Laatste lege nis in St. Petruskerk
door beeld van Pius X verfraaid
3).e Moeder Qods
Rijnlandse gemaal te Katwijk werd
gisteren officieel in gebruik genomen
I
Mr. Slagter werd benoemd tot
Officier in Orde van Oranje Nassau
4 SEPTEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
„Moge dit gemaal bijdragen tot de
welvaart en bloei van deze land
streek", met deze woorden besloot
mr. Slagter, dijkgraaf van Rijnland,
gistermiddag te Katwijk zijn feest
rede ter gelegenheid van het 750-
jarig bestaan van het hoogheemraad
schap. Nauwelijks één minuut later
daverde de machinehal, waar hon
derden genodigden bijeen waren ge
komen. Met een druk op de knop had
de dijkgraaf het nieuwe gemaal in
werking gesteld.
In zijn rede was mr. Slagter uit
voerig ingegaan op de historie van
het hoogheemraadschap, waarbij hij
de grote figuren herdacht, dat niet
alleen de grondslagen voor Rijnland
legden, maar ook belangrijke dijk
en andere waterstaatswerken onder
namen. In het tweede gedeelte van
zijn toespraak ging spreker op de
objecten in, welke Rijnland de laat
ste jaren ter hand heeft genomen
o.a. bestrijding van de vervuiling
van het oppervlakte-water, verbete
ring der boezemwaterkerende kaden
en de verstrekking van boezemwater
aan Delfland ter bestrijding van het
verziltingsgevaar in het Westland.
Hierna vertelde mr. Slagter enkele
technische gegevens betreffende het
nieuwe Katwijkse gemaal en de be
tekenis van de totstandkoming er
van.
Verrassing.
Namens de minister van Verkeer
en Waterstaat werd het woord ge
voerd door de directeur-generaal van
de waterstaat, ir. A. G. Maris. Deze
spreker ging nog verder in de ge
schiedenis terug en besprak de wa-
terschapszorg uit de tijd van vóór
Rijnland. Hij schetste de groei van de
waterschappen, die tenslotte uit dit
eerste streven geboren werden en
sprak als zijn overtuiging uit, dat de
huidige waterstaat wortelt in Rijn
land.
Het is een taak van de waterschap
pen, om met de tijd mee te gaan en
de inrichtingen op peil te houden.
Dit moderne gemaal zal weer meer
zekerheid bieden.
Tenslotte richtte ir. Maris zich tot
de dijkgraaf, mr. Slagter, die aan dc
'top van het hoogheemraadschap
staat. Het is voor mij een buitenge
wone eer, zo zeide spreker, u te kun
nen mededelen, dat het H. M- de Ko
ningin heeft behaagd u te benoemen
tot Officier in de Orde van Oranje
Nassau.
Een hartelijk applaus klonk op,
toen ir. Maris de versierselen, welke
aan deze koninklijke onderscheiding
verbonden zijn, aan de dijkgraaï
overreikte.
Water naar de zee.
Mr. Kesper, de commissaris van de
koningin in Zuid-Holland, die tevens
sprak namens zijn ambtgenoot uit
Noord-Holland, vond het moeilijk om
ook nog eens in de geschiedenis te
stappen. Er is in deze dagen veel ge
sproken en geschreven over de his
torie van Rijnland en het zou water
naar de zee dragen zijn, indien ik
daar ook nog. eens aan zou beginnen.
Hoewel zo vervolgde hij onder
gróte hilariteit water naar de zee
dragen geheel in de lijn van het ju-
De dijkgraaf van Rijnland, mr. J.
Slagter, stelt het nieuwe gemaal in
werking. Foto v. d. Horst.
bilerende hoogheemraadschap ligt.
De zoveel jeugdiger provincie heeft
altijd met eerbied opgezien tegen het
oude, waardige Rijnland en zij vindt
het prettig steeds zo'n goede samen
werking te mogen hebben.
Ik feliciteer u met dit jubileum en
het nieuwe gemaal, en u mr. Slagter
heel bijzonder ook met uw konink
lijke onderscheiding. Moge de pret
tige verstandhouding tussen Rijn
land en de provincie bestendigd blij
ven.
Bijzonder steekspel.
Namens alle naburige hoogheem
raad- en waterschappen sprak de
dijkgraaf van Schieland, mr. N. v.
Hasselt, die bij dit jubileum wilde
getuigen van de trots betreffende de
zelfstandigheid der waterschappen
op het gebied van belastingen «n
hoogte der waterkeringen. a
Dat er zuinig wordt omgesprongeft Wérken Leiden en vele anderen.
met de openbare middelen blijkt
'weer eens uit het feit, dat hier twee
feestelijke gebeurtenissen zijn samen
gekoppeld. U had er hooguit zo
vervolgde de dijkgraaf onder luid
gelach nog een steekspel voor
dijkgraven met Rijnlandse roeden bij
kunnen voegen, eventueel met voor
giften voor de verhouding tussen
semi-profs en beroepsdijkgraven. Na
dit grapje haalde spreker nog enige
historische feiten aan en bood daarna
zijn gelukwensen aan.
