S)e
Parijse accoorden in de
Wesiduitse Bondsdag
De Navo-raad komt te
Parijs bijeen
Nieuw Guinea
"De Russen hebben slechts
ontzag voor harde feiten"
Onderzeeër
weggespoeld
Paus heeft geen tumor
5),e q ouden daetö ktacvt vaat tit naai de Üliddetzaat
DONDERDAG 16 DECEMBER 1954
46ste JAARGANG No. 13375
Directeur: C. M v HAMERS VELD.
Hoofdredacteur; L C. J ROOZEN.
De Saar dreigt weer
roet in t eten te gooien
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 33
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 Advertenties: 15 ct. p. mjn. Telefoontjes f 1.50
II
|7en probleem, dat nauw verbonden
is met dat van de ontwikkeling
van Nieuw Guinea, is het probleem
van Missie en Zending, dat o.a. door
Pater Stokman bij de behandeling
van het Nieuw Guinea-probleem in
de Tweede Kamer ter sprake is ge
bracht.
Merkwaardigerwijze houdt dit ook
een beetje verband met het optreden
van het ambtelijk apparaat in Nieuw
Guinea, dat nogal ernstige critiek
kreeg te slikken van de heer De
Graaf, en niet alleen van deze. Dat
is dan later ingetrokken en dat was
verstandig ook, want al hadden die
ambtenaren de parlementaire missie
klaarblijkelijk wel eens minder juist
ontvangen en een kennelijk gebrek
getoond aan het begrip voor demo
cratische verhoudingen, zij moeten
toch op de eerste plaats het besef
krijgen, dat Missie en Zending de
meest belangrijke schakels zijn voor
het brengen van christelijke bescha
ving, culturele ontwikkeling en staat
kundige medezeggenschap, al is dat
laatste dan ook nog zo ver verwij
derd van de werkelijkheid. Men kan
het wonderwel begrijpen, dat in een
land als Nieuw Guinea waar een Pa
poea, die om een meisje vrijt nog een
kop moet meebrengen, de daar wer
kende ambtenaren een beetje de
neus ophalen /oor de democratische
gedachte. Wat begint men in Nieuw
Guinea daarmee en als men hen in
dit stadium, desnoods met recht,
dat gebrek aan democratisch in
zicht zou verwijten, dan legt men
alleen maar een obstakel in de
weg naar de ontwikkeling der Pa
poea's, waartoe Missie en Zending
veel meer kunnen bijdragen dan het
hele ambtelijk appafaat.
Dit is eigenlijk de kern van de hele
aanpak waarvoor wij in Nieuw Gui
nea staan.
P*r is dus een primair belang van
Missie en Zending, van onder
wijs en cultureel-sociaal werk. En j
hier krijgt men de moeilijkheid. In
dien 't ambtelijk apparaat de ambte
lijke neutraliteit moet handhaven
wij geloven nog niet direct, dat dit in
de non-culturele vrhoudingen aldaar
een vereiste is dan moet er toch
een instantie worden ingeschakeld,
die deze mensen, levend in het ste
nen tijdperk, weghaalt uit hun isole
ment.
Dat zijn Missie en Zending en dan
is er maar één conclusie mogelijk:
namelijk een zo nauw mogelijke sa
menwerking tussen het ambtelijk
apparaat enerzijds en Missie en Zen
ding anderzijds.
Niet het ambtelijk apparaat, maar
missionarissen en zendelingen ken
nen de ideeënwereld van de Pa
poea's. Wat kan het ambtelijk appa
raat doen om de Papoea's tot een an
dere levenshouding te brengen? Het
rechterlijk apparaat inschakelen, als
er weer koppn zijn gesneld. Maar
beschaaft men daar een volk mee?
Nog afgezien van de vraag of zij de
ware „schuldige" vermogen te ont
dekken, wat de missionarissen wel
kunnen. Er mogen eenvoudig geen
moeilijkheden bestaan tussen be
stuur en missie. Bestaan deze, dan is
de opheffing van de Papoea's van te
voren mislukt.
