Zeldzame hoogtepunten uit vijf eeuwen
Maria-verering in de christelijke kunst
Tante Pos schonk f 133.000
Grotere reductie voor vrijwillige
ziekenfonds-verzekerden
Broodprijs vrij
Suikerfabriek in Vlaardingen
door 'n felle brand verwoest
Kijk daar zitten vissen
Agent schoot en
raakte militair
VRIJDAG 17 DECEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
-»
Prachtige tentoonstelling in Noordwijkerhout
f
Vluchtelingen: 2.300.000
Gisteren is bij het comité Vluchte
lingenhulp 1954 48.000 binnengeko
men. De stand van de actie ls daar
door geworden: 2.300.000,
Het comité heeft bericht ontvangen,
dat de actie voor de vluchtelingen
in het staatsbedrijf der P.T.T. een be
drag van 133.000 gulden heeft opge
leverd. Dit bedrag is voor de helft af
komstig van de 53.000 employées der
P.T.T. en voor de andere helft van de
directie. Deze heeft namelijk de bij
drage van het personeel verdubbeld.
Blijvende herinnering aan Maria-jaar
CENTRALE POLITIE-OPLEIDING
VOOR ZUID-HOLLANDSE STEDEN
Dp burgemeesters van Zuid-Hol
land hebben met betrekking tot de
opleiding van politie-agenten een re
geling getroffen, welke gisteren van
kracht is geworden.
De gemeenten, waar men over een
eigen politie-apparaat beschikt, kam
pen bij voortduring met een gebrek
aan jonge agenten. Om hiervoor een
oplossing te vinden zijn de Zuid-
Hollandsche gemeenten overeenge
komen gezamenlijk de opleiding ter
hand te nemen. Het gevolg hiervan
kan zijn de stichting van scholen
voor de opleiding van agenten van
gemeente-politie, zoals deze er ook
voor de rijkspolitie zijn.
beeld met stralenkrans. Dit beeld
eist onmiddellijk de aandacht door
de prachtige wijze, waarop het ten
toongesteld is.
DE WANDEN VAN HET PATRO
NAATSGEBOUW zijn bedekt
door een groot aantal gobelins en
schilderijen, die wel niet alle Maria
tot onderwerp hebben, maar toch ge
tuigen van een voorname keuze.
Bijzonder fraai is de kroning van
Maria uit de school van Siëna om
streeks 1400. De persoonlijke opvat
ting van de schilder is in dit schil
derij geheel ondergeschikt gemaakt
aan de verheven voorstelling. Niet
minder fraai is het Maria-paneel uit
het begin van de zestiende eeuw.
Een voorname plaats nemen de
Chinese doeken in uit de verzame
ling van pater Sigibald. Zij zijn alle
van de laatste tijd, maar sluiten di
rect aan bij de grote traditie van de
Chinese schilderkunst, al valt een
zeker clichévorm niet te ontkennen.
Hetinternationaal karakter van de
expositie wordt nog versterkt door
enkele ikonen en Franse en Duitse
handschriften.
De catalogus heeft 58 nummers,
zodat het ons niet mogelijk is een
volledig beschouwing te geven.
Noordwijkerhout herbergt echter tot
en met tweede Kerstdag een expo
sitie, die in een adem genoemd kan
worden met de fraaiste tentoonstel
lingen op dit gebied in ons land.
AANTAL INWONERS 11.000 HOGER
Het aantal inwoners van ons land
beweegt zich onverminderd in op
gaande lijn. Op 1 November j.l. telde
ons land 10.655.715 inwoners, tegen
10.644.802 per 1 October. Het aantal
levendgeborenen bedroeg in October
18.698, tegen 18.740 in September en
18.416 in October van het vorig jaar.
Het aantal overledenen beliep 6.544
(v m. 5.704; v. j. 5.982). In October j
werden 7.729 (8.550; 7.923) huwelij-
ken gesloten, aldus het C.B.S.
In de eerste 10 maanden van het
lopende jaar bedroeg het aantal le
vendgeborenen 192.069 (v. j. 193.085)
en het aantal overledenen 65.174
(67.041). In het tijdvak Januari t/m
October werden 73.871 (71.898) hu
welijken gesloten.
MR. ROHLING UIT DE K.V.P.
Mr. F. P. Th. Rohling, te Bloemen-
daal, ohef der afdeling oudheidkun- I
de en natuurbescherming van het
departement van O., K. en W., is kort
geleden uit de Katholieke Volkspartij
getreden. Een der redenen voor dit
besluit is, aldus mr. Rohling, „onvol
doende steun in moeilijke omstandig
heden."
