CONCOROfA
ra ^3
R IJ NS TREEK
BOEKHOUDEN
Voor liet eerst sinds de
sneuvelde er een houten
oorlog
vogel
De
positie van de Nederlandse
zelfkazers in deze tijd
h«
Sfachtollvt aart de pwizetióiag.?
-
Schuttersfeest in Voorhout
erwtensoep om aanmoedigend woord van voor_itter
MAANDAG 10 JANUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
ALPHEN AAN DEN RIJN
Niemand, die er in enig opzicht
Iets mee te maken heeft, zal kunnen
ontkennen, dat de zelfkazerij in Ne
derland een strijd voert op leven en
dood.
De zelfkazerij, van de volvette
boerenkaas, geschiedt van ouds op
de boerderij. Ze is al zo oud, dat men
de juiste begindatum niet precies
kan vaststel'en. Vast staat het, dat
ze in de loop der jaren is uitgegroeid
tot een nutt'ge en omvangrijke huis
industrie van nationale betekenis.
De naam van dit bij uitstek Ne
der1 andse zuivelproduct is op de we
reldmarkt onbesmet gehandhaafd.
Zijn kwaliteit is onbetwist gebleven.
Mede hieraan is het te danken, dat
de volvette boerenkaas de binnen-
en buitenlandse markt zo lang in
haar greep beeft weten te houden.
Momenteel gaat het echter berg
afwaarts.
Nu zal de zelfkazende boer toch
alle zeilen moeten bijzetten om de
teruggang af te remmen en geen gro
ter terrein te verliezen. Het gevaar
dreigt minder voor wat de kwaliteit
betreft, want daaraan hee't de ze'f-
kazer, mede dank zij de gedegen
voorlichting van de zuivelco-1 sul ent
schappen, goed weten vast te hou
den, maar de bedreiging komt veel
eer van de economische zijde. Met
name vooral de grote concurrentie,
die de fabriekskaas te weeg brengt,
vormt het grote vraagstuk.
Als een andere belangrijke factor
geldt, dat bet geslacht, dat zich nog.
bezig houdt mot de zeinu»z?rij, lang
zaam maar 7e1"1 r, doch onheilspel
lend vermindert.
Nog de moeite?
Het was de heer K. Adema, znivel-
te^bnicus van de Haagse zuive^on-
trolcstations, die Zaterdagavond in
cle Sint Josephzaal te Aiohen aan
den Riin, voor de gehele jonge boe
renstand, jongens en meisies, een
belangwekkende uiteenzetting gaf
over de zelfkazerii, ve'e asuecten van
deze kne'lende vraag belichtte en de
daarmede samenhangende overwe
gingen aan een gedegen beschouwing
onderwierp.
Spr. gaf ter inleiding een kort
overzicht van de historie van de I
kaasmakerij in Nederland en zeide,
dat vooral do kloosterlingen zich erg
verdienstelijk hebben gemaakt voor
de landbouw maar ook voor de zui-
velbere'd'ng. Het werkterrein ver-
plaatje zich met de tijd naar de
boerderij, waar de kaas sinds ve'e
ja^-en wordt cema^kt. Tot omstreeks
1880 de zuivelfabrieken in het leven
werden «eroenen. Zij namen in aan
tal snel toe. De zelfkazerij op de boer
derij werd inpeoerkt. Het gemak om
de melk aan de fabriek te leveren,
werkte h;er~an in riet onbelangrijke
mate mee, terwijl anderzijds het m
verhouding zware werk waarmede
het kaasmaken gepaard gaat, een
duitje ertra in,het zak^e deed. De
Noor-'hollandje boer. die in hoofd
zaak Edammers marHe stapte, mede
ook door ziin sneciale gesteldheid en
instelling, het ee^te af van het ze'f
maken v?n de echte volvette boeren
kaas. Zuid-Holland en een deel van
Utrecht houden rog in bc^ngriike
mate aan de traditie vast. Maar het
is d->n ook in vele gevaHen juist de
traditie die doet volharden, al vraagt
men zich oo veïe boerderijen af, of}
weet over te schakelen op een goed
kopere methode en wijze van uitvoe
ring.
