De beëindiging strijd om Formosa
is Engelands voornaamste doel
I Aan Formosa
Eden zette Engelse politiek uiteen
Mating, hethteeg geheet anaetwacPit de utgfleid
De Sovjet-nota door het
Westen afgewezen
De novene van 2-11 Februari
Bonn neemt de Russische
verklaring laconiek op
rBe„Ddeee?riSecobS!^l t«en
Mwangi uand 'n mygeteide en ötaakte de &t%ifd
Directeur: C. M v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur; L. C. J. ROOZEN.
KA1HOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENURACHT 32
DONDERDAG 27 JANUARI 1955
46ste JAARGANG No. 13409
wordt druk
GEDOKTERD
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935. Redactie 20015, Advertenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs (0.50 p. w., 12.15 p mnd„ 6.40 p. kwart. Franco p. p. I 6.80 Advertenties: 15 et. p. man Telefoontjes 1.50
IS ER VERSCHIL TUSSEN FOSMOSA
EN DE ANDERE EILANDEN?
„Het voornaamste streven van Groot-Brittannië in de crisis om Formosa
Is te zorgen dat er een einde komt aan de strijd", heeft minister Eden gis
teren in het Lagerhuis gezegd. Hij vervolgde: „Voortdurend blijven wij
daarom alle betrokkenen erop wijzen dat staking van de strijd van het
grootste belang is en dat voorkomen moet worden dat het conflict zich
uitbreidt".
GEWELD GEEN
JUISTE OPLOSSING.
„Geweld is niet de juiste oplossing
voor zulke tere en moeilijke proble
men", zei Eden onder toejuichingen
van de parlementsleden.
„In nauwe samenwerking me,
Verenigde Staten en andere bevrien
de landen zijn wij doende c c ver
schillende mogelijkheden te bestude
ren die er zijn om tot een vreedzame
oplossing te geraken".
WONINGBOUW
fr is dezer dagen het bericht ver-
schenen, dat de minister van We
deropbouw, ir. Witte, er in zou sla
gen dit jaar het streefgetal van 65.000
woningen te bereiken.
Reeds bij de behandeling van zijn
begroting is dit aantal te gering ge
noemd en heeft men er bij de minis
ter op aangedrongen het aantal te
bouwen woningen per jaar op te
voeren tot 70.000 a 75.000. Dit nu is
gemakkelijk neergeschreven en nog
gemakkelijker gezegd. Men moet zich
echter, als men zulk een eis stelt,
allereerst realiseren wat de belang
rijkste factor is bij de woningbouw.
Dat is namelijk het aantal beschik
bare bouwvakarbeiders. Reeds enke
le maanden geleden heeft dr. Zon-
nenberg in „Economisch Statistische
Berichten" hieraan een artikel ge
wijd, waarin hij tot de o.i. merkwaar
dige conclusie komt, dat noch plaat
selijk noch regionaal noch zelfs lan
delijk iets omtrent het beschikbare
aantal bouwvakarbeiders bekend" is.
Dat wil niet zeggen, dat wij deze be
wering in twijfel zouden trekken.
Schattingen van verschillende in
stanties blijken te variëren tussen
100.000 en 300.000.
Men zou daaruit moeten conclude
ren, dat de huidige contingentering
geen verband kan houden met het
aantal beschikbare arbeidskrachten
en daarop dus niet kan zijn afgesteld.
Men kent ze immers niet. Het aantal
van 65.000 te bouwen woningen is
dus eigenlijk slechts een ervarings
cijfer en men zou zelfs nu niet kun
nen zeggen of een hoger aantal wo
ningen ook werkelijk kan worden
gerealiseerd. Is er voor het streefge
tal van 70.000 a 75.000 woningen een
tekort aan vakarbeiders, dan kan dit
getal als totaal contingent voor het
gehele land spanningen op de ar
beidsmarkt oproepen, waarvan een
scheeftrekken van de woningbouw
in verschillende delen van het land
het gevolg zou zijn.
Mu heeft kort geleden het lid van
Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland, de heer A. C. A. Deerenberg
een rede gehouden over het pro
bleem van de woningbouw voor de
Contact-commissie Zuid-Holland in
zake het woonruimte vraagstuk.
Hij heeft daar natuurlijk voorna
melijk het probleem aangesneden in
zover het daar voor zijn provincie
ligt en hij heeft er op gewezen, dat
de gemeenten allereerst hun richt-
contingent moeten realiseren. Hier
ligt o.i. ook de oorzaak van de
moeilijkheden, die zich in de gemeen
te Voorhout hebben voorgedaan.
