S)a ÊcidóeSoti^cmt
DULLES VLIEGENSVLUG
NAAR BONN EN LONDEN
Dulles
SPIJKERS
MET KOPPEN
De rekening
gepresenteerd
Vertrouwt Amerika Eden niet?
Uit handen der
Chinezen
Politieke situatie in
Indonesië spitst zich toe
Met of zonder uitjes, excellentie?
Prinses beboet
Het spoorwegongeluk in Portugal
Thans 108 gevallen van
paratyphus in Katwijk
n
n
DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1954
45ste JAARGANG No. 1
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
vertrouwt het
zaakje niet
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ I 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 et. p. man. Telefoontjes 11.50
r\ULLES DOET OOK AL MEE aan
de nieuwe mode van de bliksem-
diplomatie. Hij komt vandaag naar
Bonn, gaat morgen naar Londen en
vliegt Zaterdag weer naar Amerika
terug. Parijs laat hij links liggen.
Nu is men van deze Amerikaanse
minister, die weinig zitvlees heeft,
reeds heel wat gewend, maar deze
plotselinge en onverwachte reis in het
spoor van z'n Britse collega Eden
heeft de wereld toch wel even ver
rast.
Als reden van deze bliksemtour-
née wordt door het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken ge
noemd, dat Dulles zich op de hoogte
wil stellen van het inzicht van Eden
en van de standpunten der betrokken
andere ministers van buiten-
0 landse zaken, zoals deze aan
Eden op diens tournée langs
de Europese 'hoofdsteden ter kennis
zijn gebracht inzake het Duitse pro
bleem.
In minder diplomatieke termen ge
zegd: Dulles wil nu wel eens precies
weten, wat Eden met Adenauer heeft
bekokstoofd.
Er spelen hier twee tendenzen
door elkaar heen. Op de eerste plaats
is Amerika bezorgd over de voor
Londen in deze wel ongebruikelijke
voortvarendheid, waarmede Eden het
initiatief heeft genomen; dat is de
algemene tendenz om Amerika de
leiding op het Europese vasteland uit
handen te slaan. Op de tweede plaats
is Amerika 'het niet eens met de rich
ting, welke de Europese politiek
thans dreigt in te slaan.
Zolang de plannen van minister
Eden nog niet gepubliceerd zijn en
men alleen nog maar genoegen moet
nemen met min of meer gefundeerde
gissingen, is het niet gemakkelijk om
de juiste weg te vinden en de ver
rassende reis van Dulles in het juiste
licht te zien.
Zien wij het goed, dan heeft Eden's
plan om het Verdrag van Brussel te
doen herleven en uit te breiden tot
W.-Duitsl. en Italië de strekking om 't
overwicht van Amerika in de orga
nisatie van de Westeuröpese verde
diging te compenseren. Het verdrag
van Brussel was oorspronkelijk een
onder-onsje om de dreiging van een
eventuele nieuwe Duitse aanval af te
wenden. Later is dat clulbje opgegaan
in een grotere organisatie, die der
Navo, waarin Amerika vanzelfspre
kend de eerste viool speelde en wel
ke gericht was tegen Rusland. De be
doeling van het van stal halen van
het oude Brusselse paardje is dan
geen andere dan opnieuw een onder
onsje te vormen, maar nu sterker en
met van andere strekking. Amerika
zi't daar terecht een gevaar in voor
zijn positie en stuurde eerst onder
minister Murphy achter Eden aan.
Deze heeft blijkbaar zulke alarme
rende rapporten ingediend, dat de
grote baas zelf hals over kop naar
Bonn komt om het naadje van de
kous te weten.
