President acht uit 3 mogelijkheden
slechts moord logisch aanvaardbaar
De spoormannen achten intensivering
van hun bedrijf niet zonder risico's
Eerste Kinderzegels voor A'dams eerste burger
Broodbckkerijen met de feestdagen
DINSDAG 16 NOVEMBER 1954
DE LEIPSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
4e Procesdag van Berkelse moordzaak in H.B.
De weg van de haat
Tijdens de gistermorgen gehonden
zitting, hebben gerechthof, deskundi
gen en verdediging zich wederom
verdiept in de vraag, of de Berkelse
doktersvrouw door moord, dan wel
door zelfmoord, dan wel door een na
tuurlijke oorzaak om het leven is ge
komen.
Doelende op het motief tot moord,
hetgeen haatgevoelens bij de be
schuldigde arts kunnen zijn vroeg
mr. Huygens op zeker moment aan
prof. Carp:
„Vindt u niet dat het slachtoffer
van het haatgevoelens een anuer kan
zijn, dan degene tegen wie de haat
is gericht? Kan de haat in dit geval
tegen de schoonmoeder zijn ge
weest?"
„Dit is een theoretische kwestie;
het gaat hier om de béwustgerichte
haat en de onbewuste haat."
„Waarom zou men een onschuldige
nemen als er een schuldige voor het
grijpen is?"
De psycho-pathologie is vol van
dergelijke voorvallen, dat een ander
het slachtoffer wordt van de bedoe
lingen van iemand".
„Is het juist dat als haatgevoelens
tegen a een andere persoon b tot
slachtoffer maken, het neurotisch me
chanisme van onibewuste opzet in wer
king treedt?"
„Inderdaad".
De verdediger vroeg acte van dit
antwoord.
„Het is toch juist, professor, dat een
bepaalde agressie tegen derden zich
kan richten tot de persoon zelf. Zo,
dat, in dit geval de agressie van het
slachtoffer tegen haar man zich te
gen haar zelf heeft gericht? Had het
slachtoffer geen haatgevoelens tegen
haar man wegens diens ontrouw? En
kwamen daarby geen schuldgevoe
lens?"
„Dit is theoretisch mogelijk. Als
een vrouw ontrouw bij haar man ont
dekt, is het mogelijk dat zij gevoe
lens van wrok en haat tegen haar
man gaat koesteren. Maar ik zie het
verband niet in deze zaak."
„Dat zal ik in mijn pleidooi te ber
de brengen", zeide mr. Huygens.
Redenen tot moord.
„Cyaankali is een zelfmoordmid
del en wordt slechts uiterst zelden
voor moord gebezigd", was het ant
woord van dr. Hoelen op een vraag
van de verdediging.
„U hebt gezegd, dat de arts een
physieke afkeer had jegens zijn
vrouw. Vindt u dit een reden tot
moord?"
„Zeker niet".
„Het motief voor de moord zou
volgens u niet in de overdracht van
haatgevoelens van de schoonmoeder
op de echtgenote kunnen zitten?"
„Inderdaad; hierin ben ik het niet
met professor Carp eens."
Gevaarlijke mededeelzaamheid.
Hierna ging het hof over tot het
horen van de verdachte.
De president las de verklaring van
de arts voor, welke deze voor de
rechtbank had afgelegd. Ter sprake
kwam de liefdesverhouding tussen
de dienstbode en hem. Tweemaal had
verdachte aan het meisje gevraagd
met hem te trouwen als zyn vrouw
zou zijn overleden.
Aan velen had verdachte verteld,
dat zijn vrouw aan een cerebrale tu
mor leed en wel spoedig zou ster
ven
„Het is wel een hele lijst van men
sen aan wie u dit toeverrtouwde",
zeide de president.
„Er zyn mensen bij, die ik nooit
gesproken heb", zeide de verdachte.
„Ontkent u dit dus?"
„Misschien hebben zij het van an
deren gehoord."
„U hebt het niet aan uw vrouw
verteld?"
„Neen".
„Hoe hebt u de kans durven lopen
dat uw vrouw het van de buitenwe
reld had moeten horen, dat zij aan
een hersentumor leed? Dit is toch
vreselijk."
„De mensen zijn er pas na de dood
van mijn vrouw over gaan praten."
„Waarom vertelde u het. Zocht u
mededeven?"
„De mensen vroegen mij er naar.
Als ze mij alleen in de kerk zagen,
vroegen ze naar de gezondheid van
mijn vrouw."
Drie mogelijkheden.
Langzaam las de president de ver
klaring van verdachte voor, zo nu en
dan even pauzerend om een vraag
te stellen.
„Waarom hebt u haar een morphi-
ne-injectie gegeven?"
