lËISÉÉ
Ongelukkige windstoot besliste
over lot van Noorse stoomschip
Het ministeriële bezwaar tegen
voorzittersfunctie van ambtenaar
Novembermaand bracht reeds
stijging door St. Nicolaas-drukte
Wolhandkrab voerde succesvolle
strijd tegen de beroepsvisserij
QÖKC77BRU1US?
Jeugdiae onverlaten stalen volgens
de boekjes ongeveer 20.000 gulden
VRIJDAG 14 JANUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Enthousiasme over
moedige redding
Een helicopter van het vliegdek-
schip Karei Boorman heeft gisteren,
zoals wij reeds meldden, bij de red
dingswerkzaamheden aan het Noorse
s.s. Gatt uitstekende diensten ver
richt. Nadat in de nacht reeds zes
personen per reddingvlet van boord
waren gehaald gelukte het de heli
copter, geholpen door het niets ver
bergende daglicht de overige zestien
opvarenden behouden aan land te
brengen. De machine steeg op van
de Karei Doorman, die zich op dat
moment op vijftig r ijl van de Neder
landse kust bevond.
Een paar honderd personen trot
seerden de bijtende kou om van deze
reddingspoging getuige te zijn. De
bemanning werd in vijf vluchten
van boord gehaald, en op een gras
veldje langs de Nieuwe Waterweg
veilig afgeleverd.
Kwestie van seconden.
De Rotterdamse loods en de kapi
tein waren tot het laatst toe aan
boord gebleven, doch toen zij zagen
dat er niets meer te redden viel, lie
ten ook zij zich op de wal afzetten.
Volgens het verhaal van de loods
voltrok zich de ongelukkige gang
van zaken met de Noor in enkele
seconden.
Toen het schip de Nieuwe Water-
eg uitvoer, kwam juist een ander
schip binnenstomen Plotseling werd
de Noor door een harde windstoot
naar bakboord geslagen. Hierdoor
kwam het schip in het vaarwater van
de andere boot, die een scherpe ma
noeuvre moest maken om een aan
varing te voorkomen.
Redelijke nacht.
Ondanks dat aan boord van de
„Gatt" alles gedaan werd om nog
tijdig de koers te wijzigen, dreef het
schip snel af naar de kop van het
Zuiderhoofd, waar het vast bleef zit
ten.
De nacht aan boord werd redelijk
goed doorstaan. Op de duur spoelden
de golven de luiken weg en richtten
grote schade aan in het inwendige
van het schip. Toen het water de hut
van de kapitein binnendrong, ging
men naar de hutten aan bakboord,
die het hoogste lagen. Bijzonder en
thousiast was de loods over het red
dingswerk van de helicopter.
Weerloos overgegeven aan de woede van de schuimende elementen.
Bonds-commentaar
De eis, die het Ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening gesteld heeft aan een harer
ambtenaren, de heer B. Buitendijk,
die tevens voorzitter van de Consu
mentenbond is, heeft het bestuur van
deze bond als volgt toegelicht:
„Naar aanleiding van de in de loop
van de vorige week afgekondigde
maatregel van het Ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening, welke geleid heeft tot ver
hoging van de consumptiemelkprijs,
hebben verschillende dagbladen ook
bij de Nederlandse Consumenten
bond geïnformeerd naar zijn stand
punt dienaangaande. O.a. werd deze
vraag voorgelegd aan het lid van het
dagelijks bestuur, de heer B. Buiten
dijk, werkzaam op genoemd Ministe
rie.
Deze heeft hierop geantwoord, dat
het bestuur zich nog moest beraden
over een definitief standpunt, doch
dat de maatregelen bepaald teleur
stellend werden geacht.
Een herhaalde eis.
Minister Mansholt heeft hierin
aanleiding gevonden aan de heer
Buitendijk de eis te stellen op staan
de voet ontslag te nemen als be
stuurslid van de Nederlandse Con
sumentenbond.
Reeds eerder, n.l. in April 1954, had
de minister de heer Buitendijk ver
boden het voorzitterschap van deze
bond te bekleden.
