Voor 10 cent per gulden
obligatiehoudster van een
wordt huisvrouw
kruideniersbedrijf
Logische motivering aan de regering gevraagd van
de onlogische verhogingen van de melkprijzen
CKefariite 4
Tot welke „bevolkingsgroep'' hoort
hij en hoe komt hij bij die groep?
'n Mieuw wapen kan ócmó aak wet eena keitzaam <zijn
Veestapel werd door inenting
met besmet serum geteisterd
Verweer van
dr. Drees
DINSDAG 1 FEBRUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
K.A.B. richt adres tot KVP-Kamerleden
Mogelijkheden tot compensatie voorgesteld
Naar aanleiding van het komende debat in de Tweede Kamer over de
verhoging van de melkprijs heeft het verbondsbestuur van de Katholieke
Arbeiders Beweging een adres gericht aan de léden van de Tweede Kamer
fractie van de KVP. In dit adres concludeert de KAB, dat een groot deel
van het Nederlandse volk over de verschillende facetten van deze ver
hogingen in het duister tast.
De KAB dringt er bij de Kamerleden op aan, bij het komende debat een
duidelijk antwoord te verlangen op de vraag, of de zo belangrijke prijsver
hoging van de melk past in de door de regering in de laatste maanden van
1954 voorgestane loon- en prijspolitiek. In het adres herinnert het ver
bondsbestuur van de KAB aan hetgeen minister Zijlstra in de Tweede
Kamer heeft gezegd, nl. dat de loon- en prijspolitiek inhoudt, dat de laatste
loonronde daar waar dit mogelijk is ten laste van de winst wordt gebracht.
Volgens de KAB impliceert dit, dat doorberekening niet verantwoord is in
die gevallen, waarin de loonsverhoging gepaard is gegaan met een even
redige of meer dan evenredige stijging van de productiviteit. Daarom zou
de KAB graag een antwoord willen hebben op de vraag, hoe het met de
productiviteitsstijging in de veehouderij is gesteld.
Niet verantwoord
Indien men, aldus het adres van de
K.A.B., met elkaar vergelijkt ener
zijds de kostenverhoging van de land
bouwbedrijven voor het melkjaar No
vember 1954November 1955 (2 a 4
cent ten opzichte van het vorige
jaar) en anderzijds de verhoging van
de garantieprijs (een algemene ver
hoging van 1,4 cent in vergelijking
met verleden jaar, waarbij voor de
bedrijven op de zandgronden een ex
tra toeslag komt van 1.7 cent), zou
men uit consumentenoogpunt redene
rend tot de conclusie kunnen komen,
dat de minister van Landbouw, wat
de verhoging van de garantieprijs
betreft, geen onfortuinlijke politiek
heeft gevoerd.
Rationalisatie-prikkel.
fïet adres houdt zich verder bezig
met de kostprijsberekening, zoals die
door het Landbouw Economisch In
stituut wordt opgezet. Als criteria
voor de keuze van de bedrijven zijn
aangehouden de gemiddelde produc
tie-omstandigheden voor de desbe
treffende gebieden, normale bedrijfs
voering en vakkundige bedrijfslei
ding.
Het verbondsbestuur van de KAB
vraagt zich hieromtrent af, of het
wel juist is, dat men een garantiebe-
leid baseert op de kosten van het ge
middelde bedrijf. Een dergelijke po
litiek kan de tendenz in zich dragen,
dat men de eigenaren van dergelij
ke bedrijven een belangrijke prik
kel ontneemt om hun bedrijf te ra
tionaliseren.
De vraag rijst, aldus het adres, of
een garantieprijsbeleid, afgestemd
op het gemiddelde bedrijf, in over
eenstemming is te achten met het
standpunt van de minister van Eco
nomische Zaken, dat prijsregelingen
onafhankelijk van de draagkracht
der ondernemingen, niet verantwoord
zijn.
„Garantie te hoog".
