OPLOSKOFFIE
Landarbeiders thans ook
onder de Arbeidswet
„Beoordelingsfout gezagvoerder
van „Triton1' oorzaak van ramp
Nievwe zomerjaponnen te Parijs
Huwelijksakte
zonder
nemen
Bakker koppelde verkoop van
krentenbrood aan wittebrood
Veel proef vocht en vreemd gedrag
betekenen noggeen dronkenschap
DEGRUYTER'S
NU IN PRIJS VERLAAGD
F. 2.65
DE GRUYTER
WOENSDAG 19 JANUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 4
EERSTE KAMER
jarenlang onderscheid
weggewerkt
De Eerste Kamer heeft gisteren
een wetsontwerp aanvaard, waardoor
de landarbeiders onder de Arbeids
wet worden gebracht en het voor
kinderen verboden wordt werk in de
landbouw te verrichten, met de mo
gelijkheid van ontheffing voor kin
deren, die in hun vrije tijd in het be
drijf van hun bloedverwanten wer
ken.
De heer SCHIPPER (A.R.) zegt,
dat er meer dan een reden is om zich
over de indiening van dit wetsont
werp te verheugen. Teleurstellend is,
dat deze materie nog niet geregeld
staat te worden door een verorde
ning van het Landbouwschap. Het is
een goede gedachte dat de kwestie
der regeling van de arbeids- en rust
tijden in de landbouw thans mogelijk
gemaakt wordt bij algemene maat
regel van bestuur, al hoopt hij dat
dit niet nodig zal zijn. De heer Schip
per wijst er op dat in de agrarische
bedrijfstak een grote achterstand be
staat ten aanzien van de industrie,
wat betreft het volgen van onderwijs
na de lagere school. Hij bepleit een
ruime tijdmarge, om het mogelijk te
maken, dat deze materie geregeld
wordt bij verordening van het Land
bouwschap.
De heer MERTENS (K.V.P.) zegt,
dat op vele punten de Publiekrech
telijke Bedrijfsorganisatie door dit
wetsontwerp wordt uitgehold. Daar
om heeft hij er ernstige bezwaren te
gen. Die bezwaren gelden ook de
materiële inhoud van het wetsont
werp. Hij ontkent dat er sprake is
van grote achterstand in de agrari
sche bedrijfstakken. De in deze wet
mogelijk gemaakte algemene maat
regel van bestuur zal werken als een
stok achter de deur. Als er op dit
terrein maatregelen mogelijk zijn
zullen deze zonder twijfel wel door
het landbouwschap worden gere
geld. Er is thans geen sprake meer
van kinderexploitatie op het platte
land. Daarom gaat de in dit wets
ontwerp voorgestelde regeling veel
te ver.
De heer MOLENAAR (V.V.D.)
zegt bezwaar te hebben tegen dit
wetsontwerp, omdat daarmee de wij
zers van de klok worden teruggezet.
Er is volgens de regering wel geen
sprake van een stok achter de deur,
maar als het Landbouwschap geen
rekening houdt met deze wet, loopt
het de kans dat zijn verordening
wordt afgewezen.
Spr. bepleit een eerlijke vrije kans
voor het Landbouwschap en het Bos-
schap. Dat heeft de P.B.O., die toch
al zoveel moeilijkheden kent, hard
Aether idan ken
DONDERDAG.
TELEVISIE-PROGRAMMA'S VARA
17.00—17.30 Voor de jeugd. 20.15
Act. en weerber. 20.30 .Spiegel der
Kunsten", act. op artistiek gebied.
20.55 Pauze. 21.00 „Antilla", docu
mentaire. 21.25 „Uit de Kluis", film
fragmenten.
HILVERSUM I, 402 m.
7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 Gym.
7.30 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.30 Voor de
vrouw. 9.35 Waterst. 9.40 Morgen-
wijding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 De Antwoordman.
