Imam
masm
■max
TYPEN
STENO
Naar HUIBERS
Jeugdparlement te Leiden had 'n
brede visie op de televisie
„Een ladder tegen de maan'
door de Spelgroep
Doof/fa-
v P de,
Monumentenzorg, toegang gratis
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
13 )1*H.
ifcfeaü g jaar
1UA9
ïot 1 December kan men in de Lakenhal genieten van een uitgezochte col
lectie kindertekeningen, waarvan er boven twee zijn afgerlrukt. Deze ten
toonstelling, die vooral in onderwijskringen veel belangstelling heeft, werd
Jn de eerste week bezocht door ruim 750 personen.
AMBTSAANVAARDING
PROF. DR. H. G. BEYEN
In het Groot Auditorium van de
Leidse Academie aanvaardde gister'
middag prof, dr. H. G. Beyen het
ambt van gewoon hoogleraar in de
.faculteit der letteren en wijsbegeerte,
spet een oratie getiteld: Romeinse
k^inst; verval, vervulling en belofte.
Onder de talloze aanwezigen merk
ten wij o.m. op de minister van Bui
tenlandse Zaken, de heer J. Beyen,
broer van de jonge hoogleraar.
Prof. Beyen wees er op, dat wij
over het algemeen geneigd zijn, de
Romeinse kunst in vr,gelijking met
wat de Griekse cultuur ons nagela
ten heeft, te onderschatten. In de
renaissance was het tegendeel het
geval. De overblijfselen van 'het im
perium en de kennis van Romeinse
litteratuur vormden een bron van in-
spiratie voor de kunstenaars Eerst
na Barok en Rococo kwam er een
kentering. Arohaeologisohe vondsten
bewezen de enorme waarden van de
Griekse beschaving. Elke vondst
deed de glans van het oude Rome
verflauwen en de kennis van deze
beschaving werd tenslotte nog slechts
gebruikt om tot reconstructie van de
Griekse cultuur te komen. In de laat-
ste tijd is men echter, waarschijnlijk
door een loslaten van het klassieke
voorbeeld, tot een herwaardering
van de Romeinse kunst gekomen.
Hierna behandelde spreker de ver
schillende tekenen van verval die de
Romeinse cultuur gekenmerkt heb
ben. Toch, zo besloot spreker, is het
heilzame gevolg van deze cultuur in
de gehele christelijke beschaving te
bemerken.
10 vinger syst.
blind rhythm.
4 talen (130 letter
grepen p. minuut)
DOORLOPENDE CURSUS
Kon Erk. PITMANSCHOOL
Plantsoen 65 Telefoon 26558
Advertentie 1
Haarlemmerstraat 1 23, Leiden
(Advertentie)
Bonn en de Parijse
verdragen
Het Westduitse kabinet heeft Vrij
dag de Parijse verdragen goedge
keurd, zonder nochtans eenstemmig
heid over het omstreden accoord,
over de toekomst van het Saarge-
bied te bereiken. De vier liberale
ministers hebben hun goedkeuring
niet willen geven en de meningsver
schillen, waarom de vorige week een
beslissing van het kabinet werd uit
gesteld, zijn dus niet overwonnen.
De vier verdragen van Parijs zijn
nu in handen gesteld van de Bonds
raad, waar bondskanselier Ade
nauer de eerste ernstige hindernis
in de komende drie weken zal moe
ten nemen. De vooruitzichten voor
aanvaarding van het Saarverdrag
door de Bondsraad worden steeds
slechter. Vrijdag heeft ook nl het
stedelijk parlement van Hamburg
zich tegen de huidige tekst uitge
sproken en aanvulling van het ver
drag door protocollen verlangd. De
houding van twee door de coalitie
van Bonn geregeerde landen in de
Bondsraad is daardoor twijfelachtig
geworden. Drie socialistische landen
zullen het accoord verwerpen en
men neemt daarom aan, dat de
Bondsraad, die de verdragen op 10
December moet behandelen, op nieu
we onderhandelingen met Frankrijk
zal aandringen.
Een gordel van
radar-ogen
De Amerikaanse en de Canadese
regering hebben bekend gemaakt,
dat zij besloten hebben de bouw van
een keten van radarposten langs de
Noordelijke grens van het Ameri
kaanse continent voort te zetten.