Ongeluk op het ijs. De 14-jarige
jongedame Elly Tuyn kwam Zondag
middag bij het schaatsenrijden op
een sloot nabij het „Alphia" voetbal
terrein te vallen en brak haar rech
terbeen. Het meisie is in een Leids
ziekenhuis ter behandeling opgeno
men.
Feestavond jeugdbeweging. Voor
leden van de parochiële jeugdbewe
gingen werd Zóndagavond in de Sint
Josephzaal een feestavond gegeven
door de Krotters, o.l.v. mevr. C.
Prinsvan Gils.
De voorz., de heer G. v. Deuren
sprak een kort welkomstwoord, in
zonderheid tot de districtsaalmoeze
nier kapelaan L. M. G. Biemans, de
distr. voorz., de heer Fr. Overdijk
(Leiden) alsmede tot een aantal ge
nodigden.
Het programma, dat hierna werd
geboden, hield een mengeling in van
schetsjes, zang, muziek, declamt'e
en goochelkunsten. Dit laatste werd
vertoond door Martien Verleun, die
ook de conference verzorgde. Het
Raily Trio van de parochie van de
Gioenendijk (Hazerswoude) bespee1-
de drie mondorgels en trad hiermede
enkele mslen zeer verdienstelijk op.
Gijs van Deuren en Leo Gerse zon
gen welgeslaagd enkele b'ederen. Jan
van Gils en Ton van Wijk verzorg
den een potoourri en heten de aan
wezigen bekende liederen meezin-
pen. Op welgeslaagde wijze imiteer
de Theo v. Frankfoort, de orgelman
Willem Porei. Het debuut van Mar
tien Verleun als goochelaar heeft al
len verrast. Veel waardering oogstte
mevr. C. PrinsVan Gils met haar
deriamatie van „Het verdronken
land". De dames Dnn^elmans en Hol-
steiin besteedden hun krachten aan
enkele schetsjes, waarmede zij de
lachers goed op hun handen kregen.
Het duo Peuk verzorgde het muzi
kale gedeelte, alsook de dansmuziek
tot beslu't. De medewerkenden kre
gen na aflooo een dankbaar applaus,
de dames ook bloemen.
bssxoop
tuin voor de boomkwekerij aan een
andere dringende behoefte voor de
boomkwekerij zal kunnen worden
voldaan stemt tot blijdschap. Immers,
een theoretische en practische oplei
ding voor de boomkwekerij van jon
gens van 14 tot 18 jaar aansluitend
aan de lagere school, moet gezien
worden als een eis van deze tijd wil
de boomkwekerij haar positie in de
wereld handhaven. Deze aansluiting
is nog niet zo geregeld als bij het nij
verheidsonderwijs, doch verwacht
mag worden, dat over enkele jaren
ook leerlingen die 6 klassen van een
lagere school hebben doorlopen als
leerling van de lagere tuinbouwschool
zullen kunnen worden aangenomen.
Is de vestiging van deze nieuwe
school in onze gemeente verheugend,
aan de andere zijde zal dit financiële
offers vragen, aangezien de rijkssub
sidie wel de salarissen van het on
derwijzend personeel en de exploita
tiekosten omvat, doch niet de kosten
van huivesting. Daarom is door bo
vengenoemde bond een verzoek aan
het gemeentebestuur gericht, om een
passend gebouw ter beschikking
stellen. Dit gebouw zal dan moeten
bevatten, twee, later mozelijk drie,
gewone leslokalen en één groter,
nand- en vakvaardigheidslokaal, van
ongeveer 8 bij 10 meter terwijl er
tevens een schoolterrein(tuin) be
schikbaar zal moeten zijn van pl.m.
600 m2. Zoals gebruikelijk zal de Pro
vincie voor 1/3 in de bouwkosten bij
dragen, zodat dan 2/3 voor rekening
van de gemeente komt. Dit zal dan
neerkomen op een bedrag van 70 a
80 duizend gulden, aangezien de to
tale bouwkosten geraamd worden op
100.000.— a 125.000.—.
Hoewel tegenover dit bedrag geen
enkele inkomsten komen te staan
menen B. en W. dat het belang van
de gemeente zo nauw bij de boom
kwekerij is betrokken, dat deze uit
gave in het algemeen belang zeker
verantwoord is. In een eventueel jaar
lijks exploitatie-tekort behoeft de ge
meente niet bij te dragen.
