Zeldzame hoogtepunten uit vijf eeuwen Maria-verering in de christelijke kunst Tante Pos schonk f 133.000 Grotere reductie voor vrijwillige ziekenfonds-verzekerden Broodprijs vrij Suikerfabriek in Vlaardingen door 'n felle brand verwoest Kijk daar zitten vissen Agent schoot en raakte militair VRIJDAG 17 DECEMBER 1954 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 1 -» Prachtige tentoonstelling in Noordwijkerhout f Vluchtelingen: 2.300.000 Gisteren is bij het comité Vluchte lingenhulp 1954 48.000 binnengeko men. De stand van de actie ls daar door geworden: 2.300.000, Het comité heeft bericht ontvangen, dat de actie voor de vluchtelingen in het staatsbedrijf der P.T.T. een be drag van 133.000 gulden heeft opge leverd. Dit bedrag is voor de helft af komstig van de 53.000 employées der P.T.T. en voor de andere helft van de directie. Deze heeft namelijk de bij drage van het personeel verdubbeld. Blijvende herinnering aan Maria-jaar CENTRALE POLITIE-OPLEIDING VOOR ZUID-HOLLANDSE STEDEN Dp burgemeesters van Zuid-Hol land hebben met betrekking tot de opleiding van politie-agenten een re geling getroffen, welke gisteren van kracht is geworden. De gemeenten, waar men over een eigen politie-apparaat beschikt, kam pen bij voortduring met een gebrek aan jonge agenten. Om hiervoor een oplossing te vinden zijn de Zuid- Hollandsche gemeenten overeenge komen gezamenlijk de opleiding ter hand te nemen. Het gevolg hiervan kan zijn de stichting van scholen voor de opleiding van agenten van gemeente-politie, zoals deze er ook voor de rijkspolitie zijn. beeld met stralenkrans. Dit beeld eist onmiddellijk de aandacht door de prachtige wijze, waarop het ten toongesteld is. DE WANDEN VAN HET PATRO NAATSGEBOUW zijn bedekt door een groot aantal gobelins en schilderijen, die wel niet alle Maria tot onderwerp hebben, maar toch ge tuigen van een voorname keuze. Bijzonder fraai is de kroning van Maria uit de school van Siëna om streeks 1400. De persoonlijke opvat ting van de schilder is in dit schil derij geheel ondergeschikt gemaakt aan de verheven voorstelling. Niet minder fraai is het Maria-paneel uit het begin van de zestiende eeuw. Een voorname plaats nemen de Chinese doeken in uit de verzame ling van pater Sigibald. Zij zijn alle van de laatste tijd, maar sluiten di rect aan bij de grote traditie van de Chinese schilderkunst, al valt een zeker clichévorm niet te ontkennen. Hetinternationaal karakter van de expositie wordt nog versterkt door enkele ikonen en Franse en Duitse handschriften. De catalogus heeft 58 nummers, zodat het ons niet mogelijk is een volledig beschouwing te geven. Noordwijkerhout herbergt echter tot en met tweede Kerstdag een expo sitie, die in een adem genoemd kan worden met de fraaiste tentoonstel lingen op dit gebied in ons land. AANTAL INWONERS 11.000 HOGER Het aantal inwoners van ons land beweegt zich onverminderd in op gaande lijn. Op 1 November j.l. telde ons land 10.655.715 inwoners, tegen 10.644.802 per 1 October. Het aantal levendgeborenen bedroeg in October 18.698, tegen 18.740 in September en 18.416 in October van het vorig jaar. Het aantal overledenen beliep 6.544 (v m. 5.704; v. j. 5.982). In October j werden 7.729 (8.550; 7.923) huwelij- ken gesloten, aldus het C.B.S. In de eerste 10 maanden van het lopende jaar bedroeg het aantal le vendgeborenen 192.069 (v. j. 193.085) en het aantal overledenen 65.174 (67.041). In het tijdvak Januari t/m October werden 73.871 (71.898) hu welijken gesloten. MR. ROHLING UIT DE K.V.P. Mr. F. P. Th. Rohling, te Bloemen- daal, ohef der afdeling oudheidkun- I de en natuurbescherming van het departement van O., K. en W., is kort geleden uit de Katholieke Volkspartij getreden. Een der redenen voor dit besluit is, aldus mr. Rohling, „onvol doende steun in moeilijke omstandig heden." Mr. Rohling is .ruim 20 jaar lid ge weest van de Katholieke Volkspartij en heeft voor deze partij 18 jaar zit ting gehad als raadslid in de gemeen