S)e &2id6e0oii/fcarit
President Eisenhower stelt
Ainerika's houding scherp
WAPENPOT I
Misrekening heeft reeds
eerder tot een oorlog geleid
Kard. Stepinac
naar Zagreb
Aanval op
Mendès France
De wapenpot gaat de doofpot in
PMF Nobelprijs
candidaat
Directeur: C. M HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1955
46ste JAARGANG No. 13415
Daar gaat de
KA1HOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACH1 32 Zi
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties ?0826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1150
GEMEENTELIJK
LEVEN
jWïet het uitgangspunt betreffende
het gemeentelijk bestuur, zoals
wij dat in het vorige artikel hebben
uiteengezet voor ogen, heeft drs. Bo-
gaardt dan verder betoogd, dat te
genover de centralisatie uit de tijd
van de Franse overheersing 't stand
punt staat, dat men het volk niet
moet zien als een samen voegsel van
een bepaald aantal individuen, die
op een bepaald stuk grond tezamen
wonen en nu verder bestuurd moe
ten worden, maar in het organisch
verband, waarin het zich in de loop
der eeuwen tot een eenheid heeft
ontwikkeld.
Men gaat dan uit van een volks
eenheid, die om administratieve re
denen in gedeelten moet worden
verdeeld, doch men gaat tevens uit
van de reële gedachte dat er gezin
nen, dorpen, steden en provincies
zijn en dat daaruit een volkseenheid
opgroeit. In deze gedachte is geen
plaats voor de idee om alle bestuurs
macht in het land samen te trekken
op één punt of op één regeringspro
gram. Integendeel moet men trach
ten de regeling en het daarmee ver
band houdende bestuur van de plaat
selijke en gemeentelijke belangen
toe te vertrouwen aan de gemeente
lijke of provinciale autoriteiten. Dit
ligt trouwens geheel in de lijn der
geschiedenis. Eerst immers waren er
de families, die een stuk grond be
woonden en daar een gehucht, dorp
of stad deden ontstaan. Daaruit zijn
de graafschappen en bisdommen, de
latere provinciën voortgekomen en
deze steden en provinciën hebben
steeds geleefd onder een eigen be
stuur. In deze historisch gegroeide
delen kon de burgerzin tot zijn recht
komen. Zo kon een goede ontwikke
ling van het volksleven worden be
vorderd. Immers heel deze opvatting
spruit voort uit de grondgedachte,
dat het volk als een organisch geheel
moet worden gezien, opgebouwd uit
de gezinnen, die op hun beurt weer
de gemeenten en provinciën vormen.
Alleen zó zal men waardgring kun
nen hebben voor wat God in het
huisgezin, in dorpen, en steden zelf
standig liet groeien en zal men ook
wensen, dat het centrale Landsbe
stuur niet verder in deze lagere sfe
ren zal ingrijpen dan met het oog op
het algemeen welzijn en een goed
functionneren van het gezag nood
zakelijk moet worden geacht.
Dij de toepassing van dit beginsel
alleen kan een gezonde belang
stelling van de burgerij voor het pu
blieke leven worden verwacht. Juist
dat is het wat drs. Bogaardt in zijn
rede heeft willen aantonen en waar
voor reeds sinds jaren in de Kamer
zulk een bezorgdheid wordt geuit.
Want ieder kan van nabij zien hoe
in eigen, meer beperkte, kring de
locale belangen worden behartigd.
Dat prikkelt tot nadenken en critiek.
Het versterkt de lust om zich met
gelijkgezinden maatschappelijk, po
litiek en economisch te organiseren.
Kortom onze steden en dorpen vor
men de historisch gebroeide cellen,
waaruit de Staat der Nederlanden is
opgebouwd.
ï>at de Staatsregeling van 1798, die
volkomen on-Nederlands was,
geen stand heeft gehouden behoeft
dan ook geen verwondering. Na de
bevrijding van het Franse juk in
1813 werd de definitieve regelipg
van het bestuur en de huishouding
der gemeenten ter hand genomen.
Voortbouwend op historie en traditie
werd in de volgende decennia nog
wel onderscheid gemaakt tussen ste
den en dorpen. Totdat in de Grond
wet van 1848 dwingend werd voor
geschreven hoe en op welke wijze
de samenstelling, inrichting en be
voegdheid der gemeentebesturen
diende te worden geregeld. Als uit
vloeisel hiervan is onder het minis
terschap van de Staatsrechtgeleerde
Thorbecke in 1851 de gemeentewet
tot stand gekomen, welke wet tot op
de huidige dag de grondslagen vormt
voor het gemeentelijk bestel.
