„De Knokkeasbuacht Leids echtpaar trok naar Australië om Nederlandse woningnood te ontlopen Medewerking geweigerd voor R.K. school in Deyleroord Burgemeester van Wassenaar over Haagse annexatieplannen DROOM VRIJ AU o AUuUo 1 lid 1 b»54 UL. Lbiuüb CüUKANl En kreeg in het nieuwe vaderland half huis J Maar dc toekomst lacht belovend.... (Van onze correspondent in Australië). „En in het begin durfde ik hele maal niet naar huis te schrijven, dat ik in een fabriek werkte, want wat zouden ze dat erg hebben gevonden thuis. Maar langzamerhand raak je aan de nieuwe toestanden gewend en nu schrijf ik rustig alles naar huis en ook daar schijnen ze de situatie nu te begrijpen", zo vertelt me mevr. H. R. Pitloo. Haar echtgenoot lacht breed uit: „Ik heb me daar nooit wat van aan getrokken; immigrant zijn betekent vooruit zien en aanpakken". En dat deed dit Leidse echtpaar. „We hebben een jaar in een ge deelte van een huis aan de Steenstraat gewoond", verhaalt Pitloo. „Lang voor ons trouwen probeerden we er gens in of rond Leiden een woning te krijgen; het was tevergeefs. Dat is eigenlijk méé oorzaak ge worden dat we naar Australië trok ken." Ik heb al zoveel verschillende mo tieven voor het emigreren gehoord, dat zelfs dit inzake de woningnood me niet meer vreemd voorkomt. Al- zou ik niet weten waar ter wereld er momenteel een overschot aan woonruimte bestaat, gehoord de in ternationale klachten op genoemd ge bied. Mogelijk dat er voldoende kaffer- kralen zijn. Hoe dan ook. het motief om van wege de woningnarigheden naar Australië te trekken, lijkt me minder gezond, want ook hier is het daar omtrent geen rozengeur en mane schijn Hetgeen voornoemde jonggehuw den blijkbaar niet voldoende in zich hebben opgenomen, alvorens nu drie jaar geleden voet op het emi grantenschip te zetten. Van kamp tot kamp. „Het ging met ons van kamp tot kamp", verhaalt Pitloo. „Eerst Bat- hurst, toen Walgrove, toen Creta, al lemaal zo een paar honderd kilome ter van Sydney vandaan. En opeens kregen we er schoon genoeg van en trokken.in een gedeelte van een huis. Wat we blij waren!" „Als u dit geveten had, zoudt u misschien nooit zijn geëmigreerd", waag ik de veronderstelling. „Mis hoor", zegt Pitloo, „we zijn blij met ons halve huis en met Australië. Niks geen spijt. Maar weet u, we hebben intussen iets geleerd, n.i. dat je teveel vergeet om dank baar en blij te zijn. Er kan een verre reis voor nodig zijn om dat te le ren!" Langzaam de weg uitgestippeld. „We hebben, zover we dat kunnen, Dit is de Churcb-Strcet in Wolion- gong. de winkelstraat in het immi grantencentrum, waar ook vijftien honderd Nederlanders wonen. langzaam de weg uitgestippeld", be toogt Pitloo. „Toen we hier kwamen, hadden we eigenlijk geen idee wat we zouden beginnen. In Leiden was ik slager en ik wist niet hoe in Australië de zaken er voor stonden. Dat weten we nu". Het resultaat is: een eigen zaak. Ja, in Australië struikelt men niet zo erg over allerlei belemmeringen hetgeen echter weer niet betekent dat het een vrijgevochten boel is! Er worden ook hier bepaalde voor waarden en eisen gesteld, doch die zijn om te overkomen. En Pitloo verzekert: „Ik geloof dat er een goede toekomst in zit." Nu is hij voorlopig nog niet achter z'n eigen toonbank; hy helpt de klanten van z'n baas. Maar de wil is er, en de weg zal wel komen „Je kunt niet alles ineens verwach ten", zegt Pitloo berustend. En over dat „gedeelte van een huis" praat niemand. „Je moet toch ergens wonen". Wollongong is een mooie plaats aan de Zuidkust der Staten New South Wales. Wanneer je met de auto vanuit Sydney de hoofdweg dicht langs de kust volgt, krijgt men een indruk, welke rijkdommen Australië