te Bloemendaal, waarvan de laatste acht jaar als wethouder. In 1953 kwam de heer Rohling bij het ministerie van O., K. en W. Met toestemming van de minister is hij het wethouderschap van Bloemendaal blijven vervullen tot aan het einde van de zittingsperiode in 1953. In de ontwerp-begroting van So ciale Zaken en Volksgezondheid 1955 Ls %Vi millioen gulden uitgetrokken voor subsidie van de vrijwillige zie kenfondsverzekering. Dit bedrag zal, volgens het ANP, in zijn geheel worden gebruikt voor verlening van reducties op de pre mie voor verzekerden met geringe draagkracht. De reductieregeling bestaat uit 2 delen. In de eerste plaats zullen de alge mene ziekenfondsen uitkeringen krij gen wegens reducties, verleend aan verzekerden, behorende tot de groe pen, die in 1954 aanspraak op reduc tie hadden, alsmede toeslagen op de premie van zgn. onvolledige gezin nen. Dit zijn gezinnen, bestaande uit een der ouders met een of meer kin deren beneden 16 jaar, onverschillig of de andere ouder op andere wijze verzekerd is of ontbreekt. Tot bedoelde groepen behoren per sonen, die op 1 December 1954 ver zekerd waren en de leeftijd van 65 jaar hebben bereikt of in 1955 zullen bereiken. In het laatste geval gaat de reductie in na de 65ste verjaar dag. Hebben mannen van 65 jaar en ouder vrouwen beneden 65 jaar, dan krijgen ook die vrouwen reductie. Voorts krijgen reductie gezinshoof den met kinderbijslag krachtens de noodwet kinderbijslag kleine zelf standigen, alsmede hun echtgenoten. Reducties. Tenslotte krijgen reductie bepaal de groepen kinderen, onverschillig of zij tot een verzekerd gezin behoren. Tot die groepen behoren kinderen van 16 jaar tot en met 26 jaar, wier tijd door studie of door opleiding voor een beroep in beslag wordt ge- namen en invalide kinderen van 16 jaar tot en met 20 jaar. De reductie geldt ook voor kinderen beneden 16 jaar, die niet tot een verzekerd ge zin behoren en dus niet prerüievrij verzekerd kunnen zijn, b.v. weaen of kinderen van ouders, die in he^ bui tenland vertoeven. Een vrijwillig verzekerd echtpaar betaalt tweemaal het premiebedrag (kinderen beneden 16 jaar zijn koste loos verzekerd, indien hun ouders vrijwillig verzekerd zijn). Echter wordt slechts éénmaal premie gehe ven van zgn. onvolledige gezinnen. De premiereductie en de toeslag voor zgn. onvolledige gezinnen be droeg in 1954 0,50 per week. We gens de te verwachten vrij algemene stijging van de premiebedragen wordt over 1955 het bedrag van f 0,50 ver hoogd tot 0,65 per week. In de tweede plaats mag elk alge meen ziekenfonds ten laste van het Rijkssubsidie over 1955 premiereduc ties van 0,65 verlenen aan niet onder de algemene reductieregeling vallende personen of groepen van personen, die naar het oordeel van het fondsbestuur daaraan behoefte hebben. Het totale voor deze reduc ties te declareren subsidiebedrag mag echter voor geen fonds meer bedragen dan 0,75 per ziel. Wordt aan een gezinshoofd reduc tie verleend, dan kan het fonds aan zijn echtgenote een gelijke reductie toestaan. Men kan thans tegemoetkomen aan de moeilijkheden van die verze kerden, die door persoonlijke oorza ken in ongunstige financiële omstan digheden verkeren maar niet onder een bepaald omschreven groep van minder-draagkrachtigen vallen. Alle reducties worden verleend met dien verstande, dat betrokkenen tenminste een bedrag van 0,50 per week moeten betalen. Minister Zijlstra heeft de goedkeu ring van de Tweede Kamer voor zijn beleid inzake de broodprijs verkre gen. Dit gebeurde gistermiddag ge heel stilzwijgend. De ministeriële nota, ter verdediging van de afschaf fing van de minimumprijs voor volksbrood, werd voor kennisgeving aangenomen, nadat de K.V.P.