Haagse kantoormeisjes bewerken naast studenten 't Groningse aardappelenland Meer invloed van bedrijfsleven bij de loonvorming Aardappelen worden met man en macht in Zuid-Holland gerooid Advies van Stichting van de Arbeid: Rijksbemiddelaars te vervangen door een S.E.R.-Loonraad Alleen deskundigen mogen in 't leger munitie demonteren Oogst vóór 1 November binnen Nog 40 pet zit in de grond Slagers houden tentoonstelling Het moet gerooid worden Belastingdienst werkte ijverig mede door aanslagbiljetten uit te delen Militairen kunnen niet rooien Tandarts leefde op te grote voet Nieuwe kappersionen VRIJDAG 15 OCTOBER 1954 DE LEIDSE COURANT DERDE BLAD PAGINA I Loonpolitiek blijft „geleid" De Stichting van de Arbeid heeft een rapport ingediend over de toe komstige loonpolitiek. Aanbevolen wordt het College van moeten verstrijken tussen het nemen van een besluit en het inwerking tre den er van. Wat de besluitvorming in de SER betreft meent het rapport dat er steeds een meerderheid zal moeten zijn van ten minste 5/9 van het aan tal uit te brengen stemmen (Ge steld dat werkgevers en werkne- Rijksbemiddelaars te vervangen door ™ers en bjoc tegenover elkaar staan een loonraad. Deze loonraad zal een^an za^ 2/3 van de kroonleden de doorslaggevende beslissing moeten geven). Verantwoorde bedrijfstaksgewijze afwijkingen van de richtlijnen wil het stichtingsrapport erkend zien als een element van de loonpolit ek. In dien partijen dit overeenkomen moet óók een zekere mate van on dernemingsgewijze differentiatie mo gelijk zijn. Wat de samenstelling van de loon raad betreft, acht het rapport het ge wenst iedere groep (kroonleden, werkgevers, werknemers) uit mini maal 3 en maximaal 5 leden te doen vaste commissie van de Sociaal-Eco nomische Raad moeten zijn, zij het met een bijzonder karakter. Aan de loonraad zal de uitvoering van de loonpolitiek moeten worden opgedragen. Vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers bene vens kroonleden zullen er zitting in moeten nemen. Het rapport is het resultaat van de discussies die de laatste tijd in ons land zijn gevoerd rondom de vraag op welke wijze de geleide loonpolitiek vervangen kan worden door een systeem van vrijere loon vorming. Naarmate de welvaart in ons land toenam traden immers de nadelen van het huidige systeem meer en meer aan het licht. Zo komt b.v. de taak van het bedrijfsleven bij de loonvorming onvoldoende tot haar recht door de grote bevoegdheden van de overheid. Voorts is er onvoldoende mogelijk heid tot differentiatie in de lonen tussen de bedrijfstakken en onder nemingen) waardoor in onvoldoen de mate rekening kan worden ge houden met de bijzondere economi sche en sociale omstandigheden van de bedrijfstakken (en ondernemin gen). Intussen had het oude stelsel ook voordelen. Deze wenst men te be houden, zodat volgens de Stichting van de Arbeid als uitgangspunten voor een stelsel van vrijere loonvor ming de volgende wenselijkheden zoveel mogelijk gerealiseerd moeten worden: 1. de primaire verantwoordelijkheid voor de loonvorming dient zoveel mogelijk bij het bedrijfsleven te berusten. Als hoedster van het al gemeen belang heeft de overheid een aanvullende taak; 2. het algemene loonniveau dient steeds in overeenstemming te zijn met de fundamentele economi sche en sociale factoren (werk gelegenheid, betalingsbalans, ruil- voet, een sociaal verantwoord loonniveau) 3. een zo grote mogelijkheid van differentiatie in de lonen en an dere arbeidsvoorwaarden als met de coördinatiegedachte in over eenstemming is te brengen (m.a.w. in de diverse bedrijfs takken en ondernemingen moet een harmonische loonopbouw ge waarborgd blijven). Ook in het nieuwe systeem van loonpolitiek zullen in verband hier mee bepaalde richtlijnen noodzake lijk zijn. Het vaststellen resp. wijzi- fen hiervan zal volgens de stichting oor de SER