Risico ten bate van de gemeenschap zal
niet door de gemeenschap gedragen worden
De Nederlandse
tien na-ooriogse
Spoorwegen vonden in de
jaren hun evenwicht terug
Biesbos krijgt geen stormschade-vergoeding
Merkwaardig
regeringsbesluit
Subsid e van provincie
aan E.T.I. verhoogd
Aalsmeerse melkhandelaar liet
zich door gladde tong overbluffen
Laatste bunker aan het
Noordzeestrand verdwijnt
VRIJDAG 7 JANUARI 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Romantiek rond een Nederlands stadje in wintertooi
De beslissing, die de betrokken ministers gistermiddag in overleg met de
commissie voor de watersnood uit de Tweede Kamer genomen hebben ten
aanzien van de schade, welke de jongste storm heeft aangericht, zal voor
de bewoners van de Biesbos een ernstige teleurstelling betekenen.
Zoals men weet, heeft deze streek de weinig benijdenswaardige taak om
tijdens hoge vloed als bergruimte voor het opstuwende water te fungeren,
teneinde andere cultuurgronden te beschermen.
Deze taak heeft tijdens de storm van de laatste Decemberweek weer een
zware tol geëist, want vele landerijen werden weer overstroomd door zee
water en vele boeren zagen zich weer geïsoleerd in een door het water om
geven boerderij.
De boeren van de Biesbos zijn gedwongen dit lijdelijk aan te zien, want
zij mogen geen hoge zeedijken bouwen, daar anders andere cultuurgronden
bedreigd zouden worden.
draagt voor de gehele gemeenschap,
terwijl het de vraag is, of Nederland
productie van de Biesbos zou kun
nen missen, gesteld het geval, dat de
boeren dit gebied, als te riskant, zou
den verlaten.
Wel vergoede schaden.
Reacties uit de Biesbos zjjn nog
n;et bekend, maar dat deze onver
deeld ongunstig zullen zijn, staat te
verwachten en de boeren aldaar
wachten thans met te meer ongeduld
op het „Delta-plan", dat hen in de
toekomst tegen verdere rampen zal
beschermen.
In dezelfde vergadering heeft de
regering eveneens besloten de scha
de aan de hoofdwaterkeringen ge
raamd op 2 y» millioen wel voor
haar rekening te nemen. De andere
dijkgedeelten, waarvan de schade
niet zeer groot is, blijven voor reke
ning van de waterschappen. De scha
de aan de zeeweringen geschat op
6 ton komen uiteraard voor rijks
rekening.
Men zou nu verwachten, dat de ge
meenschap het risico van deze bevei
ligingsmaatregel, die immers de ge
meenschap ten goede komt, zou dra
gen, doch de regering schijnt hier
anders over te denken, want zij ver
klaarde gisteren, dat deze buitenpol
ders nu eenmaal het risico dragen
om bij hoge vloeden onder te lopen,
weshalve de regering zich niet bereid
toonde de schade aldaar aangebracht,
te dragen.
JUISTE BESLISSING?
Men kan natuurlijk stellen, dat de
boeren in de Biesbos dit risico nu
eenmaal kennen, dat de pachtprijzen
aan de bestaande toestand aangepast
zijn en dat het een vrije wil is om op
een dergelijk bedreigde plaats een
bedrijf uit te oefenen.
Doch men zal dan dienen te be
denken, de boeren in dat gebied ver
klaren dat, zelfs al zou geen pacht
meer geheven worden, de grond nog
tc duur zou worden; dat de „vrije
wil" zeer beperkt wordt door het
Nederlandse gebrek aan cultuurgron
den en dat dit achten wij een
hoofdfactor de Biesbos een risico
Millüoenen dames
Rumoer rond directie-benoeming
Het rumoer rond de benoeming van
een directeur van het Economisch
Technologisch Instituut in Gelder
land heeft ook gisteren doorgeklon
ken. Zoals gisteren gemeld, is bij ge
noemd instituut een niet-katholieke
directeur benoemd, hoewel een ka
tholiek als één op de voordracht ge
plaatst stond.