11.15 Lichte muz. 11.45 Voordracht.
12.00 Orgelspel. 12.25 In 't spionne
tje. 12.30 Land- en tuinb. meded.
12.33 Pianospel. 12.50 Uit het Be
drijfsleven. 13.00 Nieuws. 13.15 Me
dedelingen of gram. 13.20 Metropole-
ork. 13.55 Koersen. 14.00 „De ver
dwenen Koning", hoorsp. 14.45 Blok
fluit, clavecimbel en piano. 15.15
Voor de zieken. 16.00 Gram. 16.15
Voordr. 16.30 Lichte muz. 17.00 Voor
de jeugd. 17.45 Regeringsuitz.: Ne
derland en de wereld: „De Neder
landse landbouw en de buitenlandse
handel" door mr. Ch. M. Pool. 18.00
Nieuws. 18.15 Voor de jeugd. 18.30
Amus. muz. 19.00 Voor de kinderen.
19.05 Gesproken brief uit Londen.
19.10 Cabaret. 19.30 Klankbeeld Raad
voor de Luchtvaart. 19.45 Buiten
lands overz. 20.00 Nieuws. 20.05
Journ. 20.15 Radio Philharm. ork. en
solist. 21.30 „De twee millionairs",
hoorsp. 22.20 Hammondorgel en zang.
22.40 Sportproblemen. 22.50 Sport-
act. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO.
14.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Mor-
g gebed en lit. kal. 8.00 Nieuws,
weerber. en Kath. nieuws. 8.20 Gram.
9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Schoolr
radio. 10.00 Gram. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Voor de zieken. 1.45 Ka
merkoor. 12.00 Angelus. 12.03 Lunch-
conc. (Om 12.30 Land- en tuinb. me-
dèd. 12.3312.40 Voor de boeren).
12.50 Rally v. Monte Carlo. 13.00
Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Piano-
voordr. 13.45 Gram. 14.00 Gram. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Gram. 16.00
Bijbellezing. 16.30 Radio Philharm.
sextet. 17.00 Voor de jeugd. 17.30
Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Piano
spel. 18.00 Kamerork. en sol. 18.45
Gram. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10
Gram. 19.20 Sociaal gesprek. 19.35
Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevar.
progr. 22.00 Periodieken parade.
22.10 Gram. 22.20 Orgelconc. 22.45
Avondoverd. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Gram.
nodig. Bovendien is er geen sprake
van haast bij deze kwestie. Hij be
treurt dat de staatssecretaris heeft
gesproken over een lijdensgeschie
denis en een discriminatie ten aan
zien van de landarbeid. Daarvan kan
men in Nederland niet spreken. Hij
kan dit wetsontwerp niet steunen.
De heer KRAMER (P.v.d.A zegt,
dat het goed is, als door de onder
havige wet gewaakt kan worden te
gen het verrichten van kinderarbeid.
Het zou niet juist zijn om bedrijf
schappen, als het Landbouwschap nu
reeds te belasten met een dergelijke
vergaande verordening. Dat zou voor
de P.B.O. eerder een nadeel dan een
voordeel zijn.
De heer VAN LIESHOUT (K.V.P.)
zegt tot de voorstanders van dit wets
ontwerp te horen. Hij is dankbaar,
omdat de minister dit initiatief heeft
genomen en zich niet heeft laten af
schrikken door de mislukte pogingen
van zijn voorgangers. Het wetsont
werp kan zijn instemming hebben,
gelet ook op het am en dement-Van
der Ploeg, dat de voorkeur wordt ge
geven aan een regeling door het
Landbouwschap. Het verbod van
kinderarbeid acht hij juist. Daarvan
is immers nog wel sprake. Het is niet
goed dat jeugdige kinderen van voor
of na schooltijd of in de vacanties op
het land werken, vaak in gezelschap
van oudere mannen of vrouwen.