als orgaan van het bedrijfsleven dienen te geschieden. Als tegel zal eens per jaar de SER een analyse en prognose moeten vaststellen over de economische si tuatie van ons land toegespitst op de loonpolitiek, waarmee een uitspraak wordt verkregen over het algemeen loonniveau. Aan de hand hiervan gaat de Stichting van de Arbeid na in hoeverre de richtlijnen wijziging behoeven. De stichting brengt haar oordeel bij de SER uit, waarna deze een beslissing neemt. De overheid zal door middel van de kroonleden in de SER van haar inzichten blijk kunnen geven. Als hoedster van het algemeep belang zal zij echter een SER-be"sluit moeten kunnen schorsen of vernietigen. Er zal daarom een redelijke termijn bestaan met dien verstande dat elke groep vijftien sffemmen zal uitbren gen. De instelling van de loonraad zal plaats dienen te vinden door de SER in overeenstemming met de be trokken minister(s). Het rapport heeft ook nog aan dacht geschonken aan de vraag in hoeverre en op welke wijze de loon raad ingeschakeld moet worden bij eventuele algemene loonronden. De mogelijkheid hiertoe wordt niet uit geschakeld, echter slechts bij hoge uitzondering en op uitdrukkelijk ad vies van de SER. Bovendien zal de loonraad de be voegdheid moeten krijgen een alge mene aanwijzing of vergunning te geven met betrekking tot b.v. het verlenen van een extra-uitkering, het vrijaf geven op de nationale feestdag etc. In toekomstige loonpo litiek zal ook de Stichting van de Arbeid een bepaalde functie moeten blijven vervullen. Het stichtingsbestuur staat op het standpunt dat het gewenst zou zijn indien de betrokken minister(s) over het onderhavige vraagstuk het advies van de SER zou (den) vragen, afgezien van de vraag of de SER eigener beweging en advies aan de regering zou wensen uit te brengen. BORSTBEELD VAN KAREL DOORMAN ONTHULD. De burgemeester van Den Halder, mr. G. D. Rehorst, heeft gistermid dag in de tuin van het koninklijk in stituut voor de marine een borstbeeld onthuld van schout bij nacht Karei Doorman. Het beeld is een geschenk van de burgerij aan het koninklijk instituut. Het is ontvvorpen door de beeldhouwer D. Bus uit Den Haag. Vele militaire autoriteiten en fami lieleden van de schout bij nacht Ka- rel Doorman waren bij de plechtig heid aanwezig. MINISTER BEPAALT Te gevaarlijk Indien het huidige aantal extra arbeiders van 1000 kan worden ver- I hoogd tot 1500 en het weer zich niet van zijn slechtste zijde laat zien, zal de gehele aardappeloogst in Zuid- Holland vóór 1 November gerooid kunnen zijn. Volgens een ruwe schatting zit nog 40 van de Zuid- Hollandse aardappeloogst in de grond. Alle pogingen worden nu in het werk gesteld om het benodigde aantal arbeiders bijeen te krijgen om dit doel te bereiken. Zo ft aan een aantal gemeenten verzocht personeel verlof te geven bij het rooien de helpende hand te bieden. Maandag zullen 55 Haagse brandweerlieden in toerbeurt hier mee beginnen. Oproepen zijn ge richt aan leerlingen van de middel bare landbouwscholen en studenten waarvan er zich al een aantal onder de „vrijwilligers" bevindt. Nog géén militaire hulp. Slechts indien een noodtoestand bij het veilig stellen van de oogst zou ontstaan, zal worden getracht ook militaire hulp te krijgen. Zover is het thans echter nog niet en er wordt gehoopt, dat met de vaste kern van landarbeiders en de vrij willigers de oogst op tijd zal kun- In één van de belangrijke aard- appelgebieden van ons land, de Hoeksche Waard, moet nog 60 van de 3200 h.a. worden gerooid. Behalve het bijzonder slechte weer is hier ook het aantal beschikbare arbeidskrachten er de oorzaak van, dat de aardappeloogst weken later is dan andere jaren en daardoor nog niet op grote schaal is begonnen met de suikerbietenoogst. De groeiende industrie heeft hier .vooral het laat ste jaar een steeds toenemend aan tal arbeiders