aan na- tuurpracht bezit. Daar is niet slechts het „Nationaal Park", dat zich over vele honderden vierkante mijlen uitstrekt, doch na een honderd mijl vanaf Cydney^ te hebben gereden, komt men aan één van de hoogste bergtoppen in de buurt van Wollongong, welke zich recht bo ven de diep blauwe zee verheft. Merkwaardige tegenstelling is er, wanneer men naar beide zijden van de hoofdweg blikt. Aan de ene kant het prachtigste zee-panorama dat men zich denken kan, waar slechts herinneringen aan vacantietijd zich laten gelden; aan de andere zijde van de weg: rokende schoorstenen van de talrijke ijzer- en staalfabrieken welke in dit gebied zijn gelegen en wat verderop nog aangevuld worden door de mijnen van Newcastle. Is het wonder dat bij zonder ook de immigratie zich tot Wollongong en omgeving aangetrok ken voelen en zij er bij duizenden zijn neergestreken. In en rond Wollongong vindt men een vijftienhonderd Nederlanders. Onder hen bevindt zich ook het echt paar Pitloo. „Er zit hier bussines". zegt Pitloo. „We kwamen hier terecht omdat je toch ergens moet wonen en achteraf in onze keus niet zo slecht geweest." Helpt vrouw, helpt man En nu nog iets over dat fabrieks werk van mevr. Pitloo. Het is ook alweer niet zo erg als het lijkt, want het is een bedrijf waar men leerartikelen vervaardigt. Niet temin. mevr. Pitloo moest eerst over de schok heen. ,En onze geestelijke heeft daartoe een flink stuk bijgedragen", erkent ze.. „Ja het kan zo hier en daar nodig zijn dat ook de vrouw een handje uitsteekt. Doch die tijd is voorbij, sinds de familie met een baby is uit gebreid. „We hopen dat het niet zo heel lang meeg zal duren, alvorens we in ons eigen huis en zaak kunnen stappen", besluit het echtpaar optimistisch. gen of veranderen van een zonne scherm een vergunning voorschrijft. Er werden vele bezwaren tegen dit voorstel ingebracht. Wethouder mr. dr. J. Hazenberg besprak tenslotte 't verlossende woord toen hij zeide, dat het College van B. en W. het voorstel terug zal nemen om zich er nader over te beraden. Tegen aankoop van de grond, die nodig is om de brug in de van Zuylen van Nijeveltstraat te verbreden, had de Raad geen bezwaren. Met algeme ne stemmen werd de heer J. v. d. Meer uit Den Haag benoemd tot vak leerkracht voor het geven van zang en muzieklessen aan de Wassenaarse lagere scholen. De R.K. Woningbouw vereniging St. Willibrordus krijgt de gevraagd voorschotten voor het bou wen van 57 woningwetwoningen ter de Dr. Mansveltkade. Beslt werd tot het aangaan v8n een geldle ning van 1 millioen mt een looptijd van 40 jaar. De Floraliavereniging zal ook voor 1954 weer subsidie ont vangen en het Haagse Roode Kruis en de Residentie Politietoneelvereni- ging krijgen medailles, resp. voor een wandelmars en voor een toneelcon cours. Het slot van de vergadering bracht een succesje voor de heer L. G. Oos terling. Hij had het college gevraagd, de muur en het poortje voor het huis van dr. Honders, beide overblijfselen uit de 16e eeuw, die de laatste tijd veel te verduren hebben gehad van baldadige schooljongens, op de Mo numentenlijst geplaatst te krijgen en wethouder Hazenberg zegde gaarne toe, daarover contact te zullen opne men met de Rijksdienst voor de Mo numentenzorg. GEMEENTERAAD WASSENAAR In de vergadering van dc gemeen teraad heeft de burgemeester van Wassenaar, dr Baron van Wijnber gen, een eerste commentaar gele verd op de Haagse annexatieplannen. Het Haagse annexatie-argument ten aanzien van Wassenaar is van geen waarde en heeft ons zeer on aangenaam getroffen" aldus de burgemeester, die critiek leverde op de wijze, waarop door het Haagse college van B. en W. een tweetal ci taten op misleidende