Harde wind ruimde gisteren plaats in voor schriel zonnetje HERHAL Pluvius verdreven door Aeolus Doelloze manipulaties leverden de schepen slechts averij op Vacantieboodschap van minister aan de jeugd Giften aan politieke partijen belastingvrij Zvitsalettei Een katte DROOM DINGDAG 20 JULI 1954 DE LE1DSE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA Z De Kaag leidt op Tandjong Priok Veel wind, wat minder regen en iets meer zon.zie daar wat dc derde dag van de Kaagweek kenmerkte. De leiiers mogen er niet ontevreden over *Un, want van de ochtend tot de avond waa het uitstekend zeilweer, al kwamen wei nigen er zonder kleerscheuren af. Vooral niet degenen, die met meer of minder capriolen aan tuig of want buiten- boords het grootste gedeelte van races volbrachten. Tussen haakjes: of al die manipulaties veel geholpen hebben? We geloven het niet. De teamwedstrijden in de Valkenklasse tussen Tandjong Priok en de Kaag bracht alle deelnemers aan de start, die een vliegende start werd, want de wind joeg de schepen voort dat het een lust was. Brouwer, Hoppe en Ten Hengel waren 't beste weg, maar terwijl Hoppe al spoedig naar de kop liep, kreeg Ten Hengel last van een onwillig tuig. Toen hij de stoet op het rak Dieperpoel naar het Stoombotengat tegenkwam sloot hij zich weer aan om te hinderen, doch moest daarna weer terug om de boei op Dieperpoel te nemen. Hoppe nam daar na de leiding, om deze niet meer af te staan. Brouwer werd tweede, Bakker derde, dr. Coops vierde. Rolf v. d. Bau- men vijfde en Ten Hengel zesde. Van beide ploegen gaf er één op en na de Aetherklanken WOENSDAG. HILVERSUM I. 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA. VARA: 7.00 Nws. 7.13 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 Voor de huis vrouw. 9.00 Gym. voor de vrouw. 9.10 Gram. VPRO: 10.00 Boekbespr. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Gram. 11.15 Rep. 11.20 Gram. 11.45 Rep. 11.50 Gram. 12.00 Rep. 12.05 Accordeon- ork. en solist. 12.30 Land- en tuinb.- meded. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Orgelspel. 13.00 Nws. 13.15 Rep. 13.25 Tentoonstellingsagenda. 13.28 Promenade-ork. 14.10 Gram. 15.15 Voor de kinderen. 16.45 Voor de zie ken. 17.15 Gram. 17.30 Instr. kwint. 17.50 Regeringsuitz.: „Nederland en de Internationale economische sa menwerking". 18.00 Nws. en comm. 18.20 Tour de France. 18.30 R.V.U.: Mevr. Mr. L. Eversdyk Smulders: „Avonturen in Groot Syrië". 19.00 Gram. 19.05 Rep. 19.15 „Enige hoogte punten van ons parlementaire leven" caus. VPRO: 19.30 Voor de jeugd. VARA: 20.00 Nws. 20.05 PoL comm. 20.15 Metropole ork., koor en sol. 20.40 Tour de France. 20.55 „Meeu wen boven Sorrento", hoorspel. 22.35 Zang en gitaar. 22.45 „Van kiel tot masttop", lezing. 23'.00 Nws. 23.15 Socialistisch nws. in Esperanto. 23.20 Orgelspel. 23.40—24.00 Gram. HILVERSUM n. 298 M. 7.00—24.00 NCRV. NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.33 Gram. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gram. 8.30 Tot Uw dienst? 8.35 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Gram. 10.30 Morgen dienst. 11.00 Gram. 11.23 Radio Philh. ork. 12.00 Gram. 12.30 Land- en tuin- bouwmeded. 12.33 Gevar. muz. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nws. 13.15 Met PTT op pad. 13.20 Banjo-ork. 13.50 Gram. 15.25 Strijkkwintet. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Gram. 17.30 Orgelconc. 18.00 Mil. caus. 18.10 Muz. uit de 12e tot 16e eeuw. 18.30 Spectrum v. h. Chr. Organisatie- en Verenigingsle ven. 18.45 Geestelijke liederen. 19.00 Nws. en weersber. 19.10 Boekbespr._ 19.25 Gram. 19.30 Buitenl. overzf 19.50 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Omr. ork. en sol. 21.20 Staatsiebe- zoek v. d. Franse President. 21.40 Gram. 21.45 Pianosp. 22.00 Gram. 22.15 Staatsiebezoek v. d. Franse President. 22.45 Gram. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nws. en S.O.S.- ber. 23.15—24.00 Gram. De Holland-Friesland Regenboog wedstrijd. Een tegenvaller in de Holland-Fries land Regenboogwedstrijd was het voor zeker, dat de Fries Klaas Vrolijk verstek moest laten gaan wegens ziekte. Daar door viel Bos in het Holland-team uit, die nu als bemanning bij Theunissen zeilde. De Jong, Hofland en v, d. Velde start ten het eerst, Theunissen, Alberda en Priester, die alleen zijn grootzeil gereefd had, kwamen in de tweede groep. Reeds dadelijk na het startschot kon men zien, dat er team gevaren werd. v. d. Velde ving n.l. De Jong op en loefde hem weg om Hofland vrij baan te geven, wat won derwel lukte, doch v. d. Velde bereikte er voor zichzelf niets mee en werd even r op zijn beurt weggebracht, v. d. Velde kreeg daardoor zulk een achter stand, dat hij deze niet meer kon inha len. Op het Kruisrak naar het Norre- meer maakte Alberda een onvoordelige slag vlak voor zijn teamgenoot Priester, zodat hij weer overstag moest gaan om deze niet te hinderen. Intussen was De Jong flink komen opzetten en lang streed hij met Theunissen om de derde plaats. De Fries werd daarbü door zijn teamgenoot Alberda volkomen verwaar loosd, daar deze rustig zijn weg ver volgdeachter Hofland aan, die weer onbedreigd eerste werd. De uitslag was Holland: Hofland 1, Theunissen 3. Velde 6; Friesland: Alberda 2, De Jong 5, Priester 6. Punten: Holland 17.1, Fries land 16. De strijd in de andere teams. De teamwedstrijd in de Pampusklassc tussen ploegen van het Curacaose „Asiento" en De Kaag leverde een zege op voor de bezoekers, eenzelfde klein verschil als in voorgaande wedstrijd: 1.1 punt. Biesot had aanvankelijk de leiding vóór Bielderman en v. d. Kuip, maar de Kaagman werd door Bielderman ver dreven en dat was voor de gasten juist voldoende om na de eerste dag met 1.1 punt de leiding te nemen. De stand werd nl.: Curacao 11.1 pnt. De Kaag 10 pnt. Groter werd het verschil in de team wedstrijd der 12 Voetsjollenklasse tussen de Royal Yacht Club de Belgique en De Kaag. Van beide ploegen was één deel nemer niet gestart, zodat er ook hier zes over de baan gingen. Nederburgh nam al spoedig de leiding en bezorgde De Kaag de overwinning in deze eerste race, ter wijl Herfst en Reyers met de derde en vierde plaats zorgden voor een punten totaal van 19.1 waartegenover de Belgen er slechta 14 stelden. Gezien evenwei het geringe verschil in punten in alle teamwedstrijden wer den de twee laatste wedstrijden met nog grotere spanning tegemoet gezien. 2. A. A. Taselaar. 3. P. Verhoeven, 4. H. Blom, 5. A. W. Endstra. Idem B: 1. W. Barzilay, 2. R. Sie- brands, 3. A. ter Horst. Valkenklasse A, groep I: 1. B. Boe- schoten, 2. E. J. Hoppe. 