tot zich getrokken en van de honderden arbeidskrachten uit Noord-Brabant, die hier in vorige jaren werk vonden bij oogst, zijn er dit jaar slechts enkele tientallen be schikbaar geweest. Van dit kleine aantal vallen er bovendien nog af, naarmate de campagne op de suiker fabrieken op gang komt. Het verloop onder de vrijwillige arbeidskrachten is vrij groot. Onder hen zijn velen, die zijn aangelokt Moeilijkheden rond 6 pet bij de textielindustrie In de textiel-industrie is nog geen overeenstemming bereikt over de toe passing van de vergunning tot het geven van een zes procent loonsver hoging De kwestie zal volgende week W oensdag worden voorgelegd aan de Stichting van de Arbeid. Van de zijde van de vakbonden in de textiel-industrie wordt meege deeld, dat zij er geen genoegen mee zullen nemen, wanneer bedrijven, die betalen op CAÜ-basis, alleen hiervan uitgaan bij de toepassing van de zes procent loonsverhoging en in geval van loonoverschryding de zes pro cent niet of slechts gedeeltelijk wen sen te betalen. Loonoverschrijding wordt door de werkgevers beschouwd als zwart loon. De vakbonden stellen zich op het stardpunt dat men by tcepassmg van de zes procent loons verhoging dient uit te gaan van het loonniveau zoals dat is vastgesteld na de totstandkoming van de werkclassi- ficatie, waarbij raadgevende efficien cy-bureau's een wetenschappelijke functie-analyse hebben vastgesteld. Waar de werk-classificatie werd in gesteld werden de lonen als regel hoger gesteld dan die van de C.A.O. Men kreeg dan ontheffing van de basis-uurloon betalingen en een door breking van het tariefplafond tot 125 of 130 recent. door de hooge lonen, die zij dachten te kunnen verdienen. Daarbij wer den bedragen genoemd tot 20 gulden per dag. Dit echter kan alleen wor den gehaald onder gunstige omstan digheden door ervaren landarbei ders en het loon van de gemiddelde vrijwilliger bedraagt ongeveer de helft daarvan. Ook» blijken velen in de waan te hebben verkeerd op ge makkelijke wijze iets bij te ver die- Zware lichamelijke inspanning. Het werken op de aardappelvelden vereist weliswaar geen grote vak kundigheid, maar in verscheidene gevallen blijken de vrijwilligers niet tegen de physieke inspanningen te zijn opgewassen. De eisen, die op de arbeidsbureaux worden gesteld, zijn niet voor niets: lichamelijk gezond, laarzen en werkkleding. Ook deze laatste twee voorwaarden zijn geen overbodige luxe nu door de over vloedige regenval de zware klei op enkele plaatsen in ware modderpoe len is veranderd. Een zeker aantal van de vrijwilligers, die ieder uit eigen overwegingen zich voor dit werk heeft aangemeld, laat zich ech ter hierdoor letterlijk niet uit het veld slaan en elke ochtend om zes uur vertrekken uit Den Haag met de grote groep arbeiders, die in dienst zijn van het bureau Oogst- voorziening van het ministerie van landbouw, visserij en voedselvoor ziening, tientallen „rooiers" uit alle lagen van de maatschappij van studenten tot varensgezellen, die een paar dagen „aan de wal zijn" naar de boerderijen in de aardappel- gebieden Teneinde ongevallen te voorkomen heeft de minister van oorlog bepaald, dat het aan een ieder, die zulks niet uit hoofde van zijn functie behoort te doen, ten strengste verboden is munitie te demonteren of onschade lijk te maken, dan wel voor deze werkzaamheden opdracht te ver strekken. Dit verbod, waaronder ook wordt verstaan het wijzigen van zgn. don derslagen teneinde de knal te ver zwaren, heeft vanzelfsprekend geen betrekking op de normale werkzaam- Dinsdag 19 October zal de burge meester van Utrecht de veertiende in ternationale slagersvakwedstrijd en tentoonstelling openen, die door de Nederlandse Slagersvakschool tot en met Dinsdag 26 October in de drie Jaarbeurshallen aan het Vredenburg wordt gehouden. De inzendingen zijn in twee hoofd groepen verdeeld, namelijk