Wat betreft de verrekenprijs voor
de consumptiemelk constateert het
verbondsbestuur van de KAB in de
eerste plaats, dat de marge tussen
algemenee garantieprijs en verreken
prijs thans tot drie cent is verhoogd
(voorheen 2 cent). In dit verband
kan wederom de vraag worden ge
steld, of deze margeverwijding
noodzakelijk was. Indien het ant
woord op deze vraag zou luiden: Het
verschil is ook thans maar plusminus
twee cent, omdat als feitelijke garan
tieprijs genomen moet worden het
gemiddelde tussen 22 cent en 23,7
cent, laat zich een andere varag stel
len en wel deze: Is het juist, dat de
extragarantie voor de bedrijven op
de zandgronden uit hoofde van een
lager rendement van de verschillen
de productiefactoren ten laste wordt
gebracht van de consument?
Genoemde verruiming van de mar
ge houdt immers in, dat de bedrijven
October, November en December vrij
goed geslaagd, evenwel slechts met
grote moeite. Het is juist vanwege
dit geslaagd zijn van de regerings-
politiek in de maanden October t.m.
December, dat de jongste verhoging
van de consumentenprijs voor melk
een zo onbegrijpelijke zaak is, on
begrijpelijk vooral wat het tijdstip
van verhoging betreft. Algemeen
was immers bekend, dat Januari en
Februari vanuit pr ij zenoogpunt be
schouwd zeer critieke maanden zou
den zijn. In het adres wordt in ver
band hiermee gewezen op het in
werking treden van de nieuwe wet
op de omzetbelasting, de hoge groen-
teprijzen als gevolg van het winter
seizoen deze prijzen liggen thans
ongeveer 70 a 80 procent boven-het
niveau van verleden jaar verder
de hoge kolenprijzen, eveneens een
gevolg van het winterseizoen en de
prijsverhoging van margarine.
Prijs-lndexcijfer stijgt.
Nu bij al deze ongunstige factoren
nog komt de zo drastische verhoging
op de weidegebieden, terwijl hun I van de consumptieprijs voor het
kostprijs volgens de berekeningen
van het L.E.I. in vergelijking met
19531954 gemiddeld met twee cent
is gestegen, thans 2,4 cent meer voor
de consumptiemelk ontvangen. Het
gaat hier om bedrijven, waarvan al
gemeen bekend is, dat zij zich door
de garantiepolitiek van de regering
reeds van een behoorlijk gegaran
deerde winst verzekerd wisten.
Verschuiving risico.
Geeft een en ander geen aanlei
ding, aldus het adres, om te onder
zoeken, of het geen aanbeveling ver
dient, indien men de veehouder in
het algemeen een bepaalde prijs wil
garanderen, niet alleen de consu
ment of de belastingbetaler de last
van de kosten-verschillen in de
landbouw te laten dragen, maar deze
kosten mede te laten opbrengen door
de bedrijven uit de bedrijfstak zelf,
n.l. die bedrijven, waarvan de kost
prijs belangrijk beneden de garantie
prijs is gelegen?
In dit verband wordt in het adres
gezegd, dat in het kader van het ver
drag met betrekking tot de E.G.K.S.
een oplossing van deze aard is aan
vaard met betrekking tot de Belgi
sche kolenmijnen.
In het adres stelt het verbondsbe
stuur van de KAB voor, wanneer
bij het komende me^kprijsdebat niet
voldoende klaarheid wordt verkre
gen, de regering in overweging te ge
ven over de fundamenten van het
melkprijsbeleid en in breder ver
band wellicht over de fundamenten
van het gehele agrarische prijsbeleid
het advies van de SER te vragen.
Het verbondsbestuur van de KAB
behandelt vervolgens in zijn adres
de gevolgen van de verhoging voor
het reële inkomen en herinnert er
aan, hoe als gevolg van de alom toe
genomen welvaart in October 1.1.
aan de werknemers een loonsverho
ging is toegestaan van zes procent.
Deze loonsverhoging moet worden
gezien als een middel om de werk
nemers een rechtvaardig aandeel te
geven in de gestegen nationale wel
vaart. Dit doel kan niet worden be
reikt, indien het prijsindexcijfer van
het gezinsverbruik blijkt te blijven
oplopen, zo meent het verbondsbe
stuur.
Ongunstig moment.