Afgezien van de kwestie van Ame-
rika's hegemonie, is Washington ook
bezorgd over de keer, welke de Euro
pese politiek neemt. Amerika wil
a tout prix de beschikking hebben
over Duitse soldaten als bolwerk
tegen eventuele boze plannen van
Moskou. Het stuit daarbij op allerlei
bezwaren van de kant der Fransen en
heeft al eens gedreigd om z'n Euro
pese politiek te „herzien" (lees: zijn
steun aan dollars en militaire uitrus
ting in te trekken) als Parijs niet
v/at meer meegaande wordt. Dulles
komt thans eens kijken, of het nu
geen tijd wordt om inderdaad de
dikke dollars in de weegschaal te
gooien. Dat Dulles voor Parijs „geen
tijd" heeft, is te ostentatief om voor
bij te zien. Het heeft er alle schijn
van dat er binnenkort spijkers met
koppen zullen worden
De Britse regering heeft haar ver
tegenwoordiger in Peking opdracht
gegeven een eis tot schadevergoeding
in te dienen ten bedrage van 367.000
pond sterling, wegens het verloren
gaan van mensenlevens, vliegtuig en
lading na de beschieting van een
Brits passagiersvliegtuig door Chine
se jagers ter hoogte van het eiland
Hainan.
Op 23 Juli schoten jagers van Rood
China boven zee en Brits passageirs-
vliegtuig neer. Tien mensen kwamen
om het leven, acht werden gered en
het vliegtuig en de lading gingen ge
heel verloren. De regering van Rood
China bood haar verontschuldigingen
aan en beloofde schadevergoeding te
zullen geven.
BALANS
VAN EEN WERVELSTORM.
Het aantal doden als gevolg van de
wervelstorm,' die Maandag en Dins
dag over het Zuid-westen van Japan
is getrokken ,is tot 80 gestegen. 75
Personen worden vermist. Het aantal
gewonden bedraagt 257. Bijna 150.000
woningen zijn ondergelopen en 15.000
verwoest of zwaar beschadigd.
Washington wil er als de kippen bij zijn
Foster Dulles, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, wordt
Donderdagmiddag in Bonn verwacht, waar hij besprekingen zal voeren met
bondskanselier Adenauer over de plannen voor het verlenen van souvereini-
teit aan West-Duitsland en herbewapening van de bondsrepubliek binnen de
Europese Verdedigings-organisatie, aldus heeft een officiële woordvoerder
in Washington bekend gemaakt.
Na zijn besprekingen in Bonn zal Dulles naar Londen reizen, waar hij!
Vrijdagmiddag wordt verwacht. Hier zal hij, naar men venvacht, bespre
kingen voeren met Churchill en Eden.
De Amerikaanse minister is niet van plan ook Parijs aan te doen voor1
overleg met de Franse premier, Mendès-France. Hij wil Zaterdag terug
zijn in Washington met het oog op de opening van de Algemene Vergade
ring der Ver. Naties op 21 September.
VERRASSENDE HAAST.
Het feit, dat Foster Dulles plotse
ling besloten heeft Donderdagmid
dag in de Westduitse hoofdstad te
verschijnen, heeft in Bonn zowel
Duitse als geallieerde kringen ver
rast. Weliswaar achtte men het in
ingewijde kringen alleszins waar
schijnlijk, dat de rondreis van Eden
langs de continentale hoofdsteden
spoedig door een bezoek van Dulles
aan Europa zou worden gevolgd,
maar men rekende erop, dat zulk
een bezoek zeker niet vóór het einde
van de volgende week zou plaats
vinden.
Het feit, dat Dulles nu tot een blik
sembezoek aan Bonn en aan Londen
heeft besloten, wordt in politieke
kringen in Bonn uitgelegd als een
teken van ongerustheid over de Brit
se initiatieven, die op Edens Euro
pese reis ontvouwd zijn. Naar van
Amerikaanse zijde verluidt stemmen
sommige der door Eden voorgestelde
mogelijkheden niet met de Ameri-
In Hongkong zijn Woensdag de
Amerikaanse journalisten Applegate
en Dixon en de kapitein Krasner
aangekomen, die in Mei#1953 met
hun jacht door de communistisch-
Chinese marine waren aangehouden.
Op een persconferentie verklaar
den zij gedurende hun gevangen
schap van zestien maanden niet
slecht behandeld te zijn. Wel waren
zij herhaaldelijk met de dood be
dreigd als zij niet wilden toegeven
de Chinese territoriale wateren te
hebben geschonden.