3. H. C. Kirke- nier, 4. G. A. S. Jongeneel, 5. mej. A. E. v. d. Mandele. Idem groep II: 1. J. C. van Tienhoven, 2. F. Goudriaan, 3. K. Doorschodt, 4. J. J. van der Veen, 5. N. Both. Idem klasse B, groep I: 1. W. Engel hard, 2. C. Kabel, 3. A. Brinks, 4. mevr. G. C. H. v. d. SteurOudshoorn, 5. mej. M. Snijders. Idem groep II: 1. C. Veldhuizen, 2. C. A. Toetenel, 3. C. F. Hoevenaar, 4. J. Vrijenhoek, 5. P. W. J. Engelhard. 16 m2 Puntklasse A: 1. J. P. van Dijk, 2. T. H. v. d. Honert, 3. J. v. d. Horst. Idem B: 1. W. Spaargaren. 2. A. van Hemert, 3. A. P. Warnaar, 4. C. Smit, 5. G. H. Hauber. Drakenklasse A: 1. G. van Dijk, 2. S. Bakker, 3. A. J. Duijkers, 4. dr. J. R. Blickman. Idem B: 1. C. van Harlingen, 2. H. Hoek, 3. F. J. Buys. Regenboogklasse A: 1. J. Hofland, 2. J. Alberda, 3. L. de Wit, 4, C. J. de Jong, 5. K. J. Tol. Idem B: 1. P. A. Euwen, 2. J. D. Sap, 3. T. ven Triet. WIELRENNEN „Lenig en Snel". Uitslag Zondag competitie. C-kJ. 40 km. tijd 1.15.55: 1. W. de Meij, 2. J. v. d. Vijver. 3. S. Gommans. 4. H. Lepelaar. 5. W. Wassink, 6. J. Hooger- vorst. Junioren 40 km., tijd 1.21.15: 1. C Rooyackers, 2. R. Riethoven, 3. A. Gom mans, 4. D. Tierrie. Th. Hoogkamer wist in de Ronde van de Markthallen te Amsterdam de 8e plaats te bezetten. Woensdagavond pelotonrit 35 km. en Vrijdagavond koppeltijdrit 35 km. voor alle categoriën. Start 7 uur op de Zijl. DAMMEN LDV. De inhaalwedstrijden brachten de volgende uitslagen: Groep A: Th. UitenbogaardE. Klin kenberg 20. Groep B: S. v. d. WijngaardM. Krui- der 20. Groep C: J. HuismanC. Klinkenberg 1—1. De stand in de diverse groepen is nu: Groep A: W. Kleijn Sr. 4—2; T Uitenbogaard 32: I. Teleng 33; Zaalberg 01; E. Klinkenberg 02. Groep B: S. v. d. Wijngaard 63: Dreef 3—3; P. v. d. Stel 2—1: M. Brinks 11; J. C. Klerks 12; M. v. Leeuwen 1—2; M. Kruider 0—2. Groep C: H. B. Stipdonk 63; C. Klin kenberg 33; J. Huisman Sr. 22; P. v. Dijk 23; C. v. d. Graaf 23; I. Boom 1—2. POSTDUIVEN Leidse Concourscommissie. Wed vlucht met oude duiven vanaf Pt St. Maxence. Aantal vogel 672. gelost te 6.30 uur. met Zuidoosten wind. Ie duif te 11.01.59 uur (1303.90 m. p. m.); laatste vogel te 11.23.14 uur (1178.67 m. p. m.). Afstand pl.m. 350 km. Uitslag: C. de Kan 1; D. v. Mosseveld 2; M. v. cl. Wiel 3; W. Zandvliet 4; J. Plug 5; J. Brouwer 6: Gebr. de Groot 7; Berg-Dijkstra 8; J Rakhorst 9: J. Rosier 10. De open wedstrijden. Ieder Jaar opnieuw geven de open ..edstrijden dikwijls ditzelfde resultaat, dat in sommige klassen dp winnaars zich meerdere dagen aandienen. Ook nu was dit het geval. Tweemaal zegevierden reeds: Jac. Kraan in de Sharpieklasse, Koos de Jong in de Olympiajollen, Jansma in de 16 m2 Streepklasse, Engelhard in de Valken klasse B en er zullen er nog wel meer volgen, die dubbel of meervoudige over winningen behalen. In de Drakenklasse zegevierde Van Wijk en Hofland werd eerste in de Re genboogklasse. Bos had opnieuw pech doordat het achterstuk van zijn grootzeil scheurde en hij vanaf het Norremeer uitgeschakeld was. De voornaamste uitslagen van de per- lijke wedstrijden zijn: Vliegende Hollanderklasse: 1. R. de Vries. 12 m2 klasse A: 1. Jac. Kraan, 2. A. Visser, 3. B. Kraan Jr., 4. jhr. E. R. v. d. Wijck. Idem B: 1. J. W. v. Erven Dorens. 