Wij geloven, dat dit de kern is van
de hele zaak. In de situatie, waar
in Nieuw Guinea momenteel ver
keert is niet op de eerste plaats een
of ander democratisch gevoel, een
democratische gedachte of democra-1
tische instelling van belang maar de
samenwerking tussen het ambtelijk
apparaat ter oner en missionarissen
en zendelingen ter andere zijde. Dat
wil zeggen; samenwerking inzake de
vorming van grotere Papoea-gemeen
schappen in de buurt van objecten
om dit volk te wennen aan een vaste
plaats en aan vaste arbeid. Dat wil
zeggen: de oprichting daar van scho
len, waartoe het Rijk haar financiële
medewerking kan geven. En dan
gaat het er óók om, dat de ambte
naren het belang daarvan verstaan
en de zaak niet alleen maar star
ambtelijk beoordelen. Wie dat het
beste kunnen beoordelen, zijn meest
al de missionarissen en dat behoeft
aan het prestige van de ambte
naren niets af te doen. Het zou
eerder hun prestige verhogen. Ook
bij de scheiding van Kerk en Staat,
welke ook Pater Stokman als be
leidslijn heeft bepleit, kan er een in
nige onderlinge samenwerking zijn.
Noodzakelijk is dus volledig begrio
voor en positieve steun aan het werk
an missionarissen en zendelingen,
die door hun persoonlijke omgang
met de Papoea's de volksziel veel be
ter leren kennen. Omvorming en
kerstening van heidense riten en ge
bruiken is de specifieke taak der
kerken en dan kan ieder eigen taak
en competentie hebben, overleg en
samenwerking is noodzakelijk. Daar
op dient de selectie en de vorming
van een deugdelijk ambtenarencorps
gericht te zijn.
De taak, die wij op ons hebben ge
nomen, zal dan 'beter, grondiger en
sneller kunnen worden verricht en
zo dient men ook de grondiger aan
pak te verstaan, waarop de heer De
Graaf in de Tweede Kamer heeft
aangedrongen.
De Saar blijft een lastig struikelblok
In de West-Duitse Bondsdag is gisteren het debat begonnen over de rati
ficatie van de Farijse overeenkomsten. Zoals men weet, zijn er twee grote
stromingen in West-Duitsland: de regeringspartijen menen, dat de Parijse
verdragen de Sovjet-Unie zullen dwingen om onderhandelingen met het
Westen aan te knopen; daartegenover zijn de socialisten bevangen door de
vrees, dat ratificatie van de Parijse accoorden de kansen op herstel van de
Duitse eenheid voorgoed zal vernietigen.
In een uitvoerige regeringsverklaring verdedigde bondskanselier Ade
nauer gisteren de eerstgenoemde opvatting. „De Russen hebben slechts
ontzag voor harde feiten. Alles moet worden gedaan om de Russen te
toetsen op hun bereidheid met het Westen te praten."
Voordat het debat begon was een poging van de socialisten de ratificatie
van het Saarverdrag uitgesteld te krijgen, verijdeld. Hun voorstel dit ver
drag van de agenda af te voeren werd bij handopsteken verworpen.
ADENAUER WAARSCHUWT. I
De bondskanselier waarschuwde,
dat de Russen de consolidatie van de j
Westerse eenheid trachten te ver
hinderen en dat het Westen mis-
schien nog gevaarlijke krijgslisten I
van de Sowjet-Unie kan verwachten.
Hij noemde de schipbreuk van de j
E.D.G., „het grootste Russische suc
ces in de koude oorlog op het Euro
pese toneel".
Met kracht wees Adenauer de
Russische beschuldiging af, dat de
Parijse accoorden het Duitse milita
risme zullen doen herleven. „Het
Duitse militarisme is dood", riep de j
kanselier uit. „De Westerse defen
sieverdragen zullen de wederople
ving er van juist voorkomen".
Adenauer zei, vernomen te heb
ben, dat de Franse regering de le
den van de nationale vergadering
een „motivering van de Saarovereen-
komst had gegeven, die op enkele
belangrijke punten van de tekst van
de overeenkomst afwijkt en niet aan
de algemene bedoelingen en inten
ties van de beide partijen beant
woordt". Om deze meningsverschil
len op te helderen, zou hij contact
zoeken met de Franse premier.
Mocht dit overleg mislukken, dan
zou men Engeland en Amerika kun
nen verzoeken bemiddeling te ver
lenen.
Adenauer eindigde met de woor
den: „De eenheid van Europa is eens
de droom van enkelen geweest, zij
is thans de hoop van velen en zij is
een noodzakelijkheid voor ons. Een
heid is onmisbaar voor onze veilig
heid, voor onze vrijheid en voor ons
bestaan als 'n mogendheid temidden
van de gemeenschap der volkeren.
Het ligt in onze handen de vrede en
veiligheid van Europa te behouden
en laten wij in het besef hiervan ge
volg geven aan het beroep, dat op
ons wordt gedaan.
Ollenhauer tegen.
Nadat de zitting van de Bondsdag
korte tijd was onderbroken, was het
woord aan Erich Ollenhauer, leider
van de socialistische oppositie, die
tegen Westduitse herbewapening is
gekant.