Naar schatting zal de uitvoering van
het plan een milliard dollar kosten.
Een woordvoerder van het depar
tement van defensie te Washington
verklaarde, dat een keten van radar
ogen van 4,800 km lengte, ingeval
van een aanval van Russische bom
menwerpers via het Poolge".:i:d,
Amerikaanse steden zes uur van te
voren zal waarschuwen.
Het eerste station van deze reeks
is ruim een jaar geleden in het ge
bied van het eiland Barter ter hoog
te van de kust van Alaska gebouwd.
Ook de Sabres
zijn vermoeid
De Amerikaanse luchtmacht wijt
de ongelukken met de Sabre F-86-
straaljagers aan vermoeidheid van
zekere metalen delen van de vleugel
constructie. Twintig procent van de
vliegtuigen zijn, na te zijn verbeterd,
weer vrijgegeven voor het maken
van vluchten.
We herinneren er aan, dat Britse
deskundigen onlangs uitspraken, dat
ook de' ongelukken met de Cornets te
wijten zijn aan metaalmoeheid.
Jongen bij botsing
uit auto geslingerd
Vrijdagavond omstreeks kwart
over acht is te Cadier en Keer op de
rijksweg MaastrichtVaals een auto-
hotsing geschied die de 15-jarige N.
Vliegen het leven heeft gekost.
Het ongeluk gebeurde met de per
sonenauto van de vader van het
slachtoffer. Deze werd bestuurd door
een zekere H. Toen deze auto defect
raakte, sloeg een portier ^open^ De
auto kwam daarna in botsing met een
Belgische personenauto, die uit tegen
overgestelde richting kwam. De zoon
van de heer Vliegen werd uit de wa
gen geslingerd en moet vrijwel op
slag zijn gedood. Twee jongere broer
tjes, die eveneens in de auto zaten
en de bestuurder bekwamen geen
I letsel.
Het stoffelijk overschot van de
jongen werd naar het ziekenhuis in
Maastricht overgebracht. Tijdens het
onderzoek door de politie, werd het
verkeer omgelegd.
PERVITINE-PLE5DOOI
Arts vrijgesproken
De tandarts, die door de Amster
damse politie werd gearresteerd on
der vermeeden van dronkenschap
achter het stuur, is gisteren door
het Amsterdamse gerechtshof vrij
gesproken, omdat hij had verklaard,
dat hij kort voordat hij met zijn wa
gen begon te slingeren een pervitine-
tablet had ingenomen en waarschijn
lijk hierdoor bedwelmd was geraakt.
Voor deze zienswijze pleitte o.m.
het feit, dat de arts zelf zijn auto tot
stilstand gebracht had, toen hij
merkte, dat hij de macht over het
stuur kwijtraakte.
Wel had hij naar hij vertelde
eerder op de bewuste dag enkele
glazen bier en een glas cognac ge
dronken, maar hij weet de onstand
vastigheid van zijn autostuur aan de
pervitinetabletten, met welke ziens
wijze de rechtbank zich kennelijk
heeft kunnen verenigen.
GEMEENTEPERSONEEL IN DE
DRIE GROTE STEDEN.
Op 1 Januari van dit jaar bestond
het gemeentepersoneel van 's Gra-
venhage uit 13.925 personen. Een jaar
tevoren was dit aantal 13.439. Am
sterdam had begin van dit jaar 22.283
personen in dienst, Rotterdam 16.542.
In deze twee steden waren de cijfers
van begin vorig jaar respectievelijk
21.620 en 16.464.
P. v. d. A.-RAADSFRACTIE IN
TILBURG VERLIET DE
VERGADERING.
Ter voorziening in de wethouders
vacature in Tilburg ontstaan door het
overlijden 'van de heer F. Smeets, is
gekozen de heer N. H. Pontzen (K.
V.P.) die de portefeuille van onder
wijs, cultuur en bedrijven zal behe
ren.
Aan deze benoeming ging een de
bat vooraf waarbij de P.v.d.A.-frac-
tie nog eens opmerkte dat haar als
minderheid geen rechten waren toe
bedeeld, hetgeen naderhand door de
fractieleider van de K.V.P., de heer
P. Vriens, in een uitvoerig betoog
werd ontkend.