2. A. M. Memelink, 3. D. v. Stgenhoven. Olympiajollenklasse A: 1. J. H. H. J. de Jong, 2. Nic. J. Keyzer. 3. M. Tour nier. 4. W. v. Noordt, 5. J. A. F. Ver adem B: 1. M. J. de Jong, 2. Sj. H. H. Haaksma, 3. T. J. Bast, 4. J. F. Pruym- boom, 5. A. van Merle. De minister van Onderwijs heeft zich met de volgende boodschap tot de jeugd gericht: Jongens en meisjes, De tijd is weer aangebroken, dat velen van jullie er op uit trekken, dat de rugzak en de tent weer te voorschijn komen en dat jullie Ne-, derland in alle richtingen doorkruist en verkent. Onze bos?en en heiden, ons heuvelland en onze stranden lok ken. Met jullie zullen er honderd duizenden vacantiegangers rust en ontspanning zoeken en er krachten opdoen, om zich daarna fris en mon ter aan hun dagelijks werk te kun nen wijden. Ja, honderdduizenden. Dat is wat hun, die zich bezig houden met de problemen van de openlucht recreatie, wel eens zorgen geeft, want je weet, dat de bevolking van Nederland steeds toeneemt. Had ons land in 1950 nog 10.000.000 inwoners, men schat, dat er in 1970 12.000.000 zullen zijn. Dat houdt in, dat er ook steeds meer mensen komen, die er op uit trekken. Daar komt nog bij, dat tengevolge van de toenmende uit breiding der steden, het aanleggen van nieuwe verkeerswegen en het uitbreiden van onze industrie, het aantal terreinen, waar we zo graag rust en verpozing zoeken met het jaar minder wordt. Je begrijpt dan ook wel, dat we uiterst zuinig moeten zijn met onze natuur en met ons landschap, want als je ouder bent zal je er ook nog op uit willen trekken. Ik doe daarom een beroep op jul lie, om op je tochten en in je kam pen de natuur te ontzien. Wees voor zichtig met vuur dit voorjaar zijn helaas weer honderden hectaren bos en heide verloren gegaan spaar plant en boom en laat de plaatsen waar je geweest bent achter, zoals je ze zelf graag aantreft. Denk er aan, dat hij, die de natuur ontsiert en ver nielt, blijk geeft van gebrek aan be schaving. Ik wens jullie een prettige en ver kwikkende vacantie... De jeugdorganisaties hebben zich bereid verklaard deze boodschap ter kennis te brengen van hun leden. DAGJE UITGESTELD. De oorlog is een dagje uitgesteld! Vele motieven hebben de legerlei ding tot deze stap gebracht, maar als we het goed begrepen hebben, is een \an de voornaamste redenen, dat er tijdens deze herhalingsoefeningen Veel te weinig geschoten is. Daar het zwaartepunt van deze oefeningen in de wapenoefening lag, zijn heden morgen Maandag grote kolon- nes auto's naar de schietbanen ver trokken, om de veteranen daar een grotere vaardigheid met geweer, sten, bren, pistool, plat en mortier bij te brengen. Inmiddels betekent uitstel geens zins afstel. In de Staftent worden zwaarwichtige besprekingen gehou den, naarstige tekenaars zitten inge wikkelde kaartvergrotingen te schep pen en al wie in dit centrum van ac tiviteit per ongeluk niets te doen heeft zoals wij! staat met een zorgelijk gezicht over een schema ge bogen of zit op een stuk papier pop petjes te tekenen, alsof met een der gelijke ijdele bezigheid de oorlog ge wonnen kan worden. De troep, die naar het open, vrije veld is, luisterde hedenmorgen met een hoopvol hart naar de radio, die vertelde, dat de dag opklaringen zou brengen, maar deze schone verwach ting werd tijdens de aftocht door een tergend motregëntje