Deze wet zal voor de landbouw in
Zuid-Limburg geen grote moeilijkhe
den opleveren. Hij meent, dat het
Landbouw- en het Bosschap niet be
voegd zijn om de hele materie van
deze wet te regelen.
De staatssecretaris van Sociale Za
ken, de heer VAN RHIJN, zegt niet
te willen onderdoen in waardering
voor het instituut der collectieve ar
beidsovereenkomst, maar aan dit in
stituut kleven, ten aanzien van de
onderhavige materie, toch wel ern
stige bezwaren. Een verordening door
het Landbouwschap verdient in
ieder opzicht de voorkeur boven een
algemene maatregel van bestuur.
Dat houdt ook in dat een behoorlij
ke termijn in acht wordt 'genomen
van minstens een jaar. Het Land
bouwschap is nu tot stand gekomen.
Hij heeft nog wel enige reden om
gereserveerd te zijn ten aanzien van
de mogelijkheid van overeenstem
ming tussen de bedrijfsgenoten, ge
zien de ervaringen op dit gebied,
waar vaak onenigheid voorkwam
over relatief kleine kwesties. Dit
wetsontwerp betekent, ten aanzien
van de P.B.O., bepaald geen stok
achter de deur, maar eerder een sti
mulans. De klok wordt door dit wets
ontwerp niet teruggezet, maar voor
de landarbeiders bijgezet. Er is hier
juist sprake van een toepassing van
het subsidiariteitsbeginsel: de alge
mene maatregel van bestuur zal im
mers pas in werking treden als er
geen verordening van het Landbouw
schap tot stand komt. De anticumu-
latiebepaling in de Arbeidswet, in
zake de landarbeid na een volledige
dagtaak elders, is juist. Men moet de
wetgeving in dit opzicht niet gaan
afstemmen op uitzonderlijke omstan
digheden. Bovendien kunnen dan
speciale vergunningen worden gege
ven. Er is alle aanleiding om het ver
bod van kinderarbeid, zoals in dit
wetsontwerp omschreven, toe te pas
sen. Is het bijvoorbeeld wel paedago-
gisch juist, om kinderen te wennen
aan het ontvangen van gelden?
Waarom zou ten aanzien van kinder
arbeid voor de landbouw een uit
zondering moeten worden gescha
pen?
Hij wil dit ontwerp graag, plaatsen
in het kader van de maatregelen, die
nodig zijn om de sociale positie van
de landarbeider te verbeteren. Het
was onhoudbaar, dat alleen de land
arbeid nog niet onder de werking
van de Arbeidswet was gebracht.
Het wetsontwerp wordt zonder
hoofdelijke stemming aangenomen,
onder aantekening dat de liberale
fractie en de heer Mertens (KVP)
geacht worden te hebben tegenge
stemd.
Waal water 12.50 m
boven normaal
Met een snelheid van 5 tot 8 cm
per uur is de Waal bij Nijmegen
gisteren de gehele dag blijven was
sen. De stand van de rivier was gis
teravond reeds 12.50 m boven A.N.P.
Indien het water ook vandaag nog
blijft stijgen zullen de kelders van
vele woningen langs de Waalkade
vollopen.
De gemeente heeft reeds vloed
planken laten slaan tussen de ope
ningen van de tweede kade. Het
verkeer langs de rivier ligt geheel
stil. Men vreest dat door het wassen
de water vandaag de aanlegsteigers
aan de Hoge Kade onbruikbaar zul
len worden.
Mening Ierse procureur-generaal
Douane gehuldigd voor
scherp gehoor
Sean Macbride, raadsman voor de
Ierste procureur-generaal, is giste
ren begonnen met zijn laatste be
schouwingen in het onderzoek naar
de oorzaken van het verongelukken
van de KLM. Super-Constellation
„Triton".