Thorbecke, die wel eens de grond
legger van de Nederlandse gemeente
wordt genoemd, is steeds een vurig
voorstander van de gemeentelijke
zelfstandigheid geweest. Hij heeft die
gemeentelijke zelfstandigheid verde
digd niet in de eerste plaats om haars
zelfs wil, maar uit de overweging,
dat het behoud van de gemeente als
eerste gronddeel van de Staat in de
eerste plaats en bovenal in het be
lang is van de Staat zelf, nog meer
dan van de inwoners der gemeente.
De Staat, zo heeft hij eens gezegd,
heeft er het grootste belang bij, dat
de gemeenten zelfstandig blijven. Dit
is door de regering na de oorlog, toen
er problemen waren van industriali
satie en dergelijke en de Staat het
grootste belang had bij zo groot mo-»
gelijke belastingopbrengsten, geheel1
uit het oog verloren. Tot schade van
de Staat en v«j|f de democratie beide.
Zij, die het eëns zijn met het commu
nistische systeem, moeten hierover
wel zeer voldaan zijn geweest. Men
heeft vergeten, dat de opvoeding tot
Staatsburgerschap het beste geschiedt
door een werkzaam plaatselijk bur
gerschap. Hoe meer men de gemeen
te voor zich zelf laat zorgen, des te
krachtiger steun is zij voor de Staat.
„De gemeenten" zo heeft de be
kende staatsrechtgeleerde Struycken
in het begin van deze eeuw eens ge-
Interventie voorkomt oorlog over Formosa
President Eisenhower heeft gisteren de hoop uitgesproken, dat de vredes-
kansen in het gebied van Formosa zijn toegenomen doordat Amerika vorige
week te kennen heeft gegeven, Formosa niet een prooi te zullen laten
worden van het communisme.
De president verklaarde tijdens zijn wekelijkse persconferentie, dat zijn
beleid inzake Formosa er op gericht is, de zekerheid te verschaffen dat
geen conflict zal ontstaan als gevolg van foutieve berekeningen van vrien
den of mogelijke vijanden.
Het leek er volgens Eisenhower op, dat tot op zekere hoogte de eerste
wereldoorlog en de jongste Koreaanse oorlog zijn uitgebroken door een
misrekening van de ene partij over wat de andere partij zou doen. Bij de
eerste wereldoorlog was er een misvatting over de vraag wat Engeland,
Frankrijk en Rusland zouden doen nadat een Oostenrijkse prins was ver
moord. Wat Korea betreft, was Amerika indertijd zo hoopvol gestemd dat
het zijn strijdkrachten terugtrok. De vijand heeft dit toen verkeerd opgevat
en iets dergelijks wil Eisenhower nu bij Formosa voorkomen.
gehoord, die er op zouden kunnen
wijzen, dat China de uitnodiging
van de Ver. Naties om de besprekin
gen over Formosa in de Veiligheids
raad bij te wonen, zal aanvaarden.
Het besluit om Formosa te verde
digen, dat het Amerikaanse Congres
vorige week heeft genomen, sluit
volgens Eisenhower elke misvatting
omtrent het Amerikaanse standpunt
bij de communistische Chinezen uit.
uit.
De president weigerde echter ant
woord te geven op de vraag of de
Amerikaanse strijdkrachten ook
Quemoy en Matsoe, vlak bij de Chi
nese kust, zullen verdedigen.
De Indonesische ambassadeur in
Londen, prof. Raden Soepomo, heeft
aan Nehroe voorgesteld, dat de vijf
Colombo-landen aanbieden in het ge
schil over Formosa te bemiddelen.
Het Indonesische voorstel is vermoe
delijk ook gezonden aan de drie an
dere Coiombo-landen: Ceylon, Pa
kistan en -Birma. Bijzonderheden
zijn niet onthuld.
In de uitzendingen van Radio-Pe
king zijn Woensdag geen berichten
Escorte hielp.
Vier communistische kanonneer
boten hebben in de Straat van For-
NedVertegenwoordiger
mosa een nationalistisch landings
vaartuig aangevallen, dat met bur-
fer-evacué's van het eiland Nan
'sjin Sjan (twaalf km ten Zuiden
van de belegerde Tatsjen eilanden)
op weg was naar Formosa.