weer definitief de 'bodem ingeslagen. Ernie Pyle, de beroemde Ameri kaanse oorlogscorrespondent, heeft eens verzucht: „Het lijkt wel, of een oorlog altijd in de regen en modder uitgevochten moet worden" en wij beginnen momenteel erg veel begrip voor de klacht van Ernie Pyle te krij gen. Maar al zou er na vandaag geen se conde droog weer meer komen, dar nog zou de stemming in het kam' niet meer te schaden zijn. Knaper met wiskundige aanleg, hebben to op de seconde uitgerekend, hoe lanc het nog duurt, voordat ze weer in de trein zitten, op weg naar hun bur gerpakje. Ze hebben bij deze bere kening met alles rekening gehouden: de tijd voor slaap, eten en cantine is van het aantal uren afgetrokken Sommigen zijn zover gegaan, dat zi; ook de tijd, die zij zich voorstelden „tactisch te drukken" hetgeen be tekent, dat men op een handige ma nier een lastige dienst ontloopt en toch met niemand herrie krijgt (deze kunst kost veel training, maar velen zijn er ware meesters in geworden) meegerekend hebben, maar deze lie den kwamen uren in hun berekening te kort. KRONUS. RING NA ZEVEN JAAR TERUGGEVONDEN Vrijheidsklasse A: 1. C. Frech, 8. J. D. Schooneveldt, 4. J. Sten huis. Idem B: 1. J. L. J. Gaillard. 2. H. Schalk. 3. Ed. H. Swart, 4. A. Bromsing, 5. H. Tigchelaar. 16 m2 Streepklasse A: 1. F. Jansma, In de strenge winter van 1947 zat zelfs de kraan van de wasmachine van mevr. Van de Burg uit het Friese dorpje Zurich verstopt. Haar schoonzoon moest er aan te pas ko men om het water weer de vrije loop te geven, doch toen dit was geschied ontdekte mevr. Van de Burg, dat zij haar ibeide gouden ringen kwijt was. Vermoedelijk bij het wassen gebeurd, was haar eerste gedachte. Direct werd de wasketel aan een onderzoek on derworpen en inderdaad vond men A. Vial, 2. Ed. er een ring. Toen het kleindochtertje van mevr. Van de Burg dezer dagen de eieren uit het kippenhok mocht halen, zag zij iets glinsterende verloren trouwring. De Staatssecretaris van Financiën stelt zicih blijkens een recente aan schrijving aan de belastinginspecties op het standpunt dat de Nederlandse politieke partijen kunnen gerekend de belastinginspectie op verzoek van de betrokkene bij het vaststellen van de aanslag met zulke giften rekening kan houden. De giften moeten door schriftelijke worden tot de het algemeen nut be- bewijsstukken kunnen worden aan- ogende instellingen als bedoeld in de zin der fiscale voorschriften. In de motivering van de aanschrij ving verklaart Z. Exc. van oordeel te zyn, dat „de politieke partijen in ons democratisch staatsbestel bij uit stek de instrumenten zijn, waarmede aan de politieke opvattingen, welke in het volk leven, gestalte wordt ge geven. Zij zijn voor een juist func- tionneren van onze parlementaire democratie een onmisbaar vereiste en moeten, aldus gezien, als het al gemeen nut beogende instellingen wordien aangemerkt". Als gevolg van deze uitleg der fis cale voorschriften worden derhalve giften aan politieke partijen gelijk gesteld met die aan kerkelijke cha ritatieve, culiurelen, wetenschappe lijke en het algemeen nut beogende instellingen. Zulke giften zijn zoals bekend fis caal aftrekbaar, in dier voege, dat „SNERTZOMER" Als symptoom van de voor treffelijkheid van hartje zomer 1954 moge gelden, dat een van de eerste restaurants in Rotter dam vandaag op de spijskaart heeft staan.