Liftverbod voor militairen blijft gehanhaafd
Echter: ruimer gelegenheid voor kosteloos vervoer
Algemene vergadering Bloembollencultuur
De reorganisatieplannen werden na
weinige discussies geheel aanvaard
,ti Nieuw beursgebouw gevraagd
D
DINSDAG 21 DECEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Minister slipte
De heer VERMEER (P.v.d.A.) heeft
gistermiddag in de vergadering der
Tweede Kamer een interpellatie ge
houden over het verbod voor mili
tairen van de koninklijke land-, zee-
en luchtmacht, om na 1 Januari a.s.
te liften. De interpellant verklaart,
dat het antwoord op zijn mondelinge
vraag onlangs hem niet heeft bevre
digd. Spr. zegt de minister, die de
inspecteur-generaal (Prins Bern-
hard) in het geding had gebracht,
daarin niet te zullen volgen.
Hij maakt bezwaar tegen passages
in een aanschrijving aan comman
danten, waarin sprake is van wan
ordelijkheden bij liften.
Hij vraagt hoe groot het aantal
klachten over wanordelijkheden bij
liften is, dat werd ontvangen.
Spr. meent, dat er voordelen aan
het liften zijn verbonden. Als bur
ger mag men liften, als men militair
uniform draagt is het verboden. Naar
zijn oordeel is het van belang, dat
de militairen vaak thuis kunnen ko
men, zo voor het gezins- als het ver
enigingsleven, welke ook van belang
zijn voor de opvoeding van de mili
tair. Spr. vraagt ook de aandacht
voor de betekenis van de recreatie
buiten het garnizoen.
Er zullen wel eens militairen zijn,
die zich misdragen, maar moeten alle
anderen daarvan de dupe worden?
De minister zal z.i. beter doen het
liftverbod in te trekken en maatre
gelen te nemen, dat het liften op or
delijke wijze geschiedt.
Hij formuleert tenslotte een aantal
vragen.
Minister STAF erkent, dat het ver
bod de gemoederen zeer bezig houdt.
Het veelvuldig cohtact met het gezin
is van veel belang; het is nuttig dat
er tijd is voor het verenigingsleven.
Maar komt een jongen van 20 jaar
nu zoveel in het gezin, of alleen om
te eten en te slapen? Als men het
meisje in het geding brengt, dan
merkt spr. op, dat deze jongeman
pas 20 jaar is. Als hij elders zou wer
ken zou hij dan meer thuis1 komen?
Wat de controle aangaat zegt spr.,
dat de auto's niet zullen worden na
gezocht. Hij is er van overtuigd, dat
de militairen zich aan een verbod
zullen houden.
Wat het in het geding brengen van
de inspecteur-generaal aangaat zegt
spr., dat er geen sprake is van be
oordeling van de Prins der Neder
landen, die geen commanderende
functie vervult. Het gaat hier alleen
om de bevoegdheid van de minister
van oorlog.
Er is geen liftverbod ingesteld. Al
leen is verboden dat een militair een
lift vraagt.
Er is hier een algemeen belang in
het spel. De verkeersveiligheid komt
in het gedrang. Op sommige plaatsen
is het druk als op een station.
Voor de laatste oorlog was het lif
ten verboden en dat verbod werd al
gemeen aanvaard.
De buitenlandse 'automobilisten
staan geheel vreemd tegenover het
liften; zij kunnen op deze wijze onze
krijgsmacht moeilijk hoog aanslaan.
Spr. kan niet blijven goedvinden,
dat enige honderden in een onorde
lijke tros trachten te liften. Onder
hen zijn er ook velen, die best hun
vervoer kunnen betalen. Het is z.i.
bedervend voor het moreel en het
zelfrespect als iemand als militair
gunsten vraagt, die hij als burger
niet zou verzoeken.
De auto's zijn merendeels privé
bezit. Zou men het niet vreemd vin
den, als men in een huiskamer een
onbezette stoel zou willen innemen?