Voorgesteld wordt een strook grond
aan de Wilhelminalaan te bestemmen
voor de bouw van deze school, waar
mede ook de betrokken bond mee
accoord kan gaan.
Aangezien ook wanneer alles vlot
verloopt de nieuwe school dit jaar
nog niet gereed zal zijn, wordt in het
voorjaar 1955 toch de school geopend
doch dan in een leegstaand lokaal
van een lagere school, omdat nu met
één klas kan worden begonnen. Veel
zal echter afhangen of het benodigde
personeel tjjdig kan worden aange
trokken.
Coöp. Levensverzekering Mij. u.a.
Maximale zekerheid
Minimale premie
r collectieve personeelvereekeringen
Hoofdkantoor:
idonoord - Utracht
16591 (3 lilnon)
2KOT A 52; Gouda BDe Drie
sprong B 3 27.
Het programma: 10 Jan.: Tunnel C
De Driesprong C; 11 Jan.: Tunnel
ADe Driesprong A 2; De Drie
sprong B 1Zuid B; 12 Jan.: De Drie
sprong A 1Anti Poedel A; KOT B
De Driesprong B 2.
Gemeenteraad De eerstvolgende
gemeenteraadsvergadering zal wor
den gehouden Donderdag a.s. 's av.
te 8 uur. De agenda bevat een 17-tal
punten o.a.: De bouw van een lagere
tuinbouwschool en van een gymnas
tieklokaal, het bouwrijp maken van
destijds door de gemeente gekochte
grond langs de Goudse Rijweg om te
komen tot de bouw van woningen
volgens het uitbreidingsplan Goudse
Rijweg Oost I en de bespreking van
het rapport der zwembadcommissie.
(Deze commissie zou de mogelijkhe
den onderzoeken, of het bestaande
zwembad kon worden behouden of
om een nieuw zwembad te bouwen).
HAZERSWOUEE
Prijzen van ,De Reisduif". De
Postduivenvereniging „De Reisduif'
vergaderde in café het oude Raad
huis en bij die gelegenheid werden
de prijzen uitgereikt. 1341 Duiven
hebben dit jaar aan de vluchten mee
gedaan. Het slechte weer van het af
gelopen seizoen is een grote strop
geweest, daar meer dan 50 pet. der
duiven verloren is gegaan.
De winnaars van het afgelopen sei
zoen zijn: kampioenen: 1. C. Groen;
2. P. v. d. Male; 3. W. G. de Jongh.
Midfond: 1. W. Zintel; 2. W. Lind-
hout; 3. C. Groen. Ford: 1. P. v. d.
Male; 2. W. Zintel; 3. P. J. Fase.
kamoioen duif: P. J. Fase; W. Lind-
hout; W. Zintel. Oude duiven: P. J.
Fase; C. Groen; W. Zintel; P. v. d.
Male. Jonge duiven: P. J. Fase; M.
D. van Vliet; C. Groe^ Kampioen
duif P. J. Fase; Oude en jonge dui
ven: P. J. Fase; C. Groen; P. v. d.
Male. Kampioenduif: P. J. Fase. Ge-
neraal-kampioen: 1. C. Groen; 2. P.
v d. Male; 3. P. J. Fase. De prijzen
bestonden dit jaar uit een beker
voor 4 kampioenschappen en een me-
I
.«all ËÉb
Ju. 1
Zoals enige tijd geleden reeds werd
gemeld, werd door de CBTB de me
dedeling ontvangen van de minister
van Landbouw, dat aan deze organi
satie het Rijkssubsidie zou worden
toegekend voor de oprichting en in
standhouding van een lagere tuin
bouwschool te Boskoop.
Dat zo spoedig na het gereedkomen
van het laboratorium van de proef-
daille voor 1 kampioenschap. De
Biljarten Het A 1 team van de wisselbeker werd gewonnen door de
Boskoopse Bilj. ver. „De Driesprong" -
blijft in de running, het behaalde de
vijfde zege in successie. Het wachten
is nu op één of meer misstapjes van
koploper Groene Laken A 2, opdat
de Boskopers de bovenste plaats op
de ranglijt kunen innemen.
