RIJNSTREEK
DUINSTREEK
Het Franse voorbeeld vond slecht onthaal
Nieuwe sterren vlammen
op aan de hemel
DINSDAG 20 JULI 1954
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
ALPHEN AAN DEN RIJN
Maandagmiddag ontvingen de leer
lingen van de Landbouwhuishoud-
school „Koningin Juliana" hun diplo
ma. Mej. J. B. Heesen, de directrice,
sprak daarbij enkele vriendelijke
woorden tot de leerlingen en noem
de de meisjes een „vrolijk gezel
schap", dat ook goed werk heeft ge
leverd. Ware het gebruikelijk om het
predicaat „lof" toe te kennen, dan
zouden zeker enkele van de geslaag
den dit volkomen verdiend hebben.
Het gezinsdiploma ontvingen: J. de
Jager, A. Oskam en B. Vergeer.
Diploma primaire cursus (2 jaar):
J. N. Verdonk, Aarlanderveen, J.
Wiebenga, Bodegraven en M. de-Wit,
Zoeterwoude, A. H. Alblas, L. E.
Dool, A. J. van Griethuizen, G. W.
den Hertog, G. de Jong, G. A. Koren
C. Kromhout, R. R. Kromhout, A. W.
C. Otteilo, J. de Regt, J. v. d. Vis en
L. W. Vogel.
Vormingsklasse (1 jaar): W. Ent
hoven, Nieuw Vennep, M. M. Gulde-
mond, Boskoop, M. A. Ch. Hardijzer,
Boskoop, M. Altona, N. J. van Driel,
C. J. van Griethuizen, H. G. Hille-
brandt, E. J. Tolk, A. van Wieringen
H. G. C. Binsbergen.
Waar geen plaatsnaam is vermeld,
is dit Alphen aan den Rijn.
DIPLOMA'S GEMEENTELIJKE
NIJVERHEIDSSCHOOL
De diretrice, mej. N. van Beest,
leidde de bijeenkomst in, sprak een
gelukwens tot de geslaagden en een
dankwoord tot de ouders.
Wethouder Dekker was verheugd
over de bereikte resultaten.
De- geslaagden zijn: Costumière:
Nel Blanksma en Wil Roest.
Huisnaaister: Dien Minnee, Riet
Hunink, Alie Fase (lof), Letty Osse-
voort.
Kinderverzorgster: Lijda de Rijk,
Leimuiden, Gina Groenheide, Betty
Annaars.
Assistente in de huishouding: Nel
de Deugd, Gerda van Dam, Copie
Koblenzwij, Elly de Vries, Rinie
Vonk.
Twee-jarige dagschool: Ella Basie
(lof), Adrie Rijlaarsdam, Jannie Wil-
lems, Boskoop, Nel de Bruin (lof),
Boskoop, Wil Ketel, Marrie van der
Zee, Jannie Kerkhoven, Nel Wind,
Tineke Mooij (lof), Greetje Linting,
Hennie Vos, Maartje Vonk, Ria Pee-
neman, Ciska Butterman, Aafje Nes
ting, Lida Lüneman, Marie van He-
mert, Rietje Blouw, Liesbeth Ellens,
(lof), Aarlanderveen, Ria Elk, Jansje
Heemskerk, Jansje Koster, Anneke
Langman, Tonie Bous, Rina Vermeul,
Gerrie Schuurman (lof). Fransje v.
d. Zwan, Neeltje Hulscher, Greet v.
Leeuwen. Paula Piepenbrink, Loes
Nieuwenhuis.
Waar geen' woonplaats is vermeld
betreft het Alphen aan den Rijn.
SCHOLIER FIETSTE DE RIJN IN
De 10-jarige C. Oppelaar is Maan
dagmorgen op v/eg naar school aan
de Oudshoornseweg, via het Jaagpad
aldaar, met fiets cn al in de Rijn ge
reden. doordat hij een moment de
macht over het stuur verloor. Hij
Ihad de tegenwoordigheid van geest
zich naar de schoeiing te werken en
hieraan vastklamoend zich boven
water te houden, totdat hulo kwam
opdagen. De heer Krösschel uit de
Ruijsdaelstraat bracht hem op het
•roge en de politie dregde zijn fiets
•p. Het ongeluk liep nog goed af.
Twee fietsen in stukken De 10-
jarige A. Blom, die zgn. „los-handje"
fietste, botste omstreeks vijf uur
Maandagmiddag teaen de w'elriider
A. Borst in de Vinkenbuurt. Beiden
kwamen te vallen. De rnwielen wer
den ernstig bercha^ic-d. Overigens
liep het ongeval goed af.