Mr. Woldringh v. d. Hoop, burge
meester van Katwijk, dankte voor
het fraaie gebouw, dat aan zijn ge
meente was toegevoegd. Spreker
hoopte, dat Katwijk nog eens mocht
beleven, dat er een open verbinding
komt met de zee.
Aardig geschenk.
De laatste spreker was de heer v.
Blitterswijk, voorzitter van de per
soneelsvereniging van het hoogheem
raadschap in het district Katwijk.
Spreker was verheugd over de tot
standkoming van het nieuwe gemaal,
maar meende, dat het niet gemakke
lijk zou zijn de gedachten helemaal
los te maken van het oude gemaal.
Daarom had het personeel besloten
een pasteltekening van het interieur
van het oude gemaal als aandenken
aan te bieden.
U ziet op deze tekening, zo zeide
hij tot mr. Slagter, de oude stoom
machine, die in de loop van haar ac
tieve leven 4.360.417.500 liter water
heeft weggemalen.
De wnd. dijkgraaf, mr. Naayens,
feliciteerde mr. Slagter met zijn ko
ninklijke onderscheiding.
Burgemeester jhr. mr. Von Fisenne
uit Warmond, die de leiding van deze
middag had, kondigde als laatste
spreker mr. Slagter aan, die na
zedankt te hebben voor de konink
lijke onderscheiding alle sprekers
in het kort beantwoordde.
Tot slot van de plechtigheid begaf
het gehele gezelschap zich naar bui
ten, waar het beeld van Willem I,
Graaf van Holland, vervaardigd door
prof. Wenckebach, werd onthuld
door ir. Maris.
Na deze plechtigheid reed het ge
zelschap naar Leiden, waar in het
Gemeenlandshuis gelegenheid was
het bestuur met het jubileum geluk
te wensen. In het prachtig met
bloemstukken gesierde gebouw za
gen wij o.m.: mr. J. J. R/Schmal, lid
Ged. Staten van Zuid-Holland; de
heer S. H. van Ybergen, lid Prov.
Staten, prof. mr. van Bemmelen,
rector magnificus der Leidse Univer
siteit; dr. D. Kedde, directeur Ge
neeskundige Dienst Leiden; de wet
houders van Katwijk H. P. Bloot en
D. C. van Leeuwen; de heer Boek
hoven, gem. secr. Katwijk; ir. D. A.
van Heijst, ondervoorz. comm. zee
haven Katwijk; ir. L. T. v. d. Wal,
lid idem; de heer D. F. A. Meerburg,
lid idem; de heer J. Varkevisser,
hoofd kustwacht Katwijk; mr. J.
Bool, lid commissie afvalwater zui
vering; ir. D. Boogert, dir. Gem.
Direct aansprekende
sobere vorm
De St. Petruskerk heeft gistermid
dag met de plaatsing van het nieu
we beeld van de H. Pius X een aan
winst gekregen, die het interieur
van onze modernste en lichtste Leid
se parochiekerk completeert en ver
fraait. In de nis in de rechterbeuk,
die tot dusver een lege oogkas ge
leek, heeft het prachtige in gebak
ken witte pijpaarde uitgevoerde beeld
van dom. Jac. van der Mey O.B.S.
een waardige plaats gevonden.
Het beeld, dat ongeveer twee meter
hoog is, geeft de grote heilige weer
De directeur-generaal van de water
staat, ir. Maris, onthulde het fraaie
beeld van Graaf Willem I van Hol
land. Foto v. d. Horst.
in eenvoudig pauskleed, zegenend
volgens zijn waardigheid met twee
vingers van de rechterhand, de lin
ker losjes spelend met het kruis. Het
gezicht draagt een uitdrukking van
joedheid en bezorgde ernst. Het is
een beeld dat iedereen direct zal spre
ken van de grote mens die Sarto was.
Geen wassenbeeldengeknoei of onbe
grijpelijk experimenteel werk, maar
de directe uitbeelding van grote men
selijkheid die het wezen van elke
kunst raakt.
In een week tijd.
Dom van der Meij van wie zich ook
een Mariabeeld in de St. Petruskerk
bevindt, heeft het beeld cylindrisch
opgebouwd rond een steunende staaf
van klei, waarmee het hier en daar
met verbindingsbrugjes verbonden
is. Het corpus werd opgetrokken in
een week tijd. Het treffen van de
juiste gezichtsuitdrukking vergde de
kunstenaar echter bijna veertien da
gen. Het beeld wordt bekroond door
een eenvoudig aureool, welke de
Wat lezers schrijven
HERINNERING AAN KEVELAER.
Noordwijkerhout, 1 Sept. 1954..
Toen ik voor 40 jaar terug een eer
ste retraite meemaakte, werd mij
gevraagd een klein ingezonden stuk
je te plaatsen in de Leidse Courant
bij wijze van propaganda voor de
goede zaak. Nu ik voor 't eerst met
andere pelgrims een le reis mee
maakte naar Kevelaer, heb ik die
zelfde gedachte.