-er Janssen zijn motie, om die afschaf fing op te schorten, had ingetrok ken. Het aanvankelijke plan tot het doen vervallen van de minimumprijs tegen Maandag 20 December gaat dus ongewijzigd door. Volksbrood zal er nog gedurende enkele weken, namelijk tot 15 Januari, in ieder ge val worden gebakken, hoewel de bakkers dit brood feitelijk met in gang van Maandag al niet meer in voorraad behoeven te hebben. Op Zondag 3 Januari van dit Maria-Jaar 1954 is er in alle parochiekerken van de stad Leiden en in Oegstgeest een collecte gehouden om de eventuele onkosten van de algemene viering van dit Maria-Jaar op ite vangen. Nu dit Jaar voorbij is blijkt er een batig saldo te zijn. Om deze gelden zo goed mogelijk te bestemmen voor het doel, waarvoor het gegeven is, meenden de gezamenlijke pastoors goed te doen om daarvoor in Leiden een blijvende herinnering aan, dit Maria-Jaar te creëren. De keuze is toen gevallen op de restauratie van het prachtige Mariabeeld in de Dekenale Kerk van de H. Lodewijk. Het is een houten beeld in barokstijl, maar door de houtworm zodanig aangetast, dat alleen een degelijke restauratie het voor verder verval behoeden kan. Onder het beeld zal een plaquette worden beves tigd, waarop van deze restauratie, door alle gelovigen van Leiden en* Gegstgeest in het Maria-Jaar geschonken, melding zal worden gemaakt. Deken M. Jansen heeft dit besluit met begrijpelijke vreugde begroet en dit geschenk namens alle parochianen met grote dankbaarheid aan vaard. Deze wordt op verscheidene tonnen geschat Omstreeks middernacht is in de banket-, chocolade-, biscuit en suiker- werkfabriek „De Valk" in Vlaardingen een brand uitgebroken, die zich eerst niet zo heel ernstig liet aaazien, maar die de brandweer spoedig noopte m^t groot materieel naar de plaats des onheils te trekken, waar zij urenlang een zware strijd tegen het laaiende vuur heeft moeten voeren. De fabriek, die gevuld was met zeer brandbaar materiaal, brandde korte lijd, nadat de brand ontdekt was, als een fakkel en de brandweer, die per minuut ruim 16.000 liter water in de vuurzee wierp, zag geen kans het ge- Louw te redden. Dank zij een gunstige windrichting werd de touwfabriek, die vlak in de buurt ligt, voor brand gevrijwaard, doch de suikerfabriek ging geheel ten gronde. Om half drie vannacht had men het vuur gelocaüseerd en kon de brand weer met het nablussen beginnen. De gehele fabriek met vele kostbare machines was toen een smeulende puinhoop. De schade, die door de verzekering gedekt wordt, is op verschei dene tonnen te schatten. Nieuw radar-apparaat in gebruik Zoals bekend is het mogelijk met radar ook de oppervlakte onder de zee af te tasten. Hiervoor gebruikte men de z.g. asdic-apparaten. Het ligt voor de hand, dat onder nemende vissers zich afvroegen of deze ook voor het opsporen van vis gebruikt zouden kunnen worden. Men gebruikte al wel het echolood en de „fish-lupe", maar een en an der bleek toch niet aan alle gestel de eisen te voldoen. Met asdic is het mogelijk, niet alleen het water recht onder het schip te doorstralen, maar ook in een wijde kring vóór en opzij. Proef Nederlands schip. Als eerste Nederlands visserijschip heeft de motortreiler „Dirkje" van de rederij visserijmaatschappij „Pis- cator" te Rotterdam" enige proef- reizen gemaakt met een combinatie van echolood, radar en asdic, een nieuwe apparatuur, die de naam „sea scanar" draagt. Het schip heeft met deze appara tuur veel succes gehad. Scholen haringen tot op de af stand van een halve kilometer ver schenen op het beeld van een radar- OUDE MAN OVERREDEN. Om kwart over twee gistermiddag is een 85-jarige nagenoeg blinde man In de Hobbemastraat te Den Haag onder een tramstel van lijn zes ge komen en ter plaatse overleden. De tram moest worden opgevijzeld. Het slachtoffer dat woonde in de Ruys- daelstraat in Den Haag, wilde de trambaan oversteken, toen de tram nog slecht drie meter van hem ver wijderd was. scherm, dat voorzien is van alstands- ringen en peilingsringen. Een twee de scherm verschafte inlichtingen over het getroffen doel. Zo kon men zien of een visschool, een havenhoofd of een wrak was getroffen. Een bijzonderheid van dit apparaat is nog, dat visscholen in de omge ving ook hoorbaar