Postduiven Sociëteit 't Centrum.
Door de P. S. 't Centrum werd
deelgenomen aan de wedvlucht van
af Roosendaal over een afstand van
69 km. De duiven werden gelost bij
zeer slecht weer en sterke westen
wind! De uitslag is als volgt: P.
Heemrood 1. 6; H. C. van Woerde
3, 11. 12; A. Joha 4. 5, 13. 14. 15; A.
Vernes 3. 10; P. Sneeuw 7, 9; T.
Dombprg 8.
Vitesse kampioenen oude duiven.
1. T. Domburg 6741 pnt; 2. A. Ver
nes 5820 pnt; 3. J. Tuinen burg 4645
pnt; 4. H. C. van Woerde 3958 pt;
A. Joha 3928 pt.
BOSKOOP
Schoolreisje R.K. Mulo Maandag
maakten de leerlingen van de R.K.
ulo-school „Don Bosco" hun jaarlijk
se schoolreisje. Ditmaal had men een
zeer interessante tocht „dicht bij huis"
uitgezocht. Het eerste bezoek gold
Kasteel ter Haar, nabij Haarzuilen.
Onder deskundige leiding werd een
rondgang gemaakt door dit machtige
sprookjesslot, hetwelk ongeveer sinds
het jaar 1400 in 't bezit van dezelfde
familie is. Ook de fraai aangelegde tuin
men zou het beter een groot park
kunnen noemen werd bezichtigd.
Vervolgens ging de tocht langs de
boorden van de Vecht. Hierna ging
men een bezoek brengen aan Schip
hol en Amsterdam.
Na een wandeling door de drukke
winkelstraten deed de gewijde stilte
van het Begijnhof weldadig aan. Hier
wachtte de Boskopers een verrassing
aangezien kapelaan Sanders, die en
kele jaren te Boskoop heeft gewerkt,
persoonlijk het gezelschap rondleidde
en hun van de geschiedenis van het
Begijnhof een duidelijke uitleg gaf.
Nadat op steedse wijze een versnape
ring was genuttigd vervolgde men de
reis via Velsen, alwaar een vluchtige
blik op het millioenenwerk, de tun
nelbouw, kon worden geslagen. Als
laatste pleisterplaats stond de beken
de speeltuin „Groenendaal" te Heem
stede op het programma. Hier werd
de laatste maaltijd genuttigd en kon
den de jongelui zich nog enige tijd
vermaken.
NIEUWKOOP
Korfbalwedstrijd De dameskorf
balclub Nieuwkoop speelde Maandag
avond een wedstrijd tegen het 12-tal
uit Vinkeveen.
Reeds spoedig konden de bezoek
sters zich verheugen in een 20 voor
sprong. Na de rust werd het spel van
de Nieuwkoopse meisjes aanmerke
lijk beter. Vier minuten na de her
vatting van de strijd werd een van
de aanvallen op het Vinkeveense
korf besloten met een mooi doelpunt
van Jopie van de Loo. Het Nieuw
koopse overwicht duurde voort en
onder groot enthousiasme van het
publiek kwam de gelijkmaker door
Henny van Koert. Nog was het niet
mooi genoeg. Met 'n werkelijk mees
terlijke worp bracht Rie Vergeer de
stand op 32. Onder Luide aanmoe
digingen werd verder gespeeld, doch
in de stand kwam geen verandering
meer. Hierdoor heeft Nieuwkoop zich
gerevancheerd voor de nederlaag van
twee weken geleden.
Watersportfilm In de zaal van
de heer de Koker vor.d Maandag
avond een filmavond, welke was ge
organiseerd door de Unie van Water -
sporttouristen en de plaatselijke
WY. Mr. J. Vollenhoven 2e voorz.
van de Unie opende de avond met
ondermeer zeer waarderende woor
den voor Nieuwkoop. De leden van
de Unie zijn zeer gehecht aan Nieuw
koop en daarom zal er binnenkort
weer een stertocht' naar dit vacan-
tieoord worden gehouden.
De heer Niericker ui Den Haag ver
toonde hierna enige films, allen
handelende over hoogtepunten uit
het leven van de Watersport-Unie.
Uiteraard kwamen zeer veel schone
natuuropnamen voor. De heer Seve-
rens penningmeester van de. Unie,
gaf tijdens het draaien van deze stro
ken, (alles amateurswerk) een expli
catie, waarbij menig geestige opmer
king niet ontbrak.