Macbridge zei, dat het hof nog ge
heel ten rechte van mening was ge
weest, dat, alvorens de meest voor
de hand liggende verklaring van de
oorzaak van het ongeluk (als er ten
minste één was) een beoorde
lingsfout van de gezagvoerder te
aanvaarden, het nodig was om iede
re andere mogelijke oorzaak te on
derzoeken en te weerleggen.
Hij zei dat één van de advocaten
van de K.L.M. drie mogelijke oor
zaken van het ongeluk aan de hand
had gedaan een constructiefout in
het vliegtuig, het falen van een in
strument, in het bijzonder een hoog
temeter, en het falen van een sig
naallamp, waardoor de gezagvoerder
te vroeg bevel had gegeven om de
vleugelklappen in te trekken.
In het eerste geval zou het hof ge
noodzaakt zijn geweest te onderzoe
ken of het toestel in goede conditie
had verkeerd voor het vervoeren
van passagiers, zo zei hij.
Hij voegde er aan toe, dat het toe
stel een gloednieuwe Super-Constel-
lation was, een type waarin tot dus
verre geen constructiefout is gevon
den.
Lof aan douane-ambtenaar.
De Ierse raadsman verwierp de
veronderstelling, dat de hoogteme
ter van het toestel had gefaald en hij
weigerde te geloven, dat het mogelij
ke weigeren van het lampje van het
landingsgestel de gezagvoerder zou
kunnen hebben misleid en hem had
kunnen doen denken dat het lan
dingsgestel was ingetrokken, als het
dat niet was.
Het zou vreemd zijn als in een
vliegtuig, waarin alles zo zorgvuldig
is gecontroleerd met het oog op mo
gelijke defecten, een klein electrisch
lampje in een posiite zou zijn gela
ten, waarin het een grote ramp zou
kunnen veroorzaken. De raadsman
zei, dat als één man met een woord
van lof uit het onderzoek te voor
schijn kwam, het Thomas Carney,
douane-ambtenaar op het vliegveld
Shannon, moest zijn, omdat hij, zoals
hij voor het hof had verklaard, een
ongewoon geluid had gehoord in de
motoren van de „Triton" toen 't toe
stel opsteeg.
Slechts één fout.
Na een woord van lof aan commo
dore Adriaan Viruly, de gezagvoer
der van de „Triton" voor zijn oprech
te en duidelijke getuigenverklarin
gen, voegde de raadsman er aan toe:
,De moeilijkheid is, dat zoals in de
meeste beroepen niet het geval is,
een piloot slechts één fout kan ma
ken. We kunnen waarschijnlijk al
len fouten maken, als we een be
paald werk lange tijd doen. Hier
spreekt de mate van vertrouwdheid
of te veel vertrouwen een woordje
mee".
De aandacht van gezagvoerder
Viruly was misschien even afgeleid
als gevolg van een vreemd geluid,
dat hij in zijn motoren meende te
horen op het critieke ogenblik van
het opstijgen. Zodra hij zich ervan
bewust was, dat het toestel in de
lucht was. was hij misschien geneigd
geweest zich te ontspannen. Toen hij
dacht zich op een hoogte van 80 me
ter te bevinden, had hij zich mis
schien meer én meer ontspannen.
Een Arnhemse PTT-ambtenaar
heeft zich aan het loket duizend gul
den verteld. Degene, die het bedrag
te veel ontving, is nog steeds niet ko
men opdagen. De ambtenaar zal het
dus uit eigen zak moeten bijpassen.
In de T.W.A.-hallen te Parijs worden
op het ogenblik een aantal collecties
japonnen getoond,- speciaal ontwor
pen om gedragen te worden in zon
nige streken zoals de Cóte d'Azur.
De nieuwe creaties zijn zeer eenvou
dig van stijl en kleur, bij uitstek ge
schikt voor het zonnige Zuiden.
