De Melk-moties van Droesen
in de Kamer verworpen
Spoedcursussen tot onderwijzer
De verkeersmogelijkheden
van hel Deltha-plan
Actie van Rode Kt u's en '40 '45
herinnering aan de hongerwinter
34eRAI-tentoonstelling door
minister Algera geopend
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
In de vergadering van de Tweede
Kamer is gisteren de interpellatie-
Droessen inzake de melkprijs verho
ging voortgezet.
Na de motie-Droesen, dient ook de
heer Reuter (Comm.) een motie in.
Minister MANSHOLT verklaart,
de regering er niet voor terug zal
deinzen prij sbeheersingsvoorschrif-
ten uit te vaardigen, als ongemoti
veerde prijsstijgingen of te grote
marges worden geconstateerd. Er
wordt controle uitgeoefend.
Spr. merkt op, dat de bedrijven
op de zandgronden geenszins slechts
zijn aangewezen op de melk; de an
dere producten leveren veelal veel
meer op.
Spr. herinnert er aan, dat de ge
organiseerde landbouw voor de zand
gebieden een prijs van 23.8 cent is
gevraagd; de overheid geeft 23.7
cent. Men kan z.i. bezwaarlijk zeg
gen, dat dit verschil rampzalige ge
volgen zal hebben.
Hij deelt mede, dat het bedrijf
schap zuivel zich bereid heeft ver
klaard uit zijn budget 100.000 te
voteren voor extra subsidiëring van
de schoolmelk voorziening, zo dat
deze op het huidige niveau kan blij
ven. De verhoging, welke voor eni
ge streken was toegepast, kan hier
door ongedaan worden gemaakt. Wat
er na 1 Juli zal geschieden kan de
minister nog niet zeggen. Overleg
met de gemeenten in gaande.
Met de Stichting voor de Land
bouw is zeer uitvoerig overleg ge
pleegd over de melkprijs en overi
gens is er een ruim contact.
Met betrekking tot opmerking van
de heer Reuter over de heer Buiten
dijk zegt de minister, dat dezen is
verzocht voor het voorzitterschap
van de Consumentenbond te bedan
ken omdat een regering het onge
wenst acht, dat ambtenaren die bij
het beleid zijn betrokken, in dit ge
val bjj de prijsvorming, zich naar
buiten uiten over vraagstukken
waarover zij de minister hebben te
adviseren. De betrokkene had in
1954 al gesolliciteerd naar een ander
departement. Per 1 Februari is hij
benoemd bij het ministerie van O.G.
Deze sollicitatie stond los van het
feit, dat hem gevraagd was geen
voorzitter van de Consumentenbond
te blijven.
Met betrekking tot de moties zegt
de minister o.a., dat geen incidente
le compensatie-maatregelen bij de
prijsverhoging voor één product ge
nomen kunnen worden. Die kwestie
hoort thuis in een algemeen debat
over lonen en prijzen.
De beide laatste punten van de
motie-Droesen acht spr. overbodig.
De motie-Reuter wordt verworpen
met 75 tegen 5 stemmen, die van de
CPN-fractie en van de heer N. van
den Heuvel.
De heer Van den Heuvel krijgt
aantekening van zijn verklaring dat
hij bij vergissing voor de motie heeft
gestemd.
De eerste motie van de heer Droe
sen, de regering uitnodigend tot om
streeks 1 Juli a.s. 'de jongste subsi
dieverlaging op de consumptiemelk
ad 0.65 ct. per liter terug te nemen
en dit bedrag naar boven af te ron
den tot 1 cent per liter, wordt ver
worpen met 50 tegen 30 stemmen.
Voor K.V.P., S.G. en C.P.N.
De tweede motie-Droesen uit
nodiging aan de regering voor de
door prijsverhoging onevenredig ge
troffen consumenten, met name de
kinderrijke gezinnen en de bejaar
den, maatregelen te treffen ter tege-
bonden grote moeilijkheden wordt
moetkoming in de op hen oneven
redig zeer drukkende last wordt
verworpen met 52 tegen 28 stemmen.
Voor: K.V.P. en C.P.N.