wijze in het an- nexatievoorstel is verwerkt. Het eerste citaat betreft een uit spraak van Ged. Staten in 1938 ge daan over het thans omstreden grondgebied van Wassenaar. Volgens de Haagse annexatienota zouden G. S. toen gesproken hebben van „dit in de Haagse sfeer gelegen Wasse naarse grondgebied". De uitdrukking „in de Haagse sfeer gelegen" is ech ter niet afkomstig van Ged. Staten, maar werd door dit college geciteerd en tussen aanhalingstekens geplaatst om te laten uitkomen, dat de verant woordelijkheid voor deze uitdruk king niet bij haar lag. Het tweede citaat is afkomstig uit een Koninklijk Besluit van 1940, waarbij goedkeuring werd onthouden aan een Wassenaars uitbreidingsplan voor het omstreden gedeelte van Wassenaar. B. en W. van Den Haag De gemeenteraad van Wassenaar heeft onder voorzitterschap van bur gemeester Van Wijnbergen voor de derde maal in twee jaren tijds een aanvrage behandeld van het R.K. Kerkbestuur van de St. Josephparo- chie om medewerking bij de stichting Wel uitbreiding. De heer C. E. van den Berg legde er de nadruk op, dat de nieuw te stichten school van een ander type zal zijn dan de bestaande lagere school. Spr. herinnerde aan de argu menten, die B. en W. ter tafel brach ten, toen verleden jaar besloten werd van een R.K. School voor lager on- het stichten van een openbare citeerden drie alinea's, die de indruk wekken, dat gedoeld wordt op een grenswijziging. Een vierde alinea, waarin gezegd wordt, dat de bestemming van de terreinen gevonden moet worden in onderling overleg tussen de twee gemeenten werd door B, en W. van Den Haag weggelaten. Het enige argument van Den Haag voor gebiedsuitbreiding ten koste van Wassenaar, aldus de burgemees ter, is de zorg voor voldoende na tuurschoon en recreatiemogelijkhe den. „Hebben wij als Wassenaarse bestuurders dit bij voortduring niet juist tot een van onze eerste taken gerekend?" zo vroeg de burgemees ter. Meent het gemeentebestuur van Den Haag nu werkelijk, dat het doel van handhaving en zorg voor natuur schoon en er recreatie beter zal wor den bereikt, als het Wassenaarse ge meentebestuur in dit vanuit natuur beschermingsoogpunt zo gevoelige gebied wordt vervangen door het Haagse? Met overtuiging stelde de burge meester vast, dat er niet vele ge meenten zijn in de z.g. randstad Hol land, die krachtens haar wezen juist zo gericht zijn op handhaving van natuurschoon en op aandacht voor recreatiemogelijkheid, als Wassenaar. Dat het door Den Haag begeerde gebied ten Zuiden van de spoorlijn met Den Haag is samengegroeid, noemde spr. zichtbaar onwaar. De daar wonende bevolking maakt een integrerend deel uit van de Wasse naarse gemeenschap en de bebou wing aldaar vormt met de overige bebouwing een doorlopend verzor gingsgebied, zoals ieder kan zien. Zonneschermen. Niet minder dan 9 leden van de ge meenteraad hebben het woord ge voerd over een voorstel van B. en W. om het aanbrengen van een zonne scherm of rolluik afhankelijk te stel len van een vergunning van B. en W. De geestelijke vaders van dit voor stel waren de leden van de Schoon heidscommissie. Zij ergerden zich aan het feit, dat overigens fraaie panden ontsierd worden door het onoordeel kundig kiezen van zonneschermen ed. En zij vonden B. en W. bereid, een wijziging in de Bouwverordening voor te stellen, die voor het aanbren derwijs in Deyleroord. Evenals beide vorige malen werd deze medewer king geweigerd. en W. hadden hun afwijzend standpunt gebasseerd op twee over wegingen. In de eerste plaats zou naar de mening van het college in williging van de aanvrage een over schrijding betekenen van de gren zen der redelijkheid. Ten tweede kon het college de geldigheid