De heer C. G. Matser, fractievoor
zitter van de K.V.P., deelde gisteren
in de vergadering van de Provinciale
Staten van Gelderland mee, dat men
voor 1955 tegen het verlenen van
subsidie aan het E.T.I.-Gelderland
zou stemmen.
Het voorstel van de heer C. Kley-
wegt (P.v.d.A.) om de provinciale
subsidie aan het instituut te verho
gen met een bedrag gelijk aan de
van een aantal gemeenten gederfde
subsidie werd met dertig tegen vijf
tien stemmen aanvaard.
Luchtkastelen van
geleende fantasie
Twee jaar met aftrek heeft de of
ficier van justitie gistermorgen ter
zitting van de Amsterdamse recht
bank wegens oplichting geëist tegen
een 41-jarige in Zwitserland geboren
Nederlander, die in 1952 wegens en
kele oplichtingen aldaar over de
grens werd gezet en daarna in Am
sterdam zijn intrek nam. Door „enorm
overbluffen" zoals de officier het
noemde, was deze verdachte, die zich
industrieel noemde, er in geslaagd
een 40-jarige ra eikhandelaar uit Aals
meer circa 5000.afhandig te ma
ken.
Zo bont kon deze Zwitserse Neder
lander het niet maken, of zijn slacht
offer hechtte er geloof aan. Zowel de
officier als de verdediger en de ge
dupeerde zelf weten dit aan de glad
de tong van de verdachte en aan het
feit, -dat hij met millioenen scherm
de. Zo had de verdachte de melkhan
delaar o a. 4 ton toegezegd voor de
financiering, van een uitbreiding der
„Aalsmeerse Melkcentrale" en voor
de bouw van een aantal arbeiders
woningen.
Papieren plannen.
•Op papier werden de plannen uit
gewerkt. Maar telkens vroeg de fi
nancier waarborgsommen van vele
honderden gulden, die hem dan
prompt in goed vertrouwen ter hand
werden gesteld.
„U zegde hem o.a. 4 ton toe, hoe
wel u geen geld bezat", zei de pre
sident gistermorgen.
„Ik had wel geld", antwoordde de
verdachte.
„Ja maar geen 4 ton", repliceerde
de president, „misschien vier gul
den".
„Ik geloofde deze man", betoogde
de gedupeerde melkhandelaar als
getuige, „omdat ik het belang voor
hem niet kon zien om zulke fantas
tische leugens te vertellen. Ik kon
eenvoudig niet voorstellen, dat
het allemaal bluf was".
De verdachte woonde op kamers
bij een accountant, die volgens op
merkingen ter zitting eveneens is
beetgenomen en wel voor een nog
veel hoger bedrag: 18 mille.
Mogelijkheid tot oplichting.
De raadsman betoogde dat de melk
handelaar wel wat erg blindelings is
afgegaan op wat hem werd verteld.
Zo had hij toch op zijn minst eens
moeten informeren naar de betrouw
baarheid van het slechts in de fan
tasie van verdachte bestaande inter
nationale bureau Franco Suisse,
waarvan verdachte zeide directeur
te zijn. Hij had niet eens een. eigen
kantoor, doch placht wel eens „za
kenrelaties" te ontvangen in het kan
toor aan het Rokin van de accoun
tant hij wie hij thuis inwoonde. „De
mogelijkheid tot oplichting is ge
schapen door ernstige nalatigheid van
de gedupeerde", besloot de verdedi
ger.
De rechtbank zal in deze zaak op
20 Januari a.s. uitspraak doen.
Het wintert in Volendam, het schilderachtige plaatsje aan de Gouwzee, dat door de Ijsgordel er om heen een
nog romantischer aanzien heeft gekregen, dan het dool zijn kleine houten huisjes en de klederdracht van zijn
bevolking al heeft. Foto: een Volendammer „ridder" in den dop doet zijn uiterste best zijn uitverkorene de
schaatsen onder te binden. Het meisje draagt de tradi tionele „kaper", de warme wollen muts, welke alleen in
de winter uit de kast te voorschijn komt om de blonde lokken te sieren en de glimmende wangen tegen de
schrale wind van de Gouwzee te beschermen.