gemaakt kunnen worden, door een geluid, dat sterker wordt naarmate men de visschool dichter benadert. Dat er nog andere voordelen zijn bewijst het feit, dat „De Dirkje" tij dens de kanaal-haringvisseiij géén netten verspeelde, hetgeen andere treilers wel overkwam. Een agent van politie heeft tijdens een militaire nachtpefening te Rhe- nen een militair in de arm gescho ten. In gezelschap van enkele kamera den had de soldaat onderdak gevon den bij een boer. De schoondochter van de boer, die van de aanwezigheid der militairen niets afwist, zag één van hen in de nacht op het erf rondlopen. Zij waar schuwde de politie. De opgeroepen agent verscheen en sommeerde de onbekende dichterbij te komen. Toen hy geen antwoord hoorde schoot hij in de lucht, waarop de onbekende op de agent schoot. De agent vuurde nogmaals op de gestalte, die vluchtte. De volgende morgen bleek bij de dokter, dat één van de militairen een schotwond had in de linkerarm. De kogel was dwars door de arm ge gaan. Herhaling van een Uitlopers naar handel en postzegel verzameling ENKELE JAREN GELEDEN werd in het patronaat in Noordwij kerhout een tentoonstelling van christelijke kunst gehouden, die te gen de verwachting in grote belang stelling trok. In navolging van. deze expositie zal hedenavond een ten toonstelling onder de titel „Maria in de christèlijke kunst" door de initia tiefnemer pastoor L. Brink geopend worden. Het doel van deze expositie is weer, te pogen de mensen gevoel bij te brengen voor het schone en hen er van te overtuigen dat de gip sen aan-de-lopende-band beelden eerder een aanfluiting dan een ver ering van de betreffende heiligen betekenen. Men is er inderdaad met medewerking van het Bisschoppe lijk Museum in Haarlem en enkele particulieren in geslaagd, een unieke collectie kunstvoorwerpen bij elkaar te brengen, die een prachtig over zicht geven van de Mariakunst in de afgelopen 500 jaar. TEN VAN DE VERDIENSTEN van deze tentoonstelling is, dat zij niet alleen eeh voortreffelijke hoe veelheid prachtige, maar voor de leek onbereikbare, kunstwerken te zien geeft, maar ook een serie ver antwoorde beelden, die door ieder een gemakkelijk aangeschaft kunnen worden. Men heeft hiervoor de me dewerking ingeroepen van het win kelbedrijf, dat een over het alge meen behoorlijke collectie op deze belangrijk experiment tentoonstelling bijeen heeft gebracht. Een ander randgebied van de Maria kunst wordt gevormd door een ver zameling Mariapostzegels, die tot 1954 compleet mag worden genoemd. Het spreekt vanzelf dat het vooral de zuidelijke landen zijn, die zelfs op hun brieven het stempel van hun verering voor de Moeder Gods druk ken. LI ET MOOISTE ONDERDEEL van de tentoonstelling wordt onge twijfeld gevormd door de grote col lectie beelden, die een getrouwe af spiegeling zijn van de naar de tijd getinte Mariaverering. De late go- thiék is vertegenwoordigd door en kele zeer fraaie beelden. Zij tonen ons de H. Maagd in tegenstelling met de beelden uit de midden-gothi- sche tijd in haar menselijke moe derliefde. Bijzonder mooi is het hou ten beeld „de nood Gods", waar schijnlijk uit het einde van de vijf tiende eeuw. Opvallend is het ver schil in afmeting tussen de dode Christus en zijn treurende Moeder. Waarschijnlijk heeft de maker hier mee het accent willen leggen op de smart van de Moeder Gods. Door zijn eenvoud en strakheid is dit beeld o.L een van de fraaiste exem» plaren op de tentoonstelling. Sier lijker en van een drukker bewogen heid is de Madonna met kind op de maan staand. Terwijl gezicht en han den van een nauwkeurige observatie getuigen, wordt de rest van de Ma- riafiguur verborgen door een prach tig bewegelijk spel van plooien, dat echter nauwelijks met de stand of beweging van de figuur rekening houdt. Bijna popperig van gezichts uitdrukking is het barokke Maria- St. Anna te Brieën uit de verzameling van pastoor De Vlieger te Heemstede

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 5