De regeringspolitiek om de laatste
loonronde zo weinig mogelijk in de
prijzen te laten doorwerken is in
volksvoedsel melk, dreigt de toestand
onhoudbaar te worden, zo meent het
verbondsbestuur van de KAB. Het is
n.l. geenszins onmogelijk, dat als ge
volg van al deze factoren het prijs
indexcijfer per 15 Januari reeds was
opgelopen tot 129 en dat in de ko
mende maanden het niveau 130 zal
worden bereikt.
In dit verband is het goed er op
te wijzen, aldus het adres, dat de doel
einden: Opheffing consumptiebeper
king (loonronde Januari 1954) en het
effectueren van het aandeel van de
werknemers in de gestegen welvaart
(loonronde October 1954) slechts be
reikt worden indien het prijsindex
cijfer van het gezinsverbruik zich
beweegt in de buurt van 125. In het
adres noemt het KAB-bestuur het
onbegrijpelijk, dat indien de rege
ring juist in Januari de melkprijs wil
verhogen, zij niet tegelijkertijd zorg
draagt voor compenserende maat
regelen. Gedacht had b.v. kunnen
worden aan een tijdelijke verhoging
van de consumentensubsidies. Een
tijdelijke verhoging, omdat het zeer
wel mogelijk is, deze verhoging weer
ongedaan te maken op het moment,
dat door verlaging van de belastin-
4 beroemde genees
middelen tegen griep
Chefarine „4" werkt krachtiger, snel
ler en doeltreffender, want elk tablet
bevat vier geneesmiddelen, stuk voor
stuk in de hele wereld beroemd.
n J^ije doel wonderen
(Advertentie)
gen (1 Juli 1955) een definitieve com
pensatie kan worden gevonden.
Andere mogelijkheden.
Verder worden in het adres nog
andere mogelijkheden genoemd, zo
als een verlaging van de margarine-
prijs voor vermindering, eventueel
afschaffing, van de heffing op mar
garinegrondstoffen; een eventuele
verlaging van de suikerprijs of een
verhoging van de kinderbijslag.
Men zou voorts de z.g. vierde melk-
cent (slijtersmarge) hebben kunnen
opschorten, totdat uit onderzoekin
gen zou gebleken zijn, dat deze ge
rechtvaardigd is.
Men heeft dit alles evenwel niet
gedaan, aldus het adres, met als ge
volg, dat het geenszins ondenkbaar
is, dat de KAB gedwongen zal wor
den in de naaste toekomst maatre
gelen voor te stellen, die men lie
ver zou willen vermijden.
De KAB acht het nog niet te laat
om deze compenserende maatregelen
te nemen en verzoekt de Kamerleden
der K.V.P. de regering te bewegen
alsnog deze weg in te slaan.
Onooglijk ringetje bleek
De meester verraadt zich altijd en overal
7Per knsthïlflr klpiliood Zó gebaart de wereldberoemde violist-componist Fritz Kreisler, die op 2
Februari a.s. zijn tachtigste verjaardag hoopt te vieren, als hij in zijn
woning te New York gasten ontvangt en daarmee in een druk gesprek
natuurlijk over muziek! gewikkeld raakt....
Drie jaar nadat hij op het terrein
van de jachtvereniging aan de
Waalsdorperweg in Den Haag een
onooglijk ringetje had gevonden, is
de vinder door een kennis op ver
schillende merkwaardigheden van
het kleinood gewezen.
Het onaanzienlijke ringetje groeide
onder het oog van de meester uit tot
een platina damesring met briljan
ten ter waarde van 10.000. Op het
politiebureau wist men vervolgens
te vertellen dat van het verlies van
de kostbare ring nooit aangifte is ge
daan.
HARING ALS STUDIEOBJECT
De ene haring wijkt voor de opper- een tonnetje gezeten heeft en dus
vlakkige consument slechts van een minder „nieuw" is, maar in vakkrin-
soortgenoot af, wanneer hij langer in gen weet men nog veel meer afwij
kingen aanwezig, al is men er nog
Aantrekkelijk spaarsysteem vanuit Amerika
Een Zaans levensmiddelenbedrijf,
dat filialen door geheel Nederland
heeft, zal zijn klanten in staat stellen
obligatiehouder van het bedrijf te
worden en zodoende geïnteresseerd
te worden bij het wel en wee van het
bedrijf.