Het vragen van een lift op de wij
ze waarop het gebeurt kan met be
delen worden vergeleken of iets dat
er veel op lijkt.
spr. vraagt zich af of het wel
juist is om over het liftverbod een
interpellatie te houden.
Wat spr. hindert is, dat de minister
door het liftverbod alleen maar heeft
genomen en niets gegeven. De sterk
ste basis voor het moreel der strijd
krachten van hoog tot laag is de bin
ding met het gezin. Daarom zou spr.
meer gevoelen voor uitbreiding van
het vrij vervoer.
Ook ten aanzien van wijziging der
kostwinnersvergoeding is iets te be
reiken.
Spr. vreest van effectuering van
het verbod een stroom van krijgs-
tuchtelijke moeilijkheden, als er geen
compensatie tegenover wordt ge
steld.
De heer HAKEN (C.P.N.) betoogt,
dat van deze minister geen goeds is
te verwachten of men militair uni
form draagt of niet. Het liftverbod
critiserend noemt spr. dit onzalig.
De heer OUD (V.V.D.) zegt, dat
's ministers antwoord hem ernstig
verontrust en wel door de inkleding
er van. Het was een echt ouderwets
geluid, uit de jaren van voor 1914,
van een oude generaal, die niets be
greep van de verhouding militair
burger. Spr. vindt het standpunt van
de minister buitengewoon gevaarlijk.
Hij moet zich niet zonder meer ver
plicht gevoelen achter de gezagsdra
gers te staan, hij moet zich ter dege
op de hoogte stellen. Hij herinnert
in deze aan de interpellatie in 1918
over de relletjes in de Harskamp.
Uit eigen ervaring zegt spr. het
van groot belang te achten voor de
militair met verlof te kunnen gaan.
Hij had liever gezien dat er geen
liftverbod was gekomen.
Maar als het gehandhaafd wordt
zal er iets tegenover moeten worden
gesteld.
Met grote verbazing heeft het spr.
vervuld, dat de minister in de leger
order zich beriep op een advies van
de inspecteur-generaal. Dat is in
strijd met de constitutionele verhou
dingen, zoals die in ons land zijn ge
groeid.
Hij herinnert er aan, dat de Prins
ook verslag heeft uitgebracht in de
ministerraad. Daarvan 'had de rege
ring geen woord naar buiten moeten
laten horen. Een en ander brengt de
mogelijkheid mee, dat een lid van
het Koninklijk Huis in het debat
wordt betrokken.
Spr. vindt het jammer, dat de mi
nister niet heeft begrepen, dat hij de
Prins er buiten had moeten laten.
Spr. betoogt, dat de minister zich
hiët moét verschuilen achter adviezen
van de Prins.
De heer WAGENAAR (C.P.N.) in
formeert naar het percentage gehuw
den, dat met verlof gaat.
Zich kerend tegen het verbod zegt
hij, dat de minister zioh op niet juis
te wijze over de militairen heeft uit
gelaten.
Jonkvrouwe WTTEWAALL VAN
STOETWEGEN (C.-H.) merkt op, dat
het liftverbod te onzaliger ure is be
kend gemaakt en wel juist in de
maand December. Zij verklaart de
maatregel minder geslaagd te achten.
Van de militairen worden offers ge
vraagd.
Tegenover het verbod had h.i. iets
moeten staan: goedkoper reizen
meer autobussen voor afgelegen
plaatsen.
Bezwaar heeft zij er tegen, dat de
inspecteur-generaal in het geding is
gebracht. Adviseurs kunnen zich bo
vendien hier niet verdedigen.
De heer WELTER (K.N.P.) zegt
van oordeel te zijn, dat de minister
slechte raadgevers heeft gehad. Het
grootste deel der autobezitters heeft
daardoor inging tegen het sentiment
van het grootste deel van het volk.
