TRAFFIC
luidt een nieuw tijdperk in
Plechtige bevestiging „statuut" met
een koninklijk banket besloten
Wil Indonesië een rechtstaat
of een politiestaat zijn?
Korte, maar treffende rede
op een historisch ogenblik
^^fïRAFFIc'80
Kellner overbrugde
twaalf maal de
„Kilometersbonnen" voor
helft van omtrek der aarde
voor t.b.c. patiënten
weg naar Davos
DONDERDAG 16 DECEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Koninklrke roet voor het Gardevaandel
De aankomst van het Koninklijk Paar aan de Ridderzaal voor de ondertekening van het Statuut voor het Ko
ninkrijk: H. M. de Koningin groet het vaandel.
Nadat Koningin Juliana gistermid
dag in de Ridderzaal te 's Gravenha-
ge op plechtige wijze 't statuut van 't
Koninkrijk, waardoor aan „De West"
een nieuwe staatsvorm werd gege
ven, met haar handtekening bekrach
tigd had, vertrok zij, te zamen met
prins Bernhard om 5 over half vier
naar het paleis aan het Lange Voor
hout.
Evenals op de weg naar het Bin
nenhof, stonden ook nu weer dui
zenden het sprookje van de gouden
koets bet enthousiasme in ogen
schouw te nemen.
Aan het diner, dat H. M. de Ko
ningin en Prins Bernhard Woensdag
avond hebben aangeboden aan de
drie delegaties der bij het tot stand
komen van het statuut betrokken
landen, namen 63 genodigden deel.
In de Troonzaal van het Paleis op de
Dam te Amsterdam was een bloem-
versiering aangebracht van geplozen
chrysanten. De muziek werd ver
zorgd door een strijkje van de mari
nierskapel onder leiding, van de ka
pitein Nieuwland.
De genodigden.
Behalve de leden der drie delega
ties zaten aan het diner aan de mi
nisters Drees, Beel, Luns, Donker en
Kernkamp en de staatssecretaris van
marine. Voorts de vice-president van
de raad van state, de voorzitters van
de Eerste en Tweede Kamer en ver
schillende bij- het overleg met de
West betrokken Kamerleden, de pre
sident en de procureur-generaal van
de Hoge Raad der Nederlanden, de
Minister van Staat mr J. R. H. van
Schaik, mr N. S. Blom, regerings
commissaris voor Indonesische aan
gelegenheden bij het Ministerie van
Buitenlandse Zaken, mr. W. H. van
Helsdingen, raadsadviseur bij het
Ministerie van Overzeese Rijksdelen
en mr. Th. J. van der Peijl, voorma
lig secretaris-generaal der Ronde
tafel-Conferentie NederlandSurina
meNed. Antillen.
Koud kreeftengerecht.
Champignonsoep.
Gestoofde zeetong met oesters.
Gebraden reerug met diverse
groenten.
Sinaasappel-ijs met gebak.
-Vruchten.
Nederlandse
onthullingen
Het internationale rechtsverkeer
kent geen middel om het onbeant
woord laten van protestnota's te be
strijden. De Nederlandse regering
tracht nu door publicatie van de fei
ten inzake de kwestie van de gear
resteerde Nederlanders in Indonesië
aller aandacht te vestigen op de ern
stige inbreuk op de rechtszekerheid
en persoonlijke vrijheid van landge
noten Mocht dit nog niet voldoende
uitwerking hebben, dan zal de rege
ring niet nalaten te onderzoeken of
er nog andere wegen openstaan om
deze misstanden tegen te gaan en
een rechtvaardige en menswaardige
behandeling van de Nederlanders in
Indonesië te bevorderen.
KONINGIN JULIANA SPRAK
Nadat Koningin Juliana gistermiddag met haar handtekening het
nieuwe statuut bekrachtigd had, heeft zij de navolgende rede uit
gesproken:
NEDERLAND, Suriname en de Nederlandse Antillen mogen zich
gelukkig prijzen, dat een lange evolutie ongeveer met onze
eeuw begonnen heden haar bekroning vindt in de bevestiging van
het Statuut voor de Koninkrijk der Nederlanden. Dit is het resul
taat van de ontwikkeling, die voerde tot het definitief opheffen dei-
koloniale verhoudingen.