Het schip is echter door Ameri
kaanse oorlogsschepen uit het ge
vaarlijke gebied geleid. Dit is het
derde schip met evacué's uit het ge
bied van de Tatsjen eilanden.
schreven zijn geen producten van
grondwet of wet, zij zijn niet staats
rechtelijke districten van Staatswe
ge gevormd, maar historisch gegroei
de plaatselijke corporatiën, die zich
niettegenstaande alle tegenwer
king sinds het einde der achttiende
eeuw van op centralisatie beluste ge
slachten en regeringen als zodanig
hebben weten te handhaven en die
vooral sinds 1848, toen men haar in
het algemeen de juiste plaats wist te
geven in onze staatkundige organisa-
een behoorlijk evenwicht in de
Staat hebben weten te ontwikkelen.
Wie aldus Struycken de zelf
standigheid der gemeenten in haar
Kardinaal Alyosius Stepinac, pri
maat van Zuid-Slavië, is vanuit zijn
gedwongen verblijfplaats in Krasic
overgebracht naar een zwaar be
waakt huis in ZagTeb, aldus heeft het
nieuwsagentschap Kathpress Woens
dagavond verklaard.
Het agentschap zei in geestelijke
kringen in Zagreb te hebben verno
men, dat de kardinaal geen contact
mocht hebben met de buitenwereld
en dat de Zuid-Slavische regering
haar pogingen voortzette hem te
overreden Zuid-Slavië te verlaten.
In 1946 werd kardinaal Stepinac
veroordeeld tot 16 jaar dwangarbeid
/wegens oorlogsmisdaden". Later
werd hij vrijgelaten op voorwaarde,
dat hij in zijn geboortedorp Krasic
zou blijven.
De tegenstanders van premier
«ndès-France, die vastbesloten zijn
_im ten val te brengen, hebben gis
teren bij de opening van de debat
ten over de regeringspolitiek in
Noord-Afrika een grootscheeps of
fensief ingezet.
De MRP, de Rooms-Katholieke
groep die de oppositie tegen Men
dès-France van het begin af heeft
geleid, diende een resolutie in, waar
in het regeringsbeleid in Noord-
Afrika wordt afgekeurd.
De premier heeft reeds aangekon
digd vanavond de vertrouwenskwes
tie te stellen, waarover dan in de
Vroege ochtend van Zaterdag wordt
gestemd.
Voorlopig is Mendès-France er in
Ste qotidtil in Ueneiüi met uncantie
Neen, dit is geen bijzonder natte straat, welke eigenlijk droog zou moeten
zijn, het is een bijzonder droog kanaal in Venetië, de stad van het vele
water, waar de gondels uit hun element zijn verdreven omdat de grote
schoonmaak van de kanalen er begonnen is. De foto toont arbeiders aan
het werk onder de wereldberoemde „Brug der Zuchten" om de bodem van
het Palazzo Ducale-kanaal te zuiveren van alle ongerechtigheden, die er
zo in de loop van de tijd op zijn terecht gekomen. Het zal vermoedelijk wel
een vijftig dagen duren eer de gondels in nieuw en fris water weer
bezit kunnen nemen van hun domein
geslaagd de Gaullistische ongerust
heid over de onderhandelingen met
Tunis te sussen en hoewel de Gaul
listen zich nog niet hebben uitge
sproken voor of tegen de regering,
zou het een gedeeltelijke overwin
ning voor de premier zijn, wanneer
hij er in zou slagen de Gaullisten op
zijn hand te houden.
Nieuw Engels voorstel
Mr. C. B. A. Schuurmann, die be-
historische groei aantast, raakt daar- noemd is tot permanent vertegen-
mee aan de grondslag van onze
staatsinrichting, welke met eerbiedi
ging van de historie steunt op de
even gezonde als democratische ge
dachte der decentralisatie van ons
bestuur".
Het zou goed zijn, als huidige re
geringen zich hierop weer eens zou
den bezinnen.
woordiger van Nederland bij
Naties te New-York. Mr. Schuur
mann, die tot op heden Directeur-
Generaal van Indonesië was aan het
Ministerie van Buitenl. Zaken, zal op
19 Februari naar New-York vertrek
ken en in zijn nieuwe functie de ti
tel voeren van buitengewoon en ge
volmachtigd ambassadeur.