in een in ternationale en een nationale. In de internatonale afdeling zullen 1300 inzendingen komen uit: België, De nemarken, Duitsland, Engeland, Fin land, Frankrijk, Ned. Antillen, Neder land, Noorwegen, Oostenrijk, Saar land, Zweden en Zwitserland. Er komen 360 deelnemers in de na tionale afdeling, waar o.m. 40 sier- stukken en 30 etalageschotels wor den ingezonden. Niet alleen kijken. Er worden behalve demonstraties van de vervaardiging, ook producten aan het publiek ter keuring aange boden. Op de tentoonstelling is een moderne slagerswinkel met de nieuw ste Amerikaanse gekoelde uitstalkast. In deze winkel zal ook aan het pu bliek worden verkocht. Verder zul len er tijdens de tentoonstelling eni ge malen per dag kook- en braadde- monstraties van vlees worden gehou den. Speciaal aan de bereiding van goedkopere en minder gangbare stuk ken vlees en vleesgerechten zal aan dacht worden besteed. Twee Haagse dametjes, mej. H. E. Tollens uit de Werkliovenstraat 43 en mej. R. Hagenaar uit de Weissen- bruchstraat 2, zijn Woensdag, nadat ze via de nieuwsberichten gehoord hadden van de noodtoestanden op de Groningse aardappelvelden, vastbe sloten in de trein naar Groningen ge stapt. Zij werken op het kantoor van het bedrijfspensioenfonds voor de kleine metaalnijverheid en hadden nog enkele dagen verlof tegoed, wel ke zij productief wensten te maken in het belang van de oogstvoorzie- ning. Woensdagavond laat arriveer den ze in Groningen, maar ze slaag den er niet in een goedkoop hotel te Minister Staf; Het valt in deze tijd voorwaar niet mee om minister van oorlog te zijn en speciaal in Nederland brengt dit baantje de laatste we ken een vrij pijnlijke consequentie met zich mede, want doorlopend wordt, aan de minister gevraagd, of hij nu niet een paar duizend mi litairen van het exercitieveld kan halen om hen de oogst te laten redden, die op de Nederlandse velden dreigt te verrotten. En de domme buitenstaander snapt niet, dat de minister daardoor in een uiterst moeilijk parket komt. Ten eerste zo vertelt de minister lenea zich de militaire troepen minder voor landwerkzaamheden. Dit is nog een redelijk argument, het is duidelijk, dat een student in'dé theologie of een typiste van een handelskantoor de specifieke eigenschappen tot het rooien van aardappels in veel hogere mate bezitten, dan de op de krijg afgestemde landsverdediger. Maar dat is wanneer we 's ministers argumentatie goed gele zen hebben niet 't hoofdmotief, waarom nij de militairen naar de schietbanen stuurt i.p.v. naar de aardappelvelden. De minister heeft rekening te houden met de hiërarchieke verhoudingen. Voor hen, aan wie dit manmoedige woord niet zo heel erg veel zegt, moge een eenvoudig voorbeeldje zonneklaar aantonen, dat 's ministers bezwa ren gegrond zijn: De minister laat een kazerne naar het aardappelveld gaan. Dit zijn natuurlijk niet alleen soldaten, maar zelfs soldaten eerste klasse korporaals, sergeanten en ga zo nog maar een kwartiertje door. Wat moet er nu gebeuren op het aardappelveld? Met heel veel doods verachting zou een korporaal nqg naast een soldaat eerete klasse de aardappels Aiit het veld kunnen halen, maar voor sergeants zou al een apart veldje moeten worden aangelegd en wat moet er dan met de luitenant gebeuren en de kapitein ennee, de minister heeft groot gelijk; hij acht het prestige van de kolonel niet opgewassen tegen een paar vuile handen. vinden. Ze zochten hun toevlucht maar bij de politie en kregen een cel aangeboden, waar ze de nacht op het harde stro hebben moeten doorbren gen. Deze tegenslag deed het enthou siasme van de beide meisjes echter niet bekoelen en gisterochtend vroeg togen ze reeds naar de uitgebreide landerijen te Borgercompagnie, waar ze op het aardappelveld tewerkge steld werden met enkele Groningse huisvrouwen en 19 leden van de vrouwelijke