van de helft van het aantal handtekeningen de zg ouderverklaring niet er kennen. Vier leden van de KVP-fractie voerden het woord over deze aan gelegenheid. Ir. P. J. M. Aalberse merkte op, dat B. en W. in een ongewoon uit voerig prae-advies over deze kwestie voorgeschiedenis van deze aan vrage ter sprake hebben gebracht, een voorgeschiedenis, die er eigen lijk weinig toe. doet. De raad heeft slechts de taak, te beoordelen, of aan de bij de wet gestelde eisen is vol daan. B. en W. menen, dat 29 handteke ningen voor kinderen, die in Septem ber a.s. tot de lagere school zullen worden toegelaten, niet mogen wor den meegerekend. Maar bij de aan vrage voor de stichting van de St. Jan Baptistschool in 1946 deed zich eenzelfde omstandigheid voor. Toen heeft het gemeentebestuur dergelij ke handtekeningen wel als geldig erkend. school in Deyleroord. Precies dezelf de motieven kunnen worden aange voerd voor het inwilligen van deze aanvrage. Nadat .ook de heren A. C. Duyvestijn en Th. J. M. Rees van den Ende het woord hadden gevoerd, beantwoordde de Burgemeester de sprekers, wegens afwezigheid van wethouder K. Huibregtse. Spr. verklaarde het standpunt van B. en W. Op formele gronden moet de medewerking worden geweigerd. Het standpunt van B. en W. wordt gedeeld door Gedeputeerde Staten van Utrecht, die onlangs in een soort gelijk geval tot de conclusie kwa men, dat handtekeningen voor kin deren, die eerst een andere school zullen bezoeken en dan over zullen gaar. naar de nieuw te stichten school niet mogen worden meegerekend. De burgemeester wees er op, dat B. en W. bereid zijn, medewerking te verlenen aan de uitbreiding van de bestaande school met bijvoorbeeld twee lokalen. Er is daarover gespro ken met het schoolbestuur, dat zich nader zou beraden. Ook in tweede instantie werd nog veel over deze kwestie gesproken. Tegenover het standpunt van Gede puteerde Staten van Utrecht stelde mr Aalberse een vroegere uitspraak van de Kroon, waaruit zou kunnen blijken, dat de aanvrage wel voldoet aan de bij de wetgestelde eisen. De kwestie kwam tenslotte in stem ming. Met vijf stemmen van de aan wezige KVP-leden tegen werd de gevraagde mewerking geweigerd. medewerking geweigerd, HILLEGOM VERKEERSOMLEGGING VANWEGE DE WERKZAAMHEDEN IN DE HOOFDSTRAAT. Vanaf Maandag 9 Aug. a.s. wordt begonnen met de werkzaamheden i. d. Hoofdstraat en vanaf die dag zal de Hoofdstraat worden afgesloten voor het doorgaand verkeer HaarlemLei- dn v.v. en zo wordt het busverkeer geheel over de v. d. Endelaan gereden De bussen van Maarse en Kroon blij ven hun gewone route rijden. De Molenstraat zal slechts uit de richting Hoofdstraat mogen worden gereden. Tijdelijk zullen de rijtui gen die naar de Haarlemmermeer moeten, komende uit de richting Haarlem de v. d. Endelaan moeten volgen tot de St. Josephkerk en daar via de Hoofdstraatvan Meerbeek- straat-Meerlaan de Haarlemmermeer zullen vinden. Wielrijders zullen door de Hoofd straat mogen rijden, gasleiding en riolering, zal ongeveer Het werk, aanleg van een nieuwe 10 weken in beslag nemen. De firma Hulsebosch zal het werk, dat door de gehele Hoofdstraat tot even voorbij de Hofstraat zal worden verricht, uit voeren in ploegen en over afstanden van ongeveer 100 meter tegelijk zodat de bewoners ^an onze winkelstraat zo min mogelijk overlast wordt aan gedaan. Voor het diploma typen, slaag den te Amsterdam de dames G. An- gevaare en H. Sprengers, die hun op leiding ontvingen bij de E.E. Zusters van het St. Theresia, Hoofdstraat. NOORDWIJK Orgelconcert Johan Zweers.Jo- han Zweers, de bekende organist van de Pauluskerk te Oegstgeest zal Dinsdagavond 10 Augustus een orgel concert geven in de Ned. Herv. kerk