„Om haar rustig te maken, mede
in verband met het feit dat zij het
H. Oliesel zou krijgen."
Dr. Nelemans las op verzoek van
het hof een brief voor van de Engel
se deskundige Sir Bentley Purchase,
welke brief hem door de verdediging
ter hand was gesteld.
De brief handelde over de moge
lijkheid, dat de morphine-injectie tot
de dood zou hebben bijgedragen.
„Omstreeks tien uur die avond con
stateerde u stilstand van de adem
haling en daarna stilstapd van het
hart....", las de president.
De president leunde achterover te
gen zijn stoel: „Ik heb me de afgelo
pen dagen lopen bezinnen over het
dilemma, waarvoor het hof is ge
plaatst.
Ik heb alle punten, medische,
toxicologische en juridische gewogen.
Ik heb gedacht aan de drie mogelijk
heden: natuurlijke dood, zelfmoord
en moord, gepleegd door u. Moord
gepleegd door anderen is niet geble
ken. Als ik de natuurlijke dood over
weeg dan val ik onmiddellijk over de
blauwzuur, die in het lijk is gevon
den. Als ik de zelfmoord overweeg,
dan kan ik vooralsnog alleen die mo
gelijkheid van zelfmoord herkennen,
die hangt aan de denkbeeldige
draad van uw eigen bewering.
LOGICA.
Rest de moord door u gepleegd. U
ontkent dit. Zoals u steeds hebt ont
kend alle verklaringen evidente, dui
delijke verklaringen, die tegen u
zijn afgelegd. Dit alles is zeer sim-
plistiscn. Er zit echter veel logica in.
Het is een populaire logica „in een
nutshell" misschien, maat wat hebt u
hierop te zeggen, verdachte?"
„Van de dag af, waarop ik gear
resteerd ben, ben ik gedoodverfd als
moordenaar. Het lykt wel een massa-
hynose. Iedereen is tegen mij gaan
meepraten".
„Wat u nu zegt, verdachte, heeft
niets met mijn logica te maken. Hebt
u anders nog iets hierop te zeggen?"
De verdachte zweeg.
Woensdag requisitoir.
Het hof trok zich tenslotte terug in
raadkamer om te overwegen het ver
zoek van de verdediging in te willi
gen om de deskundigen sir Purchase,
dr. Müller en dr. Van Dam te ho
ren.
Na raadkamer wees het hof dit ver
zoek af. Voorts wees het hof het ver
zoek van de verdediging af de deskun
digen dr. Müller en dr. Van Dam te
rehabiliteren van opmerkingen, wel
ke de verdediging denigrerend voor
deze deskundigen achtte.
Zaterdagmorgen jl. hadden ande
ren zich in andere zin uitgelaten over
deze deskundigen, dan degenen,
wiens opmerkingen de verdediging
laakte.
De zitting werd hierna geschorst
tot Woensdagmorgen a.s. De procu
reur-generaal zal dan zijn requisitoir
uitspreken.
„ST. RAPHAEL" VERGADERT TE UTRECHT
Loonronden dreigen NS-balans te verstoren
De bedrijfsgroep spoorwegen van
de Nederlandse Katholieke bond van
Ververspersoneel „St. Raphael" houdt
vandaag te Utrecht zijn twee-jaar
lijkse algemene vergadering. Wegens
ziekte van de voorzitter, de heer
Blomraers, stond deze vergadering
onder leiding van de tweede voor
zitter, de heer P. M. Dimmers.
De heer Dimmers sprak in zijn
openingsrede van de steun die hij het
werk wordt ondervonden van de
Bisschoppelijke richtlijnen, in het
Mandement aangegeven.
Sprekende over de positie van het
spoorwegbedrijf zeide de heer Dim
mers dat de modern uitgeruste N.S.
zijn reputatie als winstgevend spoor
bedrijf weet te handhaven, terwijl in
de omringende West Europese lan
den de spoorwegen met grote verlie
zen werken.
Door de diverse loonronden en
naast de daardoor verhoogde perso
neelslasten, ook de daardoor ver
hoogde andere lasten, wordt het twij
felachtig of de N.S. zijn reputatie als
winstgevend bedrijf zal kunnen
handhaven nu de regering een ta
riefsverhoging heeft geweigerd.
De directie heeft de lonen per 1
October niet aan de goedkeuring van
de tariefsverhoging willen koppelen;
het tegendeel hiervan zou volgens
de 2e voorzitter moeilijk aan
vaardbaar geweest zijn, daar de per-
soneelspositie niet als sluitpost vqn
de exploitatie zou mogen fungeren.
Te grote spanning.
Behalve technische verbeteringen
nemen ook de prestaties van het per
soneel bij de N.S. in belangrijke
mate toe.