NIEUWKOOP
Duivensport. Met 120 jonge dui
ven nam de postduivenvereniging
„De Vooruitgang" deel aan een wed
vlucht vanaf Roosendaal. De afstand
bedroeg 72 km. Om 11.50 uur werden
de dieren losgelaten en de eerste duif waardering vinden. Tenslotte hebben
kwam aan om 12.50.32 uur. De uit- zij reeds meerdere malen béwezen,
siag luidt: A. van Leeuwen 1, J. W.1 dat hun spel dit verdient.
Woerde 2, J. Tijsterman 3 en 4, C. J-
v. Leeuwen 5. Gebr. Oosterman 6 en
10, D. v. d. Helm 7 en 8 en J. H.
Woerde 9.
Ie kampioen Midfond J. W. Woer
de; 2e kampioen Midfond J. Tijster
man en 3e kampioen Midfond Gebr.
Oosterman.
Met ingang van 1 September
a-s. is benoemd tot onderwijzer aan
de Chr. school te Vaassen de heer M.
van Dalem. De pas geslaagde onder
wijzers was tot heden tijdelijk werk
zaam te Den Hoef.
ROELOFARENDSVEEN
Geslaagd. Bij de gehouden exa
mens aan de huishoudschool der
Eerw. Zusters, slaagden voor het di
ploma costumière: Thea Hoogen-
boom, Lida van Klink, Plonie Loos.
Het diploma lingerienaaien werd be
haald door: Riet Koek, Tonnie Ter-
meulen, Corrie Schoo,
TER AAR
Geboren: Clazina M. M. d. van
M. A. Kleijn en Cl. M. Dobb; Wil-
helmina P. P. d. van N. C. Groen in
't Woud en C. J. Vis; Gerarda M. d.
van A. Slof en J. A. M. Straver; Lena
d. van J. v. d. Starren en M. J. v. d.
Snoek; Hendrik C. z. van C. H. den
Brave en J. M. Koenekoop; Theodo-
rus Fr. z. van Th. C. v. Leijden en
C. J. Th. v. d. Berg.
Ondertrouwd: J. A. Markx 29 j. en
G. G. E. Voortman 23 j.
Overleden: Alida J. Mulder wed.
van D. W. v. Harten 68 j.; Alida
Rijers 67 j., echlg. van B. Jonker.
RIJP WETERING
Uitvoering Toneelver. „Ernst en
Luim" Zondagavond j.l. gaf de
toneelver. „Ernst en Luim" in nieuwe
gedaante de opvoering van het spel
„Papa mag het niet weten". We zou
den dit spel willen zien als een in
leiding tot de a.s. Oranjefeesten" al
dus de nieuwe voorzitter van deze
vereniging, de heer A. J. Zandvliet.
Helaas heeft een gedeelte van het
publiek hierin blijkbaar een aanspo
ring gezien om ook van de luidruch
tigheid bij deze feesten gebruikelijk
een voorproefje te geven. Daardoor
ging het grootste deel van het gebo-
dene voor ons verloren en voor ons
niet alleen Voorzover wij het dan nog
hebben kunnen bekijken en verstaan
was het stuk niet onaardig en werd
er vlot gespeeld. Hopelijk zullen de
spelers by de volgende opvoering
voor een aandachtiger publiek meer
KAT WIJK
Geboren: Helena, dr van D. Ouwe
hand en A. Guijt; Neeltje, dr van A.
v. d. Eijkel en A. Hasenoot; Jansje, di
van G. P. van den Andel en J. Plan-
je; Ada H., dr van G. van Duijn en
K. Schaddee van Doorn; Leendert,
zn van P. W. Vooys en J. H. Barn-
hoorn; Maria A. T., dr van H. W.
Aanhaanen en J. C. van der Kroft;
Arie, zn van P. van der Bent en E.
A. van Beelen; Johannes, zn van G.
Gordijn en L. Krijgsman; Arie, zn
van C. van Klaveren en D. Vooijs.
Getrouwd: J. Haasnoot en A.
Ouwehand; W. P. Versteeg en C.
Mol; A. Ouwehand en K. Snijer; W.
Kaptein en A. Dijkdrenth; W. de
Vreugd en C. Dulfer; D. v. d. Heuvel
en C. Klaassen.
Ondertrouwd: A. de Best en A. de
Jong; C. van Tilburg en P. J. Hus; J.
