Achter de Oostenrijkse zonnebloemen dreigt een volk van 216.000 nummers reddeloos te vergaan Moeder Qods Uit Gods hand gevallenen Koopman werd „schoorsteenveger" en verdiende een dikke boterham ZATERDAG 16 OCTOBER 1954 DE LEIDSE COURANT DERDE BLAD PAGINA I ^IN VELERLEI VERSCHIJNING^ Deze foto behoeft geen onderschrift; wie ooit in een kamp geweest is al was het maar om een bezoek te brengen voelt bij het zien van deze foto weer de dood se grauwheid, die hem toen beving. Deze kin dertjes zijn opgegroeid in deze grauwheid,- zij weten niet, dat er op de wereld huiskamers zijn, waar de zachte glans van een schemerlamp persoonlijke zaken met een milde sluier om geeft; deze kinderen denken, dat de wereld een kamp is, een kamp van modder, ruzie, hon ger en ongemakken en zij hebben maar erg weinig waardering voor deze wereld, die zo som ber en vuil is. Ieder kan deze kin dertjes de wereld van een lieflijker kant laten zien, door van zijn over vloed een onmerkbaar I deeltje te geven voor! deze stakkers. U zult het nauwelijks merken en voor deze! kinderen kan dan een nooit-gedacht sprookje werkelijkheid worden. In 'n wereld van onverschillige vrije mensen werdNederland geroepen tot groots voorbeeld AP EEN STRAND, 6 METER VOORBIT paal 17, ligt een geschonden scheepsvat; met de aanduiding 17/6 is deze do4e getuige van een scheepsramp gelocaliseerd. Met gelijke aanduidingen zijn ook gelocaliseerd geschonden mensen levende getuigen van de wereldramp, die in hen nog voortduurt, gehavende mensen, door een zee van onzegbaar leed zieergeworpen in een klein stukje barak van een vluchtelingenkampergens, heel ver van het eigene. 29/5 (29ste barak, ruimte 5 Lager St. Martin, niet ver van Villach) Joseph Gross., 6/4 Jakob Kapp, 17/6.31/1.honderdduizenden cijfer- groepen vormen de codeficatie van schreeuwende materiële rampspoed en nog luider zwijgende geestelijke nood. Alleen in Oostenrijk zijn meer dan 216000 nummer geworden letterlijk uit hun land getrapten ofwel uit hun land naar de vrijheid gevluchten Op heel weinigen na gaan zij allen gebukt onder het nummer. Niettemin zijn zij zich nog zoveel het eeuwig menselijke bewust, dat zijhonderdduizen den alleen in Oostenrijk hunkeren naar een handreiking, die hen uit het nummer weer naar hun medemensen leidt. Een handreiking die deze hon derdduizenden redding biedt uit de 76 „officiële" Oostenrijkse regeringskam pen en de naar schatting 33.000 niet of nauwelijks gecodificeerden uit de „niet officiële" kampen, die veelal bestaan uit een huttengroepcring, waarbij vergeleken een woonwagenkamp zoals wij dat kennen eeni villadorp is. PT«in1ro«*itirv naar Vmln ficieel kamp ergens ™et ver van Graz' jnunKeriny IleJctr nuip speelt de jeugd. Een jongen van ca. 13 grijpt een makkertje van 8, knijpt Door de ellende heen hoort ge, diens hoofd tussen linkerarm en maar ge moet goed luisteren, want ellende verdooft, de hunkering naar hulp op de eerste schreden naareen toekomst, Nederland steekt de handen uit naar deze „uit Gods hand gevalle nen". Nederland steekt de handen uitde mouwen om te werken „een uur voor toekomst" van deze ir uitzichtloosheid gebannen mede mensen. VALSE SCHIJN. De Oostenrijkse regering verdient de grootste lof voor wat zij doet voor deze ongevraagde bevolkingsaanwas, „100.000.000 schilling voor de vluch telingen" is een duidelijke post van minister Oskar Helmer op de staats begroting. Neen de nood klinkt de kampen niet uit; ze is veelal nauwelijks buiten de barakken bespeurbaar: Herstbloe- men, grote hoog opgerichte zonne bloemen het meest, tegen het carboli- neum der barakwanden en de nog juist als oorspronkelijk wit herken bare gordijnen geven vele kampen zelfs bij eerste blik een vriendelijk aanzien. De nood schuilt ook niet helemaal in de behuizinkjes, hoe miserabel die op zich zelf mogen zijn: Wat zou het gezinnetje 2/8 gelukkig zijn als zijn huidige