Ook de Benjamins boekten een
fraaie prestatie door een overwinning
bij Per Aspera C. Ook A 2 en B 3
sleepten winst uit het vuur.
De uitslagen: Zuid ADe Drie
sprong A 1 25; De Driesprong B 2
Centrum B 44; De Driespong C
Per Aspera C 72; De Driesprong A
heer C. Groen. Vermelden we nog,
det de heer A. H. Fase op zal treden
als hokcontroleur en dat de heren
W. Lindhout, A. H. Fase en W. van
Veen de inkorvers zijn. Het inkorven
zal geschieden in een lokaal van de
heer M. Kroon.
IJsvereniging Bilderdam. Voor
de algemene jaarvergadering van
Excelsior bestond Zaterdagavond
weer, evenals alle jaren, grote be
langstelling. Bijna 50 bezoekers vul-
Het bovenstaande tafreeltje riep hedenmorgen de vreemdste veronderstel
lingen wakker bij toevallig passerende Leidenaars. De mooiste opmerking
die we hoorden was het meelijdende: „zeker flauw gevallen van de lage
prijzen".
De reden echter waarom deze wasechte jongeman in de stof van een be
lenden ^.e winterjas gebeten had was minder gezellig. Dieven hebben name
lijk in de afgelopen nacht een keuze ged&an uit de inventaris van een zgn.
cilandvitrine van een modemagazijn. Zij forceerden de étalage-deuren en
stelden zich tevreden met enkele winterjassen.
den het gehele café van de heer M.
Th. Roos. De voorzitter, de heer J.
de Vries, sprak in zijn openingswoord
over de bijzonder gunstige periode
van vergaderen, nu alle wateren met
een ijslaag bedekt zijn. Hij wenste de
plaatsgenoten dan ook een prettig
vermaak toe onder leiding van Ex
celsior. De secretaris, de heer W, v.
Dijk presenteerde na de notulen en
kele ingekomen stukken o.a. van de
Z.H.IJ. en Merendistrict. De plannen
van deze laatste organisatie zijn weer
groots, en wanneer de vorst enkele
dagen aanhoudt, zal ook te Bijder-
dam weer de gezellige drukte van de
meren- en molentochten heersen.
De penningmeester, de heer H. H.
v. d Berg deed verantwoording van
zijn finantieël beheer. Ook dit was
gunstig, want het geldelijk bezit op
1 Jan '55 bedroeg 394,45. De be-
15 mnds-curtus assoc. kl. clubs
Kon. Erk. Pitmanschool
PLANTSOEN 65
TT1 f in „De Bonte Koe", maar na een
v. d. Hulst trok men toch de stoute
het vele werk wel lonend is in ver- flOOlt tC V£I*<uI£l!£n sch°enen aan en ging het in optocht
houding tot de prijzen, vooral alsnaar het slagveld, waar het slacht-
men zich rekenschan pe^ft van de
opbrengst van de volle melk, die men
Vanmorgen zat er in Voorhout voor
tegenwoord'g tegen e?n ho^re priis het eerst sinds vijftien jaar een hou-
dan vroeger, «eroVeri^ r^ar ^et vet
gehalte, aan de fabriek kan leveren.
ten vogel op een paal in een wei
landje achter „De Bonte Koe" Alles
samenvattend was het een beetje
trieste bedoening. Zoivel het lot van
de vogel, die door 28 schutters aan
Spr. vestigde ook de aandacht 00 flarden geschoten zou worden, als
Zegen voor het land.
de hu'tenlandse concurrentie voor
de Ho'iandse bete- en de kaas. Die pe
riode droeg er ook in niet onbelang
rijke mate toe bij dat de fabriekma
tige beter- en kaasbereiding haar in
trede deed en voor de boerenkaas oo
de boerderij vervaardigd, een ernsti
ge bedreiging vormt.