Mr. Rohling is .ruim 20 jaar lid ge
weest van de Katholieke Volkspartij
en heeft voor deze partij 18 jaar zit
ting gehad als raadslid in de gemeen
te Bloemendaal, waarvan de laatste
acht jaar als wethouder.
In 1953 kwam de heer Rohling bij
het ministerie van O., K. en W. Met
toestemming van de minister is hij
het wethouderschap van Bloemendaal
blijven vervullen tot aan het einde
van de zittingsperiode in 1953.
In de ontwerp-begroting van So
ciale Zaken en Volksgezondheid 1955
Ls %Vi millioen gulden uitgetrokken
voor subsidie van de vrijwillige zie
kenfondsverzekering.
Dit bedrag zal, volgens het ANP,
in zijn geheel worden gebruikt voor
verlening van reducties op de pre
mie voor verzekerden met geringe
draagkracht.
De reductieregeling bestaat uit 2
delen.
In de eerste plaats zullen de alge
mene ziekenfondsen uitkeringen krij
gen wegens reducties, verleend aan
verzekerden, behorende tot de groe
pen, die in 1954 aanspraak op reduc
tie hadden, alsmede toeslagen op de
premie van zgn. onvolledige gezin
nen. Dit zijn gezinnen, bestaande uit
een der ouders met een of meer kin
deren beneden 16 jaar, onverschillig
of de andere ouder op andere wijze
verzekerd is of ontbreekt.
Tot bedoelde groepen behoren per
sonen, die op 1 December 1954 ver
zekerd waren en de leeftijd van 65
jaar hebben bereikt of in 1955 zullen
bereiken. In het laatste geval gaat
de reductie in na de 65ste verjaar
dag. Hebben mannen van 65 jaar en
ouder vrouwen beneden 65 jaar, dan
krijgen ook die vrouwen reductie.
Voorts krijgen reductie gezinshoof
den met kinderbijslag krachtens de
noodwet kinderbijslag kleine zelf
standigen, alsmede hun echtgenoten.
Reducties.
Tenslotte krijgen reductie bepaal
de groepen kinderen, onverschillig of
zij tot een verzekerd gezin behoren.
Tot die groepen behoren kinderen
van 16 jaar tot en met 26 jaar, wier
tijd door studie of door opleiding
voor een beroep in beslag wordt ge-
namen en invalide kinderen van 16
jaar tot en met 20 jaar. De reductie
geldt ook voor kinderen beneden 16
jaar, die niet tot een verzekerd ge
zin behoren en dus niet prerüievrij
verzekerd kunnen zijn, b.v. weaen of
kinderen van ouders, die in he^ bui
tenland vertoeven.
Een vrijwillig verzekerd echtpaar
betaalt tweemaal het premiebedrag
(kinderen beneden 16 jaar zijn koste
loos verzekerd, indien hun ouders
vrijwillig verzekerd zijn). Echter
wordt slechts éénmaal premie gehe
ven van zgn. onvolledige gezinnen.
De premiereductie en de toeslag
voor zgn. onvolledige gezinnen be
droeg in 1954 0,50 per week. We
gens de te verwachten vrij algemene
stijging van de premiebedragen wordt
over 1955 het bedrag van f 0,50 ver
hoogd tot 0,65 per week.
In de tweede plaats mag elk alge
meen ziekenfonds ten laste van het
Rijkssubsidie over 1955 premiereduc
ties van 0,65 verlenen aan niet
onder de algemene reductieregeling
vallende personen of groepen van
personen, die naar het oordeel van
het fondsbestuur daaraan behoefte
hebben. Het totale voor deze reduc
ties te declareren subsidiebedrag
mag echter voor geen fonds meer
bedragen dan 0,75 per ziel.
Wordt aan een gezinshoofd reduc
tie verleend, dan kan het fonds aan
zijn echtgenote een gelijke reductie
toestaan.
Men kan thans tegemoetkomen
aan de moeilijkheden van die verze
kerden, die door persoonlijke oorza
ken in ongunstige financiële omstan
digheden verkeren maar niet onder
een bepaald omschreven groep van
minder-draagkrachtigen vallen.
Alle reducties worden verleend
met dien verstande, dat betrokkenen
tenminste een bedrag van 0,50 per
week moeten betalen.
Minister Zijlstra heeft de goedkeu
ring van de Tweede Kamer voor zijn
beleid inzake de broodprijs verkre
gen. Dit gebeurde gistermiddag ge
heel stilzwijgend. De ministeriële
nota, ter verdediging van de afschaf
fing van de minimumprijs voor
volksbrood, werd voor kennisgeving
aangenomen, nadat de K.V.P.-er
Janssen zijn motie, om die afschaf
fing op te schorten, had ingetrok
ken. Het aanvankelijke plan tot het
doen vervallen van de minimumprijs
tegen Maandag 20 December gaat
dus ongewijzigd door. Volksbrood
zal er nog gedurende enkele weken,
namelijk tot 15 Januari, in ieder ge
val worden gebakken, hoewel de
bakkers dit brood feitelijk met in
gang van Maandag al niet meer in
voorraad behoeven te hebben.