behuizinkje uit 2/8 gelicht en met een eenpersoonshandwagen naar b.v. Waldstrasse no. 8 van Feffernitz werd overgebracht. Harde werkelijkheid. De nood wordt elke dag opnieuw geboren uit de paring van herinne ring en nu. Men denke zich maar in: Een offi cier uit het Witrussische leger, een slager, een hoogleraar in de wijsbe geerte, een schrijnwerker, een eige naar van een boerenbedrijf, elk uit zijn eigen milieu weggeranseld of dat om hoger goed verlaten hebbend, bij een gewaaid in één kamp, in één barak. Velen weliswaar met hun gehele gezin, velen met slechts de foto's van de dode of van de tijdens hun zwerf tocht verloren geraakte geliefden, ve len met zelfs dat niet. Tegen een oude kazerne in Klagen- furt hangt een groot plakkaat met vele tientallen portretjes: „Diese kin- der suchen ihre Eltern". THEORETISCHE BESCHOUWINGEN. De nood leidt tot. buiten de barakken: In een onof- borst en raspt met de knokels van zijn rechterhand ruw over diens schedel: ééén, twee drie.... tot vijf- en twintig; het knaapje ondergaat het gelatenzondert zich dan een poosje versuft af. De man 6/18 woont bijna 8 jaar in Lager Spittal/Drau. De laatste 3 jaar gaat hij dagelijks naar het sta tion. dan komt zijn gezin weer bij hem. Twee uit de talloos mogelijke close- ups. En van binnen? De World Health Organisation heeft een team benoemd om een on derzoek in te stellen naar de geeste lijke gezondheid van de kampbewo ners. Dan is er een Nederlands team, sa mengesteld door het instituut voor Psychologisch Onderzoek van prof. dr. J. Koekebakker te Leiden. Dit team, dat binnenkort zijn onderzoe kingen intensief gaat voortzetten, heeft reeds een voorlopig rapport aan de hoge commissaris der Verenigde Naties voor de vluchtelingen uitge bracht. De conclusies bevatten o.m. een ge constateerde ernstige morele achter uitgang: vele verschijnselen bij de jeugd scheppen grote zorg; in één a twee jaar zijn ernstige moeilijkhe den te verwachten. PRACTISCHE DADEN. De tijd dringt! De regeringen alleen hebben geen haast: „De regeringen der landen, waar de vluchtelingen thans vertoe ven zijn" immers „voor deze mensen verantwoordelijk"! Nederland begint te begrijpen dat het laatste uur naakt. Onze regering heeft reeds 750.000 gulden beschik baar gesteld voor de moeilijke geval len: ouden van dagen, t.b. en andere chronische patiënten, invaliden etc.; dat zijn er alleen in Oostenrijk ca. 15.000, 5 pet. van het totaal aantal vluchtelingen. Onze regering zal nog meer voor deze zwaarst getroffenen doen. Naar dezen waarachtig ook naar dezen maar vooral naar de 95 pet. anderen, omdat alleen daarmee de definitieve oplossing van het enor me probleem naderbij wordt ge bracht, gaat het Nederlandse volk zijn handen uitstrekken. Steekt het Nederlandse volk als voorbeeld voor alle volkeren de handen uit de mouwen, om te werken een uur voor een toekomst van deze „uit Gods hand gevallenen". (Foto: v. d. Horst) Opname uit de St. Josephkerk, Noordwijkerhout Ik denk aan en aan Uw hart En hoe Qïj naar den Zoon vol smart Uw wezen hieldt gebogen: - Uw lippen aan Zijn lippen rood Uw oog en stil. Uw oog en groot Op zijn geloken oog en Jacques Schreurs M.S.C. Amsterdams avontuur Misschien is het een professor, die enkele jaren geleden nog de jeugd van zijn land op de collegebanken de begin selen van wijsbegeerte bijbracht; misschien is het een toneelspeler of een machinebankwerker, misschien momenteel is hij echter een dood-nummer; een kaartje in een duivels systeem, waarin hij verloren is en dat hem uit de samenleving heeft gestoten. Hij poogt nu om een schamele boterham te verdienen met het vervaardigen van beeldjes. Misschien kan hij over enkele tijd weer terugkeren naar het leven, dat hij enkele jaren geleden gedwongen verliet. U kunt hem op deze weg helpen: Giro 5200. Vrouwe Justitia vindt het matig Acht maanden met aftrek van het voorarrest heeft de officier