Het bestuur van de Nederlandse
Consumentenbond tekent hierbij aan,
dat dé heer Buitendijk werkzaam
aan de afd. tuinbouw van het Mi
nisterie van Landbouw, ambtshalve
geen enkele bemoeienis heeft met de
zuivel, zodat van het geven van
inside-;n*ormations sreen sprake was
of zelfs kon zijn. Het bestuur be
treurt het zeer, dat critiek vanwege
de Consumentenbond op zijn beleid
de minister heeft gebracht tot deze
stap, daar de Nederlandse Consumen
tenbond er n.l. grote prijs op stelt
goede betrekkingen met de regering
te onderhouden."
Desgevraagd deelde het Ministerie
van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening mede, dat men naar aan
leiding van bovengemelde verklaring
geen commentaar wenste te geven.
Generaal Steenmetzer
Directeur van
vormingscentrum
Het bestuur van Nat. Katholiek
Thuisfront heeft tot directeur van het
Vormingscentrum Waalheuvel nabij
Nijmegen benoemd de onlangs ge-
pensionneerde generaal-majoor J. F.
M. Steenmetser te Oegstgeest.
Het bestuur vertrouwt omstreeks
1 Maart Waalheuvel te kunnen ope
nen; het zal dan een capaciteit van
95 bedden hebben. Aalmoezenier
Groenendijk, geestelijk leider van
Waalheuvel, heeft zich reeds in
Ubbergen gevestigd.
Pe winkeLomzetfen
Verkeersongeval eist
dode en zwaargewonde
Woensdagavond heeft zich op de
weg Hardenberg-Cocvc- 'en een bot
sing tussen twee auto's voorgedaan,
tengevolge waarvan de twee be
stuurt ers ernstige verwondingen op
liepen; een hunner is gistermorgen
overleden.
Omstreeks half zes zijn de auto
bestuurd door een arts uit Coevor-
den en de stationcar bestuurd door
een 43-jarige Hagenaar door nog on
opgehelderde oorzaak met elkaar in
botsing gekomen. De arts is opge
nomen in het ziekenhuis te Coevor-
den, de Hagenaar, employé van de
P.T.T., is vervoerd naar het zieken
huis te Hardenberg en daar gister
morgen overleden. De politie onder
zoekt de schuldvraag.
Het cijfermateriaal, dat door het
Economisch Instituut voor de Mid
denstand is gepubliceerdbetreffen
de het omzetverloop in het midden-
en kleinbedrijf gedurende November
1954, toont aan, dat de geldomzetten
in vrijwel alle branches in genoem
de maand op een niet onbelangrijk
hoger niveau lagen dan in de cor
responderende maand in 1953. Men
kan zich, vooral wat de branches
in de sectoren duurzame consumptie- j
goederen en genolmiddelen betreft,
niet onttrekken aan de indruk, dat
de St. Nicolaas-aankopen in 19541
ofwel op een vroeger tijdstip zijn
begonnen, dan wel dat deze aanko-j
pen n et onaanzienlijk hoger zijn ge
weest dan in 1953. Voorts hebben de
sedert vorig jaar opgetreden prijs-
wijzigingen het indexcijfer mede i
gunstig beïnvloed.
In de voedingsmiddelenbranches
I vertoonden in November j.l. even
als in de drie voorafgaande maanden,
de geldomzetten in de detailhandel
in aardappelen, groenten en fruit de
grootste stijging, namelijk met 17%.'
Slechts in het slagersbedrijf (met
9% toeneming) bleef de behaalde
vooruitgang beneden de 10
De melk- en zuivelhandel zag het
indexcijfer met 12% stijgen, het
kruideniersbedrijf en de broodbak-1
kerij met 11
Van veel groter belang echter was
de omzetstijging in de sector duur
zame consumptiegoederen.
Uitermate gunstig was de omzet-
beweging in de detailhandel in
schoeisel, in glas, porselein, aarde
werk en huishoudelijke artikelen en
in textiel, in welke branches ten op-
zichte van November 1953 een om-'
zetvermeerdering werd genoteerd
van resp. 28 21% en 21
Ook in de andere branches in deze
groep vertoonden de omzetten echter
een belangrijke vooruitgang. De
geldomzet in boeken nam toe met
18%, in meubelen met 17% en in de
kantoorboekhandel met 15%.