Ollenhauer eiste een nieuwe po
ging met de Sowjets in onderhande
ling te treden vóór bekrachtiging van
de Parijse accoorden. Hij stelde voor,
dat de regering te Bonn onmiddel
lijk besprekingen zou openen met
de Westelijke Grote Drie opdat een
nieuwe conferentie met de Sowjet-
Unie voorbereid zou kunnen worden.
Ollenhauer verzekerde de Bonds
dag dat „de grote meerderheid" van
de Duitse jeugd niets voelt voor de
militaire dienst.
Verder betoogde hij, dat de Wes
telijke geallieerden van plan zijn
van West-Duitsland te eisen, dat het
jaarlijks 15 milliard mark aan de
herbewapening zal besteden in plaats
van de 9 milliard, die volgens een
verklaring van de Westduitse rege
ring het maximum zijn, dat het land
voor de herbewapening kan opbren
gen.
Ollenhauer kondigde aan, dat de
socialisten tegen alle Parijse accoor
den zullen stemmen, het Frans-
Duitse Saaraccoord incluis. Dit laat
ste accoord noemde hij het meest
ongewone document, dat ooit aan
een parlement van een democra
tisch land was voorgelegd.
„GééN NIEUW OVERLEG".
Van officiële zijde is in Parijs me
degedeeld, zulks naar aanleiding van
de uitspraak die Adenauer heeft ge
daan in de Westduitse Bondsdag over
de regeling van het Saarprobleem,
dat de Franse regering in geen ge
val zal medewerken aan een door de
Duitse bondskanselier gewenste vier-
mogendhedenconferentie over het
Saargebied.
Een en dertig mannen zijn gister
avond gered van de Britse onder
zeeër „Talent" (1.090 ton), die enige
uren eerder in Chatam uit zijn droog
dok spoelde en in de rivier de Med-
way aan de grond liep, doordat een
kolossale sluisdeur in het dok het be
gaf.
Er worden nog drie opvarenden
vermist. De mannen die gered zijn,
bevonden zioh op het dek van de on
derzeeër toen het schip de rivier in
gedreven v/erd. Twee van hen wei*-
den ernstig gewond. Redders die
trachtten in de „Talent" naar bene
den te gaan, moesten teruggeroepen
worden toen het schip dreigde te
kantelen.
Het schip kwam geheel onder wa
ter te liggen, maar is later groten
deels boven water getrokken. Bij on
derzoek bleek, dat het inwendige van
de „Talent" niet geheel is onderge
lopen.
Peronistische wetten
Meer en meer wordt het duidelijk,
waarom er een gespannen verhou
ding heerst tussen de regering-Peron
en de Katholieke geestelijkheid in
Argentinië. Het is het verzet van de
Katholieken tegen allerlei maatrege
len en nieuwe wetten, dat als „doen
aan politiek" wordt uitgelegd.
Na de dezer dagen genoemde wet
op de echtscheidingen is thans v
een wetsontwerp ingediend, dat voor
ziet in een verbod van religieuze bij
eenkomsten en processies in de open
lucht.
Het ontwerp, dat wijziging inhoudt
van het grondwetsartikel dat „vrij
heid van vergadering" verzekert,
wordt gesteund door de geheel uit
Peronisten bestaande senaat en de
Peronistische meerderheid in de Ka
mer van Afgevaardigden.
Voorspreking der
kopstukken
Vrijdag begint in Parijs de vergade
ring van de Navo-raad, doch de kogj-
stukken van de Westerse buitenland
se politiek zijn reeds in de Franse
hoofdstad gearriveerd voor het hou
den van voorbesprekingen. Zo is de
Amerikaanse minister Foster Dulles
Blijf van de duiven af
Een Deense professor heeft een
waarschuwend woord laten horen te
gen het oppakken van en spelen met
de duiven, die Kopenhaagse pleinen
en plantsoenen garneren. Vooral toe
risten kunnen het meestal niet laten
wat met de tamme dieren te spelen,
maar zij lopens volgens professor H.
C. A. Lassen daardoor de kans een
ernstige ziekte op te lopen.
Volgens de professor lijden thans
al zeer veel mensen aan een vogel
longziekte, een soort longontsteking
waarmee honderden duiven rondvlie
gen. Ook mensen die goudvissen heb
ben, krijgen deze ziekte dikwijls
waarschijnlijk doen zij die op in de
winkeltjes waar zij het voer voor hun
visjes kopen, aldus de Deense profes
sor.
reeds aangekomen om samen te pra
ten met de eveneens in Parijs aanwe
zige Britse minister Eden en met de
Franse premier Mendès-France.