Er dient evenwel gewaakt te wor
den tegen het te hoog opvoeren van
de prestaties, waardoor spanningen
zeker niet kunnen uitblijven, aldus
de 2e voorzitter. Tijdens vorige al
gemene vergaderingen is reeds twij
fel uitgesproken, of de inkrimping
van het personeelsbestand tot het
peil van 1938 wat de directie zich als
richtlijn had gestéld, wel mogelijk
was zonder de belangen van het be
drijf en personeel te schaden.
Nadelige invloed.
De ontwikkeling tot nu toe heeft
deze twijfel bevestigd. Dit blijkt o.a.
uit de grote achterstand, waarmede
het verlofjaar 1953 afsloot. Voor het
stationspersoneel bedroeg deze ach
terstand niet minder dan 16,1 pro
cent en voor het depotpersoneel 10,4
procent. Aanvankelijk is in 1954 de
verlofverlening niet veel beter ge
weest.
Er is naar sprekers mening nog
een terrein, waarop de krappe per
soneelsbezetting en de daardoor jaar
op jaar bestaande verlof moeilijk-
heden tot uitdrukking dreigen te
komen.
Tn het hoofdpostkantoor te Amster-1 verscheen de burgemeester van Am-
am begon Maancïagoch'end, even- j terdam, mr. Arn. J. ö'Ailly, verge-
».Is in vrijwel alle steden en dorpen -eld van de Amsterdamse hóofdcom-
van Nederland, de verkoop van Kin- "ssaris van politie, de heer H. A. J-
derpostzegels. In het postkantoor
G. Kaasjager en een aantal „klaar
overs". Het gezelschap liet zich van
de eerste kinderzegels voorziep door
mevr. d'AillyFritz, die zich na'ar-
tig aan de verkoop wijdde.
Reeds in 1953 werd besloten tot het
instellen van een apart opleidings
kader, opdat de opleiding zou kun
nen geschieden zonder dat de dienst
uitvoering hierdoor nadelig beïn
vloed zou worden. Van de bezetting
van dit kader is tot nu toe niet al te
veel terecht gekomen. De voornaam
ste oorzaak hiervan is wel te wyten
aan de moeilijkheden bij de aanne
ming van nieuw personeel, vanwege
de vrij hoge eisen die de N.S. moe
ten stellen.
„De mens" gaat verloren.
De RDV-herziening (reglement
dienstvoorwaarden) van 1 Juli j.l.
heeft volgens spreker duidelijk ge
maakt, dat er onder het personeel
een prikkelbare stemming heert De
grote inspanning, die het bedrijf zich
gedurende de jaren van de opbouw
heeft moeten getroosten, heeft er toe
geleid, dat de „mens" in dit tech
nische bedrijf verloren dreigt te
gaan. De directie, ook al tracht ze zo
dicht mogelijk bij het personeel te
staan, moet in dit geografische ge
spreide bedrijf een zeer groot deel
van haar taak delegeren aan een
groot aantal chefs van hoog tot laag.
De inspanning om een sluitende
exploitatie, een steeds in beweging
zijnde aanpassing om aan de ver
voersbehoefte in ons land zo goed
mogelijk te kunnen voldoen en de
doorvoering van technische verbete
ringen in het bedrijf, roepen by het
personeel problemen op.
Teleurgesteld in S.E.R.
Bovendien dient men er voor te
zorgen, dat ieder die leiding heeft te
geven aan een redelijk aantal perso
neel ,niet zodanig door uitvoerende
arbeid in beslag wordt genomen, dat
er onvoldoende tyd overblijft om de
juiste sociale verhoudingen te schep
pen.
Wanneer de president stelt, dat hij
van zijn chef verwacht, dat ze 50
procent van hun aandacht besteden
aan personeelsproblemen, dan wil
spr. hem daarin graag bijvallen, maar
hij zou er aan toe willen voegen, dat
daarvoor de mogelijkheid moet be
staan.
Spr. is teleurgesteld over he tfeit
dat de Sociaal Economische Raad
ontheffing heeft verleend van de ver
plichting om tot een ondernemings
raad te komen, nadat de twee andere
personeelsverenigingen en ook de
directie een ondernemingsraad bij de
N.S. ongewenst acht. „St. Raphael"
verwacht van een ondernemingsraad
een bijdrage tot goede verstandhou
dingen binnen het bedrijf.
Sprekende over de verbreking van
de samenwerking door het NW
zeide de heer Dimmers dat dit tot nu
toe geen remmende invloed heeft op
de activiteit van de personeelsraad.
Wat betreft het periodiek medische
onderzoek voor het personeel zeide
spr. dat zoveel mogelijk waarborgen
worden verkregen dat de eventuele
sociale gevolgen worden opgevangen.
Zij, die voor him eigen functie me
disch niet meer geschikt zijn, wor
den, als ze dat willen, zonder directe
financiële consequenties in een an
dere functie tewerkgesteld.