Foto: Een van de nieuwe ontwer
pen: een luchtig japonnetje, die zijn
charme vooral ontleent aan de laag
uitgesneden ronde halslijn en het
vrolijke en kleurige patroon. Een
opgewekte verrassing in deze tijd
van sneeuw en ijs
Op 24 Juni 1953 stapte op het Et-
tense gemeentehuis een gelukkig
bruidspaar binnen. Het waren de
heer L. Gelens uit Zevenbergen en
mej. W. Kuystermans uit Etten, die
op deze dag dus in de huwelijkse
staat verbonden zouden worden.
Alles verliéfc volgens protocol.
Maar toen de bruidegom, die op
het parket van de officier van justitie
te Breda werkzaam is, na de huwe
lijksreis de bruidsfoto's liet zien ont
dekte de officier van justitie mr.
Bosch op een van de foto's van de
huwelijksvoltrekking dat de huwe-
lijksacte blanco getekend was: de
namen van bruid en bruidegom wa
ren er niet op vermeld.
Dit was voor mr. Bosch aan
leiding een onderzoek in Etten
in te stellen en vandaag stond voor
de Bredase rechtbank terecht de
ambtenaar van de burgerlijke stand
uit de gemeente Etten H. J. S., die
zich te verantwoorden had omdat hij
het toekomstige echtpaar een blanco
huwelijksakte had laten tekenen.
S. had de zaak in der minne kun
nen schikken. Hij had dit evenwel
niet gewild, omdat hij meende dat
hij door explicatie van omstandig
heden waaronder dit was gebeurd
zich van schuld vrijpleiten.
Hij vertelde dat hij voor een an
dere ambtenaar had moeten invallen.
Toen hij in de trouwkamer van de
gemeente Etten verscheen bleek, dat
de akten niet gereed waren.
Om de kerkelijke huwelijksinzege»
ning niet te laten stagneren had hij
de vereiste formule zonder meer
voorgelezen en de namen van het
bruidspaar „gespiekt" van een kladje
papier dat hij bij zich had.
De president kon zich volkomen de
omstandigheden indenken, waaronder
verdachte had moeten werken en
twijfelde ook geen moment aan diens
goede trouw.
Desondanks noemde hij het geval
toch wel ernstig in verband met
eventuele moeilijkheden die uit deze
kwestie zouden hebben kunnen
voortkomen. De officier van justitie
kon zioh eveneens verplaatsen in de
omstandigheden van verdachte maar
eiste desondanks ƒ25,boete. Na in
de raadskamer geweest te zijn be
sliste de rechtbank dat de boete in
derdaad 25,zou bedragen.
Betrouwbaarheid van
onderzoek in 't geding
Op 1 Juni van het vorige jaar is
een 41-jarige directeur uit Den Haag,
die met zijn auto op weg was van
Amsterdam naar Den Haag, halver
wege de rijksweg nabij Abbenes te
gen een voor hem rijdende auto ge
reden en over de kop geslagen. De
directeur liep hierbij een hersen
schudding en een wervelfractuur op.
Het ongeluk gebeurde 's morgens
omstreeks 4 uur. Vijf uur later is de
directeur in het ziekenhuis te Lei
den aan een bloedproef onderwor
pen. Het percentage alcohol bedroeg
1.60 pro mille.
Door de rechtbank te Haarlem is
de verdachte wegens „het onder zo
danige invloed, dat hij daartoe niet
meer in staat geacht moest worden,
besturen van een auto" veroordeeld
tot twee weken gevangenisstraf met
ontzegging van de bevoegdheid om
een auto te besturen voor de tijd van
8 maanden.
Halverwege teruggekeerd.
De procureur-generaal bij het Am
sterdamse gerechtshof mr J. F. Hoef-
felman, vroeg gistermiddag bevesti
ging van dat vonnis.