Als protest tegen de haars inziens
onjuiste en ondemocratische houding
van de raadsmeerderheid verliet de
fractie van de P.v.d.A. nog voor de
stemming en bloc de vergadering.
GLADIOLENPRIJZEN
IETS GEZAKT
Het mag dan zo zijn, dat de expor
teurs de afgelopen week de gladiolen
allesbehalve voor een prikje kregen,
over de gehele linie lagen de prijzen
toch niet meer zo hoog als men de
laatste weken gewend was. Vooral de
kleinere maten stonden kennelijk
minder in de gunst met het gevolg,
dat de opbrengsten niet meer op dat
alleraardigste niveau lagen, waarop
de kwekerg ze nog zo dolgraag een
paar maanden hadden gezien
Veertienen van soorten als Allard
Pierson, Alfred Nobel, Spotlight, Rij
zende Zon, Java, Hawaii, Mansoer,
Pactolus, Bloemfontein, Silhouet en
Paul Rubens lagen rond 8.50 per
100; twaalven draaiden voor 7.40
tot 7.60', terwijl 10-12 in verreweg
de meeste gevallen niet boven 5.
kon komen. Duur bleven nog Dr. Fle
ming, Hokus Pokus, Johan van Ko
nijnenburg, Uhu, Sweet Seventeen,
Palet en Ravel, waarvan de viertie-
nen f 10.en hoger opbrachten
Ravel draaide nog wel voor ruim
12.ook! en de twaalven no
teerden toch ook nog altijd tussen
8.50 en 9.De goedkoopste va
riëteit was Sneeuprinses, die trou
wens het gehele seizoen al tot de
laagst genoteerden heeft behoort.
Men betaalde voor de veertienen in
de afgelopen week niet meer dan
hoogstens 6.en voor de twaalven -
5.20. Een soort als. Harry Hopkins I Johanna Maria Agatha dr van
werd daarentegen weer best betaald. i: 7" en 7an~ ,en> £a~
Zelfs twaalven kwamen nog boven cobus Pbtn5' A- p-
6 zen en M. P. Opdam; Johanna Wil-
Verantwoorde programma's
tégen de vervlakking
Kamer 125 van het Stadhuis was
weer het vertrouwde centrum van
het Leidse Jeugd Parlement, dat gis
teravond bijeen kwam ter bespre
king van het teievisieoeieid in i\e-
derland.
Door de Arjos was een rapport in
gediend, dat allereerst enige techni
sche problemen van de televisie aan
de orde stelde. Deze zijn groot en ve
lerlei De belangstelling ging echter
meer uit, naar wat men in de huis
kamer te zien zal krijgen en naar
de invloed daarvan op ons gehele
volksleven Want dat die invloed bij
zonder groot zal zijn, daarvan is een
ieder overtuigd. Het rapport gaat
dan in op de kwestie van de reclame.
Als voorbeeld wordt Amerika aange
haald.
Geen vervlakking.
De Arjos sprak zich zeer positief
uit tegen reclame bij de televisie. Ten
aanzien van de programma's wordt
gezegd, dat deze dermate verant
woord gebracht moeten worden, dat
zij in geen geval zilllen moeten lei
den tot verdere vervlakking van het
geestelijk en culturele leven yan de
mens. Iedere sumensteller van een te
levisie-programma zou een bord met
grote letters boven zijn bed moeten
hebben hangen, waarop vermeld
stond: „Wat de atoombom is voor de
menselijke samenleving, kan de tele
visie zijn voor de cultuur". Hoe moei
lijk is het nu al, zo gaat het rapport
verder, om de mensen tot goede en
verantwoorde vrije tijdsbesteding te
leiden. Als men dan ook nog elke
avond in een luie stoel bij de kachel
kan ondergaan wat de televisie
brengt aan genot en amusement, dan
kan men gerust bezorgd zijn, dat
dit zal leiden tot nog verdere passi
viteit. Daarom spreekt het rapport
ook z'n huivering uit voor de z.g. al
gemene programma's zoals die in de
nota van minister Cals zijn ver
werkt, want wie moet in Nederland
de televisieprogramma's brengen? De
Arjos vindt, dat de omroepvereni
gingen hiervoor aangewezen zijn.