De minister zegt het verbod nodig te
hebben ter handhaving van discipli
naire verhoudingen, maar een ander
deskundige, de heer Fens, zegt, dat
disciplinaire moeilijkheden zullen
ontstaan als het verbod wordt inge
voerd. Spr. steunt de motie-Vermeer.
De minister meent, dat het goed is,
dat zo weinig mogelijk wordt gespro
ken over de inspecteur-generaal. Dat
het niet de bedoeling was zich achter
diens advies te verschuilen.
Als men de zaak gaat regelen krijgt
men ook een bepaalde verantwoorde
lijkheid voor het geven van een lift.
Spr. zegt open tr staan voor over
leg. Hem lijken er toch wel mogelijk
heden aanwezig. Het gaat er voor de
man om om van de 28 per maand
wat over te houden voor vervoera Spr.
meent niet, dat zich krijgstuchtelijke
vergijpen zullen voordoen als het ver
bod ingaat.
Een tegemoetkoming is echter mo
gelijk. Spr. zou vrij vervoer willen
geven zeventien maal per jaar en één
maar extra, met Kerstmis of Nieuw
jaar. Thans is dat dertien keer per
jaar.
De heer FENS (K.V.P.) zegt, dat de
toezegging van de minister voor hem
de motie overbodig maakt.
De motie wordt aangenomen met
45 tegen 28 stemmen. Tegen: K.V.P.,
A.R (behalve de heren Stapelkamp
en Van der Zaal" en C.H. (behalve
jkvrouwe Wttewaal van Stoetwegen
en de heren Beernink en Krol).
De VOORZITTER dankt de minis
ter voor de gegeven inlichtingen.
Goedkeuring
salarisverhoging van
verplegend personeel
Naar wij vernemen heeft het col
lege van rijksbemiddelaars nieuwe sa
larisschalen voor verplegend perso
neel in particuliere ziekenhuizen per
1 Januari a.s. van kracht verklaard.
Het betreft hier een bindende rege
ling, die morgen in de Staatscourant
zal worden gepubliceerd.
Telegram aan de Paus
van bisschoppen
Het episcopaat, dat deze dagen in
Utrecht zijn drie-maandelijkse ver
gadering houdt, heeft hedenmiddag
aan Z.H. de Paus het volgende te
legram gezonden:
„Het hoogwaardig Nederlands epis
copaat te Utrecht bijeen voor een
driemaandelijkse samenkomst biedt
Zijne Heiligheid zijn beste wensen
aan voor uw gezondheid, terwijl het
samen met zijn gelovigen voor het
welzijn van Uwe Heiligheid blijft
bidden".
De bisschoppen sporen de gelovi
gen aan véél voor de Paus te blijven
bidden, die in zijn onvermoeidheid
voor de Kerk zichzelf niet spaart.
In alle H.H. Missen, waardit door
de rubrieken is toegestaan, zal het
gebed voor de paus worden ingelast.
VLUCHTELINGENACTIE:
2% MILLIOEN GULDEN.
De opbrengst van de actie voor de
vluchtelingen heeft gisteren de 2%
millioen gulden bereikt. De afgelo
pen dagen is 53.000 gulden binnenge
komen. Gevoegd bij de 2.445.0000,
die al waren ontvangen, levert dit
een totaal bedrag op van 2.500.000.
Locomotief sleurde
auto 20 meter mee
Gistermiddag greep een rangeer
locomotief van de N.S. een personen
auto, bestuurd door de heer H. Jour-
née (37), directeur van de Eerste
Twentse Elementenfabriek te Hen
gelo. Het geibeurde op de onbewaakte
overweg tegenover het hoofdkantoor
van de N.V. Stork en Co. te Hengelo.
De auto werd twintig meter meege
sleurd. De bestuurder liep ernstige
verwondingen op; zijn zoontje, dat
naast hem zat, werd door glasscher
ven eveneens gewond.
„De man met de rode vlag", die bij
deze overweg het verkeer bij pas
seren van een trein moet waarschu
wen, was volgens ooggetuigen op het
moment van het ongeluk niet aanwe
zig.