DE DRIE LANDEN mogen met voldoening de wereld in dat Sta
tuut §en monument te aanschouwen geven van de macht, die
geestkracht, zelfbeheersing en wijsheid kunnen opleveren te midden
van de woelingen van deze kritieke tijd. In het huidige stadium
waarin wij verkeren, is het onbestaanbaar, dat een overeenkomst
als deze, anders dan op basis van volledige vrijwilligheid gegrond
zou zijn.
Is een regeling eenmaal definitief gedrukt, ondertekend en afge
kondigd, zo rechtvaardigt dat op zichzelf nog geen vreugde over
haar totstandkoming. Zij is er pas, als zij er in wezen is, als zij leeft.
De letter is de neerslag van de geest, en de groeikracht van de geest
van onze nieuwe verhouding moge het huidige geslacht en de daar
op volgende ten zegen zijn.
DE GROEI van onze verhouding is als die van een gewas, welks
samengestelde levensbehoeften voeding van een gezonde kwa
liteit vereisen, want anders zou het niet kunnen groeien en bloeien,
maar het zou verworden. Duidelijk is de levensvatbaarheid van deze
plant gebleken bij het voortdurend samenwerken van de weder
zijdse zorg er voor. De storm der tijden heeft aangetoond, dat ze
stevig geworteld was. Graaft men diep, dan zal men zien hoe, door
de veelzijdigheid dier goede zorgen, de hoofdwortel gestadig wordt
gevoed en hoe die deze groei steeds levenskrachtiger verwerkt.
WAT NEDERLAND betreft, het voelt zich, zowel met Suriname
als met de Antillen ieder afzonderlijk met recht verbonden in
een tweeledige eenheid. Onze drieledige saamhorigheid tegenover
de buitenwereld kan men niet genoeg als houvast waarderen, voor
wanneer de stormen van buitenaf soms al te ruw zouden komen
opzetten.
Wat onze drie lar.den, gelegen in hun grillige geografische drie
hoek, ook moge scheiden en onderscheiden, al wat ons verbindt
kan voeren tot een vruchtbaar samenwerken in het belang van het
samenstel der drie: het veelvoud, in het besef dat he^ heil daarvan
altijd uitgaat boven dat der afzonderlijke landen: het enkelvoud
Zinvol is deze verbondenheid der drie landen door de wederzijdse
aanvulling, die zij elkander geven en die elk hunner ten goede
komt.
Moge onze nieuwe samenwerking Gods zegen waardig kunnen
zijn.
Dit deelt de minister van Buiten
landse Zaken mede in zijn memorie
van antwoord op de begroting van
zijn departement.
De talrijke arrestaties van Neder
landers in Indonesië vervullen de mi
nister met zorg. Vele Nederlanders
werden op lichtvaardige gronden in
arrest gesteld en tijdens het onnodig
lange vooronderzoek waren zij geheel
zonder gerechtelijke bijstand. Véle
arrestanten zijn overgeleverd geweest
aan de willekeur van de politie, ter
wijl een aantal hunner ernstig is mis
handeld. De Indonesische politie
treedt zonder enige leiding of contro
le van de justitie eigenmachtig op en
zij maakt van deze oppermachtige
positie misbruik door het gehele jus
titionele apparaat aan haar eigen
doeleinden ondergeschikt te maken
Het proces-Schmidt is geheel opge
bouwd uit bekentenissen en verkla
ringen, die onder bedreiging en mis
handeling door de politie zijn afge
dwongen. De „getuigen" in deze zaak
zijn als gevangenen geheel in de
macht van de politie, die hen be
dreigd heeft met represaille-maatre
gelen, inden zij zouden weigeren deze
„bekentenissen" onder ede te beves
tigen Op deze manier hoopt men de
betrokkenen te kunnen veroordelen
wegens deelneming aan een volko
men gefingeerd complot tegen de In
donesische regering
GROSSIERS IN TABAKS
FABRIKATEN ZIJN ONTEVREDEN
Er heerst ontstemming onder de
grossiers in tabaksfabrikaten over de
winstmarges, wekle de sigaretten
industrie zich voorstelt van 1 Januari
a.s. af aan de grossiers te geven.
Tfjdens een vergadering van de ver
eniging van grossiers in tabaksfabri
katen, welke gisteren te Utrecht
werd gehouden, werd het bestuur
opgedragen besprekingen met de ne
gen sigaretten-industrieën in Neder
land te voeren teneinde een verho
ging van deze winstmarge te be
werkstelligen.