Nieuw en nog in een stadium van
studie en onderzoek is bij de N.S. de
werkclassificatie. De geslotenheid
van het bedrijf en de bijzondere ken
merken van diverse specifieke func
ties, vragen op zijn minst een ern
stige bezinning op dit vraagstuk.
Vacantie-foto bracht 3000 gulden op
Duizend gulden verwierf de heer Abe de Vries uit Amsterdam met deze
foto, die, met nog ruim 8090 andere werd ingezonden voor de vacantie.oto-
weclstrijd van de A. N. W. B., Stichting Film en Foto en de Bond van Neder
landse Foto Detailhandelaren. Deze uitstekende opname werd gemaakt in
Amsterdam tijdens een kinderspel van het Vacantie-comité voor de thuis
blijvende stadsjeugd.
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid heeft besloten, dat,
ten aanzien van broodbakkerijen,
door hoofden of bestuurders en door
bakkersgezellen in afwijking van de
Arbeidswet 1919, met de bakkefsar-
beid mag worden begonnen. Op Za
terdag 4 December 1954 te 0 uur; op
Vrijdag 24 December 1954 te 0 uur;
op Vrijdag 31 December 1954 te 0 uur.
Een en ander met dien verstande,
dat voor zover betreft broodbak
kerijen, voor welke een vergunning,
als bedoeld in artikel 37, eerste lid,
der Arbeidswet 1919, is verleend
telkens gedurende 2 uren vóór het
tijdstip, waarop op genoemde dagen
de bakkersarbeid mag aanvangen,
arbeid, bestaande, in het gereedma
ken van deeg en ovens, magr wor
den verricht, en voorts onder voor
waarde, dat in de ondernemingen,
waar op de laatst genoemde twee
data van deze vergunning gebruik
wordt gemaakt, op Zaterdag 25 De
cember 1954, resp. Zaterdag 1 Ja
nuari 1955, geen arbeid wordt ver
richt, behoudens banketbakkersar-
beid door het hoofd of de bestuurder
der onderneming en door arbeiders,
die in de onderneming uitslutend als
banketarbeider zijn te werk gesteld.
In afwijking van de Arbeidswet
1919, mag door bakkersgezellen die
op Vrijdag 3 December 1954, Donder
dag 23 December 1954 en Donderdag
30 December 1954 te 22 uur met vóór-
arbeid aanvangen, op die dagen 10
uren arbeid worden verricht.
Door bakkersgezellen, die niet aan
deze vóór-arbeid deelnemen mag op
Zaterdag 4 December 1954 gedurende
ten hoogste 13 uren arbeid worden
verricht en op Vrijdag 24 December
1954 en Vrijdag 31 December 1954
telkens gedurende ten hoogste 10
uren, tenzij ten aanzien van de bei
de laatstgenoemde dagen een kennis
geving (coupon) als bedoeld in arti
kel 35, tweede lid, onder b, der Ar
beidswet 1919, tijdig is ingezonden
aan het betrokken districtshoofd der
arbeidsinspectie in welk geval de
werktijd op die dagen ten hoogste
13 uren mag bedragen.
De minister herinnert er hoofden
en bestuurders van de bovengenoem
de ondernemingen aan, dat:
zolang van de vergunning wordt
gebruik gemaakt,- overeenkomstig
het bepaalde van de vergunning in
artikel 70, tweede lid, van het werk
tijdenbesluit voor fabrieken of werk
plaatsen 1936 uit een naast de ar
beidslijst of de rooster opgehangen
geschrift op duidelijke wijze de te
volgen werktijdregeling moet blij
ken.
Ingevolge het bepaalde in aritkel
40, vierde lid, de Arbeidswet 1919
moet aan een bakkersgezel, die tus
sen 20 en 5 uur bakkersarbeid ver
richt, onmiddellijk vóór de aanvang
van ziin arbeid, welke geheel, of ge
deeltelijk tussen die uren is gelegen,
een onafgebroken rusttijd van 10
uren worden gegeven.
Aan hoofden of bestuurders van
broodbakkerijen wordt vergund dat,
in afwüking van het benaalde in ar
tikel 35. zesde lid. d^r Arbeidswet
1919, deeg en brood, dat na 20 uur
van de vorige dag gebakken of op
gewarmd is, op Zaterdag 4 December
1954, Vriidae 24 December 1954 en
Vrijdag 31 December 1953 van 7.30
uur af uit het gebouw met aanhorie-
heden waarin zich de broodbakkerij
bevindt, wordt vervoerd en van 8
uur af wordt verkocht of afgele
verd.
UTRPrwr*; FARPWAVT ERE
DOCTOR TE ROME.
Is. H. A. Hidde Nijland. directeur
van de in Utrecht gevestigde N V.
Coq, is benoemd tot doctor honoris
causa van de Acudemia Delia Alta
Cultura te Rome.