WEGENWACHT OP EERSTE
KERSTDAG EN NIEUWJAARSDAG
NIET OP DE WEG!
Daar de A.N.W.B.-Wegenwachters
ook dit jaar in staat zullen worden
gesteld het Kerstfeest en Oud- en
Nieuwjaar thuis te vieren, zullen de
gele pechbestrijders Eerste Kerstdag
en Nieuwjaarsdag niet op de routes
patrouilleren.
Cantecleer voor krachtprestatie gehuldigd
Maandagmiddag ging bij het Grenskantoor Veurne-Hemden bij Aalten hét
twee milliardste Nederlandse ei voor export over de grens. De Nederlandse
pluimveehoudej-ij leverde n.l. in 1954 een topprestatie wat de uitvoer van
eieren aangaat. Vorig jaar bracht Nederland het met de eieren-export
„maar" tot 1.685.000.000, waarmee echter eveneens de eerste plaats onder
de eieren-exporterende landen werd ingenomen. Insiders zijn echter over
1954 bijzonder te spreken en noemen het een „glorie-jaar". Foto: De Neder
lands pluimveehouders in de persoon van de exporteur, dr. Beekhof, in
wiens partij het „jubileum-ei" was opgenomen, zagen in deze feestelijke
gebeurtenis, welke te Varsseveld werd gevierd, een gerede aanleiding hulde
te brengen aan al die Barnevelders en Islanders die in de loop van het jaar
hun „eitje" bijdroegen. Natuurlijk konden die ook al in verband met
Kerstmis niet allen de huldiging bijwonen, waarom de heer Beekhof een
aanwezige Cantecleer een krans omhing. Zó ontstond de combinatie: het
(bewuste) ei, de kip en een krans
Eerste „steen" voor waterverbinding Jutfaas-Castricum
geen bezwaar tegen het meene-
I men van militairen. De minister had
Vervolgens bespreekt hij het bederf noojt moeten ingrijpen, omdat hij verplicht gesteld werd. Het hoofd
eer discipline, welke z.i. het gevolg
van het liften zal zijn. Liften h
tuchtondermijnend, aldus de minis
ter.
Er blijft nog allerlei plaats om iets
te doen. Hij denkt aan particuliere
initiatieven voor het maken van af
spraken tot meerijden; buiten d(
snelverkeerswegen zouden de be
trokken en kunnen worden opgeno
men.
Gezegd is, dat de militair niet kan
betalen, maar vraagt spr.: wil hij
het wel betalen. Tien procent lift;
zij kennen het vak.
De minister vraagt of 30,zak
geld per maand voor een jongeman
van twintig jaar nu onredelijk is. En
daarvan zou dan eenmaal reisgeld
van een paar gulden moéten worden
besteed. Het zakgeld is in Neder
land niet aan de lage kant.
Naar aanleiding van de vragen zegt
de minister geen verhoging van zak
geld te willen voorstellen. Hij zou
meer gevoelen voor wijziging der
kostwinnersvergoeding voor hen, die
aan het gezinsinkomen bijdragen.
De heer Vermeer dient een motie
in, waarin van de minister gevraagd
wordt, dat hij het mogelijk zal ma
ken dat de dienstplichtige militair
zijn yrije tijd in de weekeinden zo
veel mogelijk in gezinsverband kan
doorbrengen.
De heer Vermeer zegt nog dat hij
door deze motie de minister vrijlaat
in zijn maatregelen: of opheffing van
het liftverbod; of verruiming van het
vrij vervoer of verhoging van soldij.
De heer FENS (K.V.P.) zegt, dat
het nemen van de tuchtmaatregel
uitsluitend tot de competentie van
de minister behoort. Pas als het al
gemeen belang wordt geschaad of de
tucht ondermijnd kan men daarover
gaan praten, maar beide elementen
zijn afwezig. Z.i. moet de Kamer een
zekere terughoudendheid betrachten
|E REORGANISATIE van de Ko-i bestuur wilde namelijk iedereen
ninklijke Algemene Vereniging daarin vrij laten.