Guyt en S. K. van der Plas.
Overleden: G. de Mol 94 j.; J. G.
van der Laan 66 j.; D. Verdoes 89
j.; M. M. Olsthoorn 69 j., wed. van
F. J. Luijten; J. B. de Ruyter, wedn.
van A. Knetsch.
NOORD WIJK
Gunning. B. en W. hebben het
bouwen van een lokaliteit voor li- j
chamelijke oefeningen met bijbeho
rende werken, aan de Wassenaarse-
straat alhier gegund aan de fa. B. v.
d. Wiel te Noordwijk a. Zee voor
71.750.
NOORD WIJKERHOUT
Schooltijden St. Jozef-jongens
school. Momenteel wordt onder
de ouders van de leerlingen der R.K.
Jongensschool een enquête gehou
den over verandering van schooltij
den. Het schoolbestuur wil de vrije
Zaterdagmiddag veranderen in 's Za
terdagsmorgens les en 's Woensdags
middags vrij.
Spoedeisende raadsvergadering.
De raad komt heden, Dinsdagavond
om 7 uur in spoedeisende vergade
ring bijeen. Het punt van de agenda
waarvoor deze spoedeisende vergade
ring werd uitgeschreven luidt als
volgt: Voorstel van B. en W. om bij
de kroon voorziening te vragen te
gen het besluit van Gedeputeerde
Staten dezer provincie, waarbij goed
keuring wordt onthouden aan de by
de negende wijziging der begroting
1953 toegevoegde post; „Subsidie aan
kerkgenootschappen".
Geboren: Gerarda Dorothea Maria,
dr van J. J. de Winter en G. Th.
Pouw; Marinus Cornelis Hubtrtus,
zn van If. Geerlings en M. S. van Hal;
De Koninklijke Nederlandse Paardenposterij
Particulier initiatief
won
100 jaar geleden maakte een Ko
ninklijk Besluit van de 11e Juni 1854
een einde aan het kwijnend bestaan
van een instituut, dat omtrent een
halve eeuw een belangrijke rol in
het leven onzer voorouders had ge
speeld en dat fleur en kleur had ge
geven aan het leven van alle dag.
Dat instituut was de „Koninklijke
Nederlandsche Paardenposterij".
Wie weet tegenwoordig nog iets af
van postkoetsen en vervoer van brie
ven en andere poststukken per ruiter
of rijtuig? En toch is het werkelijk
nog niet zo héél lan ggeleden, dat
het laatste postrytuigje, mitsgaders
paard en postiljon uit de sterkte wer
den afgevoerd en vanaf dat ogenblik
het paard in de posteryen tot het
verleden behoorde. Het was in het
jaar 1932, dat de laatste postiljons
huiswaarts keerden na opheffing van
„het" laatste rit (zoals het in postale
termen heette) te Amsterdam en wel
op het traject Hoofdpostkantoor—
Centraal Station.
Maar zult ge zeggen hoe klopt
dat dan met de opheffing van de
„Paardenposterij", waarover in de
aanhef sprake was?
Welnu, dan moeten wij even In de
geschiedenis van de posterijen en
van.... het verkeer ons verdiepen.
Verkeer en postwezen hebben in de
loop der eeuwen n.l. steeds in bij
zonder nauw verband met elkaar ge
staan en elkanders ontwikkeling
verliep vrijwel gelijkmatig en gelijk
soortig. Bij nadere beschouwing be
hoeft zulks ook geen verwondering
te wekken, omdat het vervoer van
brieven en pakketten en andere pos
tale stukken natuurlijk gebruik
maakte van de middelen, welke in
bepaalde tijdperken ter beschikking
stonden. Zo waren dat in de grijze
oudheid voetboden en al spoedig rui
ters met in de Romeinse tijd zelfs
voertuigen.
In ons land waren het de schuiten,
welke, vooral vanaf de 17e eeuw, in
geschakeld werden voor briefvervoer
met daarneven vanzelfsprekend de
ruiters en toen de wegen beter
werden de rijtuigen om in de
tweede helft van de vorige eeuw eerst
ten dele door de spoorwegen ver
vangen te worden.
