koudere van het Noor delijke deel van de Noordzee afkom stige lucht naar het Zuiden vloeit. Korreltje Afgunst neemt nooit vacantie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1