Op Zondag 3 Januari van dit Maria-Jaar 1954 is er in alle parochiekerken
van de stad Leiden en in Oegstgeest een collecte gehouden om de eventuele
onkosten van de algemene viering van dit Maria-Jaar op ite vangen. Nu
dit Jaar voorbij is blijkt er een batig saldo te zijn. Om deze gelden zo goed
mogelijk te bestemmen voor het doel, waarvoor het gegeven is, meenden
de gezamenlijke pastoors goed te doen om daarvoor in Leiden een blijvende
herinnering aan, dit Maria-Jaar te creëren. De keuze is toen gevallen op de
restauratie van het prachtige Mariabeeld in de Dekenale Kerk van de H.
Lodewijk. Het is een houten beeld in barokstijl, maar door de houtworm
zodanig aangetast, dat alleen een degelijke restauratie het voor verder
verval behoeden kan. Onder het beeld zal een plaquette worden beves
tigd, waarop van deze restauratie, door alle gelovigen van Leiden en*
Gegstgeest in het Maria-Jaar geschonken, melding zal worden gemaakt.
Deken M. Jansen heeft dit besluit met begrijpelijke vreugde begroet
en dit geschenk namens alle parochianen met grote dankbaarheid aan
vaard.
Deze wordt op verscheidene tonnen geschat
Omstreeks middernacht is in de banket-, chocolade-, biscuit en suiker-
werkfabriek „De Valk" in Vlaardingen een brand uitgebroken, die zich eerst
niet zo heel ernstig liet aaazien, maar die de brandweer spoedig noopte m^t
groot materieel naar de plaats des onheils te trekken, waar zij urenlang
een zware strijd tegen het laaiende vuur heeft moeten voeren.
De fabriek, die gevuld was met zeer brandbaar materiaal, brandde korte
lijd, nadat de brand ontdekt was, als een fakkel en de brandweer, die per
minuut ruim 16.000 liter water in de vuurzee wierp, zag geen kans het ge-
Louw te redden. Dank zij een gunstige windrichting werd de touwfabriek,
die vlak in de buurt ligt, voor brand gevrijwaard, doch de suikerfabriek
ging geheel ten gronde.
Om half drie vannacht had men het vuur gelocaüseerd en kon de brand
weer met het nablussen beginnen.
De gehele fabriek met vele kostbare machines was toen een smeulende
puinhoop. De schade, die door de verzekering gedekt wordt, is op verschei
dene tonnen te schatten.
Nieuw radar-apparaat
in gebruik
Zoals bekend is het mogelijk met
radar ook de oppervlakte onder de
zee af te tasten. Hiervoor gebruikte
men de z.g. asdic-apparaten.
Het ligt voor de hand, dat onder
nemende vissers zich afvroegen of
deze ook voor het opsporen van vis
gebruikt zouden kunnen worden.
Men gebruikte al wel het echolood
en de „fish-lupe", maar een en an
der bleek toch niet aan alle gestel
de eisen te voldoen. Met asdic is het
mogelijk, niet alleen het water recht
onder het schip te doorstralen, maar
ook in een wijde kring vóór en opzij.
Proef Nederlands schip.
Als eerste Nederlands visserijschip
heeft de motortreiler „Dirkje" van
de rederij visserijmaatschappij „Pis-
cator" te Rotterdam" enige proef-
reizen gemaakt met een combinatie
van echolood, radar en asdic, een
nieuwe apparatuur, die de naam
„sea scanar" draagt.
Het schip heeft met deze appara
tuur veel succes gehad.
Scholen haringen tot op de af
stand van een halve kilometer ver
schenen op het beeld van een radar-
OUDE MAN OVERREDEN.
Om kwart over twee gistermiddag
is een 85-jarige nagenoeg blinde man
In de Hobbemastraat te Den Haag
onder een tramstel van lijn zes ge
komen en ter plaatse overleden. De
tram moest worden opgevijzeld. Het
slachtoffer dat woonde in de Ruys-
daelstraat in Den Haag, wilde de
trambaan oversteken, toen de tram
nog slecht drie meter van hem ver
wijderd was.
scherm, dat voorzien is van alstands-
ringen en peilingsringen. Een twee
de scherm verschafte inlichtingen
over het getroffen doel.
Zo kon men zien of een visschool,
een havenhoofd of een wrak was
getroffen.