De heer Adema noemde de zelfka
zerij een ze~en voor het land. Ze is
ook belanTük om de nrijsregelende
factoren, die ervan uitgaan ten an-
zien van de melkorijs. Het is m°de
hierom begriioeliik, dat de desbe
treffende voorlichtingsdiensten zich
jaar in jaar uit ingespannen hebben
en dit nog doen om de kwaliteit van
de volvefte boerenkaas op peil te
houden. Maar naar de mening van
de heer Adema. zal het hierbij alleen
niet mo«en bliiven. Want naast de
kwaliteit spreken thans vooral ook;
economische overwegingen tot be-
houd van deze huisindustrie een be
langrijke rol. Men zal derhalve op
de boerderij moeten trachten zo eco
nomisch mogeliik te werk te gaan.
Boerinnen, want die maken op
de meeste boerderijen de kaas, lopen
tijdens de kaasbereiding vaak per
jaar afstanden, om maar eens een
voorbeeld te noemen, geliik aan de
lengte van Nederland. Fn dit behoeft
zeer beslist niet. Onderdelen die ge
mechaniseerd kunnen worden, mag
men niet meer met de hand doen.
Door mechanisering kan men de pro
ductie goedkoper maken en de schaar
sc arbeidsmarkt opvangen.
Voorts wint men er door tijd, die
tegenwoordig ook de boerengenera-
ties van node hebben. Men voelt
hierdoor dan dus minder de sterke
binding van de arbeidsintensieve
kaasmakerij. Het landbouw econo
misch instituut acht de kaasmakerij
op de boerderijfinancieel wel ver-1
antwoord en deze mening is spreker
ook toegedaan, mits men die onder-
delen die sterk financieel spreken, 1
het lot van de schutters, die in de
koude wind nog on het open veld hun
kunnen moesten tonen.
Het kostte de leden van ,St .Hu-
bertus" wel enige moeite, om zich
los te maken uit de behaaglijke sfeer
offer van deze Koppermaandag al
uren op zijn stokje zat te bibberen.
Toen iedereen wist, dat de molshopen
hard bevroren waren en je niet fi
losoferend achteruit kon lopen zon
der af en toe een buiteling te maken,
begon het feest met een burgemees
terlijk schot, waar de spaander af
vlogen. En dat was ook de bedoe
ling, want hoe meer houtsplinters er
naar beneden dwarrelden, des te lui
der klonk het Wcarderend gemompel.
Trouwens, de burgemeesterlijke scho
ten waren niet van de lucht, want
ook burgemeester mr. v. Berckel van
Noord wijk was weer van de party.
Moet erin komen.
Ook als toeschouwer moet je erin
komen. In het begin lijkt het er op,
of er uitsluitend schampschoten ge
lost worden. De vogel trilt even, er
valt was houtgruis, maar grote ver
woestingen worden er niet aange-
richt.
Dat wil echter niet zeggen, dat de
schutters niet in vorm zijn. b!eek wel uit het feit, dat aan het
Het eerste half uur dient urts ut. eerste ron(le e0n v,eu_
tend om de stevige pat.ent gammel te om
mnkpn vnnr tip urnt.p slnnn pn nat. die 0
stuursleden W. v. Dijk, H. H. v. d.
Burg en G. P. Verdonk waren af
tredend doch herkiesbaar. De heren
v. Dijk, en v. d. Burg werden direct
herkozen, en na herstemming werd
ook de Verdonk herkozen. Tijdens
de rondvraag werden verschillende
voorstellen gedaan over baanmoge-
lijkheden en wedstrijden. Het be
stuur zal de mogelijkheden bezien,
en de vragenstellers werden tevre-
den gesteld. De traditionele gratis
verloting ging deze keer om 2 fles
sen citroen. De heren J. de Vries en
A. de Vos Jzn kwamen als gelukkige
winnaars uit de bus. Het was al kort
voor middernacht toen de voorzitter
de vergadering besloot.
RIJPWETERENS
Zitting loonlijsten. In verband
met de begrafenis van pastoor
Kwakman zal de zitting van loon
lijsten in café Zoetemelk niet plaats
hebben op Woensdag, doch Dinsdag
11 Januari a.s. van 911 uur.
maken voor de grote sloop en dat die
inleidende periode goed benut was,
Burgemeester drs. De Graaff, mid
delste schutter, geeft het startschot.
Geheel links burgemeester van
Berckel uit Noordwijk.