alhier. ZOETERMEER Konijnenkeuring. Dezer dagen hield de konijnenfokvereniging „Door Veredeling Verbetering", in een der lokalen van de oude jongensschool haar jaarlijkse jonge dieren-keuring. Met 57 dieren van allerlei rassen werd aan de keuring deelgenomen. Als keurmeester trad op de heer A. de Cock uit Tilburg. Als mooiste ko nijnen werden aangewezen: Vlaam se reus, eig. C. M. Noordhoek; Lotha- ringer, eig. A. van Ruitenburg; Fran se hangoor, eig. W. du Clou; groot Chincilla, eig. Joh. Blom; Belgische haas, eig. H. B. de Graaf; Blauw van Beveren, eig. W. du Clou; Rex, eig. Hans Dekkers; Blank and Tan, eig. J. C. Swart; Hollander, eig. J. Dorst; Pool roodoog, eig. T. G. Blom; Pool blauwoog, eig. C. Ligteneigen; mooi ste nest van A. van Ruitenburg en mooiste oude fokram H. B. de Graaf. Mooiste dier van de inzending Groot Chincilla van Joh. Blom. De vereni ging kan op een goed geslaagde keu ring terugzien. Voor het middenstandsdiploma slaagde te 's-Gravenhage de heer J H. van der Slik. £e« (katte Door Anny van Panhuys 21) Marina dankte haar en voegde er bij, dat ze zich er erg op verheugde een Duits kasteel te leren kennen. „Het gaat heel eenvoudig toe op de kleine, Duitse kastelen", glimlachte prinses Alexandra, „en u, die zeker vaak het leven op Hongaarse land goederen hebt meegemaakt, zult ze ker teleurgesteld zijn." „Pardon, hoogheid, maar daarin vergist u zich toch; mijn vader was een eenzaam man en tot op zekere hoogte, wanneer ik het zo mag uit drukken, een mensenhater. Hij meed alle omgang," haastte Marina zich te zeggen. „Dan hebt u dus eigenlijk een treurige jeugd gehad", het kleine, spitse muizengezichtje trok in mede lijdende rimpeltjes. Ze had graag nog veel meer ge vraagd, maar daarvoor zou ze im mers nog tijd genoeg hebben, wan neer de freule op Weidingen kwam. En zo stond ze -dan plotseling op met de levendigheid, die haar eigen was en stak Marina haar handje toe, nie tig als dat van een kind. „Voor vandaag moeten we ons prettig samenzijn beëindigen. Tot weerziens, lieve freule." Prins Heribert hield Marinas hand een paar seconden langer in de zyne dan strikt nodig was, en de oude prinses merkte dat op met een schier onmerkbaar glimlachje. Heribert had klaarblijkelijk een zwak voor deze mooie, gedistingeerde Hongaarse en dat moest met de nodige tact in de hand gewerkt worden. Na de droe vige ervaring met de wilde Jutta von Tal berg was hij teruggetrokken als een kluizenaar, waar het vrouwen gold. Het had haar leed gedaan, dat hij na zijn terugkeer uit Indië Jutta von Talberg niet meer had willen te rugzien Het meisje was tijdens zijn afwezigheid zo in haar voordeel ver anderd; het leek bijna of ze inzag wat ze verspeeld had en er om treur de. Ze bemoeide zich ijverig met de grote huishouding op het goed van haar ouders, naaide haar eigen huis- jurken en kookte voor de armen en zieken in de buurt. Doch wanneer prinses Alexandra, in de hoop een verzoening tot stand te brengen, haar op Weidingen vroeg voor een week end, moest Heriibert toevallig altijd voor een paar dagen op reis, naar Berlijn bijvoorbeeld, zoals pas nog.. En zijn tante zou hem toch zo graag gelukkig getrouwd zien; ondanks zijn pose van geblaseerd cynicus was hij niets dan een teerhartige, aan hankelijke jongen, met een grote be hoefte aan liefde "En deze allerliefste freule Pereny scheen veel voor Heribert te voelen. Hij had zich na zijn terugkeer uit Triest zo geestdriftig over haar uit gelaten, dat er niet veel mensenken nis voor nodig was om daaruit hoop volle conclusies te trekken. Dat het gravinnetje nu plotseling hier in Frankfurt opdook, leek haar slechts een bevestiging van haar ver moedens. Verder