De derde motie-Droesen de re
gering alsnog overleg te plegen met
het landbouwschap over het thans
gekozen garantiesysteem voor de
door de boeren afgeleverde melk,
zulks reeds met het oog op de aan
de uitvoering van dit systeem ver-
verworpen met met 52 tegen 28
Interpellatie-aanvraag van de
heer Burger.
De heer BURGER (P.v.d.A.) vraagt
mede namens de heer Nederhorst
verlof aan de ministers van Finan
ciën, Economische Zaken, Wederop
bouw en Volkshuisvesting en Socia
le Zaken vragen te mogen stellen
over het verloop van de kosten van
het levensonderhoud ,de belastingen,
de huren en het loon- en prijspeil
en de maatregelen die de regering
denkt te nemen.
Over dit verzoek zal morgen wor
den beslist.
Er zullen spoedcursussen' worden
ingesteld voor het behalen van de
onderwijzersakte voor bezitters van
het einddiploma H.B.S., gymnasium
of middelbare meisjesschool (niet
boven 30 jaar oud). De cursussen
zullen 1 April beginnen en ongeveer
vijftien maanden duren. Aan de cur
sisten zullen diverse faciliteiten
worden toegekend en zij zullen een
toelage voor levensonderhoud ont
vangen.
Dit is één der maatregelen op kor
te termijn, welke minister Cals ter
opheffing van het tekort aan onder
wijzend personeel voorstelt in zijn
vervolgnota betreffende de toekom
stige behoefte aan onderwijzers. Het
aantal gegadigden, dat zich bereid
heeft verklaard de cursussen te vol
gen, bedraagt ongeveer duizend.
Hierdoor zullen in 1956 ongeveer
vijfhonderd onderwijzers extra be
schikbaar komen.
Later naar school?
De minister heeft tevens overwo
gen bezitsters van de akte kleuter
leidster B in de gelegenheid te stel
len via een spoedopleiding de oude
onderwijzersakte te behalen. Dit zal
echter wegens te weinig belangstel
ling geen doorgang vinden. Wanneer
het nieuwe ontwerp-kleuteronder-
wijswet vóór 1 Januari 1956 wet zou
worden, dan ware, aldus minister
Cals, te overwegen de kinderen een
jaar later dan thans het geval is op
de lagere school toe te laten. Er zal
dan een wijziging van de leerplicht
wet nodig zijn.
Ten aanzien van maatregelen op
lange termijn stelt de minister dat de
voorwaarden aanwezig moeten zijn,
die het onderwijzersambt zó aan
trekkelijk maken, dat een voldoende
aanbod van onderwijzers ook in de
toekomst verzekerd blijft. Tot ver
hoging van het aanzien van het on
derwij zersambt zal bijdragen het
openen van de mogelijkheid tot het
afleggen van universitaire examens
in bepaalde faculteiten.
De regeling, die de minister voor
de spoedcursisten denkt te treffen,
ziet er als volgt uit; de deelnemers
betalen geen lesgeld; ze betalen zelf
hun boeken; ongehuwden, die nog
thuis zijn, krijgen een toelage van
100 gulden per maand.
De overige ongehuwden krijgen
een toelage van 150 gulden per
maand. Aan gehuwden zal per maand
250 gulden worden uitgekeerd. Voor
elk kind wordt een „toelage" gege
ven van 20 gulden per maand; in de
reiskosten zal een tegemoetkoming
kunnen worden verleend.
De vrijstellingen voor militaire
dienst hebben het afgelopen jaar 800
onderwijzers extra opgeleverd. De
minister hoopt, dat deze tegemoet
komendheid van „Oorlog" herhaald
zal worden Er zijn echter nogal wat
bezwaren te overwinnen Het Kabi
net zal hierover een beslissing moe
ten nemen
Aan het slot van zijn nota schrijft
minister Cals, dat de toestand in
1956 moeilijk zal zijn, ook al worden
dc maatregelen, die hij van plan is
to nemen, inderdaad getroffen De
minister zal zich daarom blijven be
zinnen op nog meer maatregelen, die
verbetering in de situatie kunnen
brengen Hij houdt zich aanbevolen
voor nieuwe denkbeelden
Toelating op katholieke scholen.