„erwtensoep gar ni". Voor het bestellen van dit „garni" was vooraf de slager op gebeld, maar deze dacht aanvan kelijk met een late Aprilmop te doen te hebben. Intussen wordt de „snert" door de bezoekers be steld alsof er een elfstedentocht aan de gang is. getoond. („Tel.") GENERAAL DER KRUISHEREN TERUG IN ONS LAND. Na een visitatiereis, dié op 10 April j.l. begon, keert Zondag met de „Maasdam" het Hoogwaardig Heer der Kruisheren, mgr. dr. W. van Hees, in ons land terug. Mgr. van Hees bezocht de talrijke kloosters van zijn Orde in Noord- en Midden- Amerika. Tijdelijk zal de generaal der Kruisheren zich in Uden vesti gen, zulks in verband met her- en verbouw werkzaamheden aan het historische klooster van het genera laat te Sint Agatha. LANDBOUWINTEGRATIE VAN DE BAAN? Is het juist, dat op de onlangs ge houden conferentie van ministers van Landbouw te Parijs de Nederlandse denkbeelden over landbouwintegra- tie in Europa definitief zijn verwor pen? Deze vraag stelt het Tweede Ka merlid. ir. C. J. van Meel (KVP), minister C. L. Mansholt. Hij verzoekt de minister een uiteenzetting te ge ven van het verloop der conferentie, de daarop genomen besluitenen over het beleid, dat de bewindsman in za ke de landbouwintegratie voorne mens is te volgen. Tegen PERIODIEKE PIJNEN: (Advertentie) DUIZEND ZEEUWSE KINDEREN MET VACANTIE. Door bemiddeling van het Neder lands Verbond der Verenigingen „Pro Juventute" zullen duizend Zeeuwse kinderen ook deze zomer het troosteloze rampgebied voor drie weken verlaten. Wederom hebben meer dan 1000 Nederlandse ouder paren gehoor gegeven aan de oproep van „Pro Juventute" en zich bereid verklaard van 22 Juli tot 12 Augus tus a.s. aan één of meer Zeeuwse kinderen gastvrijheid te verlenen. Donderdag 22 Juli komen de 1000 kinderen in de loop van de morgen op station Roosendaal samen, van waar zy omstreeks half 12 met een speciale kindertrein naar hun va- cantiepleegouders in alle delen des lands vertrekken. REGEN VERWOESTTE DE KERSENOOGST. Het slechte weer van de laatste da gen hebben de kersenoogst een on tijdig einde bezorgd. Waren de ker sen tót vorige week, ondanks de vele regens nog enigszins bruikbaar, de onafgebroken regen- en windvlagen van dit weekeinde hebben de oogst practisch verwoest. De fabrieken blij ken voor gesprongen kersen geen be langstelling te hebben. Men is er dan ook toe overgegaan de ladders te strijken en de kersen aan de spreeu wen te geven. Over het algemeen is het prijsver loop voor telers en pachters niet on gunstig geweest. De niet ongunstige pryzen zijn voornamelijk een gevolg van de belangrijke aankopen der fa brieken. Op de markten werd de prijs nogal eens nadelig beïnvloed door de import-kersen uit België. Het wegvallen van deze laatste week betekent voor velen een scha depost. ONEERLIJKE KUNSTSCHILDER. Een automobilist uit Winschoten, die dezer dagen een liftende jonge man mee nam, kwam, nadat zijn pas sagier de wagen weer had verlaten, tot de ontdekking, dat met de jon geman ook een electrisch scheerap- paraat verdwenen was. De lifter had verteld, dat hij kunstschilder was, in Frankrijk werkte, zijn vacantie wilde doorbrengen in Friesland en eerst naar Dokkum ging. Met deze gege vens gewapend stelde de