Bij aankoop van iedere gulden aan
boodschappen, zal men voor een dub
beltje een spaarzegel kunnen kopen.
Heeft men 490 zegels gespaard, dan
kan men een obligatie van 50,
krijgen, die behalve een vaste jaar
lijkse rente van 4 nog een extra
percentage geeft, al naar gelang de
winstuitkering in het bedrijf.
Men kan voor de 490 zegeltjes ook
een spaarbrief kopen, die geen jaar
lijkse rente uitkeert, doch die na 22
En om u nogmaals te tonen, dat schijn vaak erg bedriegt: dit is echt geen nieuw verderfelijk wapen, al is het
dan wel een wapen; nl. ter verdediging van onze gezondheid.Wat de soldaat hier op de rug gegespt krijgt
is het nieuwe draagbare röntgen-apparaat, waarvan het Amerikaanse leger pas de bijzonderheden heeft vrij
gegeven. Het toestel is ontworpen voor gebruik op het slagveld en kan de ernst van een verwonding zeer kort
nadat deze zich voordeed, vaststellen. Het werk met radio-actief Thulium en kan röntgenfotos maken zon
der electriciteit, water of donkere kamer. Zijn gewicht bedraagt ongeveer 20 kg., zodat het onder alle omstan
digheden kan worden meegenomen en gebruikt.
jaar van 50,tot 150,blijkt te
zijn aangegroeid.
Als derde mogelijkheid kan men
voor 490 zegeltjes 50,contant
geld terugkrijgen.
Verhandelbaar.
De obligaties zullen na 20 jaren
uitgeloot worden, doch men kan ze
ten alle tijden inwisselen; men krijgt
dan het volle bedrag plus alle rente,
waarop men recht heeft, vergoed.
De obligaties, die niet op naam ge
steld zullen worden, doch „aan toon
der", zullen verhandelbaar zijn.
Jaarverslag.
Daar de sparende huisvrouwen in
de toekomst door hun obligaties ge-
interesseerd zullen zijn in de econo
mische resultaten van het bedrijf, zal
eens per jaar een jaarverslag ver
spreid worden, dat in de taal van de
huisvrouw zal vertellen, welke de
bedrijfsresultaten zijn.
't R'jk aansprakelijk?
De veestapel van een boer uit Eist
werd in enkele dagen voor ce helft
uitgeroéid door het gebruik van een
met t.b.c.-bacillen besmet serum te
gen mond- en klauwzeer. De veehou
der leed hierdoor een schade van
ruim tienduizend gulden. Daar het
serum afkomstig was van het Staats heDDen,
Veeartsenijkundig Onderzoekingsin
stituut te Amsterdam heeft de vee
houder het rijk voor het verlies aan
sprakelijk gesteld. Bij de Haagse
rechter zal deze zaak binnen veer
tien dagen voorkomen.
ting bleek, dat de tuberkelbacillen
zich bij alle gedode dieren in de boeg-
klier genesteld hadden een plaats
war normaal vrijwel nimmer t.b.c.
optreedt. Hieruit kon men afleiden
serum tuberkelbacillen bevat moet
zijn door de inenting tegen mond
en klauwzeer en dat het gebruikte
serum tuberkelbacillen bevat moet
In het midden van het vorig jaar
liet de veehouder zijn stamboek
koeien door een Elster dierenarts in
enten. Enkele maanden later bleek
de helft van de veestapel reageerder
te zijn geworden. De wet verplichte
de boer toen zijn halve veestapel te
laten afmaken.
Tijdens het onderzoek na de slach-
Gelderse Gezondheidsdienst
niet precies achter, waar deze afwij
kingen in schuilen en welke gevolgen
zij hebben.
Thans heeft de Nederlandse orga
nisatie voor zuiver wetenschappelijk
onderzoek een subsidie beschikbaar
gesteld aan de Groningse hoogleraar
prof. Baerends, die in samenwerking
met de bioloog drs Wielinga een in
tensief onderzoek in zal stellen naar
de soorten haring, die zich in de
Noordzee bevinden en de gedragin
gen van deze vissen.
Het blijkt van zeer groot belang te
zijn om te weten, hoe haringen hun
trek bepalen en van welke factoren
deze afhankelijk is.