Zij hebben ten slotte maar een
„bekentenis" geschreven.
Een journalist zei tegen Applegate,
dat de Britse Labourleider Attlee
onlangs had verklaard, dat hij in
China geen vliegen had gezien. Ap
plegate zei daarop, dat er genoeg
vliegen en luizen in de gevangenis
van Canton waren. „Het enige verse
vlees dat ik kreeg waren vliegen en
kakkerlakken, die in mijn eten za
ten", zo voegde, hij hier nog aan toe.
kaanse opvattingen overeen. Dit zou
in het bijzonder gelden voor Britse
plannen tot hervorming van de Navo
in dier voege, dat de bondsrepubliek
lid der organisatie zou worden. De
uitvoering van dit plan zou voor de
Verenigde Staten de verplichting
met zich brengen voor lange tijd het
verblijf van Amerikaanse troepen in
Europa te garanderen.
Opgemerkt wordt, dat onderminis
ter Murphy, die deze week een be
zoek aan Bonn bracht, dr. Adenauer
heeft te kennen gegeven, dat de
stemming de Verenigde Staten op het
ogenblik voor een dergelijk engage
ment op lange termijn weinig gun
stig is. Afgezien van deze bedenkin
gen ziet men in het plotselinge be
zoek van Dulles in politieke kringen
in Bonn een aanduiding, dat Wash
ington zich er ernstig bezorgd over
zou maken, dat het initiatief in de
Europese zaken geheel en al naar
Londen zou overgaan.
Italië's standpunt.
Naar Reuter van bevoegde zijde
verneemt is Italië voorstander van
toelating van West-Duitsland tot de
Navo, indien minister Eden er niet
in slaagt Duitsland en Frankrijk met
zijn nieuwe plan te doen instemmen.
In Rome acht men het het beste al
ternatief voor de E.V.G.
Men meent, dat de kans van sla
gen van het Britse plan hoofdzake
lijk afhangt van de volgende Britse
garanties:
Engeland dient troepen op het
continent te handhaven;
2. Engeland dient met Frankrijk
samen te gaan, als Duitsland zich
uit het voorgestelde verbond terug
zou trekken.
Merapi in werking
De vulkaan Merapi in Midden-
Java, die in het begin van dit jaar
reeds 26 slachtoffers eiste, is de laat
ste dagen weer actief.
Mocht er een acuut gevaar voor
uitbarsting optreden, dan zullen
30.000 personen worden geëvacueerd.
De nodige maatregelen daartoe wor
den reeds genomen. De 15.000 perso
nen, die begin van dit jaar werden
geëvacueerd, zijn inmiddels naar hun
woonsteden teruggekeerd.
Kabinet in
spoedvergadering
De politieke en economische situa
tie in Indonesië heeft zich in de afge
lopen dagen zo snel toegespitst, dat
het kabinet Sastroamidjojo, zich ge
noodzaakt ziet, in de nacht van Don
derdag op Vrijdag een speciale zit
ting te houden.
Voornaamste aanleiding, hiertoe is,
een nota van een der regeringspar
tijen, de Islamietische Nahdatoel
Oelama, die zich heeft afgescheiden
van de Masjoemi, waarin verbetering
van het financieel-economische be
leid, de positie van de ambtenaren
en vergroting van de veiligheid wor
den geëist.
De partij, die een sleutelpositie in
neemt, heeft gedreigd, dat zij haar
standpunt opnieuw zal bepalen „met
alle gevolgen van dien", wanneer de
regering niet voldoende aandacht aan
de nota zal schenken.
Een uittreden van de Nahdatoel
Oelama uit de regering zou een kabi
netscrisis tot gevolg kunnen hebben.
Tegelijkertijd wordt de regering
onder vuur genomen door de pers
naar aanleiding van de aankondiging
Tijdens de rondgang over de grote „Vimato" Vismarkttentoonstelling
te Amsterdam, welke volgde op de officiële opening door Minister S. L.