Het vervoer per as, dus door mid
del van met paarden bespannen voer
tuigen, was al een grote vooruitgang,
omdat tenslotte de trekschuit er lan
ger over deed en ook in vroegere tij
den snelheid reeds een factor was,
welke men op prijs wist te stellen. Zo
lang de poststukken zich beperkten
tot lichte brieven kon natuurlijk
met ruiters worden volstaan. Zij kon
den zich snel verplaatsen en waren
niet aan harde wegen (die er vrijwel
niet waren) gebonden. Zwaardere
stukken gingen later per schuit en
kwamen dan ook, zij het langzamer,
op de plaats van bestemming.
Toen'het aantal te vervoeren post
stukken toenam werd eerst door de
postiljons gebruik gemaakt van een
bij- of handpaard, dat ook nog een
„brievenmaal" (d.i. een lederen zak
met post) te dragen kreeg en later
werden op zulke trajecten post-kar-
ren ingelegd. Dit was bijv. het ge
val op de route naar Texel, waar
soms wanneer de handelsvloot uit
West-Indië was binnengevallen
zeer veel post te vervoeren viel.
De argeloze lezer van historische
romans of andere geschiedkundige
verhandelingen zal nu menen, wan
neer hij leest, dat de burgemeester
van de stad Amsterdam per postkoets
naar 's-Gravenhage reisde, hier met
zulk een postkoets waarmede dus
poststukken vervoerd werden, te
doen te hebben. Een begrijpelijke op
vatting en tevens vergissing!
trouwens. Meerderen hebben zich daar
in vergist om tenslotte tot de slot
som te komen, dat onder het be
grip „posten", dat men in de litte
ratuur veelvuldig tegenkomt, moet
worden verstaan: „het recht van ver
voer op eigen grondgebied". Dit is
althans de opvatting van een zekere
Bouricius, in leven postmeester titu
lair te Arnhem en voorts „Koninklijk
Pruisisch Agent der Postwagens". Hij
leefde in de eerste helft der 19de
eeuw en mocht dus geacht worden
van een en ander aardig op de hoog
te te zijn.
Dit postwezen kon men volgens
hem verdelen in 3 takken t.w. als be
langrijkste dienst van het brievenver
voer (of brievenpost), verzorgd door
de Staat. Vervolgens het vervoer van
personen en goederen met postwa
gens door particuliere ondernemers,
hetwelk buiten de brievenpost om
gaat en tenslotte als laatste tak was
daar de z.g. buitengewone post of
paardenpost.
Het is dus deze laatste tak van
„postdienst", waarover dit artikel
gaat. Die paardenpost m5est ter be
schikking staan, zowel van het post
vervoer door de Staat als van het
postwagenverk'eer door particuliere
ondernemers verzorgd.
De paardenposterij kreeg bepaalde
routes als monopolie toegewezen,
routes waarop zij dus de wisselpaar-
den leveren mochten voor de parti
culiere ondernemers en de rijpaarden
verhuren mochten aan de reizigers en
koeriers.
De „Koninklijke Paardenposterij"
was een Staatsinstelling, doch niet
altijd even populair omdat zij uiter
aard het particulier initiatief min of
meer beconcurreerde en aan zich
bond o.a. zoals wij zagen door het
monoplie van verhuur van wissel- en
zadelpaarden op vele (en somwij
len zeer belangrijke) trajecten.
Een grote concurrent begon zich
aan te melden in de vorm van de
diligences, die - om dte verwarring nog
wat groter te maken ook wel
„postwagens" genoemd werden. Dit
waren trouwens de opvolgers van de
„postwagens" uit de 18e eeuw, waar
mede de burgemeester van Amster
dam naar 's Stadhouders residentie
reed, voor zover hij althans niet van
eigen koets gebruik maakte.
De Paardenposterij was eigenlijk
een Franse instelling en als zodanig
uit de Napoleontische tijd overge
bleven en door Koning Willem I, op
voorstel van Gijsbert Karei van Hoo-
gendorp, doch tegen het advies van
de Inspecteur der Posterijen Koop
man in, in stand gehóuden. Het is in
teressant te horen, dat Koopman op
het standpunt stond, dat een Paarden
posterij, zoals in Frankrijk bekend,
hier overbodig was en de schatkist
altijd handen vol geld zou kosten,
temeer omdat zij niet populair was bij
het publiek. Schippers, voerlieden en
diligences konden in het vervoer van
reizigers en goederen voldoende voor
zien. Het publiek werkte, zelfs tegen.
Zo kwam het voor, dat er plaatsen
waren, in welke de postmeester ge
durende bijna 4 jaar nog geen 10
vrachten voor ingezetenen had gere
den. En dat ondanks het feit, dat zijn
paarden en rijtuigen goed waren en
'het tarief'lager, dan wat huurkoet
siers gewoon waren te berekenen.