Die beschikken bovendien over het
vetorecht. Het rapport spreekt aan
het slot de wens uit dat de samen
werking in de N.T.S. zo groot mag
zijn, dat onze Nederlandse omroeo-
verenigin?en, die toch ieder voor zich
uit een geheel andere hoek waaien,
in staat zijn ons volk en daarme
de vooral de „orovmrie" de riik-
dom aan e<=n actief en geestelijk Ie-
vpn te tonen.
Internationale samenwerking.
Hierna kre<?en de overige fracties
de C.H.J.G. de J.K.V.P. en de
Nieuwe Koers gelegenheid zich
over dit rapnort uit te spreken.
Gewezen werd op de grote verant
woordelijkheid, die er zal komen te
liggen bij de samenstellers van de
programma's. De Nieuwe Koers pléit-
te voor een nationaal instituut op
brede basis. Waarom de gedachte van
samenwerking hier nu eens niet ver
werkelijkt? Bovendien wees de
woordvoerder van deze fractie op de
moeilijkheden bij samenwerking op
internationaal gebied, die door een
sectarische T.V. zouden ontstaan.
Verder wees hij op 't belang ongecen
sureerd buitenlandse programma's te
kunnen krijgen. Ook deze fractie
wees de reclame af. De J.K.V.P.
sprak zich uit voor gecensureerde
programma's. De C.H.J.G. kon zich
in grote lijnen met het rapport ver
enigen. Wel was deze fractie voor een
bepaalde, behoorlijk gecontroleerde,
reclame in de T.V.
De bijeenkomst werd geleid door
de voorzitter van het L.J.P., de heer
J. van Zonneveld, die in zijn ope
ningswoord het programma voor de
eerstkomende anderhalf jaar uit de
doeken deed. Dit is nog maar een
geraamte zei hij. Aan de leden de
opdracht om het tot leven te wekken!
Gelukkig was de belangstelling gis-
Ongeveer een jaar geleden ver
raste de K.R.O. met de opvoering van
„Een ladder tegen de maan", een luis
terspel naar een gelijknamig toneel
stuk van de jonge dichter Guillaume
van der Graft, een schuilnaam van
ds. Barnard. Het stuk, dat in prach
tige symbolieken de geschiedenis van
Jacob en Ezau behandelt, werd toen
prachtig „gezegd" door o.m. Jan
Musch en Guus Hermus.
Op 30 November zal in de Leidse
Schouwburg de Oecumenische Spel
groep de première van dit stuk op
de planken verzorgen. De Spelgroep
bestaat uit een aantal jongeren, dat
zich als döel heeft gesteld artistiek
verantwoorde religieuze spelen op te
voeren. Met „Een ladder tegen de
maan" heeft de Spelgroep inderdaad
een zeer goede keuze gedaan, waar
van eenieder zowel op geestelijk als
op aesthetisch gebied veel vreugde
kan ondervinden.
teravond groter dan de vorige maal.
Er waren weer wat nieuwe gezichten.
Aanvoer van frisse jonge krachten
blijft gewenst, wil het jeugdparle
ment aan zijn doel, de staatsburger
lijke vorming, blijven beantwoorden.
Aan de Middelweg staan enige 1 Dit is het teken, dat de lichtweek,
huizen, die Spieker tevergeefs heeft nog mooier, nog stralender, dan het
gezocht op de lijst van monumenten, vorig jaar, begonnen is. Op dit mo
Burgerlijke Stand
Geboren: Johanna Hendrina, dr.
van F. Kok en T. J. Leijser; Jo
hannes Wilhelmus Franciscus, zn van
A. Rijsbergen en J. Rijsbergen; Dirk,
dr. van I. Ie Febre en M. v. d. Blom;
Antonius Wilhelmus Johannes, zn
van A. W. J. Beer en C. v. Kuijen;
Elisabeth Christina, dr. van H. v. d.
Vegte en C. E. M. Brocaar; Cornelia
Johanna, dr van D. Klein en E. Hille-
brand; Maria Catharina Theresia, dr
van M. Schuiling en A. P. B. v. d.