politie een onderzoek in en dat leidde er toe, dat te Dokkum werd aangehouden de 28-jarige kunstschilder H. P. S. Hij bleek voor te komen in het op sporingsregister. omdat hij in 1951 was ontvlucht uit de psychopaten-in richting te Avereest. Hij had na zijn ontvluchting rondgezworven in Duitsland en Frankrijk om zich in de schilderkunst te bekwamen en leefde onder een Duitse naam. De man, die reeds enkele veroordelingen wegens diefstal achter de rug heeft, wordt ter beschikking gesteld van de officier van justitie. Door Anny van Panhuys 6) „Of die schrijftafel altijd aan de familie Pereny heeft behoord?" vroeg hij en voegde er daarna bij: ,Jn elk geval dateert ze uit het mid den van de achttiende eeuw". „Dan was ze bepaald het eigendom van de bed-overgrootvader van mijn vriendin, hij heeft lange jaren aan het hof van Maria Theresia verkeerd Hortense heeft me dat als een kind wel eens verteld". „Aha!" Josef Arany, die om oude meubels en oude dingen graag roman tische fantasieën spon, wreef zich ver genoegd in de rimpelige handen. ,Dus, juffrouw Toldy", begon hij ze had hem intussen haar naam ge noemd „ik zou zowel het bureau tje als het miniatuur willen nemen en Dc denk dat we het wel eens zullen worden, als ik mijn aanbod tot dui zend pengö verhoog" Hij trachtte zo trouwhartig moge lijk te kijken. „Duizend pengö!" bijna had Mari na een kreet van blije verrassing ge slaakt, maar ze hield zich nog juist bijtijds in. Snel overdacht ze, dat Jo sef Arany het heus niet in zijn hoofd zou halen, haar duizend pengö te bie den, wanneer hy geen gegronde hoop had, het meervoud van die som voor een en ander terug te krijgen Ze bleef dus even gereserveerd als te voren. „Ik heb er eens over nagedacht, ik zou vóór ik tot verkoop overga, toch liever eerst nog eens met een des kundige wilen overleggen". Ze zag onmiddellijk, dat dit de juis te manier was om Arany aan te pak ken. „Maar juffrouw Toldy, waar zou u nu een deskundige voor nodig heb ben? Ik 'ben toch zelf deskundige en opdat u zult inzien, dat ik u in geen geval te kort wil doen, verdubbel ik de prijs." Marina begon zich een beetje dui zelig te voelen. Tweeduizend pengö! Daarvoor kon je op het ogenblik al een aardig klein zaakje overnemen; een eigen hoe- denwinkeltje, eenvoudig begonnen en langzamerhand opgewerkt tot een fijn, peperduur maison, was haar hoogste droom. En daar ze bleef zwij gen, overweldigd en bedwelmd door de aanstormende gedachten en plan nen, meende de oude man, dat hij nog weinig geboden had en bedacht zaam noemde hij het getal driedui zend. 5» Marina sclftrok. Nu vooral geen verrassing of vreugde tonen; de oude antiquair, die zomaar met duizend te gelijk opsloeg, moest nog wat in on zekerheid gelaten worden, misschien dat hij dan nog wel meer bood. En Josef Arany wrong en kromde zich als een vis aan de haak, maar na een half uur bood hij reeds vijf duizend en toen de koop eindelijk gesloten werd, schreef hij voor Mari na Toldy een chèque van tienduizend pengö uit, en daarbij wist hij, dat hij tóch nog een schitterende winst zou maken Toen Marina de chèque ging inlossen en men haar onverschillig en als van zelfsprekend de talrijke mooie bank biljetten voortelde, dacht ze één vluchtig ogenblik aan Hortense Pe reny. Hortense, die zonder het te we ten zulke