Het R.K. Bureau voor Onderwijs
en Opvoeding vestigt de aandacht
op het navolgende:
Nu een uitbreiding van de oplei
dingsmogelijkheden voor onderwij
zers is geschapen ii» de vorm van
spoedcursussen voor abituriënten van
scholen voor Voorbereidend Hoger
en Middelbaar Onderwijs, wordt on
der de aandacht van belanghebben
den gebracht, dat voor de benoem
baarheid van een onderwijzer aan
een katholieke school de eis geldt,
dat de candidaat een katholieke op
leiding moet hebben genoten. Aan
deze eis voldoen niet de abituriën
ten van de scholen voor Voorberei
dend Hoger en Middelbaar Onder
wijs, die een niet-katholieke spoed
cursus volgen. Dezen zullen dus t.z.t.
niet in aanmerking kunnen komen
voor een benoeming aan een katho
lieke school.
Slecht achterlicht
kostte mensenleven
Dinsdagavond zeven uur is een
motorrijder uit Ruurlo op de Zel-
hemseweg te Doetinchem in volle
vaart op een stilstaande vrachtauto
gereden en op slag gedood, doordat
de wagen aan de achterzijde onvol
doende verlicht was.
Over het deltaplan en de daarbij te
verwachten ontwikkeling van het
verkeer heeft ir. A. G. Maris, direc
teur-generaal van de Rijkswaterstaat,
heden een referaat gehouden aan een
lunch van het Nederlands verkeers-
instituut. Ir. Maris nam de ver
keersmogelijkheden over de weg via
de primaire afsluitdammen, n.l. die
van het Veeregat en Oosterschelde,
van het Brouwershavense Gat en het
Haringvliet in ogenschouw, alsmede
de secundaire afsluitingen in Zand-
kreek, Grevelingen, Volkerak en
Oude Maas.
Hij omschreef de betekenis van het
deltaplan in de volgende punten, n.l.
de belangrijke toeneming van de vei
ligheid in het Zuid-Westen des lands,
het opheffen van de verdroging en
de verzilting van landbouwgronden
tot ver buiten het deltagebied, het
inschakelen der eilanden in het land-
verkeer van de randstad Holland en
van Noord-Brabant, veiliger vaart,
landaanwinning en het tot stand ko
men van een prachtig recreatiegebied
in en om de nieuwe plassen.
ljsselmeerijs gebroken
Gistermorgen is het ijs van uit
Stavoren naar het grootscheeps
vaarwater Groningen-Lemmer open
gebroken. Twaalf schepen uit Me-
demblik zijn te Staveren binnenge
komen. Morgen worden nog 6 sche
pen verwacht. Uit Friesland zijn
twee schepen te Staveren aangeko
men.
Ontwerp herbouw toren
Eusebiuskerk toegestaan
De beoordelingscommissie inzake
het ontwerp voor de herbouw van
de grote toren der Eusebiuskerk is
thans na ampele overweging tot de
slotsom gekomen, dat het ontwerp
onder het motto „dat ick doch vroom
mach blijven" om zijn grote
heid en eenvoud voor uitvoeri;
meest in aanmerking komt.
Het ontwerp is van de hand van
architect Th. G. Verlaan te Berkum
die met 3 anderen vorig jaar werd
uitgenodigd een plan te ontwerpen.
Als voorwaarde gold hierbij, dat her
bouw van de toren in de oude vorm
slechts voor de tweede geleding was
toegestaan. De daarop volgende ge
ledingen van omstreeks het jaar
1650, die geen fraaie vorm en de
taillering bezaten, moesten worden
vervangen door een bekroning in
eigen vormgeving. In een viertal zit
tingen heeft de jury bestaande o.m.
uit de leden prof. ir. M. J. Granpre
Moliere te Doorwerth, prof. L. O.
Wenckebach te Noordwijkerhout, ir.
G. Friedhoff te Wassenaar, en ir. F.
P. J. Peutz te Heerlen, de ingeko
men plannen bestudeerd. Het bedrag,
dat met de restauratie gemoeid is,
beloopt naar raming 1.250.000.