9.De rest van het handelssorti
ment bracht over de gehele linie ge
nomen voor de veertienen tussen
8.30 en 9.20 per 100 op; de twaal
ven lagen tussen 7.30 en 8.De
kleinere rpaten, zoals 10-12 brachten
heel wat minder op. Maar niettemin
kan men 5.voor tienen van Red
Fox en andere alledaagse soorten met
de beste wil ter wereld geen slechte
prijs noemen. En daarom kregen de
kwekers, ondanks de daling, ook deze
week nog enkele schaapjes op het
droge
BAKKERIJ STICHTING.
De Nederlandse Bakkerijstichting
neemt vooralsnog een afwachtende
houding aan ten aanzien van de me
dedeling, die minister Zijlstra Don
derdag in de Tweede Kamer gedaan
heeft (zie ons verslag) over het voor
nemen van (te regering om de mini
mumprijs voor broodop te heffen.
De Bakkerijstichtimg zal haar houding
nader bepalen wanneer het debat
over economische zaken in de Tweede
Kamer geëindigd is.
De Stichting is van, mening, dat er
bij de minister van Economische Za
ken van een misverstand sprake is
ten aanzien van deze minimumprijs,
die volgens de minister prijsverstar-
rend werkt. De Stichting acht dit
niet het geval. Er is nog voldoen
de speling tussen de minimumprijs,
die in de buudt van de kostprijs in)
het goed geleide bedrijf ligt en de'
werkelijke kostprijs in het gemiddel
de bedrijf om concurrentie mogelijk
te maken.
In tegenstelling tot de minister is
de Bakkerij stichting van oordeel, dat
het loslaten van de minimumprijs in
incidentele gevallen stellig zal lei
den tot belangrijke prijsverlaging en
dat de bakkers, die hiertoe overgaan
een zo groot debiet zullen scheppen,
dat hun concurrenten ter plaatse ge
dwongen worden eveneens de prijzen
te verlagen. Dergelijke broodoorlogen
wil de Bakkerijstichting voorkomen.
helmina, dr van J. Scharloo en E. P.
Hollander; Stefan Johannes Maria, dr
van W. J.M. Waanders en H. M.
Schnippemkötter.
Overleden: W. N. van Leeuwen
man 54 j.; J. H. School man 45 j.;
C. J. Laterveer huisvr. van Vincourt
63 j.; D. van Beelen man 54 j.; E.
Selier dr 3 dg.; P. M. Jansen man
46 j.
die om hun historische waarde met
tedere zorgen worden omringd.
Deze panden staan al sinds jaar
en dag een bestaan zonder uitzicht
te betreuren. Inzicht kan men in de
ze gebouwtjes wel krijgen, want ra
men of luiken ontbreken en het
doorzicht naar een grijze Sleutel
stad-hemel laat ook niets te wensen
over.
Toch staat er „monumentenzorg"
op één van de deuren geschreven en
dat verleidde Spieker om zich met
één van de buren van dit „riante"
huis in verbinding te stellen.
„Vindt u het niet mooi, meneer?"
vroeg de naburige Leidse burger.
„Nee."
„Dan heeft u nog niet goed geke
ken." Met brede gebaren wees hij
op de schoonheid van de lijnen, van
de gehele architectuur van dit bouw
sel.
Nu is Spieker erg gevoelig voor
indrukken: twee minuten later vond
hij het al even mooi als zijn leids
man. j
„Het is een schande" zei de man
plotseling.
„Pardon?"
„Ratten- en kattenhol kunnen ze
het beter noemen en dat in deze tijd
van woningnood."
Het gebouw schijnt toch wel le
lijk te zijn.
„Maar let nu toch eens op de
schoonheid van die lijnen, op die ar
chitectuur", aarzelde Spieker.
„Apenkooi", vond de man. „Ze
moeten het herstellen of slopen, maar
zó kan het niet blijven staan."
„Monumentenzorg; natuurmonu
ment, toegang gratis", heeft een
grappig man op de deuren geschil
derd.
Spieker zal echter ter informatie
„heemschut" niet opbellen. (Zie ook
de foto op deze pagina).
Laatste nieuws van de lichtweek!
Woensdagmiddag a!s. om half zes
drukt de burgemeester van Leiden
in het „Schuttershof." op een knop,
die maakt, dat de molen „De Valk"
zich baadt in het licht van floodlight-
lampen.