Niet als reclame voor de een of
ar.dere processie of reisgezelschap,
maar enkel om iets mee te delen aan
anderen, die dat genot nog niet mee
maakten. Niet elke pelgrim zal mee
maken dat iemand voor de 50e keer
een beêvaart meemaakt en daar voor
gehuldigd werd. Wij smaakten die
belevenis; ook van iemand die voor
ce 25e keer ter beêvaart ging. Wij
bekennen het: we kwamen onder de
indruk, toen monseigneur de medail
le met eigen handen de jubilarissen
omhing en hen toesprak- Maar dat
niet alleen. Ook als men ziet dat óp
één dag meer dan 30.000 piannen en
vrouwen biddend door de straten
gaan, met vaandels en banieren. Daar
ziet en hoort men bidden.
Indien bovenstaande mag meewer
ken tot deelname (over 't algemeenY
van bedevaarten naar bovengenoem
de genade-oorden is schrijver ruim
schoots beloond.
P.>.
ruimte in de nis prachtig breekt en
een stijlvolle dieptewerking geeft.
Naast het Piusbeeld staan twee
kandelaars, eveneens van gebakken
klei, waarin de strekking van de
vier encyclieken, die door Paus Pius
X werden uitgegeven in enkele woor
den ingewerkt is. Een grote vaas,
waarin bloemen tot meerdere eer
van de heilige kunnen worden ge
plaatst, completeert deze waardevolle
aanwinst voor het interieur van de
St. Petruskerk.
IN VELERLEI VERSCHIJNING*)
(Foto: v. d. Horst)
Opname uit de St. Lodewijkskerk te Leiden
Maar vóór de dingen gingen spreken,
de dieren bij den voederbak,
hief Qod de hand op tot een teken
en Qod sprak:
„mijn Dochter, vóór het licht geboren.
mijn Moeder, onder allen uitverkoren
en als het kind wil schreien legt
hij *t teder in de armen van zijn Bruid
en gaat en staat en hoort van verre:
hoe 't Kind zich gretig aan de Moeder hecht
en gaat dan groot naar buiten, naar de sterren
en zingt de nacht vol goddelijk geluid
Jac. Schreurs M.S.C.
Speeltuin Oosterkwartier
Ter gelegenheid van het 25-jarig
bestaan van de Speeltuinvereniging
„Oosterkwartier" recipieerde het be
stuur gisteravond in het clubhuis van
de vereniging aan het eind van de
Borneostraat. Temidden van een
schat van bloemen mocht het daar de
gelukwensen in ontvangst nemen
van afgevaardigden van de Nuso, de
Leidse Bond van Speeltuinverenigin
gen, Leidse Jeugd Actie, Woning
bouwvereniging „De Eendracht",
Korfbalvereniging Vicus Oriëntis en
De Algemene, de Nederlandse Inva-
lieden Bond, de Algemene Ned. Ge
heelonthouders Bond de Volkstuin
vereniging „Ons Genoegen", de Dah
liavereniging „Johan Mater", de
Zwem- en Polovereniging „De Zijl",
zusterverenigingen en vele anderen.
In een toespraak gaf de voorzitter
van „Oosterkwartier", de heer G. van
Hooven, een beknopt overzicht van
de voorbij gegane jaren.
In een hartelijk speechje huldigde
spreker vervolgens de dames De
Graaf en De Vogel, die nu al meer
dan twintig jaar haar krachten aan
dit mooie jeugdwerk gaven. Hij over
handigde beider een tinnen vaas met
bloemen.
Mevrouw H. Verver bood namens
de leidsters een electrische klok aan.
Het cadeau van de feestcommissie
blijft voorlopig nog een verrassing;
het zal hedenavond tijdens de fees
telijke viering in de Stadsgehoorzaal
worden aangeboden.
Vervolgens was het woord aan de
jeugd van Oosterkwartier. De ver
schillende clubjes vertelden de aan
wezigen in dichtvorm over hun bezig
heden.
Vanmiddag wordt de kinderen een
feestmiddag aangeboden in de Stads
gehoorzaal.
Fontein springt weer
ais van ouds
De uit 1693 daterende fontein op
de Vismarkt, alwaar ten behoeve
van de visverkopers gesticht, had se
dert lange jaren een wat vreem-
soortig systeem van spuiten door
middel van kleine, onregelmatig
sproeiende instrumenten, welke er
bij feestelijke gelegenheden boven
op werden geschroefd.
Op verzoek van de Vereniging
„Oud-Leiden" heeft de dienst dei-
Gemeentewerken op voortreffelijke
wijze de oorspronkelijke staat, wel
ke uit oude afbeeldingen nog be
kend was, weer in ere hersteld. De
originele uitmondingen van de spu
wers en andere plastische ornamen
ten waren nog grotendeels aanwe
zig, zodat thans het water op royale
wijze omhoogspuit en langs dit fraaie
monument neerklatert. Het stralen-
spel komt de architectuur van deze
merkwaardige fontein op verras
sende wijze ten goede.
Ter gelegenheid van de feestelijk
heden van het hoogheemraadschap
van Rijnland spuit de fontein Vrij
dag en Zaterdag van hall twaalf
tot 1 uur.