Genadeschot voor s'achtoffers van oliezee
Een Deense jager vindt op de Noordzeekust enkele zeevogels, die gedood
zijn door de geweldige uitgestrekte olielaag, welke de zuidwestkust van
Jutland omsluit. Deze olie is afkomstig van de tanker Gert Maesk, die
vorige maand in moeilijkheden kwam te verkeren en daardoor gedwongen
was 6000 ton olie uit haar lading in zee te laten verdwijnen buiten de
monding van de Elbe. Vissers en jagers zijn opgeroepen langs de gehele
kust om de vogels, die gedoemd zijn dood te gaan, af te maken.
De vlag voor het Zweeds wittebrood
Bakkers verkopen
brood met vlag
Op Vrijdag 6 en Zaterdag 7 Mei
a.s. zal de Stichting 19401945, teza
men met het Nederlandse Rode
Kruis en met de daadwerkelijke me-
Min. Beel vervangt
zieke min. Kernkamp
Nadat minister Beel, minister van
Binnenlandse Zaken, de vorige week
de werkzaamheden van de minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, die hij tijdens de ziekte
van minister Cals had waargeno
men, weer aan deze bewindsman
overgedragen had, heeft hij thans
de portefeuille van Overzeese Rijks
delen tijdelijk in bewaring, daar mi
nister Kernkamp wegens ziekte tij
delijk deze functie niet zal kunnen
waarnemen.
K.N.P. KOMT PRATEN OVER
POLITIEKE EENHEID.
De delegatie van de Kath. Partij
heeft aan de delegatie van de K.V.P.
geantwoord op de uitnodiging het
eenheidsgesprék te hervatten.
Het antwoord luidt:
„In antwoord op Uw brief van 28
Januari j.l. delen wij U mede, dat
wij hoewel node accoord gaan
met de door U voorgestelde datum
(28 Februari a.s.) voor de hervatting
van het „eenheidsgesprek". Wij moe
ten er evenwel met klem op aan
dringen, dat het gesprek einde Maart
zal worden beëindigd. Mochten de
besprekingen op 31 Maart a.s. nog
niet tot een conclusie hebben geleid,
dan behouden wij ons de vrijheid
voor ons standpunt ten aanzien van
de verdere deelneming nader te be
palen".
PIETER VAN DER MEER DE
WALCHEREN
WORDT GEPROFEST..
De katholieke schrijver Pieter van
der Meer de Walcheren, petekind
van Léon Bloy en mentor van vele
jonge katholieke kunstenaars in de
jaren rond 1930, zal op 8 Februari
zijn professie doen als Benedictijner
monnik in de St. Paulusabdij te
Oosterhout. Hij trad daar in 1953 in,
na de dood van zijn echtgenote.
De heer Eriksson over wegvervoer,
hoge lasten en verkeer
Bij de opening van de 34ste ten
toonstelling van bedrijfsautomobie
len in het RAI-gebouw te Amster
dam, heeft de voorzitter van de
RAI, de heer E. F. Eriksson, een lan
ge rede uitgesproken, waarin hij al
lereerst een overzicht gaf van de
grote uitbreiding, die de RAI op
nieuw heeft ondergaan. De tentoon
stelling omvat alle mogelijke soor
ten voertuigen en een bijzonderheid
op deze tentoonstelling is het Neder
lands Paviljoen, waarin de zgn. toe
leveringsbedrijven gehuisvest zijn.
Spr. meende te mogen zeggen, dat
deze 34e RAI geheel in overeen
stemming is met de belangrijke
plaats, welke de bedrijfsautomobiel
in Nederland inneemt.
Cijfers, cijfers, cijfers...
Uit de beschikbare cijfers, over
1953, blijkt, dat het wegvervoer meer
dan 46 van het totale binnenland
se goederenvervoer op zijn naam
heeft Het aandeel der spoorwegen
ir. dit vervoer bedraagt ruim 15
dat van de binnenvaart bijna 39
Het locale vervoer per bestelwagen
of vrachtauto bedroeg 100 millioen
ton aan goederen. Ook bij het inter
nationale vervoer neemt de Neder
landse vrachtauto een steeds belang
rijker positie in.
Het totale laadvermogen der
vrachtvervoermiddelen op de weg
kan op ten minste 275.000 ton gesteld
worden; dit betekent, dat per hoofd
der bevolking steeds een laadcapa-
citeit van 27.5 kg beschikbaar is.
Ook de autobus neemt hier te lan
de een belangrijke plaats in en haar
aandeel in het reizigersvervoer is
van betekenis.