Met ingang van 1 Januari wil de
Nederlandse sigarettenindustrie aan
detaillisten een winstmarge van 1134
procent toekennen en aan grossiers
een winstmarge van 12 procent.
TRAFFIC betekent een omwenteling voor de
sigarettenroker. Nooit rookte U zo'n lekkere en zuivere,
zo n geurige en pure Virginia sigaret.
Steek hem op en U zegt met duizenden:
(Advertentie).
In generafe lijn omzetverhoging
in middenbedrijf en kleinbedrijf
Prijsverloop oefende
echter invloed uit
Uit het cijfermateriaal, dat door
het economisch instituut voor de
middenstand is gepubliceerd over het
omzetverloop in het midden- en
kleinbedrijf gedurende October 1954,
kan worden geconcludeerd, dat de
geldomzetten in vrijwel alle bran
ches in deze maand groter waren
dan in de corresponderende maand
van 1953. In verschillende branches
deed het prijsverloop sedert vorig
jaar mede zijn invloed op de omzet
geleden.
Evenals in de voorafgaande maand
vertoonden de geldomzetten in Octo
ber jl wat de voedingsmiddelenbran
ches betreft, de grootste stijging in
de detailhandel in aardappelen,
groenten en fruit, t.w. 10%. Dit
houdt vooral verband met het in de
ze branch, relatief hoge prijspeil,
hetwelk het gevolg is van de minder
gunstige weersomstandigheden in dit.
jaar. Ook in het slagersbedrijf werd'
een niet onbelangrijke omzetver-
meerdering genoteerd (8 In de
andere branches was de vooruitgang
kleiner; in het kruideniersbedrijf, de
melk- en zuivelhandel en de bakke
rij bedroeg de omzet stijging name
lijk resp. 6, 5 en 4
Kantoorboekhandel 13%
Bij de duurzame consumptiegoe
deren liep de omzetontwikkeling in
de onderscheiden branches nogal uit
een. De grootste omzetstijging werd
behaald in de detailhandel in glasj
aardewerk, porcelein en huishoude
lijke artikelen; het minst gunstig
was de omzetbeweging daarentegen
in de detailhandel in meubelen en
aanverwante artikelen, waar de Oc-
tober-omzetten in 1954 op het niveau
lagen van 1953. In de kantoorboek
handel kon een stijging met 13%
worden genoteerd. De omzet in
schoeisel en die in textielwaren na
men toe met resp. 10 en 12%, terwijl
in de boekhandel 2% meer dan in
October 1953 werd omgezet.
In de genotmiddelensector was de
toeneming van de geldomzetten in de
detailhandel in alcoholhoudende en
alcoholvrije dranken van betekenis,
nl 7%. Het banketbakkersbedrijf en
de detailhandel in tabaksfabrikaten
zagen hun geldomzetten met 4 resp.
2% omhoog gaan.
Surinaamse president bespreekt het statuut
Jan Kuyper, de kellner, die in
Utrecht, maar ook ver daarbuiten,
een actie op touw heeft gezet voor
tbc-patiënten, die de financiële mid
delen niet hebben om de reis naar
het Nederlands sanatorium in Zwit
serland te maken, kan tevreden zijn.
Zijn inzameling van „kilometer-
bonnen" heeft resultaten gehad.
Leerlingen van de Christelijke ULO-
school in Utrecht hebben gistermiddag
Jan geholpen bij de telling van de
bonnen, die in de afgelopen dagen
zijn verzameld. De telling leverde
een resultaat op, waarvan Jan stil
werd. Maar eventjes 20.123 kilome
ter, meer dan de helft van de omtrek
van de aarde, hebben Jan en zijn
medewerkers verzameld.
Voor een reis naar Davos heeft
men 1200 kilometer-bonnen nodig,
zodat dus bijna 18 patiënten van de ac
tie zouden kunnen profiteren. Het is
evenwel gebleken dat een extra toe
slag op deze bonnen moet worden
betaald, waardoor meer kilometer
bonnen voor deze buitenlandse reis
nodig zijn, maar een twaalftal pa-1
tiënten kan in ieder geval van deze
actie profiteren.
ïn de Haagse Ridderzaal is Woensdagmiddag het Statuut voor het Koninkrijk
der Nederlanden tijdens een indrukwekkende plechtigheid door onderteke
ning van de actes bevestigd. Foto: Minister President A. Currie van Suri
name tijdens zijn toespraak voor de ondertekening.