Bij de bespreking van het amende
ment merkte de voorzitter op, dat
men nu dwang in het vak wilde uit
oefenen, terwijl de vereniging zich
een paar jaar geleden verzette tegen
iedere dwang. Natuurlijk zou het ge
wenst zijn om de leden in de afde
lingen een duwtje te geven om lid
van een groep te worden, maar dat
duwtje moest geen Slag met een
gummieknuppel worden.
Niettemin kwam de heer Rood
van de afdeling Grootebroek namens
de Westfriez<?n vertellen, dat de re
organisatieplannen zouden worden
afgestemd, als het amendement-
Westland niet werd aanvaard. In ant
woord daarop uitte de voorzitter zijn
voor Bloembollencultuur, welke ver
eniging gisteren te Haarlem een al
gemene vergadering hield, heeft
thans haar beslag gekregen. De ver
gadering, welke onder leiding stond
van jhr. dr. O. F. A. H. van Nispen
tot Pannerden, ging bij vrijwel alle
artikelen zonder hoofdelijke stem
ming accoord met de wijzigingen,
zoals die door de commissie tot voor
bereiding van de reorganisatie wa
ren geadviseerd.
Van de afdeling We^tland was ech
ter op een der artikelen een amen
dement binnengekomen, waarin het
lidmaatschap van een der Groepen
Maandagochtend Is nabij Hoofddorp op de kruising van de Provinciale weg (Kruisweg) en Geniedijk, een kilo
meter ten Westen van het centrum van dit dorp, de eerste buis gelegd van de transportleiding JutfaasLei
duinenCastricum van de Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland. Foto: Een overzicht tijdens het
moment, waarop deze eerste buis in tegenwoordigheid van de Herein A. B. J. Prakken, lid van de Gedepu
teerde Staten van Noord-Hollaftd en Pres.-Commissaris van de N.V. Watertransportmaatschappij en Mr. F. H. C.
van Wijck, Wethouder van Gemeentewerken van de stad Amsterdam, langzaam naar beneden zakt.
verbazing over het feit, dat deze
woorden van een afdeling kwamen,
welke enkele jaren geleden zich het
felst tegen dwangmaatregelen had
verzet.
Een stemming gaf tenslotte het re
sultaat, dat het amendement met 309
stemmen tegen en 144 vóór werd
verworpen. Het feitelijke voorstel
dus geen verplichte aansluiting
bij de Groepen werd daarna aan
genomen met 359 stemmen vóór en
94 tegen.
ZUIVERE KWEKERS.
DEN AMENDEMENT van de afde-
*-i ling Hillegom, waarin gesteld
werd, dat het hoofdbestuur moest
beslissen, of iemand nu kweker was
of niet, kon niet in behandeling ko
men, omdat het te laat was inge
diend. Misschien, dat het op een vol
gende vergadering aan de orde komt,
omdat het naar de mening van de
voorzitter inderdaad steeds moeilij
ker wordt om zuivere kwekers te
vinden.
De voorzitter bracht na de behan
deling van de reorganisatie-voorstel
len dank aan de commissie, die zich
daarmede zo lang en intensief had
bezig gehouden.
Aangenomen werd ook het voor
stel van de afdeling Wassenaar,
waarin aan het hoofdbestuur ver
zocht werd te bevoegder plaatse
Stappen te ondernemen, die er toe
leiden, dat in het vervolg verreke
ning van surpluskorting omstreeks
Maart achterwege blijft, indien het
te verrekenen percentage van geringe
omvang wordt geacht. De als gevolg
hiervan te veel ingehouden bedra
gen worden benut voor het opvan
gen van surpluskorting in het ko
mende seizoen.
NIEUW BEURSGEBOUW.