Van het totale reizigersvervoer, in
het jaar 1953, d.w.z. per trein, tram
en bus, had de autobus 47.9 op
haar naam, tegenover 30.4 in 1938
Wanneer het stadsvervoer van tram
en bus buiten beschouwing wordt
gelaten en alléén het geregelde in-
terlocale reizigersvervoer in be
schouwing wordt genomen blijkt het
aandeel van de autobus nog groter
te zijn, n.l. 59.1 tegenover 36.7
in 1938.
In 1938 werden rond 127 millioen
personen per bus vervoerd, in 1953
471 millioen, een toename van ruim
270 Het totale reizigersvervoer
(trein, tram en bus) steeg met
„slechts" 113
Het aantal autobussen, dat deze
enorme toeneming te verwerken had,
steeg slechts van 4.088 in 1938 tot
6.295 in 1953 dus met ruim 54
hieruit is duidelijk dat de vervoers-
aanwas voor een zeer groot gedeelte
moet zijn opgevangen door grotere
frequentie beter kan gesproken
worden van kleinere frequentie
en uitbreiding van het aantal plaat
sen per bus.
Ook t.a.v. de toerwagens, deel uit
makende van het autobussenpark, is
een stijging van het vervoer waar te
nemen. In 1938 werden 3.2 millioen
personen met „toeringcars" vervoerd,
in 1953 was dit aantal 7.619.000.
Hoge lastenen
verkeersvraagstukken.
De zeer hoge lasten op het motor-
wegverkeer zouden aanzienlijk kun
nen worden verlaagd zonder dat het
tempo en de omvang van de uitbrei
ding en de verbetering van het we
gennet verminderd behoefden te
worden.
Moge het optreden der commissie-
Oud ertoe leiden, dat niet alleen het
voormalige wegenfonds opnieuw in
het leven zal worden geroepen, doch
tevens de lasten van het wegvervoer
tot redelijke proporties zullen wor
den teruggebracht.
Een enkele woord over ons we
gennet: er mag stellig niet worden
Op de 34ste R.A.I.-tentoonstelling,
welke hedenmiddag door de Minister
van Verkeer en Waterstaat, mr. J.
Algera in het R.A.I.-gebouw te Am
sterdam geopend werd, zijn vele
nieuwe snufjes te zien. Onze foto
graaf ontdekte o.a. een complete bar,
ingebouwd in een touringcar! Bij een
bar hoort een ijskast op warme
dagen is immers niets verkwikkender
dan een ijskoude drank en die
vindt men dan ook, ónder de bar.
alles mooi compact bij elkaar, de
bus-„steward" is nu uitstekend uit
gerust!
gezegd, dat ons wegennet slecht is.
Het tegendeel is eer het geval. Het
staat echter wel vast, dat de snel
heid van wegenbouw en wegverbe-
tering, welke toch eigenlijk vooruit
moeten lopen op de ontwikkeling
van het wegverkeer, op laatstge
noemde ontwikkeling te veel achter
blijven, tot schade van de economi
sche doeltreffendheid van dit ver
keer, dat, aldus betoogde spr., door
de gemeenschap wordt betaald.
Het verkeersvraagstuk, dat aller
wegen belangstelling geniet, vraagt
ook dringend om een spoedige op
lossing, met name in de grote ste
den, waar de aanwezigheid van goe
de parkeergelegenheden en ruime
centra voor bode- en busdiensten
verzekerd dient te worden, wil men
niet, binnen zeer afzienbare tijd, in
een hopeloze chaos terecht komen.
dewerking van alle werkgevers- en
werknemersorganisaties in het bak
kersbedrijf een grote „Zweeds witte-
brood"-actie houden. Het doel van
deze actie is enerzijds het herdenken
van het feit, dat tien jaar geleden in
de hongerperiode het Zweedse witte
brood werd uitgereikt en anderzijds
door middel van deze actie gelden in
te zamelen voor het Nederlandse
Rode Kruis en de Stichting 1940
1945.
Nog 5 millioen nodig.