schatten onder haar arm zalig dak bewaarde en was omgeko men van armoede en ontbering. Ar me Hortense! Gelukkige Marina. Josef Arany echter ging de vol gende dag naar de oude hertog Nepo- muk Hubertus von Bonda-Wodakirch. De ontoeschietelijke butler gaf Arany's kaartje met een hautain ge baar over aan een kamerdienaar bracht het op een zilveren blaadje aan de hertog. Een paar minuten later mocht Jo sef Arany zijn opwachting maken bij de oude, jichtige kasteelheer, mocht plaats nemen in een gebeeldhouwde leunstoel en vertellen van het bu- reauje en het miniatuur. Omstandig verhaalde hij de ge schiedenis van een en ander. De hertog tastte in een zak van zijn kamerjas en nam omstandig een pe permuntje uit een klein zilveren doosje. Om zichzelf te kalmeren, want hij was bijzonder licht aangedaan. Daarna vroeg hij: „En u weet on twijfelbaar zeker, dat we hier te den hebben met een origineel van Vigé Le Brun?" Josef Arany hief plechtig de hand op, als voor een eed. „Ik sta er borg voor, uwe hoogheid" Schrijftafel en miniatuur werden op zicht gezonden naar het kasteel van de hertog van Bonda-Wodakirch en bleven daar meteen. De hertog kocht beide antiquiteiten te samen voor de som van vijftigduizend pen gö. Hij voegde zij bij zijn kostbare verzameling en aan goede oude vrien den vertelde hij vaak, wanneer hij welgemutst was en zijn jicht hem niet plaagde, van graaf Perpny's hei melijke verering voor de mooie Habs- burgse. Ja, vijftigduizend pengö kreeg Arany. Arme Hortense Pereny, die om kwam van gebrek en ellende! HOOFDSTUK IV Juffrouw Kisz maakte zich ernstig beaorgd over haar huurster, wier ge drag haar van dag tot dag zonderlin ger toescheen. Het was begonnen met het opzeg gen van haar betrekking, die toch werkelijk een goed saaris opleverde, maar juffrouw Tolde had beweerd, dat haar zenuwen niet langer be stand waren tegen het optrekken met verwaande en veeleisende klanten. Waarschijnlijk zou ze voor zich zelf gaan beginnen, had ze er nog bijgevoegd Waar, dat wist ze zelf nog niet, vermoedelijk ergens in de pro vincie. Ze had al een heel aardig sommetje bij elkaar gespaard. Juffrouw Kisz zette een uiterst be- denkelyk gezicht en orakelde over dc slechte tijden voor de middenstand, en hoe je in een paar weken tijd al je spaarcentjes kwijt kon zijn als je zaak niet onmiddellijk opnam. Marina Toldy liet haar orakelen en lachte heimelijk in zichzelf. Ze dacht er helmaal niet aan, voorlopig een zaak te beginnen! Ja, als ze van Josef Arany slechts' een paar duizend pengö gekregen had, dan zou ze het reeds lang ge koesterd plan eens ernstig overwo gen hebben en denkelijk ook wel ten uitvoer gebracht. Maar zoals de za ken nu stonden, kon ze zich de luxe permitteren, eerst eens een beetje buiten haar geboorteplaats om zich heen te kijken eens wat anders te zien en een beetje van het leven te genieten. Ze was immers nog zo jong en tot nog toe was haar leven tamelijk een tonig verlopen. De hele dag moest zij in de zaak zijn en 's avonds was het haar enig verzetje nu en dan eens met een collega of een reiziger te gaan eten of een bioscoop te be zoeken. De reizigers maakten haar het hof. Irtchtten d° bereisde man van de .vereld te spe^n en vervee'Hen haar eigenlijk gruwelijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 6