studentenclub „Magna Pete". Een kleine 25 vrouwen werken thans bij twee boeren in Borgercom pagnie en men is er zeer enthousiast over, want fr wordt hard gewerkt. Waardevolle krachten. De boeren hebben pleizier in hun niet alledaags werkvolk en zyn gul met warme koffie. Minder aange naam was de komst van een belas tingambtenaar, die vóór de koffie nog even de formulieren voor de loonbelasting aan de dames uitreikte. De leden van de vrouwelijke studen, tenclub waren hier niet bijster over tevreden en vulden het formulier in na er eerst met grote letters „onder protest" op te hebben beschreven. In Stadskanaal arriveerde een auto met een groep studenten en musici, maar de dorpscommissie, die de lei ding van het aardappelrooien ter plaatse heeft, was zelf aan het rooien en men wist niet, wat men met deze mensen beginnen moest. De groep ging dan ook onverrichterzake huis toe. „Niet te spontaan". De stichting voor de landbouw te Groningen deelt daarom mede, dat men zeer getroffen is door de spon tane hulp, die overal in Nederland wordt aangeboden. Men dringt er evenwel op aan, dat men zich voor de hulp bij het aard appelrooien aanmeldt bij de plaatse lijke arbeidsbureaux, zodat men een overzicht heeft van de beschikbare werkkrachten en voor vervoer en werkgelegenheid kan zorgen. Het weer bepaalt. In diverse plaatsen in Groningen zijn landbouwvergaderingen gehou den, tijdens welke met de situatie onder ogen heeft gezien. De aanvan kelijk gemaakte schatting van de te rooien oppervlakte: 2400 ha. voor Groningen en 1400 ha. voor Drente, moet verhoogd worden. De weervoorspellingen zijn niet on gunstig en de boeren in het Gronin ger land hopen, dat men nu een droge periode krijgt, waardoor ook de aardappelrooimachines weer overal kunnen worden ingeschakeld. Dan zal men met man en macht trachten de aardappels tijdig uit de grond te halen. Is er weer een regenperiode te verwachten, dan zullen de werk zaamheden dermate stagneren, dat het uitgesloten is, dat men met de thans beschikbare werkkrachten de aardappelen voor de vorstperiode uit de grond heeft. PRINSES MARGRIET NAAR RIJKSMUSEUM. Prinses Margriet en haar klasge nootjes hebben gisteren een bezoek gebracht aan het rijksmuseum te Am sterdam. Er werd een rondgang door de schilderijenafdeling gemaakt, waarbij o.m. de Nachtwacht werd be zichtigd. De officier van justitie bij de ar- rondissementsrechtbahk te Gronin gen heeft gisteren één jaar gevange nisstraf, waarvan vijf maanden voor- prev»! tSig joar heden van gebrevetteerde vuurwer kers. Het is gebleken, zo deelt de minis ter mede, dat by sommige onderdelen van de land- en luchtmacht scherpe munitie (projectielen, mijnen, hand granaten e.d.) wordt gedemonteerd of gesloopt, teneinde de gesloopte on derdelen te gebruiken voor het ver vaardigen van exercitie- of instruc tie-munitie, dan wel van losse muni tie. Een dergelijke handelwijze kan volgens de minister ernstig levensge vaar medebrengen, niet alleen voor degenen, die deze werkzaamheden uitvoeren, doch ook voor de omge ving, waarin het demonteren of on schadelijk maken geschiedt. VERLAGING GEWICHTSGRENS VAN BACONVARKENS. Tengevolge var» havenstakingen in Londen kan thans geen bacon naar Londen worden verscheept. De leve ranties van bacon beperken zich tot betrekkelijk kleine verschepingen naar andere Engelse havens. Aan deze omstandigheden moet de pro ductie van bacon tijdelijk worden aangepast. Naar aanleiding hiervan heeft het bedrijfschap voor vee en vlees besloten de gewichtsgrens voor baconvarkens welke met ingang van deze week reeds 2 kg. was ver laagd van Maandag 18 October a.s. af nog eens met 3 kg. te verlagen. Tot nader order kunnen derhalve slechts varkens in de gewichtsgrens van 63 t.m. 70 kg. voor de bacon- bereiding worden geslacht. Het hier door te verwachte ruimere aanbod van slachtvarkens op