De Stichting heeft zoals bekend
dertig millioen gulden nodig om
aan alle verplichtingen jegens de na
gelaten betrekkingen van in de oor
log gevallenen te voldoen. Aan dit
kapitaal ontbreken nog bijna vijf
millioen. pit tekort hoopt de stich
ting in één keer met een groot
scheepse inzameling in Mei byeen te
De Minister van Verkeer en Wa
terstaat, mr. J. Algera, heeft hierna
de tentoonstelling geopend met een
rede, waarin hij o.m. sprak over de
weg, het voertuig en de bestuurder.
Door de technische volmaaktheid, die
tegenwoordig voor de fabricatie van
een wagen bereikt wordt, zou hij het
voertuig bijna willen uitschakelen
Bijna, want de volmaaktheid wordt
nimmer bereikt. Ten bewijze daar
van het volgende: Alle vrachtauto
mobielen worden aan een keuring
onderworpen, alvorens daarvoor een
kenteken wordt uitgegeven. Wan
neer spr. nu mededeelt, dat van de
vrachtauto's, waarvoor gedurende
de jaren 1952 en 1953 tezamen een
kenteken werd aangevraagd, meer
dan 50 procent moest worden afge
keurd, dan was hij er van overtu^d,
dat men het met hem eens was dat
toch het idea,al nog lang niet is be
reikt. Er bestaan inderdaad aanwij
zingen, dat in dit opzicht een kente
ring ten goede is ingetreden, en wel
licht zal deze gunstige tendenz zich
voortzetten naarmate de uitgifte van
kentekens voor vrachtauto's zijn vol
tooiing nadert. Toch zou hij wil een
waarschuwend woord willen laten
horen tegen een neiging, die we1 licht
bij de ondernemers zou kunnen ont
staan, dat, wanneer eenmaal een
auto is goedgekeurd, daarna het on
derhoud voorlopig wel even achter
wege kan blijven. Hij zou van zijn
kant een ernstig beroep willen doen
op alle ondernemers om, niet alleen
uit welbegrepen eigenbelang, maar
ook als gebruikers van de weg, op
wie een grote verantwoordelijkheid
rust, bij voortduring alle aandacht
te schenken aan de noodzaak van
een regelmatig deskundig onderhoud,
van een tydige vervanging van on
derdelen en, zo nodig, van a'gehele
vernieuwing van het materieel»
krijgen.
Op de twee dagen na de nationale
feestdag zullen in alle broodwinkels
van Nederland en bij alle broodbe
zorgers wittebroden verkrijgbaar zijn
waarop een vlaggetje is geplaatst,
met aan de ene kant de Zweedse
vlag en aan de andere zijde de woor
den: „Een kwartje voor de stichting
19401945". Voor dit vlaggetje be
taalt men een toeslag van 25 cent
(waarvan de helft is bestemd voor
het Rode Kruis).
Prijs voor kopers en verkopers.
Aan deze actie van „bevlagde"
wittebroden is ook nog een wedstrijd
verbonden. Voor degenen die de
meeste vlaggetjes hebben gekocht, en
voor hen die de meeste hebben ver
kocht zijn prijzen beschikbaar ge
steld (o.a. een aantal reizen door een
toeristenclub).
Vóór de verkoop van de witte
broden begint zal enige dagen tevo
ren een krant huis-aan-huis worden
bezorgd, waarin de actie wordt ge
stimuleerd.
Het is niet mogelijk gebleken ook
de margarine, die naast het Zweedse
wittebrood zo'n grote rol heeft ge
speeld bij deze actie te betrekken.
Nationaal bakkerscomilé.
Tijdens een vandaag in Amsterdam
gehouden vergadering van vertegen
woordigers van het Rode Kruist de
Stichting 1940—1945 en de Neder
landse Bakkerij-stichting is 'n natio
naal bakkerscomité gevormd, waar
uit een werkcomité is samengesteld
onder voorziterschap van de heer C.
J. Ulrich (Rotterdam). Dit werk
comité heeft zich belast met de voor
bereiding van deze actie, waarbij
ruim 13.600 bakkers moeten worden
ingeschakeld.
fHet aanvankelijk plan wittebrood
te bakken met een speciaal karakter,
moest worden losgelaten, omdat het
op onoverkomelijke technische moei
lijkheden stuitte. De actie zou dan
een veel beperkter omvang hebben
gekregen»