van jus titie bij de Amsterdamse rechtbank gisteren geëist tegen een 24-jarige los-arbeider en de 33-jarige koopman beiden uit Amsterdam, die het vorig jaar en opnieuw in de afgelopen zo mer als schoorsteenvegers een vrij groot aantal hoofdstedelijke huis vrouwen bij de neus hebben geno men. Zij geven hun. oplichtingen ruiter lijk toe en beaamden, dat zij in vele gevallen voor z.g. reparaties aan ka chels en haarden, die in sommige gevallen volkomen in tact waren en geen enkele reparatie behoefden, veel te hoge nota's aanboden, die ze dan met een valse naam onderte kenden. Nieuw systeem. Er waren ook enkele gevallen, waarin zij de schoorsteen in het ge heel niet veegden, maar bij de vrouw des huizes de indruk wekten, dat ze dit wel deden. De kosten varieerden tussen 10 en 40. „We gaan de schoorsteen bij uw buren vegen, mevrouw", hadden ze tot een dame in de rivierenbuurt ge zegd, „mogen we de uwe meteen ve gen?" „Ik heb geen dienstmeisje van daag", luidde het antwoord, „dus dat maakt me teveel rommel". ,0 nee, mevrouw", had het twee tal terstond gezegd. „We vegen vol gens een geheel nieuwe en moderne methode met een plastic zak, die we naar boven trekken. Er valt abso luut geen roet naar beneden". Mevrouw schrok. Een van de twee verdween naar buiten om zogenaamd bij de buren het dak op te gaan. De andere in specteerde de centrale verwarmings ketel. „De pijpen slaan aan", zei hij. „Ik zal ze even voor u schoonmaken en de ketel aansmeren, dan hebt u er geen last meer van". Hij smeerde er wat vuurvast cement tegen aan, dat hem zoals hij ter zitting ver telde 25 cent per zakje kostte en vertelde mevrouw, dat het een kost bare samenstelling was. De kosten waren 25,mevrouw 9chrok ervan en protesteerde: Dat hadden de vegers toch eerst even moeten zeggen, Vooruit dan maar; ze rekenden nog der het publiek. eens even alles na én namen genoe gen met 20, „Hij trekt beter!" Een andere getuige had een gas haard. Ook bij haar wensten de twee verdachten de schoorsteen te vegen. Ze boden het aan voor 2,25. Een van de twee hield een krant voor de haard, de ander ging het huis uit, maar deed niets. De getuige, een kleine vrouw van circa 45 jaar, moest hij haar verhaal nog met leedvermaak om zich zelf lachen. „En ik met mijn domme gezicht", lachte ze, „Ik heb de haard waar ze bij stonden nog aangestoken ook en gezegd, dat het me inderdaad leek alsof hij beter trok". „U moet een nieuw hoedje op uw schoorsteen hebben, mevrouw", had het tweetal aangedrongen. Ze zucht te en stemde met de prijs in: 10, Toen de heren weg waren kwam ze tot de ontdekking, dat er helemaal geen hoedje op de schoorsteen gezet was. Genoeg verdiensten. President: „Een" van u tweeën is tweemaal wegens inbraak veroor deeld. Deden jullie het soms ook om eens poolshoogte te nemen in die huizen?" Verdachten: „Nee, heer president, heus niet. Eerlijk gezegd, wij ver dienden genoeg met de manier, waarop we schoorstenen veegden. We hadden er niets aan om bij iemand in huis iets weg te nemen". Na de eis van de officier van acht maanden, zeiden de beide verdedi gers in hun pleidooien van mening te zijn, dat de zaak ietwat was opge schroefd en vroegen voor beide ver dachten gecombineerde straffen. De uitspraak volgt op 29 Oct. a.s. DE DERTIENDE IS ER! Ruim drie weken heeft een pleister van de pleisteractie 1954 in de jaszak gezeten van de heer D. v. d. Bilt, Beatricksstraat 10, te Axel, zonder dat deze, een 34-jarig kantoorbedien- vader van vier jonge kinderen, vermoedde, dat er aan deze pleister een prijs verbonden was. Groot was echter zijn vreugde, toen hij na zijn envelopje aan een onderzoek te heb ben onderworpen gisterochtend van de Kath. E.H.B.O. in Rotterdam te horen kreeg dat hij de dertiende prijswinnaar was en 1000 gulden in ontvangst kon komen nemen. Thans bevinden zich nog twee prijzen on-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 6