Engeland heeft gisteren op de Pa-
rijse conferentie duidelijk gemaakt,
dat het niet accoord gaat met het
Franse plan voor een Europese wa
pengemeenschap. Engeland wenst
geen deel te hebben in welke orga
nisatie met een boven-nationaal ka
rakter ook. Maar tegelijkertijd zegt
het zijn volle medewerking toe in
zake de standaardisering van de wa-
T>,ooJi de. lucM en ov-tn. w-aleh, ut-oldt 9ndoneiiXcü u*ej.im£eet heJii. eid
Op speciaal vastgelaste rails aan boord van het m.s. „Sumatra" van de Stoomvaartmaatschappij „Nederland"
vertrok Woensdag van de Javakade in Amsterdam het 298ste en laatste spoorwegrijtuig van een contigent,
dat de Indonesische regering in de verschillende landen van West-Europa waaronder Nederland, heeft doen
bouwen teneinde de in de oorlog zwaar gehavende Indonesische spoorwegen weer op peil te brengen. Het
schip zal vermoedelijk op 3 Maart in Tandjong Priok aankomen om daar zijn lading veilig aan aan wal te
zetten. Overigens zitten aan een dergelijk transport diverse risico's verbonden: het is n.l. tweemaal voorge
komen, dat in de Golf van Biscaye een rijtuig door het overslaande water van zijn plaats aan boord werd
geslagen. Het laatste rijtuig in de takels van een zware drijvende bok, op weg naar zijn plaats aan boord van
de Sumatra.
penen der toekomstige West-Europe-
se Unie, evenals de samenbundeling
van de programma s voor de wapen
productie.
De Britse afgevaardigde diende
een voorstel in, dat naar men zegt,
ligt tussen de verrijkende Franse
voorstellen voor een boven-nationale
organisatie en het Westduitse stand
punt van een vrije concurrentie en
vrijhandel ten aanzien van de wapen
gemeenschap.
De Engelse voorstellen zijn in
middels reeds door een werkgroep
bestudeerd en goedgekeurd.
Op voorstel van de Duitse delega
tie benoemde de conferentie een sub
werkgroep om een onderzoek in te
stellen naar de technische bijzonder
heden van de wijze, hoe standaardi
sering en coördinatie in de wapen -
voorziening in de practijk het best
kan worden verkregen. Deze sub
commissie zal vandaag haar werk
zaamheden aanvangen en zal over
ongeveer twee weken verslag uit
brengen.
Licht in de goudroof
Door een gisteren door de Londen-
se politie verrichte arrestatie is er
enig licht gekomen in de overval op
een bestelwagen met baar goud voor
het vrachtkantoor van de K.L.M. te
Londen, die op 21 September was
gepleegd.
De veertigjarige vrachtwagen
chauffeur Crane, die op beschuldi
ging van medeplichtigheid gisteren
werd gearresteerd, heeft diezelfde
dag bekend. Behalve van medeplich
tigheid wordt hij er nu ook van be
schuldigd dat hij duizend pond in
Engelse bankbiljetten als zijn aan
deel in de buit heeft geaccepteerd.
MIJNENVEGER VAN PLASTIC.
Een brand heeft, in een loods van
een werf aan het Huronmeer (V.S.)
een in aanbouw zijnde experimentele
mijnenveger met een plasticromp
vernietigd. Men had reeds tien
maanden gewerkt aan dit 17 meter
lange schip, dat het prototype van
een niet-magnetisch vaartuig moest
worden. De kans bestaat, dat men,
na het verloren gaan van de romp,
het experiment niet verder zal voort
zetten.
De Franse premier, Pierre Mendès-
France, behoort tot de candidaten
voor de Nobelprijs voor de vrede
voor 1955, aldus wordt in bevoegde
kringen te Oslo vernomen.
Zijn candidatuur is door de Indi
sche afgevaardigde, Sjaffee voorge
steld in een brief aan het Noorse
Nobel-comité.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
ENIGE REGEN.
Half tot zwaar bewolkt met
I enige regen. Weinig verande-
ring in temperatuur. Matige tot
krachtige en langs de kust tij-
delijk wellicht harde wind tus-
f sen Zuid en Zuid-west.
4 Febr.: zan op 8.19 en onder 17.34;
maan op 14.36 en onder 6.32 uur.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
DUBLIN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MÜNCHEN
ZüRICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
mist
0C.
mist
0
nevel
1 .i
mist
1
geheel bew.
3
mist
6
geheel bew.
7
regen
5
zwaar bew.
7
licht bew.
5
licht bew.
5
regen
7
zwaar bew.
7
mist
—2
regen
1
licht bew.
2
régen
5
re^en
5
regen
5
mist
2
half bew.
1
zwaar bew.
8
Korreltje
Karakter is wat je bent, als nie
mand je ziet