De heer Deerenberg stelde het al
dus: eerst moeten de gemeenten hun
richtcontingent realiseren, indien
Zuid-Holland in aanmerking wil ko
men voor een gedeelte van de 13.500
woningen, die het Departement van
Wederopbouw en Volksgezondheid in
reserve heeft gehouden. In Zuid-Hol
land zat men in Augustus van ver
leden jaar nog met het probleem, dat
men nog 1000 woningen op het sche
ma ten achter was. Het zou toen ge
makkelijk zijn geweest, de oorzaak
hiervan te zoeken in het tekort aan
bouwvakarbeiders, maar een feit is,
dat deze achterstand intussen geheel
is ingehaald. Dit schijnt de oorzaak
te zijn geweest, dat bijvoorbeeld een
stad als Rotterdam een hogere toe
wijzing kon krijgen en meer volks
woningen kon bouwen. Het was toen
zo, dat, waar het contingent over
drie jaar is verdeeld, voor de laatste
twee maanden van het vorige jaar
nog slechts een contingent beschik
baar was van 1265 woningen, wat
betekende, dat er per maand nog
maar 632 woningen konden worden
gebouwd, terwijl de bouwcapaciteit
900 woningen was. Een ervaringscij
fer. De heer Deerenberg stelde het al
dus. als dit zo is, dan zal er in Zuid-
Holland meer moeten, worden toege
wezen dan tot nu toe. Welnu, zo re
deneerde hij, de achterstand is inge
haald, Rotterdam zit met een ernstig
probleem. In de oorlog werden daar
23.000 woningen verwoest. Op het
ogenblik bouwt Rotterdam en men
werkt daar niet alleen voor Rotter
dam, maar voor de gehele nationale
welvaart. Daarom moet er voor wor
den gezorgd, dat er in Rotterdam kan
gorden gebouwd. Men kan het met
deze verstandige woorden alleen
maar eens zijn.
Intussen ziet men hieruit, dat met
het probleem van het tekort' aan
bouwvakarbeiders ten dele toch wel
rekening kan worden gehouden, in
dien men bij de woningverdeling
vasthoudt aan de bouwcapaciteit.
Provinciaal is dat in Zuid-Holland
gebeurd. Maar een provincie, die
haar contingent woningen verdeelt,
kan met de bouwcapaciteit alleen re
kening houden, indien de gemeente
besturen óók plannen maken en bij
hun aanvragen om woningen aan het
Provinciaal Bestuur alle cijfers ter
beschikking stellen. De gemeenten
hebben een bouwervaring, waarop I
men kan toewijzen. In Zuid-Holland &even,
kan klaarblijkelijk worden gebouwd. Wilson zei, niet te verwachten, dat
In Augustus 1954 was men nog 1000 Rusland in de eerstkomende paar
woningen achter, voor November en jaar een actie zal ondernemen waar-
Na Eden kwam Attlee aan het
woord. Onder de toejuichingen Von
de oppositie verklaarde hij dat Ame
rika zich inmenging in een burger
oorlog permitteerde en dat het een
zaak was waar alleen de Verenigde
Staten zich mee bemoeiden en niet
de Verenigde Naties. Volgens hem
was er geen verschil tussen de
eilandjes voor de kust en Formosa.
Eden antwoordde daarop dat For
mosa nooit in de laatste eeuw een
deel van China was geweest en dat
de eilandjes voor de kust door ieder
een steeds als deel van China zijn
beschouwd. Men zou al heel weinig
goeds aanrichten door vol te houden
dat er geen verschil was tussen de
eilandjes voor de kust en Formosa.
In antwoord op andere opmerkin
gen van de oppositie zei Eden verder
dat de Britse regering ervan over
tuigd is dat het de Verenigde Staten
te doen is om vermindering van de
spanning en verkleining van de kans
dat het conflict zich uitbreidt. „Het
verdrag dat zij kort geleden met
Tsjang Kai-sjek hebben gesloten en
dat de verantwoordelijkheid van de
Verenigde Staten beperkt tot een
kleiner gebied, is daarvan een be
wijs".
„FORMOSA" IS MAAR
EEN RIMPELTJE.
De Amerikaanse minister van De
fensie, Charles E. Wilson, heeft ver
klaard dat de crisis rond Formosa
„niet meer dan een rimpeltje" is en
geen reden om de voorgenomen ver
mindering van de mankracht van de
Amerikaanse strijdkrachten op te
Woensdagmorgen brak op de rijksweg HengeloOlden raai het chassis van een vrachtwagen met vis van de
NV Oostende Transport Maatschappij op weg naar Cuxhaven in Duitsland. De vrachtwagen was geladen
met tien ton haring, die al spoedig over de weg „rwom" Urenlang heeft men er over gedaan om de duizenden
haringen over te laden in een andere Belgische wagen, die juist leeg uit Cuxhaven terugkeerde. Een beeld van
de door midden gebroken wagen met de lege wagen, waarin de vis is overgeladen, er naast.