DIJ DE BESPREKING van het
voorstel van het hoofdbestuur
om de beurs-entree-gelden te verho
gen van 50 ct bleek de afdeling
Noordwijkerhout niet te blakeren
van enthousiasme. De afgevaardigde
van deze afdeling meende, dat er be
ter eerst een voorstel van het hoofd
bestuur kon komen voor een nieuwe
bloembollen beurs. Het Krelagehuis
in Haarlem kan spreker niet anders
noemen dan een rookhol en al het
geld, daaraan besteed, zou verspild
zijn.
„U bent een man naar mijn hart",
antwoordde de voorzitter, die er ove
rigens op wees, dat het ook helemaal
niet de bedoeling ligt om nog meer
geld aan het Krelagehuis te „ver
prutsen". Het wordt trouwens ook
hoog tijd, zo zeide hij, dat er eens
iets gedaan wordt. Het bloembollen
vak geniet een internationale reputa
tie, maar naar het uiterlijk van het
Klelagehuis geniet zij een armetierig
bestaan. Het zal dus noodzakelijk
zijn, dat er een gebouw komt, het
bloembollen vak waardig. Het zal
echter evenzeer noodzakelijk zijn,
dat eerst de lasten, die nu nog op
het Krelagehuis rusten, zoveel moge
lijk worden weggewerkt. Met de ver
hoging van de entreegelden hoopt
men daartoe te komen.
Hoogstwaarschijnlijk zal dan het
volgend jaar begonnen kunnen wor
den met de mogelijkheid te onder
zoeken voor een nieuw gebouw in
Haarlem.
De opmerking werd nog vanuit de
vergadering geplaatst, dat zovele ge
meentebesturen aan het vak hun
medewerking Verlenen. Daarom zou
het wel dienstig zijn, als het gemeen
tebestuur van Haarlem, de stad, die
zich zo graag het centrum van de
bloembollencultuur noemt, ten aan
zien van een nieuwe beurs over de
brug komt.
De voorzitter gaf deze afgevaar
digde echter ten antwoord, dat er
nog steeds de toezegging ligt van het
Haarlems gemeentebestuur om
70.000.bij te dragen voor een
nieuwe beurs in Haarlem.
Natuurlijk is de waarde van de
gulden intussen sterk veranderd,
maar daar zou met Haarlem wel
over te praten zijn.
BEGROTING.
r\E BEGROTING 1955 kon ter vcr-
gadering snel worden afgewerkt;
er waren geen op- of aanmerkingen.
De voorzitter deelde nog mede, dat
in een besloten vergadering men ac
coord was gegaan met het voorstel
van het hoofdbestuur om dr. ir. C.
Rietsema, rijkstuinbouwconsulent te
Hoorn en directeur van de rijkstuin-
bouwwinterschool aldaar, tot ere-lid
van de Vereniging te benoemen.
Met luid applaus werd deze benoe
ming bezegeld.
Uit een mededeling van de voor
zitter bleek verder nog, dat de heer
R. M. van der Hart uit Haarlem,
hoofdredacteur van het „Weekblad
voor Bloembollencultuur" een deel
van zijn werkzaamheden wil neer
leggen.
De voorzitter stemde het tot ver
heugenis, dat de heer Van der Hart,
die hij een man van wijsheid, toe
wijding en vlijt noemde, niet geheel
voor het vak en het weekblad ver
loren zou gaan. Voor alles, wat hij
reeds gedaan had, bracht hij hem
hartelijk dank.
HAAGSE JONGEN DOOR
OPLEGGER GEDOOD.
Een 14-jarige wielrijder uit Den
Haag is op het Schenkviaduct door
een truck overreden en kort daarna
aan de bekomen verwondingen over
leden.
Het ongeluk gebeurde, toen de jon
gen een voor hem rijdende 19-jarige
wielrijder wilde passeren. Hij week
iets naar links uit en werd geraakt
door het achterspatbord van een juist
passerende truck met oplegger. De
jongen kwam te vallen en werd door
de oplegger overreden. Bij aankomst
in het ziekenhuis Zuidwal, bleek hij
reeds te zijn overleden.