Waaghals op het
nippertje gered
Gistermiddag is te Groningen een
6-jarige jongen op de Molukkenvij-
ver door het ijs gezakt. Een voorbij
ganger, de heer David, probeerde
hem te redden, maar zakte zelf door
het ijs. Met behulp van ladders heeft
men toen beide drenkelingen op het
droge gebracht. De jongen was schijn
dood, maar kon door toepassing van
kunstmatige ademhaling worden bij
gebracht.
GIRODIENST VERTRAAGD.
De opdrachten van de postcheque-
en girodienst zullen van heden af
tijdelijk niet meer op dezelfde dag
worden afgehandeld.
De directie heeft hiertoe besloten,
omdat de dienst door de jaarwisse
ling een enorme stroom opdrachten
te verwerken krijgt.
Voorlopig geen inkrimping of uitbreiding bestaande net
Ongunstige financiële balans van 1954 zal
wel een tariefsverhoging voor 1955 brengen
Zoals vele instellingen en bedrij
ven in Nederland, sloten ook de Ne
derlandse Spoorwegen op 31 Deceu-
niet slechts de jaarbalans over 1954
af, maar tevens de eerste tien jaren
die sinds de bevrijding verstreken
zijn.
Op een persbijeenkomst te Utrecht
zette de pres.-dir. der N.S. gister
middag uiteen, dat deze jaren van
beslissende betekenis voor het be
drijf zijn geweest. Na de oorlog ver
keerde de N.S. in het onzekere, wel
ke plaats zij zou moeten gaan inne
men in de Nederlandse samenleving.
Niet alleen was het duidelijk, dat het
na-oorlogse wegverkeer een enorme
vlucht zou nemen hetgeen de af
gelopen tien jaren bewezen hebben
maar tevens droomde men over
luchttaxis en helicopters hetgeen
achteraf een beetje voorbarig is ge
weest.
Mieuwe vinding, taat verdamde zieken Cezen
Een nieuw lees-apparaat voor lijders aan kinderverlam ming of mensen, die langdurig het bed moeten houden
zonder zich te mogen bewegen wordt op het ogenblik beproefd in een ziekenhuis in Stockholm. Boeken, tijd
schriften en dergelijke worden op een micro-film opge nomen, welke in het nieuwe apparaat vergroot op «jen
glazen scherm wordt geprojecteerd. De beeldjes van de microfilm worden doorgeschoven met een lichte druk
op een speciale knop; dit kan men zowel met de vingers alsook met de kin doen. Foto: De heer Rolf Johans
son, die aan kinderverlamming lijdt, leest een boek met het nieuwe lees-apparaat; een van de zusters kijkt met
belangstelling toe. Let op het kleine apparaatje vlak bij de kin van de patiënt; hierop bevindt zich de knop
waarmee men de beelden doorschuift.
IETS GEKROMPEN.
De vraag bij de na-oorlogse start
was. welke plaats zal het vervoer
over de rails in Nederland toegewe
zen krijgen, en het lastige was, dat
slechts de toekomst deze vraag be
slissend zou kunnen beantwoorden.
De adviezen in 1945 varieerden van
ingrijpende inkrimping tot intensie
ve uitbreiding van het toen bestaan
de net en de N.S. heeft tussen deze
twee uiterste de middenweg bewan
deld. Ir. Den Hollander stelde vast,
dat de N.S. thans haar plaats in de
Nederlandse maatschappij gevonden
had. Intotaliteit is haar net iets ge
krompen, maar de mogelijkheden
zijn groter geworden door het op
voeren van de snelheid en het uit
breiden van het aantal diensten.
De noodzaak in 1945 om pratisch
van onderafaan te beginnen bracht
dit voordeel, dat men althans voor
een groot deel het bedrijf kon aan
passen aan de eisen van de moderne
tijd, een ontwikkeling, die langs ba
nen van geleidelijkheid ongetwijfeld
langer geduurd zou hebben.
STOOM VERDWENEN..