Ook in g notmiddelen kon een
I bevredigende vooruitgang worden
geboekt, getuige de stijging van de
geldomzetten in de detailhandel in
alcoholhoudende eri alcoholvrije
dranken, in het banketbakkersbedrijf
en in de detailhandel in tabaksfa
brikaten met resp. 13, 12 en 10
Vergeleken met de maand Octo
ber j.l. die 5 Zaterdagen telde tegen
November slechts 4, hetgeen o.m.
voor de voedingsmiddelenbranches
een grote invloed heeft, kon in enige
bedrijfstakken een stijging worden
genoteerd. Als zodanig kunnen wor
den genoemd: de detailhandel in
glas, aardewerk, porselein en huis
houdelijke artikeleu (40 de boek
en de kantoorboekhandel (resp. 23
en 13 en de banketbakkerijen
(12 Deze omzetvermeerdering
moet in hoofdzaak worden toege
schreven aan de St. Nicolaas-aanko
pen van het publiek.
In de voedingsmiddelenbranches
liepen de geldomzetten in vergelij
king met October j.l. terug; in de
slagerijen met 12 de kruideniers-
bedrijven en de melk- en zuivelhan
del met 6 de detailhandel in aard
appelen, groenten en fruit en de
broodbakkeryen met resp. 5 en 4%.
Ook in een aantal andere branches
trad omzetdaling op; in het opticiens-
bedrijf met, 7 de detailhandel in
alcoholhoudende en alcoholvrije
dranken met 6 de schoenhandel
met 5 de sigarenzaken en de tex
tielhandel 3 en in de detailhandel
in meubelen met 2%.
DODELIJKE MISSTAP.
De 61-jarige J. Bastelaar uit de
Zwijndrechtsestraat te Rotterdam
was gistermiddag op de werf Waal
haven bezig enig materiaal uit een
zolderschuit aan wal te brengen via
een schuifladder. Hij is daarbij ver
moedelijk misgestapt en in het wa
ter gevallen. Hoe het zij, toen zijn
kameraden hem niet meer zagen, zijn
zij aan het dreggen gegaan en heb
ben ruim een half uur later het stof
felijk overschot van de man opge
haald.
Gen. Van Heutsz komt
te midden van soldaten
Van Oirschot naar Schoonhoven
Het bronzen borstbeeld van generaal
Van Heutsz, dat thans staat in Oir
schot, waar de staf van het regiment
Van Heutsz is gevestigd, zal binnen
kort worden overgebracht naar
Schoonhoven. Het zal daar een plaats
krijgen voor de Havenkazerne, waar
een instructiebataljon van het regi
ment gelegerd is.
De regimentscommandant, luite
nant-kolonel Da Costa, vindt dat het
beeld niet bij het stafbureau, maar te
midden van de soldaten thuishoort.
Het beeld heeft vroeger gestaan
op het militaire kerkhof in Atjeh.
In de oorlog hebben de Atjehers het
voor de Japanners verstpt en na de
oorlog is het overgebracht naar
Bronbeek". Anderhalf jaar geleden
heeft de commandant van „Bron
beek", generaal Van Straten, het aan
het regiment Van Heutsz ten geschen
ke gegeven.
De datum van de overbrenging is
nog niet vastgesteld. In Schoonhoven
zal te zijner tijd alleen een interne
plechtigheid worden gehouden.
DS. J. LOOS NEEMT ONTSLAG.
Het Breed Moderamen van de Pro
vinciale Kerkvergadering van Noord-
Holland heeft op zijn verzoek eervol
ontslag verleend aan ds. J. Loos te
Hilversum.
20 WAAGHALZEN OVER ZWAK IJS
NAAR MARKEN.
Woensdag zijn twintig jeugdige Vo-
lendammers op de schaats de Gouw
zee overgestoken naar het eiland
Marken. Zij reden ongeveer vijftig
meter naast de vaargeul, waarin de
bootdienst nog onderhouden wordt
tussen het eiland en het vasteland.
Hoewel de schaatsers ook de terug
weg zonder ongelukken aflegden,
werd van politiezijde medegedeeld,
dat het een zeer onverantwoordelijke
ondeneming was, daar het ijs in de
Gouwzee nog zeer zwak is.
Alleen inktvissen
varen er wel bij
De wolhandkrab, een onwelkome
gast uit China, breidt zich in het
Noordzeekanaal en de omliggende
polders zo snel uit. dat vele beroeps
vissers zich genoodzaakt hebben ge
zien hun werkzaamheden te staken.