De Raad van State oefende echter
druk op de Kor.ing uit en meende,
dat een goed gereglementeerde
Staats-Paardenposterij het afzetten
van reizigers door de huurkoetsiers en
stalhouders kon tegengaan. Zo
kwam het dan, dat de Paardenposte
rij in leven bleef en men allerwege
langs de grote routes de rijtuigen
van velerlei model kon zien, be
stuurd door de bekende postiljons,
gekleed in blauwe buizen of rok met
rode opslagen en de witte rijbroeken.
De dikwijls verweerde koppen wa
ren gesierd met een gladde ronde
hoed, terwijl zij aan de linkerarm,
wanneer zij in dienst waren, een ko
peren plaat droegen, bevestigd op
een band, waarop het „gekroonde
naamcijfer des Konings".
Op de duur moest de dienst der
Paardenposterij het echter afleggen
tegen de stoomboten, welke allerwe
ge in de vaart gekomen waren, tegen
de spoorwegen welke de grote af
standen overbrugden en tegen het
telegraafwezen, dat voor het vervoer
der depêches zorgde als de firma's
gen diligence-diensten als de firma's
Van Gend en Loos, welke het veel
langer hebben uitgehouden.
En zo stierf dan onbetreurd door
het publiek, doch met pijn in het
hart dgr vele postiljons op 11 Juni
van het jaar 1854 de „Koninklijke
Nederlandsche Paardenposterij".
Hendrika Antonia Wilhelmina, di
van J. M. B. Braun en A. G. van der
Voort; Henricus Zacharias Gerardus
Maria, zn van J. B. Meijners en P.
G. Slobbe.
Overleden: Petrus J. Vermeulen 83
j. echtg. van H. G. de Koning.
DE KAAG
De heer Leo Loogman slaagde
aan de M.T.S. te Haarlem voor werk
tuigbouwkunde.
DE KWAKEL
Geboren: Johannes Lambertus
z. van A. J. Webster en S. E. Kim-
mijzer; Ferdinand Felicitas z. van
F. Fens en J. M. Lukassen; Pieter z.
van P. Schellingerhout en A. Treur.
Getrouwd: W. van Diemen en G.
A. M. van der Jagt.
VOORHOUT
„SAMEN BOUWEN" DIENT
PLANNEN TER GOEDKEURING IN.
De plannen van de Stichting „Sa
men Bouwen", om te komen tot
bouw van eigenbezitswoningen zijn
dezer dagen bij bevoegde instanties
ingediend ter goedkeuring.
DE RESTAURATIE VAN HET
RAADHUIS.
De werkzaamheden tot verbouw
van het Raadhuis zullen spoedig een
aanvang nemen. Vele materialen zijn
reeds aangevoerd en de bomen ach
ter het gemeentehuis zijn reeds ge
rooid.
Woningbouwvereniging „Voor
hout". Hedenavond 20 Juli 1954,
aanvang acht uur, zal er een spoed
eisende vergadering zijn van de le
den der Woningbouwvereniging
„Voorhout". Als enig agendapunt
staat vermeld: voorstel tot intrekken
van de plannen voor de bouw van 6
woningen aan de Prins Bernhardlaan
en van 25 woningen aan de Juliana
laan, alsmede tot het intrekken van
de besluiten tot het aangaan van
geldleningen en de aankoop van
gronden.
Geboren: Frederik L. P., zn van J.
van Loon en F. A. Homan; Antoi
nette M., dr van M. S. van Polanen
en G. E. van Tongeren; Maria J., dr
van J. H. Brama en J. Oosterhout;
Franciscus J. M., zn van W. J. N.
van Dorp en Th. J. van der Zwet.
Ondertrouwd: H. van Egmond 26
(Rijnsburg) en A. C. Jansze 26 j.
Getrouwd: J. L. Uljee 27 j. en Th.
M. Montanis 24 j,
Overleden: Th. P. v. d. Nouland 69
j.; Wed. M. Storm-Sieval 76 j.; Wed.
H. Herings-v. Velzen 85 j.
WASSENAAR
Ongeluk door lekke band. Op
de Rijksstraatweg kwam de 50-jarige
J. uit Amsterdam, die met zijn 22-ja-
rige zoon op een motor zat te val
len, doordat plotseling de achter
band leegliep. De vader liep een her
senschudding op en verwondingen
aan het gezicht en de zoon werd aan
het hoofd gewónd. Nadat door dokter
Wafelbakker eerste hulp verleend
was zijn beiden naar het R.K. Zie
kenhuis aani het Westeinde te Den
Haag overgebracht. De motor werd
licht beschadigd.