December had men zelfs 400 wonin
gen tekort. Door extra toewijzingen
aan Rotterdam en Den Haag is daar
de capaciteit opgevoerd. Rotterdam
realiseert de bouwcapaciteit en heeft
dus recht op extra woningen voor
herbouw, daar er anders niet vol
doende woningwetwoningen kunnen
worden gebouwd en deze bouw dus
in gevaar komt. Door extra toewij
zing kan men dan putten uit de pro
vinciale reserve en uit de Rijksreser
ve. Maar dat kan alleen, als net. nor
male contingent is gerealiseerd en de
gemeenten met volledige cijfers ko
men.
Als bewezen is, dat een gemeente
het bouwprogram kar realiseren,
mag men dat niet afremmen, maar
zal men ondanks de onzekerheid op
de arbeidsmarkt de bouwcapaciteit
volledig moeten benutten. Daartoe
kunnen de gemeentebesturen hun
medewerking geven. Het is goed, dat
de heer Deerenberg deze zaak eens
duidelijk heeft uiteengezet. Het kan,
dus het moet. Het is zoals hij op die
vergadèring heeft gezegd: „Het zou
beschamend zijn voor het Nederland
door met opzet wordt aangestuurd
op een nieuw wereldconflict. Hij
voegde er echter aan toe, dat de Rus
sische doelstellingen niet waren ver
anderd en dat een conflict zou kun
nen ontstaan door een misrekening
van Russische kant.
NIJMEGEN KRIJGT NIEUWE
SCHOUWBURG.
Na een langdurige discussie heeft
gisteravond de gemeenteraad van
Nijmegen het voorstel van B. en W.
tot de bouw van een afzonderlijke
schouwburg aangenomen. Deze
schouwburg zal worden gebouwd op
de terreinen, begrensd door het Kei
zer Karelplein, Nassausingel en Bur
gemeester van Schaick Mathonsingel
naar ontwerp van ir. B. Bijvoet uit
Haarlem.
De begroting is 2.250.000,Het
jaarlijks tekort wordt geraamd op
149.850,—.
Herbewapening en
vriendschapsverdragen
Groot-Britannië en FranK.ij... ^eb
ben gisteren in Moskou hun ambas
sadeurs nota's doen overhandigen,
die de antwoorden bevatten op de
Russische dreigementen de vriend
schapsverdragen met beide landen
te verbreken, als de herbewapening
van West-Buitsland zou worden
doorgezet. De dreigementen werden
in December door Rusland geuix '*i
se volk, als het bij een derge.ijke nota's aan beide regeringen,
conjunctuur als waarin het nu leeft, 1
niet in staat zou zijn het probleem
sneller op te lossen dan tot nu toe
nen onverenigbaar is met het Engels-
Russische vriendschapsverdrag van
Engeland betreurt het Russische
dreigement en zegt in de nota dat
het vriendschapsverdrag ook na de
ratificatie van de Parijse verdragen 1 irrflCtlSCD C6I1
nog steeds zal kunnen bijdragen totl
de veiligheid in Europa. Het bij de WclSSCll 11CUS
verdragen van Parijs bepaalde draagt I
Bij de aanvang van het 20ste jaar van Ons Episcopaat doen wij wederom
een dringend beroep op Onze Priesters, Onze Religieuzen en al Onze Gelo
vigen om met Ons gedurende 9 dagen van 2 tot 11 Februari de bijzondere
Piistand der H. Moeder Gods over Ons Bisdom af te smeken.
Wij verzoeken allen dagelijks zo mogelijk gezamenlijk in de kerk of in
het gezin het Rozenhoedje te bidden met de Litanie van de H. Maagd en
het gebed: Onder Uwe bescherming.
Op Zondag 6 Februari 'hopen wij in Onze Kathedraal de toewijding van
Ons Bisdom aan de H. Maagd plechtig te hernieuwen. Wanneer die toewij
ding ook in andere kerken wordt hernieuwd, zullen Wij dit bijzonder op
prijs stellen.
Voor allen die deelnemen aan de novene, bidden Wij Gods bijzondere
Zegen af.
Haarlem, 23 Januari 1955.
t J. P. HUTBERS,
Bisschop van Haarlem.
immers een zuiver defensief karak-!
tegendeel is dan ook met aanvaard- verklaring waarby de staat van oor-
baar.
Hoewel de Britse regering het Rus
sische voornemen betreurt, kan zij
mogelijk bleek. Het nageslacht zou
dan tot deze generatie het verwijt
richten, dat zij haar tijd niet heeft
verstaan".