Men is al te weten gekomen, dat de
haring in verschillende „bevolkings
groepen" voorkomt en dat iedere
groep zijn eigen gewoonten heeft,
maar het is tevens gebleken, dat de
eigenschappen van een dergelijke
groep niet erfelijk zijn, zodat het na
geslacht van de ene groep tot andere
groepen kan gaan behoren.
Het is nu o.m. de taak van het on
derzoek, dat al reeds geruime tijd aan
de gang is, o.m. uit te vinden, welke
omstandigheden de haring bij be
paalde groepen indelen.
Dr. Drees heeft zich uitvoerig ver
weerd tegen de aanvallen van prof.
dr. C. Gerretson over zijn deelnemen
als minister-president aan bespre
kingen met buitenlandse geestver-
verklaarde zich aanvankelijk bereid wanten. De minister-president had
Oude man overreden
en gedood
Maandag stak de 84-jarige heer
J. Schotman, wonende te Hellendoorn
de door de veehouder geleden schade
te vergoeden. Deze dienst kan even
wel niet verder gaan dan tot 500 gul
den voor elke geslachte koe. Elke
stamboekkoe vertegenwoordigde ech
ter een waarde van rond 2000 gulden.
Door dagvaarding van het Rijk wil
nu de heer S. trachten zijn volledige
schade vergoed te krijgen.
Onder officieren werden
van hun salaris beroofd
Een tot nu toe onbekend gebleven
persoon heeft een twintigtal onder
officieren van parate onderdelen der
vierde divisie, die gelegerd is in de
Willem George Frederik-kazcrne tc
Harderwijk juist op de dag, dat zij
met klein verlof zouden afzwaaien,
per rijwiel plotseling de straatweg ®€n bijzonder onaangename verras
van Nijverdai naar Raalte, in de
buurtschap Haarle over, zonder acht
te slaan op het verkeer.
De oudö> man werd gegrepen door
een auto, die deze aanrijding niet kon
voorkomen. De oude man kwam eerst
op de motorkap terecht, sloeg vervol
gens door de voorruit van de auto en
werd toen op straat geslingerd. Daar
bleef hij liggen met een verbrijzeld
linkerbeen, een zware hoofdwonde en
inwendige kneuzingen. Hij werd naar
het R.K. ziekenhuis te Almelo ver
voerd, waar hij spoedig na aankomst
aan de gevolgen is overleden.
sing bezorgd. De mannen werden na
melijk allen van hun portemonnaies
en portefeuilles beroofd, inhoudende
in totaal een bedrag van naar schat
ting twee duizend gulden.
De ledige portefeuilles werden te
ruggevonden in een betonnen afval
bak op het terrein, gelegen tussen
twee gebouwen, waarin de diefstal
werd gepleegd. De onbekende moet
met de situatie ter plaatse goed op de
hoogte zijn geweest. De politie stelt,
met gebruikmaking van een speur
hond, een onderzoek ini; tot nu toe
zonder resultaat.
deze vragen reeds in eerste instantie
beantwoord, maar dit antwoord heeft
toch nog enkejp Kamerleden aanlei
ding gegeven tot verdere opmerkin
gen.
Nadrukkelijk betoogt dr. Drees dat
de besprekingen met Attlee en Er-
lander nooit anders bedoeld zijn ge
weest, dan in aansluitirig op even
tuele beslissingen van verschillende
landen over de Parijse verdragen.
Een voorbarige toenadering tot de
Sovjet-Unie is zelfs niet ter sprake
gekomen.
De minister handhaaft het recht
om over deze besprekingen, die van
vertrouwelijke aard waren, geen me
dedelingen te doen. Dr. Drees is
voorts niet bereid af te zien van een
contact met geestverwanten in het
buitenland.
BEJAARDE FIETSER
VERONGELUKT.
Gisteravond omstreeks acht uur is
de 70-jarige heer A. G. Fortgens uit
Haarlem, die op de Heemsteedse
Dreef fietste, bij het links afslaan
aangereden door een hem achterop
komende autobus. De fietser werd
geschept en daarbij zo ernstig ge
wond, dat hij naar het Elisabeth-
gasthuis in Haarlem moest worden
vervoerd, waar hij kort na aankomst
is overleden.