Deze krab heeft namelijk de min
der prettige gewoonte om de netten
van de vissers, die op de bodem van
de kanalen en vaarten liggen, stuk te
bijten, waardoor de visser niet alleen
grote schade heeft aan zijn materiaal,
maar bovendien in plaats van de
vissen, die door de gaten de vrijheid
hervinden, slechts wolhandkrabben
naar boven haalt.
Er zijn vissers in de omgeving van
het Noordzeekanaal, die jaarlijks dui
zenden van deze onwelkome gasten
in hun netten vinden. De krap
schijnt bijzonder taai te zijn, want
een visser, die een mand vol van deze
beesten in een kuil had geworpen en
daarop 30 cm modder had gestort,
kwam een maand later tot de ont
dekking, dat alle krabben nog in
leven waren.
Bijzondere lekkernij.
Onlangs zijn wolhandkrabben al op
de grintpaden nabij de vijvers in het
Oosterpark te Amsterdam gesigna
leerd. Men heeft, ondanks uitgebrei
de onderzoekingen, nog geen bestrij
dingsmiddel kunnen vinden. Slechts
een paar „inwoners" van Nederland
zijn met deze invasie in hun schik,
namelijk de inktvissen in de Am
sterdamse dierentuin, die deze krab
ben een bijzondere lekkernij vinden.
Zij krijgen ze in de maanden October,
November en December van de elec-
trische centrales „Hemweg" en
„Ncord" van het gemeentelijk ener-
Groctse uitbreiding
van K.R.O. studio
Door vertraging in de aanvoer van
noodzakelijke materialen en als ge
volg van vorstverlet zal het nog wel
een maand duren, alvorens de nieuwe
linkervleugel van het KRO-gebouw
giebedrijf te Amsterdam, waar men
de roosters waardoor het koelwater
wordt gezeefd, in die periode van
het jaar herhaaldelijk schoon moet
maken, zoveel krabben hebben daar
dan een plaatsje gezocht.
Per 1 Februari zal de heer A.
Hoorn, de laatste van het voorheen
vrij grote aantal beroepsvissers, die
hun arbeidsterrein hadden in het
Noordzeekanaal en de Buiten-Zaan,
ooi: zijn netten en roeiboten te koop
aanbieden. Hij gaat een sleepboot-
dienst beginnen.
Voor het Arnhemse gerechtshof is
gistermiddag een maand voorwaar
delijke gevangenisstraf met drie jaar
proeftijd en een geldboete van 500
geëist, tegen een 66-jarige Hengelose
accountant-belasting-consulent we
gens belasting ontduiking.
Gedurende de jaren 1946 tot en
met 1949, zou hij voor een bedrag
van elfduizend gulden te weinig aan
de belasting hebben opgegeven.
Uit het verloop van de zaak bleek,
dat verdachte zijn inkomsten-opgave
zoveel mogelijk aanpaste aan wat
voor hem het voordeligst uitkwam.
Hij was er op uit, zijn inkomsten te
egaliseren, met welke manipulaties
hij tenslotte tegen de lamp liep.
Hardleers.
Van de zijde van de inspectie werd
medegedeeld, dat verdachte blijk
baar nog niet veel heeft geleerd,
aangezien men meer moeilijkheden
met hem ondervindt. De man schijnt
zeer brutaal te werk te gaan bij het
verstrekken van onjuiste gegevens.
In eerste instantie veroordeelde de
Almelose rechtbank verdachte alleen
tot een maand voorwaardelijk, met
drie jaar proeftijd.
Glimlachende
beroepsinbrekers
Gistermiddag heeft een aantal jon
gens, dat in de nacht van 19 op 20
September ter waarde van ongeveer
ƒ20.000,aan juwelen, horloges e.d.
uit de Zaanlandse zilvermederij te
Rotterdam gestolen heefteen kar
wei waar ze anderhalf uur mee bezig
zijn geweest voor de Rotterdamse
rechtbank terecht gestaan.
Het waren de 19-jarige ijzervlech-
ter H., de 18-jarige metaaldraaier
Van B. en de 20-jarige metaaldraaier
L., alle uit Rotterdam.
„En dat is juist het erge", zo merk
te de officier van justitie op, „dat
hier zulke jonge jongens een inbraak
met zo'n all-round vakmanschap ge
pleegd hebben".
Anders aanmoediging.
Of, zoals de president aan het ein
de van de zitting, toen de verdach
ten het laatste woord kregen, op
merkte, „jullie helbben een soort van
„bende" gevormd, die precies volgens
de boekjes te werk is gegaan". „Het
is de .laatste tijd hier nogal erg met
de inbrekerij, de officier is bang, dat
als hij geen hoge straffen eist, dit
nog wordt aangemoedigd".