Engeland beschuldigt in zijn
de Sowjetunie er van de tragische en 1 enigerlei bedreiging te laten afbren-
gevaarlijke verdeling van Europa te gen van de weg, die zij eenmaal
bewerkstelligen. De Russische be- heeft ingeslagen,
wering dat het besluit van het Wes- De tekst van de Franse nota is van
ten West-CDuitsland te herbewape-1 gelijke strekking.
log met Duitsland beëindigd wordt,
alleen een practische stap naar nor-
betrekkingen is, indien Moskou
echter met toe overgaan rich door berejd tot vl?ije verkiezingen voor
geheel Duitsland.
Mwangi Kiuro, de eerste Mau Mau strijder, die zich overgaf nadat de regering van Kenya had bepaald, dat
in een dergelijk geval geen executie zou volgen, overha ndigt hier aan een officier van de „Field Intelligence",
G. R. Gunson, het vrijgeleide, dat hij vond in het hoogland van North Kinancop, waar het w©rd uitgeworpen
door een vliegtuig. R. H. Hewett, een andere officier van bet sneciale hoofdkwartier te Naivasha, (midden)
kijkt belangstellend toe. Mwangi Kiuri maakte deel uif van een bende van vijf toen hij het kostbare papier
vond en besloot zich naar aanleiding van het aanbod daarin vei vat uit de strijd terug te trekken.
regering legde deze verklaring
af na de kabinetsraad, waarin de be
tekenis van de verrassende Russische
bekendmaking besproken werd.
In een officieel communiqué werd
medegedeeld:
„De Sowjetverklaring betekent
practische vooruitgang naar het 'her
stel van normale betrekkingen tussen
de Sowj et-Unie en Duitsland, alleen
indien de Sowjet-Unie instemt met
werkelijk vrije verkiezingen voor
heel Duitsland en rnet een vredesver
drag dat in volle vrijheid gesloten
wordt tussen een regering voor ge
heel Duitsland en de vroegere oor
logsvijanden van Duitsland, en in
dien de Sowjet-Unie alle maatrege
len neemt om dit doel te bereiken".
De Westduitse regering sprak de
hoop uit, dat de Sowjet-Unie nu alle
(Duitse) krijgsgevangenen en bur
gers als een eerste consequentie- van
haar verklaring zal vrijlaten. Verder
zegt zij o.a.:
„De waarde van deze (Sowjet-)
Briic*) Creilers in
dc storm
Twee Britse treilers, afkomstig uit
Hult, verkeren boven de Noordpool
cirkel in moeilijkheden als gevolg
van een hevige orkaan.
De 559 ton metende „Lorella", met
een bemanning van twintig kopoen
aan boord, zond Woensdag S.O.S.-
seinen uit in een positie ten Noorden
van de Noordwestelijke punt van
IJsland.
In hetzelfde gebied bevindt zich
ook de 810 ton metende treiler „Ro-
denigo" in moeilijkheden.
Voor nasporingen moet op beter
weer worden gewacht, want sneeuw
stormen waaien om de kusten van
IJsland.
Men vreest echter, dat het dan te
laat zal blijken te zijn, want waar
schijnlijk zyn de beide schepen reeds
met man en muis vergaan.
verklaring is beperkt, in zoverre de
Sowjet-Unie, in tegenstelling met
alle andere verklaringen, welke door
vroegere oorlogslanden van Duits
land afgelegd zijn, zich alle rechten
voorbehoudt in verband met vier-
mogendhedenovereenkomsten, in het
büzonder die van Jalta en Potsdam".
weer
(Geldig van Donderdagavon
tot Vrijdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
RUSTIG WEER.
Nu en dan opklaringen maar
in de nacht en ochtend plaatse-
lijk mist. Overwegend droo."
weer. Zwakke tot matige wind
f tussen Zuid en Oost. Weinig ver-
andering in temperatuur.
28 Jan.: zon op 8.30 en onder 17.21;
maan op 9.44 en onder 23.18 uur.
Het weer in Europa
HELSINKI
geheel bew.
IC.
STOCKHOLM
geh. bew.
2
OSLO
onbewolkt
-3
KOPENHAGEN
motsneeuw
1
ABERDEEN
zwaar bew.
3
DUBLIN
regen
LONDEN
geheel bew.
5
AMSTERDAM
nevel
0
BRUSSEL
onbewolkt
1
GRENOBLE
NICE
zwaar bew.
15
BERLIJN
nevel
1
FRANKFORT
nevel
—3
MüNCHEN
mist
—6
ZURICH
nevel
—2
GENEVE
1 nevel
1
LOCARNO
zwaar bew.
—3
WENEN
nevel
o
INNSERUCK
licht bew.
—4
ROME
Korreltje
Hoe kleiner het hoofd hoe groter
de droom.