Een bijzonderheid van dit apparaat
is nog, dat visscholen in de omge
ving ook hoorbaar gemaakt kunnen
worden, door een geluid, dat sterker
wordt naarmate men de visschool
dichter benadert.
Dat er nog andere voordelen zijn
bewijst het feit, dat „De Dirkje" tij
dens de kanaal-haringvisseiij géén
netten verspeelde, hetgeen andere
treilers wel overkwam.
Een agent van politie heeft tijdens
een militaire nachtpefening te Rhe-
nen een militair in de arm gescho
ten.
In gezelschap van enkele kamera
den had de soldaat onderdak gevon
den bij een boer.
De schoondochter van de boer, die
van de aanwezigheid der militairen
niets afwist, zag één van hen in de
nacht op het erf rondlopen. Zij waar
schuwde de politie. De opgeroepen
agent verscheen en sommeerde de
onbekende dichterbij te komen. Toen
hy geen antwoord hoorde schoot hij
in de lucht, waarop de onbekende
op de agent schoot.
De agent vuurde nogmaals op de
gestalte, die vluchtte.
De volgende morgen bleek bij de
dokter, dat één van de militairen een
schotwond had in de linkerarm. De
kogel was dwars door de arm ge
gaan.
Herhaling van een
Uitlopers naar handel
en postzegel
verzameling
ENKELE JAREN GELEDEN werd
in het patronaat in Noordwij
kerhout een tentoonstelling van
christelijke kunst gehouden, die te
gen de verwachting in grote belang
stelling trok. In navolging van. deze
expositie zal hedenavond een ten
toonstelling onder de titel „Maria in
de christèlijke kunst" door de initia
tiefnemer pastoor L. Brink geopend
worden. Het doel van deze expositie
is weer, te pogen de mensen gevoel
bij te brengen voor het schone en
hen er van te overtuigen dat de gip
sen aan-de-lopende-band beelden
eerder een aanfluiting dan een ver
ering van de betreffende heiligen
betekenen. Men is er inderdaad met
medewerking van het Bisschoppe
lijk Museum in Haarlem en enkele
particulieren in geslaagd, een unieke
collectie kunstvoorwerpen bij elkaar
te brengen, die een prachtig over
zicht geven van de Mariakunst in de
afgelopen 500 jaar.
TEN VAN DE VERDIENSTEN van
deze tentoonstelling is, dat zij
niet alleen eeh voortreffelijke hoe
veelheid prachtige, maar voor de
leek onbereikbare, kunstwerken te
zien geeft, maar ook een serie ver
antwoorde beelden, die door ieder
een gemakkelijk aangeschaft kunnen
worden. Men heeft hiervoor de me
dewerking ingeroepen van het win
kelbedrijf, dat een over het alge
meen behoorlijke collectie op deze
belangrijk experiment
tentoonstelling bijeen heeft gebracht.
Een ander randgebied van de Maria
kunst wordt gevormd door een ver
zameling Mariapostzegels, die tot
1954 compleet mag worden genoemd.
Het spreekt vanzelf dat het vooral de
zuidelijke landen zijn, die zelfs op
hun brieven het stempel van hun
verering voor de Moeder Gods druk
ken.
LI ET MOOISTE ONDERDEEL van
de tentoonstelling wordt onge
twijfeld gevormd door de grote col
lectie beelden, die een getrouwe af
spiegeling zijn van de naar de tijd
getinte Mariaverering. De late go-
thiék is vertegenwoordigd door en
kele zeer fraaie beelden. Zij tonen
ons de H. Maagd in tegenstelling
met de beelden uit de midden-gothi-
sche tijd in haar menselijke moe
derliefde. Bijzonder mooi is het hou
ten beeld „de nood Gods", waar
schijnlijk uit het einde van de vijf
tiende eeuw. Opvallend is het ver
schil in afmeting tussen de dode
Christus en zijn treurende Moeder.
Waarschijnlijk heeft de maker hier
mee het accent willen leggen op de
smart van de Moeder Gods. Door
zijn eenvoud en strakheid is dit
beeld o.L een van de fraaiste exem»
plaren op de tentoonstelling. Sier
lijker en van een drukker bewogen
heid is de Madonna met kind op de
maan staand. Terwijl gezicht en han
den van een nauwkeurige observatie
getuigen, wordt de rest van de Ma-
riafiguur verborgen door een prach
tig bewegelijk spel van plooien, dat
echter nauwelijks met de stand of
beweging van de figuur rekening
houdt. Bijna popperig van gezichts
uitdrukking is het barokke Maria-
St. Anna te Brieën uit de verzameling van pastoor De Vlieger te Heemstede