Gelijktijdig zweven enige vuurpij
len door het Leidse luchtruim.
„Monumentenzorg; natuurmonument, toegang gratis," hebben enige bewo
ners van de Middelweg op deze vervallen panden geschilderd. In de rubriek
„Sleutelgat" vindt U hier méér over.
ment zet de waterorganist van het
waterorgel zijn eerste waternummer
tje in. Het gezelschap genodigden in
het „Schuttershof verplaatst zich
vervolgens naa rde tent op het Sta
tionsplein, waar het véélbezongen
waterorgel bezichtigd en beluisterd
wordt.
Leidse burgers kunnen intussen al
genieten van de prachtige verlichting
(als de vóórtekenen ons tenminste
niet bedriegen) die in het centrum
zijn kleurige stralen verspreidt. Ook
in de richting Doezastraat en He
renstraat valt veel schoons te genie
ten.
Bjj het Gangetje hebben de licht
fabrieken St. Nicolaas meer dan le
vensgroot te paard gezet.
Daar zijn massa's lampjes voor ge
bruikt en nu is het de taak van het
Leids, kopend publiek te raden hoe
veel lampjes van dit stuk deel uit
maken.
Invulformulieren zijn alléén te
verkrijgen bij de deelnemende win
keliers. Deze winkels zijn te herken
nen aan een lichtweek-embleem.
Zeeën van licht vindt men voorts
in het Van der Werffpark, op het
Oude Kruithuis (Jan van Houtkade),
de molen „De Valk", en de Stadhuis-
toren. Het Stadhuis wordt van bin
nen uit verlicht.
Géén sirene.
De brandweer giert 's nachts niet
met de sirene door de straten, zó
wordt ons naar aanleiding van een
„Sleutelgaatje" in de krant van gis
teravond meegedeeld. Daarvoor heb
ben deze vijanden van „de rode
haan" te veel respect voor de nacht
rust van de Leidenaars. Spieker
heeft dus de brandweer beloofd de
sirene, ,die „het spannend moet ma
ken" in zijn berichtCTeving 's nachts
op non-actief te stellen.
Win een villa.
Dit wordt de Zondag van uw le
ven. U gaat namelijk een villa win
nen ter waarde van 20.000. Stel u
eens vóór: op een lootje van een paar
luttele centen. Zeg niet: „Ik win
toch nooit iets", Zondag kunt u, juist
die dit leest, iets heel bijzonders
verwachten; we voelen het aan de
hele atmosfeer.
Bovendien kunt u, na de hoofdprijs
gewonnen te hebben, rustend in een
comfortabele villa, ook nog de aan
gename gedachte koesteren een gosd
werk gedaan te hebben. De loten, die
morgen bij de kerken te Leiden ver
kocht worden, ziin n.l. ten bate van
het diocesaan R.K. Kleuterhuis „Ma
rijke".
Deze jongste, noodzakelijke uit
bouw van de katholieke kinderuit
zending verslindt happen zilvergeld,
maar voor de kleintjes kan ons niets
te veel zijn. Daarom: kóópt Zondag
loten.
De trekking vindt plaats op 27 No
vember a.s. De uitslag kunt u lezen
in de kerkportalen.
Aanbiddingsfeest.
De dames en heren van ,,'t Zonne
lied" en de dames van het Zangkoor
van de Mpia Congregatie Hartebrug
wordt vriendelijk verzocht, morgen
medewerking te verlenen aan de
plechtige H. Mis om 10 uur in de
kerk van O. L. Vr. Hemelvaart en
St. Jozef, bij gelegenheid van het
Aanbiddingsfeest. Gezongen wordt
de Mis „Vox Populi" van Hub. Guy-
pers.
75 Jaar N.Z.H.V.M.
Maandag is het feest voor de N.Z.-
HV.M. De Leidse stadstram bestaat
op de kop af 75 jaar. Uiterlijk is dit
alléén te merken aan de vlaggetjes,
die de trams feestelijk versieren. Het
personeel van stadstram en werk
plaats wordt des morgens om half
zeven al verrast met een pakje siga
retten. De dames wordt een andere
surprise bereid.
SPIEKER.