"i-jarige H. noemde de officier
een kam scheren. Twee jaar jeugd
gevangenis voor ieder was zijn eis.
Ruit met zeep.
Tegen de 19-jarige slachter V., die
aanvankelijk ook meeging, de ruit
met zeep insmeerde, maar later naar
huis vertrok en de buit op zolder
verborg toen zijn kameraden die bij
hem brachten, eiste de officier ze
ven maanden met aftrek, waarvan
drie voorwaardelijk met drie jaar
proeftijd.
„Een beroepsinbreker zou er toch
om glimlachen", merkte een van de
verdedigers op, „het is allemaal te
mopi geweest". Hij schetste de jon
gens als weinig ontwikkelde per
soonlij khedenv die compensatie ge
zocht zouden hebben in een behoefte
om de held te spelen. De raadsman
was bang, dat zij door een langdurige
straf te lang in een omgeving van
criminaliteit zouden verkeren en
dan beroepsmisdadigers worden.
Eenzaam avontuur.
Ook de andere verdediger meen
de, dat het de jongens te doen was
geweest om avontuur, en dat zij niet
beseft hebben welk een omvang het
zou krijgen.
Vervolgens stond nog terecht een
34-jarige vloerenlegger, die als heler,
volgens de officier „een onbehaag
lijke rol heeft meegespeeld". Tegen
hem was de eis zes maanden met
aftrek.
In alle zaken uitspraak over veer
tien dagen.
irvieugei van nei ivivL»-geuouw j"*-
aan de Emmastraat te Hilversumde hoofddader en de 20-jarige L. was
onder de kap is. Met de afbouw en al eens eerder veroordeeld, maar
inrichting wordt nochtans alle ha*st! niettemin wilde de officier allen over
gemaakt omdat er dringend behoefte
bestaat aan nieuwe lokaliteiten ter, -
vervanging van de veel te kleine
ruimten in belendende percelen, \r< 77 r~* f 7 V
waarmee de programma- en andere l\lietlWG menSStlTeddGV ITl thndBiClTld gÊOOrCfl
diensten zich moeten tevreden stel-1
len.
Toch zal eerst dan een afdoende
oplossing zijn verkregen als ook de
reeds ontworpen rechtervleugel aan
de zijde van de Koningsstraat zal
zijn uitgevoerd. Uiteraard kan deze
volgende uitbreiding nog wel everi op
zich laten wachten. Eerst moet wor-
den overgegaan tot sloping van het'
grote zakenpand, op de hoek, waar'
de groentenzaak van de firma Her
meier en de autohandel Steggers zyn
gevestigd. Zijn deze percelen afge
broken, hetgeen spoedig mogelijk is,
waar beide bewoners intussen een
verblijf elders "in het centrum heb
ben gevonden, dan komt een deel ten
goede van de gemeente voor verrui
ming van de rooilijn, waardoor de
toegang tot de Koningsstraat eniger
mate zal worden verbreed. In af
wachting van de nieuwbouw aan de
Koningsstraat-zijde zal tijdelijk eer.
open terrein worden aangelegd.
Wat nu die volgende nieuwbouw
betreft, hebben wij vernomen, dat
op de hoek Emmastraat-Koningsstr. j
een groot administratiekantoor van
de KRO zal verrijzen, enkele verdie-
pingen hoog, waarboven een loggia j
ter bekroning. Dat gebouw zal aan
de Koningsstraat-kant doorlopen tot
aan het huidige parkeerterrein. De Engelse Kon. Marine heeft een nieuw toestel ontworpen om de mogelijk-
consequentie daarvan is, dat ook het heden van het redden van drenkelingen e. d. per helicopter te vergroten,
bestaarde perceel, waarin thans de"et nieuwe reddingsmiddel bestaat uit een schepnet hier zichtbaar naast
boekhouding, de typekamer, dei de cabine van de helicopter waarmee drenkelingen uit zee kunnen wor-
schoolradio en nog enkele program-1 den „opgeschept" om vervolgens met een kabel binnenboord te worden ge-
ma-afdelingen moet worden afge-|haald. Het systeem heeft vele voordelen boven het redden met een gewone
broken. 1 kabel. 1 -