Mansholt, nam de Minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie^
ning de gelegenheid te baat aan een van de stands een haringkje te
verschalken. Amsterdams burgemeester, mr. A. J. d'Ailly was degene, die
hem het malse zeebanket offreerde. Het is de minister aan te zien, dat hij
staat te genieten!
van de Borneo-Sumatra-Handels-
maatschappij (Borsu-Mij), dat zij ver.
schillenden van haar fabrieken in In
donesië zal moeten sluiten wegens
het niet verkrijgen van de voor de
grondstoffen benodigde deviezen.
„PedOman" wijt de aangekondigde
sluiting aan het economische beleid
van de regering, dat gebaseerd is op
een politiek van buitverdeling onder
de regeringspartijen.
Het blad betreurt, dat de regering
wel deviezen beschikbaar stelt voor
de import van „luxe auto's en ma
chines voor Coca Cola", louter op
grond van het feit, dat figuren uit
de regeringspartijen bij deze import
betrokken zijn, terwijl geen deviezen
worden verstrekt voor de invoer van
noodzakelijke grondstoffen voor de
binnenlandse industrie.
Conflict in Vietnam
bijgelegd
Het geschil tussen de premier van
Vietnam, Ngo Dinh Diem, en zijn
chef-staf, generaal Nguyen Van Hinh,
is zo goed als geregeld. De dreigende
wolken, die zich boven Saigon samen
pakten zijn opgelost, door middel van
een vriendschappelijke regeling.
De premier heeft de generaal Za
terdag afgezet en hem opdracht ge
geven met het eerstvolgende vlieg
tuig naar Frankrijk te gaan. Van
Hinh weigerde te gehoorzamen. Hij
trok troepen samen in Saigon ert liet
zijn paleis bewaken. Nu is er aan de
spanning een einde gekomen.
De premier en de generaal zijn het
v.olgende overeen gekomen:
1. Van Hinh behoudt zij titel van
chef-staf;
2. hij mag zelf zijn tijdelijke op
volger benoemen;
3. en hij mag zelf de datum van
zijn vertrek naar Frankrijk vaststel
len.
Prinses Sybilla van Zweden, de
moeder van kroonprins Carl Gustaf,
is gisteren te Stockholm veroordeeld
tot een boete van 1500 kronen (1125
gulden), omdat zij op 21 Juli in haar
auto een spoorwegovergang heeft ge
passeerd terwijl het sein onveilig
stond.
NOTARIS IN ARREST.
Tegen een notaris te 's-Gravenpol-
der is een bevel tot inbewaringstel
ling uitgevaardigd. Op het ogenblik
bevindt hij zich in voorlopige hech
tenis in het huis van bewaring te
Middelburg. De arrestatie zou ver
band houden met transacties in on
roerende goederen.
Bij het oversteken lette de 74-
jarige voetganger D. G. uit Delft niet
goed op en werd door een auto ge
grepen en gedood. De auto schoot
over de betonafsluiting van de rij
weg heen en moest zwaar beschadigd
weggesleept worden.
Meer dan twintig personen werden gedood en ruim honderd gewond bij
een ernstig spoorwegongeval in Zuid-Portugal, bij het plaatsje Saboia, waar
bij een aantal rijtuigen van een personentrein uit de rails liep. Onze tele-
foto geeft een overzichs van de plaats des onheils.
Het aantal gevallen van paratyphus te Katwijk aan den Rijn bedraagt
thans 108 en de plaatselijke medici verwachten dat, nu het ziektebeeld zich
bij vele besmetten is gaan ontwikkelen, het aantal in de komende dagen
nog wel wat groter zal worden. Van de 108 patiënten worden er thans 26
in het Academisch Ziekenhuis te Leiden verpleegd. Dit wil niet zeggen,
dat dezen erger ziek zouden zijn dan zij, die thuis liggen. Liefst zou men,
ter voorkoming van herinfectie, alle patiënten naar het ziekenhuis brengen,
maar met het oog op de plaatsruimte is dat niet mogelijk. Wel zal er morgen
in Leiden wat meer ruimte vrijkomen.