Eén van de onderwerpen, welke be
sproken zullen worden, is het gebruik
van atoomwapens bij een eventuele
Russische aanval. «In de kwestie of
over het gebruik van deze wapens
door de Navo-generaals of door de
regeringen, begint zich nu een com
promis af te tekenen.
Frankrijk zal vandaag op de bij
eenkomst van de Grote Drie waar
schijnlijk voorstellen de beslissing
over het gebruik van atoomwapens te
laten nemen door een commissie van
de grote mogendheden Iets dergelijks
bestaat reeds in de permanente Navo-
commissie, die belangrijke besluiten
neemt op militair terrein.
President Eisenhower heeft giste
ren in Washington op zijn perscon
ferentie gezegd, dat de Ver. Staten
vasthouden aan hun recht om zelf be
sluiten te nemen in zake het gebruik
van atoomwapens door hun eigen
strijdkrachten, maar dat ten aanzien
van beslissingen over het verdere ge
bruik reeds onderhandelingen met de
bondgenoten gevoerd worden over de
punten, waarover geen eenstemmige
mening bestaat. Eisenhower zei ver
der dat de V.S. tevens defensieve
plannen op lange termijn moesten op
stellen en dat men hiermede wel
licht 50 jaar zou moeten voortgaan
gezien de internationale toestand.
Ko-ningin jxtaatit hiltoMlche handtekening
Jn de Ridderzaal te Den Haag is Woensdagmiddag het Statuut voor het
Koninkrijk der Nederlanden tijdens een indrukwekkende plechtigheid, in
vele opzichten herinnerend aan Prinsjesdag, door ondertekening van de
betreffende actes bevestigd. Foto: H. M. Koningin Juliana tijdens de onder
tekening. Naast haar mej. Dr. M. A. Teilegen, die de aktes aan H. M. ter
ondertekening aanbood. Op de achtergrond Jhr. D. G. de Graeff.
Professor Lisi heeft gisteren mede
gedeeld, dat de geleidelijke verbete
ring in de toestand van de Paus weer
ingetreden was. Het motto in de zie
kenvertrekken luidde thans: „meer
rust en meer voedsel".
Het onderzoek, zo wordt van be
voegde zijde'verklaard, heeft uitge
wezen, dat de Paus niet lijdt aan een
kankerachtige tumor. De Paus had
gisteren geen verhoging.
Af en toe doet zich nog het hikken
voor doch het vormt een „onbelang
rijke stoox-nis".
ZIELZORGER DER HONGAREN IN
NEDERLAND NEEMT AFSCHEID.
De zielzorger der Hongaren in Ne
derland, pater dr. G. Mihalyi, O.
Praem., zal binnenkort ons land ver-
In de plechtige sfeer van de Ridderzaal te Den Haag heeft H. M. Koningin Juliana Woensdagmiddag samen
met de leiders van de Nederlandse, Surinaamse en Antilliaanse delegaties, het Statuut voor het Koninkrijk
der Nederlanden, in verband met de gewijzigde verhouding Nederland—Suriname—Ned. Antillen, door ondef-
teken'ng bevest'rd. Foto: Tussen de rijen van de ere- cht door, begeven H. M. Koningin Juliana en Z. K. H.
Prins Bernhard zich voor het Paleis Lange Voorhout naar de gouden koets voor de tocht naar de Ridderzaal.
Zondag a.s. bestaat gelegenheid
voor Hongaren en vrienden om af
scheid te nemen. Dan draagt pater
Mihalyi des middags om 12 uur te
vens een H. Mis op in de kapel van
het klooster Mater Dei, ingang Huis
houdschool, Dr. Kuijperstraat 4, te
Haag.
(Geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond. Opgemaakt
te 10 uur).
MISTIG EN KOUD.
Aanhoudende mist, maar mor
genmiddag verspreide opklarin
gen mogelijk. Meest zwakke
wind uit Zuidelijke richtingen.
Weinig verandering in tempe
ratuur.
17 Dec.: zon op 8.43 en onder 16.29;
maan op 0 39 en onder 12.23 uur
17 Dec.é 3.21 L.K.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
WARSCHAU
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
motregen
4 C.
onbewolkt
2
onbewolkt
2
onbewolkt
2
mist
4
mist
—o
mist
—o
mist
1
mist
12
onbewolkt
1
onbewolkt
7
motregen
2
motregen
4
mist
0
geheel bew.
5
nevel
6
nevel
4
licht bew.
—2
regen
6
motregen
1
onbewolkt
4
Korreltje
De hoop is een voorschot op de
toekomst.