Fietser reed tegen boom. Op de
oprijlaan van een villa aan de Ker-
keboslaan reed de 39-jarige K., toen
hij omkeek naar een blaffende hond,
met zijn fiets tegen een boom. Hij
liep een hersenschudding en een
verwonding aan het rechteroor op en
is naar het R.K. Ziekenhuis te Den
Haag overgebracht.
Dierenbescherming maakt plannen.
Maandagavond werd in restaurant
Het Mereltje een ledenvergadering
gehouden van de afdeliqg Wasse
naar der Nederlandse Vereniging tot
Bescherming van Dieren.
Besproken werd op welke wijze de
jaarlijkse Dierendag, die dit jaar voor
het eerst op de juist datum, n.l. 4
October gehouden zal kurmen wor
den, moet worden georganiseerd. Er
werd eencommissie benoemd onder
voorzitterschap van de heer H. Beek
Sr. Er zullen op enkele plaatsen in
de gemeente weer kraampjes verschij
nen, waar allerlei zaken ten bate van
de afdelingskas zullen worden ver
kocht.
Een ander plan, geopperd door
een van de leden, betreft het deelne
men met een versierde wagen aan het
Bloemencorso op 19 Augustus a.s.
Een commissie van drie leden zal dit
plan nader uitwerken.
Bij de rondvraag kwam de jeugdaf
deling ter sprake. Getracht zal wor
den deze afdeling, die thans een pe
riode' van non-activiteit doormaakt,
tot nieuw leven te brengen.
WARMOND
BRADERIE SLAAGDE
ONDANKS GUUR WEER.
Het zag er aanvankelijk niet zo
goed uit voor de Braderie, welke gis
teren voor de derde keer ge
houden werd. De gehele morgen was
het zeer buiig en een gure wind
dreigde elk verlangen om nu eens
heerlijk te gaan openlucht-winkelen,
in de kiem te smoren. Edoch, het
scheen, dat de weergoden mededo
gen hadden met de Warmondse ne
ringdoenden, want tegen 2 uur klaar
de het weer op om voor de rest van
de dag tamelijk gunstig te blijven.
Daardoor kon ook het voor half vier
op het programma staande punt: een
frote ballonwedstrijd voor kinderen,
oorgang vinden. Het opstijgen dezer
ballons betekende de officiële ope
ning van de Braderie. Dit vond op
het sportveld „Overbos" plaats. Het
gaf een fleurig aanzien en het had
iets feestelijks, al die honderden kin
deren met een gekleurde ballon in de
hand bij elkaar te zien staan, om op
een bepaald ogenblik deze ballonnen
tegelijkertijd de lucht in te doen
gaan. Een enorm gejuich steeg op,
toen dit gebeurde. Gedreven door
een stevige Westenwind, waren de
balonnen spoedig uit het gezicht ver
dwenen, al zagen enige pechvogels
hun ballon al vroegtijdig sneuvelen,
hetzy door 't uit elkaar springen de
zer ballons, hetzij door in het ge
boomte te belanden. Al met al is
dit een mooie attractie geweest, waar
zowel jong als oud van genoten heb
ben en waarmede het Winkelweek
comité een goede greep heeft gedaan.
Inmiddels hadden alle winkeliers hun
kramen in de Dorpsstraat al ingericht
en zorgde vrolijke muziek door luid
sprekers en vele vlaggen voor de
nodige opluistering. Het was er gezel
lig, al was er naar ons gevoel niet
zoveel publiek op de been als andere
jaren; het aantal vreemdelingen was
echter ook nu weer niet onbeduidend.
Kramen, met attracties en die met
eetwaren bleken het meest in trek
te zijn. Traditie-getrouw was ook het
bekende Leidse Glippertje weer van
de party, terwijl „Warmonds Fanfa
re" ook nog een rondgang door het
dorp maakte.
Woensdagavond wordt de Winkel
week gesloten met een wedstrijd in
mastklimmen ,welk festijn zal plaats
vinden in de Sweilandstraat.
VERBOND VOOR VEILIG VERKEER
A
Overstekend (root
Ramp van vóór
2.000 jaar zichtbaar
Soms verschijnen er plotseling
nieuwe sterren aan het firmament.