Er ligt een zwaar zieke in Leiden, maar bij geen der patiënten hoeft, naar
het zich thans laat aanzien, voor het leven gevreesd te worden.
Als de ziekte zich verder zou uitbreiden, zou het wenselijk worden een
school of ander gebouw als noodziekenhuis in te richten.
Het staat thans wel vast, dat de ziekte is veroorzaakt door het eten van
paling; op welke wijze de ziektekiemen hierin gekomen zijn, is echter niet
bekend. Dit wordt nog onderzocht.
Paratyphus B openbaart zich als typhus, zodat men dus eerst last van
hoofdpijn krijgt en pas later van diarrhee en braken.
St. Nicolaasfeest tus
sen de Papoea's
Pakketten voor Nieuw-Guinea
Ter gelegenheid van St. Nicolaas
feest is er gelegenheid om met het
s.s. „Zeeland" en het s.s. „Tomini",
beide afvarend van Rotterdam, zee
postpakketten te verzenden aan mi
litairen van de Koninklijke Marine
en de Koninklijke Landmacht op
Nieuw-Guinea.
Pakketten, bestemd voor verzen
ding per s.s. „Zeeland" moeten uiter
lijk 20 September op een postkan
toor zijn aangeboden. Pakketten,
welke verzonden worden per s.s. „To
mini" moeten uiterlijk 26 September
op een postkantoor zijn aangeboden.
Ter gelegenheid van het Kerstfeest
biedt het m.s. „Willem Ruys" afva
rend van Rotterdam, gelegenheid
zeepostpakketten te verzenden naar
militairen van de Koninklijke Ma
rine en de Koninklijke Landmacht op
Nieuw Guinea. Deze pakketten moe
ten uiterlijk 11 October op een post
kantoor zijn aangeboden.
Adressering voor militairen dei-
Koninklijke Landmacht als volgt:
De beeldhouwer John Edward
Svenson uit Ontario, is met hamer
en beitel druk bezig aan dit enorme
beeld van de „Ranchero", een „don"
uit de vroegste geschiedenis van Ca-
lifornië, waarvan deze beeltenis op
17 September, de openingsdag van
de staatsfeesten in Los Angelos, zal
worden onthuld. Het kunstwerk is
ontstaan uit een blok hout van niet
minder dan 35.000 pond, afkomstig
van een 3000 jaar oude „Redwood"-
boom, welke tien voet in doorsnee
was, en 110 voet hoog. De kunstenaar
werkte negen maanden aan de schep
ping van dit beeld, dat maar liefst
17 ton weegt en 25 voet hoog is.
rang, naam, legernummer, onder
deel, plaats van bestemming, Nieuw
Guinea.
Aduessering voor militairen aan
boord van Hr. Ms. schepen in de
Nieuw-Guinese wateren: rang of
kw'aliteit, naam, marinenummer, aan
boord van Hr. Ms(volgt de
naam van het schip) Amsterdam-C.
S., Marine.
Adressering voor militairen der
Koninklijke Marine, die zijn geplaatst
op een walinrichting: rang of kwali
teit, naam, marinenummer, naam en
adres van de walinrichting, Nieuw-
Guinea.
(Geldig van Donderdagavond tot
Vrijdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
5
ENKELE BUIEN.
Wisselende bewolking met en-
kele buien. Matige tot krachtige,
langs de Waddenkust aanvanke-
lijk nog harde Westelijke wind.
Lagere temperaturen van van-
17 Sept.: zon op 6.16 en onder 18.52;
maan op 20.40 en onder 12.49 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENèVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
weer
temp.
onbewolkt
16 C.
onbewolkt
13
regen
17
motregen
16
motregen
17
geheel be.w
17
regen
18
zwaar bew.
20
licht bew.
18
licht bew.
29
onbewolkt
18
onbewolkt
17
onbewolkt
23
geheel bew.
19
geheel bew.
17
onbewolkt
13
half bew.
licht bew.
licht bew.
25
onbewolkt
Korreltje
Ik houd van lange wandelingen,
vooral als ze worden gemaakt door
mensen, die me vervelen.
Fred. Allen.