In zijn requisitoir zei mr Hoeffel-
man, dat de verdachte tijdens een
diner in Amsterdam twee glazen En
gelse gin, waarvan één met tonic,
met nog twee andere personen twee
flessen Rijnwijn, daarna ten huize
van zijn mede-directeur te Amster
dam nog ongeveer 4 glazen cognac
had gedronken. De procureur-gene
raal was van mening, dat de ver
dachte onder invloed van sterke
drank moet hebben verkeerd, want
halverwege de Rijksweg voelde hij
zich niet goed en besloot naar Am
sterdam terug te keren. Hij heeft
toen een duidelijk aangegeven in-
haalverbod genegeerd en is tegen de
voor hem rijdende auto gereden.
„Was de verdachte niet onder invloed
van sterke drank geweest, dan zou
hij ongetwijfeld naar Den Haag door
zijn gereden".
Alcohol ruiken.
De geneesheer, die de verdachte
direct na het ongeluk heeft onder
zocht en op wiens verzoek de bloed
proef is genomen, heeft destijds ver
klaard, dat hij bij controle direct na
het ongeval uit de ademing van de
verdachte geen alcohol heeft gero
ken. De bestuurder van de aangere
den auto verklaarde evenwel ter
zitting, dat hij wel alcohol heeft ge
roken.
De verdediger betoogde, dat men
doorgaans aanneemt, dat er een toe
laatbare analysefout mag worden ge
maakt van 0.1 pro mille zodat het
volgens pleiter bedenkelijk genoemd
moet worden, wanneer een veroorde
ling nu juist uitsluitend óp die 0.1
pro mille gebaseerd moet worden.
Zes verschillende uitkomsten.
Hij bracht vervolgens de betrouw
baarheid van het bloedonderzoek in
het geding aan de hand van de me
thode Widmark. „In Duitsland heeft
men van een persoon zes druppels
bloed afgetapt en die naar zes ver
schillende universiteitslaboratoria ter
onderzoek gezonden, met het resul
taat: zes verschillende uitkomsten
en een onderlinge afwijking tot niet
minder dan 0.94 pro mille.
Hij besloot: „op grond hiervan
meen ik, dat, waar hier geen ander
bewijsmateriaal is dan alleen die
bloedproef, die maar 0.1 pro mille
over de toelaatbare grens ging, geen
veroordeling zal mogen volgen. Naar
mijn mening is het ongeval van mijn
cliënt te wijten aan oververmoeid
heid".
Het gerechtshof zal op 1 Februari
a.s. arrest wijzen.
Wilt U iets weten?
Vraag:: Wordt er een week vacan-
tie gegeven alleen met behoud van
loon of met een dubbel loon?
Antwoord: In collectieve contrac
ten luidt de bepaling gewoonlijk al
dus, dat behalve het loon over die
week bovendien een vacaijtietoeslag
verschuldigd is, gelijk aan het loon.
Dubbel loon dus.
Tat mag niet
„Een bakker te Amsterdam ver
kocht patent-wittebrood voor 10 ct.
„Bijzondere reclame", adverteerde
hij. „Bij aankoop van een krenten
brood van 60 cent, één patent-witte
brood voor 10 cent".
Drie cncurrerende Amsterdamse
bakkersbedrijven stelden een eis te
gen hem in bij de Amsterdamse
rechtbank wegens overtreding van
de verordening Sanering Bakkersbe
drijven 1954, waarin zowel het aan
bieden van cadeau's, als het geven
van enig voordeel bij de verkoop
verboden is.
'Gistermorgen heeft de president
van de rechtbank deze eis toegewe
zen. Hij noemde de daad in zijn uit
spraak onrechtmatig.
De eisende partij heeft hierdoor
schade geleden en het treffen van
voorziening achtte de president ge
wenst. Hij verbood gedaagde direct
of indirect iets te geven of te beloven
bij de verkoop van brood en stelde
overeenkomstig de eis een
dwangsom van duizend guide» voor
iedere overtreding.
Bereid uit fijne De Gruyter's koffie. Krachtig en geurig, du9
extra voordelig in gebruik. Bovendien 10% korting.
met cassabon
Vlug en gemakkelijk een
geurige kop koffie