In dit verband wees ir. Den Hol
lander op de ingrijpende beperking
van het stoomgebruik als tractie-
middel, een ontwikkeling, die thans
zijn slotfase bereikt heeft. Er zijn
thans in Nederland nog enkele
stoomtreinen, maar deze zullen in
de loop van dit jaar verdwijnen en
vervangen worden door electrische
en dieselelectrische treinen.
Voorts memoreerde ir. Den Hol
lander de perfectionnering van de
veiligheid o.m. door de automati
sche blokbeveiliging een ontwik
keling, die nog in volle gang is, en
de systeemverbetering, waardoor er
meer en kleinere treinen op de druk
ke lijnen zijn gaan rijden ook de
ze verbetering is nog in het ontwik-
kelings-stadium.
Voordat ir. Den Hollander echter
deze feiten, die reeds een deel van
de toekomstplannen vormen, aan
stipte, wijdde hij een enkele gedach
te aan 1954. Alhoewel het afgelopen
jaar in het ontwikkelingsschema niet
ongunstig afsteekt bij zijn na-oorlog-
se voorgangers er werd o.m. 580
km nieuwe rails aangelegd en vele
objecten uit vroeger jaren werden
voltooid, terwijl andere geboren
werden stelde het op financieel
gebied teleur. De economische resul
taten van 1954 zullen voor de N.S.
ongunstiger blijken^ dan van 1953 en
ir. Den Hollander zag als enige mo
gelijkheid om moeilijkheden te voor
komen de onlangs door de regering
afgewezen tariefsverhoging, die in
1955 dan ook wel doorgang zal vin
den.
ZITPLAATSEN-TEKORT.
De spoorwegen beginnen 1955 met
hetzelfde euvel zij het dan in ver
minderde mate waarmede zij de
afgelopen na-oorlogse jaren voort
durend gekampt hebben: een tekort
aan zitplaatsen. Beschikten zij in
1939 over 150.000 zitplaatsen, het ein
de van 1954 toonde een aantal van
97.000. De 186 nieuwe, door diesel
De laatste bunker langs de kust
strook van Holland zal Woensdag 12
Januari a.s. verdwijnen. Deze bun
ker, die vlak voor de boulevard van
ZandVoort ligt, zal dan worden op
geruimd door een Haagse aannemer,
die in het afgelopen jaar ongeveer
120 grote en een goede honderd klei
ne bunkers heeft vernietigd.
Hij ruimde ongeveer 34.000 m3 be
ton per jaar op. In 1948 heeft deze
aannemer tussen Den Helder en Cal-
lantsoog 56 bunkers opgeruimd. Het
was 'gebleken dat de bunkers een fu
neste invloed hadden op de duinen.
Zeer veel zand stoof weg bij de
bunkers en bij de stormramp van
het vorige jaar bleek duidelijk hoe
gevaarlijk de bunkers waren. Tot
vijftien meter in de duinkroon moes
ten daarom de bunkers verdwijnen.
Woensdag a.s. gaat de laatste „eraan",
behalve dan enkele bunkers bij
IJmuiden, die door het Nederlandse
leger worden gebruikt. Het opruimen
van bunkers tussen Scheveningen en
LJmuiden heeft ongeveer anderhalf
millioen gekost. De kosten van de
electrische löcomo^engetrokken I bunkeropruiming tussen Hoek van
rijtuigen, die ntontenteei. proefrijden °P
en dus in de naaste toekomst inge
schakeld zullen worden, benevens
de 150 zelf voortbewegingsrijtuigen,
die in bestelling zijn, zullen de N.S.
weer dichter bij haar ideaal bren
gen om aan iedere reiziger een zit
plaats te garanderen.
In samenwerking met België zal er
dit jaar gewerkt worden aan de elec-
trificatie van de lijn Roosendaal
Antwerpen eventueel doorgetrok
ken tot Brussel zodat in 1957 de
mogelijkheid zal bestaan een 2-uurs
rechtstreekse verbinding Amsterdam
Brussel en een 1-uurs rechtstreek
se verbinding AmsterdamAntwer
pen in te stellen.
De lijn EindhovenVenlo zal in
1956 de electriiicatie voltooid zien en
met Venlo heeft de N.S. in de ko
mende jaren zeer grote plannen, die
het aanzien van het station aldaar
grondig van aanzien zullen doen ver
anderen.