In November 1942 dook er een op in
het sterrenbeeld Achtersteven (hier
niet zichtbaar); in '35 zagen sterren
kundigen er ineens één oplichten in
het sterrenbeeld Hagedis; in 1925
was het 't sterrenbeeld Pictor dat er
plotseling één vertoonde een Zuid-
afrikaanse telegraafemployé, die de
hemel blykbaar goed kende, ontdek
te haar en zo zijn er legio gevallen
van „nieuwe sterren" op te sommen.
Men noemt ze zo („novae" met hun
Latijnse naam), omdat ze tevoren
nooit gezien zijn; nieuw in de zin van
tevoren niet bestaand, zijn ze echter
niet. Een nova is een bestaande ster,
die echter op een gegeven ogenblik
in haar leven opzwelt, uitdijdt tot
vele malen haar oorspronkelijke om
vang. Onopvallend kan zij eeuwen
lang aan de hemel hebben gestaan
totdat opeens die uitdijing haar hel
derheid enorm doet toenemen: de in
1942 ontdekte nova werd even hel
der als een ster van de eerste grootte.
Hoe het komt, dat een ster op een
gegeven moment nova wordt, is niet
bekend. Plotseling vlamt zij op.
Het lijkt alsof een machtige pomp
haar opblaast en dat opblazen gaat
met een fel licht gepaard. Duizend ki
lometer per seconde is niet ongewoon
voor de snelheid, waarmee de ster uit
een vliegt. Zij stoot haar buitenste
lagen van'rich af sterren zijn bol
vormige lichamen van gloeiend gas;
onze zon is ook een ster en deze
in stukken gescheurde schil vliegt
weg, de donkere wereldruimte in.
Fragmenten ster, die voortijlen met
een vaart van duizend kilometer per
seconde.
Alleen de telescoop.
En wij zien daar maar allemaal
niets van: het uitspansel boven ons
hoofd lijkt een toonbeeld van rust,
als wij het met het blote oog bekij
ken. Maar door de telescoop kijkend,
entdekt men het geweld van b.v. een
nova terdege.
Een van de beroemdste novae was
die, welke in 1901 in het sterrenbeeld
Perseus opvlamde; zij staat in de lit
teratuur bekend als Nova Perseï 1901.
Op 21 Februari van dat jaar vlamde
een onaanzienlijk sterretje van de
twaalfde grootte met het blote oog
dus op geen stukken na te zien
plotseling op tot een heldere ster van
de tweede grootte.
Met die uitdijing ging ook hier het.
uitstoten van die gas-schil gepaard,
maar die schil is pas zestien jaar la
ter voor het eerst gezien. Zestien jaar
lang hebben die brokken ster biet
hun ontzagwekkende snelheid door
het heelal gevlogen, voordat zij op
aarde waarneembaar werden en dan
nog slechts in een sterke telescoop
maar de afstand waarop'deze kosmi
sche ramp zich afspeelde, bedraagt
ook maar liefst tweeduizend lichtja
ren. (Een lichtjaar is de afstand die
het licht snelheid: 300.000 km per
seconde in een jaar aflegt; het is
bijna tien billioen kilometer).
2000 jaren terug.
Wat wij dus in 1901 zagen, had zich
ir. feite tweeduizend jaar eerder
voorgedaan, omstreeks honderd jaar
\oor Christus. Maar het „lichtsein"
van die gebeurtenis heeft ons pas in
het begin van deze eeuw bereikt; zo
veel tijd had het nodig om van die
\erte op aarde te belanden.
De „schil" van die opgevlamde ster
welker helderheid intussen al snel
weer afnam, het blote oog zag haar
veeds na enkele weken niet meer
is nog altijd onderweg, maar niet
meer met dezelfde snelheid waarmee
zij van het sterrenlichaam werd los
gescheurd: door de een of andere
rorzaak wordt die vaart afgeremd.
De schil van Nova Perseï 1901 heeft
in die halve eeuw dat wij haar waar
nemen. de helft van haar snelheid
verloren.
Hoe dat komt is een raadsel, zoals
het gehele nova-verschijnsel (waar
van wij maar niet moeten hopen, dat
het eens ook de zon treft!) een raad
sel is. Dat zij „nog altijd" onderweg
is, is trouwens ook een gevaarlijke
bewering, want wat wij er in 1954
van zien, gebeurde in werkelijkheid
reeds tweeduizend jaar geleden, in
de laatste jaren van de heerschappij
van Julius Caesar, kort voordat hij
te Rome werd vermoord.