Foto: N. v. d. Horst,
De schutters, die voor het meren
deel uit de b aksentijd stammen,
moesten wel even aan het nieuwe wa
pen wennen, maar gelukkig was er
een lid van de rijkspolitie aanwezig,
om de geheimen van grendels en vei
ligheidspallen te onthullen. Deze ver-
diensteliike raadgever liet het daarbij
niet. Hij gaf waardevolle tips ten
aanzien van het vi-:er en daar was
het aan te danken, dat er in de eer
ste ronde niet te ver naast het doel
wit werd geschoten.
Natuurlijk paars.
Zo groen als het gras zag op het
schuttersveld, zo paars zagen de
schutters. En om misverstand te voor
komen, mogen wij er wel even op
wijzen, dat het natuurlijk paars was.
Het stond in geen enkel verband
met „De Bonte Koe". Nee, het was de
koude, die althans in het ochtend
uur het paarse kleurkrijtje han
teerde. In tegenstelling tot vroeger
was er geen tentje op het veld, waar
men bescherming tegen de wind kon
vinden. Vermoedelijk hield deze af
wezigheid verband met het feit, dat
er 's middags in „De Bonte Koe"
schijfschieten was, zodat men niet de
gehele dag in de openlucht vertoef
de. Want hoewel het enthousiasme
groot was, werd de erwtensoep bij
het vorderen der uren een steeds gro
tere verlokking.
Tegen de middag, toen de vogel ge
sneuveld was, trok men weer naar de
'beleende inrichting, waar na een
borreltje de erwtensoep met de
worst en de omvangrijke kluiven in
uitwerking de capaciteit van een olie
stookinrichting verre overtroffen.
De gehele dag bleef men gezellig
bijeen en wij zyn er van overtuigd,
dat er in de loop der jaren nog heel
wat houten vo?els in Voorhout het
leven zullen laten.
Z0ETERWGUEE
TONEELSPEL IS WEER
„IN LIEFDE BLOEIENDE'.
De toneel-speelkunst, in Zoster-
tvoude al een halve eeuw beoefend,
was in de laatste jaren helaas bij
na geheel van de planken verdwe
nen, maar de eerste uitvoering, na de
reorganisatie, van „In Liefde Bloeyen
de" heeft de oude zinspreuk van
Vondel's Rederijkerskamer weer alle
eer bewezen en blijk gegeven dat het
oude vuur van toneelspelen niet uit
te doven is.
De presidente, mej. Ploon v. Leeu
wen, hield een enthousiaste openings
rede, een aankondiging van een sterke
wil tot herstel en wederopbouw van
de rederijkerskamer tot geestelijke
ontwikkeling van ons volk, voorzich
tig begonnen, met een paar toneel
spelen door debutanten, veel in getal
die met enkele van de oude spelers
veel beloven voor de toekomst.
Al aanstonds was in het blijspel
„Aardappelen" van Jacques van Tol
te bemerken, dat onder leiding van
de nieuwe regisseur, mej. Elly Mank
uit Leiden, de uitspraak en articulatie
goed 'beoefend was en de rol-vastheid
was een bewijs dat de leden hun lief
de voor toneel ernstig hadden geno
men.
Het luchtige genre viel bij het jeug
dige publiek zeer in de smaak en
maakte het mogelijk de debutanten
de eerste plankenkoorts te laten over
winnen.
In het tweede blijspel „Eduard wordt
mens" speelde als gastrolspeler de
heer K. Mank uit Leiden de moeilijke
rol van Eduard zeer verdienstelijk;
zeer opmerkelijk was dat het Leidse
dialect moeilijker te overwinnen is
als het echte Zoeterwoudse.
Deze eerste uitvoering geeft goede
hoop voor de toekomst en „In Liefde
Bloeyende" zal als er betere stukken
op het repertoire komen evenals het
met de Sint Jansfanfare is bewezen,
ook de oudere parochianen naar het
Parochiehuis trekken.
De volgende Zondagen concerteert
de St. Jansfanfare met medewerking
van de beroemde Koninklijke Toneel
vereniging „Onder Ons" uit de Groe
nendijk maar een volgend jaar zullen
de Fanfare en „In Liefde Bloeyende"
zo mogen wij verwachten sa
menwerken tot een schoon geheel.