de binnenlandse markt zal worden opgevangen door een uitbreiding van de export van vers varkensvlees. De vakraad voor het kappersbe- dryf deelt mede dat de organisaties van werkgevers en werknemers, sa menwerkend in de vakraad voor het kappersbedrijf, overeenstemming heb ben verkregen over een nieuwe loon opbouw voor hefc kapperspersoneel. In de nieuwe lonen, die van 18 Octo ber aanstaande zullen moeten wor den betaald, is tevens opgenomen de jongste 6 provent loonsverhoging, alsmede de wachtgeld- en werkeloos heidspremie en de provisie uit arbeid. Nat. Rheumafonds opgericht De Nederlandse Vereniging tot Rheumatiekbestryding, die reeds meer dan vijf en twintig jaar werk zaam is, gaat met nog grotere kracht en felheid de rheumatiek bestrijden. Er is een stichting „Het Nationaal Rheumafonds" opgericht en er zal een uitgebreide landelijke actie worden opgezet, waarmede men hoopt te bereiken dat de interesse van het Nederlandse volk gewekt wordt en dat er financiële middelen worden verworven voor een groot scheepse aanval op deze volksvijand nummer één, zoals professor Mun tendam de rheumatiek noemt. Vanmorgen heeft het bestuur in het gebouw van de Tweede Kamer een persconferentie gehouden. Deze bijeenkomst werd juist gehouden, zo zeide dr L. G. Kortenhorst, voorzit ter van de Tweede Kamer, omdat de bestrijding van rheuma een belang is, dat het gehele Nederlandse volk aangaat. Dr Kortenhorst legde er de na druk op dat het slagen van deze ac tie van zeer groot en algemeen be lang is. Professor dr P. Muntendam, di recteur-generaal der volksgezond heid, die over de sociale betekenis van deze volksziekte sprak, zeide dat deze gelegen is in de grote veelvul digheid waarmede het rheuma zich voordoet, de grote mate van invali diteit, waartoe het kan leiden, het omvangrijke arbeidsverzuim, dat uiteraard economische consequen ties oplevert en de aantasting van de arbeidsproductiviteit, in zo een grote mate als bij geen andere ziek te voorkomt. Op het ogenblik wordt, zo zeide professor Muntendam, meer dan vijftig millioen gulden per jaar aan ziekte- en invaliditeitsuitkering voor rheuma verleend. De totale kosten, die ons volk per jaar moet opbrengen om het hoofd te bieden aan de rheumatiek overschrijden de 75 millioen gulden. Er is nog te weinig behandelings mogelijkheid, zo bleek uit het ope ningswoord van dr P. L. Stal, voor van het tieve hechtenis, geëist tegen een 45 jarige tandarts uit Uithuizen, thans woonachtig te Hollandsche Rading. De tandarts heeft volgens de ten lastelegging sinds 1949 onjuiste de claraties opgegeven aan het provin ciaal ziekenhuis „Ziekenhulp" te Groningen. Hij verrichtte diensten welke medisch niet noodzakelijk wa ren en bracht vullingen aan die even eens niet nodig waren. Verdachte legde een volledige be kentenis af en zeide dat hij inder daad te groots had geleefd, omdat hij zich steeds blind staarde op zyn bru to inkomen. Zijn raadsman pleitte voor een ge hele voorwaardelijke straf omdat zijn cliënt thans in moeilijke finaciële om standigheden verkeert. Uitspraak over 14 dagen. worden 20.000 nieuwe patiënten ge holpen en wordt aan 55.000 zoge naamde oude patiënten hulp gebo den. Er zijn slechts 350 rheumabed- dei> in ons land en er is behoefte aan ongeveer 2000 bedden. Elk rheuma- bea kost ongeveer 25.000. De heren Ph. J. van der Burg, vi- ce-voorzitter van de Ziekenfonds raad x F. H. Terwindt, voorzitter van het Landelyk Katholiek Rheuma- centrum te Nijmegen spraken voorts nog over het belang van een effec tieve rheuma-bestrijding. De landelijke actie, welke thans wordt voorbereid, zal o.a. een soort loterij inhouden, waarbij de midden stand wordt ingeschakeld. De actie zal in Januari en Februari a.s. wor den gevoerd. De oplossing van deze bijzondere loterij zal in Maart vol gen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 9