moesten de .twee jonge mensen het nu zelf maar klaarspelen; zij had door haar visite bij freule Pereny en door haar uitnodiging ge daan wat in haar vermogen was. Ze wilde daardoor alle kletspraatjes voorkomen, die zeker onmiddellyk de ronde zouden hebben gedaan, wanneer de in Frankfurt zeer beken de prins de opvallend mooie Hon gaarse een paar maal alleen in haar hotel had opgezocht. Op de terugweg in de auto zat de prins lange tijd naar buiten te sta ren; toen zei hij plotseling: „Luister eens, tante Alex. Was uw bezoek bij freule Pereny en die vlotte invitatie eigenlyk niet een beetje ondoor dacht? We weten tenslotte zo weinig, of, beter gezegd, helemaal niets na ders van haar dan dat ze mooi is en blijkbaar over voldoende contanten beschikt". „Maar Heribert!" Alexandra's ogen werden opeens donker van boosheid. „Er ontbreekt nog maar aan dat je ronduit zegt, dat de gravin misschien wel een oplichtster is: aanduiden doe je het in ieder geval!" „Och nee, tante Alex", suste Heri bert, „aan zoiets denk ik in de ver ste verte niet ik wilde alleen maar zeggen, dat we toch eigenlijk hoegenaamd niets van freule Pereny weten. Zolang ik alléén met haar om ga, doet dat er ook niets toe maar met u is het een ander geval." Een scherpe, felle blos steeg de oude prinses naar de wangen en werd zelfs onder de dikke poederlaag zicht baar. „Schaam je, zoiets te zeggen. Denk je, dat ik gravin Pereny zou hebben uitgenodigd tot een bezoek aan Wei dingen, wanneer ik niet rotsvast overtuigd was, dat ze de meest on vervalste en onberispelijke gravin is, die ooit in Hongarije geboren werd?" „Neem me niet kwalijk, tante Alex, zó heb ik het heus niet bedoeld, ik weet best, dat uw mensenkennis niets te wensen overlaat." Hij greep de hand van de oude dame en kuste ze, en heimeijk ver heugde hij zich over haar besliste uitspraak. Hij wilde het zich niet langer ontveinzen, dat freule Pere ny een diepe, onvergetelijke indruk op hem had gemaakt. Jutta von Tal- berg scheen hem nog slechts een on beduidende schaduw, nu hij haar had weergezien en de overtuiging gekre gen had, dat ze zich ook voor hem interesseerde. HOOFDSTUK Vin Baron Schlück had zojuist, toen hy van een wandeling terugkeerde een brief van het reclame-bureau in Budapest op zijn kamer gevonden. Hij gunde zich nauwelijks tijd om zijn hoed af te zetten en zijn hand schoenen uit te doen, zó nieuwsgie rig was hij naar het lang verwachte antwoord. Met zyn wijsvinger scheurde hij de brede, zakelijke enveloppe open; daarna las hy gespannen, en hoe ver der hij kwam. des te meer verander de zijn gezicht. Dat dat was toch immers eenvoudig te dol, wat het informatiebureau daar schreef - daar kon hij werkelijk zo gauw nit uit wys. Hij was op al het mogelijke voor bereid geweest: dat het gravinnetji van haar ouders was weggelopen, dat zij een gescheiden vrouw was, en zo meer. Maar nu, nu stond daar in keurig getypt schrift: Gravin Hor tense Pereny, naar wie de hee; Schlück had geïnformeerd, was or de vier en twintigste October van he' vorig jaar gestorven, volslagen ver eertzaamd en verarmd. Haar lijk wa pas verscheidene dagen na haar door op haar huurkamertje gevonden er door de goedheid van een vriendin aan wie zij haar weinige bezittinger had vermaakt, op eenvoudige, doe! behoorlijke wijze begraven. Dé va der der gravin was reeds lange jaren dood, hij had een zorgelijk bestaan geleid als broodschrijver, terwyl zijn dochter later in haar onderhoud voorzag als typiste en ook wel bor duurde voor winkels. Hoofdschuddend liet de oude ba ron zich op een stoel neerzakken. Te dol, werkelijk tè dol. (Wordt vervolgd) tè

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 7