„DE GOUDEN LIJN".
In het kader van het grote spoor
wegprobleem kruising weg-spoor
wacht „Europa's drukste lijn",
AmsterdamRotterdam op het aan
leggen van tunnels te Delft en aan
de Zandvoortseweg bij Haarlem.
Nu in het afgelopen jaar de spoor
wegen en de gemeentebesturen el
kaar op dit punt gevonden hebben,
zal zeer binnenkort een aanvang
met de uitvoering gemaakt worden,
waardoor niet alleen voor de be
trokken plaatsen een verkeerspro
bleem weggenomen zal worden
Leiden kan hierover meepraten
maar waardoor tevens een hogere
frequentie op deze ..gouden lijn" mo
gelijk zal worden, zodat men in de
toekomst hier kan komen tot een
„trottoir roulant" zoals ir. Den
Hollander het uitdrukte een „rol
lende stoep"!
STABIELE SITUATIE.
De algemene toestand schetsend,
meende ir. Den Hollander, dat de
N.S. thans haar evenwicht gevonden
heeft. Men heeft momenteel geen
verdere plannen tot inkrimpen of
uitbreiden van het bestaande net en
het grote doel voor de komende ja
ren is een verdere perfectionnering
van de spreekwoordelijke service,
die zal bestaan in het uitbreiden van
het aantal zitplaatsen, het inschake
len van kleinere treinen, die echter
zowel wat snelheid als wat frequen
tie betreft, opgevoerd zullen worden,
met als sluitstuk en tevens alles
overheersende factor de verdere be
veiliging van het op dit punt toch
al niet ongunstig afstekende Neder
landse spoorwegnet.
NIJMEEGSE INBRAKEN
OPGEHELDERD.
Drie arrestaties.
De recherche te Nijmegen heeft
twee aldaar gepleegde inbraken op
gehelderd. De daders van de inbraak
in een textielzaak bleken twee man
nen te zijn, die te Amsterdam zijn
aangehouden. Zij bekenden de in
braak te Nijmegen te hebben ge
pleegd; een partij van de gestolen
goederen kon nog in beslag worden
genomen.
De dader van de inbraak in een
kantoor waarbij 1000 werd gesto
len, bleek een gedeserteerde soldaat
uit de legerplaats te Ossendrecht te
zijn. Hij werd gearresteerd door de
Kon. Marechaussee te Ede en naar
Ossendrecht overgebracht. Hij had
enige dagen gelogeerd in een hotel
te Nijmegen, in de tijd, dat de inbraak
aldaar was gepleegd. Voor de recher
che van Nijmegen legde hij een vol
ledige bekentenis af. Een groot deel
van het gestolen geld werd nog op
hem gevonden.
VERSNELDE SCIIOLINGS DAG.
Vanmorgen heeft de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid,
de heer J. G. Suurhoff de „versnel
de scholingsdag", die de contactgroep
opvoering productiviteit en het Ne
derlands Instituut voor Efficiency te
Hilversum houden, geopend met een
rede over „versnelde scholing, so
ciale introductie en volledige werk
gelegenheid".
De miryster noemde de beroeps
scholing een van de meest urgente
vraagstukken van het ogenblik; de
versnelde of gerichte scholing is één
methode om de oplossing van dit
probleem naderbij te brengen.
Aan de hand van recente cijfers
stelde hij vervolgens in het licht, dat
er na de tweede wereldoorlog op het
gebied van de scholirtg in Nederland
groot werk is verricht, maar deson
danks blijft er nog immer een gro
te behoefte aan meer geschoolden.
Uit die behoefte en uit het feit, dat
voor vele volwassenen de noodzaak
en de mogelijkheid bestaat, alsnog in
een ander beroep over te stappen,
is de gedachte van de versnelde of
gerichte scholing geboren. Niet als
vervanging van de beroepsopleiding
op de ambachtsschool of vakschool
en ook niet als concurent van het
leerlingenstelsel. Het is een vorm
van scholing, die naast de bestaande
is aangepast aan de behoeften en
omstandigheden van deze tijd.